De partibus animalium

Aristotle

Aristotle. Aristotelis De partibus animalium libri quattuor. Langkavel, Bernhard. Leipzig: Teubner, 1868.

7 ὅλως δʼ ὁποιανοῦν διαφορὰν μιᾷ διαιροῦντι τοῦτο συμβαίνειν ἀναγκαῖον. ἀλλὰ δεῖ πειρᾶσθαι λαμβάνειν κατὰ γένη τὰ ζῷα, ὡς ὑφήγηνθʼ οἱ πολλοὶ διορίσαντες ὄρνιθος γένος καὶ ἐχθύος. τούτων δʼ ἕκαστον πολλαῖς ὥκισται διαφσραῖς, οὐ κατὰ τὴν διχοτομίαν. οὕτω μὲν γὰρ ἤτοι τὸ παράπαν οὐκ ἔστι λαβεῖν (τὸ αὐτὸ γὰρ εἰς πλείους ἐμπίπτει διαιρέσεις καὶ τὰ ἐναντία εἰς τὴν αὑτήν), ἢ μία μόνον διαφορὰ ἔσται, καὶ αὕτη ἤτοι ἁπλῆ, ἢ ἐκ συμπλοκῆς τὸ τελευταῖον

13
ἔσται εἶδος.

ἐὰν δὲ μὴ διαφορᾶς λαμβάνῃ τὴν 8 διαφοράν, ἀναγκαῖον, ὥσπερ συνδέσμῳ τὸν λόγον ἕνα ποιοῦντας οὕτω καὶ τὴν διαίρεσιν συνεχῆ ποιεῖν. λέγω δʼ οἷον συμβαίνει τοῖς διαιρουμένοις τὸ μὲν ἄπτερον τὸ δὲ πτερωτόν, πτερωτοῦ δὲ τὸ μὲν ἥμερον τὸ δ᾿ ἄγριον, ἢ τὸ μὲν λευκὸν τὸ δὲ μέλαν· οὐ γὰρ διαφορὰ τοῦ πτερωτοῦ τὸ ἥμερον οὐδὲ τὸ λευκόν, ἀλλʼ ἑτέρας ἀρχὴ διαφορᾶς· ἐκεῖ δὲ κατὰ συμβεβηκός. διὸ πολλαῖς τὸ ἓν εὐθέως διαιρετέον, ὡσπερ λέγομεν. καὶ γὰρ οὕτω μὲν αἱ στερήσεις ποιήσουσι δια φοράν, ἐν δὲ τῇ διχοτομία οὐ ποιήσουσιν.

ὅτι δʼ 9 οὐκ ἐνδέχεται τῶν καθʼ ἔκαστον εἰδῶν λαμβάνειν οὐδὲν διαιροῦσι δίχα τὸ γένος, ὥσπερ τινὲς ᾠήθησαν, καὶ ἐκ τῶνδε φανερὸν. ἀδύνατον γὰρ μίαν ὑπάρχειν διαφορὰν τῶν καθʼ ἕκαστον διαιρετῶν, ἐάν θʼ ἁπλά λαμβάνῃ ἐάν τε συμπεπλεγμένα. λέγω δὲ ἁπλᾶ μέν, ἐάν τʼ ἔχῃ διαφοράν, ἐάν τε μὴ ἔχῃ, οἷον τὸ πολυσχιδὲς πρὸς τὸ σχιζόπουν, συμπεπλεγμένα δέ, οἷον τὴν σχιζοποδίαν. τοῦτο γὰρ ἡ συνέχεια βούλεται τῶν ἀπὸ τοῦ γένους κατὰ τὴν διαίρεσιν διαφορῶν ὡς ἕν τι τὸ πᾶν ὄν. ἀλλὰ παρὰ τὴν λέξινσυμβαίνει δοκεῖν τὴν τελευταίαν μόνην εἶναι διαφοράν, σἷον τὸ πολυσχιδὲς ἢ τὸ δίπουν, τὸ δʼ ὑπόπουν καὶ πολύπουν [*](644,a) περίεργα.

ὅτι δʼ ἀδύνατον πλείους εἶναι τοιαύτας, 10 δῆλου· ἀεὶ γὰρ βαδίζων ἐπὶ τὴν ἐσχάτην διαφορὰν ἀφικνεῖται, ἀλλʼ οὐκ ἐπὶ τὴν τελευταίαν καὶ τὸ εἶδος. αὕτη δʼ ἐστὶν τὸ σχιζόπουν μόνον, ἢ πάσα ἡ σύμπλεξις, ἐὰν διαιρῆται ἅνθρωπον, οἷον εἴ τις συνθείη ὑπόπουν, δίπουν, σχιζόπουν. εἰ δʼ ἦν ὁ ἄνθρωπος σχιζόπουν μόνον, οὕτως ἐγίνετʼ ἂν αὕτη μία διαφορά. νῦν δʼ ἐπειδὴ οὐκ ἔστιν, ἀνάγκη πολλὰς εἶναι μὴ ὑπὸ μίαν διαίρεσιν. ἀλλὰ μὴν πλείους γε τοῦ

14
αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ὑπὸ μίαν διχοτομίαν εἶναι, ἀλλὰ μίαν κατὰ μίαν τελευτᾶν. ὥστε ἀδύνατον ὁτιοῦν λαβεῖν τῶν καθʼ ἕκαστον ζῴων δίχα διαιρουμένους.