Τῇ δʼ ὑστεραίᾳ τῶν σχολαστικῶν τις πολυτελὲς εὐτρεπίσας δεῖπνον, σὺν ἄλλοις σχολαστικοῖς καὶ τὸν Ξάνθον κέκληκεν. εὐωχουμένων τοίνυν, ὁ Ξάνθος μερίδας ἐκ τῶν παρακειμένων ἀνελόμενος ἐπιλέκτους καὶ τῷ Αἰσώπῳ ὄπισθεν ἐφεστῶτι δούς, „τῇ εὐνο- ούσῃ μοι“ φησὶ πρὸς αὐτόν „ταῦτα ἐπίδος ἀπελ- θών“. ὃ δʼ ἀπιών καθʼ ἑαυτὸν ἐνενόει· ,,νῦν καιρὸς τίσασθαί μου τὴν δέσποιναν, ἀνθʼ ὧν με ἡνίκα νεώ- νητος ὖλθον ἔσκωπτεν. ὄψεται τοίνυν τίς τῷ δε- [*](2 ἐνταυθὶ V: ἐνταυθοῖ ceteri ὁ σιτ.] ὁ om. Z 3 κάτω om. Z; κάτω νέμεται βραχέως V 4 φησὶ b) [*](μικρὸν K 5 μοι D, ε add. D 2 με δὴ A μεδῆ P 5 οὗτος δὴ] δὴ om. Φ; περιτρέψει δὴ οὗτος περι- τρέψη E 6 οὐκ om. a (in exemplis quibusdam additum est) 7 προθέσεώς R E H, D postea correctus m. pr. τε om. Φ) [*](καταλόγου R κατὰ λόγων P 8 ποσῶν P 9 μὴ δὲ μίαν D, Q extrotp qui in η erat accentu μηδὲ) μὴδεμίαν H) [*](αἰτίαν εὐπρόσωπον Φ F Z K v 11 ὑστερέα K πολυ- τελαῖς P 12 εὐπρεπίσας εὐτρεπήσας P σχολαστικοῖ a) [*](13 κέκληκε κέκληκεν Z ἐνοχουμένωον P 15 αἰ- σῶπο, P ὄπισθεν ἐφεστῶτι in rasura Z m. pr εὐνούση Z, corr. Z 2. nolui autem in tali scriptore seiungere εὖ cum omnes ubique libri in formam εὐνοεῖν conspirent 16 φησὶν R, φησὶν post u. ταῦτα conlocatur in Φ αὐτὴν K ταῦτʼ Q D R ἐπίδως E, in ος factum ex ως 17 ἐννόει D) [*](18 με om. Φ νεώνητον E 20 τίς scripsi: εἰ libri)
255
σπότῃ μου εὐνοεῖ.“ ἀφικόμενος οὖν εἰς τὴν οἰκίαν καὶ καθίσας ἐν τῷ προδόμῳ καὶ τὴν δέσποιναν ἐκκα- λέσας, τὴν σπυρίδα τῶν μερίδων ἐπίπροσθεν αὐτῆς τέθεικε καί φησι· „δέσποινα, ταῦτα πάντα ὁ δεσπότης πέπομφεν οὐ σοί, ἀλλὰ τῇ εὐνοούσῃ“. καὶ τὴν κύνα καλέσας καὶ εἰπών ,,ἐλθέ, λύκαινα, φάγε, σοὶ γὰρ ὁ δεσπότης δοθῆναιταῦτα ἐπέταξεν“, ἀνὰ μέρος τῇ κυνὶ πάντα παρέβαλε. μετὰ δὲ τοῦτο πρὸς τὸν δεσπότην πάλιν ἐλθών καὶ ἐρωτηθεὶς εἰ τῇ εὐνο- ούσῃ δέδωκε πάντα, „πάντα“, φησί, καὶ ἐνώπιον ἐμοῦ πάντα κατέφαγε“. τοῦ δὲ ἐπανερομένου „καὶ τί ποτε ἄρα ἐσθίουσα ἔλεγεν“ ἐκεῖνος· „ἐμοὶ μέν“ φησίν „οὐδʼ ὁτιοῦν εἴρηκε, καθʼ ἑαυτὴν δέ σοι χάρι- τας ᾔδει“. ἡ μέντοι γυνὴ τοῦ Ξάνθου συμφορὰν τὸ πρᾶγμα ποιησαμένη ἅτε δὴ δευτέρα τῆς κυνὸς ἐλεγχθεῖσα τῇ πρὸς τὸν ἄνδρα εὐνοίᾳ, καὶ ἐπειποῦσα ἦ μὴν μηκέτι τοῦ λοιποῦ συνοικήσειν αὐτῷ, εἴσω παρελθοῦσα τοῦ κοιτῶνος ἐθρήνει. τοῦ δὲ πότου προκόπτοντος καὶ ζητημάτων πρὸς ἀλλήλους προ-
[*](P. 40 b.) [*](1 εὐνοεῖ R εὐνοῇ P 2 καθήσας προδρόμῳ P b 1547. ἐν τῶ πρ. κ. τ. δ. ἐκκαλέσας om. Z; a quibus uerbis in a nonus incipit uersus 4 τέθεικεν M E τέθηκε V τέθ. καὶ] θέμενος 5 πέμποφεν τὴν] τὸν φ 6 litterae λύκαι in rasura Q m. pr. σοὶ] σὺ E H 7 ταῦτα ἐπέ- ταξεν δοθῆναι K Z v, δ. ταῦτα παρέβαλε ἐπ. deleto u. παρέ- βαλε R, δ ταῦτα πάντα ἐπ. D 8 πάντα] ταῦτα F πρὸς] εἰς V 10 πάντως φησί Φ ἐνώπιόν μου R 11 ἐπαινερομένου Z ἐπανερωμένου P H καί τιποτ᾿ Q 13 οὐδοτιοῦν M V K E H b οὐδότι οὖν P οὐδ᾿ ὁτιοῦν eraso qui in ῦ erat spiritu Q εἴρηκεν M Φ (εἴρικεν P) σοι Q, in locum east σου ? 14 μέν τοι v saepe 15 οἰησαμένη (Z) b, λογισαμένη (l. ι radendo facta ex η) Q δὴ] καὶ Φ τοῦ κυνὸς Φ (τουκεινὸς P) 16 ἐλεχθεῖσα R E H Q primo, se supra acr. γ τὸν om. P 17 ἢ μὴν ἤμην E H b) [*](μὴκέτι H συνοικήση D, ειν add. D 2 18 κιτῶνος a 19 προτινομένων A. προτεινουμένων a) 256
τεινομένων, καὶ ἑνὸς αὐτῶν ἀπορήσαντος πηνίκα ἂν γένοιτο μεγάλη ἐν ἀνθρώποις ἀνάγκη, Αἴσωπος ὄπισθεν ἑστὼς εἶπεν· ,,ἡνίκα ἂν οἱ νεκροὶ ἀνιστά- μενοι τὰ ἑαυτῶν ἀπαιτήσωσι κτήματα“. καὶ οἱ σχο- λαστικοὶ γελάσαντες ἔφασαν· ,,νοήμων ἐστὶν ὁ νεώ- νητος“. ἑτέρου δὲ πάλιν τοιόνδε τι προθέντος, ὅτου χάριν τὸ μὲν πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἑλκόμενον οὐ βοᾷ, ὁ δὲ χοῖρος ὅτι μάλιστα κράζει, Αἴσωπος αὖθις ἔφη ὅτι „τὸ μὲν πρόβατον κατὰ τὸ εἰωθὸς ἀμελγό- μενον ἢ τὸ τοῦ πόκου βάρος ἀποτιθέμενον, σιγῇ ἕπεται· διὸ καὶ ὑποσκελιζόμενον καὶ τὸν σίδηρον ὁρῶν, οὐδὲν δεινὸν ὑποπτεύει, ἀλλʼ ἐκεῖνα τὰ συνήθη καὶ μόνα δοκεῖ πείσεσθαι. ὁ δὲ χοῖρος ἅτε δὴ μήτʼ ἀμελγόμενος μήτε κειρόμενος μηδὲ συνειδὼς ἑαυτῷ πρός τι τῶν τοιούτων ἑλκόμενος, ἀλλʼ ὅτι τῶν σαρ- κῶν αὐτοῦ μόνον ἐστὶ χρεία, εἰκότως βοᾷ“. τούτων οὕτω ῥηθέντων, οἱ σχολαστικοὶ πάλιν ἐπῄνεσαν αὐτόν, τραπέντες εἰς γέλωτα. παυσαμένου μέντοι τοῦ πότου καὶ τοῦ Ξάνθου πρὸς τὴν οἰκίαν ἀπονο-
[*](1 ἀπορρήσαντος V 2 ἀνάγκη] ταραχὴ V μεγ. ἀνάγκη ἐν ἀ. 4 ἐαὐτὸν P ἀπαιτὴσωσί κτ. χρήματα V σώματα M D, omnia m. pr. 5 ἔφησαν Q: post hoc u. era- sum νο 6 τοιόνδε τι (libri τοιόνδε τι) om. E H Z K v προστιθέντος Φ προτιθέντος 7 εἰς φαγὴν P εἰς φαγὼν A, σφαγὴν restituit A 2 8 ὅτι] ἔτι κρώζει R 9 μὲν om. Φ ἀναμελγόμενον E 10 ἢ καὶ τό a, καὶ τὸ (om. ἢ) Φ 11 ἕπ. corr. ex ἔπ. Q: ἕπεται διὸ Z δι ἃ A διὰ P inter ὑποσκελι et ζόμενον in Q littera erasa 12 οὐδει- νὸν 13 πείθεσθαι ἅτε δὴ in D add. D 2 μή μετ᾿ ἀμελγ. Z μεταμελγ. K 14 μηδὲ Q P: μὴ δὲ ceteri συνιδὼς Φ ἑαυοῷ] corr. ex ὁν Q 16 αὐτὰ P μόνου A μόνων M Q D E H P K Z v ἔστι χρείᾳ a εἰκότος P 17 οὕτως Q R Φ (οὔτος P) 18 τραπένταις P γέλωτας Q μέντοι] τοίνυν V D 19 πότου corr. ex πόθου P πρὸς] εἰς D ἀπον in rasura Q m. pr. ) 257
στήσαντος, καὶ τῇ γυναικὶ συνήθως ὁρμήσαντος προσλαλεῖν, ἐκείνη τοῦτον ἀποστραφεῖσά φησι· „μὴ μου πλησίον γένῃ. δός μοι τὴν προῖκα καὶ ἀπελεύ- σομαι. οὐδὲ γὰρ ἂν μείναιμι σύν σοὶ τοὐντεῦθεν. σὺ δʼ ἀπελθών τὴν κύνα κολάκευε, ᾗ πέπομφας τὰς μερίδας“. καὶ ὁ Ξάνθος ἐκπλαγεὶς λέγει· ,,οὐκ ἔστιν ὅπως οὐκ ἤρτυσέ μοί τι κακὸν πάλιν Αἴσωπος“. καὶ πρὸς τὴν γυναῖκά φησι· „κυρία, ἐμοῦ πεπωκό- τος σύ μεθύεις; τίνι τὰς μερίδας πέπομφα, οὐχὶ σοί“; μὰ Δίʼ, ἐμοὶ μὲν οὔ“, φησὶν ἐκείνη „τῄ δὲ κυνί“. καὶ ὁ Ξάνθος τῷ Αἰσώπῳ κληθέντι φησί· „τίνι δέδωκας τὰς μερίδας“; κἀκεῖνος· „τῇ εὐνοούσῃ σοι“. καὶ πρὸς τὴν γυναῖκα ὁ Ξάνθος· ,,οὐδὲν ἔλα-
[*](p. 42 b.) βες“; κἀκείνη· „οὐδέν“. καὶ ὁ Αἴσωπος· „τίνι γὰρ ἐκέλευσας τὰς μερίδας δοθῆναι, ὦ δέσποτα“; κἀκεῖ- νος· ,,τῇ εὐνοούσῃ μοι“. καὶ ὁ Αἴσωπος τὴν κύνα φωνήσας, „αὕτη σοι“ φησίν „εὐνοεῖ. ἡ γὰρ γυνὴ κἂν εὐνοεῖν λέγῃ, ἀλλ ἐπʼ ἐλαχίστῳ ἀλγήσασα ἀντιλέγει, λοιδορεῖται, ἀναχωρεῖ· τὴν μέντοι κύνα τύψον, ἀπέ-
[*](1 ὁρμίσαντος b 1530. 1547 2 προσλαλεῖν l. λ altera mutata in β Z πρὸς τὸ λαλεῖν Φ φησι] ἔφη R 3 προῖκα μου καὶ Q R K v πρ. μοι καὶ Z 4 οὐδὲν b (praeter ed. Neuel.) μείναι (l. ι finali) μι M μιεῖναι μοι D μεῖναι με E μείναι με H; in Q μείναιμι sed ι radendo factum ex οι τοεντ. V M A D τοἐντ. P τὸ ἐντ. Q R 5 ᾗ καὶ ? 6 οὐ- κέστην P 7 ἤρτησε πάλιν om. D ὁ αἴσ. Φ R 8 κυρία post σὺ (9) conlocat Φ πεποκότος V 9 οὐχι- σοί; a οὐχι σοὶ Z 10 μα δί· V μὰ δία Q μα δι P μὰ δὶ K Z 11 κυνὶ corr. ex κυνὴ Q αἰσῶπο P ut saepe κληθέντι om. P 13 σοι factum ex σου Q σοί b συὶ ed. Neuel. 14 καὶ ὁ αἴσωπος in margine add. V m pr. 15 ὦ δέσποτα hoc loco V: ceteri libri δέσποτα, Q ὦ δέσποτα, post ἐκέλευσας (15) 17 σοι om. V φησὶν om. D 18 λέγει E, A (corr. A 2) λ H λέγηται K Z v ἐπὶ λαχίστω R ἐπιλαχί- στω D m. pr. (ἐπ᾿ ἐλ. restituit D 2), ὑπ᾿ ἐλ. a ἐπελ. H 19 λοιδωρεῖται H) 258
λασον, καὶ οὐκ ἀναχωρήσειεν ἄν, ἀλλʼ ἐπιλαθομένη πάντων, αὐτίκα φιλοφρόνως σαίνει καὶ σύν χάριτι τὸν δεσπότην. ἔδει σε οὖν εἰπεῖν, δέσποτα, τῇ γυ- ναικὶ τὰς μερίδας κομίσαι, καὶ μὴ τῇ εὐνοούσῃ.“ καὶ ὁ Ξάνθος· „όρᾷς, ὦ κυρία, ὡς οὐκ ἐμὸν τὸ ἁμάρτημα, ἀλλὰ τοῦ κομίσαντος; ἀνάσχουτοιγαροῦν, καὶ οὐκ ἀπορήσω προφάσεως, διʼ ἣν αὐτὸν μαστι- γώσω“. τῆς δὲ μὴ πειθομένης, ἀλλὰ λάθρα πρὸς τούς ἑαυτῆς γονεῖς ἀποχωρησάσης, Αἴσωπος εἶπεν· ,,οὐκ ὀρθῶς εἶπον, ὦ δέσποτα, ὡς ἡ κύων σοι μᾶλ- λον εὐνοεῖ, καὶ οὐχ ἡ ἐμὴ δέσποινα;“ ἡμερῶν δέ τι- νων παρῳχηκυιῶν, καὶ τῆς γυναικὸς ἀδιαλλάκτου μενούσης, καὶ τοῦ Ξάνθου τῶν προσηκόντων τινὰς ὡς αὐτην ὡς ἂν ὑποστρέψειεν οἴκαδε πέμψαντος, τῆς δὲ μὴ ὑπείκειν θελούσης, καὶ τοῦ Ξάνθου διʼ αὐτὴν εἰς ἀθυμίαν πεσόντος, Αἴσωπος αὐτῷ προ- σελθών φησι· „μὴ ἀνιῶ, δέσποτα. ἐγὼ γὰρ αὐτὴν αὔριον ἥκειν αὐθαίρετον καὶ ἀπαράκλητον δράσω πρὸς σέ.“ καὶ λαβών κέρμα, πρὸς τὴν ἀγορὰν ἦλθε,
[*](1 ἀναχωρήσοι ἐν ἂν P 2 φιλοφρόνος P errore fre- quenti post αὐτίκα distinguit Q σύν χάριτι τρέχει πρὸς τὸν δ. E 4 κόμισον Z K v. κόμισαι Q μή] οὐχὶ P 5 ὦ V : om. ceteri 6 τοιγαροῦν Z H τοιγὰρ οὖν P, Q primo, sed iam accentu et spiritu erasis 7 αὐτῶ μαστιγῶ σω P 8 λάθρᾳ a 9 τοὺς intra lineas suppleuit Q 2 ἑαυτούς H 10 ὦ] σοι Φ 11 καὶ corr. ex ναὶ P m. pr, οὐχὶ ἡ ἐμοὶ Q οὐχῆ ἐμῆ P. (οὐχʼ E H) 12 παρωχηκότων V παρωχη- κύων E H ἀδιαλάκτου V Q D 13 τοξάνθου P προσ- οικόντων b 1530 14 ὡς] K in margine πρὸς ὡς ἂν om. D; structuram in hoc scriptore noli emendare ὑποστρέψοιεν E H ὑποστρέψει ἐνοίκαδε P 15 ὑπεικὴν P ὑπήκειν E H ordo uu. μὴ ὑ. θελ. non est sollicitandus 16 αὐτὴν corr. ex αὐτῆς Q m. pr. προσελθών αὐτῶ H E K v 18 ἀνιᾶ E H αὐτὴν] τὴν D εἰς τὴν Φ 18 αὐθέρετον Q ἀπαράλλακτον E H Z v 19 ἦλθεν Q R Z K v) 259
καὶ ὠνησάμενος χῆνας καὶ ὄρνιθας καὶ ἄλλʼ ἄττα τῶν πρὸς εὐωχίαν ἐπιτηδείων, βαδίζων τὰς οἰκίας περιενόστει. παρῄει τοίνυν καὶ τὴν τῶν τῆς αὐτοῦ δεσποίνης γεννητόρων οἰκίαν, μήτε ταύτην εἰδέναι προσποιούμενος ἐκείνων τυγχάνουσαν, μήτε μὴν ἐν αὐτῇ τὴν δέσποιναν μένουσαν. καὶ δὴ τινι τῶν τῆς οἰκίας ἐκείνης ἐντυχών ἠρώτα εἴ τί που τῶν εἰς γά-
[*](p. 44 b.) μους χρησίμων οἱ κατὰ τὴν οἰκίαν ἔχοιεν αὐτῷ πω- λῆσαι. τοῦ δὲ ,,καὶ τίς τούτων ἔχει τὴν χρείαν;“ πυνθανομένου, „Ξάνθος“ φησίν „ὁ φιλόσοφος· αὔ- ριον γὰρ γυναικὶ μέλλει συνάπτεσθαι.“ τοῦ δὲ ἀνα- βάντος καὶ τῇ γυναικὶ ταῦτα τοῦ Ξάνθου ὡς ἤκου- σεν ἀναγγείλαντος, ἐκείνη σύν δρόμῳ καὶ σπουδῇ πρὸς τὸν Ξάνθον ἦλθεν αὐτίκα, καὶ αὐτοῦ κατεβόα λέγουσα πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ ταῦτα, ὡς ,,οὐκ ἂν ἐμοῦ ζώσης, ὦ Ξάνθε, ἑτέρᾳ γυναικὶ δυνηθείης συναρμοσθῆναι.“ καὶ οὕτως ἔμεινεν ἐπὶ τῆς οἰκίας δι᾿ Αἰσώπου, ὡς καὶ διʼ ἐκεῖνον ἀπῆρε.
Μετὰ δʼ ἡμέρας πάλιν τινὰς καλέσας ὁ Ξάνθος σχολαστικούς εἰς ἄριστον, τῷ Αἰσώπῳ φησίν· „ὀψώ- [*](1 χήνας ἄλλάττα M Q ἄλλάτα V E H ἄλλα τα A, τ add. A 2, ἄλλαττα P ἀλλάττα 2 ἐπι τῆ δείων P οἰκείας mutauit in ίας E, οἰκία 3 τὴν corr. ex τὸν et 6 τῆς ex τοῦ Q m. pr. αὑτοῦ a 4 γεννητήρων b ταύτην] μὴν αὐτήν Φ 5 πρὸς πιοὔμενος P ἐκείνω et 6 δέσποινα Q m. pr.: ll. ν postea additae 7 ἐντυγχῶν P) [*](εἴ τι που M Q E H 8 οἱ] εἳ P, ει D corr. οἱ D 3 ἔχοι ἐν P 9 delendumne τήν? 10 πυνθανομένου V: πυ- θομένου M Q D A K Z v πυρομένου P πυθουμένου E H) [*](11 . . σθαι corr. ex σθε Q 2 12 τοῦ ξάνθου om. E 13 ἀναγκείλαντος P ἐκύνη P ut saepe 14 ἑαυτοῦ Q κατευόα P 16 ζώσης ἐμοῦ D ὦ om. Q, in Z corr. ex ὡς) [*](ξάνθε ἔ. corr. ex ξάνθος P δυνηθήσῃ K Z v δυνη- θέρης H 17 σαναρμ. P 18 gen. noli mutare. δι ἐκεί- νων ἀπῆρεν M ἀπείρεν P ἀπήρη A 19 μεταδ H) [*](20 in V ante εἰς punctis deletum est τινὰς φησὶ H E Z K ὀψώνισον Q, ὠψώνησον mutaum in ὀψ. Z)
260
νησον ἀπελθών πᾶν ὅ τι χρηστότατόν τε καὶ βέλτι- στον.“ ὃ δὲ ἀπιών καθʼ ἑαυτὸν ἔλεγεν· „ἐγώ διδάξω τὸν δεσπότην μὴ μωρὰ διατάττεσθαι“. γλώττας οὖν μόνας ὑείους πριάμενος καὶ ἑτοιμάσας, ἀνακλιθεῖσι γλῶτταν ὀπτὴν ἑκάστῳ σύν ὀξυγάρῳ παρέθηκε. τῶν δὲ σχολαστικῶν ἐπαινεσάντων ὡς φιλόσοφον τὸ πρῶ- τον ἔδεσμα διὰ τὴν τῆς γλώττης πρὸς τὸν λόγον ὑπηρεσίαν, πάλιν Αἴσωπος ἑφθὰς γλώττας παρέ- θηκε. καὶ αὖθις αὖ βρώματος αἰτηθέντος ἄλλου καὶ ἄλλου, ὃ δʼ οὐδὲν ἕτερον ὅτι μὴ γλώττας προὐτίθει. τῶν δὲ σχολαστικῶν ἐπὶ τῷ ταὐτῷ τῆς τροφῆς ἀγα- νακτησάντων καὶ „μέχρι τίνος γλώττας;“ εἰπόν- των, καὶ ὡς „ἠμεῖς διʼ ἡμέρας γλώττας ἐσθίοντες τὰς ἡμετέρας ἠλγήσαμεν“, ὁ Ξάνθος φησὶ πρὸς ὀργήν· „οὐδέν σοι πάρεστιν ἕτερον, Αἴσωπε;“ καὶ ὅς· ,,οὐ δῆτα“. κἀκεῖνος· ,,οὔκουν ἐνετειλάμην σοι, κατάρατον ἀνθρώπιον, πᾶν ὅ τι χρηστότατόν τε καὶ ἄριστον ὀψωνῆσαι“; καὶ ὁ Αἴσωπος ,,πολλὰς ὁμολογῶ
[*](p. 46 b.)σοι τὰς χάριτας μεμφομένῳ με φιλοσόφων ἀνδρῶν
[*](2 ἔλεγε M 3 μὴ corr. ex μο R m. pr. διατάττειν W γλώσσας R 4 ὑείας Q ὑείου b 1534 ἑτοιμάσας] ἀγοράσας punctis subscriptis deletum in D, ἑτοιμάσας in margine adiecit D 3 ἀνακληθείσι P ἀνακλινθεῖσι Z K v 5 ἑκά- στω in A. add. A 2 συνοξειγάρω P παρέθηκεν R 6 ὡς] καὶ Q, D sed deleuit et ὡς supra scripsi D 3 φιλο- σόφον b 1530. 1534 τὸ] τὸν b 1530 8 ὑπηρεσίαν λεξάν- των, πάλιν Q αἴσωπος om. R ἐφθὰς R Z b (praeter Neuel.) εὐθὰς P γλῶσσας E γλῶττας H παρέθυκε P) [*](9 ἐτηθέντος ἄλου P 10 προυτίθει M Q D Φ E H K Z v) [*](11 δὲ in A. suppl. A 2 τῶ in D adiecit m. pr ταυτῶ libri 12 καὶ Q D Φ R: om. V M E H Z K v τινὸς R ὑπόντων P 13 διημέρας ut saepe 14 τὰς ἡμέρας P) [*](ἠλγίσαμεν 15 παρ᾿ ἔστιν Z αἴσωπε ἕτερον R 16 οὔ Z ἐν ἐτοιλ. P 17 τε] δὲ Z 18 ἄρηστον P ὀψωνίσαι Q 19 με] om. Z, μοι Q ἀνδρῶν om. D Φ a (in P φιλοσόφων ultimum est f 11 uocabulum)) 261
παρόντων· τί οὖν ἂν γένοιτο γλώττης χρηστότερόν τε καὶ βέλτιον ἐν τῷ βίῳ; πᾶσα γὰρ παιδεία καὶ φιλοσοφία διʼ αὐτῆς παιδεύεται καὶ διδάσκεται· διʼ αὐτῆς δόσεις, λήψεις, ἀγοραί, ἀσπασμοί, εὐφημίαι, μοῦσα πᾶσα· διʼ αὐτῆς συγκροτοῦνται γάμοι, πόλεις ἀνορθοῦνται, ἄνθρωποι διασώζονται. καὶ συνελόντι φάναι, διʼ αὐτῆς ἅπας ὁ βίος ἡμῶν συνέστηκεν. οὐδὲν ἄρα τῆς γλώττης ἄμεινον“. ἐπὶ τούτοις οἱ σχολαστικοὶ τὸν μὲν Αἴσωπον ὀρθῶς λέγειν φάμενοι, ἡμαρτηκέναι δὲ τὸν διδάσκαλον, διελύθησαν ἕκαστος ἐπʼ οἴκου. τῇ δʼ ὑστεραίᾳ πάλιν αἰτιωμένων αὐτῶν τὸν Ξάνθον, ἐκεῖνος ἀπελογεῖτο μὴ κατὰ γνώμην αὐτοῦ ταῦτα γεγονέναι, ἀλλὰ τοῦ ἀχρείου δούλου τῇ κακουργίᾳ. σήμερον δὲ ἀλλʼ ἀμείψει τὸ δεῖπνον· „κἀγὼ δὴ παρόντων ὑμῶν αὐτῷ διαλέξομαι“. καὶ καλέσας αὐτόν, πᾶν ὅ τι φαυλότατόν τε καὶ χείρι- στον ὀψωνῆσαι κελεύει, ὡς τῶν σχολαστικῶν σὺν αὐτῷ δειπνησόντων. ὃ δὲ μηδὲν διατραπεὶς πάλιν
[*](1 τί οὖν αν V R: τί ἂν οὖν ceteri 2 βέλτιστον R παιδία P 3 διὰ Z αὑτῆς P post διδάσκεται in Q octo fere litterae erasae; uersus qui insequitur incipit a l. l. ται deletis non ante sed post δι᾿ αὐτῆς distinxit R 4 εὐφη- μίαι in D suppl. D 3 5 αὑτῆς P γὰρ post u. αὐτῆς add. E (γαρ), K Z, D 2, v γάμοι] πόλεμοι πόλις P saepe) [*](7 φᾶναι M R D H K Z v πᾶς Φ 8 οὐδὲν ἄ. τ. γ. ἄμεινον om. P 9 ὀρθὸς P 10 διεληλύθεισαν R διελη- λύθασιν E H Z K v 11 δὲ Z ὑστερ K 12 ἀπολο- γεῖτο (Z K), v praeter Neuel. γνόμην A 13 αὐτῶ R ταῦτα in D supra lineam adiecit m. pr. γενέσθαι Φ 14 κακουργεία P ἀλλὰ μείψει P ἀλλ᾿ ἀμείψει D, ἀλλ᾿ punctis deleuit et δια supra scripsit D 3, διαμείψει (om. p. ἀλλά) Z v; de p. ἀλλὰ u. Krüger Gr. Gr. 69, 4, 5. Bäumlein. Part. Gr. p. 12. ceterum nescio an scribendum sit ἀνταμείψειν,) [*](15 δὴ scripsi δὲ libri, om. Q ἡμῶν P 16 ἀχείρι- στον P 17 ὀψονῆσαι D, ὀψων. inde fecit D 2; ὀψωνίσαι) [*](τόν σχολαστικὸν P σὺν om. Q 18 μὴδὲν H) 262
γλώσσας ἐπρίατο, καὶ ἑτοιμάσας, ἀνακλιθεῖσι παρέ- θηκεν. οἳ δὲ πρὸς ἀλλήλους ὑπεφώνουν· χοίρειαι πάλιν γλῶτται“; καὶ μετὰ μικρὸν αὖθις γλώττας παρέθηκε καὶ μάλα αὖθις καὶ αὖθις. τοῦ Ξάνθου δὲ δυσανασχετήσαντος καὶ „τί τοῦτο, Αἴσωπε“; εἰρη- κότος, μὴ πάλιν ἐνετειλάμην σοι πᾶν ὅ τι χρηστό- τατόν τε καὶ βέλτιστον ὀψωνῆσαι; οὐχὶ πᾶν ὅ τι φαυλότατόν τε καὶ χείριστον“; ὃ δέ· ,,καὶ τί ποτε χεῖρον τῆς γλώττης, ὦ δέσποτα ; οὐ πόλεις διʼ αὐτῆς καταπίπτουσιν; οὐκ ἄνθρωποι διʼ αὐτῆς ἀναιροῦν- ται; οὐ ψεύδη πάντα καὶ βλασφημίαι καὶ ἐπιορκίαι διὰ ταύτης περαίνονται; οὐ γάμοι καὶ ἀρχαὶ καὶ βα-
[*](p. 48 b.) σιλεῖαι διʼ αὐτῆς ἀνατρέπονται; οὐχ ὡς κεφάλαιον εἰπεῖν, ὁ βίος διʼ αὐτῆς ἅπας μυρίων πλημμελημά- των γέμει;“ ταῦτα τοῦ Αἰσώπου φαμένου, τῶν τις συνανακειμένων τῷ Ξάνθῳ φησίν· ,,οὗτος, εἰ μὴ πάνυ σεαυτὸν ἀσφαλίσῃ, οὐκ ἂν ἄπορος εἴη μανίας ἀφορμή σοι γίνεσθαι. οἵα γὰρ ἡ μορφή, τοιάδε καὶ ἡ ψυχή“. καὶ ὁ Αἴσωπος πρὸς αὐτόν· ,,σύ μοι
[*](1 γλώσας E ἀνακλινθεἴσι Z K v ἀνακληθεῖσι R P παρʼ ἔθ. Z 2 ἐπεφώνουν V χοίριαι R E H 3 γλῶσ- σαι E H Z K v μεταμικρὸν M καὶ κατὰ μ. αὐτοῖς, αὖ- θις Φ 4 παρέθηκεν E καὶ αὖθις om. 5 δυσχα- νασχ. αἴσ.; εἰρ.] εἰπόντος αἴσωπε 6 ἐνετιλάμην P) [*](7 βέλτ. καὶ χρηστ. (om. p. τε) Φ ὀψωνίσαι Q 8 φαυλότατόν δε (uel τε) καὶ Z post χείριστον R add. ὀψωνῆσαι καὶ τίποτε suppleuit in margine A. m. pr., A 2 δὲ et χείριστον 9 χεῖρον] χύριστον P πόλις P οὐ — ἄνθρ. R 12 περένονται P οὐ γάμοι . . . . . . ἀνατρέπονται om. Q γαμοὶ R, D sed in D accentus extritus 13 ἀνα- τρέπωνται P οὐχ᾿ ὡς M Q saepe 14 ὁ βίος om. Φ ἅπας ὁ κόσμος μ. Φ uersus fuerit ὁ βίος διʼ αὐτῆς πλημ- μελημάτων γέμει 15 τῶν τις τῶν σ. E 16 ἀνακειμέ- νων R φησὶ· E 17 σε αὐτὸν P D (D 2 extrito spiritu uocabula coniunxit) σε αυτὸν Q σαυτὸν A σεαυτὸν Z sed σεα ex corr. 18 ἀφορμῆ E, H ex corr. m. pr. γίνεσθαι V: γενέσθαι M Q D R Φ E H K Z v οἷα V P E H) 263
δοκεῖς, ἄνθρωπε, κακεντρεχής τις καὶ περίεργος εἶναι, δεσπότην κατὰ οἰκέτου παροξύνων.“ καὶ ὁ Ξάνθος πρὸς ταῦτα, προφάσεως ἐφιέμενος μαστιγῶσαι τὸν Αἴσωπον, „δραπέτα“ φησίν „ἐπεὶ περίεργον εἶπας τὸν φίλον, δεῖξόν μοι ἀγαγών ἀπερίεργον ἄνθρωπον“.
ἐξελθών τοίνυν τῆς ἐπιούσης ἐπὶ τῆς λεωφόρου ὁ Αἴσωπος καὶ τούς παριόντας περισκοπῶν, ὁρᾷ τινα ἐφʼ ἑνὸς τόπου ἱκανὸν χρόνον καθίσαντα, ὃν καὶ δοκιμάσας καθʼ αὐτὸν ἀπράγμονά τινα καὶ ἀπλοῦν εἶναι, προσελθών φησιν· ,,ὁ δεσπότης σε καλεῖ σύν αὐτῷ ἀριστῆσαι.“ καὶ ὁ ἄγροικος ἐκεῖνος μηδὲν περι- εργασάμενος, μηδὲ τίς ὢν ὑπὸ τίνος καλεῖται, εἰ- σῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν, καὶ σύν αὐτοῖς ὑποδήμασι φαύλοις οὖσιν ἀνέπεσεν. ἐρομένου δὲ τοῦ Ξάνθου „τίς οὗτος“; Αἴσωπος εἶπεν· „ἀπερίεργος ἄνθρωπος“. καὶ ὁ Ξάνθος εἰς οὖς εἰπών τῇ γυναικὶ συνυποκρι- θῆναι αὐτῷ καὶ ὅπερ ἂν αὐτὸς ἐπιτάττῃ, ποιεῖν, ὡς ἂν εὐπροσώπῳ λόγῳ πληγὰς τῷ Αἰσώπῳ ἐντεί- νειεν, εἶτα ἐν ἐπηκόῳ πάντων φησί· „κυρία, ὕδωρ ἐπὶ τῆς λεκάνης βαλοῦσα, τούς πόδας τοῦ ξένου [*](1 κατατρέχειν τις] τε V 2 παροξύνων (παρο- ξύνῃ P) κατὰ οἰκέτου Q D Φ E H K Z v 4 αἴσωπον V M R Q D E: ἄνθρωπον Φ K Z v, om. H εἶπες Φ 5 φίλων P ἀπερ. ἄνθρ. ἀγαγὼν E H K Z v 6 τῆ ἐπι- ούση E λεοφόρου 7 περιόντας Q ἐπισκοπῶν R) [*](ὁράτινα H 9 καθʼ ἑαυτὸν Q A. καθε αὐτὸν P ut fere semper ἄπλους P 10 δεσπότας A. καλεῖ καὶ σὺν A. 11 ἀριστήναι P ἀγροῖκος E ἄνθρωπος Φ μηθὲν R Q D μὴδὲν H περιεργάμενος R 12 μηδὲ τίς scripsi μή τέ τις cum rasura in ι, μὴ τὲ τίς D μήτε τίς ceteri ὢν add. Q 2 in ras. 13 αὐτοῖς] τοῖς R Q D Φ ὑποδεί- μαση. (littera ν quae erat post η in φ mutata) φαύλης οὖσην P ἐρωμένου H, in E l. ο facta ex ω 15 οὗτος] εἴη Q αἴσοπος A 16 τῆ γυναικὶ om. Φ 17 ἐπιτάττει R P E H) [*](18 ὡσὰν Q ut saepe, cf. 258, 14 19 ἐπικόω V; in Q η corr. ex ι Q 1 φησίν Q D Φ κυρία om. Q D 1 (add. D 2) R Φ 20 post βαλοῦσα add. γύναι Φ)
264
νίψον.“ διενοεῖτο γὰρ καθʼαὑτόν, ὡς πάντως ὁ μὲν ξένος εὐλαβηθήσεται, ὁ δʼ Αἴσωπος, ὡς ἐκείνου περι- έργου φανέντος, πληγὰς λήψεται. ἡ μὲν οὖν βα- λοῦσα τὸ ὕδωρ εἰς τὴν λεκάνην, ᾔει τοὺς πόδας τοῦ ξένου νίψουσα· ὃ δʼ ἐπιγνούς ταύτην οὖσαν τὴν
[*](p. 50 b.)τοῦ οἴκου δεσπότιν, καθʼ ἑαυτὸν εἶπε· „τιμῆσαί με πάντως βούλεται, καὶ τούτου δὴ χάριν αὐτοχειρίᾳ τούς πόδας μου βούλεται νίψαι, ἐπεὶ θεραπαινίσιν εἶχεν ἂν τοῦτʼ ἐπιτάξαι.“ προτείνας οὖν τούς πόδας, ,,νίψον, κυρία“ φησί. καὶ νιψάμενος ἀνεκλίθη. τοῦ δὲ Ξάνθου κελεύσαντος οἶνον τῷ ξένῳ δοθῆναι πιεῖν, πάλιν ἐκεῖνος διελογίσατο καθʼ αὐτὸν ὡς ,,αὐτοὺς μὲν πρότερον ἔδει πιεῖν, ἐπεὶ δʼ οὕτως αὐτοῖς ἔδοξεν, οὐδὲν ἔργον ἐμοὶ τὰ τοιαῦτα ἐρευνᾶν“, καὶ λαβὼν ἔπιεν. ἀριστώντων δὲ καί τινος ἐδέσ- σματος τῷ ξένῳ παρατεθέντος κἀκείνου ἡδέως ἐσθί- οντος, ὁ Ξάνθος τῷ μαγείρῳ ὡς κακῶς τοῦτο ἀρτύ- σαντι ἐνεκάλει καὶ μέντοι καὶ ἀποδυθέντι πληγὰς ἐνεφόρει. ὁ δʼ ἀγρότης καθʼ ἑαυτὸν ἔλεγε· „τὸ μὲν
[*](1 νίψον τοῦ ξ. Φ γὰρ om. D 1 add. D 2 καθʼ ἑαυ- τὸν R Z καθʼ ἀυτὸν H καθαυτὸν P saepe, om. D μὲν om. D 1 add. D 2 3 λήγεται βάλλουσα R 4 εἴη) [*](5 νίψασα R, in D νίψουσα corr. ex νέψωσα δ᾿ ἐπι- γνοὺς V M R Q D Φ: ὅδʼ ἐ|γνοὺς H in pagina extrema, δὲ γνούς E (δὲ corr. ex δἐ), K Z v 6 δεσπότην V δέσποτιν D (ι ex corr.) δεσπότην P εἶπεν M με om. Φ 7 δὴ] δὲ Φ E H K Z v 8 ποδάσμου a πόδας μου b θεραπε- νίσιν V E H θεραπενίσων P 9 ἂν εἶχε Q erasa l. ν τοῦτο Φ 10 καὶ om A 1 add. A 2 ἀνεκλίνθη K Z b 12 ἑαυτὸν 13 μὲν τὸ πρ. E H K Z v ἐπεὶ δʼ ὡς A ἐπειδῶς P 14 τὰ τοιαῦτ᾿ ἐ. M Φ ἐρ. τὰ τοιαῦτα Q 15 ἀριστώντων scripsi: ἀριστούντων libri 16 παρατιθ. P) [*](17 τοῦτω P ἀρτύσαντος ἀρτίσαντι Q P 18 μέντι P ἀποδοθέντι R 19 ἐνεφώρει b 1534. 1547. δὲ R Z ἀγροιώτης b 1530. 1534. Neu. ἀγριώτης b 1547 καθʼ αὑ- τὸν A. H K Z v καθʼ ἀυτὸν P ἔλεγεν M E P) 265
ἔδεσμα ἄριστα ἕψηται καὶ οὐδενὸς αὐτῷ δεῖ πρὸς τὸ καλῶς ἔχειν· εἰ δὲ καὶ δίχα προφάσεως βούλεται τὸν αὐτοῦ δοῦλον μαστιγοῦν ὁ οἰκοδεσπότης, τί πρὸς ἐμέ“; κοῦ δὲ Ξάνθου ἀσχάλλοντος καὶ οὐχ ἡδέως διακειμένου, ἐπεὶ μηδὲν ὁ ξένος περιειργάζετο, τέλος πλακοῦντες ἠνέχθησαν. ὁ δὲ ξένος, ἅτε δὴ μήπω πλακοῦντος γευσάμενος, σωρεύων καὶ συνει λῶν αὐτούς ὡς ψωμοὺς ἤσθιε. τοῦ δὲ Ξάνθου τὸν ἀρτοποιὸν αἰτιασαμένου καὶ „τί δή ποτε, ὦ κατά- ρατε“, φαμένου ,,καὶ μέλιτος δίχα καὶ πεπέρεως τούς πλακοῦντας ἐσκεύασας“; ἐκεῖνος ἔφη· „εἰ μὲν ὠμός ἐστιν, ὦ δέσποτα, ὁ πλακοῦς, ἐμὲ τύπτε, εἰ δʼ οὐχ ὡς ἔδει ἐσκεύασται, μὴ ἐμὲ ἀλλὰ τὴν δέσποιναν αἰτιῶ.“ καὶ ὁ Ξάνθος· „εἰ πρὸς τῆς ἐμῆς τοῦτο γέγονε γυναικός, ζῶσαν αὐτὴν ἀρτίως κατακαύσω.“ καὶ πάλιν τῇ γυναικὶ νεύει αὐτῷ συνυποκριθῆναι διʼ Αἴσωπον. κελεύσας οὖν κληματίδας εἰς τὸ μέ-
[*](p. 52 b.) σον ἀχθῆναι, πυρὰν ἀνῆψε. καὶ λαβόμενος τῆς γυναικός, ἐγγύς τῆς πυρᾶς ἤγαγε, προσδοκήσιμος ὢν αὐτὴν εἰς τὸ πῦρ ἐπαφεῖναι. διέτριβε δέ πως
[*](1 ἄριστον P ἔψηται Q H 2 εἰ] ὁ Q 3 ἑαυτοῦ A ἐἀυτοῦ P αὐτοῦ M Q D R E H K Z v ὁ οἰκ. μαστ. Φ 4 τοῦ ξ. δὲ Φ ἀσχάλοντος V D E H ἀσχάλοντος m. pr. ἀσχάλοτος R m. pr. οὐχʼ E H οὑχως εἰδέως P εἰδ. m. pr. in ras. 5 μὴδὲν H περιεργάζετο A. 6 7 πλακοῦντες] κ A 2 bis fecit ex ν ὅτε b 1530 7 μηδέπω P συνε- λὼν R 8 ὡς ψωμούς in marg. add. V m. pr. 9 ἀρτο- ποιῶν P αἰτησαμένου V αἰτισαμένου A αἰτιασαμένους P αἰκισαμένου D τί om. Z 17 ἔφη] sic libri; differt pars exemplorum ed. Ald. 12 δὲ οὐχ R δ᾿ ὁυχως P (supra ω rasura) δ᾿ οὐχ᾿ ὡς Q 14 πρὸ R 15 γυνεκὸς A κατα- σκευάσω a (sed in nonnullis exemplis exstat κατακαύσω) 16 αὐτῶ libri συνειποκρ. P 17 διʼ] δʼ Z εἰς τὸ μ. κλημ. ἀχθ. Q 18 πῦρ R Q D ἀνῆψαι V 19 post ἤγαγε erasa l. ν Q προδοκ. A 1. σ add. A 2 προσδοκίσιμος b 1530 20 ἐπαφῆναι V, D 1, corr. D 2) 266
καὶ περιεβλέπετο τὸν ἄγροικον, εἴ πως ἀναστὰς τοῦ τοιοῦδε τολμήματος εἶρξαι αὐτὸν ἐγχειρήσειεν. ὃ δὲ καθʼ ἑαυτὸν αὖθις διεσκοπεῖτο ὡς ,,αἰτίας μὴ παρού- σης, τί δή ποτε οὕτως ὀργίζεται“; εἶτά φησιν· „οἰκο- δεσπότα, εἰ τοῦτο κέκρικας δεῖν γενέσθαι, ὑπόμεινόν με μικρὸν μέχρις ἂν ἀπελθών ἐνέγκω μου καὶ αὐτὸς ἐξ ἀγροῦ τὴν γυναῖκα, ὡς ἂν ἄμφω κατὰ τὸ αὐτὸ κατακαύσῃς“. ταῦτα τοῦ ἀνδρὸς ὁ Ξάνθος ἀκούσας καὶ τὸ τούτου ἀκέραιον καὶ γενναῖον θαυμάσας, τῷ Αἰσώπῳ φησίν· „ἴδε ἀληθῶς ἄνθρωπος ἀπερίεργος. ἔχεις τὰ νικητήρια λαβών, Αἴσωπε. ἅλις ἔχει σοι τοῦ λοιποῦ. τὸ δʼ ἐντεῦθεν ἐλευθερίας τῆς σῆς ἐπιτεύξῃ“.
Τῆς δʼ ἐπιούσης ὁ Ξάνθος ἐπέταξε τῷ Αἰσώπῳ εἰς τὸ βαλανεῖον ἀπελθεῖν καὶ σκέψασθαι, εἰ μὴ πολύς πάρεστιν ὄχλος, βούλεσθαι γὰρ αὐτὸν λου- θῆναι. ἀπιόντι δὲ ὁ στρατηγὸς συναντήσας καὶ τοῦ Ξάνθου γνούς αὐτὸν ὄντα, ἤρετο ποῖ πορεύοιτο. τοῦ δὲ „οὐκ οἶδα“ φαμένου, νομίσας ὁ στρατηγὸς τὴν ἐρώτησιν αὐτοῦ παρ᾿ οὐδὲν λογισθῆναι, εἰς εἰρκτὴν [*](1 περιεβλέπετο in corr. ex περιέβλεπετο ἄγρικον P ἀγροῖκον E τοῦ τοιοῦ δὲ Z τουτοιού-του δὲ P; in Q syllaba δε in rasura, in R l. υ u. τοῦ et l. ι u. τοι cor- rectae sunt 2 εἴρξας Q (accentus in rasura). εἶξαι A εἴξαι P ἐγχειρήσιεν Z 3 αὑτὸν Z v 4 δήποται) [*](οὗτος V in serie uerborum (in marg. οὕτως m. pr.) A οὔ- τος P οἰκοδέσποτα R K Z v, om. Φ 6 με in Q add. in linea extrema m. pr., μοι V R, δήμε Φ ἂν in A add. A 2) [*](7 ὡσὰν H κατατοαυτὸ V, P (sed erasa accentu qui erat in κατὰ), κατὰ τοαυτὸ M, D (ex corr.) 8 ἀκ. ὁ ξ. R 9 θαῦμα, P 10 αἰσῶπο P ἀπ. ἀνθρ. Φ D (etiam Q ἀνθρ. ἀπ.) 11 ἄλλις P ἔχει] ἔχοις V (l. o detrita), ἔχω Q (ω in ras.) σοι] σου M τοῦ] του M, acc. del. 12 τὸ δὲ A τοδὲ P εὐτεῦθεν H ἐπιτέξη A 15 αὑ- τὸν b 16 καὶ] τῆς b 1534 17 ξάντου Z ἤ. ποῦ A D Q ἤρετό που P ἤ. πῆ M E H πορεύετο Z 19 οὐτοῦ a παρουδὲν H E εἰρκτὴν V Q ἐρρκτὴν P)
267
αὐτὸν ἀπαχθῆναι κελεύει. ἀπαγόμενος τοίνυν ὁ Αἴσωπος ἔκραξεν· „ὁρᾷς, ὦ στρατηγέ, ὅπως ὀρθῶς ἀπεκρίθην ; ἃ γὰρ μὴ προσεδόκησα, καὶ συνήντησά σοι, καὶ εἰς εἰρκτὴν ἤδη ἀπάγομαι.“ καὶ ὁ στρατη- γὸς ἐκπλαγεὶς ἐπὶ τῷ τῆς ἀπολογίας ἑτοίμῳ, ἀφῆ- κεν ἀπιέναι· Αἴσωπος δὲ παραγενόμενος εἰς τὸ βαλανεῖον καὶ πλῆθος ἐν αὐτῷ θεασάμενος ὄχλου, καὶ λίθον ὁρᾷ κατὰ τὸ τῆς εἰσόδου μεσαίτατον κει-
[*](p. 54 b.) μενον, ἐφʼ ὃν ἕκαστος τῶν εἰσιόντων τε καὶ ἐξιόν- των τὸν πόδα προσέπταιε. τοῦτον δὲ εἶς τις εἰσιών ἐφʼ ᾧ λούσασθαι, ἄρας μετέθηκεν. ὑποστρέψας οὖν πρὸς τὸν δεσπότην, „εἰ κελεύεις“ φησί „δέσποτα, λούσασθαι, ἕνα ἄνθρωπον ἐν τῷ βαλανείῳ τεθέα- μαι“. καὶ τοῦ Ξάνθου ἐλθόντος καὶ τὸ πλῆθος τῶν λουομένων ἰδόντος καὶ „τί τοῦτο,“ εἰπόντος ,,Αἴ- σωπε; οὐχ ἕνα ἄνθρωπον ἔφης ἑωρακέναι ;“ ὁ Αἴ- σωπος „ναί·“ φησί ,,τὸν γὰρ λίθον ἐκεῖνον“, τῇ χειρὶ δείξας, „πρὸ τῆς εἰσόδου κείμενον εὗρον, ἐφʼ ὃν οἱ εἰσιόντες πάντες καὶ ἐξιόντες προσέπταιον. εἶς δέτις πρὶν ἢ προσπταῖσαι ἄρας μετέθηκεν. ἐκεῖ- νον οὖν ἕνα ἄνθρωπον εἶπον ἑωρακέναι, προτιμήσας
[*](1 inter τοίνυν et ὁ in Q littera erasa 4 εἰρκτὴν V Z H εἰρρκτὴν P 5 ἐκπλαγεὶς in in marg. suppl. τῷ] τὸ Q 8 μεσέτατον P μεσάστατον H 9 τῶνει -σιόν τὸν P; qualia plerumque praetermisi 10 προσέπτεαι a εἷς om. R δʼ εἷς Z 11 ἐφ ω D K, ἐφῶ M Q R H, P (erasa l. ν). a, ἐφῷ b (Z) μετέθηκεν corr. A m. pr. ex μεθῆκεν οὖν] δὲ K 13 βαλανίω A τεθέαμε Z 15 ἰδόντ Q m. pr.) [*](αἴσωπ Q, post π rasura 16 οὐγʼ E H 17 καὶ ὁ αἴσωπος V, om. Φ Q φησιν E K Z v 18 δείξας τῆ χειρὶ Q; in D post ἐκεῖνον lacuna est septem fere litterarum 19 οἱ om. Q εἰσίοντες καὶ οἱ ἐξ. D πρὸς πταίσαι (uel . . σας) P 20 μετέθηκε R 21 ἕνα ὄντα ἄνθρ. Q ἕνα ἅτον P) 268
τῶν ἄλλων“. καὶ ὁ Ξάνθος· „οὐδὲν παρὰ τῷ Αἰσώπῳ ἀργὸν πρὸς ἀπολογίαν.“
Ἄλλοτέ ποτε τοῦ Ξάνθου ἐξ ἀφέδρου ἐπανιόντος, καὶ πυθομένου τὸν Αἴσωπον, τί δή ποτε οἱ ἄνθρω- ποι μετʼ ἀπόπατον τὰ τῆς γαστρὸς ἐκκρίματα βλέ- πουσιν, ἐκεῖνος ἔφη „κατὰ τοὺς πάλαι χρόνους ἀνήρ τις τῶν τρυφερώτερον ζώντων πολύν χρόνον ὑπὸ σπατάλης ἐν τῇ ἀφόδῳ ἐκάθητο, ὡς καὶ τὰς οἰκείας ἐκεῖ διατρίβων ἀποπατῆσαι φρένας. ἐξ ἐκείνου τοί- νυν δεδοικότες οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὰ τῆς γαστρὸς ἑαυτῶν ἀφορῶσι λύματα, μήπως καὶ αὐτοὶ τοῦτο πεπόνθασιν. ἀλλὰ σύ, δέσποτα, μὴ φοβοῦ· οὐ γὰρ ἔχεις φρένας.“
Ἐν ἡμέρᾳ δέ τινι συμποσίου συγκροτηθέντος καὶ τοῦ Ξάνθου σύν τοῖς ἄλλοις τῶν φιλοσόφων ἀνακλι- θέντος, καὶ τοῦ πότου ἤδη ἐπικρατήσαντος, συχνὰ προ- βλήματα μεταξύ τούτων ἐκαλινδεῖτο. καὶ τοῦ Ξάνθου ἀρξαμένουταράττεσθαι, Αἴσωπος παρεστὼς ἔφη· „δέ- σποτα, ὁ Διόνυσος τρεῖς κέκτηταικράσεις· τὴν μὲν πρώ- την ἡδονῆς, τὴν δὲ δευτέραν μέθης, τὴν δὲ τρίτην [*](p. 56 b.)ὕβρεως. καὶ ὑμεῖς οὖν πεπωκότες ἤδη καὶ ἡσθέντες, [*](1 post αἰσώπω add. φησὶν Φ 2 πρὸς] εἰς Φ (D) E H K Z v 3 ἄλλο τε ποτὲ K ἐξαφόδρου R m. pr. ἐξ ἀφέ- δρας Q ἐξαφέδρου H 5 μετὰ πόπατον P ἐκκρίμματα V ἐκκρίματα R m. pr. ἐκρίματα E H ἐκρίμματα b 1530 6 παλαιοὺς P K Z v, παλεοὺς A 7 τρυφερότερον R A. τρυ- φερώτερωον K inter ζώντων et πολὺν in Q erasum πο 8 τῆ scripsi: τῶ V, om. ceteri καὶ om. Φ οἰκίας P 9 ἐξεκείνου H 10 τὰ] τὰς K 11 ἑαυτῶν om. E H K Z v) [*](σι λυ et 13 ἐν in ras. M 2 12 ἀλλὰ σὺ Q sed ὺ loco l. l. οὶ erasarum m. pr. ἀλλασὺ P ἀλλά συ b 1534 ἀλλὰ σοὶ Z ἀλλά σοι a, b 1530 (E?) 15 τῶν φιλοσόφων] φίλοις Φ ἀνακλινθέντος D Z v 18 δεσπότα P 19 μὲν bis Z 20 μέθυς P 21 καὶ ὑμεῖς] ὑμεῖς Q οὖν] μὲν οὖν Φ ἡθέντες P)
269
τὰ ἐφεξῆς καταλίπετε.“ καὶ ὁ Ξάνθος ἤδη μεθύων φησί· „σιώπα, τοῖς ἐν Ἅιδου συμβούλευε“. καὶ ὁ Αἴσωπος· „οὐκοῦν καὶ εἰς Ἅιδου κατασπασθήσῃ“. τῶν δὲ σχολαστικῶν τις ὑποβεβρεγμένον ἤδη τῇ μέθῃ τὸν Ξάνθον ἰδὼν καὶ τὸ ὅλον εἰπεῖν οἰνο- πλῆγα, καθηγητά“, φησί „δύναταί τις ἐκπιεῖν τὴν θάλατταν ἄνθρωπος“; καὶ ὅς· ,,πάνυ μὲν οὖν. ἐγώ γὰρ αὐτὸς ταύτην ἐκπίομαι“. καὶ ὁ σχολαστικός· „εἰ δʼ οὐ δυνήσῃ, τί ποτέ σοι τίμημα ἐπιγράψψω“; καὶ ὁ Ξάνθος· „τὴν οἰκίαν μου τίθημι πᾶσαν. καὶ ἐπὶ τούτοις καταθέμενοι τούς δακτυλίους, τὰς συν θήκας ἐκύρωσαν. τότε μὲν οὖν διελύθησαν· τῇ δʼ ὑστεραίᾳ πρωίας ἐξεγερθέντος τοῦ Ξάνθου, καὶ τήν τε ὄψιν νιψαμένου καὶ τὸν δακτύλιον ἐν τῷ νίπτε- σθαι μὴ ἰδόντος, καὶ τὸν Αἴσωπον περὶ αὐτοῦ πυ- θομένου, ἐκεῖνος ,,οὐκ οἶδα“, φησί „τί ποτε γέγονεν. ἓν δʼ οἴδα μόνον, ὅτι τῆς οἰκίας σαυτοῦ ἀλλότριος γέγονας“. καὶ ὁ Ξάνθος· „ὅτι τί δή“; καὶ ὁ Αἴσωπος· „ὅτι τὴν χθὲς μεθύων συνέθου τὴν θάλατταν ἐκπιεῖν·
[*](1 τὰ] τοὺς V κατελίπετε V R καταλίπετε, α loco era- sae l. ε Q, καταλίπεται D καταλίπατε Φ E H 2 ἅδῃ E H K Z v 3 οὐκ οὖν Z εἰςάδου P ut 2 ἐνάδου κατασπα- σθείση E, κατασπαθήση D 4 ὑπὸ βεβραγμένον P, ὑπο- βεβρεγμένο D, ν add. D 2 τῆς μέθης V 5 τὸ om. E H K Z ν 6 φησιν E δύναταί] αί Q 2 pro ε 7 θάλ- λατταν priore l. λ deleta R, θάλασσαν V 8 ἐκπίωμαι R) [*](9 ἡδοῦ P δυνήθη F σοι τὸ τίμ. (τήμ. P) Φ 10 τὴκ τὶν P τίθη μοι P 11 τοὺς δακτ. καταθ. Q 12 διελύσαν Q (m. pr.?), διελεύθησαν b 1530 13 ἐξεγερ- θὲνθος Z ἐξεργεθέντος D 13 τὴν τε τὴν δὲ Z 14 νι- ψάμενος R τὸν] τὸ Φ τῷ om. A 15 ἰδόντος) εἰδό- τος Φ 16 ἐκεῖνος om. A 17 ἕν δʼ M Q b ἓν A (om. δ᾿) ἓν δʼ corr. ex ἐν δʼ R. ἐνδοἷδα P σαυτοῦ] αὐτοῦ D 18 καὶ ὁ Ξ. om. Φ inter ξ. et ὅτι in D deletum καὶ 19 ἰχθὲς A. θάλασσαν A πιεῖν Q) 270
κἀπὶ ταῖς ὁμολογίαις κατέθου καὶ τὸν δακτύλιον. κἀκεῖνος· „καὶ πῶς ἄρʼ ἐγὼ μεῖζον πίστεως ἔργον δυνήσομαι ; ἀλλὰ σοῦ νῦν δέομαι, εἴ τις ξύνεσις, εἴ τις δεινότης καὶ ἐμπειρία, ξυμπαρίστασο καὶ βοήθειαν ὄρεγε, ὡς περιγενέσθαι ἢ τάς γε συνθήκας λῦσαι.“ καὶ ὁ Αἴσωπος· „περιγενέσθαι μὲν οὐκ ἔνι, λυθῆναι δὲ τὰς ὁμολογίας ποιήσω. ἐπειδὰν γὰρ αὖ- θις τήμερον εἰς ταὐτὸ συνέλθητε, μηδʼ ὁτιοῦν φα- νῇς δειλιάσας, ἀλλʼ ἅπερ ὡμολόγησας παροινῶν, ταῦτα καὶ νήφων λέγε. κέλευσον μέντοι στρώματα
[*](p. 58 b.)καὶ τράπεζαν παρὰ τὴν ἠιόνα τεθῆναι καὶ παῖδας ἑτοίμους σύν ἐκπώμασιν ὀρέχειν σοι τὸ θαλάττιον ὕδωρ. ἐπειδὰν δὲ σύμπαντα θεάσῃ τὸν ὄχλον συν- δεδραμηκότα ἐπὶ τὴν θέαν, αὐτὸς ἀναπεσών κέλευ- σον ἐκ τῆς θαλάττης πλησθῆναι τὸ ἔκπωμα. καὶ τοῦτο λαβών ἐν ἐπηκόῳ πάντων εἰπὲ τῷ συνθηκο- φύλακι· ,,τίνας παρʼ ὑμῖν πεποιήκαμεν τὰς συνθή- κας“; καὶ ὃς ἀποκρινεῖταί σοι, ὡς ὡμολόγησας τὴν θάλατταν ἐκπιεῖν. στραφεὶς οὖν σὺ πρὸς ἅπαντας,
[*](1 κατέθου] μετέθου V 2 ἆρʼ A ἆρ P πίστεος b 1530. 1534 3 ἀλλά σου M Q D A K E H Z v ἀλλάσσου P) [*](νῦν om, R Φ σύνεσις M R Q D Φ σύνεσις corr. e σύν- θεσις Z σύνθεσις H E K v 4 ξυμπαρύστασο P 5 ὥσπερ γενέσθαι R γε om. Φ 7 δὲ] μὲν D ὁμ. Q corr. ex ὡμ. ποιή D 8 τἀὐτὸ E H ταυτὸ ceteri libri praeter V) [*](μὴ δ᾿ ὁτιοῦν R Q μηδοτιοῦν M D Z H E K μηδε τιοῦν A μὴ δὲ τι οὖν P φανεὶς V, b 1534 9 ἀλλάπερ P, D 1 (corr. D 3) παροινῶν (K Z) v: παρʼ οἶνον V M P Φ Q D E H (Q οἷν ν m. pr. in nas) 10 μὲν τὰ Q. μ. καὶ τρά- παιζαν καὶ στρ. P, μ. τρ. καὶ στρ. A 11 παῖδα R παί- δας Q 13 θεάσει P συνδεδρ. τὸν ὄχλον Q 14 ἐπει P) [*](θεὰν A. 16 ἐπικόω H 17 ὑμῖν corr. ex ἡμῖν m. pr. πεποιήμεθα Φ 18 ἀποκρίνεταί R D, ἀποκρίνεῖ- ταί P; (in Q . . ται corr. m. pr. ex . . τε) ὁμολ. A D K οὑμολ. P 19 θάλασσαν K Z v, E (sed ττ supra lin.) ) 271
οὕτω φράσον· ,,ἄνδρες Σάμιοι, ἴστε καὶ ὑμεῖς πάν- τως πλείστους ὅσους ποταμούς ἐκβάλλοντας εἰς τὴν θάλατταν. ἐγὼ δὲ συνεθέμην μόνην τὴν θάλατταν ἐκπιεῖν, οὐ μὴν καὶ τούς ἐξιόντας εἰς αὐτὴν ποτα- μούς. οὗτος οὖν ὁ σχολαστικὸς ἀπελθών πρότερον ἐπισχέτω τούς ποταμούς ἅπαντας, εἶτα δʼ εὐθύς ἐγώ τὴν θάλατταν μόνην ἐκπίομαι.“ ὁ δὲ Ξάνθος τὴν μέλλουσαν ἐκ τούτου τῆς συνθήκης διάλυσιν ἔσεσθαι γνούς, ὑπερήσθη. τοῦ δήμου τοίνυν παρὰ τὸν αἰγιαλὸν συρρεύσαντος ἐπὶ θέαν τοῦ πραχθή- σεσθαι μέλλοντος, καὶ τοῦ Ξάνθου κατὰ τὰ διδαχ- θέντα πρὸς τοῦ Αἰσώπου δράσαντος καὶ εἰπόντος, οἱ Σάμιοι ἀνεβόησαν εὐφημοῦντες αὐτὸν καὶ θαυ- μάζοντες. ὁ δὲ σχολαστικὸς προσπεσών τηνικαῦτα τῷ Ξάνθῳ, νενικῆσθαί τε ὡμολόγει καὶ τὰς συνθή- κας ἐδεῖτο λῦσαι· ὃ καὶ πεποίηκε Ξάνθος δυσωποῦν- τος τοῦ δήμου.