Musica

Claudius Ptolemaeus

Claudius Ptolemaeus. Musici Scriptores Graeci. Jan, Karl von, editor. Leipzig: Teubner, 1895.

Ἀρχὴ τῶν μουσικῶν λόγων ἐστὶν ὁ η ἀριθμὸς καί εἰσιν ὅροι τοῦ κοσμικοῦ συστήματος οὗτοι· α ἀριθμὸς ὁ η ἔχει ἐπόγδοον τὸν θ ἀριθμὸν, ὑπερέχει μονάδι ὁ θ τοῦ η, β ὁ ιβ ἡμιόλιος τοῦ η, ἐπίτριτος τοῦ θ, ὑπερέχει γ τοῦ θ, γ ὁ ιϚ ἐπίτριτος τοῦ ιβ, ὑπεροχὴ δ, δ ὁ ιη ἡμιόλιος τοῦ ιβ, ὑπεροχὴ Ϛ, ε ὁ κα τοῦ θ διπλασιεπίτριτος, ὑπεροχὴ ιβ, ϛ ὁ κδ ἐπίτριτος τοῦ ιη, ὑπεροχὴ Ϛ, ζ ὁ λβ ἐπίτριτος τοῦ κδ, ὑπεροχὴ η, η ὁ λϚ διπλάσιος τοῦ ιη, ἡμιόλιος τοῦ κδ, ὑπεροχὴ ιβ.

[*](§ 1—3 ediderunt Ast, Theol. arithm. p. 56, et Vincent, Notices XVI 2 p. 252 (e Par. 449 suppl), qui lectiones non diligenter notavit. 1 Πτολ. μουσ. P et (rubro col.) N, om. XA. 3 κοσμικοῦ] μουσικοῦ X. οὖτοι Χ, ὄντως N, οὕτως PA. numeros in sinistro mg. om. XA. 4 ἔχει ἐπ. NP ἐπ. ἔχει A. ἔχων ἐπ X, ut fortasse scibendum sit: πρῶτος ἀριθμὸς ὁ η, ἔχων ἐπ. ὑπερέχων X. 6 καὶ ὁ ιβ X. ἡμιόλιον N. lin. 10. 11 om. X. 10 διπλασι om. N, est lacuna. ιβ A, η N. 11 Ϛ in ras. N. 12 η A, ιβ N, lac. X.)[*](Ad hoc systema referuntur etiam § 24s., ubi pro κα verius positum κα γ΄.)
412

Καὶ ἔστιν ὁ μὲν θ, ἐπόγδοος τοῦ η, σελήνης ☾, ὁ ιβ, ἡμιόλιος τοῦ η, ἑρμοῦ ☿, ὁ ιϚ, διπλάσιος τοῦ η, ἀφροδίτης ♀, ὁ ιη, διπλάσιος τοῦ θ, ἐπόγδοος τοῦ ιϚ,ἡλίου ⊙, ὁ κα, διπλασιεπίτριτος τοῦ θ, ἄρεος〈♂〉, ὁ κδ, διπλάσιος τοῦ ιβ, διός ♃, ὁ λβ, τετραπλάσιος τοῦ η, κρόνου ♄, ὁ λϚ, τετραπλάσιος τοῦ θ, ἀπλανῶν.

Αἱ δὲ ὑπεροχαὶ· λϚ ὑπερέχειδ,λβ η, κδ,γ,κα γ, ιηβ,ιϚ δ, ιβγ,θ α, ἢ ὑπερέχει τοῦ η ὁ θ μονάδι,

  • ὁ ιβ τοῦ θ γ, ὁ ιϚ τοῦ ιβ δ,
  • ὁ ιη τοῦ ιϚ β καὶ οἱ λοιποὶ ὁμοίως.
  • Μουσική ἐστι ῥυθμοῦ καὶ μέλους καὶ πάσης ὀργανικῆς θεωρίας ἐπιστήμη. μουσικὸς δὲ ὁ ἔμπειρος τούτων. —

    Μουσική ἐστιν ἐπιστήμη θεωρητική τε καὶ πρακτικὴ μέλους τελείου τε καὶ ὀργανικοῦ, [*](2 ἑρμεῖ N. 3 ὁ ιϛ ἡλίου ἀφροδίτης X. 4 ⨀ ἐπογδόῳ τοῦ ιϛ ita transp. N, τοῦ ἐνεπογδόου τοῦ ιϛ ⨀ X. 6 ad lovis signum addit N: ἐν ἡμιολίῳ τοῦ η (immo τοῦ ιϛ !) 8 τοῦ N, τῶν X. in fine add. N: ἐπογδόῳ λόγω (scil. τοῦ λβ). 10. 11 λϚ ὑπεροχαὶ} ὑπερέχει et reliqua recte A, om. κδ{δ} N, § 3 et quae seq. X. {γ} α γ δ β γ γ η δ η θ ιβ ιϚ, ιη κα κδ λβ λϚ haec habet X ante § 1, nisi quod in sup. linea tres γ habet pro duabus et in inf. λ. pro κδ. 20 τελείου] πλείου N.) [*](§ 5. cf. Anon. II 29. I 12. ArQu. I 4 p. 6.)

    413
    πρεπόντων τε καὶ μὴ πρεπόντων, ἐν μέλεσι τε καὶ ῥυθμοῖς συντείνουσα πρὸς ἠθῶν κατασκευήν. —

    Τί ἐστι μέλος; Διαστηματικῆς φωνῆς κεκλασμένης χρῆσις ἡδονὴν παρέχουσα τοῖς ἀκούουσιν. —