De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

121 κόνυζα· ἡ μέν τις μικρά καλεῖται εὐωδεστέρα οὔσα, ἡ δὲ μείζων, ὑπερέχουσα τῷ θάμνῳ καὶ τοῖς φύλλοις, πλατυτέρα καὶ βαρύοσμος ἀμφότεραι δὲ ἐοίκασι τοῖς φύλλοις ἐλαίᾳ, Εστι δὲ δασέα ταῦτα καὶ λιπαρά· ὕψος δὲ τοῦ καυλοῦ ἡ μὲν μείζων [*](121 RV: κόνυζα λεπτόφυλλος· οἱ δὲ κόνυζα μικρά, οἱ δὲ Πάνιος, οἱ δὲ λιβανωτίς, προξῆται Κρόνιος.) [*](κόνυζα πλατύφυλλος· οἱ δὲ κόνυζα μεγάλη, οἱ δὲ κόνυζα αἱματῖτις, οἱ δὲ Δαναΐς, οἱ δὲ πανάκειον οἱ δὲ φῦκος, οἱ δὲ ἰχθύς, οἱ δὲ δείνοσμος, προφήται βρεφοκτόνος, οἱ δὲ ἀνουβιάς, οἱ δὲ † ἡδεαμιας, Αίγύπτιοι κέτι, Ῥωμαῖοι ἴντουβουμ, οἱ δὲ μιλιτάρις μίνορ, οἱ δὲ πουλικάρια, οἱ δὲ φεβρεφούγια, οἱ δὲ φραγμώσα, οἱ δὲ μουστάρια, οἱ δὲ † κοπικολέδιου, οἱ δὲ πίκεμ.) [*](3 SIM.: Theophr. h. pl. VI 2, 6 Pl. XXI 58 (e Theophr.) Pl. XX 171, 172 cf. schol. Nic. Th. 70 schol. Theocr. IV 25 VII 68.) [*](3 EX0.: Orib. XI s. v. (κόνυζα - ἄχρηστοι); Gal. XII 35 (unde Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.): Ps. D. de h. f. 28.) [*](1 ἥδε ἡ ῥιζα P post ῥίζα transpos. σῦν οἶνῳ REDi στραγγου- ρίαν C: στραγγουρίας ἁρμόζει Di: στραγγουρίας καὶ ἴκτερον (e Paul. Aeg) ἁρ- μόζει E) [*](3 num. cap. υλε PFH: υλδ A: υλζ Di: ρκη E tit. περὶ κονύζης μεγάλης Di: περὶ κονύζης HA κόνυζα μεγάλη Di: κόνυζα πλατύφυλλος R (e Crat.): κονύζης E post κόνυζα syn. e R add. Di: post βαρύοσμος A: mg. H2 ἡ μέν τε ἑστιν μικρά, ἡ δὲ μείζων εὐοvδεστέρα οὖσα· διὸ καὶ ἱμα- τίοιε συντίθεται. φύεται δὲ μάλιστα περὶ χαράδρας καὶ χειμάρρους. ἡ δὲ μεί- ζνν ὑπερέχουσα E 4 τοῖς φύλλοις καὶ τῷ θάμνῳ HA πλατύτερος HA 5 προσεοίκασι Di ἑλαίας N 6 παρύψος E (dittogr.): τὸ δὲ ὔψος C) [*](7 C fol. 152v: N 49: marg. add. N (m. rec.) pollicaria minor cf. Matth. Silv. s. v. κόνυζα ἑτέρα HADi 8 cf. Pl. XXI 58 masculae radix α qui- busdam libanotis appellatur (XX 172) κρόνος H: κρόνιος reliqui 9 C fol. 153v: N 49: marg. add. N (m. rec) pollicaria maior κόνυζα μεγάλη HADi κυνοζεματῖτις ibri: correxi 10 δαναείς N τανάχιον RHDi: correxi coll. Pl. XIX 165 11 εχ θύς libri: ἐσχύς Ald.Orib. lat.: suspectum δίνοσμος R 12 ΗΔΕΑΜΙΑϹ R: ἡδεμίας HDi: ἡδεουμίας A: fort. αῖμα Ἤρας ἰντιβούμ A 13 μηλιτάρις HADi μίνορ] μίνα Di: μίνη HA πουλικάρια] ΑΕΛΛΙΑΡΙΑ R: δελλιάριον HADi: correxi coll. Sim. Ian. s. policaria dixit mihi greca herbaria quae uocatur grece comisca φεβρεφούγια R: φεβρεφούια A: φεβροφούγια Di cf. Ps. Ap. 36 Itali febrifugiam (sc. centauriam min.) 14 φραγμοσἁ HADi οἱ δὲ ΚΟΠΙΚΟΛΕΔΙΟΥ (sic) R: om. reliqui: corruptum. fort. κουλικουλέγιουμ 15 ΠΙϹΑΝ (sic) RH: τίσσαν HDi: correxi cf. Herm. XXXIII 408)

132
δύο πήχεων ἔχει, ἡ δὲ ἐλάττων ποδός, ἄνθος ψαφαρόν, μήλινον, ὑπόπικρον, ἐκπαππούμενον, ῥίζαι ἄχρηστοι.

2 δύναται δὲ ὁ θάμνος σὺν τοῖς φύλλοις ὑποστρωννύμενος καὶ θυμιώμενος θηρία διώκειν καὶ κώνωπας ἀπελαύνειν· κτείνει δὲ καὶ ψύλλους. καταπλάσσεται δὲ τὰ φύλλα ὡφελίμως ἐπὶ ἑρπετοδήκτων καὶ φυμάτων καὶ τραυμάτων καὶ σὺν οἴνῳ δὲ πίνεται τὸ ἄνθος καὶ τὰ φύλλα πρὸς καταμηνίων ἀγωγὴν καὶ ἐκβολὴν ἐμβρύων καὶ στραγγουρίαν καὶ στρόφους καὶ ἴκτερον, μετʼ ὄξους δὲ ἐπιληπτικοὺς πινόμενα ὠφελεῖ· καὶ τὸ ἀφέψημα δὲ αὐτῶν ἐν ἐγκαθίσματι τὰ ἐν μήτρᾳ θεραπεύει.

3 ὁ δὲ χυλὸς προστεθεὶς ἑκτρωσμοὺς ποιεῖ· ποιεῖ δὲ καὶ πρὸς ῥίγη συγχριομένη ἡ πόα μετʼ ἐλαίου. ἡ δὲ λεπτὴ καὶ κεφαλαλγίας καταπλασσομένη ἰᾶται.

γίνεται δὲ καὶ τρίτον εἶδος κονύζης, καυλῷ παχύτερον καὶ μαλακώτερον, τοῖς δὲ φύλλοις μεῖζον τῆς λεπτῆς, ἔλασσον δὲ τῆς μείζονος, οὐ λιπαρόν, βαρυοσμότερον δὲ πολλῷ καὶ ἀηδέστερον καὶ ἀπρακτότερον. φύεται δὲ ἐν ἐφύδροις τόποις.

[*](5 SIM.: Theophr. h. pl. VI 2, 6. Nic. Th. 70. 83. 875. 942 (ex Apollod.) Pl. XXI 58 D. eup. II 128 (323) — eup. II 133 (325) — eup. II 122 (320) — eup. I 149 (170)  — eup. I 162 (178) — eup. II 56 (267) — [Hipp.] γυν. H 200 (VIII 382) I 78 (VIII 180. 182) περὶ γ. φ. 3 (VII 316) etc. Pl. XXVI 160 eup. II"78 (291) II 80 (293) — eup. II 24 (236) — eup. I 2 (94).)[*](14 EXC.: Orib. XI s. v. (γίνεται — ἐφύδροις).)[*](1 πήχεων δὑο C: πηχῶν E ἔχει om. RE ἐλάττων] μικροτέρα E ψαθαρόν C (superscr. A2): ·/· ψαφαρόν F (mg. add. m. rec. ψαθυρόν, ὅπερ ἑρμηνεύεται ἀσθενὲς καὶ εὔθραυστον) 2 ὑπόκιρρσν Di: μικρόν R (superscr. A2): ὑπόπικρον καὶ ὑπόκηρρον E: amaru Dl ῥίζα Orib.Dl: αἱ ῥίζαι δὲ E: ῥίζαι δὲ AHDi 3 ὑποθυμιώμενος (om. στρωννὑμενος καὶ) R 5 ψύλλας FHDi: ψίλλας A καὶ τὰ φύλλα E: τὰ φὑλλα om. R 6 φύμασι E καὶ (tert.) om. CE πίνεται δὲ σὺν οἴνῳ E 7 τὰ φύλλα καὶ τὸ σπέρμα E 8 ἐμβρύων ἑκβολήν DiA 9 πινόμενον (post δὲ transpos. N) RE τὸ ἀφέ- ψημα δὲ ἐνκαθείσματα τὰς (τὰ N) ἐν μήτρᾳ R 10 αὐτοῦ E ἀποκαθαίρει R: θεραπεύει καὶ ἔμμηνα ἀποκαθαίρει E. causas matricis conponet Dl: matri- cem purgant Ps. D. de h. f. 11 ἐκτρωσμοὺς ποιεῖ] τρόμους παὑει R (superscr. A2): abortum facit Dl: abortionem praegnantibus facit Ps. D. de h. f. 12 ἡ πόα συγχριομένη E καὶ κεφαλαλγίας καταπλασσομέ in textu omissa marg. add. P (cum ·/·) λεπτὴ καταπλασσομένη CFHA καὶ om. R κεφαλαλ- γίαν R 14 nov. cap. inc. Di (sine numero) περὶ κονύζης μικρᾶς· κόνυζα ἑτέρα sequ. syn. γίνεται — τόποις om. RPs. D. de h. f.: del. A2 δὲ om. Orib.Di ἔστι δὲ καυλῷ Di παχυτέρα καὶ μαλακωτέρα Di 15 μείζων PVDi ἔλαττον Οrib.: ἐλάσσων Di 16 λιπαρά Di: λιπαρὸν πολύ Orib. βαρυοσμότερον δὲ πολλῷ post ἀπρακτότερον transpos. 0rib. βαρυοσμοτἑρα — ἀηδεστέρα — ἀπρακτοτέρα Di 17 εὐύδροις E τόποις addidi ex 0rib.)