περὶ ὁμοίων καὶ διαφόρων λέξεων

Ammonius Grammaticus

Ammonius Grammaticus. Ammonii Qui Dicitur Liber De Adfinium Vocabulorum Differentia. Nickau, Klaus, editor. Leipzig: Teubner, 1966.

σύνθεσις συντάξεως διαφέρει. σύνθεσις μέν γάρ ἐστιν ὁ λόγος | ὁ ἔμμετρος, σύνταξις δέ ὁ λόγος ὁ πεζός.

[*](132 Va.)

συμβουλὴ παραινέσεως διαφέρει. συμβουλὴ μέν γάρ ἐστιν εἰσήγησις ἀντιλογίαν ἐπιδεχομένη διὰ τὸ ἄδηλον τοῦ ἐκβησομένου· καὶ γὰρ ἐάν τις συμβουλεύσῃ πόλεμον, ἀμφίβολον εἰ συμφέρει· διὸ καὶ ἔχει τὸ ἐνιστάμενον. παραίνεσις δέ ἐστι συμβουλὴ ἀντίρρησιν οὐκ ἐπιδεχομένη διὰ τὸ ἐξ αὐτῆς λεγόμενον πάντως ὁμολογεῖσθαι ἀγαθόν, ὡς εἴ τις παραινέσει σωφρονεῖν· ὅπερ ἐστὶν ὡμολογημένον ἀγαθόν.

σφάξαι καὶ θῦσαι διαφέρει. θῦσαι μὲν γάρ ἐστι τὸ θυμιάσαι, σφάξαι δέ τὸ ἱερουργῆσαί τι ζῷον. καὶ Ὅμηρος τὴν διαφορὰν τετήρηκεν οὕτως, ἐπὶ μὲν τοῦ θῦσαιεἰπών (I 219 sq.)·

  • ‘θεοῖσι δέ θῦσαι ἀνώγει
  • Πάτροκλον ὃν ἑταῖρον· ὁ δʼ ἐν πυρὶ βάλλε θυηλάςʼ,
    • ἐπὶ δὲ τοῦ σφάξαι (A 459 B 422)·
  • ‘αὖ ἔρυσαν μὲν πρῶτα καὶ ἔσφαξαν καὶ ἔδειρανʼ.

    • 120
    [*](133 Va.)

    στύραξ θηλυκῶς μὲν θυμίαμα, ἀρσενικῶς δέ τὸ ξύ|λον. τοῦ ἀκοντίου.

    σχισταὶ τὰ ὑποδήματα. Εὔπολις Φίλοις (II p. 532 M. ═ fr. 266 K.)·

  • ‘οὐ δεινὰ ταῦτα δέ Ἀργείας φέρειν
  • σχιστὰς ἐνεργεῖνʼ.
    • σχιστὸς δέ ἀρσενικῶς χιτὼν γυναικεῖος. Ἀπολλόδωρος Συνεφήβοις (IV p. 453 M. ═ fr. 12 K.)·
  • ‘σχιστὸν χιτωνίσκον τινὰ ἐνδέδυκας’.

    • σχολῇ τὸ ἠρέμα, καθό φαμεν ‘σχολῇ βαδίζων’,. καὶ τὸ οὐκ ἐν καιρῷ, παῤ ὃ λέγεται ‘οὐκ ἦγον σχολήν’. καὶ διατριβὴ καὶ οἱ μαθηταί, διό φαμεν λαμπρὰ σχολή’.

    τάλαν διὰ τοῦ ν τὸ ἐπίρρημα, διὰ δέ τοῦ σ ὁ ταλαίπωυρος.

    τάπητες καὶ ἀμφιτάπητες διαφέρουσι. τάπητες μέν [*](134 Va.) γάρ | εἰσιν οἱ ἐκ τοῦ ἑτέρου μέρους μαλλὸν ἔχοντες, ἀμφιτάπητες δὲ οἱ ἐξ ἀμφοτέρων.

    121

    ταυρόκτονος ὁ ὑπὸ ταύρου ἀναιρεθείς, ταυροκτόνος δὲ παροξυτόνως ὁ ταῦρον ἀποκτείνας.

    τέχνη ἐπιτηδεύματος διαφέρει. τέχνη μὲν γάρ ἐστιν ἡ ἄνευ λόγου μὴ δυναμένη εἶναι, οἷον γραμματική, ῥητορική· ἐπιτήδευμα δὲ τὸ λόγου χηρεῦον, οἷον χαλκευτική, τεκτονική.

    τεχνίτης καὶ βάναυσος διαφέρει. τεχνίτης μέν γάρ ἐστιν ὁ λογικῆς τινος τέχνης ἔμπειρος καθεστώς, βάναυσος δὲ ὁ διὰ ἀλόγου τινὸς ἐπιτηδεύματος.

    τέτραχμον καὶ τετράδραχμον διαφέρει. τέτραχμον μέν γάρ ἐστι τὸ νόμισμα, τετράδραχμον δέ τὸ τεσσάρων δραχμῶν.

    τέρας σημείου διαφέρει. τὸ μὲν γὰρ τέρας παρὰ [*](135 Va.) φύσιν γίνεται, τὸ δέ σημεῖον παρὰ συνήθειαν.

    τεχνάσματα καὶ τεχνήματα διαφέρουσι. τεχωάσματα μέν γὰρ τὰ κακουργήματα, τεχνήματα δέ αἱ τέχναι.

    τείχη καὶ τειχία διαφέρει. τείχη μὲν γάρ ἐστι τὰ τῶν πόλε{μί}ων, τειχία δέ τὰ τῶν οἰκιῶν.

    122

    τήθη καὶ τ??η??θὶς διαφέρει. τήθη μέν γάρ ἐστιν ἡ τοῦ παιδὸς τροφός — ταύτας δʼ ἔνιοι μαίας καὶ μάμμας καλοῦσι —, τιθὶς δʼ ἐστὶν ἡ τοῦ πατρὸς ἢ τῆς μητρὸς ἀδελφή, ἣν ἔνιοι θείαν καλοῦσιν.

    τιτθὴ καὶ τροφὸς καὶ τιθηνὸς διαφέρει. τιτθὴ μὲν [*](136 Va.) γάρ ἐστιν ἡ μαστὸν παρέχουσα, τροφὸς δέ καὶ τιθηνὸς ἡ | τὴν ἄλλην ἐπιμέλειαν ποιουμένη τοῦ παιδὸς καὶ μετὰ τὸν ἀπογαλακτισμόν.

    τιμωρεῖσθαι τοῦ τιμωρεῖν διαφέρει. τιμωρεῖσθαι μέν γάρ ἐστι τὸ κολάζειν, τιμωρεῖν δὲ τὸ βοηθεῖν τοῖς ἀδικουμένοις.

    τίθησι καὶ τίθενται διαφέρει. τίθησι μὲν γὰρ τὸν

    123
    νόμον ὁ νομοθέτης, τίθενται δὲ τὸν νόμον οἱ δικάζοντες καὶ αἰρούμενοι.

    τοὔνεκα καὶ οὕνεκα διαφέρει. τὸ μέν γὰρ τοὔνεκά ἐστι τούτου ἕνεκα, τὸ δέ οὕνεκα ἀντὶ τοῦ ὅτι. ἁμαρτάνει οὖν ὁ Καλλίμαχος ἐν Ἑκάλῃ (fr. 232 Pf.) κατὰ δύο τρόπους, λέγων

  • ‘τοὔνεκεν Αἰγέος ἔσκεν’,
    • ὅτι τε — δέον εἰπεῖν οὕνεκα — τοὔνεκεν εἶπεν, καὶ ὅτι ἀντὶ τοῦ κα κεν εἶπεν ἄνελίστως.