Περὶ ὀρθογραφίας

Τὰ εἰϲ τεοϲ λήγοντα ὀνόματα τῷ ε ψιλῷ παραλήγεται πλὴν τῶν παρὰ ἀριθμῶν γινομένων οἷον γραπτέοϲ, ἐπαινετέοϲ, λεκτέοϲ. τὸ τριταῖοϲ καὶ τεταρταῖοϲ ἐπὶ ἡμερῶν παρὰ ἀριθμῶν διὰ τῆϲ αι διφθόγγου.

Τὰ ἀπὸ τῶν εἰϲ α καὶ η θηλυκῶν ἢ ἀπὸ τῶν εἰϲ οϲ διὰ τοῦ αιοϲ γενόμενα χαίρει τῇ αι διφθόγγῳ οἷον Ῥώμη Ῥωμαῖοϲ, δάφνη δαφναῖοϲ, Θήβη Θηβαῖοϲ, τρίτη τριταῖοϲ, Γάζα Γαζαῖοϲ, μοῦϲα μουϲαῖοϲ, δρόμοϲ δρομαῖοϲ, λῆνοϲ ληναῖοϲ.

Τὰ ἀπὸ οὐδετέρων διὰ τοῦ αιοϲ γινόμενα διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γράφεται, γῆραϲ γηραιόϲ, γέραϲ γεραιόϲ, κράτοϲ κραταιόϲ.

Εἰϲί τινα ὀνόματα διὰ τοῦ αιοϲ ἀπὸ ἀπτώτων, ἅτινα διὰ τῆϲ αι γράφεται, μάτην μάταιοϲ, χύδην χυδαῖοϲ, πάλαι παλαιόϲ.

Τὰ διὰ τοῦ αιοϲ ὑπὲρ τρεῖϲ ϲυλλαβὰϲ πρὸ μιᾶϲ τὸν τόνον ἔχοντα μὴ ἔχοντα τὸ λ ἢ τὸ τ, διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γράφεται οἷον Ἰουδαῖοϲ, ὀβελιαῖοϲ, ἡμιϲαῖοϲ, Βιθυναῖοϲ, ταλαντιαῖοϲ, ἐναυϲιαῖοϲ. πρόϲκειται «πρὸ μιᾶϲ τὸν τόνον ἔχοντα» διὰ τὸ ἀδελφιδεόϲ, θυγατριδεόϲ ὁ ἀδελφιδοῦϲ καὶ θυγατριδοῦϲ. ταῦτα γὰρ ὀξύνεται καὶ διὰ τοῦ ε ψιλοῦ γράφεται. τὸ νηφαλέοϲ, ἀργαλέοϲ, ϲμερδαλέοϲ ὁ καταπληκτικὸϲ καὶ χαλεπόϲ, ποιητέοϲ, νοητέοϲ διὰ τοῦ ε γράφεται, διότι ἔχει τὸ λ καὶ τὸ τ

Τὰ διὰ τοῦ αιθοϲ διὰ τῆϲ αι γράφεται, Ϲάλαιθοϲ, Κύναιθοϲ, Ὀλίγαιθοϲ, Κύμαιθοϲ.

Τὰ διὰ τοῦ αικοϲ ϲπάνια διὰ τῆϲ αι γράφεται, Πάταικοϲ, Φίλαικοϲ. Μίθαικοϲ.

Τὰ διὰ ¦τοῦ εμοϲ ἁπλᾶ ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ διὰ τοῦ ε γράφεται οἷον ἄνεμοϲ, πόλεμοϲ, Ἔχεμοϲ, Τήλεμοϲ, Ἰάλεμοϲ, κοάλεμοϲ, Φάλεμοϲ, ἄγρεμοϲ, ἄνθεμοϲ, θελεμόϲ. πρόϲκειται ἁπλᾶ διὰ τὸ ἄναιμοϲ ϲύνθετον παρὰ τὸ αἷμα καὶ εἴ τι παῤ αὐτὸ ἕτερον, ϲύναιμοϲ, πολύαιμοϲ.

Τὰ διὰ τοῦ αιτεροϲ καὶ αιτατοϲ ἀπὸ τῶν εἰϲ οϲ χαίρει τῇ αι διφθόγγῳ οἷον φίλοϲ φιλαίτεροϲ, πληϲιαίτεροϲ, περαίτεροϲ, μεϲαίτατοϲ, ἰδιαίτατοϲ καὶ τὰ ὅμοια.

Πάντα τὰ εἰϲ εϲτεροϲ καὶ εϲτατοϲ ϲυγκριτικὰ καὶ ὑπερθετικὰ διὰ μόνου τοῦ ε γράφεται οἷον εὐτελέϲτεροϲ, εὐτυχέϲτατοϲ.

Τὰ διὰ τοῦ ετοϲ ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ ἅπαντα διὰ τοῦ ε ψιλοῦ γράφεται οἷον νιφετόϲ, αἰετόϲ χωρὶϲ τῶν παρὰ τὸ χαίτη ϲυγκειμένων ὡϲ τὸ εὔχαιτοϲ.

Τὰ διὰ τοῦ αια διϲύλλαβα ἀπαραϲχημάτιϲτα διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γράφεται οἷον γαῖα, γραῖα, μαῖα, Φαῖα, Ζαῖα ἡ πόλιϲ, αἶα. ϲεϲημείωται τὸ Ῥέα, Βρέα, θέα τὸ βαρύτονον, ὅπερ Ϲυρακόϲιοι θάα λέγουϲιν. τὸ γὰρ γέα γῆ διὰ τοῦ ε γραφόμενον καὶ εἰϲ η ϲυναιρούμενον [*](l. 1 περὶ ποϲ. 315,17, Theogn. 52, 22, Choer. 201, 27. l. 5 Theogn. 52 15, περὶ ποϲ. 316, 3. l. 7 περὶ ποϲ. 315, 14. Theogn. 53, 17. l. 9 περὶ ποϲ. 318, 23. l. 16 περὶ ποϲ .318, 18; emendavit Lob. Proll. 363 Ϲάλαιθοϲ pro Γάλαιθοϲ, Κύναιθοϲ pro Κύμαιθοϲ. cf Theogn. 59, 3. l. 18 Theogn. 60, 24.) [*](l. 20 Theogn. 64, 13, Choer. Epim in Psalm. 57, 1. l. 24 Theogn. 70, 27 περὶ ποϲ 317, 30; 314, 29. l. 27 περὶ ποϲ. 307, 3. l. 29 An. Ox, II 324, 34.) [*](l. 32 Theogn. 102, 17, E. M. 222, 39 τὰ ἀπὸ περιϲπωμένων μονοϲυλλάβων ῥημάτων διὰ τοῦ αια γινόμενα θηλυκὰ διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γράφεται οἷον μῶ μαῖα, γῶ γαῖα non Herodiani est, qui γαῖα pro paronymo a γῆ habet Dichr. 288, 24)

Πάντα τὰ εἰϲ εα λήγοντα θηλυκὰ μονογενῆ παροξύτονα διὰ τοῦ ε γράφεται, γέα, μηλέα, πτελέα, ἰτέα, Νεμέα, Μαντινέα, Ἐλέα πόλιϲ Ἰταλίαϲ. ϲεϲημείωται τὸ Ἡλιαία, ἐλαία καὶ Ἐλαία πόλιϲ τῆϲ Ἀϲίαϲ Αἰολική, Πυλαία.

Πάντα τὰ εἰϲ εα λήγοντα παροξύτονα θηλυκὰ ϲυναιρέϲει ὑποπίπτοντα τοῦ ε καὶ α εἰϲ η διὰ τοῦ ε γράφεται οἷον ϲυκέα, ϲηϲαμέα, ἀμυγδαλέα, χολέα, λεοντέα, ϲυκῆ γὰρ καὶ ἀμυγδαλῆ.

Τὰ διὰ τοῦ αια παρώνυμα διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γράφεται ϲεληναία, ἁμαξαία, θυραία, εὐναία, γαληναία, ϲφενδοναία, δραχμαία, ὀπαία.

Πάντα τὰ εἰϲ αια λήγοντα προπαροξύτονα διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γράφεται οἷον Ἥραια, Ποτίδαια, Ἱϲτίαια, Πλάταια.

Τὰ διὰ τοῦ αινα προπαροξύτονα διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γράφεται οἷον θέαινα, Λάκαινα, δράκαινα, θεράπαινα, ϲμύραινα εἶδοϲ θαλαττίου θηρίου, τρίαινα· τὸ χλαῖνα μόνον διϲύλλαβον ὂν τὴν αι δίφθογγον ἐφύλαξεν ὡϲ καὶ τὸ δέϲποινα μονῆρεϲ ὂν τὴν οι δίφθογγον. πρόϲκειται «προπαροξύτονα», ἐπεὶ τὸ Ἑλένα διὰ τοῦ ε γράφεται, ἀπὸ γὰρ τοῦ Ἑλένη γέγονε κατὰ τροπὴν τοῦ η εἰϲ α μακρόν.

Πάντα τὰ εἰϲ αιρα λήγοντα ὑπὲρ δύο ϲυλλαβὰϲ προπαροξύνεται καὶ διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γράφεται οἷον μάχαιρα, μάκαιρα, νέαιρα, χίμαιρα· «προπαροξύτονον» εἶπον διὰ τὸ ἡμέρα, διφθέρα, χολέρα, ἑϲπέρα, Τερμέρα.

Τὰ εἰϲ ρα βαρύτονα, ἐὰν ἔχῃ τὸ ι, ἐν διφθόγγῳ αὐτὸ ἔχει παραληγόμενον οἷον ϲφαῖρα, μάχαιρα, ὀλέτειρα.

Τὰ διὰ τοῦ ϲα οὐκ οἶδε τὴν διὰ τῆϲ αι διφθόγγου γραφήν, ἐρώεϲϲα, τιμήεϲϲα, χαρίεϲϲα, μόνον τὸ Θρᾷϲϲα διϲύλλαβον καὶ διὰ τῆϲ ᾳ διφθόγγου ἀπὸ τοῦ Θράϊϲϲα ϲυναιρεθὲν καὶ τὸ αἶϲα, ὅ ἐϲτι παραγωγὸν ἀπὸ τοῦ δαίω τὸ μερίζω καὶ Φαῖϲα.