Tetrabiblos

ἐπεὶ δὲ καὶ ἐπὶ πάντων ἡ αὐτὴ σχεδὸν ἀναλογία συντηρεῖται, δυνατὸν ἔσται κατὰ τοῦτον τὸν τρόπον ἁπλούστερον τῇ μεθόδῳ χρῆσθαι. πάλιν γὰρ ἀνατελλούσης μὲν τῆς προηγουμένης μοίρας ταῖς μέχρι τῆς ἑπομένης ἀναφοραῖς συγχρησόμεθα, μεσουρανούσης δὲ ταῖς ἐπ’ ὀρθῆς τῆς σφαίρας, δυνούσης δὲ ταῖς καταφοραῖς, ὅταν δὲ μεταξὺ τούτων ᾗ, ὡς λόγου ἕνεκεν ἐπὶ τῆς ἐκκειμένης διαστάσεως τοῦ Κριοῦ, ληψόμεθα πρῶτον τοῦς ἐπιβάλλοντας χρόνους ἑκατέρῳ τῶν περιεχόντων κέντρων, εὑρήσομεν δέ, ἐπειδὴ μετὰ τὸ μεσουράνημα τὸ ὑπὲρ γῆν ὑπέκειτο ἡ ἀρχὴ τοῦ Κριοῦ μεταξὺ τοῦ μεσουρανοῦντος κέντρου καὶ τοῦ δύνοντος, τοὺς ἐπιβάλλοντας χρόνους μέχρι τῆς ἀρχῆς τῶν Διδύμων, τῶν μὲν συμμεσουρανήσεων νݲηݲ, τῶν δὲ συγκαταδύσεων [*](m 140) οݲ, ἔπειτα μαθόντες, ὡς πρόκειται,

πόσας καιρικὰς ἀπέχει τὸ προηγούμενον τμῆμα ὁποτέρου τῶν κέντρων, ὅσον ἂν ὦσι μέρος αὗται τῶν τοῦ τεταρτημορίου καιριἐμεσουράνη [*](1 V νݲηݲ] νݲζݲ μδ΄ γ ἔδυνε Σβγ ἕδεινεν δύνη Y 2 οݲ] οݲ λς΄ Σ οݲ λβ΄ γ 3 μεσουρανήσεως γ μεσουρανούσης VS 4 ξݲδݲ] ξݲδݲ ἔγγιστα γ 6 ἄλλων VYDy ὅλων ΣΜS 7 ἦν] ἦν ἔγγιστα γ 9 κατὰ Σβγ καὶ V καὶ κατὰ Y 12 συγχρησ. VYDy χρησ. ΣMS μεσουρανοῦσα V 14 ἦ] ᾖν V ὡς VY οἷον Σβγ 15 ἐπὶ] ὡς ἐπὶ γ 16 περιεχόντων VYS περιεχομένων ΣDMγ 17 τὸ om.V 20 χρόνους β χρ. ξݲδݲ ἔγγιστα Σγ τῆς ἀρχῆς Y om. νΣβγ 21 μὲν YS Σβγ μὲν ΥS μὲν μ(!) V δὲ ΣDMγ συμ μεσ. VΣβC μεσ. ΥΑ καταδύσεων V 22 ὅσας Υ 23 ἀκέχει ΣSγ ἀπέχῃ VYDM ὁποτέρου V «Sy ὁποτέρας DM κέντρων om. V)

εἰ δέ γε δύο καιρικὰς ὥρας ἀπεῖχεν ὁποτέρου τῶν κέντρων, αἴ εἰσι τῶν ςݲ ὡρῶν τὸ τρίτον μέρος, τὸ τρίτον πάλιν τῶν τῆς ὑπεροχῆς ιݲβݲ χρόνων, τουτέστι τοὺς δݲ. εἰ μὲν ἡ τῶν δύο ὡρῶν ἀποχή ἀπὸ τοῦ μεσουρανήματος ὑπέκειτο, προσεθήκαμεν ἂν τοῖς νݲηݲ χρόνοις, εἰ δὲ τοῦ δύνοντος, ἀφείλομεν ἂν ἀπὸ τῶν οݲ. ὁ μὲν οὖν τῆς τῶν χρονικῶν διαστάσεων ποσότητος οὕτως ἡμῖν κατὰ τὸ ἀκόλουθον ὀφείλει λαμβάνεσθαι.

διακρινοῦμεν δὲ λοιπὸν ἐφ’ ἑκάστης τῶν προειρημένων νων ἢ καὶ καταδύσεων κατὰ τὴν ἀπὸ τῶν ὀλιγοχρονιωτέρων τάξιν τάς τε ἀναιρετικὰς καὶ τὰς κλιμακτηρικὰς [*](m 141) καὶ τὰς ἄλλως παροδικὰς διά τε τοῦ ἢ κεκακῶσθαι τῆν ὑπάντησιν ἢ βοηθεῖσθαι κατὰ τὸν προειρημένον ἡμῖν τρόπον καὶ διὰ τῶν καθ’ ἕκαστον τῶν διασημαινομένων ἐκ τῆς ὑπαντήσεως χρονικῶν ἐπεμβάσεων.

κεκακωμένων γὰρ ἅμα τῶν τόπων καὶ τῆς πρὸς τὴν [*](2 ἢ προσθήσομεν γ τῶν συγκρ. κέντρων V τῷ συγκρινομένῳ κέντρῳ αβγ 3 προυποκειμένων V οݲ καὶ νݲηݲ VY 4 ἡ αβγ ἐτῶν V 6 ὡρῶν om. αMS λαβ. VYDSy λαβ. δὲ ΣΜ 7 χρόνων Σγ δύο V cm. Υβ ἤτοι VYDy καὶ ἤτοι ΣMS 9 ξݲδݲ VYSy ξݲαݲ ΣDM 12 ἡ—ἀπχὴ VY χαὶ Σβγ μεσουρανήματος Σβ μεσουράνημα τῆς(!) Y μεσουρανοῦντος γ 13 ὑπέκειτο VY ὑπέκειντο Σβγ ἂν Vocy αὐ et lac. 3 litt. S αὐτοῖς DM 15 διαστάσεων Υγ διαστάσεως Σβ 17 εἰρημένων Y 19 ὀλιγ. YS Procl. λιγοχρ. (!) V ὀλιγοχρονιωτάτων ΣDMγ καὶ τὰς—20 παροδικὰς om. Y 21 βοηθεῖσθαι om. M (lac. ind.) προείρ. αΜS Procl. εἰρ. VDγ 24 γὰρ ἅμα om. Y τῆς αDγ τῶν MS)

οὐδὲν δὲ ἐνίοτε κωλύει, δισταζομένων τῶν τὴν ἀναιρετικὴν κυρίαν λαμβάνειν ὀφειλόντων τὰς καθ’ ἕκαστον αὐτῶν ὑπαντήσεις ἐπιλογιζομένους ἤτοι ταῖς μάλιστα πρὸς τὰ ἐκβάντα ἤδη τῶν συμπτωμάτων συμφωνούσαις καὶ πρὸς τά μέλλοντα κατακολουθεῖν ἢ πρὸς ἁπάσας ὡς κατ’ ἰσότητα τῆς δυνάμεως ἰσχυούσας παρατηρητικῶς ἔχειν τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον αὐτῶν κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον ἐπισκεπτομένους.

Ἐφωδευμένης δὲ καὶ τῆς τοῦ περὶ χρόνων ζωῆς λόγου πραγματείας λέγομεν ἀρχὴν τῶν κατὰ μέρος, λαβόντες [*](m 142) κατὰ τὴν οἰκείαν τάξιν περί τε τῆς μορφῆς καὶ τῆς σωματικῆς διατυπώσεως, ἐπειδὴ καὶ τά τοῦ σώματος τῶν τῆς ψυχῆς προτυποῦται κατὰ φύσιν, τοῦ μὲν σώματος [*](c 37) [*](16 cf. Heph. ΙΙ 12: CCAG VIII 3,129; ib. V 1, 44 f. 176. 20 of, 00.135, 24 93.; Boll, Studien, 88 ss.) [*](1 ἐπέμβασιν VProcl. ἔμβασιν Υ ἕκβασιν Σβγ τῶν ἐπῶν VDγ τῶν ἐτῶν τῆς ΣΜS τῶν αὐτῶν τὸν κατὰ τὸν περίπατον θεορουμένων (!) χρόνων, ἐν οἷς κόλλισις γίνεται Y 6 ἀπὸ] ὑπὸ Y 8 διστασόμενον V 10 πρὸς τὰ om.V 11 ἤδη VΣβ ἴδη Υ εἴδη γ 12 ἁπάσας] ἃς πάσας V 18 παρατηρητικῶς αSC παρατηρικῶς VDMA 14 ἐπισκεπτόμενα V 16 ἐπίσκεψις περὶ τῆς μορφώσεως καὶ διατυπώσεως τῶν σωμάτων S2 i, mg, 17 λόγου VYDy τόπου ΣMS 18 τῶν VDy τὴν αΜS λαβόντες VY Procl. λαμβάνοντες Σβγ 10 μορφῆς VYC μορφώσεως ΣβΑ 19. 20 σωματικῶς S 20.21 τῶν τῆς ψυχῆς VY πρὸς τὴν ψυχὴν Σβγ Procl. fortasse recte)

παρατηρητέον οὗν καθόλου μὲν τὸν ἀνατολικὸν ὁρίζοντα καὶ τοὺς ἐπόντας ἢ τοὺς τὴν οἰκοδεσποτείαν αὐτοῦ λαμβάνοντας τῶν πλανωμένων, καθ’ ὃν εἰρήκαμεν τρόπον, ἐπὶ μέρους δὲ καὶ τὴν σελήνην ὡσαύτως· διὰ γὰρ τῆς τῶν τόπων τούτων ἀμφοτέρων καὶ τῆς τῶν οἰκοδεσποτησάντων διαμορφωτικῆς φύσεως καὶ τῆς καθ’ ἑκάτερον εἶδος συγκράσεως καὶ ἔτι τῆς τῶν συνανατελλόντων αὐτοῖς ἀπλανῶν ἀστέρων σχηματογραφίας τὰ περὶ τὰς διατυπώσεις τῶν σωμάτων θεωρεῖται, πρωτευόντων μὲν τῇ δυνάμει τῶν τὴν οἰκοδεδποτείαν ἐχόντων ἀστέρων, ἐπισυνεργούσης δὲ καὶ τῆς τῶν τόπων αὐτῶν ἰδιοτροπίας. τὸ μέντοι καθ’ ἕκαστον καὶ ὡς ἄν τις ἁπλῶς οὕτως ἀποδοίη, τοῦτον ἔχει τὸν τρόπον.

πρῶτον γὰρ ἐπὶ τῶν ἀστέρων ὁ μὲν τοῦ Κρόνου [*](m 143) ἀνατολικὸς ὢν τῇ μὲν μορφῇ μελιχρόας ποιεῖ καὶ εὐεκτικοὺς καὶ μελανότριχας καὶ οὐλοκεφάλους καὶ δασυστέρνους καὶ μεσοφθάλμους καὶ συμμέτρους τοῖς μεγέθεσι, τῇ δὲ κράσει τὸ μᾶλλον ἔχοντας ἐν τῷ ὑγρῷ καὶ ψυχρῷ, [*](1 συγγεννωμένας βγ συγγενομένας α ἔχοντος αMSγ ἔχοντες VD 2 ἰδιοσυγκρασιῶν Σβγ Procl. ἰδιοσυγκρισίων V ἰδίων συγκρήσεων Y 4 ἀναδεικν. VY ἐπιδεικν. Σβγ ὕστερον VY καὶ βγ om.Σ 5 ἐπισυμπτώτων Υ 6 οὖν] συν- Y ad ἀνατολικὸν ἤγουν τὸν ὡροσκόπον γ ἐπόντας Σβγ ἕποντας VY 7 τοὺς τὴν MS τοὺς γ τὴν α λαβόντας Y 9 τὴν] τῶν τὴν V 10 δια. μορτικῆς(!) V 11 ἑκάτερον VΣβC ἕκαστον Υ ἕτερον Α 16 τὸ πρῶτον Σ 17 ἔχη V 19 γὰρ ΣS μὲν γὰρ ΥDMγ ἀστ.] ἀστ. τὸ τὸν ὡροσκόπον Y Κρόνου] (??) οἰκοδεσποτήσας τοὺς προκειμένους τόπους Y 20 ὢν] τῶν τῇ—μορφῆ V V τὴν—μοεδὴν αβγ μελιχρόας μελίχρους Υ μελιχρόους Procl. μελάγχρους Σβγ εὐεκτικοὺς Σβγ εὐεκτίας VY 21 δασυστέρνους καὶ μεσοφθαλαοὺς VY μεγαλοφθάλμους Σβγ)

ὁ δὲ τοῦ Διὸς οἰκοδεσποτήσας τοὺς προκειμένους τό· πους ἀνατολικὸς τῇ μὲν μορφῇ ποιεῖ λευκοὺς ἐπὶ τὸ εὕχρουν καὶ μεσότοιχα καὶ μεγαλοφθάλμους καὶ εὐμεγέθεις καὶ ἀξιωματικούς, τῇ δὲ κράσει τὸ πλεῖον ἔχοντας ἐν τῷ θερμῷ καὶ ὑγρῷ, δυτικὸς δὲ ὑπάρχων τῇ μὲν χρόᾳ λευκοὺς μέν, οὐκ ἐπὶ τὸ εὔχρουν δὲ ὁμοίως, τετανότριχάς τε καὶ ἀναφαλαντιαίους καὶ μεσοφαλάκρους καὶ μετρίους τοῖς μεγέθεσι, τῇ δὲ κράσει τὸ πλεῖον ἔχοντας ἐν τῷ ὑγρῷ.

ὁ δὲ τοῦ Ἄρεως ὁμοίως ἀνατολικὸς τῇ μὲν μορφῇ ποιεῖ λευκερύθρους καὶ εὐμεγέθεις καὶ εὐέκτας καὶ γλαυκοφθάλμους καὶ δασεῖς καὶ μεσότριχας, τῇ δὲ κράσει τὸ πλεῖον ἔχοντας ἐν τῷ θερμῷ καὶ ξηρῷ, δυτικὸς δὲ ὑπάρχων τῇ μὲν μορφῇ ἐρυθροὺς ἁπλῶς καὶ μετρίους τοῖς μεγέθεσι καὶ μικροφθάλμους καὶ ὑποψίλους καὶ ξανθότριχας [*](m 144) καὶ τετανούς, τῇ δὲ κράσει τὸ πλεῖον ἔχοντας ἐν τῷ ξηρῷ.

ὁ δὲ τῆς Ἀφροδίτης τὰ παραπλήσια ποιεῖ τῷ τοῦ Διός, ἐπὶ μέντοι τὸ εὐμορφώτερον καὶ ἐπιχαριτώτερον καὶ γυναικοπρεποδέστερον καὶ θηλυμορφώτερον καὶ εὐχυμότερον καὶ τρυφερώτερον, ἰδίως δὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς [*](c 37v) ποιεῖ μετὰ τοῦ εὐπρεποῦς ὑποχαροπούς.

δὲ τοῦ Ἑρμοῦ ἀνατολικὸς τῇ μὲν μορφῇ ποιεῖ μελίχροας καὶ συμμέτρους τοῖς μεγέθεσι καὶ εὐρύθμους καὶ μικροφθάλμους καὶ μεσότριχας, τῇ δὲ κράσει τὸ πλεῖον ἔχοντας ἐν τῷ θερμῷ, δυτικὸς δὲ ὑπάρχων τῇ μὲν μορφῇ λευκοὺς μέν, οὐκ ἐπὶ τὸ εὔχρουν δὲ ὁμοίως, τετανότριχας, μελαγχλώρους καὶ σπινούς καὶ ἰσχνοὺς καὶ λοξοφθάλμους τε καὶ αἰγόπους καὶ ὑπερύθρους, τῇ δὲ κράσει τὸ πλεῖον ἔχοντας ἐν τῷ ξηρῷ

συνεργοῦσι δὲ ἑκάστῳ τούτων συσχηματισθέντες ὁ μὲν ἥλιος ἐπὶ τὸ μεγαλοπρεπέστερον καὶ εὐεκτικώτερον, ἡ δὲ σελήνη, καὶ μάλισθ’, ὅταν τὴν ἀπόρροιαν αὐτῆς ἐπέχωσι, καθόλου μὲν ἐπὶ τὸ συμμετρώτερον καὶ ἰσχνώτερον καὶ τῇ κράσει ὑγρότερον, κατὰ μέρος δὲ ἀναλόγως τῇ τῶν φωτισμῶν ἰδιότητι κατὰ τὴν ἐν ἀρχῇ τῆς συντάξεως ἐκτεθειμένην κρᾶσιν.

πάλιν δὲ καθόλου ἑῷοι μὲν ὄντες καὶ φάσεις ποιησάμενοι μεγαλοποιοῦσι τὰ σώματα, στηρίζοντες δὲ τὸ πρῶτον ἰσχυρὰ καὶ εὔτονα, προηγόυ- [*](m145) μενοι δὲ ἀσύμμετρα, τὸ δὲ δεύτερον στηρίζοντες ἀσθενέστερα, δύνοντος δὲ ἄδοξα μὲν παντελῶς, οἰστικὰ δἐ κακουχιῶν καὶ συνοχῶν.

καὶ τῶν τόπων δὲ αὐτῶν πρὸς τοὺς σχηματισμοὺς μάλιστα τῶν διατυπώσεων καὶ τὰς κράσεις, ὡς ἔφαμεν, συνεργούντων καθόλου πάλιν τὸ μὲν ἀπὸ ἐαρινῆς ἰσημερίας ἐπὶ θερινὴν τροπὴν τεταρτημόριον ποιεῖ εὔχροας, εὐμε- [*](15 cf. Tetrab. I 4) [*](1 τελίχροας V 5 λευκοὺς—τετανότριχας VY om. Σβγ 6 μελαγχλώρους μελανοχλώρους Υ Procl. μελάγχρους C μελίχροας ΣβΑ σπίνους Y Procl. σπίρους V σπάνους Σβγ λοξοφθ. Y Procl. ληξοφθ. κοινοφθ. Σ κοιλοφθ. βγ 7 αἰγόπους Υ Procl αἱγόπλους V αἰγόποδας Σβγ Σβγ 9 σχηματισθέντες Σγ 10 μεγαλοπρεπέστατον Y 11 ἐπέχωσι V ἐπέχουσι Y ἐπίσχωσι Σβγ 15 ἐκ· τεθειμένην κρᾶσιν VY ἐξεθέμεθα ΣDMγ ἐθέμεθα S 10 φάσεις VDy φάσιν aMS 21 σχηματισχηματισμοὺς (!) V 22 συνεργούντων VY συνοικούντων ΣMS συνοικ. καὶ συνεργ. Dy 23 i. mg. ὁμοίως τῷ τοῦ 21, γ)

τὸ δ’ ἀπὸ τῆς μετοπωρινῆς ἰσημερίας μέχρι τῆς χειμερινῆς τροπῆς μελίχροας, ἰσχνούς, σπινώδεις, παθήνους, μεσότριχας, εὐοφθάλμους, τὸ πλεῖον ἔχοντας ἐν τῷ ξηρῷ καὶ ψυχρῷ, τὸ δ’ ἀπὸ τῆς χειμερινῆς τροπῆς ἕως ἐαρινῆς ἰσημερίας μελανόχροας, συμμέτρους τοῖς μεγέθεσι, τετανότριχας, ὑποψίλους. ὑπορρύθμους, τὸ πλεῖον ἔχοντας ἐν τῷ ὑγρῷ καὶ ψυχρῷ.

κατὰ μέρος δὲ τὰ μὲν ἀνθρωποειδῆ τῶν ζῳδίων τῶν τε ἐν τῷ ζῳδιακῷ καὶ τῶν ἐκτὸς εὔρυθμα καὶ σύμμετρα τοῖς σχήμασι τὰ σώματα κατασκευάζει, τὰ δὲ ἑτερόμορφα μετασχηματίζει πρὸς τὸ τῆς ἰδίας μορφώσεως οἰκεῖον τὰς τοῦ σώματος συμμετρίας καὶ κατά τινα λόγον ἀφομοιοῖ [*](m146) τὰ οἰκεῖα μέρη τοῖς ἑαυτῶν ἤτοι ἐπὶ τὸ μεῖζον καὶ ἔλαττον ἢ ἐπὶ τὸ ἰσχυρότερον καὶ ἀσθενέστερον ἢ ἐπὶ τὸ εὐρυθμότερον καὶ ἀρρυθμότερον, τὸ μεῖζον μέν,

ὡς λόγου ἕνεκεν ὁ Λέων καὶ ἡ Παρθένος καὶ ὁ Τοξότης, ἐπὶ τὸ ἔλαττον δὲ ὡς οἱ Ἰχθύες καὶ ὁ Καρκίνος καὶ ὁ Αἰγόκερως, καὶ πάλιν ὡς τοῦ Κριοῦ καὶ τοῦ Ταύρου καὶ τοῦ Λέοντος τὰ μὲν ἄνω καὶ ἐμπρόσθια ἐπὶ τὸ εὐεκτικώτερον, τὰ δὲ κάτω καὶ ὀπίσθια ἐπὶ τὸ ἀσθενέστερον, τὸ δὲ ἐναντίον [*](c 38) ὡς τοῦ Τοξότου καὶ τοῦ Σκορπίου καὶ τῶν Διδύμων τὰ μὲν ἐμπρόσθια ἐπὶ τὸ ἰσχνότερον, τὰ δὲ ὀπίσθια [*](1 δὲ om. VY ὁμοίως τῷ τοῦ ABBREV γ i. mg. 2 τὸ] τὰ V τῆς γ om. αMS 3 μεθοπορινῆς (!) V (saepius) Y 4 μεγαλ- VDy Procl. μελαν—ΣMS εὐ—Υ οὐλέτριχας V 5 τῆς VDy om. αMS i..mg. ὁμοίως τῇ ABBREV γ 6 μετοπ.] θερινῆσωρινῆς (!) Μ 7 παθήνους VY απάνους Σγ σπανθίνους MS om.D εὐοφθάλμους γ 8 ξηρῷ καὶ ψυχρῷ VDy ψ. κ. ξ. αMS 9 τῆς VDy om. αMS δμοίως τῷ ABBREV γ i. mg. μελανόχρ. VY μελίχρ. Σβγ 15 μορφώσεως] φύσεως V 22 τοῦ VY ἐπὶ τοῦ Σβγ 25 τοῦ γ τὸ τοῦ ΣMS 26 ἰσχνότερον VYDγ ἀσθενέστερον ΣMS)

ὁμοίως δὲ ὡς ἡ μὲν Παρθένος καὶ αἱ χηλαί καὶ ὁ Τοξότης ἐπὶ τὸ σύμμετρον καὶ εὔρυθμον, ὁ δὲ Σκορπίος καὶ οἱ Ἰχθύες καὶ ὁ Ταῦρος ἐπὶ τὸ ἄρρυθμον καὶ ἀσύμμετρον καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὁμοίως, ἅπερ ἅπαντα συνεφορῶντας καὶ συνεπικίρναντας προσήκει τὴν ἐκ τῆς κράσεως συναγομένην ἰδιοτροπίαν περί τε τὰς μορφώσεις καὶ τὰς κράσεις τὼν σωμάτων καταστοχάζεσθαι.