Dialexeis

Maximus of Tyre

Maximus of Tyre. Maximi Tyrii philosophumena. Hobein, Hermann, editor. Leipzig: Teubner, 1910.

προθέσει γὰρ καὶ χρείᾳ καὶ διαθέσει ψυχῆς ὁ κόλαξ διακρίνεται τοῦ φίλου. Καὶ γὰρ ὁ ἀριστεὺς ὅπλοις χρῆται, καὶ ὁ μισθοφόρος, καὶ οὐδεὶς αὐτῶν εἰκάζει τὰ ἔργα κατὰ τὴν χειρουργίαν, ἀλλὰ χωρίζει τὴν ἑκατέρου χρείαν κατὰ τὴν πρόθεσιν·

ὁ μὲν γὰρ διασωστικὸς διὰ τὴν φιλίαν· ὁ δὲ μισθαρνικὸς τῶν βουλομένων· καὶ ὁ μὲν αὐθαίρετος, ὁ δὲ ὤνιος· καὶ ὁ μὲν τοῖς ἐνσπόνδοις πιστός, ὁ δὲ καὶ τοῖς φίλοις ἄπιστος.

Ταύτῃ νόμιζε καὶ τὸν κόλακα διαφέρειν τοῦ φίλου, καὶ συμπίπτειν μὲν ἑκάτερον ἑκατέρῳ πολλάκις εἰς τὰς αὐτὰς πράξεις καὶ τὰς ὁμιλίας, διαφέρειν δὲ ἑκάτερον [*](10 καὶ οὐδεὶς sq cf. Iulian. III 104 c Ὅμηρος δὲ οὐκ ᾐσχύνετο τὴν Πενελόπην ἐπαινέσας sq et d ἀλλὰ μήποτε καὶ αὐτὸ τὸ δεῖσθαι καταγέλαστον εἶναι φῶσι καὶ οὐκ ἄξιον ἀνδρὸς ἐπιεικοῦς καὶ γενναίου, εἶναι δὲ καὶ τὸν Ὀδυσσέα τὸν σοφὸν ἀγεννῆ καὶ δειλόν, ὃτι τὴν τοῦ βασιλέως ἱκέτευε θυγατέρα παίζουσαν ἐπὶ τοῦ λειμῶνος sq. ‖ 13 ὁ μισθοφόρος vi. or. 35. 7 a οὐχ ὑπὸ sq or 19. 4 a; 27. 6 c πλῆθος . . μισθοφόρον) [*](1 τιτθαὶ RHP τίτθαι cett. (δ Δ°) ‖ 4 κυδαίνων Δ° cum Homero μεγαλίζεσθαι Dav. ‖ 6 ἦ ϛ (δ Δ) τί Reiske αὐτῷ Ϛ (δ Δ) | ὑποτι- θέναι MVP α (δ) ‖ 7 ἐκ τῆς θαλάττης NP 9 εἰκάζει (εικ in ras.) R! ‖ 11 εἴπῃ B εἰπεῖν N ‖ 13 μισθοφόρος (ισ in ras.) R! ‖ 17. 18 δὲ ὤνιος] δὲ αἰώνιος MΝH ‖ 21 ἑκάτερον om. B | ἑκατέρῳ om. N)

177

ἑκατέρου τῇ χρείᾳ καὶ τῷ τέλει, καὶ τῇ διαθέσει τῆς ψυχῆς.

Ὁ μὲν γὰρ φίλος τὸ φαινόμενον αὐτῷ ἀγαθὸν εἰς κοινὸν καταθέμενος τῷ φίλῳ, ἐάν τε λυπηρὸν τοῦτο ᾖ, ἐάν τε ἡδύ, συναπολαύει αὐτῷ ἐκ τῆς ἴσης· ὁ δὲ κό‖λαξ ἐπακολουθῶν τῇ αὑτοῦ ὀρέξει οἰκονομεῖ τὴν [*](Ed. Duebu. p.81) ὁμιλίαν πρὸς τὸ ἴδιον πλεονέκτημα·

καὶ ὁ μὲν φίλος ὀρέγεται τοῦ ἴσου, ὁ δὲ κόλαξ τοῦ ἰδίου· καὶ ὁ μὲν ἰσοτιμίας κατὰ τὴν ἀρετήν, ὁ δὲ πλεονεξίας κατὰ τὴν ἡδονήν· καὶ ὁ μὲν ἰσηγορίας κατὰ τὴν ὁμιλίαν, ὁ δὲ ταπεινότητος κατὰ τὴν θεραπείαν· ὁ μὲν ἀληθείας ἐν τῇ κοινωνίᾳ, ὁ δὲ ἀπάτης· καὶ ὁ μὲν ὠφελείας τῆς εἰς τὸ μέλλον, ὁ δὲ χάριτος τῆς ἐν τῷ παρόντι· ὁ μὲν δεῖται μνήμης ὧν ἔπραξεν, ὁ δὲ λήθης ὧν ἐπανούργησεν· ὁ μὲν ὡς κοινῶν κήδεται, ὁ δὲ ὡς ἀλλότρια λυμαίνεται· ὁ μὲν φίλος καὶ εὐτυχίας κοινωνὸς κουφότατος, [*](71a) καὶ συμφορῶν |κοινωνὸς ἰσότατος· ὁ δὲ κόλαξ εὐτυχίας μὲν κοινωνὸς ἀπληστότατος· ἐν δὲ ταῖς συμφοραῖς ἀμικτότατος.

Φιλία μὲν ἐπαινετόν, κολακεία δὲ ἐπονείδιστον· φιλία γὰρ ἑκατέρου πρὸς ἑκάτερον ἴσην ἔχει τὴν ἀντίδοσιν, ἡ δὲ κολακεία χωλεύει· ὁ γάρ του ἐνδεὴς θεραπεύων τὸν ἔχοντα κατὰ τὴν χρείαν, καθόσον οὐκ ἀντιθεραπεύεται, ἐλέγχει τὸ ἄνισον. Ὁ φίλος λανθάνων δυστυχεῖ, ὁ κόλαξ μὴ λανθάνων.

[*](21 κατὰ τὴν χρείαν haec enim prima amicitiae species fuit Aristoteli eth. Nicom. 1155 b 18 cf Diog. Laert. lII 42)[*](2 ὁ μὲν — 4 ἴσης ν (: ἐκ τῆς ἴσης))[*](1 τέλει] τείχει B |διαθέσει (δι in ras.) R! ‖ 2 αὑτῷ φα(θ) 3 τούτῳ v ‖ 4 ᾖ] εἶ NP ἦν B | συναπολαύει — 6 ὁμιλίαν om. B συναπολλύει || 8 κατὰ (posterius)] διὰ PN ‖ 11 ὠφελίας R 13ὧν 〈εὖ〉 ἔπραξεν Markl. ‖ 16 ἰσότατος — 17 κοινωνὸς om. (in mge add.))

178

Φιλία βασανιζομένη κρατύνεται, κολακεία ἐλεγχομένη θραύεται· φιλία χρόνῳ αὔξεται, κολακεία χρόνῳ ἐλέγχεται· φιλία χρείας ἀδεής, κολακεία χρείας ἐνδεής.

Εἰ δέ ἐστιν καὶ ἀνθρώποις πρὸς θεούς ἐπιμιξία, ὁ μὲν εὐσεβὴς φίλος θεῷ, ὁ δὲ δεισιδαίμων κόλαξ θεοῦ· καὶ μακάριος εὐσεβὴς φίλος θεοῦ, δυστυχὴς δὲ ὁ δεισιδαίμων.

Ὅνπερ οὖν τρόπον ὁ μὲν θαρσῶν τῇ ἀρετῇ πρόσεισιν τοῖς θεοῖς ἄνευ δέους, ὁ δὲ ταπεινὸς διὰ μοχθηρίαν μετὰ πολλοῦ δέους, δύσελπις, καὶ δεδιὼς τοὺς θεούς, ὥσπερ τοὺς τυράννους, τοῦτον, οἶμαι, τὸν τρόπον καὶ πρὸς ἀνθρώπους εὔελπις μὲν καὶ θαρσαλέον ἡ φιλία, δύσελπις δὲ καὶ ἐπτηχὸς ἡ κολακεία.

Τυ. ράννῳ οὐδεὶς φίλος, βασιλεῖ δὲ οὐδεὶς κόλαξ· βασιλεία δὲ τυραννίδος θειότερον.

Εἰ δέ ἐστιν ἡ φιλία ἰσότης τρόπου, τὸ δὲ μοχθηρὸν οὔτε αὐτὸ αὐτῷ οὔτε [*](5 κόλαξ θεοῦ sq. cf. Plut. adul et am. 1 κινδυνεύει θεοῖς ἐχθρὸς ὁ κόλαξ εἶναι 15 θειότερον cf. Dio Chrys. l 34 τί δὲ σεμνότερον θέαμα γενναίου . . βασιλέως Iulian. II 88 a ‖ 16 ἰσότης τρόπου cf. Plat. Lys. 214 b Aetius (Dieta 408) Stob. ecl. lI 108 Arist. eth. Nicom. 1155a 32 Dio Chrys. IV 42 Plut. adul. et amn. 5 de amic. mult. 8 Cicer. Lael. 3. 15 Senec de benef lI 21 μοχ- θηρὸν sq cf. Plat. Lys. 214 b τὸ ὅμοιον τῷ ὁμοίῳ ἀνάγκη φίλον εἶναι et c δοκοῦσι λέγειν τοὺς ἀγαθοὺς ὁμοίους εἶναι ἀλλήλοις) [*](1 φιλία — 3 ἐνδεής n) [*](1 κολακεία 〈δὲ〉 ἐλεγχομένη n ‖ 2 ἐλέγχεται] ἐλαττοῦται Reiske (Duebn.) et ita (vel ἐλλείπεται) Schenkl ‖ 3 ἀνενδεὴς α (δ) ‖ 4 ἐπι- μιξία (μι in ras.) R! ‖ 5 δεισιδαίμων (σι in ras.) K! ‖ 6 〈ὁ〉 εὐσεβὴς Markl. (Duebn.) φίλος θεοῦ del. Dav. Schenkl 〈ὁ〉 φίλος θεοῦ α(δ) ‖ 6. 7 δεισιδαίμων 〈κόλαξ θεοῦ〉 Markl. (Duebn.) ‖ 9 τα- πεινῶς Reiske ‖ 10 δεδειὼς R ‖ 11 ὥσπερ (ω in ras.) R! ‖ f12 εὔ- ελπι Ϛ (δ Δ) ‖ 13 ἡ (ante φιλία) om. ΜΝ α (δ) | δύσελπι Ϛ(δ Δ) ἐπηχὸς α corr. Steph. ‖ 13.14 τυράννῳ δὲ οὐδεὶς MΝP ‖ 16 αὐ- τῷ BMNP)

179

τῷ χρηστῷ ἴσον, ὁ μὲν ἀγαθὸς τὸ ἀγαθῷ φίλος, ἴσος γάρ· ὁ δὲ κόλαξ τοῦ μὲν ἀγαθοῦ πῶς ἄν εἴη κόλαξ; οὐ γὰρ ἂν λάθοι· τοῦ δὲ μοχθηροῦ κόλαξ ὤν, εἰ μὲν εἴη ἴσος ἐκείνῳ, οὐκ ἂν εἴη κόλαξ· οὐ γὰρ ἀνέχεται κολακεία ἰσηγορίας· εἰ δὲ οὐκ εἴη ἴσος, οὐκ ἂν εἴη φίλος.

Ἀλλὰ καὶ τῶν πολιτειῶν ἡ μὲν ἀριστοκρατία φιλίας μεστή, δημοκρατία δὲ κολακείας ἀνάπλεως· [*](71 b) κρείττων δὲ ἀριστοκρατία δημοκρατίας.

Οὐδεὶς ἐν Λακεδαίμονι Κλέων ἦν, οὐδὲ Ὑπέρβολος, κόλακες πονηροὶ τρυφῶντος δήμου.