De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

87 λιθάργυρος· ἡ μέν τις ἐκ τῆς μολυβδίτιδος καλουμένης ἄμμου γεννᾶται, χωνευομένης ἄχρι τῆς τελείας ἐκπυρώσεως, ἡ [*](11 SIM. Pl. XXXIII 105 (e S. N.).) [*](11 EXC. Orib. XIII s. v. σκωρία (ἀργύρου — ὃύναμιν); cf. Gal. XII 236 (unde Aet. II 71).) [*](15 SIM. Pl. XXXIII 106 sq. (e S. N.).) [*](15 EXC. Orib. XIII s. v. (λιθάργυρος — ἀποτίθεσο); cf. Syn. II 56 (V 80 D.); Gal. XII 224. Aet. II 60. PA VII 3 s. v. Ps. Gal. simpl. s. v. spuma argenti.) [*](1 τε] δὲ Orib. ἐν addidi: μετʼ ἐλαίου Orib.E: coctura in oleo Dl τὸ τρῶμα E post χρ. add. γίνεται EDi ἐαρίζουσα F μολιβώδης Orib.: μολιβδόχρους E 2 γίνεται E accuratius Pl. l. s. adhaerescit et auri argentique for· nacibus 3 σεβάστειαν QDi: σεβάστιν (α extr. syll. superscr. E2) E, cf. Steph. B. s. v. Ἐλαιοῦσσα ἧς καὶ αὐτῆς] καὶ ταύτης EDi 4 βελτίων ἐστὶ Q σκωροειδὴς Orib.E 7 τε] δὲ Orib. Di 8 αὕτη Orib.Di: αὐτὴ reliqui τοῖς HA λιπαραῖς] ἐμπλάστροις EQA (λιπαραῖς superscr. A2) ad λιπαραῖς cf. Cels. V 19, 25 ἀνεπιδέτοις Orib.: ἀνεπιτοῖς PL: ἀνεπιδεήτοις F: ἀνεπιδήκτοις HADi: emplastris quae non inligantur, sed inlita ad cicatricem perducunt Pl. ἐμπλάστροις addidi e Di χρήσιμος Orib. 9 καὶ om. E: καὶ ἀπουλωτική om. O, mg. add. A2, at cf. DlPl. κολλητικαῖς pro σμηκτικαῖς Di 10 οὐκ P) [*](11 num. cap. ψν´ O: ψν𝔮 Di: 𝔮γ E tit. περὶ σκωρίας ἀργύρου QDi σκωρέα Orib. ἔγκαυσμα QA. (ἕλκυσμα superscr. A2): ἔγκλυσμα Di: elpis Dl 12 τὴν αὐτὴν δὲ EADi τῇ om. Orib.PQ δύναμιν τῇ μολυβδαίνῃ ADi 13 τε addidi ex E φαιοις P, de emplastris nigris cf. Cels. V 19, 2. 20 καὶ (pr.) om. HA ἐπουλωτική HA οὖσα post ἐμπλ. colloc. HA ἐμπλαστική corr. Sar., ἐπισπαστική libri) [*](15 num. cap. ψνα´  O: ψνζ Di: 𝔮δ E tit. περὶ λιθαργύρου QDi: λιθάργυρος δὲ E μολυβδαίτιδος P: μολιβδαίτιδος QL: μολιβδίτιδος E λεγομένης Orib.E 16 γίνεται Orib.E χωνευομένη E τῆς om. Orib.EDi τελέας Orib.)

58
δὲ ἐξ ἀργύρου ἡ δὲ ἐκ μολύβδου. διαφέρει δὲ ἡ Ἀττική, δευτερεύει δὲ ἡ Σπάνη, μεθʼ ἃς ἡ ἐν Δικαιαρχίᾳ καὶ Σικελίᾳ· πλείστη γὰρ ἐν τοῖς τόποις τούτοις γεννᾶται μολυβῶν ἐλασμάτων ἐκφλογουμένων.

2 καλεῖται δὲ ἡ μὲν ξανθὴ καὶ στίλβουσα χρυσῖτις, ἥτις ἐστὶ κρείττων, ἡ δὲ πελιὰ ἀργυρῖτις, ἡ δὲ ἐκ τοῦ ἀργύρου σκαλαυθρῖτις.

δύναμιν δὲ ἔχει στυπτικήν, μαλακτικήν, ψυκτικήν, παρεμπλαστικήν, κοιλωμάτων πληρωτικήν, σταλτικὴν τῶν ἐκσαρκούντων καὶ ἀπουλωτικήν.

3 καύσεις δὲ αὐτὴν οὕτως· κατακόψας εἰς καρύων μεγέθη καὶ ἐπιθεὶς ἐπʼ ἄνθρακας, ἐκριπίσας τε ἄχρι πυρώσεως καὶ περιμάξας τὴν περικειμένην ἀκαθαρσίαν ἀποτίθεσο. δὲ ὄξει ἢ οἴνῳ σβεννύντες αὐτὴν ἐπὶ τρὶς πάλιν καίουσι, καὶ ταῦτα ποιοῦντες ἀποτίθενται. πλύνεται δὲ ὡς ἡ καδμεία.

4 λευκαίνεται δὲ οὕτως· λαβὼν τῆς ἀργυρίτιδος λεγομένης, εἰ δὲ μή γε, τῆς ἄλλης θραῦσον εἰς μεγέθη κυάμων ὅσον χοίνικα Ἀττικήν, βαλών τε εἰς καινὴν χύτραν ἐπίχει ὕδωρ, προσεμβάλλων πυρῶν λευκῶν χοίνικα καὶ ἰδίᾳ ἐν ὀθονίῳ καθαρῷ ἀραιῷ κριθῶν δράκα δήσας ἀπὸ τοῦ ὠτὸς τῆς κύθρας κρέμασον, ἕψε τε, ἕως ἂν ῥαγῶσιν αἱ κριθαί.

5 εἶτα κατεράσας πάντα εἰς κρατῆρα πλατύστομον, τοὺς μὲν πυρούς ῥῖψον χωρίσας, τὴν [*](2 σπανή LHEDi: ἰσπανή Orib. ἐν (in ras), post ἐν c. 14 litt. del. E2 δικαρχία (δικαρ in ras.) E2 post Δικ. add. καὶ ἐν καμπανίᾳ Di, superscr. H2: τῆς καμπανίας coni. Sar. ἐν σικελίᾳ E post σικελίᾳ addidit καὶ ποτιόλους καὶ βαίας Di, cf. Pl. l. s. 3 ἐν τοῖσδε τοῖς Di: τοῖσδε post γεννᾶται add. A, superscr. H2 τούτοις addidi ex E μολύβων PL: μολιβδῶν QDi: μολίβου E 4 ἀποστίλβουσα Orib.E 5 πελιὰ] ἐν Σικελίᾳ DiH, at cf. Dl fusca vero argiritis dicitur: πολιὰ coni Salm. hom. 224 6 σκαλαυρίις E: σκαλανθρίς Orib.: καλαυρῖτις reliqui: calautris Dl: scelerelythris Pl. l. s. 108: Λαυρῖτις coni. Fallopius: correxi 7 μαλακτικήν post παρεμπλαστικήν coll. Orib.E ψυκτικήν om. E ψυκτικήν, παρεμπλαστικήν post ἀπουλωτικὴν transpos. Di 8 σταλτικήν om. E ὑπερσαρκούντων Orib.E 9 καὶ om. E 10 καῦσις δὲ αὐτῆς (om. οὕτως) E αὐτὴν οὕτ. om. Orib. οὕτως PF: οὑτωσί L: οὕτω H: om. Di καταθραύσας αὐτὴν Orib. μέγεθος L 11 καὶ (pr.) addidi e Di ἐπιθεὶς PL: ἐπιτίθει H: ἐπίθει F: ἐπίθεες EDi 12 προσκειμένην Orib. 13 σβέσαντες Orib.E πάλιν om. Di 14 τὰ αὐτὰ E ποιήσαντες Orib EDi 16 οὕτω EDi 16 εἰ] ἠ P κατάθραυσον Orib. Di: κατάθραυστον E .κυάμου Q ὅσον] ὡς L: ὅσων P 17 καὶ βαλὼν /////// (3 litt. del. E2) E προσεμβαλὼν //////// (5 litt. del. E2) χοίνικα λευκῶν πυρῶν E 19 ἀραιῷ καθαρῷ Q: ἀραιῷ om. Orib.E (mg. add. H2) δήσας addidi e Di: ἢ καὶ Orib.: καὶ L κρεμάσας ἕψε Orib.: κρέμασον om. Di 20 τε scripsi: om. Di: δὲ reliqui καταράσας Orib.: μετεράσας E 21 πλατύστομον καινὸν QDi χωρίς O)

59
δὲ λιθάργυρον ἐπιχέας ὕδωρ πλῦνε βιαίως ταῖς χερσὶ προστρίβων ἅμα, εἶτα ἀνελόμενός τε αὐτὴν καὶ ξηράνας τρῖβε ἐν θυίᾳ Θηβαικῇ ἐπιχέων θερμὸν ὕδωρ, ἕως ἂν διαλυθῇ, καὶ ἀπηθήσας τὸ ὕδωρ πάλιν τρῖβε δι᾿ ὅλης τῆς ἡμέρας· εἰς ἐσπέραν δὲ ἐπιχέας ὕδωρ θερμὸν ἔασον, καὶ πρωὶ ἀπηθήσας ἄλλο ἐπίχει καὶ ἀπήθει τῆς ἡμέρας τρίς· τοῦτο ποίει ἐπὶ ἡμέρας ἑπτά.

εἶτα μείξας 6 τῇ μνᾷ τῆς λιθαργύρου ἀλῶν ὀρυκτῶν ⋖ ε´, θερμόν τε παραχέων λέαινε τρὶς τῆς ἡμέρας, ἀπηθῶν καὶ μειγνὺς ὕδωρ. ὅταν δὲ λευκὴ γένηται, θερμὸν ἐπιχέων τὸ αὐτὸ ποίει, ἄχρι ἂν μηδεμίαν ἔμφασιν ἁλυκότητος ἔχῃ, καὶ ξηράνας ἐν ὀξυτάτῳ ἡλίῳ προεκβάλλων τὴν ἰκμάδα ἀποτίθεσο.