Tetrabiblos

Τῶν τοίνυν ἐθνικῶν ἰδιωμάτων τὰ μὲν καθ’ ὅλους παραλλήλους καὶ γωνίας ὅλας διαιρεῖσθαι συμβέβηκεν ὑπὸ τῆς πρὸς τὸν διὰ μέσων τῶν ξῳδίων κύκλον καὶ τὸν ἥλιον αὐτῶν σχέσεως.

τῆς γὰρ καθ’ ἡμᾶς οἰκουμένης ἐν ἑνὶ τῶν βορείων τεταρτημορίων οὔσης οἱ μὲν ὑπὸ τοὺς νοτιωτέρους παραλλήλους, λέγω δὲ τοὺς ἀπὸ τοῦ ἱσημε- [*](18 cf. Boll, Stud. 181 ss.; Reinhardt, Poseidonios 85 ss.; K. Trüdinger, Studien zur Geschichte der griech.-röm. Basel 1918, 81ss.; Norden, Germ. Urgeschichte 65, ann.1) [*]( πνευμ. καὶ καυμ. α ἢ α καὶ βγ om. V ἀφ. καὶ εὐφ. MS τε Vα om. βγ 3 ἑκατέρων βγ τό τε] τὸ σκοπεῖν ἢ τὸ λαμβάνεσθαι m 7 ἔτι om. βγ τῆς βγ ταῖς V cm. α 8 τῶν om.y κατὰ] ἐπὶ V 11 ἀνατολὰς om. V (lac. indic.) 13 παριστάντες V αβ παριστῶντες γ ἐπιδρομῆς VaS ὑποδρομῆς DMy 18 κλίματα VY βγ Co (Le) ἔθνη Σ 21 ὑπὸ VY β τὰ δὲ ὑπὸ Σγ 22 αὐτῶν VΣγ αὐτὸν Υβ)

οὓς δὴ καλοῦμεν κοινῶς Αἰθίοπας. καὶ οὐ μόνον αὐτοὺς οὕτως ὁρῶμεν ἔχοντας, ἀλλὰ καὶ τὸ περιέχον αὐτοὺς τοῦ ἀέρος κατάστημα καὶ τὰ ἄλλα ζῷα καὶ τὰ φυτὰ παρ’ αὐτοῖς ἐμφανίζοντα τὴν διαπύρωσιν.

οἱ δὲ ὑπὸ τοὺς βορειοτέρους παραλλήλους, λέγω δὲ τοὺς ὑπὸ τὰς ἄρκτους τὸν κατὰ κορυφὴν ἔχοντες τόπον, πολὺ τοῦ ξῳδιακοῦ καὶ τῆς τοῦ ἡλίου θερμότητος ἀφεστῶτες κατεψυγμένοι μέν εἰσι διὰ τοῦτο, δαψιλεστέρας δὲ μεταλαμβάνοντες τῆς ὑγρᾶς οὐσίας θρπτικωτάτης οὔσης καὶ ὑπὸ· μηδενὸς ἀναπινομένης θερμοῦ λευκοί τε τὰ χρώματά χρώματά καὶ τετανοὶ τὰς τρίχας τά τε σώματα μεγάλοι καὶ εὐτραφεῖς τοῖς μεγέθεσι καὶ ὑπόψυχροι τὰς φύσεις, ἄγριοι δὲ καὶ αὐτοὶ τοῖς ἤθεσι διὰ τὴν ὑπὸ τοῦ κρύους συνέχειαν τῶν οἰκήσεων·

ἀκολουθεῖ δὲ τούτοις καὶ ὁ τοῦ περιέχοντος αὐτοὺς ἀέρος χειμὼν καὶ τῶν φυτῶν τὰ μεγέθη καὶ τὸ [*](16 Porph. Schol. Iliad. A 20, 67 Ἀπόλλων ἥλιος ὢν ἀναπίνει τὰ ὑγρὰ στοιχεῖα. Vitruv. VI 1, 5 non exhauritur a caloribus umor cf. VI 1, 9. Cic. nat. deor. II 118 (ex Panaetio) umore consumpto.) [*](1 λαμβάνοντες VaM S λαβόντες D λαχόντες γ (A2 i. mg. ABBREV λαμβάνοντες) 2 μέλανές τε–4 συνεσπασμένοι om. Y 2. 3 τε bis om. V (??) συνασπασμένοι V καὶ τὰ μεγ. συντετ. om. S 6 τοῦ om. α συνέχειαν α C0 (Le) ἀεὶ συνέχειαν βγ 7 δὴ καὶ βγ κοινῶς om. α 8 οὕτ. ὁρ. VDy ὁρ. οὕτ. α S 10 ἐμφανίξοντα VYβ (-ται Μ S) τοιαύτην ἐμφαν. Σ γ (sim. Procl. at C0 65, 32) διάθεσιν Σβγ ὑπὸ om. βγ 12 τὸν] τῶν VY 13 ἀφεστῶτες VD ἀφεστῶτα γ διεστηκότες α διεστηκότα MS 16 ἀναπινομένης Σ ἀναπουμένης V ἀνυπουμένης Y ἀνικμουμένου MD ἀνικνουμένης Sy (ἐξικμαζομένης Procl.) 17 τε V καὶ τὰ αβγ καὶ] τε καὶ α εὐστραφεῖς V 19 συνέχειαν Vα ἀεὶ συνέχειαν βγ 21 αὐτοὺς VY αὐτὰς βγ om. Σ)

οἱ δὲ μεταξὺ τοῦ θερινοῦ τροπικοῦ καὶ τῶν ἄρκτων, μήτε κατὰ κορυφὴν γινομένου παρ’ αὐτοῖς τοῦ [*](m 57) ἡλίου μήτε πολὺ κατὰ τὰς μεσημβρινὰς παρόδους ἀφισταμένου, τῆς τῶν ἀέρων εὐκρασίας μετειλήφασι, καὶ αὐτῆς μὲν διαφερούσης, ἀλλ’ οὐ σφόδρα μεγάλην τὴν παραλλαγὴν τῶν καυμάτων πρὸς τὰ ψύχη λαμβανούσης.

ἔνθεν τοῖς χρώμασι μέσοι καὶ τοῖς μεγέθεσι μέτριοι καὶ ταῖς [*](c 15) φύσεσιν εὔκρατοι καὶ ταῖς οἰκήσεσι συνεχεῖς καὶ τοῖς ἤθεσιν ἥμεροι τυγχάνουσι.

τούτων δὲ οἱ πρὸς νότον ὡς ἐπίπαν ἀγχινούστεροι καὶ εὐμήχανοι μᾶλλον καὶ περὶ τὴν τῶν θείων ἱστορίαν ἱκανώτεροι διὰ τὸ συνεγγίζειν αὐτῶν τὸν κατὰ κορυφὴν τόπον τοῦ ξῳδιακοῦ καὶ τῶν περὶ αὐτὸν πλανωμένων ἀστέρων, οἷς οἰκείως καὶ αὐτοὶ τὰς ψυχικὰς κινήσεις εὐεπιβόλους ἔχουσι καὶ διερευνητικὰς καὶ τῶν ἰδίως καλουμένων μαθημάτων περιοδευτικάς.

καθόλου δὲ πάλιν οἱ μὲν πρὸς ἕω μᾶλλόν εἰσιν ἠρρενωμένοι καὶ εὔτονοι τὰς ψυχὰς καὶ πάντα ἐκφαίνοντες, ἐπειδὴ τὰς ἀνατολὰς ἄν τις, εἰκότως τῆς ἡλιακῆς φύσεως ὑπολάβοι καὶ τὸ μέρος ἐκεῖνο ἡμερινόν τε καὶ ἀρρενικὸν καὶ δεξιόν, καθ’ ὃ καὶ ἐν τοῖς ζῴοις ὁρῶμεν τὰ δεξιὰ μέρη μᾶλλον ἐπιτηδειότητα ἔχοντα πρὸς ἰσχὺν καὶ εὐτονίαν.

οἱ δὲ πρὸς ἑσπέραν τεθηλυσμένοι μᾶλλόν εἰσι καὶ τὰς ψυχὰς ἁπαλώτεροι, καὶ τὰ πολλὰ κρύπτοντες, ἐπειδὴ πάλιν τοῦτο τὸ μέρος σεληνιακὸν τυγχάνει [*](m 58) πάντοτε τῆς σελήνης τὰς πρώτας ἐπιτολὰς καὶ ἀπὸ συν- [*](1 δὲ Μ S δὲ καὶ V α D γ 13 αὐτῶν Va αὐτοῖς βγ 14 π. αὐτ. πλ.] πλ. π. αὐτ. α οἷς οἰκ. καὶ om. V (lac. 10 litt.) 15 εὐεπιβόλους Σ βγ εὐεπιβούλους VY 17 καθόλου βυ καὶ τούτων α δὲ om. V 18 ταῖς ψυχαῖς α 19 ἐπειδὴ τὰς ἀνατολὰς om. V (parv. spat. rel.) 19.20 τῆς ἠλ.—ὑποάβοι Vα τῆς ἡλ. φύσ. τοιαύτας ὑπολ. β ὑπολάβοι τῆς ἡλ. φύσ. εἶναι γ 20 καὶ β διὰ τοῦτο καὶ Σγ τε ἅμα γ 21 καὶ ἐν Υ βγ κἂν Σ ἐν V ξῳδίοις My 23.24 ἁπαλώτεροι μᾶλλον κατὰ τὰς ψυχάς V 24 ἁπαλώτεροι VαS ἁπλούστεροι DMγ)