Ἔνια τῶν ἀγγείων, ἐὰν μὴ πληρωθῇ, οὐ ῥέει· πληρωθέντων δὲ κενοῦται πᾶν ὃ ἔχει ὑγρόν· κατασκευάζεται δὲ οὕτως.
Ἔστω ἀγγεῖον τὸ ΑΒΓ∠ ἀνεστομωμένον· διὰ δὲ τοῦ πυθμένος διώσθω ἤτοι πνικτὸς διαβήτης ὁ ΕΖΗΘ ἢ καμπύλος σίφων ὁ ΗΘΚ. συμβήσεται οὖν πληρωθέντος τοῦ ΑΒΓ∠ ἀγγείου καὶ ὑπερβλύσαντος τοῦ ὕδατος φέρεσθαι διʼ αὐτῶν τῶν διαβητῶν καὶ πάλιν. ἐκρεῖν, ἄχρις ἂν κενωθῇ τὸ ΑΒΓ∠ ἀγγεῖον, ἐάνπερ οἱ διαβῆται τὰς ἀρχὰς ἔχωσιν ἔγγιστα τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου, ὥστε μόνον ὕδατι διάρρυσιν ὑπάρχειν.
[*](168) Καὶ δύο ἀγγείων ὑπαρχόντων ἐπί τινος βάσεως καὶ τοῦ ἑνὸς αὐτῶν πεπληρωμένου οἴνου, τοῦ δὲ ἑτέρου κενοῦ ὑπάρχοντος καὶ ἀμφοτέρων κρουνοὺς ἐχόντων ἀνεῳγότας, οὐ ῥεῖ ὁ οἶνος, ἐὰν μὴ καὶ τὸ ἕτερον ἀγγεῖον ὕδατος πληρωθῇ· καὶ τότε ἐκρέει ἐκ μὲν τοῦ ἑνὸς αὐτῶν ὁ οἶνος, ἐκ δὲ τοῦ ἑτέρου τὸ ὕδωρ, ἄχρις ἂν ἀμφότερα κενωθῇ· καλοῦνται δὲ ὁμοινοίας κρατῆρες.
[*](1 disting. a 2 f. 〈καὶ〉 κατὰ. v adnot ad fig. 13 in prolegomenis 4 χωρισθέντα scripsi secundum M (χωρησθέντα):)86
Ἔστω ἡ μὲν βάσις, ἐφʼ ἧς ἐπίκειται τὰ ἀγγεῖα, ἡ ΑΒΓ∠ τὰ δὲ ἀγγεῖα ἔστω τὰ Ε, Ζ ἐν δὲ ἑκατέρῳ αὐτῶν καμπύλος ἔστω σίφων, ἐν μὲν τῷ Ε ὁ ΗΘΚ, ἐν δὲ τῷ Ζ ὁ ΛΜΝ τὰς ἔξω ὑπεροχὰς ἔχοντες εἰς κρουνοὺς διεσκευασμένας· αἱ δὲ κυρτότητες αὐτῶν πρὸς τοῖς στομίοις τῶν ἀγγείων ὑπαρχέτωσαν. ἕτερος δὲ σωλὴν διὰ τῆς βάσεως εἰς τὰ ἀγγεῖα ἀνακεκάμφθω ὁ ΞΟΠΡ, οὗ τὰ Ξ, Ρ στόμια παῤ αὐτὰς ἔστω τὰς τῶν διαβητῶν κυρτότητας. ἐγκεχύσθω δὲ ἐν τῷ Ε ἀγγείῳ οἷνος, ὥστε τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ ὑγροῦ μὴ ὑπὲρ αὐτὴν εἶναι τὴν τοῦ διαβήτου κυρτότητα τὴν Θ. μέχρι μὲν τούτου οὐ ῥεῖ ὁ οἶνος διὰ τὸ τὸν διαβήτην μὴ ἔχειν τὴν ἀρχὴν τῆς ῥύσεως. ἐὰν δὲ καὶ ἐν τῷ Ζ ἀγγείῳ ὕδωρ ἐγχέωμεν, ὥστε τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ ὑπερβάλλειν τὴν Μ κυρτότητα, τότε τὸ ὕδωρ ἐνεχθήσεται καὶ διὰ τοῦ ΞΟΠΡ σωλῆνος εἰς τὸ ἀγγεῖον καὶ ἀρχὴν δώσει τῆς ῥύσεως τῷ οἴνῳ. καὶ τότε ἀμφότερα τὰ ἀγγεῖα ῥεύσει, τὸ μὲν τὸν οἶνον, τὸ δὲ τὸ ὕδωρ, ἄχρις ἂν ἀμφότερα κενωθῇ.
[*](7 ἀνακεκάμφθω bT 2: ἀνακεκάμφω AGT1 9 ε Vind. 120 om. a 15 f. ἐνεχθήσεται 〈καὶ διὰ τοῦ ΛΜΝ διαβήτου εἰς τὸ ἐκτὸς〉 16 ε Vind. 120: om. a 18 f. μὲν 〈προϊέμενον〉 τὸν οἶνον, alterum emittens vinum L)[*](1 ἐπίκεινται b 3 τῷ BC: τὸ a P 4 ὑπεροχὰς CP: ὑποχὰς B ἔχοντα BC 6 ὑπαρχέτωσαν a: ὑπερεχέτωσαν b: emineant L 8 αὐτὰς om. L 9 ἐν τῷ ἀγγείῳ a: εἰς τὸ ε (om. P) ἀγγεῖον b: in ·e· vas L 10—11 ὥστε . . . τὴν Θ : adeo quod ·th· tubi curvitas non sit supra humidi superficiem ipsam L 15 τὸ om. ἐνεχθήσεται: infundetur L: ἐνεχυθήσεται (sic) B 16 ρποξ bL ε BCL: om. P) 88
Εἰς ἔνια ἀγγεῖα ὕδατος ἐγχυθέντος μελαγκορύφου γίνεται φωνὴ ἢ συριγμός· κατασκευάζεται δὲ οὕτως.
Ἔστω βάσις στεγνὴ ἡ ΑΒΓ∠ καὶ διὰ τῆς στέγης [*](169) τῆς Α∠ διώσθω χώνη ἡ ΕΖ, | ἧς ὁ καυλὸς ἀπεχέτω τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν καὶ συνεστεγνώσθω τῇ στέγῃ. ἔστω δὲ καὶ συρίγγιον τὸ ΗΘΚ τῶν εἰθισμένων φθέγγεσθαι· συντετρήσθω δὲ τῇ βάσει καὶ συνεστεγνώσθω ὁμοίως τῇ Α∠ στέγῃ· τὸ δὲ Κ στόμιον αὐτοῦ ἐπικεκάμφθω εἰς ὑδάτιον ἀγγειδίου παρακειμένου τοῦ Λ. συμβήσεται οὖν ἐγχυνομένου τοῦ ὕδατος διὰ τῆς ΕΖ χώνης τὸν ἐν τῇ βάσει ἀέρα ἐκθλιβόμενον χωρεῖν διὰ τοῦ ΗΘΚ συριγγίου καὶ τὸν ἦχον ἀποδιδόναι. ἐὰν μέντοι τοῦ συριγγίου τὸ ἄκρον ἐπικεκαμμένον πρὸς τῷ ὕδατι, ἀνακαχλάζων εἴδεται ὁ [*](a 9 —11 τὸ δὲ Κ στόμιον . . . τοῦ Λ ═ b 1718 τὸ δὲ Κ στόμιον τοῦ συριγγίου ἐπικεκάμφθω εἰς ἀγγεῖόν τι παρακείμενον πλῆρες ὕδατος τὸ Λ.) [*](a 88, 15 — 90, 2 ἀνακαχλάζων . . . ἔσται ═ b 88, 20— 90, 23: ἀνακαχλάζων ἀκουσθήσεται ὁ ἦχος, ὥστε μελαγκο- ) [*](3 φωνοὺς Τ 6 f. πυθμένος 〈τῆς βάσεως〉 συνστεγνώ- σθω AG: correxi ex b 7 καὶ AGb: om. Τ 9 αδ Vind. 120, M 2 bL: αβ a 11 ἐγχυνομένου M b: infusa L: ἐκχυνομένου a) [*](15 εἴδεται a: ᾄδεται Voss. 19) [*](2 μελακορύφου P 3 ἢ . . . οὕτως om. bL 5 τῆς A∠ om. L ἀπεχέσθω P 6 διάρρυσιν εἶναι b 13 χωρεῖν om. BL 14 τὸ ἄκρον τοῦ συριγγίου tr. b 18 παρακεί- μενον om. L)
90
ἦχος, ὥστε μελαγκορύφου γίγνεσθαι φωνήν· ἐὰν δὲ μὴ παρακέηται τὸ ὑδάτιον, συριγμὸς μόνος ἔσται.
Αἱ μὲν οὖν φωναὶ γίνονται διὰ τῶν συρίγγων· διάφοροι δὲ τοῖς ἤχοις γίγνονται, τῶν συρίγγων ἤτοι λεπτοτέρων γινομένων --- ἤτοι καὶ παρεκτεινομένων εἰς μῆκος ἢ καὶ συστελλομένων καὶ τοῦ βαπτιζομένου μέρους εἰς τὸ ὕδωρ ἤτοι πλείονος ἢ ἐλάττονος γινομένου, ὥστε διὰ τοιούτου τρόπου ὀρνέων πλειόνων διαφόρους γίγνεσθαι φωνάς. κατασκευάζεται οὖν ἤτοι ἐν κρήνῃ ἢ ἐν ἄντρῳ ἢ καθόλου ὅπου ἐπίρρυτον ὕδωρ ἐστίν, ὄρνεα πλείονα διακείμενα καὶ τούτοις παρακειμἔνη γλαύξ, ἥτις ἐπιστρέφεται αὐτομάτως παρὰ τὰ ὄρνεα καὶ πάλιν ἀποστρέφεται· καὶ ἀποστραφείσης μὲν φθέγγονται τὰ ὄρνεα, ἐπιστραφείσης δὲ πρὸς αὐτὰ οὐκέτι φθέγγονται. καὶ τοῦτο πλεονάκις γίνεται. κατασκευάζεται δὲ τὸν τρόπον τοῦτον.
Ἔστω κρουνισμάτιον ἀεὶ ῥέον τὸ Α· τούτῳ δὲ ὑποκείσθω στεγνὸν ἀγγεῖον τὸ ΒΓ∠Ε ἔχον πνικτὸν διαβήτην ἢ καμπύλον σίφωνα τὸν ΖΗ καὶ καθιεμένην [*](170) χώ |νην τὴν ΘΚ, ἧς ὁ καυλὸς ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθρύφου [*](δοκεῖν εἶναι φωνήν· ἐὰν δὲ μὴ παρακέηται ὑδάτιον, συριγμὸς μόνος ἔσται.) [*](a 5—7 διάφοροι . . . συστελλομένων ═ b 25—27: διάφοροι δὲ τοῖς ἤχοις γίνονται τῶν συρίγγων ἤτοι λεπτοτέρων γινομένων ἢ παχυτέρων καὶ ἢ παρεκτεινομένων εἰς μῆκος ἢ συστελλομένων.) [*](2 παρακέηται scripsi: παράκειται AG 4 γίγνονται Τ) [*](6 γιγνομένων Τ f. γινομένων 〈ἢ παχυτέρων〉 ut in b) [*](13 γλαύξ b: ἡ γλαύξ a 14 ἀποστραφείσης M : ἀπο- στραφείσεις A Τ, sed corr. Τ, : ἀποστραφείσας G: conversa L)
92
μένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ἐχέτω δὲ καὶ πλείονα συριγγίδια, οἷα εἴρηται, ὄντα τὰ Λ. συμβήσεται οὖν πληρουμένου μὲν τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου τὸν ἀέρα τὸν ἐν αὐτῷ ἐκθλιβόμενον καὶ τὰς τῶν ὀρνέων ποιεῖν φωνάς, κενουμένου δὲ μετὰ τὴν πλήρωσιν διὰ τοῦ ΗΖ διαβήτου μηκέτι φθέγγεσθαι. ἵνα
[*](a 92, 1—98, 2 ἐχέτω . . . ἀποτελεῖν ═ b 92, 8—98, 12 : ἐχέτω δὲ καὶ πλείονα συριγγίδια, ὁποῖα εἴπομεν ἄνω, ὡς τὰ Λ. συμβήσεται οὖν πληρουμένου μὲν τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου τὸν ἀέρα τὸν ἐν αὐτῷ ἐκθλιβόμενον διὰ τῶν συριγγίων τὰς τῶν ὀρνέων ποιεῖν φωνάς — ἕκαστον γὰρ τῶν συριγγίων εἰς ἕκαστον ὄρνεον ἀποπερατοῦται κατὰ τὸ στόμα —, κενουμένου δὲ μετὰ τὴν πλήρωσιν διὰ τοῦ ΗΖ διαβήτου μηκέτι) [*](2 ὄντα τὰ (τὲ A 2) λ A 2 et G 1 in marg.: ἐν τῷ λ A 1 et G 1 in textu: ὄντα τε ἐν τῶ λ Τ 3 πληρουμένου Voss. 19: πληρω- μένου a 5 ποιεῖν om. Τ) [*](1 διάρρυσιν εἶναι b 8 δὲ om. L 9 repleto L 13 ηζ B: L: κζ C: κ P) 94
οὖν ἡ γλαὺξ ἐπιστρέφηται καὶ ἀποστρέφηται, ὡς προείρηται, προκατασκευάζεται τὰ μέλλοντα λέγεσθαι· ἔστω γὰρ ἐπί τινος βάσεως τῆς Μ ἄξων βεβηκὼς ὁ ΝΞ ἀπὸ τόρνου εἰργασμένος, περὶ ὃν περικείσθω ἁρμοστὴ σύριγξ ἡ ΟΠ εὐλύτως δυναμένη περὶ αὐτὸν τρέφεωσθαι· ταύτῃ δὲ συμφυὲς ἔστω τυμπάνιον τὸ ΡΣ, ἐφʼ ᾠ ἐπιβήσεται ἡ γλαὺξ συμφυὴς αὐτῷ ὑπάρχουσα· περὶ δὲ τὴν ΟΠ σύριγγα δύο ἀλύσεις ἐπὶ τἀναντία ἐπειληθεῖσαι αἱ ΤΥ, ΦΧ διὰ τροχίων δύο ἀποδεδέσθωσαν ἡ μὲν ΤΥ εἰς βάρος ἐκκρεμάμενον τὸ Ψ, ἡ δὲ ΦΧ εἰς κοῖλον ἀγγεῖον τὸ Ω ὑποκείμενον τῷ ΖΗ σίφωνι ἢ πνικτῷ διαβήτῃ. συμβήσεται οὖν κενουμένου τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου τὸ ὑγρὸν φέρεσθαι εἰς τὸ Ω ἀγγεῖον καὶ ἐπιστρέφεσθαι τήν τε ΟΠ σύριγγα καὶ τὴν γλαῦκα,
[*](φθέγγεσθαι. ἵνα οὖν ἐπιστρέφηται ἡ γλαὺξ καὶ πάλιν ἀποστρέφηται, ὡς προείρηται, προκατασκευάζεται τὰ συντείνοντα τῇ τοιαύτῃ ἐνεργείᾳ· ἔστω γὰρ ἐπί τινος βάσεως τῆς Μ ἄξων ὀρθὸς βεβηκὼς ὁ ΜΞ διὰ τόρνου εἰργασμένος, περὶ ὃν ἔστω ἁρμοστὴ σύριγξ ἡ ΟΠ εὐλύτως δυναμένη περὶ αὐτὸν στρέφεσθαι· ταύτῃ δὲ συμφυὲς ἔστω τυμπάνιον τὸ ΡΣ, ἐφʼ ὃ ἐπιβήσεται ἡ γλαὺξ συμφυὴς αὐτῷ ὑπάρχουσα· περὶ δὲ τὴν ΟΠ σύριγγα δύο ἀλύσεις ἐπὶ τὰ ἐναντία ἐπειληθεῖσαι αἱ ΤΥ, ΦΧ φερέτωσαν διὰ τροχίλων δύο ἡ μὲν ΤΥ εἰς βάρος ἐκκρεμάμενον τὸ Ψ, ἡ δὲ ΦΧ εἰς κοῖλον ἀγγεῖον τὸ Ω ὑποκείμενον τῷ ΖΗ σίφωνι ἢ πνικτῷ δια βήτῃ ἔχουσα καὶ βάρος ἐξ ὕλης φύσει μὲν ἐχούσης ἀνέχεσθαι ὑπὸ τοῦ ὕδατος, τῷ δὲ σταθμῷ πολλῷ βαρυτέρας τοῦ κατὰ τὴν ΤΥ ἄλυσιν βάρους. συμβήσεται οὖν κενουμένου τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου τὸ ὑγρὸν φέρεσθαι εἰς τὸ Ω ἀγγεῖον καὶ μετεωριζομένου τοῦ κατʼ αὐτὸ βάρους στρέφεσθαι τὴν ΟΠ σύριγγα διὰ τοῦ καθελκομένου Ψ βάρους καὶ ποιεῖν ἐντεῦθεν) [*](3 f. 〈ὀρθῶς〉 βεβηκὼς 4 εἰργασμένος Μ (cf. Pneum. l 42 ἀπειργασμένην): ἠργασμένος a 7 ᾧ: f. ὃ 8 ἐπειληθεῖσαι) 96
ὥστε βλέπειν πρὸς τὰ ὀρνιθάρια, κενωθέντος δὲ τοῦ ΒΓ∠Ε ἀγγείου κενοῦσθαι καὶ τὸ Ω διά τινος ἐν αὐτῷ πνικτοῦ διαβήτου ἢ καμπύλου σίφωνος, ὥστε πάλιν καταβαρῆσαν τὸ Ψ βάρος ἀποστρέψαι τὴν γλαῦκα κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον, ὅτε πληροῦται τὸ ΒΓ∠Ε
[*](171) ἀγγεῖον | καὶ πάλιν αἱ τῶν ὀρνέων γίνονται φωναί.
Καὶ οἱ τῶν σαλπίγγων δὲ ἦχοι διὰ τοῦ παραπλησίου γίνονται τρόπου τῷ προειρημένῳ· ὅταν γὰρ εἰς στεγνὸν ἀγγεῖον κατατεθῇ τῆς χώνης ὁ καυλὸς ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχὺ καὶ συνεστεγνωμένος τῷ τεύχει τοῦ ἀγγείου, εἶτα ἡ σάλπιγξ ἔχουσα τόν τε κώδωνα καὶ τὴν γλωσσίδα συντετρημένην τῷ ἀγγείῳ κατὰ τὸ ἄνω μέρος αὐτοῦ, συμβήσεται διὰ τῆς χώνης [*](ἀποστρέφεσθαι τὴν γλαῦκα τοῦ μὴ ὁρᾶν πρὸς τὰ ὀρνίθια, ἅτινα ἐδόκουν ᾄδειν πρὸ τοῦ ἀποστραφῆναι τὴν γλαῦκα. ἐν ὅσῳ δὲ πάλιν κενοῦται τὸ Ω ἀγγεῖον διὰ τοῦ ἐν αὐτῷ πνικτοῦ διαβήτου, τὸ μὲν ἐν αὐτῷ βάρος κατερχόμενον διὰ τὸ πολλῷ βαρύτερον εἶναι τῷ σταθμῷ τοῦ Ψ βάρους τὴν ΟΠ σύριγγα στραφῆναι ποιήσει πρὸς τὰ ὀρνίθια καὶ ἐπιστρέψει πρὸς αὐτὰ καὶ τὴν γλαῦκα· τοῦ δὲ ΒΓ∠Ε ἀγγείου ἀρξαμένου πληροῦσθαι ὁ ἐν αὐτῷ ἀὴρ ἐκχωρῶν διὰ τῶν συριγγίων πάλιν τὴν φωνὴν τῶν ὀρνιθίων ἀποτελέσει. καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν βούλοιτό τις.) [*](Καὶ οἱ τῶν σαλπίγγων δὲ ἦχοι διὰ τοῦ παραπλησίου. γίνονται τρόπου τῷ προειρημένῳ· ὅταν γὰρ εἰς στεγνὸν ἀγγεῖον κατατεθῇ τῆς χώνης ὁ καυλὸς ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχὺ καὶ συνεστεγνωμένος τῷ τεύχει τοῦ ἀγγείου, συστεγνωθῇ δὲ αὐτῷ καὶ σάλπιγξ ἔχουσα τόν τε κώδωνα καὶ τὴν γλωσσίδα πρὸς τῇ στέγῃ τοῦ ἀγγείου, συμβήσεται) [*](3 πνικτοῦ . . . σίφωνος Voss. 19: πνικτοῦ ἢ καμπύλου δια- βήτου a 10 συνεστεγνωμένος Τ: συνεστεγνωσμένος AG 11 τῷ τεύχει Μ: τὸ τεύχη a)
98
ἐγχυνομένου τοῦ ὑγροῦ ἐκθλιβόμενον τὸν ἐν τῷ ἀγγείῳ ἀέρα διὰ τῆς γλωσσίδος τὸν ἧχον ἀποτελεῖν.
Θυρῶν ἀνοιγομένων ναοῦ σάλπιγγος ἦχος γίνεται τόνδε τὸν τρόπον.
Ὄπισθεν τῆς θύρας ἀγγεῖον ἔστω τὸ ΑΒΓ∠ ὕδωρ ἔχον· πνιγεὺς δὲ ἔστω ἐν τούτῳ, τουτέστι σύστομον ἀγγεῖον κατεστραμμένον τὸ Ζ· τῷ δὲ πυθμένι αὐτοῦ συντετρήσθω ἡ ΘΚ σάλπιγξ ἔχουσα τόν τε κώδωνα καὶ τὴν γλωσσίδα· τῷ δὲ σωλῆνι τῆς σάλπιγγος [*](διὰ τῆς χώνης ἐγχυνομένου τοῦ ὑγροῦ ἐκθλιβόμενον τὸν ἐν τῷ ἀγγείῳ ἀέρα διὰ τῆς γλωσσίδος τὸν ἦχον ἀποτελεῖν.)
100
γος παρακείσθω κανὼν ὁ ΛΜ συμφυὴς μὲν ὢν τῷ πνιγεῖ, συνδεδεμένος δὲ τῷ τῆς σάλπιγγος σωλῆνι καὶ ἔχων ἐκ τοῦ ἄκρου κωλυμάτιον τὸ Μ, τουτέστι. χελωνάριον· τῷ δὲ κωλυματίῳ ὑποκείσθω κανὼν ὁ ΝΞ ἀνέχων τὸν Ζ πνιγέα ἀπέχοντα ἀπὸ τοῦ ὕδατος ἱκανόν. ὁ δὲ ΝΞ κανὼν κινείσθω περὶ περόνην τὴν Ο· ἐκ δὲ τοῦ Ξ ἄκρου τοῦ κανόνος λύσις ἢ σπάρτος ἐκδεθεῖσα ἀποδεδέσθω διὰ τροχίλου τοῦ Π εἰς τὸ ὄπισθεν τῆς θύρας. συμβήσεται οὖν τῆς θύρας ἀνοιγομένης τεινομένην τὴν σπάρτον ἐπισπᾶσθαι τὸ Ξ ἄκρον τοῦ κανόνος, ὥστε μηκέτι ὑποπεπτωκέναι τὸν ΝΞ κανόνα τῷ Μ κωλυματίῳ· τούτου δὲ παραλλάξαντος φερόμενος ὁ πνιγεὺς εἰς τὸ ὕδωρ τὸν τῆς σάλπιγγος
[*](172) ἦχον ἀποτελέσει διὰ τὸ τὸν ἐν | αὐτῷ ἀέρα διὰ τῆς γλωσσίδος καὶ τοῦ κώδωνος ἐκθλίβεσθαι.
Εἰς ἔνια ῥυτὰ προεγχυθέντος οἴνου, ὅταν ὕδωρ ἐπιχέωμεν, ὁτὲ μὲν καθαρὸν τὸ ὕδωρ ἐκρέει, ὁτὲ δὲ κρᾶμα, ὁτὲ δὲ οἶνος καθαρός· κατασκευάζεται δὲ τόνδε τὸν τρόπον.
Ἔστω ῥυτὸν τὸ ΑΒΓ ἔχον διαφράγματα δύο τὰ ∠Ε, ΖΗ· διὰ δὲ ἀμφοτέρων αὐτῶν σωλὴν διώσθω ὁ ΘΚ συνεστεγνωμένος τοῖς διαφράγμασι καὶ τετρυπημένος τρηματίῳ τῷ Λ κειμένῳ ὑπεράνω βραχὺ τοῦ ΖΗ διαφράγματος. ὑπὸ δὲ τὸ ∠Ε διάφραγμα διαύγιον [*](a 12—15 τούτου δὲ . . . ἐκθλίβεσθαι ═ b 27 29 τούτου δὲ παραλλάξαντος φερόμενος ὁ πνιγεὺς εἰς τὸ ὕδωρ ἐκθλίψει τὸν ἐν ἑαυτῷ ἀέρα διὰ τῆς γλωσσίδος καὶ τοῦ κώδωνος τῆς σάλπιγγος καὶ ἀποτελέσει τὸν ἦχον αὐτῆς.) [*](a 100, 25—102, 6 ὑπὸ δὲ τὸ ∠Ε διάφραγμα . . . ὁ ἐν τῷ ∠ΕΖΗ οἶνος ═ b 100, 31 —102, 30: ὑπὸ δὲ τὸ ∠Ε)
102
ἔστω τὸ Μ ἐν τῷ κύτει τοῦ ῥυτοῦ. τούτων δὲ οὕτως ἐχόντων ἐὰν ἀπολαβών τις τὴν Γ ἔκρυσιν ἐγχέῃ τὸν οἶνον, χωρήσει διὰ τοῦ Λ τρυπήματος εἰς τὴν ∠ΕΖΗ χώραν· ὁ γὰρ ἐν αὐτῇ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ Μ διαυγίου. ὅταν οὖν τῷ δακτύλῳ ἐπιπωμάσωμεν τὸ Μ διαύγιον, στέξει ὁ ἐν τῷ ∠ΕΖΗ μέρει οἶνος. ὅταν οὖν ὕδωρ ἐπιχέωμεν τῷ ΑΒΕ∠ μέρει τοῦ ῥυτοῦ κατέχοντες τὸ Μ διαύγιον, ῥεύσει καθαρὸν τὸ ὕδωρ· ἐὰν δὲ ἀνῶμεν ἔτι ἄνω ὄντος τοῦ ὕδατος τὸ Μ διαύγιον, κρᾶμα ῥυήσεται· τοῦ δὲ ὕδατος ἐκρεύσαντος, τότε καθαρὸς ὁ οἶνος ῥεύσει. ἔξεστι δὲ καὶ πλεονάκις ἀνιέντα τὸ Μ διαύγιον διαφόρους τὰς ἐκρύσεις ποιεῖσθαι. ἄμεινον δὲ προεγχέαντα ὕδωρ εἰς τὴν ∠ΕΗ χώραν καὶ καταλαβόντα τὸ διαύγιον οἶνον ἐπιχέειν· συμβήσεται γὰρ ὁτὲ μὲν καθαρὸν οἶνον ἐκρέειν, ἀνεθέντος δὲ τοῦ διαυγίου πάλιν κρᾶμα καὶ πάλιν ἀποληφθέντος τοῦ διαυγίου καθαρὸν τὸν οἶνον ἐκρέειν. καὶ τοῦτο, ὁσάκις ἐὰν βουλώμεθα, ἔσται.
Κρατῆρος ἐπικειμένου ἐπί τινος βάσεως πλήρους [*](173) ὄντος οἴνου, ὅσον ἐάν τις ἐξ αὐτοῦ ἀρύ |σηται, πάλιν. πλήρης ἔσται ὁ κρατήρ· κατασκευάζεται δὲ τὸν τρόπον τοῦτον.
Ἔστω ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸ στόμιον [*](διάφραγμα διαύγιον ἔστω ἐν τῷ κύτει τοῦ ῥυτοῦ τὸ Μ. τούτων οὕτως ἐχόντων ἐὰν ἀπολαβών τις τὴν Γ ἔκρυσιν ἐγχέῃ τὸν οἶνον, χωρήσει διὰ τοῦ Λ τρυπήματος εἰς τὴν ∠ΕΖΗ χώραν· ὁ γὰρ ἐν αὐτῇ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ Μ διαυγίου. ὅταν οὖν τῷ δακτύλῳ ἐπιπωμάσωμεν τὸ Μ διαύγιον, οὐ στάξει ἐν τῷ ∠ΕΖΗ μέρει ὁ ἐγχυθεὶς οἶνος.)
104
τῷ Γ∠ διαφράγματι παῤ αὐτὸν τὸν τράχηλον· διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος καθείσθω σωλὴν ὁ ΕΖ ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ· ἕτερος δὲ διώσθω σωλὴν διὰ τοῦ πυθμένος ὁ ΗΘ ἀπέχων ἀπὸ τοῦ Γ∠ διαφράγματος βραχύ. ὁ δὲ τοῦ ἀγγείου πυθμὴν τετρήσθω κατὰ τὸ Κ καὶ λαβέτω σωληνάριον τὸ ΚΛ. τὸ δὲ ΑΒ ἀγγεῖον ἐπικείσθω ἐπί τινος βάσεως τῆς ΜΝΞΟ, διʼ ἦς ἔστω ἡ τοῦ ΗΘ σωλῆνος ὑπεροχή· ὁ δὲ εἰρημένος κρατὴρ ἔστω ὁ ΠΡ διὰ δὲ τῆς ΜΝΞΟ βάσεως σωλὴν ἔστω ὁ ΣΤ συντετρημένος τῇ τε βάσει καὶ τῷ κρατῆρι. ἴσον ὕψος ἐχέτω τῷ Θ στομίῳ τοῦ ΗΘ σωλῆνος. ἐγχέωμεν οὖν τὸν οἶνον διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος εἰς τὸ ΑΒ· ὁ γὰρ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ ΗΘ σωλῆνος. ἐὰν οὖν ἀνεστομωμένον τὸ ΚΛ σωληνάριον, ἐγχεόμενος ὁ οἶνος χωρήσει διʼ αὐτοῦ εἰς τὴν βάσιν καὶ εἰς τὸν ΠΡ κρατῆρα· ἐὰν δὲ ἐπιστομωθῇ,
[*](a 5—8 ὁ δὲ τοῦ ἀγγείου πυθμὴν . . . ὑπεροχή ═ b 18—21: ὁ δὲ τοῦ ἀγγείου πυθμὴν τετρήσθω κατὰ τὸ Κ καὶ ἐχέτω σωληνάριον τὸ ΚΛ· τὸ δὲ ΑΒ ἀγγεῖον βεβηκέτω. ἐπί τινος βάσεως τῆς ΜΝΞΟ διʼ ἧς ἔστω ἡ τοῦ ΗΘ σωλῆνος ὑπεροχή·) [*](2 καθείσθω CP: καθήσθω a Β 2—3 ὁ ΕΜ . . . σωλὴν om. G 5 τοῦ G: τούτοῦ Α Τ 11 〈ὁ δὲ κρατὴρ〉 ἴσον Rochas) [*](2 ἀπὸ om. b 3—4 βραχὺ . . . πυθμένος om. Β, L, καὶ ἕτερος δὲ διώσθω σωλὴν add. Β 2 mg. (solus Mutinensis inserit alter apponatur tubusʼ) 4 ΗΘ a Β: η CP: ·f· L (in omnibus libris praeter Mutinensem) 8 ἔστω: fit L 9 τῆς om. P) [*](11 τὸ δὲ χεῖλος τοῦ κρατῆρος ἴσον bL 13 εἰς τὸ αβ a: εἰς τὸ ἀγγεῖον τὸ αβ bL 14 ἐὰν a: εἰ μὲν b 15 ὁ om. BC) [*](15—16 καὶ εἰς τὴν μνξο βάσιν bL) 106
τότε πληρωθήσεται τὸ ΑΒ ἀγγεῖον. ἐγχέωμεν οὖν καὶ εἰς τὴν ΜΝΞΟ βάσιν καὶ εἰς τὸν ΠΡ κρατῆρα τὸν οἶνον, ὥστε πλήρη εἶναι τὸν ΠΡ κρατῆρα καὶ τὴν ΜΝΞΟ βάσιν πεπληρῶσθαι ἄχρι τοῦ Θ στομίου τοῦ σωλῆνος. τούτου δὲ γενομένου καὶ φραγέντος τοῦ Ε, οὐ ῥεύσει διὰ τοῦ ΚΛ σωλῆνος ὁ ἐν τῷ ΑΒ ἀγγείῳ οἶνος διὰ τὸ μὴ ἔχειν εἰς τὸν κενούμενον τόπον ἀέρα ἀντικαταστῆναι ἄλλον· ἦν γὰρ αὐτῷ ἡ εἴσκρισις διὰ τοῦ Ε στομίου. ὅταν οὖν ἀπαρυσώμεθα ἐκ τοῦ κρατῆρος οἶνον, ἀναστομωθήσεται τὸ Ε στόμιον, καὶ παρείσδυσιν λαβόντος τοῦ ἀέρος πάλιν ῥεύσει ὁ οἶνος εἰς τε τὴν βάσιν καὶ τὸν ΠΡ κρατῆρα, ἄχρις ἂν πλήρης
[*](174)γένηται. καὶ τοῦτο ἔσται, | ὁσάκις ἐὰν ἀρυσώμεθα ἐκ τοῦ κρατῆρος οἶνον. δεήσει δὲ καὶ τὴν. ΜΝΞΟ βάσιν τετρῆσθαι τρηματίῳ τῷ Υ πρὸς τὸ τὸν ἀντικαταλλασσόμενον ἀέρα εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον διὰ τοῦ Η στομίου εἰσχωρεῖν καὶ διὰ τοῦ Υ τρήματος.
Ἐὰν εἰς χρείαν βουλώμεθα τὸ αὐτὸ σκευάσαι, ὥστε κρατῆρος ὄντος ἔν τινι τόπῳ πλεῖον ἀρύεσθαι ἐξ αὐτοῦ ὕδωρ καὶ ἀεὶ πλήρη εἶναι τὸν κρατῆρα, κατασκευάζεται οὕτως.
Ἔστω ἀγγεῖον τὸ ΑΒ, ἐν ᾧ ἔνδοθεν ἔστω ὕδατος [*](4 Θ scripsi: η a BL: κ CP. cf. etiam Rochas l. l. p. 123) [*](4—5 f. τοῦ 〈ΗΘ〉 σωλῆνος 6 ῥεύσει bL (post σωλῆνος add. in margine M 2): om. a 13 ἐὰν a: ἂν Par 2512 14 δεήσει (δεήσει A) δὲ ab, spurium: f. 〈ἄμεινον〉 δὲ ἔσται [δὲ]. v. pro- legomena ad fig. 20 19 σκευάσαι AT: κατασκευάσαι Gb) [*](1 ΑΒ om. P 6 διὰ δὲ CP 9 ἐκ τοῦ BL: διὰ τοῦ ε CP 10 ἀναστομωθήσεται: obturabitur L in omnibus libris praeter)
108
αὔταρκες πρὸς τὴν μέλλουσαν χρείαν· κρουνὸς δὲ ἐξ αὐτοῦ ἔστω ὁ Γ∠, καὶ ὑποκείσθω αὐτῷ ληνὸς ἡ ΗΘ· κανόνιον δέ τι παρὰ τὸν κρουνὸν κηλωνευέσθω τὸ ΕΖ, οὗ πρὸς μὲν τὸ Ε ἄκρον ἐκκρεμάσθω φελλὸς ὁ Κ ἐνὼν ἐν τῇ ληνῷ· πρὸς δὲ τῷ Ζ ἁλυσείδιον ἀποδεδέσθω βάρος μολιβοῦν ἔχον τὸ Ξ. ἔστω δὲ οὕτως ἐσκευασμένον, ὥστε ἐπινηχομένου τοῦ Κ φελλοῦ εἰς τὸ ἐν τῇ ΘΗ ληνῷ ὕδωρ ἀποκλείεσθαι τὸν κρουνόν, ἀρθέντος δὲ ὕδατος ἀπὸ τῆς ληνοῦ καθίσαντα τὸν φελλὸν ἀνοῖξαι τὸν κρουνόν, ὥστε πάλιν ἐπιρρεῦσαν τὸ ὕδωρ μετεωρίσαι τὸν φελλὸν καὶ πάλιν ἀποκλεισθῆναι τὸν κρουνόν· δεήσει δὲ τὸν φελλὸν βαρύτερον εἶναι τοῦ πρὸς τῷ βάρους. ἔστω δὲ καὶ ὁ εἰρημένος
[*](a 108, 5—110, 4 πρὸς δὲ τῷ Ζ . . . ἐπινηχομένου ═ b 108, 15—11Ο, 24: πρὸς δὲ τῷ Ζ ἁλυσείδιον ἀποδεδέσθω βάρος μολύβδινον ἔχον τὸ Ξ πολλῷ ἔλαττον τῷ σταθμῷ τοῦ Κ φελλοῦ. ἔστω δὲ οὕτως ἐσκευασμένον, ὥστε ἐπινηχομένου τοῦ Κ φελλοῦ εἰς τὸ ἐν τῇ ΘΗ ληνῷ ὕδωρ ἀποκλείεσθαι τὸν κρουνὸν ὑπʼ αὐτοῦ, ἀρθέντος δὲ ὕδατος ἀπὸ τοῦ ληνοῦ καὶ τοῦ φελλοῦ καταβιβασθέντος ἀνοιχθῆναι τὸν κρουνὸν καὶ πάλιν εἰσελθόντος ἐν τῇ ληνῷ τοῦ ὕδατος μετεωρισθέντα τὸν φελλὸν ἐμφράξαι τὸν κρουνόν. ἔστω οὖν καὶ ὁ εἰρη-) [*](2 καὶ bL: om. a 4 φελλὸς M b: φελὸς a. similiter infra lin. 7. 10 (A T) 6 μολιβοῦν G: μοβοῦν A T δὲ inserui. cf. lin. 17 9—10 ἀρθέντος . . . κρουνόν om. G 13 τῷ Par. 2512: τὸ a: f. [πρὸς τῷ] del. cf. lin. 6) [*](1 πρὸς a: εἰς b μέλλουσαν om. bL. 2 αὐτῷ om. b L) [*](4 τὸ ε ἄκρον a: τῷ (τὸ B) ε ἄκρῳ b Ε om. L φελλὸς: ponderarium aeneum L 15 ζ CP: BL 16 τῷ B: τῷ δὲ CP (sed δὲ del. C) 19 aqua autem elevata sive potius evacuata L) 110
κρατὴρ ἐν τόπῳ τινὶ κείμενος ὁ ΛΜ, οὗ τὸ χεῖλος ἔστω ἐν αὐτῇ τῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ ἐν τῇ ληνῷ ὕδατος, ὅτε οὐκέτι ἐπιρρέει ὁ κρουνὸς τοῦ φελλοῦ ἐπινηχομένου. φερέτω δὲ καὶ ἐκ τῆς ληνοῦ σωλὴν εἰς τὸν πυθμένα τοῦ κρατῆρος ὁ ΘΝ. ὅταν ἄρα πλήρους ὄντος τοῦ κρατῆρος ἀρύσῃ τις ὕδωρ, συγκενώσει καὶ τὸ ἐν τῇ Θ ληνῷ ὕδωρ· καὶ καθίσας ὁ φελλὸς ἀνοίξει τὸν κρουνόν, καὶ τὸ ἐπιρρέον εἰς τε τὴν ληνὸν καὶ τὸν κρατῆρα ἐνεχθήσεται καὶ μετεωρίσει
[*](175) τὸν φελλόν, ὥστε πάλιν | μηκέτι ἐπιρρέειν. καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἂν ἀφέληταί τις ἐκ τοῦ κρατῆρος ὕδωρ.
Εἰς ἔνια σπονδεῖα πενταδράχμου νομίσματος ἐμβληθέντος, ὕδωρ ἀπορρέει εἰς τὸ περιρραίνεσθαι.
Ἔστω σπονδεῖον ἢ θησαυρὸς ὁ ΑΒΓ∠, οὗ στόμιον ἔστω τὸ Α ἀνεστομωμένον, ἐν δὲ τῷ θησαυρῷ ἀγγεῖον ἔστω τὸ ΖΗΘΚ ἔχον ὕδωρ καὶ πυξίδα τὴν Λ, ἐξ ἧς κρουνὸς ἔξω φερέτω ὁ ΛΜ. παρακείσθω δὲ τῷ ἀγγείῳ ὄρθιος κανὼν ὁ ΝΞ, περὶ ὃν ἕτερος κηλωνευέσθω ὁ ΟΠ ἔχων πρὸς μὲν τῷ Ο πλατυσμάτιον τὸ Ρ παράλληλον τῷ πυθμένι τοῦ ἀγγείου, πρὸς δὲ [*](μένος κρατὴρ ἐν τόπῳ τινὶ κείμενος ὁ ΛΜ, οὗ τὸ χεῖλος ἔστω ἀκριβῶς ἐν αὐτῇ τῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ ἐν τῇ ληνῷ ὕδατος, ὅτε οὐκέτι ἐπιρρέει ὁ κρουνὸς τοῦ φελλοῦ ἐπινηχομένου.) [*](13 σπονδεῖα M b: σπονδία a 15—16 τὸ στόμιον Leid. Scalig. 45 17 πυξίδα BM (πηξίδα CP): πυξίδια a: pixidem L) [*](20 τῷ b: τὸ a) [*](7 καθίσας a: κατελθὼν b, descendens L 8 τὴν a: τὸν b) [*](9 εἰς τὸν bL 10 μηκέτι πάλιν tr. CP 17 ηζθκ bL.)
112
τῷ Π κανόνιον τὸ ΠΣ ἔχον πρὸς τῷ Σ ἁρμοστὸν πῶμα τῇ Λ πυξίδι, ὥστε μὴ ῥέειν τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ ΛΜ σωλῆνος. ἔστω δὲ τὸ πῶμα τῆς πυξίδος βαρύτερον τοῦ Ρ πλατυσματίου, κουφότερον δὲ συναμφοτέρων τοῦ τε νομίσματος καὶ τοῦ πλατυσματίου. ὅταν οὖν ἐμβληθῇ διὰ τοῦ Α στομίου τὸ νόμισμα, ἐπιπεσεῖται τῷ Ρ πλατυσματίῳ καὶ καταβαρῆσαν ἐγκλινεῖ μὲν τὸ ΟΠ κανόνιον, ἐπαρεῖ δὲ τὸ πῶμα τῆς πυξίδος, ὥστε ῥεῦσαι τὸ ὕδωρ· ἀποπεσόντος δὲ τοῦ νομίσματος πάλιν τὸ πῶμα ἐπιπεσὸν ἀποκλείσει τὴν πυξίδα, ὥστε μηκέτι ῥέειν τὸ ὕδωρ.
Εἰς ἀγγεῖον πολλῶν γενῶν ἐμβληθέντων ὑγροῦ διὰ τοῦ αὐτοῦ στομίου, ἰδίᾳ ἕκαστον ἀπορρέειν διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ, ὡς ἂν προαιρώμεθα.
Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Γ∠ διαφράγματι. ἐχέτω δὲ διαφράγματα ὄρθια καὶ ἀνατείνοντα μέχρι τοῦ διαφράγματος, ποιοῦντα χώρας τοσαύτας, ὅσα βουλόμεθα ἐμβαλεῖν ὑγρά. [*](a 9—11 ὥστε ῥεῦσαι . . . τὸ ὕδωρ ═ b 20—22: καὶ οὕτως ῥέει τὸ ὕδωρ· ἀρθέντος δὲ τοῦ νομίσματος πάλιν τὸ πῶμα ἐπιπεσὸν ἀποκλείσει τὴν πυξίδα, ὥστε μηκέτι ῥέειν τὸ ὕδωρ.) [*](1 Π κανόνιον τὸ b L: om. a τῷ (ante Σ) AGb: τὸ T) [*](7 τῷ MBC: τὸ a P ἐγκλινεῖ Haase in schedis Schoenianis: ἐγκλίνει AG b: ἐγκλίνειν T: inclinabit L 8 ἐπαρεῖ Haase in schedis: ἐπαίρει ab, tollit L 17 f. δὲ 〈καὶ〉 18 f. τοῦ 〈Γ∠〉 διαφράγματος 18—19 f. 〈καὶ〉 ποιοῦντα: ac facientia L) [*](1 πσ aB: πο CP 2 τὸ ὕδωρ: vinum L 4—5 κου- φότερον . . . πλατυσματίου om. CP 13 ὑγροῦ: humorum L) [*](14 ἀπορρέειν a BCL: ἐπιρρέειν P 15 ὡς a: ὃ bL 18 καὶ om. b τοῦ κατὰ τὸ (om. B) στόμιον bL 22 ῥέειν τὸ ὕδωρ BC: ῥέει ὕδωρ P)
114
[*](176) ἔστω δὲ ἐπὶ τοῦ παρόντος δύο. | καὶ ἔστω διάφραγμα τὸ ΖΕ· ἐν δὲ τῷ Γ∠ διαφράγματι τρυπήματα ἔστω λεπτὰ καθάπερ ἠθμοειδῆ, φέροντα εἰς ἑκατέραν χώραν· ὑπὸ δὲ τὸ διάφραγμα διαύγια ἔστω τὰ Η, Θ φέροντα εἰς τὰς χώρας· ἐκ δὲ τοῦ πυθμένος σωληνάρια ἔστω τὰ Κ, Λ συντετρημένα ταῖς χώραις καὶ φέροντα εἰς ἕνα κρουνίσκον κοινὸν τὸν Μ. ἐὰν οὖν καταλαβόμενοι τὰ Η, Θ διαύγια καὶ τὸν M κρουνὸν ἐγχέωμεν διὰ τοῦ στόματος ἕν τῶν ὑγρῶν, εἰς οὐδεμίαν χώραν εἰσελεύσεται διὰ τὸ τὸν ἐν αὐταῖς ἀέρα μὴ ἔχειν ἔξοδον. ἐὰν δὲ ἀνῶμεν ἓν τῶν διαυγίων, εἰς ἐκείνην ἐνεχθήσεται τὴν χώραν τὸ ὑγρόν, ἧς ἐστι καὶ τὸ διαύγιον. εἶτα πάλιν καταληφθέντος τοῦ διαυγίου ὅταν ἕτερον ὑγρὸν ἐγχέωμεν καὶ ἀνῶμεν τὸ ἕτερον διαύγιον, πάλιν εἰς τὴν ἑτέραν χώραν ἐνεχθήσεται τὸ ὑγρόν.
[*](a 1 — 7 καὶ ἔστω . . . τὸν Μ ═ b 16— 21: καὶ ἔστω- σαν χῶραι αἱ Ζ, Ε· ἐν δὲ τῷ Γ∠ διαφράγματι τρυπήματα ἔστω λεπτά, φέροντα εἰς ἑκατέραν χώραν· ὑπὸ δὲ τὸ διάφραγμα διαύγια ἔστω τὰ Η, Θ φέροντα εἰς τὰς χώρας· πρὸς δὲ τῷ πυθμένι σωληνάρια ἔστω τὰ Κ, Λ συντετρημένα ταῖς χώραις καὶ φέροντα εἰς ἕνα κοινὸν κρουνίσκον τὸν Μ,) [*](1—2 διάφραγμα τὸ ΖΕ scripsi: διαφράγματα τὰ ζε a) [*](3 f. καθάπερ 〈ἡθμὸς〉 |ἠθμοειδῆ]. cf. supra p. 56, 18, sed v. etiam p. 60, 17 4 τὸ διάφραγμα scripsi: τὰ διαφράγματα a. cf. lin. 18 6 τὰ Κ, Λ . . . ταῖς χώραις om. Τ 1, add. Τ 2 καὶ ταῖς ΑΜ (καὶ suprascr. Α), καὶ in marg. add Τ 2 7 κρου- νίσκιον a (ἓν ἀκρουνίσκιον Τ): κρουνίσκον correxi. cf. lin. 21) [*](οὖν b, itaque L: om. a 10 τὸ h: om. a 14 ἐγχέωμεν M 9: ἐκχέωμεν a f. ἀνῶμεν . . . διαύγιον et ἕτερον . . . ἐγχέω- μεν transp. 15 τὴν Voss. 19, b: om. a ἑτέραν AG b: ε τὲ Τ 1, corr Τ 2) [*](11 alterum spiraculum L 14 διαύγιον om. B 19 διαύ-) 116
καταλαβόμενοι οὖν τὰ διαύγια πάντα σὺν τοῖς ἠθμοῖς, ὅταν ἀνῶμεν τὸν Μ κρουνόν, οὐ μὴ ῥεύσῃ, ἐὰν μὴ ἓν τῶν διαυγίων ἀνεθῇ. καὶ τότε τοῦ ἀέρος παρείσδυσιν ἐσχηκότος ῥυήσεται τὸ ἐν ἐκείνῃ τῇ χώρᾳ ὑγρόν· καταληφθέντος δὲ τοῦ διαυγίου καὶ τοῦ ἑτέρου ἀνεθέντος τὸ αὐτὸ συμβήσεται.
Δύο ἀγγείων ὄντων ἐπί τινος βάσεως καὶ τοῦ μὲν ἑνὸς πλήρους ὄντος οἴνου, τοῦ δὲ ἑτέρου ὑπάρχοντος κενοῦ, ὅσον ἐὰν εἰς τὸ κενὸν ἀγγεῖον ὕδωρ ἐγχέωμεν, τοσοῦτος ὁ οἶνος ἐκ τοῦ ἑτέρου ῥυήσεται· κατασκευάζεται δὲ οὕτως.
Ἔστω ἐπί τινος βάσεως τῆς ΑΒ δύο ἀγγεῖα τὰ Γ∠, ΕΖ διαπεφραγμένα τὰ στόμια τοῖς ΗΘ, ΚΛ διαφράγμασι. [*](α 1—6 καταλαβόμενοι . . . συμβήσεται ═ b 16—21: καταλαβόμενοι οὖν τὰ διαύγια πάντα σὺν ταῖς ἐν τῷ διαφράγματι ὀπαῖς ὅταν ἀνῶμεν τὸν Μ κρουνόν, οὐ μὴ ῥεύσῃ, εἰ μὴ ἓν τῶν διαυγίων ἀνεθείη. καὶ τότε τοῦ ἀέρος παρ είσδυσιν ἐσχηκότος ῥυήσεται τὸ ἐν ἐκείνῃ τῇ χώρᾳ ὑγρόν· καταληφθέντος δὲ τοῦ διαυγίου τούτου καὶ τοῦ ἑτέρου ἀνεθέντος ῥεύσει τὸ ἐν τῇ ἑτέρᾳ χώρᾳ ὑγρόν.) [*](1 ἠθμοῖς Μ: ἰθμοῖς a 2 ῥεύσῃ (η ex ει corr.) AG: ῥεύσειν T ἐὰν scripsi: εἰ a 5 καταληφθέντος Mb: καταλειφθέντος a 10 ἐὰν AG: ἂν Tb 11 τοσοῦτος A (in A recte sic scribitur: τοσοῦτ) b: τοσοῦτο G T 14 τοῖς b: τῆς a) [*](10 ἀγγεῖον om. bL 11 ὁ om. b 14 ἔχοντα τὰ bL) [*](17 ῥεύσῃ (η ex ει corr) B: ῥεύσει CP 19 ἐν . . . χώρᾳ: ibi L 20 τούτου om. B)
118
[*](177) φράγμασι. σωλὴν δὲ ὁ ΜΝΞΟ διὰ τῆς βάσεως | διώσθω καὶ ἀνακεκάμφθω εἰς τὰ ἀγγεῖα ἀπέχων ἀπὸ τῶν διαφραγμάτων βραχὺ κατὰ τὰ Μ, Ο. καὶ ἐν μὲν τῷ ΕΖ καμπύλος σίφων ἔστω ὁ ΠΡΣ τὴν κυρτότητα ἔχων πρὸς τῷ στόματι τοῦ ἀγγείου· τὸ δὲ ἕτερον σκέλος αὐτοῦ ἐκτὸς φερέτω εἰς κρουνὸν διεσκευασμένον. διὰ δὲ τοῦ ΗΘ διαφράγματος καθείσθω χώνη ἡ ΤΥ, ἧς ὁ καυλὸς συνεστεγνώσθω τῷ διαφράγματι καὶ ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ. ἐγκεχύσθω δὲ διά τινος τρυπήματος τοῦ εἰς τὸ ΕΖ ἀγγεῖον οἶνος, ὃ μετὰ τὴν ἔγχυσιν πάλιν ἀπεστεγνώσθω. ἐὰν οὖν ἐγχέωμεν διὰ τῆς χώνης ὕδωρ εἰς τὸ Γ∠ ἀγγεῖον, συμβήσεται τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα ἐκθλιβόμενον χωρεῖν εἰς τὸ ΖΕ ἀγγεῖον διὰ τοῦ ΜΝΞΟ σωλῆνος· ὁ δὲ μεταχωρῶν ἐκθλίψει τὸν ἐν τῷ Ε Ζ ἀγγείῳ οἶνον· καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἐὰν ὕδωρ ἐγχέωμεν. καὶ δῆλον ὅτι ἐκθλιβόμενος ὁ ἀὴρ ἴσον ὄγκον ἔχει τῷ ἐγχυνομένῳ ὕδατι καὶ τοσοῦτον οἶνον ἐκθλίψει. καὶ ἐὰν μηδὲ σίφων καμπύλος, ἀλλὰ μόνον κρουνὸς πρὸς τῷ Σ, δύναται τὸ αὐτὸ γενέσθαι, ἐὰν μὴ τοῦ ὕδατος ἡ βία κατακρατήσῃ τοῦ κρουνοῦ.
Ἀγγείου ὄντος κενοῦ καὶ ἑτέρου οἶνον ἔχοντος, ὅσον ἐὰν ὕδωρ εἰς τὸ κενὸν ἀγγεῖον ἐμβάλωμεν, τοσοῦτον [*](a 118, 23—122, 16 Ἀγγείου ὄντος . . . προαιρώμεθα ═ b 118, 26— 122, 29: Κρουνὸν κατασκευάσαι, ἀφʼ οὗ) [*](3 κατὰ τὰ BCL: κατὰ τὸ P: ὁ a τῷ M b: τὸ a 6 διε- σκευασμένον b: διασκευασμένον a 7 καθείσθω BCM: καθί- σθω a: κείσθω P 13 τὸν AGb: δὲ M T 16 ἐὰν a CP: ἂν BM 19 τῷ AG b: τὸ T 22 ε codd. decurtati et sic deinceps 23—120, 1 Ἀγγείου . . . κεκραμένον a: ἔστω σμηρι-)
120
διὰ κρουνοῦ ληψόμεθα κεκραμένον ᾧ ἐὰν βουλώμεθα εἶναι λόγῳ· ἔστω δὲ τὸ ὕδωρ τοῦ οἴνου διπλάσιον.
Ἔστω τὸ κενὸν ἀγγεῖον τὸ ΑΒ ἤτοι κυλινδρικὸν ἢ στερεὸν παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· τούτῳ δὲ ἕτερον παρακείσθω στεγνὸν πάντοθεν καὶ ἐπὶ τῆς αὐτῆς βάσεως κείμενον τὸ Γ∠ ἤτοι ὁμοίως κυλινδρικὸν ἢ στερεὸν παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· ἡ δὲ τοῦ ΑΒ βάσις διπλασία ἔστω τῆς τοῦ Γ∠ βάσεως, [*](178) ἐπειδήπερ βουλόμεθα τὸ | ὕδωρ τοῦ οἴνου εἶναι διπλάσιον. τούτῳ δὴ παρακείσθω ἕτερον ἀγγεῖον στεγνὸν τὸ ΖΕ, [*](κρᾶμα ῥυήσεται ὕδατος καὶ οἴνου ἐν λόγῳ ἂν βουλώμεθα. Ἔστω δὴ τὸ ὕδωρ εἶναι τοῦ οἴνου διπλάσιον.) [*](Ἔστω κενὸν ἀγγεῖον τὸ μέλλον ὑποδέξεσθαι τὸ ὕδωρ τὸ ΑΒ· τοῦτο δὲ ἤτοι κυλινδρικὸν στερεὸν ἔστω ἢ παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· τούτῳ δὲ ἕτερον ὅμοιον τῷ σχήματι παρακείσθω στεγνὸν πάντοθεν τὸ Γ∠, οὗ ἡ βάσις ἡμίσεια ἔστω τῆς τοῦ ΑΒ βάσεως, ἐπεὶ βουλόμεθα διπλάσιον εἶναι τὸ ὕδωρ τοῦ οἴνου ἐν τῷ κράματι. καὶ τούτῳ δὲ παρακείσθω ἕτερον ἀγγεῖον στεγνὸν τὸ ΕΖ, ἐν ᾧ ἐγχυθήσεται) [*](1 ἂν Paris. 2512 2 εἶναι (scil. κεκραμένον) A 2 Τ: om. Α 1) [*](λόγῳ εἶναι tr. G δὲ om. Τ 1, corr. T 2 ὕδωρ T: ὕδωρ εἶναι AG M 5. 10 παραλληλεπίπεδον G T: παράλληλον ἐπίπε δον A 5—6 ὀρθογώνιον . . . ἕτερον om. G 1, add G2) [*](17 δὴ BC: igitur L: δὲ P εἶναι om. L (sit aqua igitur vini dupla): f. εἶναι del. 18 ὑποδέξεσθαι BC: ὑποδέξασθαι P: quod aquam debet suscipere L 20 δὲ om. L 23 τούτῳ BL: τοῦτο CP δὲ b: om. L)
122
ἐν ᾧ ἐγχυθήσεται ὁ οἶνος· καὶ διʼ ἀμφοτέρων τῶν Γ∠, ΕΖ σωλὴν ἔστω ὁ ΗΘΚ συντετρημένος τοῖς ἐπιφράγμασιν αὐτῶν καὶ συνεστεγνωμένος· τὸ δὲ ΕΖ ἀγγεῖον ἐχέτω καμπύλον σωλῆνα τὸν ΛΜΝ, οὗ τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀπεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν· τὸ δὲ ἕτερον ἐκτὸς ἐπικεκάμφθω καὶ φερέτω εἰς ἀγγεῖον ἕτερον τὸ ΞΟ, ἐξ οὗ σωλὴν ὁ ΠΡ φερέτω διὰ πάντων τῶν ἀγγείων ἢ καὶ ὑποβεβλημένος ὑπὸ τὴν ἕδραν τῶν ἀγγείων τάσσεται, ἵνα κάτω φέρηται ῥᾳδίως αὐτὸς εἰς τὸ παρὰ τὸν πυθμένα τοῦ ΑΒ ἀγγείου μέρος. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ ΤΣ συντετρήσθω τοῖς ΑΒ, Γ∠ ἀγγείοις· ἐχέτω δὲ καὶ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον παρὰ τὸν πυθμένα κρουνίσκον τὸν Υ οἱ δὲ PΠ, Υ κρουνίσκοι ἐμπεριλαμβανέσθωσαν κρουνῷ τῷ ΦΧ κλειδίον ἔχοντι, διʼ οὗ ἀνοιχθήσεται καὶ κλεισθήσεται, ὁπόταν προαιρώμεθα. τούτων δὴ κατασκευασθέντων καὶ ἀποκλεισθέντος
[*](ὁ οἶνος· καὶ διʼ ἀμφοτέρων τῶν Γ∠, ΕΖ σωλὴν ἔστω ὁ ΗΘΚ συντετρημένος τοῖς διαφράγμασιν αὐτῶν καὶ συνεστεγνωμένος· τὸ δὲ ΕΖ ἀγγεῖον ἐχέτω καμπύλον σίφωνα τὸν ΛΜΝ, οὗ τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀπεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι· τὸ δὲ ἕτερον ἐντὸς ἐπικεκάμφθω καὶ φερέσθω εἰς ἕτερον ἀγγεῖον τὸ ΞΟ, ἐξ οὗ σωλὴν ὁ ΠΡ φερέσθω ὑπὸ τὴν ἕδραν πάντων τῶν ἀγγείων ἄχρι καὶ τοῦ ΑΒ ἀγγείου. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ ΣΤ συντετρήσθω τοῖς ΑΒ, Γ∠ ἀγγείοις· ἐχέτω δὲ καὶ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον παρὰ τὸν πυθμένα κρουνίσκον τὸν Υ φέροντα εἰς τὸν ΠΡ σωλῆνα· ὁ δὲ ΠΡ σωλὴν ἐχέτω κρουνὸν μετὰ κλειδίου, διʼ οὗ ἀνοιχθήσεται καὶ κλεισθήσεται, ὁπόταν προαιρώμεθα, τὸν ΦΧ.) [*](2 ἐπιφράγμασιν A 2 T: διαφράγμασιν A 1 G 4 f. σίφωνα. cf. lin. 19 6 ἐκτὸς A: ἐντὸς, ν ex κ corr., G: ἐντὸς A 2 T) [*](10 παρὰ AG 2 T: περὶ G 1 T 1 16 post προαιρώμεθα haec fere desiderantur: 〈ἐγκεχύσθω δὲ διά τινος τρυπήματος τοῦ Ψ) 124
τοῦ ΧΦ κρουνοῦ ἐὰν ἐμβάλωμεν ὕδωρ. εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, μεταχωρήσει μέρος αὐτοῦ καὶ εἰς τὸ Γ∠ ἀγγεῖον, τουτέστι τὸ ἥμισυ, διὰ τοῦ ΣΤ σωλῆνος· τὸ δὲ ἐμπεσὸν ὑγρὸν εἰς τὸ Γ∠ ἀγγεῖον ἐκθλίψει τὸν ἴσον αὐτῷ ἀέρα διὰ τοῦ ΗΘΚ σωλῆνος εἰς τὸ ΕΖ ἀγγεῖον· οὗτος δὲ τὸν ἴσον οἶνον ἐκθλίψει διὰ τοῦ ΛΜΝ σωλῆνος εἰς τὸ ΞΟ ἀγγεῖον. ὅταν ἄρα ἀνοίξωμεν τὸν κρουνόν, ῥεύσει διʼ αὐτοῦ τό τε ἐμβληθὲν ὕδωρ εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον καὶ ὁ οἶνος ἐκ τοῦ ΞΟ ἀγγείου διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος ἐνεχθείς· καὶ ἔσται γεγονὸς τὸ προκείμενον. πάλιν οὖν κενὰ μενεῖ τὰ ἀγγεῖα, ὅταν ἐκρυέντος τοῦ κράματος ὁ ἀὴρ χωρήσῃ εἰς αὐτὰ διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος.
Ἀγγείου ὄντος, ἐν ὕδωρ ἐστί, καὶ κρουνοῦ | [*](179) ὑπάρχοντος ἐν αὐτῷ, ἐν ᾠ κλείς ἐστι, ζῳδίου δʼ ἐπινηχομένου ἐπὶ τοῦ ὕδατος, ὅσον ἂν διὰ τοῦ κρουνοῦ ἀφέλωμεν ὕδωρ ἐκ τοῦ ζῳδίου οἶνος ἐπιρρεύσει πρὸς λόγον τὸν δοθέντα τῷ ἀφαιρεθέντι ὕδατι.
Ἔστω γὰρ τὸ τοῦ ὕδατος ἀγγεῖον τὸ ΑΒ κρουνὸν ἔχον τὸν Γ ἀποκλειόμενον· ἐπὶ δὲ τοῦ ὕδατος ἐπινηχέσθω [*](a 7—10 ὅταν ἄρα . . . ἐνεχθείς ═ b 22—26: ὅταν ἄρα ἀνοίξωμεν τὸν ΧΦ κρουνόν, ῥεύσει διʼ αὐτοῦ τό τε 〈ἐμβληθὲν〉 εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον ὕδωρ καὶ ὁ οἶνος ὁ ἐν τῷ ΞΟ ἀγγείῳ διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος ἐνεχθεὶς καὶ κραθεὶς τῷ διὰ τοῦ ΥΡ ὕδατι.) [*](6—7 οὖτος . . . ἀγγεῖον om. A 1, add. A 2 7 σωλῆνος: f. σίφωνος 9 ἐμβληθὲν T: ἐκβληθὲν AG 11 μενεῖ b, manebunt L: μένει a 11—13 πάλιν . . . σωλῆνος in dubium vocat Rochas p. 130 12 χωρήσῃ C 2 M: χωρήσει a BC 1 P εἰς)
126
λεβητάριον τὸ ∠ ἔχον ὄρθιον σωλῆνα τὸν ΕΖ εἰς ζῴδιον διεσκευασμένον· τὸ δὲ τὸν οἶνον ἔχον ἀγγεῖον παρακείσθω· καὶ ἔστω τὸ ΗΘ, ἐν ᾧ καμπύλος σίφων ἔστω ὁ ΚΛΜ, οὗ τὸ μὲν ἓν σκέλος ἐντὸς ἔστω τοῦ ΗΘ ἀγγείου, τὸ δὲ ἕτερον ἐκτὸς καὶ φέρον εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα. ἐὰν οὖν ἐπισπασώμεθα διὰ τοῦ Μ καταστομίου τὸν οἶνον, ῥεύσει εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ἄχρις ἂν ἡ τοῦ οἴνου ἐπιφάνεια ἢ τε ἐν τῷ ΗΘ ἀγγείῳ καὶ ἡ ἐν τῷ ΕΖ σωλῆνι ἐπὶ μιᾶς εὐθείας γένηται· γεγονέτω δὲ κατὰ τὴν ΝΞΟΠ εὐθεῖαν. καὶ παρὰ τὸ Π σημεῖον κρουνίσκος ἀνεῳγὼς ἔστω ὁ Ρ. μέχρι μὲν οὖν τούτου οὐ ῥέει ὁ οἶνος. ὅταν δὲ ἀφέλωμεν διὰ τοῦ Γ κρουνοῦ ὁσονδηποτοῦν ὕδωρ, καταβήσεται τὸ ∠ λεβητάριον, σὺν ᾧ καὶ ὁ ΕΖ σωλήν, ὥστε τὴν τοῦ οἴνου ἐπιφάνειαν τὴν ΟΠ ταπεινοτέραν γενέσθαι τῆς ΝΞ ἐπιφανείας· καὶ διὰ τοῦτο ταπεινοτέρου γενηθέντος τοῦ ἐκτὸς μέρους τοῦ σίφωνος, πάλιν μεταχωρήσει ὁ οἶνος εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα καὶ διὰ τοῦ κρουνοῦ εἰς τὸ ἐκτὸς ἐνεχθήσεται· καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἐὰν ἀφελώμεθα διὰ τοῦ Γ κρουνοῦ ὕδωρ. ἀνάλογον τῷ ἀπορρυηθέντι ὕδατι ὁ οἶνος ἐπιρρεύσει.
[*](1 ὄρθιον Ab: ὀρθὸν A 2 G T 2 εἰς τὸ T 3 παρα- κείσθω ὀρθόν T 2 7 καταστομίου AG: κάτα στομίου T: κάτω στομίου M 10 δὲ AG bL: δὴ T 11 ἔσται T 12 οὖν om. T 13 ὁσονδηποτοῦν Tb: ὁσονδηποτε οὖν AG 20 ἐὰν A Tb: ἂν G 21 f. ἀνάλογον 〈οὖν〉 ἀπορρυηθέντι AG: ἀποῥῥυθέντι T) [*](2 ζῴδιόν τι bL. 5 φέρον a: φερέτω b L 6—7 ἐὰν . . . σωλῆνα om. bL 8 θη B 12 οὖν om. bL 14 ᾧ a: τούτῳ δὲ bL 17 γενηθέντος a: γεγονότος b 19 Ρ om. BL) [*](21 ἀποῤῥυέντι b) 128
ἐχέτω δὲ ἡ τοῦ ΑΒ ἀγγείου βάσις πρὸς τὴν τοῦ ΗΘ ἀγγείου βάσιν τὸν ἐπιταχθέντα λόγον· καὶ οὕτως ἔσται τὸ προκείμενον.
Ἐὰν δὲ βουλώμεθα ἐγχέοντες ὕδωρ εἴς τι ἀγγεῖον [*](180) τούτῳ πρὸς λόγον τὸν οἶνον ἐπιρρεῦσαι, ποιήσομεν οὕτως.
Ἔστω γὰρ πάλιν τὸ μὲν ἔχον ἀγγεῖον τὸ ὕδωρ τὸ ΑΒ, τὸ δὲ τὸν οἶνον ἔχον τὸ ΗΘ· ὁ δὲ ΚΖ σωλὴν ἐκτὸς ἔστω τοῦ ΑΒ ἀγγείου· ἐν δὲ τῷ ΑΒ ἀγγείῳ σφαῖρα ἐπινηχέσθω ἡ ∠, ἐξ ἧς σπάρτος διὰ τροχίλου τοῦ Γ ἀποδεδέσθω εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ὥστε αὐτὸν κρέμασθαι· τὰ δὲ ἄλλα ταὐτὰ πάντα ἔστω τοῖς ἐπάνω εἰρημένοις. συμβήσεται οὖν ἐμβληθέντος τοῦ. ὕδατος εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον μετεωριζόμενον τὸ ∠ σφαιρίον χαλᾶν τὸν ΕΖ σωλῆνα, ὥστε πάλιν ἐπιρρέειν τὸν οἶνον.
[*](1 τὴν M b: om. AG, del. T 5 δὲ om. T 6 τὸν om. T ποιήσομεν BCG TL: ποιήσωμεν A 8 μὲν om. AG 1 9 δὲ (ante ΕΖ) G 2 Tb: om. AG 1 L (solus Mutinens. aut [pro autem]))[*](14 γ AGT 2: σ A 2 Τ. in codicum AG T figuris duae exstant rotulae, quarum altera littera non significatur f. ἀποδεδόσθω)[*](17 κρεμᾶσθαι codd. 18 ταῦτα a 19 δ A 1 Gb: β A 2 T)[*](5 τι: τὸ B 6 ἐπιρρεῦσαι: influere L (infiuere Mutinens.))[*](8 τὸ ΑΒ om. P 9 τὸν οἶνον CPL,: τὸ ὕδωρ B 14 τρο- χίλου τοῦ Γ: τροχίλων τῶν σ, τ bL 17 δʼ B 18 πάντα ταὐτὰ (ταῦτα P) tr. b 20 σωλῆνα om. BL ἐπιρρέειν: effiuat L (defluat Mutinens.))130
Δύναται δὲ καὶ ἄλλως.
Ἡ γὰρ ἐκ τοῦ ∠ σφαιρίου σπάρτος ἀποδεδόσθω διὰ τοῦ Γ τροχίλου εἰς ἕτερον τροχιλίδιον τὸ Σ καὶ ἐκδεδέσθω διὰ τούτου εἰς τὸν ΚΛΜ | διαβήτην. συμβήσεται γὰρ μετεωριζομένου τοῦ σφαιρίου χαλᾶσθαι τὸν ΚΛΜ διαβήτην κρεμάμενον ἐκ τῆς σπάρτου, ὥστε πάλιν μείζονος γενηθέντος τοῦ ἐκτὸς σκέλους τοῦ σίφωνος τὸν οἶνον ῥέειν διὰ τοῦ Μ στομίου.
Οἱ δὲ σίφωνες, οἶς χρῶνται εἰς τοὺς ἐμπρησμούς, κατασκευάζονται οὕτως.
Ἔστωσαν δύο πυξίδες χαλκαῖ κατατετορνευμέναι τὴν ἐντὸς ἐπιφάνειαν πρὸς ἐμβολέα, καθάπερ αἱ τῶν ὑδραύλεων πυξίδες, αἱ ΑΒΓ∠. ΕΖΗΘ ἐμβολεῖς δὲ αὐταῖς ἔστωσαν ἁρμοστοὶ οἱ ΚΛ, ΜΝ· συντετρήσθωσαν δὲ πρὸς ἀλλήλας αἱ πυξίδες διὰ σωλῆνος τοῦ [*](Cap. XXVII secundum b: Δύναται δὲ καὶ ἄλλως τὸ τοιοῦτον γενέσθαι.) [*](Ἡ γὰρ ἐκ τοῦ ∠ σφαιρίου σπάρτος ἀποδεδέσθω διὰ τῶν Τ, Σ τρογιλίων οὐκ εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ἀλλʼ εἰς τὸν ΚΛΜ σίφωνα. συμβήσεται γὰρ μετεωριζομένου τοῦ σφαιρίου χαλᾶσθαι τὸν ΚΛΜ σίφωνα κρεμάμενον ἐκ τῆς σπάρτου, ὥστε πάλιν μείζονος γεγονότος τοῦ ἐκτὸς σκέλους τοῦ σίφωνος τὸν οἶνον ῥεῖν διὰ τοῦ ΠΡ κρουνοῦ.) [*](3 ἀποδεδόσθω Coisl. 158: ἀποδεδέσθω a 4 τροχιλίδιον A 1 τροχίλιον A 2 G T σ A 2 T: ε A 1 G 9 Μ: P Rochas p 132) [*](10 cap. XXVIII edidit J. G Schneider Eclog. phys. l, 225227) [*](15 ἐμβολεῖς AG 1 T 2 b: ἐμβολαὶ G 2 T 1 16 αὐταῖς: αὐτῶ T) [*](17—132, 1 διὰ τοῦ ξοδζ σωλῆνος T)
132
ΞΟ∠Ζ. ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν αἱ πυξίδες ἐντὸς τοῦ ΞΟ∠Ζ σωλῆνος ἐχέτωσαν ἀσσάρια προκείμενα, οἷα εἴρηται ἐν τοῖς ἐπάνω, τὰ Π, Ρ, ὥστε εἰς τὸ ἐκτὸς τῶν πυξιδίων ἀνοίγεσθαι μέρος. ἐχέτωσαν δὲ καὶ ἐν τοῖς πυθμέσιν αἱ πυξίδες τρήματα στρογγύλα τὰ Σ, Τ ἐπιπωμαννύμενα τυμπανίοις ἐσμηρισμένοις τοῖς ΥΦ, ΧΨ, δι᾿ ὧν περόνια διαβεβλήσθω ἐπικεκολλημένα ἢ
[*](118) προσ | κεκοινωμένα τοῖς πυθμέσι τῶν πυξιδίων τὰ Ω, Ω, ἔχοντα ἐκ τῶν ἄκρων κωλυμάτια πρὸς τὸ τὰ τυμπάνια μηκέτι ἐξέλκεσθαι ἐξ αὐτῶν. οἱ δὲ ἐμβολεῖς ἐχέτωσαν ὄρθια συμφυῆ κανόνια μέσα τὰ 5, 𝒢, οἶς ἐπιζευγνύσθω κανὼν ὁ ϡ Α κινούμενος περὶ μὲν τὸ μέσον περὶ περόνην τὴν, ∠ μένουσαν, περὶ δὲ τὰ κανόνια τὰ ς, 𝒢 περὶ περόνας τὰς Β, Γ. τῷ δὲ ΞΟ ∠Ζ σωλῆνι συντετρήσθω ἕτερος σωλὴν ὄρθιος ὁ Ε ,Ϛ εἰς δίχηλον διεσχισμένος κατὰ τὸ ,ϛ καὶ ἔχων τὰ σμηρίσματα, διʼ ὧν ἀναπιέζει τὸ ὑγρόν, οἷα καὶ ἔμπροσθεν
[*](a 1—4 ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν . . . μέρος ═ b 19—23: ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν αἱ πυξίδες πρὸς τὰ ἐντὸς τοῦ ∠ΞΟΖ σωλῆνος ἐχέτωσαν ἀσσάρια προκείμενα, οἷα ἐν τοῖς χαλκευτικοῖς φυσητῆρσι γίνεται εἰσάγοντα καὶ ἐξάγοντα ἐν αὐτοῖς τὸ πνεῦμα· καὶ ἔστωσαν τὰ Π, Ρ, ὥστε εἰς τὸ ἐκτὸς τῶν πυξίδων ἀνοίγεσθαι μέρος.) [*](2 προκείμενα AG: προσκείμενα T 8—9 ῶ, ῶ bL: ῶ a 14 τὰς Voss. 19, b: τὰ a 17 v. supra p. 72, 4— 14) [*](8 πυξιδίων a: πυξίδων b, pixidum L 11 μέσα a: κατὰ τὸ μέσον bL 12 μὲν om. BL 13 μένουσαν τὴν δ tr. bL) [*](14 δξοξ bL 15 ,Ε ,Ϛ: 𝒢Ϛ L ut etiam p. 134,7 in Ambrosiano 38 20 προκείμενα B: προσκείμενα CP: (asserculos) propositos L 21 φυσητῆρσι B: φυστῆρσι CP) 134
εἴρηται ἐν τῷ ἀναπυτίζοντι ὕδωρ ἀγγείῳ διὰ τοῦ πεπιλημένου εἰς αὐτὸ ἀέρος. ἐὰν οὖν αἱ εἰρημέναι πυξίδες σὺν τῇ πρὸς αὐτὰς κατασκευῇ ἐμβληθῶσιν εἰς ὕδατος ἀγγεῖον τὸ ,Ζ Η ΘΜ καὶ κηλωνεύηται ὁ ϡ Α κανὼν ἐκ τῶν ἄκρων αὐτοῦ τῶν ϡ, ,Α ἐναλλὰξ κινουμένων περὶ τὴν ,∠ περόνην, οἱ ἐμβολεῖς καθιέμενοι ἐκθλίψουσι διὰ τοῦ ,Ε ϛ σωλῆνος καὶ τοῦ Μ ἐπιστρεπτοῦ στομίου τὸ ὑγρόν· ὁ γὰρ ΜΝ ἐμβολεὺς ἀνασειόμενος μὲν ἀνοίγει τὸ Τ τρῆμα ἐπαιρομένου τοῦ Χ Ψ τυμπανίου, ἀποκλείει δὲ τὸ Ρ ἀσσάριον· καθιέμενος δὲ τὸ μὲν Τ ἀποκλείει, τὸ δὲ Ρ ἀνοίγει, διʼ οὗ καὶ τὸ ὕδωρ ἐκθλιβόμενον ἀναπιέζεται· τὰ δὲ αὐτὰ συμβαίνει καὶ περὶ τὸν Κ Λ ἐμβολέα. τὸ μὲν οὖν Μ σωληνάριον ἀνανεῦον καὶ ἐπινεῦον τὸν ἐκπιτυσμὸν πρὸς τὸ δοθὲν ὕψος ποιεῖται, οὐκέτι μέντοι πρὸς τὴν δοθεῖσαν ἐπιστροφήν, εἰ μὴ ὅλον τὸ ὄργανον ἐπιστρέφεται· τοῦτο δὲ βραδὺ καὶ μοχθηρὸν πρὸς τὰς κατεπειγούσας χρείας ὑπάρχει. ἵνʼ οὖν εὐκόπως εἰς τὸν δοθέντα τόπον ἐκπιτύζηται τὸ ὑγρόν, ποιήσωμεν τὸν· ,Ε ,Ϛ σωλῆνα σύνθετον κατὰ τὸ μῆκος ἐκ δύο συνεσμηρισμένων
[*](182) ἀλλήλοις, | ὧν ὁ μὲν εἷς συμφυὴς ἔστω τῷ
[*](1 ἀναπιτίζοντι AG: ἀναποτίζοντι Tb: in vase potui aquam exhibente L: corr. J. G. Schneider 9 Τ om. T 11 δὲ (ante P) G2 Tb: om. AG, 14 ἐκπιτυσμὸν AG1 T: ἐκπιεσμὸν G2 b: elisionem L 18 ἵνα οὗν T 19 ἐκπιτύζηται AT2: ἐκπυτύ ζηται G1, υ prius im ι corr. alia m.: ἐκποτίζηται G2mg.T1: ἐκ πιέξηται b, elidatur L 20 τὸ om. T 20—21 συνεσμηρισ μένον A1, corr A2) [*](3 αὐτὰς a: αὐτοὺς b 4 ῃξθ b: a α.z.Θ.m L. 7 μ BL 9 ἀνασειόμενος a: ἀνιέμενος b L, (remissum) ἀνοίγει: adaperiet L 10 ἀποκλείει a: ἀποκλίνει bL, item lin. 11) 136
ΞΟ∠Ζ σωλῆνι, ὁ δὲ ἕτερος τῷ διχήλῳ τῷ πρὸς τῷ ,ϛ. ἐπιστρεφομένου γὰρ τοῦ ἐπάνω σωλῆνος καὶ ἐπινεύοντος τοῦ Μ ὁ ἀναπιεσμὸς γίνεται, πρὸς ὃν ἐὰν βουλώμεθα τόπον. ἕξει δὲ καὶ ὁ ἄνω συνεσμηρισμένος σωλὴν κωλυμάτια πρὸς τὸ μὴ ὑπὸ τῆς τοῦ ὑγροῦ βίας ἐκπίπτειν τοῦ ὀργάνου· ταῦτα δὲ ἔσται γαμμοειδῆ συγκεκολλημένα αὐτῷ καὶ περὶ κρίκον στρεφόμενα περικείμενον τῷ ὑποκάτω σωλῆνι.
Κατασκευάζεται δὲ ἔν τινι τόπῳ ὕδωρ ἐπίρρυτον ἔχοντι ζῷον εἴτε χαλκοῦν εἴτε ἐξ ἄλλης τινὸς ὕλης· προσενεχθέντος δὲ αὐτῷ ποτηρίου πίνει μετὰ ψόφου καὶ βοῆς, ὥστε φαντασίαν ποιεῖν δίψης· ἔστι δὲ ἡ κατασκευὴ τοιαύτη.
Ἔστω τι. ἀγγεῖον τὸ ΑΒ, ἐν ᾧ ἐπίρρυτόν ἐστι κρουνισμάτιον τὸ Γ. ἐν δὲ τῷ ΑΒ ἀγγείῳ καμπύλος σίφων ἔστω ἢ πνικτὸς διαβήτης ὁ ∠Ε Ζ, οὐ τὸ ἕτερον σκέλος ἐκτὸς ὑπερεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου. ὑποκείσθω δὲ τούτῳ βάσις στεγνὴ ἡ ΗΘΚ Λ ἔχουσα καὶ αὐτὴ ὁμοίως καμπύλον σίφωνα τὸν ΜΝΞ. ὑποκείσθω δὲ τῷ Ζ στομίῳ χώνη ἡ ΟΠ, ἧς ὁ καυλὸς φερέτω εἰς τὴν ΗΘΚ Λ βάσιν ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. τὸ δὲ τοῦ ζῳδίου στόμιον [*](1 τῷ (ante ,ϛ) Mb: τὸ a 3 ὃν om T ἐὰν AGb: ἂν T 11 ζώδιον, διο in ras., G 17 ἔστω ABCGLT2: om. PT, ἕτερον codd f ἓν? cf. p 140, 13 20 μνζ T) [*](1 δξοζ CP: δξ BL 3 Μ. ᾱ BL γίνεται a: γενύ- σεται bl 7—8 περικείμενος b, circa clauiculum conuersa qui)
138
ἔστω πρὸς τῷ P, διʼ οὗ σωλὴν κείσθω φέρων διʼ ἑνὸς τῶν ποδῶν ἢ διʼ ἄλλου τινὸς μέρους τοῦ ζῳδίου κρυπτῶς εἰς τὴν βάσιν· ἔστω δὲ οὗτος ὁ ΡΣΤ. συμβήσεται οὖν πληρωθέντος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὑπερβλύσαν τὸ ὑγρὸν ἐνεχθῆναι εἰς τὴν ΠΟ χώνην καὶ πληρῶσαι μὲν τὴν ΗΘΚ Λ βάσιν, κενῶσαι δὲ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον. πάλιν δὴ πληρωθείσης τῆς βάσεως ὑπερβλύσαν τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ ΜΝΞ σίφωνος κενώσει τὴν
[*](183) βάσιν, ἧς κενουμέ|νης ὁ ἀὴρ διὰ τοῦ Ρ στομίου ἀναπληρώσει τὸν κενούμενον τόπον. ὅταν ἄρα προσενέγκωμεν τῷ Ρ τὸ ποτήριον, πίεται μετὰ βίας ἐπισπώμενον ἀντὶ τοῦ ἀέρος τὸ ὑγρόν, ἄχρις ἂν ἡ βάσις κενωθῇ ἐντός. οὕτω δὲ πάλιν τοῦ ΑΒ ἀγγείου πληρωθέντος κενοῦται, καὶ ταὐτὰ ἔσται τοῖς εἰρημένοις.
[*](a 138, 4—140, 5 συμβήσεται . . . ποτήριον ═ b 138, 16-140, 23: συμβήσεται οὖν πληρωθέντος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὑπερβλύσαν τὸ ὑγρὸν ἐνεχθῆναι εἰς τὴν ΠΟ χώνην καὶ πληρῶσαι μὲν διʼ αὐτῆς τὴν ΗΘ ΚΛ βάσιν, κενῶσαι δὲ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον. εἶτα ἐμφραγέντος μὲν τοῦ στομίου τῆς χώνης, πληρωθείσης δὲ τῆς βάσεως ὑπερβλύσαν τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ ΜΝΞ σίφωνος κενώσει τὴν βάσιν, ἧς κενουμένης ὁ ἀὴρ διὰ τοῦ στομίου ἄρξεται τὰ κενούμενα μέρη τῆς βάσεως ἀναπληροῦν. ὅταν ἄρα προσενέγκωμεν τῷ Ρ στομίῳ τὸ ποτήριον, πίεται μετὰ βίας ἐπισπώμενον ἀντὶ τοῦ ἀέρος τὸ ὑγρόν, ἄχρις ἂν ἡ βάσις κενωθῇ τοῦ ὑγροῦ. πάλιν δὲ εἰ πληρώσομεν τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, τὰ αὐτὰ ἔσται τοῖς εἰρημένοις.) [*](1 τῷ AG b: τὸ T κείσθω ab: ponatur L: f. καθείσθω) [*](3 κρυπτῶς AG T, b: κρυπτικῶς T, 11 τῷ T: τὸ AG) [*](βίας: an βοῆς? cf. p. 136, 13 13—14 τοῦ αβ ἀγγείου πληρωθέντος AG1 : τὸ αβ ἀγγεῖον πληρωθὲν G2 T 14 f. κε- νοῦται καὶ del. cf. lin. 26.) [*](2—3 ἢ . . ζῳδίου om b L. 18 repleri L διʼ αὐτῆς om BL τὴν; τοῦ B euacuari L) 140
ἵνʼ οὖν κατὰ τὸν δέοντα καιρόν, τουτέστι κενουμένης τῆς βάσεως, προσφέρηται τὸ ποτήριον, ἔστω διὰ τῆς ἐκρύσεως τῆς διὰ τοῦ ΜΝΞ διαβήτου κινούμενόν τι ἐπιπίπτοντος τοῦ ὕδατος αὐτῷ, ἐν ᾧ ἀποβλέποντες ὅταν κινῆται προσοίσομεν τὸ ποτήριον.