Vita Aesopi Pl vel Accursiana (sub auctore Maximo Planude) (recensio 1)

,,Τέκνον, πρὸ πάντων σέβου τὸ θεῖον, τὸν βασι- λέα δὲ τίμα· καὶ τοῖς μὲν ἐχθροῖς σου δεινὸν σεαυ- τὸν παρασκεύαζε, ἵνα μὴ καταφρονῶσί σου· τοῖς δὲ [*](1 ἀξιοθῆναι V αἴσωπος . . . μέλλοντος 4 in morgine inferiore suppleuit A. m. pr. 2 μετατοῦτο M D, om. Φ ἀπεσκεβάσατο P 3 τὸν ἔννον intraa lineas suppleuit D m. pr.) [*](4 συγνώμην V 5 ἐπομενέις P ἑπομένῳ E ὁ ex corr. Z τὴν] καὶ τὴν Q 8 χειμών] ὁ χειμών Q D, W. nescio an rectius 9 πεμφθῆναι] (πεμφῆναι H) debebat πέμ- ψει uel certe πέμψειεν ἄν. u. 251, 11 τούς τε] τούτοις τούς τε αὐτούς τε R E H πῦργον V D R H E οἰκοδομήσαντας D P K 10 καὶ bis Z ἀποκρινόμενον D ἀποκρίνούμενον sed ποκρ e corr. Z πρως τὰ P ἐρωτώμενα Q E: ἐπε- ρωτώμενα M Φ D, F (. . μένα), H K Z v 11 οὖν] ὗν P spa- tio unius litterae uacuo τοὺς μὲν] τοὺς μὲν τοὺς A. (uole- batne μέντοι?) 12 ἐξἀρχῆς M Q E: ἐξαρχῆς ceteri 14 δʼ Φ Z ἄηδες Z 15 αὐτὸν] αὐτῷ V E υἱῷ] υἱὸν Φ πάλλιν P προσχὼν libri 16 ὑπετέθη P 17 παραίνεσις αἰσώπου P rubro. uide commentationem 18 δὲ τίμα om. A, δὲ om. P τοῖς ex τοὺς corr. D μὲν om. R σου om. Φ σἐαυτὸν P σαυτὸν A 19 παρεσκεύαζε V παρασκεύασαι καταρρονῶσί D)

φίλοις πρᾶον καὶ εὐμετάδοτον, ὡς εὐνουστέρους σοι μᾶλλον γίνεσθαι. ἔτι τε τοὺς μὲν ἐχθρούς νοσεῖν εὔχου καὶ πένεσθαι, ὡς μὴ οἵους τε εἶναι λυπεῖν σε· τοὺς δὲ φίλους κατὰ πάντα εὖ πράττειν. βούλου. αἰεὶ τῇ γυναικί σου χρηστῶς ὁμίλει, ὅπως ἑτέρου ἀνδρὸς πεῖραν μὴ ζητήσῃ λαβεῖν. κοῦφον γὰρ τὸ τῶν γυναικῶν ἐστι φῦλον καὶ κολακευόμενον ἐλάττω φρονεῖ κακά. ὀξεῖαν μὲν πρὸς λόγον κτῆσαι τὴν ἀκοήν, τῆς δὲ γλώττης ἐγκρατὴς ἔσο. τοῖς εὖ πράτ- τουσι μὴ φθόνει, ἀλλὰ σύγχαιρε. φθονῶν γὰρ σεαυ- τὸν μᾶλλον βλάψεις. τῶν οἰκετῶν σου ἐπιμελοῦ, ἵνα μὴ μόνον ὡς δεσπότην σε φοβῶνται, ἀλλὰ καὶ ὡς εὐεργέτην αἰδῶνται. μὴ αἰσχύνου μανθάνειν ἀεὶ τὰ κρείττω. τῇ γυναικὶ μηδέποτε πιστεύσῃς ἀπόρ- ρητα, ἀεὶ γὰρ ὁπλίζεται, πῶς σου κυριεύσει. καθʼ ἡμέραν καὶ εἰς τὴν αὔριον ἀποταμιεύου. βέλτιον γὰρ τελευτῶντα ἐχθροῖς καταλεῖψαι, ἢ ζῶντα τῶν φίλων ἐπιδεῖσθαι. εὐπροσήγορος ἔσο τοῖς συ- ναντῶσιν, εἰδὼς ὡς καὶ τῷ κυναρίῳ ἄρτον ἡ οὐρὰ προσπορίζει. ἀγαθὸς γενόμενος μὴ μετανόει. [*](1 πράον 2 τε supra lineam add. M, om. Φ E K Z v 3 εὔχον P πένεσθαι] έ ex αἱ factum Q οἵούς τε P) [*](λυπεῖν] καὶ λυπεῖν Φ Q D 4 βούλει P 5 αἰεὶ H, et fortasse E l. ι postea adiecta, ἀεὶ Φ Q D; illud retimui quia uersus in his uerbis latet χρηστὸς M χρηστὰ Φ Q D μὴ post ὅπως conlocat Q ἀνδρῶς V 7 ἐστι om. V τὸ τῆς γυναικός ἐστι φῦλον Φ φῦλον ex φύλλον fecit Q m. pr. 8 μὲν] μὴ H K Z v (om. ed. 1534) λόγους fecit ex λόγων Q m. pr. 9 ἐγγρατῆς P ἔσω D 11 σου] om. V ; σου μᾶλλον Q 12 φοβούνται P 13 αἰδοῦνται A αἰδούνται P 14 μὴ δέ ποτε D H E 15 σοῦ κυρι- εὔσῃ P καθημ. Q D R P 17 ἐχθροῖς] τοῖς ἐχθροῖς Φ) [*](καταλήψαι P 20 προςκομίζει D ἀγαθὸς γενόμενος K Z v: ἀγαθός γινόμενος V ἀγαθὸς δυνάμενος M R E H ἀγαθοποιεῖν δυνάμενος W Φ, Q (ἀγαθο-π.); D m pr. sed D 2 ς et accentum adiecit litterasque ποι δυνάμ punctis infra scriptis deletas uoluit (ἀγαθὸποιεῖν δυνάμενος) δυνάμενος ) ψίθυρον ἄνδρα ἔκβαλε σῆς οἰκίας, τὰ γὰρ ὑπὸ σοῦ [*](p. 82 b.)λεγόμενα καὶ πραττόμενα ἑτέροις φέρων ἀναθήσει. πρᾶττε μὲν τὰ μὴ λυπήσοντά σε, ἐπὶ δὲ τοῖς συμ- βαίνουσι μὴ λυποῦ. μήτε πονηρὰ βουλεύσῃ ποτὲ μήτε τρόπους κακῶν μιμήσῃ.“ Τούτοις τοῦ Αἰσώ- που τὸν Ἔννον νουθετήσαντος, ἐκεῖνος τοῖς τε λόγοις καὶ τῇ οἰκείᾳ συνειδήσει οἷά τινι βέλει πληγεὶς τὴν ψυχήν, μετʼ οὐ πολλὰς ἡμέρας τὸν βίον μετήλλαξεν.

Αἴσωπος δὲ τούς ἰξευτὰς πάντας προσκαλεσά- μενος, ἀετῶν νεοττούς τέτταρας συλληφθῆναι κε- λεύει. συλληφθέντας οὖν οὕτως ἔθρεψεν, ὡς λέγε- ται, καὶ ἐπαίδευσεν, ὅπερ οὐ πάνυ τί με πειθόμενον ἔχει, ὡς παῖδας διὰ θυλάκων αὐτοῖς προσηρτημένων βαστάζοντας εἰς ὕψος αἴρεσθαι, καὶ οὕτως ὑπηκόους τοῖς παισὶν εἶναι, ὡς ὅποιπερ ἂν ἐκεῖνοι βούλοιντο ἵπτασθαι ἄν τε εἰς ὕψος, ἄν τε εἰς γῆν χαμάζε. τῆς δὲ χειμερινῆς ὥρας παραδραμούσης καὶ ἦρος διαγε- λάσαντος, ἅπαντα τὰ πρὸς τὴν ὁδὸν συσκευασάμενος Αἴσωπος, καὶ τούς τε παῖδας λαβὼν καὶ τούς ἀετούς, ἀγαθοποιεῖν μὴ ἀπαναίνου D Mo 1 ψιθυρόν ψύθειρον P [*](2 καὶ πραττόμενα om. Φ φέρον P 3 πρᾶττε M: πράττε ceteri μὲν τὰ μὴ] μὴ τὰ R E H K Z v λυπήσαντά Q (τα- μηλυπείσωντάσαι P) σιμβένουσιν μιληποῦ P 5 μιμήσῃ] ση corr. ex σει D, μημείσει P τούτα P 6 ἐκύνος τίς τε λ. κ. τι εἰκία σηνειδήση P 7 οἰκία K τινα βέλη V) [*](πληγῆς P 8 πολὰς 1, corr. Q 2 μετήλαξεν P κατήλλαξεν K διήλλαξεν V 9 πάντας om. D 10 τέτ- ταρες P καὶ λεύει P 11 post οὕτως distinxit a, ante οὕτως Q D Φ E H 12 ἐπέδευσεν P τι] τοι A 13 ἔχη P) [*](προσηρτυμένων A πρὸς ἡρτιμένον προσηρτῇσμένων R ροσηρτισμένων E H 14 οὔτος 15 τις π. ἥναι P ὅπη περ Q D ὅπερ P ὅτιπερ E H ὅπουπερ K Z v ἐκύνην βούληντο ἥπτ. P 16 ἵπτασθαι] αι corr. ex ε Z χαμά- ζαι P χαμᾶζε M H v χάμαζε Z; ceterum non dibita quin utrum- que et εἰς γῆν et χαμάζε a scriptore sit profectum τῆς] τις P 17 ὅρας P 18 ἅπαντα] καὶ ἅπαντα P ὁδῶν P σκευασάμενος Q 19 τοὺς τε D, τε om. M Q ἀετοὺς] νεοττοὺς τῶν ἀετῶν Φ)

ἀπῆρεν εἰς Αἴγυπτον, πολλῇ φαντασίᾳ καὶ δόξῃ πρὸς κατάπληξιν τῶν ἐκεῖ κεχρημένος. Νεκτεναβὼ δʼ ἀκούσας παραγεγονέναι τὸν Αἴσωπον, „ἐνήδρευ- μαι“, φησὶ τοῖς φίλοις, „μεμαθηκὼς Αἴσωπον τε- θνηκέναι“.

τῇ δʼ ἐπιούσῃ κελεύσας ὁ βασιλεύς πάν- τας τοὺς ἐν τέλει λευκὰς περιβαλέσθαι στολάς, αὐτὸς κιρρὰν ἐνεδύσατο καὶ διάδημα καὶ διάλιθον κί- ταριν. καὶ καθεσθεὶς ἐφʼ ὑψηλοῦ δίφρου, καὶ τὸν Αἴσωπον εἰσαχθῆναι κελεύσας, „τίνι με εἰκάζεις,“ εἰσελθόντι φησίν „Αἴσωπε, καὶ τούς σὺν ἐμοί“; καὶ ὅς· ,,σὲ μὲν ἡλίῳ ἐαρινῷ, τοὺς δὲ περὶ σὲ τού- τους ὡραίοις στάχυσι.“ καὶ ὁ βασιλεύς θαυμάσας αὐτὸν καὶ δώροις ἐδεξιώσατο. τῇ δὲ μετʼ ἐκείνην ἡμέρᾳ πάλιν ὁ μὲν βασιλεύς στολὴν λευκοτάτην ἐν- [*](p. 84 b.) σκευασάμενος, τοῖς δὲ φίλοις φοινικὰς κελεύσας λα- βεῖν, εἰσελθόντα τὸν Αἴσωπον τὴν προτέραν αὖθις πεῦσιν ἐπύθετο. καὶ ὁ Αἴσωπος ,,σὲ μὲν“ εἶπεν „εἰκάζω ἡλίῳ, τοὺς δὲ περὶ σὲ τούτους ἀκτῖσι“. καὶ [*](1 ἀπῆρε A ἀπείρεν P δόξα] splendor 2 νεκτεναβῶ P semper, κτεναβῶ E 4 φησὶ τοῖς φίλοις coniungenda esse cum sententia tum W docent: μετακαλεσάμενος τοὺς φίλους εἷπεν. τοῖς φίλοις φησί Φ μεθηκὼς V 6 λ. περιβαλ- λέσθαι σ. V E λ. στολὰς περιβαλέσθαι V; περιβ. στολὰς om. P 7 κιρρὰν scripsi: ἐρίαν Q; ἐρέαν ceteri libri quod scriptum oportuit ἐρεᾶν; ἱερὰν W ἐνδύσατο A. καὶ διά- δημα om. Φ διὰ λίθου Φ (διά P) κίδαριν Q Φ 9 τίνι (τενεῖ P) με εἰσελθόντα εἰκ. φησίν Φ 10 συνεμοὶ καιὸς P 11 περὶ σε D Z περισὲ P 12 στάχισι A στά- χει P ἀστάχυσι 13 ἐδεεξιώσατο Z ut uidetur 14 ὁ βασ. πάλιν λευκ. στολὴν ἐνσκ (om. p. μὲν) στολήν om. R E H Z K v 15 φοινικὰς V R b; in Q acc. acutus radendo factus e circumflexo λαβεῖν] βαλεῖν V D ἐνδυθῆναι Φ 16 εἰσελθῶντα Z τὸν αἴσ.... αὖθις in rasura P m. pr. 17 πεῦσιν fecit ex πεῦσις R m. pr. πεύκην P εἶπεν om. K) [*](18 σε in rasura trium litterarum D ἀκτίσιν V l, ν puncto infra scripto deleta, ἀκτῖσι extrila l. ν D ἀκτῖσιν M ἀκτίσι R Q, P (ἁ.))

ὁ Νεκτεναβώ· „οἶμαι μηδὲν εἶναι Λυκῆρον πρός γε τὴν ἐμὴν βασιλείαν“. καὶ ὁ Αἴσωπος μειδιάσας ἔφη· „μὴ εὐχερῶς οὕτω περὶ ἐκείνου, ὦ βασιλεῦ, λογίζου· πρὸς μὲν γὰρ τὸ ὑμέτερον ἔθνος ἡ ὑμῶν ἐπιδεικνυμένη βασιλεία δίκην ἡλίου σελαγεῖ· εἰ δὲ Λυκήρῳ παραβληθείη, οὐδὲν ἂν δέοι μὴ τὸ φῶς τοῦτο ζόφον ἀποδπτχθῆναι“. καὶ ὁ Νεκτεναβὼ τὴν τῶν λόγων εὐστοχίαν ἐκπλαγείς, „ἤνεγκας ἡμῖν“ ἔφη „τοὺς μέλλοντας τὸν πύργον οἰκοδομεῖν;“ καὶ ὅς· ,,ἕτοιμοί εἰσιν, εἰ μόνον ὑποδείξεις τὸν τόπον“.

μετὰ τοῦτο ἐξελθών ἔξω τῆς πόλεως ὁ βασιλεύς ἐπὶ τὸ πεδίον, ὑπέδειξε διαμετρήσας τὸν χῶρον. ἀγαγὼν τοίνυν Αἴσωπος ἐπὶ τὰς ὑποδειχθείσας τοῦ τόπου γωνίας τέτταρας τούς τέτταρας τῶν ἀετῶν ἅμα τοῖς παισὶ διὰ τῶν θυλάκων ἀπηρτημένοις, καὶ οἰκοδό- μων τοῖς παισὶ μετὰ χεῖρας δούς ἐργαλεῖα, ἐκέλευσεν ἀναπτῆναι. οἳ δὲ πρὸς ὕψος γενόμενοι „δότε ἡμῖν“ ἐφώνουν „λίθους, δότε κονίαν, δότε ξύλα, καὶ τἄλλα [*](1 Νεκτεναβὼ] βασιλεύς λυκήρω V, λυκήρον Q. λυ- κήρω nutauit in λυκήρον D 2 cf. W γε om. R E K Z v, in H erasa est 2 μηδειάσας E 3 ἔφη V: om. ceteri οὔτω Q, σ add. Q 2 ἐκεῖνον ὦ β. λογίζου V: λέγε ὦ β. ceteri (in D λέγε fecit ex λέγειν m. pr.) 4 μὲν om. V τὸ] τὸν A ἡ om. R A H ἡμῶν A, ed. Neuel. 5 ἐποιδει- κνύμενοι P δεικνυμένη εἰ] οἰ P 7 τοῦτον ut uide- tur M ἁποδιχθ. P 8 ἡμὴν P ὑμῖν b 1530, 1534 9 πῦργον V R D E post οἱκοδομὴν in P deletum ἔφη 10 ὑποδείξῃς V P 11 μετατοῦτο M D E 12 ὑπέδειξε in margine suppl. διαμερήσας A (ερ in rasura) 13 τοί- νυν] οὗν ὁ Φ ὑποδειχθήσας Q 14 τέττερας A τοὺς τέσσαρας 15 τῶν in A. add. A 2 ἀπηρτισμένοις E) [*](οἰκοδομεῖν A οἰκοδομήν P 16 τοῖς bis Z, alterm ex- tritum χεῖρα χείρας Z μεταχεῖρας H 17 ὕψος om. R, in Z ψ factum ex π ὑμὶν P ὑμῖν b 1530, 1547 18 ἐφώ- νσυν] ω corr. ex o Z K κονείαν κονίαν ξύλα (om. u. δότε) K τ᾿ ἄλλα V Q E H R τʼ ἀλλα Z τάλλα P τἆλλα M v )

τῶν πρὸς οἰκοδομὴν ἐπιτηδείων. ὁ δὲ Νεκτεναβὼ τοὺς παῖδας θεασάμενος εἰς ὕψος ὑπὸ τῶν ἀετῶν ἀναφερομένους, ἔφη· ,,πόθεν ἐμοὶ πτηνοὶ ἄνθρω- ποι;“ καὶ ὁ Αἴσωπος· „ἀλλὰ Λυκῆρος ἔχει. σὺ δὲ θέλεις ἄνθρωπος ὢν ἰσοθέῳ ἐρίζειν βασιλεῖ“; καὶ ὁ Νεκτεναβώ· ,,Αἴσωπε, ἥττημαι. ἐρήσομαι δέ σε, σὺ δέ μοι ἀπόκριναι.“