Strategemata

Polyaenus Macedo

Polyaenus Macedo, Strategematon, Melber and Woelfflin, Teubner, 1887

[*](343)

Τιμολέων ἐν Σικελίᾳ τὴν δύναμιν ἐξήγαγε παρα- ταξομένην Καρχηδονίοις ἐς τὴν νῆσον διαπεπλευκόσιν. ἡμίονος ἀπηντᾶτο αὐτοῖς κομίζων σέλινα. οἱ στρα- τιῶται τὸ σημεῖον ἐφοβήθησαν, ὅτι ἄρα παρʼ αὐτοῖς τὰ μνημεῖα τῶν ἀποθανόντων στεφανοῦται σελίνοις. Τιμολέων καὶ μὴν μᾶλλονʼ, ἔφη, φανερὰν νίκην οἱ θεοὶ δηλοῦσιν ἡμῖν· τοὺς γὰρ τὰ Ἰσθμια νικῶντας οἱ Κορίνθιοι τῶν σελίνων στεφανοῦσι.᾿  ταῦτα εἰπὼν αὐτός τε τῶν σελίνων ἀνεστέψατο καὶ τοὺς περὶ αὐτὸν [*](Cap. 12. Cf J. F. Arnoldt, Timoleon. Gumbinnen 1858, p. 25; Roesiger, p. 11.) [*](Cap. 12. § 1. Cf. Plut. Timol. 26; Diod. 16, 79; Plut. conviv. disp 5, 3. — Meltzer, p. 516.) [*](3 ἑκάστου M; ἑκάστοις F;  ἑκάστους C || ἐλαφρῶς τῷ ποδὶ F] ἐλαφρῷ τῷ ποδὶ vulg.; ἐλαφρῷ ποδὶ H || 10 τύχης Κ; νίκης F || 18 στεφανοῦνται MD || 21 lacuna 1n post Κορίνθιοι, quam voce στεφάνοις explevit M || τῶν del. K || 22 [ἐκ] τῶν Cas.)

249
ἡγεμόνας ἀνέστεψεν, ὥστε καὶ οἱ στρατιῶται, ἄλλος πρὸς ἄλλου τῶν σελίνων λαβόντες, εὐτολμότεροι πρὸς τὴν μάχην ἐγένοντο.

Τιμολέων πολιορκῶν Μάμερκον τὸν τύραννον πολ- [*](post 343) λοὺς ἐξαπατήσαντα καὶ παρὰ τοὺς ὅρκους ἀποκτείναντα κατεστρατήγησεν. ὁ μὲν τύραννος [ὡμολόγησε Τιμο- λέοντι παραδώσειν ἑαυτὸν ἐφʼ ᾧ τε] κριθῆναι παρὰ Συρακουσίοις μὴ κατηγοροῦντος Τιμολέοντος, ὁ δὲ ὤμοσε μὴ κατηγορήσειν. ἐπὶ τούτοις ὁ Μάμερκος ἧκεν εἰς τὰς Συρακούσας. Τιμολέων προαγαγών αὐτὸν εἰς τὴν ἐκκλησίαν κατηγορήσω μὲν οὐδαμῶςʼ, ἔφη, ῾ τοῦτο γὰρ συνεθέμην, ἀποκτεῖναι δὲ τὴν ταχίστην αὐτὸν κελεύω. τὸν γὰρ πολλοὺς ἐξαπατήσαντα δίκαιον ἄν εἴη καὶ αὐτὸν ἅπαξ ὁμοίως ἐξαπατηθῆναι.᾿ 

Τιμολέων συμμαχῶν Συρακουσίοις ἐλθών ἐπί τινα [*](343) λόφον ὑψηλὸν καὶ μετέωρον, ἰδών Καρχηδονίους πεν- τακισμυρίους ἐκτεταγμένους, τὸ δὲ κατάστημα χειμέ- ριον καὶ πνεῦμα κινούμενον ἐναντίον τοῖς πολεμίοις, ἐκκλησίαν συναγαγὼν ἠγόρευσε· νῦν ἀλῶναι χρὴ τοὺς πολεμίους· εἶναι γὰρ χρησμὸν, ὡς ἐν τούτῳ τῷ τόπῳ παραταξάμενοι διαφθαρήσοιντο, τεκμηριοῖ δὲ τὸν χρη- σμὸν ὁ χειμῶν ἐξαπίνης κινούμενος. οἱ Ἕλληνες ἐπὶ μέγα ταῖς γνώμαις ἀρθέντες ὀλίγοι πολλοὺς ἐνίκησαν.

[*](Cap. 12. § 2. Cf Plut. Timol. 34. — Holm II, p. 214.)[*](Cap. 12. § 3. Cf. Meltzer, p. 518; J. p. 515 sq.)[*](4 Μάμερκον Cas.; Μίλαρκον F (Μίλαρκος v. 9) || 6 [ὡμο- λόγησε . . . . ἐφʼ ᾧ τε] Cas., ex Plut. Tim. 34 ὁ δὲ Μάμερκος ἑαυτὸν Τιαολέοντι παρέδωκεν ἐπὶ τῷ δίκην ὑποσχεῖν ἐν Συρα- κουσίοις μὴ κατηγοροῦντος Τιμολέοντος; ὡς κριθῆναι F || 10 προαγαγὼν W coll. 2, 35; παραγαγών F || 11 κατηγορήσω Κ;  κατηγορῆσαι F || 16 πεντακισμυρίους F Diod. 16, 78; ἄγοντες ἑπτὰ μυριάδας Plut. Timol. 25 17 ἐκτεταμένους vulg.)
250

Ἀρίστων κυβερνήτης μιᾷ νηὶ τρεῖς ὁλκάδας σῖτον ἀγούσας παρέπεμπεν. πολεμία τριήρης ἐπεφάνη τοῦ πνεύματος ἐπιλείποντος. ὁ δὲ τὰς τρεῖς ὁλκάδας συν- αγαγν ἐγγὺς αὐτῶν παρέπλει, ἴνα, ἥν μὲν ἡ πολεμία τριήρης προσάγῃ τῇ νηὶ, ὑπὸ τῶν ἐν [ταῖς] σιτηγοῖς προσβάλλοιτο βέλεσι πολλοῖς, εἰ δὲ ταῖς ὁλκάσιν αὐταῖς πειρῷτο προσβάλλειν καὶ βιάζεσθαι, αὐτὸς περιπλέων ἐκ πλαγίων βλάπτοι τὴν πολεμίαν τριήρη καὶ ἀπο- λαμβάνοι μέσην αὐτοῦ καὶ τῶν ὁλκάδων.

[*](413)

Ἀρίστων Κορίνθιος κυβερνήτης ναυμαχούντων Ἀθηναίων καὶ Συρακουσίων καὶ μενόντων ἀμφοτέρων πέμψας πρὸς τοὺς ἄρχοντας ἐκέλευσε τὴν ἀγορὰν τῶν τροφῶν μεταγαγεῖν ἐπὶ τὴν θάλασσαν. ἐπεὶ δὲ ταῦτα ἐκεκόμιστο, κρουσάμενοι πρύμναν ἀνεχῶώρησαν ἐπὶ τὴν γῆν καὶ ἀποβάντες εὐθὺς ἠριστοποιοῦντο. οἱ Ἀθηναῖοι νομίσαντες αὐτοὺς ἡττωμένους ἀναχωρῆσαι μέγα φρο- νοῦντες ἐπὶ τῇ νίκῃ ἐκβαίνουσι καὶ περιῄεσαν τά τε ἄλλα πράττοντες καὶ ὅσα πρὸς ἄριστον ἑτοιμάζοντες. ἐπέπλευσαν ἐξαίφνης οἱ Συρακούσιοι. θόρυβος ἦν τῶν Ἀθηναίων ἀσίτων ἐμβαινόντων· οἴ δὲ ἠριστη- κότες εὐκολώτερον ἐκράτησαν.

[*](Cap. 13. § 2 Cf. Thucyd. 7, 39. — J p. 493 sqq.)[*](3 παρέπεμπεν K ex V comitabatur; παρέπεμψεν F || 4 ἐπι- λείποντος F] ἐπιλιπόντοντος (sc) M || 5 ἢν F; εἰ M || 6 προσάγαι (i. e. προσάγῃ) F; προσάγοι M vulg || σιτηγοῖς ὑπὸ τῶν ἐν τῇ νηὶ F; correxerunt et [ταῖς] addiderunt patakis, Hertlein || 7 προσ- βάλλοιτο Κ; προσβάλοιτο F || 8 πειρῷτο M; πειρῷντο F || 10 αὐτοῦ F 14 τροφίμων Patakis; πωλουμένων hucyd. 15 ἐπὶ τὴν γῆν M; ἐπὶ γῆν F: cf. 5, 32, 1 || 17 ὡς ἡσσημένους Thucyd 7, 40, quam formam praetulit W || 21 ἐκβαινόντων F.)
251

Θρασυμήδης Φιλομήλου τῆς Πεισιστράτου θυγα- [*](c.528) τρὸς ἐρασθεὶς πομπεύουσαν αὐτὴν προσδραμών ἐφί- λησεν. τῶν δὲ ἀδελφῶν τῆς παρθένου βαρέως φέρον- τῶν καὶ δεινὴν ὕβριν ἡγουμένων ὁ Πεισίστρατος ῾  ἢν τοὺς φιλοῦντας᾿, ἔφη, κολάσωμεν, τοὺς μισοῦντας τί ποιήσομεν;᾿ Θρασυμήδης ἐπὶ μεῖζον αἰρομένου τοῦ ἔρωτος ἡλικιώτας παραλαβὼν συμμάχους τὴν κόρην ἐπὶ τῇ θαλάσσῃ θυσίαν τελοῦσαν παρεφύλαξεν. οἱ μὲν δὴ σπασάμενοι τὰ ξίφη, τὸν ὄχλον σκεδάσαντες, εἰς σκάφος ἐμβαλόντες ἐπʼ Αἰγίνης ἀνήγοντο. Ἱππίας δὲ, ὁ πρεσβύτερος τῶν Πεισιστράτου παίδων, τὰ λῃστρικὰ τῆς θαλάσσης ἀναιρῶν καὶ τοιοῦτο τὸ σκάφος διὰ τὴν σπουδὴν τῆς εἰρεσίας νομίσας εἶναι, τὴν ἀδελφὴν αὐτήν τε ἀνεσώσατο καὶ τοὺς ἁρπάσαντας συλλαβὼν ἐπανήγαγεν. Θρασυμήδης καὶ οἱ φίλοι τῷ τυράννῳ παραστάντες οὐχ ἱκέτευσαν, ἀλλὰ μάλα ἀνδρείως χρῆ- σθαι αὐτοῖς βούλοιτο τρόπῳ προὐκαλέσαντο φήσαν- τες ἔκτοτε θανάτου καταφρονῆσαι, ὁπότε τὴν ἁρπαγὴν ἐβουλεύσαντο. Πεισίστρατος καταπλαγεὶς τὴν γενναιό- τητα τῶν νεανίσκων πρὸς γάμον ἐξέδωκε (τῷ νεανί- σκῳ) τῷ Θρασυμήδει τὴν θυγατέρα. τοῦτο ποιήσας [*](Cap. 14. Ad priorem partem cf. Diod. fragm. 9, 37, 1 (Dindorf); Plut. apophth. reg. et. imp. Pis. 3.) [*](5 ἢν scripsi; εἰ F: cf. 5, 13, 1 || 6 κολάσωμεν F,; κολά- σομεν f2; ἂν τοὺς φιλοῦντας μισῶμεν Plut.; ἐὰν τοὺς φιλοῦντας τιμωρίαις περιβάλωμεν Diod. || 7 ποιήσομεν F] ποιήσωμεν M || 11 ἐμβάλλοντες vulg || 13 τοιοῦτο Hertlein; τοῦτο F || 14 εἶναι [λῃστρικὸν| W; [τῶν λῃστῶν] vulg. ex V 17 ἀλλὰ M; οὐ ἀλλὰ F || 21 (τῷ νεανίσκῳ) inclusit W, (τῷ Θρασυμήδει) Rud. Schoell; τῶν νεανίσκων Patakis.)

252
εὔνοιαν καὶ φιλίαν ἐκτήσατο παρʼ αὐτῶν ὡς οὐκέτι τύραννος, ἀλλὰ χρηστὸς πατὴρ καὶ δημοτικὸς πολίτης.

[*](315)

Μεγακλῆς Μεσήνιος τῆς ἐν Σικελίᾳ Μεσήνης Ἀγαθοκλεῖ τῷ Συρακουσίων τυράννῳ τἀναντία πράτ- των διετέλει καὶ πολλοὺς Σικελιώτας κατʼ αὐτοῦ συνί- στη καὶ τοῖς ἀνελοῦσιν αὐτὸν ἐκήρυξε μεγάλας δωρεάς. Ἀγαθοκλῆς παροξυνθεὶς πολιορκεῖν Μεσήνην παρε- σκευάζετο καὶ πέμψας κήρυκα ἐξῄτει Μεγακλέα· εἰ δὲ μὴ λάβοι, τὴν πόλιν ἐξανδραποδιεῖσθαι κατὰ κράτος ἐλῶν ἠπείλει. Μεγακλῆς τὸν θάνατον οὐκ ἔδεισεν, ἀλλʼ ἑκών αὐτὸν εἰς τὴν ἔκδοσιν ἐπέδωκεν, εἰ πέμποιτο πρεσβευτής. ψηφισαμένων ταῦτα Μεσηνίων ἐλθὼν εἰς τὸ στρατόπεδον τοῦ Ἀγαθοκλέους ἐγώ τοι᾿, ἔφη, καὶ πρεσβεύων παρὰ τῆς πόλεως ἥκω καὶ τεθνηξόμενος, πρότερον δὲ τῆς πρεσβείας ἄκουσον μετὰ τῶν φίλωνʼ. Ἀγαθοκλῆς συνήγαγε τοὺς φίλους. ἐπὶ τούτων ὁ Με- γακλῆς διεξελθὼν τὰ δίκαια τῆς πατρίδος τελευταῖον ἔφη εἰ δὲ ἐπὶ τὰς Συρακούσας ἐστράτευον Μεσήνιοι, πότερον ἄν ὑπὲρ Συρακουσίων ἢ Μεσηνίων πάντα ἔπραττες;ʼ τοῦ δὲ Ἀγαθοκλέους πρὸς τὸ ἐρώτημα μει- διάσαντος οἱ παρόντες φίλοι παρεκάλεσαν αὐτὸν φεί- δεσθαι πρεσβευτοῦ δίκαια λέγοντος· ὁ δὲ διαλυσά- μενος τὸν πόλεμον καὶ τὸν Μεγακλέα σῶον ἀπέπεμψε καὶ φιλίαν συνέθετο πρὸς τοὺς Μεσηνίους.

[*](Cap. 15. Cf. Diod. 19, 65. — J. p. 516.)[*](1 ὡς vulg., ὢν F || 5 Συρακουσίων Κ; Συρακουσίῳ F || 6 συνίστη M; συνίστει F || 9 ἐξῄτει M; ἐξῄτει F || 10 ἐξαδνον ὑπο- διεῖσθαι 18 διεξελθών F] διελθών M || 20 πρότερον F || 23 δίκαια λέγοντος P corr. pr. m; διαλέγοντος F.)
253

Παμμένης διὰ τῆς Φωκίδος ἦγε τὸ στρατόπεδον [*](354) ἐς Θήβας. οἱ πολέμιοι τὸν Θιλοβοιωτὸν καλούμενον κατελάβοντο ἔχοντα ὁδοὺς δύο στενὰς, ὧν τῆς ἑτέρας ἤδη κατειλημμένης ὁ Παμμένης ὀρθίας τὰς τάξεις βα- θύνας καὶ ποιήσας τὸ στρατόπεδον εὔογκον καὶ πορευ- τικὸν ἐσχημάτισεν ἐπὶ τὸ δεξιὸν ὡς ἔνθεν ἄξων. οἱ δὲ τὸ εὐώνυμον ἐκλιπόντες ἐπὶ τὸ δεξιὸν ἔδραμον ὡς κωλύσοντες, ὁ δὲ ἐπὶ τὸ εὐώνυμον σπουδῇ δραμών ἀσφαλὼς διήγαγε τὸ στρατόπεδον.

[*](e.19,13)

Παμμένης πολλὴν ἵππον καὶ μάχιμον ἔχων, πολ- [*](353) λοὺς πελταστὰς τῶν πολεμίων ἐχόντων, ὀλίγους τῶν αὑτοῦ πελταστὰς καὶ τὴν κούφην στρατιὰν ἔταξε κατὰ τὸ κράτιστον τῶν πολεμίων καὶ παρήγγειλεν ἑκόντας ὑποφεύγειν, ἵνα ἀποσπάσῃ [τοὺς] ἐναντίους πελτα- στὰς ἀπὸ τῆς ἄλλης φάλαγγος. ἐπεὶ δὲ τοῦτʼ ἐγένετο, λαβών τοὺς ἱππεῖς ἀπὸ τοῦ ἑτέρου κέρατος περι- ίππευσεν ἐπʼ αὐτοὺς καὶ κυκλωσάμενος ἐνίκησε, τῶν τε ἱππέων ἐπικειμένων καὶ τῶν φεύγειν δοκούντων ἀναστρεψάντων.

[*](e.58,2)

Παμμένης μετὰ Θηβαίων κρατῆσαι βουλόμενος [*](369) τοῦ Σικυωνίων λιμένος αὐτὸς μὲν κατὰ γῆν παρε- [*](Cap 16. § 1. Cf. Schaefer, Demosth. I1, p. 457, not. 4.) [*](Cap. 16. § 2 Cf. Front. strat. 2, 3, 3; Diod. 16, 34.) [*](Cap. 16. 3. Cf. Front. strat. 3, 2, 10. — Cf. Schaefer, De- mosth I1, p 79, not. 2; A. Hug, Aeneas v. Stymphalos, p. 6, not 3; J, p. 588.) [*](11 μάχιμον p; μαχίμην m; μάχην F; κατὰ μάχην Gronov. RK: cf 8, 23, 3. 11 || 12 alterum τῶν del. Roth || 15 [τούς] RK || 17 περιίππευσεν M; παρίππευσεν F; περικυκλώσας H.)

254
σκευάζετο προσβαλεῖν, πλοῖον δὲ στρογγύλον πληρώ- σας ὁπλιτῶν ἔπεμψεν. οἱ δὲ πλεύσαντες προσέσχον πρὸ τοῦ λιμένος· δείλης δὲ ἀπέβησαν αὐτῶν ὀλίγοι γυμνοὶ ὡς ἐμπορικοί τινες ἀπὸ τοῦ πλοίου πρὸς ἀγορὰν ἐπι- τηδείων ἥκοντες. ὁ δὲ Παμμένης, ἐπεὶ τὸ πλοῖον ἐφώρ- μει τῷ λιμένι καὶ ἦν ἑσπέρα, προσέβαλε τῇ πόλει σὺν θορύβῳ πολλῷ, οἱ δὲ περὶ τὸν λιμένα πρὸς τὸν θό- ρυβον ὁρμήσαντες βοηθεῖν ἐπειρῶντο. ἐκ τοῦ πλοίου δὲ τοῦ στρογγύλου ἀποβάντες οἱ ὁπλῖται μηδενὸς κω- λύοντος τὸν λιμένα κατέσχον.

Παμμένης τοὺς πολεμίους ἐξηπάτησε χρησάμενος τῷ νόμῳ τῆς σάλπιγγος ὑπεναντίῳ προπαραγγείλας τοῖς ἑαυτοῦ στρατιώταις πρὸς μὲν τὸ ἀνακλητικὸν ἐπιθέσθαι, πρὸς δὲ τὸ ἐπικελευστικὸν ἀναχωρῆσαι. τοῦτο ποιήσας ἐν ἀμφοτέροις μεγάλα τοὺς πολεμίους ἔβλαψεν.

Παμμένης ὀλίγην ἔχων δύναμιν ὑπὸ πλειόνων [*](e.20,2) ἀποληφθεὶς ἔπεμψεν αὐτόμολον ἐς τὸ τῶν πολεμίων στρατόπεδον· ὁ δὲ τὸ σύνθημα ἐκμαθών ἐπανελθών ἤγγειλε τῷ Παμμένει. ὁ δὲ νυκτὸς ἐπιθέμενος τοῖς πολεμίοις, πολλοὺς αὐτῶν φθείρας διεξεπαίσατο· αὐτὸς [μὲν γὰρ τὸ ἐκείνων ἠπίστατο] σύνθημα, τοῖς δὲ ἦν ἀπορία γνωρίζειν ἐν σκότῳ τοὺς οἰκείους μὴ δυνα- μένοις διὰ τοῦ συνθήματος.

[*](2 ἔπεμψεν] coll. Frontin. 1. 1.; pauca deesse putavit Oden- dorp || 4 τοῦ MH; om. F vulg. || 6 καὶ ἦν ἑσπερα W; καὶ ἐν ἑσπέρᾳ F; ἐν ἑσπέρᾳ K, sed cf. 1, 18 || 12 ὑπεναντίῳ M; ὑπε- νάντιον F; ἐπʼ ἐναντίον ut ἐπʼ ἀριστερὰ R || 18 ἀπολειφθεὶς F 20 νύκτωρ M || 21 διεξεπαίσατο K coll. 4, 2, 14; διεξιππά- σατο F || 22 [μὲν γὰρ τὸ ἐκείνων ἡπίστατο] W add. ex H; αὑτὸς σύνθημα F; αὐτός [δοὺς τὸ] σύνθημα Cas. K || 23 γνω- ριεῖν F.)
255

Δημήτριος Ἡρακλείδην φύλακα τῶν Ἀθηνῶν συν- [*](295) τάξας αὐτὸς μὲν ἦν περὶ τὴν Λυδίαν. οἱ δὲ στρατη- γοὶ τῶν Ἀθηναίων ἐν ἀπορρήτῳ βουλευσάμενοι τὸν ξεναγὸν Ἱεροκλέα, Κᾶρα τῷ γένει, ἔπεισαν νυκτὸς ἀνοῖξαι τὰς πύλας καὶ δέξασθαι στρατιώτας Ἀττικοὺς, οἱ κτενοῦσιν Ηρακλείδην. ταῦτα μὲν δὴ συνέθεντο παρὰ τὸν λισσὸν, οὐ τὸν καθαρμὸν τελοῦσι τοῖς ἐλάττοσι μυστηρίοις, Ἱππάρχου καὶ Μνησιδήμου στρα- τηγῶν ὅρκια δόντων καὶ λαβόντων. Ἱεροκλῆς δὲ πιστὸς Ἡρακλείδῃ γενόμενος ἐμήνυσε τὴν πρᾶξιν. ὁ δὲ συνέ- πραττε νύκτωρ αὐτοὺς εἰσδέξασθαι ἀνοίξαντές τι μέρος [τῶν] πυλῶν. καὶ δὴ νυκτὸς εἰσεδέξαντο τετρακοσίους καὶ εἴκοσι ἄνδρας, ὧν ἡγοῦντο Μνησίδημος, Πολυ- κλῆς, Καλλισθένης, Θεόπομπος, Σάτυρος, Ὀνητορίδης, Σθενοκράτης, Πυθίων· Ἡρακλείδης δὲ στρατιώτας δισχιλίους ὡπλισμένους ἐπαφῆκεν, οἴ πάντας αὐτοὺς εἰσελθόντας ἔφόνευσαν.

[ΡΑΚΛΕΙΔΗΣ ΤΑΡΑΝΤΙΝΟΣ.][*](e.41,2)

Ἡρακλείδης Ταραντῖνος ἀρχιτέκτων ὑπέσχετο Φι- [*](201) λίππῳ, τῷ πατρὶ Περσέως, μόνος καταπρήσειν τὸ Ῥο- [*](Cap. 17. (§ 1.) Cf. Paus. 1, 29, 7. — De tempore discrepant Droysen II, 2, p. 272, not. 3; Unger, Philol. 38, p. 460; v. Wila- mowitz-Möllendorff Antigonos von Karystos, p. 231, not. 6; cf. J. p. 644 sq) [*](Cap. 17. (§ 2.) Cf. Polyb. 13, 3—5; Diod. fr. 28, 2. — J. p. 646.) [*](2 Ἀθηνῶν K; Ἀθηναίων F || 3 Λουδίαν Droysen 5 Ἱεροκλέα vulg.; Ἱερακλέα F || 9 Ἱππάρχου vulg.; Ἱππάκρους F || 11 συνέπραττε νύκτωρ M; συνέπραττεν ὕδωρ F || 12 ἀνοίξαντες W; διορύξαντες F; διανοίξαντες RΚ || 13 [τῶν] Κ || 14 Μνησίδημος M; Μνησίδαμος F: cf. supra v. 9 || 19 [Ἡρακλείδης Ταραντῖνος] in titulo add. W.)

256
δίων ναυτικόν. καὶ δὴ τότε στρατηγῶν προῆλθεν ἐκ τῆς αὐλῆς τῆς Φιλίππου σημεῖα αἰκίας ἔχων καὶ βωμῷ προσέφυγεν ἱκετηρίας λαβῶν καὶ παρὰ τοῦ πλήθους ἔλεον αἰτούμενος· ὥστε καὶ ἧσαν τῶν Μακεδόνων, οἷς ἐδόκει ταῦτα μὴ δικαίως παθεῖν. ὁ δὲ πορθμίδος ἐπιβὰς κατῆγεν εἰς Ῥόδον φάσκων ἱκέτης ἦλθον προ- πηλακιζόμενος διʼ ὑμᾶς, ἐπειδὴ Φίλιππον ἐκώλυον πολεμεῖν ὑμῖν· ἴνα δὲ πιστεύσητε τοῖς λεγομένοις, καὶ δὴ ἐπιστολὰς Φιλίππου δεικνύω γεγραμμένας πρὸς Κρῆτας, ἐν αἷς συντίθεται κατὰ Ῥοδίων τὸν πόλεμον ἐξοίσειν᾿. Ῥόδιοι ταῖς ἐπιστολαῖς πιστεύσαντες Ἡρα- κλείδην ὑποδέχονται ὡς δυνησόμενον αὐτοῖς ὡφέλιμον κατὰ Φιλίππου γενέσθαι, ὁ δὲ νύκτωρ πνεῦμα ἐπί- φορον παραφυλάξας τὰ νεώρια Ῥοδίων κατέπρησεν. τρισκαίδεκα νεώσοικοι διεφθάρησαν καὶ ὅσαι τριήρεις ἐν αὐτοῖς· ὁ δὲ πῦρ ἐμβαλὼν παραχρῆμα σκάφους ἐπι- βὰς ἀνήχθη, καὶ διαβαλὼν ἐς Μακεδονίαν ἦν παρὰ Φιλίππῳ κορυφαῖος τῶν φίλων Ἡρακλείδης.

[*](246—239)

Ῥόδιοι βασιλεῖ Πτολεμαίῳ πολεμοῦντες περὶ Ἔφε- [*](e.31,9) σον ἦσαν· Χρεμωνίδης Πτολεμαίου ναύαρχος ἀνήχθη ναυμαχήσων. Ἀγαθόστρατος Ροδίους ἐξῆγε ἐπὶ μίαν [*](Cap. 18. Cf. Droysen lII, 1, p. 405.) [*](2 τῆς FH; τοῦ vulg. αἰκίας Κ; ἀδικίας FH || ἔχων] προ- φέρων Nebuhr, Vorles üb. alte Gesch. 3, 453 τῷ βωμῷ H || 3 ἱκετεύων τυχεῖν σωτηρίας H || 4 καὶ H; om. F || 5 παθεῖν H; om. F || 6 κατῆγεν H; καθῆκεν F: cf. Polyb. παρῆν καταπλέων εἰς τὴν Ῥόδον et 5, 36 || ἦλθον FH] ἦλθε D; ἥκω vultg. || 16 ὁ δὲ Patakis ex V ille iniecto igne; ὁ δὲ τὸ R; τὸ δὲ F || 18 κρυ- φαος F || 20 Ῥωμαῖοι βασιλεῖ Πτολεμαίῳ H; Ῥοδίοις βασιλεῖς Πτολεμαίων F || 22 μίαν H; μελίαν F; τάξας ἐπὶ μίαν τὰς ναῦς K.)

257
ναῦν καὶ φανερός γενόμενος τοῖς ἐπιπλέουσι μετέ- στρεψε μετωπηδὸν καὶ χρόνον ἐπισχών βραχὺν ἀνε- χῶώρησεν ἐπὶ τὸν αὐτὸν ὅρμον. οἱ πολέμιοι νομίσαντες, ὅτι μὴ θαρροῦσι διαναυμαχεῖν, αὐτοὶ παιωνίσαντες εἰς λιμένα ἐπανήεσαν· Ἀγαθόστρατος ἐπιστρέψας καὶ τὸ ναυτικὸν πυκνώσας ἐπʼ ἀμφοτέρων τῶν κεράτων ἐπέ- πλευσε τοῖς πολεμίοις ἐκβαίνουσι περὶ τὸ τῆς Ἀφρο- δίτης τέμενος καὶ ἀπροσδοκήτως προσπεσῶν ἐνίκησεν.

[*](e.54,17)

Λύκος Λυσιμάχου στρατηγὸς, Αἰνήτου στρατηγοῦ [*](287) Δημητρίου φυλάσσοντος Ἔφεσον καὶ πολλοῖς πειρα- ταῖς τοὺς ὁμόρους κατατρέχοντος, τὸν ἀρχιπειρατὴν Ἄνδρωνα χρήμασι διαφθείρας κατελάβετο τὴν Ἔφεσον. ὁ μὲν ἀρχιπειρατὴς τοὺς Λύκου στρατιώτας ἀόπλους ἐν ἱματίοις καὶ τρίβωσι, δεδεμένους, ὡς αἰχμαλώτους λαβών εἰσήγαγε καὶ πλησίον τῆς ἀκροπόλεως γενόμενος παρήγγειλε χρῆσθαι τοῖς ἐγχειριδίοις, ἃ (κεκρυμμένα) ἐκόμιζον ὑπὸ μάλης. τῶν δὲ περὶ τὴν ἀκρόπολιν πυλωρῶν καὶ φυλάκων φονευομένων αἴρεται σημεῖον τοῖς περὶ τὸν Λύκον. οἱ δὲ εἰσπεσόντες καὶ τὸν Αἴνήιον συνέλαβον καὶ τὴν Ἔφεσον κατέσχον καὶ τοῖς μὲν πει- ραταῖς τὸν μισθὸν ἀποδόντες παραχρῆμα τῆς πόλεως αὐτοὺς ἀπέπεμψαν τὸ ἄπιστον αὐτῶν περὶ τοὺς πρώ- τους φίλους οὐκ ἀσφαλὲς ὑπάρχειν ἡγούμενοι.

[*](Cap. 19 Cf. Front. strat. 3, 3, 7.)[*](2 καὶ χρόνον H; χρόνον F; χρόνον τʼ vulg. || 4 αὐτοῖς R || 6 ἀπʼ ἀμφοτέρων R || 13 Ἄνδρωνα F; Mandronem Frontin. || κατα- χρήμασι F || 14 τοὺς F] τοῦ K || 17 (κεκρυμμένα) ut emblema expunxit Cobet 18 ὑπὸ μάλης Pierson coll 2, 9. 4, 2, 12. 6, 21 ὑπὸ μάλην F 21 μὲν del. Cas. Κ 23 αὐτὸν F,, corr. F,.)
258

Μενεκράτης Σαλαμῖνα τὴν ἐν Κύπρῳ βουλόμενος ἑλεῖν δὶς τῷ τείχει προσβαλὼν ἀπεκρούσθη τῶν στρα- τιωτῶν ἐς τὰς ναῦς φυγόντων· τρίτον προσβάλλων σημεῖον ἦρε τοῖς κυβερνήταις, ἀποπλεῦσαι καὶ ὑπὲρ τὴν παρακειμένην ἄκραν [τὰς] ναῦς ἀποκρύψαι. οἱ στρατιῶται προσβαλόντες πάλιν ἔφευγον, ὡς δὲ εἶδον τὰς ναῦς ἀφανεῖς, οὐκ ἔχοντες ἐλπίδα τοῦ δύνασθαι φυγεῖν, ἀναστρέψαντες ἐξ ἀπονοίας ἐμαχέσαντο καὶ νι- κήσαντες κατέσχον τὴν Σαλαμῖνα.

Ἀθηνόδωρος βασιλεῖ στρατηγῶν, ἡττηθεὶς ὑπὸ Φωκίωνος περὶ Ἀταρνέα ὥρκισε τοὺς στρατιώτας καὶ τοὺς ἡγεμόνας αὐτῶν, ἡ μὴν μαχέσασθαι, μέχρις ἄν ζῶσι· καὶ δὴ συνέβαλον πάλιν ὡς διὰ τόν ὅρκον. καὶ ἦν ἰδεῖν τοὺς μὲν νικήσαντας ἡττημένους, τοὺς δὲ ἡττημένους νικήσαντας.

Διότιμος πλοῖα σιτηγὰ παραπέμπων δέκα τριήρεσι, [*](e.33,1) καταληφθεὶς περὶ τὴν Χίον ὑπὸ Λακεδαιμονίων ἐχόν- των εἴκοσι ναῦς, διωκόμενος ἐν γαλήνῃ, κύκλῳ τῶν [*](Cap. 21. Cf. Schaefer, Demosth. I1, p. 136 sq.; Koehler ad C. I. Att II, 108; W. Dittenberger in Satura philol. H. Sauppio oblata, p. 54 sq.) [*](4 καταφυγόντων R || τρίτων F, corr. vulg. || προσβάλλων W; προσβαλῶν F || 5 ὑπὸ R Hertlein || 6 [τὰς] p; om. F 14 ἦ μὴν μαχέσασθαι p; μονομαχέσασθαι F; ἀναμαχήσεσθαι K : cf. 1 30, 5 1, 43, 1. 7, 22 || 15 ὧς] ἀνδρείως vel γενναίως Hertlein || 16 τούτους μὲν Hertlein, lahnii annal. 1867, p. 607.)

259
ὁλκάδων φεύγων, ταχύτερα ἔχων τὰ σκάφη ἔπασχε μὲν οὐδὲν ὑπὸ τῶν διωκόντων, ἀεὶ δὲ κατὰ πρύμναν ἁπτόμενος τῶν ἐσχάτων [τὰς μὲν αὐτάνδρους ἔλαβε] τῶν νεῶν, τὰς δὲ κατέδυσεν, ὥστε ἦν τὸ χρῆμα παρά- λόγον· οἱ γὰρ φεύγοντες ἐνίκησαν τοὺς διώκοντας.

[*](cf.e.16,1 57,9 57,18)

Διότιμος δέκα ναῦς ἔχων ἀνθώρμει Λακεδαιμο- νίοις τὰς ἴσας ναῦς ἔχουσιν. οἱ μὲν οὐκ ἐθάρρουν συμβάλλειν τὰς Ἀττικὰς ἐμπειρίας δεδοικότες. ὁ δὲ τοὺς ταρσοὺς τῶν τριήρων ἐξελῶν, [κατὰ δύο] ζεύξας πρὸς ἀλλήλας, τα ἱστία τῆς μιᾶς ἐπαράμενος εἰς τὸ πέλαγος ἀνήγετο. Ἀακεδαιμόνιοι πέντε ἱστίων φαινο- μένων πέντε ναῦς εἶναι νομίσαντες καταφρονήσαντες ἐπέπλευσαν· Διότιμος τὰ ζεύγματα λύσας, ἐπιστρέψας, ἐναντίοις ἐμβαλών δέκα ναυσὶ, προσούσης τῆς Ἀττικῆς ἐπιστήμης, τας μὲν ἕξ τῶν Λακωνικῶν κατέδυσε, τας δὲ τέσσαρας ἔλαβεν αὐτάνδρους.

[*](e.57,19)

Διότιμος Ἀθηναῖος ναύαρχος πελάγιον πλοῦν μέλλων πλεῖν, κρύφα συναγαγών τοὺς τριηράρχους προεῖπεν αὐτοῖς, ὅτι τὰς κάλλιστα πλεούσας τῶν νεῶν αὐτὸς παραλαβών ἀναχθήσεται· τοῦτο δὲ προεῖπεν, ἴνα οἱ ἄλλοι τριήραρχοι μὴ ἀπολείποιντο ὡς παρίσας τριήρεις ἔχοντες.

[*](e. 54,18 57,20)

Διότιμος καταπλεύσας νυκτὸς ἐς χωρίον τῆς πο- λεμίας ἀφʼ ἑκάστης νεὼς συχνοὺς ἄνδρας ἐκβιβάσας τους μὲν εἰς ἐνέδραν ἀπέκρυψεν· ἀρχομένης δὲ ἡμέ- [*](3 [τὰς μὲν αὐτάνδρους ἔλαβε] suppl. W ex H || 4 τὰς δὲ κατέ- δυσεν H; τας δεκα κατέδυσεν F || 8 συμβαλεῖν F || 9 [κατὰ δύο] inserui coll. 3, 11, 3; [σύνδυο] W coll. 7, 21, 3; binas inter se coniunxit V || 13 ἐπέπλευσαν K ex V adnayigabant; ἐσέπλευσαν F; ἔπλευσαν vulg || 14 τοῖς ἐναντίοις Κ || 17 Ἀθηναῖος F: cf 5, 34; Ἀθηναίων H || 18 τριιραρχας H 21 παρίσας Patakis; περίσας F; περισσὰς vulg.)

260
ρας κατὰ τοὺς ἐνεδρεύοντας ταῖς ναυσὶν ἀνεκώχευε παραγγείλας τοῖς μὲν ἐπὶ τῶν καταστρωμάτων δια- σκευάζεσθαι πρὸς μάχην, τοῖς δὲ ἐρέταις ἀνὰ μέρος ὁτὲ μὲν τὰς θαλαμίας, ὁτὲ δὲ τὰς ζυγίας, ὁτὲ δὲ τὰς θρανίτιδας κώπας ἀναφέρειν, καί τινα τῶν σκαφῶν τῇ γῇ προσάγειν ἐπειρᾶτο. οἱ μὲν πολέμιοι προσδρα- μόντες ἐκώλυον τὴν ἀπόβασιν, τοῦ δὲ τὸ προσυγκεί- μενον σημεῖον ἄραντος οἱ μὲν ἐκ τῶν ἐνεδρῶν ἐπι- φανέντες πολλοὺς τῶν πολεμίων ἐφόνευσαν, τοὺς λοι- ποὺς δʼ ἐς φυγὴν ἐτρέψαντο. ὁ δὲ Διότιμος ἀσφαλῆ τὴν ἀπόβασιν ἐποιήσατο.

[*](c.262)

Τύννιχος Θευδοσίας τῆς ἐν τῷ Πόντῳ πολιορ- [*](e.15,7) κουμένης ὑπὸ τῶν πλησίον τυράννων καὶ κινδυνευ- ούσης ἁλῶναι τὴν πολιορκίαν ἔλυσεν. ὁρμηθεὶς μὲν ἐξ Ἡρακλείας νηὶ στρογγύλῃ καὶ τριήρει μιᾷ. δεξά- μενος δὲ στρατιώτας ὅσους οἷόν τε ἦν, καὶ σαλπιγκτὰς τρεῖς καὶ σκάφας τρεῖς μονοξύλους, ἑκάστην ἄνδρα ἕνα δέξασθαι δυναμένην, νυκτὸς ἐπιπλεύσας, τῆς πόλεως ἐγγὺς γενόμενος, ἐξελὼν τὰς σκάφας, ἐμβιβάσας ἑκάστῃ σαλπιγκτὴν ἕνα συνέταξεν ἀποσχόντας ἀλλήλων διά- στημα σύμμετρον, ἐπειδὰν ἐκ τῆς τριήρους καὶ τῆς στρογγύλης ὑποσημήνῃ, διαδεξαμένους σημαίνειν παρ- αλλάσσοντας τοῖς χρόνοις, ὡς μὴ σάλπιγγος μιᾶς [*](Cap 23. De tempore cf. Droysen III, 1, p. 284.) [*](4 θαλαμίας vulg.; θαλαμηρὰς FH || 5 θρανίτιδας H; θρανίδας F || ἀναφάνειν H || 6 συνδραμόντες H || 7 προσυγκείμενον M; πρὸς συγκείμενον F; προκείμενον vulg. || 9 τοὺς δὲ λοιποὺς Vulg.: cf. 3, 3 || 18 σκάnας τρεῖς (i e. γʹ) Hertlein W; σκάφας ἢ F; ἤ om. K; σκάφας ὀκτώ (i. e. ηʹ) Cobet, var. lect. p. 362.)

261
προσπίπτειν ἦχον, ἀλλὰ πλειόνων. οἱ μὲν ἐσήμηναν ἤχῳ σαλπίγγων τὸν περικείμενον ἀέρα τῇ πόλει πλη- ροῦντες, οἱ δὲ πολιορκοῦντες νομίσαντες ἐπίπλουν εἶναι στόλου μείζονος οὐδενὶ κόσμῳ τὰς φυλακὰς ἐκλιπόντες ᾤχοντο. Τύννιχος δὲ προσπλεύσας τὴν Θευδοσίαν ἠλευθέρωσε τῆς πολιορκίας.

[*](e. 14, 18)

Κλείταρχος πολεμίων ἐπελθόντων, ἵνα μὴ γένοιτο τειχήρης, προήγαγε τήν δύναμιν ἔξω τείχους προστάξας κλεῖσαι τὰς πύλας καὶ βαλεῖν τὰς βαλανάγρας ὑπὲρ τὸ τεῖχος, ἃς δὴ καὶ λαβών ἔδειξε τοῖς στρατιώταις, οἱ δὲ μαθόντες, ὡς οὐκ ἔχοιεν ἐλπίδα εἴσω τῆς πόλεως φεύγειν, ἐνίκων ἀνδρείως μαχόμενοι.

Τίμαρχος Αἰτωλὸς ἀποβὰς τῆς Ἀσίας ἐς χωρίον [*](246—239) πολυάνθρωπον, ἵνα μὴ φύγοιεν οἱ στρατιῶται τὸ πλῆ- θος τῶν πολεμίων, τὰς ναῦς κατέπρησεν. οἱ δὲ ἐλπίδα φυγῆς οὐκ ἔχοντες ἀγωνισάμενοι γενναίως ἐνίκησαν.

Εὐδόκιμος ὁρῶν τοὺς στρατιώτας στασιάζοντας, καταπαῦσαι τὴν στάσιν οὐ δυνάμενος, ἢδη δὲ καὶ ἐπʼ ἀλλήλους ὁρμώντων τοῖς δρομοκήρυξι προσέταττεκηρύτ- τειν, ὡς ἥκοιεν οἱ πολέμιοι διαρπασόμενοι τὸν χάρακα. [*](Cap. 25. Cf. Droysen III, 1, p. 409.) [*](6 τῆς πολιορκίας om. M || 8 προσελθόντων τῶν πολεμίων H γένηται H || 9 προσήγαγιν H τείχους F | τοῦ τείχους H vulg. contra usum Polyaeni 13 φυγεῖν H.)

262
οἱ δὲ φοβηθέντες τῆς μὲν στάσεως ἐπαύσαντο, τὰς δὲ αὐτῶν τάξεις ἀναλαβόντες τὸν χάρακα ἐφύλαττον.

[*](c. 191)

Παυσίστρατος, ναύαρχος Ῥοδίων, παρήγγειλεν ἀριθμὸν καὶ ἐξόπλισιν τοῖς στρατιώταις. ἐπεὶ δὲ προ- ῆλθον ἐν τοῖς καλλίστοις ὅπλοις, ἀναλαβὼν αὐτοὺς ἦγεν ἐπὶ τὰς ναῦς καὶ πάντας ἐμβιβάσας ἐκέλευσεν ἀπερείσασθαι τὰ ὅπλα κατὰ κόσμον ἕκαστον καὶ τοῦ μηδὲν ὅπλον ἐκκομισθῆναι φύλακας κατεστήσατο.

Θέογνις, Ἀθηναίων στρατηγὸς, ὁρῶν τοὺς στρα- τιῶώτας περὶ τῶν ἡγεμονιῶν καὶ τῶν τάξεων στασιά- ζοντας νύκτωρ προσέταξε πέμψαι τινὰς τῶν ἱππέων καὶ τῶν κούφων παραγγείλας ἐπιφανῆναι ὡς πολεμίους κατʼ ἄκρον τι χωρίον, ἀφʼ οὐ μάλιστα ἔμελλον ὀφθή- σεσθαι. ἐπιφανέντων ὁ Θέογνις μετὰ θορύβου καὶ ταραχῆς παρεκάλει τοὺς στρατιώτας, ὡς ἤδη τῶν πο- λεμίων ἐπιφαινομένων, αὐτοὺς καταλαμβάνεσθαι τάξιν τὴν προσήκουσαν· οἱ δὲ διὰ τὸν φόβον τῶν πολεμίων φιλονεικεῖν ἀλλήλοις ἀποστάντες [εἰς] τὰς συνήθεις τάξεις καθίσταντο. ἐπεὶ δὲ κατέστησαν, ὡμολόγησεν [*](Cap. 27. De Pausistrato cf. Liv. 36, 4b; 37, 9 sqq.) [*](Cap. 28. § 1. Cf. Pront. strat. 4, 1, 8.) [*](2 ἀναλαβόντες Patakis coll. 5, 29; ἀπολαβόντες F || 10 Θέο- γνις] Theagenes Frontin. || 14 κούφων Heringe; κορυφῶν F: κορυφαίων duces V ; κατὰ κορυφὴν coni. K || 15 κρον Hertlein in symbolis criticis ad Aeneam Tect. p. 26; ἄλλο F || 18 αὐτοὺς] εὐθὺς Κ || 20 τοῦ] φιλονεικεῖν vulg., sed cf. 3, 9, 20 || [εἰς] add. vulg.)

263
ὁ Θέογνις, τοὺς μὲν πολεμίους εἶναι φίλους· ῾ ὑμεῖς δὲ᾿ , ἔφη, τάξαντες ἑαυτοὺς ἄνευ στάσεως καὶ εἰσαῦθις φυλάττετε τὴν τάξιν, ἥν αὐτοῖς δεδώκατε.ʼ

[*](e. 7,2)

Θέογνις ἐν τῷ στρατοπέδῳ κατασκόπους ὑπονοήσας ὑπάρχειν φυλακὴν ἔξωθεν τοῦ χάρακος περιστήσας παρήγγειλεν, ἕκαστον μένειν ἐπὶ τῶν ἰδίων ὅπλων. [οὕτω δὴ συνέβη τοὺς ἄνευ ὅπλων] ὄντας καὶ χωρι- ζομένους εὐχερῶς [ὡς] κατασκόπους (ὄντας) ἁλίσκεσθαι.

Διοκλῆς, Ἀθηναίων στρατηγὸς, ἐν Τῄ πολεμίᾳ τῶν στρατιωτῶν ἀτάκτως διαλελυμένων, τὰ ὅπλα φέρειν οὐ βουλομένων σύνθημα ἔδωκεν ἕτερον ἐφʼ ἑτέρῳ. οἱ στρατιῶται νομίσαντες πλησίον εἶναι τοὺς πολεμίους, ἀναλαβόντες τὰ ὅπλα ἐν τάξει πάντες ἐβάδιζον.

Χίλεος Ἀρκὰς ἐν Λακεδαίμονι διατρίβων, μαθὼν [*](479) Σπαρτιάτας βεβουλευμένους τὸν Ἰσθμὸν τειχίζειν, Ἀθηναίους δὲ καὶ [τοὺς] ἔξω Πελοποννήσου προίεσθαι προεῖπεν ῾ Ἀθηναίων καὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνῶν τα οἰκεῖα πρὸς τοὺς Πέρσας εὖ θεμένων πολλὰς διαβάσεις ἕξουσιν εἰς τὴν Πελοπόννησον οἱ βάρβαροι᾿. τούτῳ [*](Cap. 30. Cf. Herod. 9, 9; Plut. Them. 6.) [*](3 φυλάττετε RK; φυλάττεσθαι F 5 περιστήσας H; περι- τειχίσας F: cf. 2, 30, 2. 3, 2. 3, 13, 1. 6, 9, 3 6, 10 || 7 [ὅθεν (οὓτω δὴ W) συνέβη τοὺς ἄνευ ὅπλων] Cas.; [τοὺς δʼ ἄνευ ὅπλων ὄντας] K γνωριζομένους Rota 8 [ὡς] Κ ὄντας del. Κ 13 οἴ δὲ vulg 15 Χίλεος Herod.; Χείλεως Plt.; Χίλιος F 18 [τοὺς] Cas.; [τοὺς ἄλλους] Roth προσίεσθαι F, corr. Cas. 19 τῶν λοιπῶν vulg.)

264
τῷ λόγῳ πεισθέντες οἱ Λάκωνες, τῷ Ἰσθμῷ μακρὰν χαίρειν εἰπόντες ἐκοινώνησαν τοῦ πολέμου πᾶσι τοῖς Ἕλλησιν.