Περὶ στάσεων

Πολλῶν ὄντων καὶ μεγάλων, ἃ τὴν ῥητορικὴν συνίστησι καὶ τέχνην ποιεῖ, καταληφθέντα τε ἐξ ἀρχῆς δηλαδὴ καὶ συγγυμνασθέντα τῷ χρόνῳ σαφῆ τε τὴν ὠφέλειαν παρεχόμενα τῷ βίῳ κἀν ταῖς βουλαῖς κἀν τοῖς δικαστηρίοις καὶ πανταχοῦ, μέγιστον εἶναί μοι δοκεῖ τὸ περὶ διαιρέσεως αὐτῶν καὶ ἀποδείξεως, λέγω δὲ οὐ τῆς ἀπὸ τῶν γενῶν εἰς εἴδη καὶ ἀπὸ τῶν ὅλων εἰς μέρη· μικρὸν μὲν γὰρ οὐδὲ τοῦτο μέρος ῥητορικῆς· ἀλλʼ οὐ περὶ τούτων νυνί, περὶ δὲ τῆς τῶν πολιτικῶν ζητημάτων διαιρέσεως εἰς τὰ λεγόμενα κεφάλαια ὁ λόγος γινέσθω· [*](2) ἔστι δὲ σχεδὸν ὁ αὐτὸς τῷ περὶ εὑρέσεως, πλὴν ὅσον οὐ πάντα ἔχει τὰ περὶ εὑρέσεως.

Καὶ πρῶτόν γε, ὅ τι ἔστι πολιτικὸν ζήτημα, ῥητέον· [*](P = Pa Pc) [*](V = Vc Ac Ba) [*](Ph, Py) [*](1 de titulo v. Praef. 4 sq. cf J. ab Arnim, Stoic vet. fragn l p 21. lI p 30. 31 5 | συγ m. po.] γυμνασθέντα Ba; συγ supr. Ph 8—1 cf. Π εὑρ. 205 206. 201 Sp. 8 τῆς διαιρέσεως Vc Ba Ph δὴ Vc Ba, Sop. 9 schol. Wc (Glöckner, Über den Kommmentar des Joh. Doxapatres, l 31): πρὸς τὸν Ἑρμαγόραν . . καὶ τὸν Μινου- κιανὸν . ἀποτεινόμενος κτλ ; cf Marc. (sic) lV 63, 10 W, de Her- magora, 63, 14 de Lolliano οὔτε (pro καὶ) Sop. 10 μὲν om. Ac | ῥητορικῆς μέρος Ac Phy, Syr 13 σχεδὸν ὁ αὐτὸς V Phy, Syr.; ὁ αὐτὸς σχεδὸν P: ὁ αὐτὸς λόγος Sop 14 περὶ τῆς εὑ- ρέσεως Ph 15 Sop W V 26, 24 (9, 15): Μινουκιανοῦ ἐπιλαμ- βάνεται |γε om. Vc Ac; μὲν Marc IV 69, 9 W. |ὅ τί ποτέ Ac)

Τὴν δὲ ἀμφισβήτησιν ταύτην ἀνάγκη περί τε πρόσωπα γίνεσθαι καὶ πράγματα· ὧν πλείστη δήπου διαφορά, ἣν τοῖς ἐπιγνοῦσι ῥᾴδιον ἤδη τὰς διαιρέσεις συνιδεῖν τὰς εἰς τὰ κεφάλαια τῶν ζητημάτων καὶ ὅσα ὅλως διαιρεῖσθαι δύναται.

Τῶν οὖν προσώπων τὰ μέν ἐστιν οἷα καὶ δύνασθαι ἐξετάζεσθαι, τὰ δὲ οὔ, τόπον δὲ ἄλλως ἐπέχει προσώπου. τῶν δʼ αὖ ἐξεταζομένων ἰσχυροτάτην μὲν ἔχει δύναμιν [*](134) τὰ ὡρισμένα καὶ κύρια, οἷον ὁ Περικλῆς, ὁ Δημοσθένης καὶ τὰ τοιαῦτα· δευτέραν δὲ τὰ πρός τι, οἷον πατήρ, υἱός, δοῦλος, δεσπότης· τρίτην τὰ διαβεβλημένα, οἷον [*](3) ἄσωτοι, μοιχοί, κόλακες· τετάρτην τὰ ἠθικά, οἷον γεωργοί, λίχνοι καὶ τὰ ὅμοια· πέμπτην τὰ κατὰ συμπλοκὴν δύο προσηγοριῶν, οἷον νέος πλούσιος, τούτων γὰρ ἑκάτερον ἰδίᾳ μὲν σμικρὸν ἢ οὐδὲν ἰσχύει, συμπλακέντα δὲ εἰς ἓν ἄμφω δύναται κρίσιν ἀναδέξασθαι· ἕκτην τὰ [*](1 γὰρ (pro τοίνυν) Syr. 3 τοῦ (ante καλοῦ et συμφ.) om. Syr. 2 p. 15, 7 16, 22 Sοp. V 27. 30 W. Marc IV 80, 23 81, 7 W. 4 ἢ καὶ τινῶν Sop. 5 ἢ συμφέρον PV Ph; om. Py, Syr. 2 p, 17, 22 (at 35, 14) 5 σκοπεῖν Py 7 schol. P (W VII 117, 7) τὸ δὲ ῾ ἀνάγκηʼ προσθεὶς πρὸς Μινουκιανὸν ἀποτείνεται, cf Sop. IV 82, 20 W 8 καὶ πράγματα εἶναι (om γίνεσθαι) Py 9 ῥᾶιον Vc 10. 11 καὶ ὅλως εἰ (om ὅσα) Marc. IV 85, 8. Sop. V 38, 19 W, 12 μὲν etian ante οὖν Ba | μέν οἶά τέ ἐστι Sop. | δύνασθαι Pc h Sr, Syr., (τ supr.) Vc; δύναται Pa y Ac Ba 13 ἐπέχει Pa h y Ac Ba, Syr., Sop ; ἔχει Pc, (ἐπ m 2 supr.) Vc 16 τοιαῦτα Pc h V, cf. Sop.; ὅμοια Pa 17 δὲ τὰ Vo Py; δὲ τάξιν ἔχουσι τὰ Sr 18 δὲ τὰ Pγ 19 καὶ λίχνοι Ph 22 καὶ mo.2 supr. ante κρίσιν Vc)

Τὰ μὲν οὖν ἐξεταζόμενα τῶν προσώπων ταῦτα, καὶ δεῖ τοῖς ἐγκωμιαστικοῖς ἀκολουθοῦντα τόποις χρῆσθαι τοῖς ἐμπίπτουσιν. οὐκ ἐπιδέχεται δὲ ἐξέτασιν τά τε ἀόριστα, οἷον τὸ τίς, καὶ τὰ ἱσάζοντα διόλου, οἷον δύο νέοι πλούσιοι εἰ ἐπί τῳ κρίνοιεν ἀλλήλους· ὃ γὰρ ἄν τις εἴπῃ κατὰ τοῦ ἑτέρου, ἔσται τοῦτο καὶ κατὰ τοῦ ἑτέρου.

Ὥσπερ δὲ τῶν προσώπων, οὕτω καὶ τῶν πραγμιάτων ἔστι διαφορά. καὶ ἰσχυροτάτην μὲν ἐξέτασιν ἐπιδέχεται ταῦτα, ἐφʼ οἷς τις αὐτὸς ὡς ποιήσας κρίνεται, ὡς ὁ θάπτων τὸ νεοσφαγὲς σῶμα ἐπʼ ἐρημίας καὶ φωραθεὶς καὶ φόνου φεύγων· δευτέραν δέ, ὅταν ἑτέρου πράξαντος ἄντικρυς εἰς αὐτὸν ἀναφέρηται τὸ κρινόμενον, οἷον τρισαριστέως εἰκόνα ἔστησαν οἱ πολέμιοι καὶ κρίνεται [*](1 cf. 48, 18. Arist. Rhet. B 24 p. 1401 b 24 Soph. el. 5 p. 167 b 10 3 ἡ ῥήτωρ· ταῦτα Pb 6 στρατηγός Sop. 9 χρήσασθαι Sop. | χρῆσθαι αὐτοῖς ὡς Py 11 ἀκολουθοῦντας Ph 12 ἐπι- δέχονται Pc 13 cf. 32, 14 15 εἴπηι Pc; εἴποι Pa hy ἔσται post τοῦτο Pc: post 16 ἑτέρου Py 17 ὥσπερ δὲ καὶ Vc | οὕτως δὲ καὶ Ph, (οὕτω) Sop. V 51, 22 W.: οὑτωσὶ καὶ Ba 18 πλείστη (pro ἔστι) Sop μὲν ἔχει δύναμιν ταῦτα Syr. (ex p. 29, 14?) 19 cf. 36, 12 20 τὸ om Pc h |ἐπʼ ἐρημίας post φωραθεὶς Ph 22 εἰς τοῦτον Ba | τὸν Ph: τὸ [l] Ac 23. 31, 1 προδοσίας κρίνεται V Ph : φεύγει προδοσίας Py, Syr. 2 p. 67, 26, v. l. P. cf. 44, 7)

Πρᾶγμα δὲ οὐ κρίνεται κατά γε ἐμὲ τὸ ἐξισάζον μόνον, οἷον πένης καὶ πλούσιος ἑκάτεροι ὡραίας ἔχοντες γυναῖκας κατὰ ταὐτὸν ἄμφω πεφωράκασιν ἀλλήλους ἐξιόντας ἐκ τῶν ἀλλήλων οἰκιῶν καὶ μοιχείας ἀλλήλοις ἀντεγκαλοῦσιν· ἐνταῦθα γὰρ αὖ πάλιν τὰ μὲν πρόσωπα διαλλάττοντα ἐπιδέχεται ἐξέτασιν, τὰ πράγματα δὲ οὐ διὰ τὸ ἰσάζειν.

Μετὰ ταῦτα τοίνυν ἔστιν ἐξ αὐτῶν ἐπιγνῶναι τά τε [*](1 ἃ PVPy; ἣ| Ι?] Ρh; Sοp V 53, 1 Marc. IV 129. 16 W. τρίτην ἐξ ὑπονοίας (vel ὑποψίας) ἢ legerunt | Sop. V 55, 17 W.: πρὸς τὸν Μινουκιανὸν (cf Christoph f. 25 r, Rhein. Museum 50, 243) φι- λονικῶν τοῦτο ἐπινενόηκεν 2 περικλῆς ἐν τοῖς λογισμοῖς P βlLc, cf. 55, 7 | ἀνηλωκέναι Ac Ba Phy, (αη) P: ἀναλωκέναι, η m. 2, Vc 3 γρ καὶ ἀρχίδαμος παρὰ λακεδαιμονίοις δώρων φεύγει P | φεύγει δώρων Vc 5 καὶ τοῦτο post ἐνδέχεται Ac; om Py 7 cf. 54, 14 44, 2 | alt. ὁ om. Py 8 schol. P (W VII 135, 17, cf. 133 ann. 351 ann.): πρὸς Μδινουκιανὸν ἀποτείνεται; Sop. 55, 27 W. 8. 9 τὸ πρᾶγμα ἐνταῦθα P ch Vc Ba, Syr. (cod. V); ἐνταῦθα τὸ πρᾶγμα Pa Ac; πρᾶγμα ἐνταυθοῖ τὸ Py; τὸ πρᾶγμα ἐνταῦθα τὸ Pg, Syr. (cod S) Sop ; τὸ πρᾶγμα τὸ κρινόμενον ἐνταῦθα 10 τοῦ πράγ- ματος Py 11 δὲ om. m 1 Vc 12 ἐξισάζον μόνον Pa h Ac Ba; ἐξισα- ζόμενον Pc Vc 12. 13 schol. P (W VII 135, 27): πρὸς Μινουκιανὸν ἀντιλέγει 14 κατὰ ταυτὸν post 15 ἐξιόντας Ph: κατὰ ταὐτὸν ἄμφω om. Py 15 ἀπὸ (pro ἐκ) Ba Py; cf. 32, 16 17 δὲ πράγματα Vc)

Καὶ πρῶτόν γε ἀσυστάτων εἶδος τὸ μονομερές, ᾧ τὰ τῶν λόγων μὴ ἑκατέρωθεν ἰσχυρά, οἷον πορνοβοσκὸς δέκα νέους κωμάζοντας ἐπὶ τὴν οἰκίαν αὐτοῦ ὄρυγμα ποιήσας ὑποδεξάμενος ἀπέκτεινε καὶ φεύγει φόνου. — Δεύτερον τὸ ἰσάζον διόλου, οἷον δύο νέοι πλούσιοι ὡραίας ἔχοντες γυναῖκας κατὰ ταὐτὸν ἄμφω πεφωράκασιν ἀλλήλους ἐξιόντας ἀπὸ τῶν ἀλλήλων οἰκιῶν καὶ [*](136) μοιχείας ἀλλήλοις ἀντεγκαλοῦσι. — Τρίτον κατὰ τὸ ἀντιστρέφον, οἷον ἀπῄτει τις δάνειον καὶ τόκους, ὃ δὲ παρακαταθήκην φάσκων ἔχειν οὐκ ὀφείλειν ἔλεγε τόκους· μεταξὺ πεποίηται χρεῶν ἀποκοπὰς ὁ δῆμος, καὶ ὃ μὲν ὡς παρακαταθήκην ἀπαιτεῖ, ὃ δὲ ὡς χρέος οὐκ [*](4 Christophorus (Rhein. Μuseum 50, 243): ἀποτείνεται πρὸς Μινουκιανὸν κτλ. 7 ἀλλὰ (pro καὶ) Sop. |μὴ προειλημμένον P Vc, Sop., (προσ-) Ph; μὴ προειλημμένον τῆ κρίσει Ba Py, v.l. P; βτ | ῆι] κρίσει μαὴ προειλημμένον Ac |δυνάμενά? (Syr. 2 p. 37, 13: ὥστε . . δύνασθαι τὸ ζητούμενον ἐπιδέξασθαι πέρας) |δὲ (pro τε) Ph, Marc IV 146, 4 W. 8 δʼ οὖν τινὸς τούτων Ac Py, v. l. Pa, Marc. IV 177, 25 W |ἐνδι P 9 καὶ om. Ba 10 γε om. Sr, Syr ; μὲν Py |ὧι καὶ τὰ Py: ἐν ὧι τὰ schol. P (W VII149, 15) 13 φόνου φεύγει Py 14 cf. 30, 13 15 ἑκάτεροι ante ὡραίας add. Ba Py, post γυναῖκας v. l. P, cf. 31, 13; γυναῖκας ἔχοντες ὡραίας Ac | ἄμφω γυναίκας ἔχοντες ὡραίας κατὰ ταυτὸν Ph ἄμφω om. Py 16 ἐξιόντας ἀλλήλους ἐκ P 17 κατὰ om. Ac, Syr, Sop. 21 παραθήκην Ph | ἀπαιτεῖ Ph; ἀπήτει PV Py)

Παρὰ δὲ ταῦτα εἴδη ἔστιν ἕτερα ἐγγὺς μὲν ἀσυστάτων, μελετώμενα δὲ ὅμως. πρῶτον μὲν τὸ ἑτερορρεπές, οἷον καταφυγόντος Κριτίου ἐπὶ τὰς Ἁρμοδίου καὶ Ἀριστογείτονος εἰκόνας βουλεύονται Ἀθηναῖοι, εἰ δεῖ [*](1 ἔλεγεν (om. ἔτι) Py 2 3 ἄμφω τοῖς ἑαυτῶν Pc Ac 3 γεγόνασι Pγ |λόγοις om. Ph |κατὰ om Syr., Sop 4 λαβεῖν P Vc εὑρεῖν Ac Ba Phy, schol Ph f. 131v, Marc. IV 156, 12 W | ἀλέξ- ανδρος ὁ βασιλεὺς Py 6 συμβουλεύσηι Ac, v. l. Pa 7 αὐτῶ Phy; om Wc | κατὰ om Syr., Sop. 8 πλάττοι Ac Ph 9 κατὰ om Syr.; δὲ Sop. 10 cf Demosth 13, 34; 17, 23 10. 11 Py | περὶ ἀρχῆς τῶν ἑλλήνων βουλεύεσθαί τις λέγοι Ac Ba Ph, (λέγειοι, οι m 2) Vc 11 cf. Plat Apol 21 B 12 κατὰ om. Syr., Sop. |ἐμισθώσατό Ph 13 ἀπολαμβάνων V Ph y, v. l. ἀπολαβὼν P 14 κατὰ om. Syr., Sop. 15 ἀποκηρύττει τίς τὸν ἑαυτοῦ υἱὸν Ac Py 17 εἴδη τῶν ἀσυστάτων ἐστιν ἕτερα· Pb, (εἰσὶν) Py | ἕτερα om. Sop. 19 τοῦ κριτίου Ac Ph 20 οἱ ἀθηναῖοι Ph |δεῖ PV: χρὴ Ph; χρὴ αὐτὸν Py)

Ἀλλὰ περί γε τῆς τῶν συνεστώτων διαιρέσεως ἤδη λεκτέον. εἴδους γὰρ ἕνεκα προβλημάτων καὶ τρόπου περίεργον ἂν εἴη λέγειν ἐν τῷ παρόντι· τὰ μὲν γὰρ εἴδη καὶ τοὺς τρόπους διὰ τοῦτο μανθάνομεν δήπου, [*](9) ἵνα ταῖς οἰκείαις ἰδέαις τῶν λόγων χρώμενοι τὰ προβλήματα μελετῶμεν, οἷον δικανικῶς τὸ δικανικὸν καὶ συμβουλευτικῶς τὸ συμβουλευτικὸν καὶ ἐπιδεικτικῶς [*](1 τοῦτο Ba 2 εἶτα V Py, Sop., v. P; δεύτερον P: ἐῖτα δεύτερον Ph 8 cf. Thuc. 7, 10 |τις | cr. VII κλέωνα στρατηγεῖν Vc; τις πέμ- πειν κλέωνα στρατηγεῖν Phy; τις κλέωνα στρατηγὸν πέμπειν Sr 5 γὰρ αὕτη ἡμάρτηται Vc 6 7 ἐπεὶ τεθνάσι γὰρ δήπου κλέων τε καὶ μαρδόνιος, ὁ μὲν πρὸ Py 7 μαρδόνιος ἐν πλατεαῖς πρινὴ Ph 10 ὁδὸν Pc 18 ταύτης Ph, (post καταψηφ.) Py 15 post τοιαῦτα add Pl, m po Ba: καὶ περὶ μὲν τῶν ἀσυστά- των τοσαῦτα 16 γε περὶ Vc Ba Py 17 εἴνεκα Ph |τρόπων Ac Ba Py; τρόπων οὐ Ph |Syr. 2 p. 42, 13: εἰς Μινουκιανὸν αἰνίττεται κτλ. 20. 21 τὰ προβλήματα μελετῶμεν om Pc (init. fol..) 22 ἐπιδεικτικῶς τὸ ἐπιδεικτικόν Vc Py, (τὰ ἐπιδεικτικά) Ac; πανηγυρικῶς τὸ ἐπιδεικτικόν P; ἐπιδεικτικῶς τὸ πανηγυρι-)

Διαιρήσει τοίνυν ὀρθῶς ὁ τήν τε διαφορὰν καὶ τὴν δύναμιν τῶν τε προσώπων καὶ τῶν πραγμάτων καὶ ἔτι [*](10) τὴν λεγομένην στάσιν ἐπιγνοὺς τοῦ ζητήματος ὅθεν μὲν γὰρ εἴρηται στάσις, εἴτε ἀπὸ τοῦ στασιάζειν τοὺς [*](138) ἀγωνιζομένους εἴτε ὁθενοῦν, ἑτέροις ἐξετάζειν παρίημι· ὄνομα δὲ ἀφεὶς εἶναι τοῦτο κοινὸν ἢ καὶ συμβεβηκὸς [*](κόν Pg Vk; πανηγυρικῶς τὸ πανηγυρικόν Wc, ( |πανηγυρ m. po. | ικῶς) Ba, cf W VII 167, 7, Marc. IV 193, 26 W.: πανηγυρικῶς τὰ ἔνδοξα Sοp., (add καὶ ἐπιδεικτικῶς τὰ ἐπιδεικτικά) Ph: om Syr.; Vk mg.: ἐπιδεικτικῶς. πανηγυρικῶς ἔν τισι δὲ τῶν βι- βλίων ἀποδεικτικῶς γράφεται, ἀντὶ τοῦ ἀγωνιστικῶς κτλ.) [*](2 διαιρέσεως ante 3 τῶν Ac Ba Phy, cf. Sr, Syr 4 δὴ τοῦτο Sop.; δὴ om. Vc Ac Py 6 γ᾿ ὀῦν Ph 7 καὶ om. Pab 8 τι λέγειν ἐπιχειρήσωμεν Pc | περὶ αὐτῶν λέγειν Vc Ba Pb νῦν Py 9 Agathon. fr. 11 N. 2 | alt ὁ om. Vc Ac Phy | ἂν etiam post γένοιτʼ Ba Py 10 μικρᾶς Pcy | alt καὶ om. Ac 11 τε om. Syr. 17 εἰδὼς Syr 2 p. 46, 25 (at 47, 6) | schol P (W VII 170, 13; cf. ann. 58): ἀποτείνεται δὲ πρὸς Μινουκιανὸν ἐτυμο- λογήσαντα; cf. Marc. W IV 195, 16 Sop. IV 199. 4 W 18.19 τοὺς ἀγωνιζομένους om. Syr. 2 p. 47, 12 (at 47, 17))