Res Publica Atheniensium

XXXVII. ἢδη δὲ τοῦ χειμῶνος ἐνεστῶτος, καταλαβόντος Θρασυβούλου [*](1) μετὰ τῶν φυγάσων Φυλήν, καὶ κατὰ τὴν στρατιὰν ἣν ἐξήγαγον οἱ τριάκοντα κακῶς ἀποχωρήσαντες, ἒγνωσαν τῶν μὲν ἂλλων τὰ ὃπλα παρελέσθαι, Θηραμένην δὲ διαφθεῖραι τόνδε <τὸν> τρόπον. νόμους εἰσήνεγκαν εἰς βουλὴν δύο κελεύοντες | ἐπιχειροτονεῖν, ὦν ὁ μὲν εἶς αὐτοχράτορας [*](Ρ. 17) ἐποίει τοὺς τριάκοντα τῶν πολιτῶν ἀποκτεῖναι τοὺς μὴ τοῦ καταλόγου μετέχοντας τῶν τρισχιλίων, ὁ δ’ ἓτερος ἐκώλυεοιvωἔι τῆς παρούσης πολιτείας ὃσοι τυγχάνουσιν τὸ ἐν Ἠετιωνείᾳ τεῖχος κατασκάψαντες ἢ τοῖς τετρακοσίοις ἐναντίον τι πράξαντες [ἢ] τοῖς κατασκευάσασι τὴν ἀλιγαρκίαν· ὦν ἐτύγχανεν ἀμφοτέρων κεκοινωνηκὼς ὁ Θηραμένης, ὣστε συνέβαινεν ἐπικυρωθέντων τῶν νόμων ἒξω τε γίγνεσθαι τῆς πολιτείας αὐτὸν καὶ τοὺς τριάκοντα κυρίους εἶναι θανατοῦντας. ἀναιρεθέντος δὲ Θηραμένους μένους τά τε ὃπλα παρείλοντο πάντων πλὴν τῶν τρισχιλίων καὶ ἐν τοὶς ἂλλοις πολὺ πρὸς ὠμότητα καὶ πονηρίαν ἐπέδοσαν. πρέσβεις <δὲ> εἰς Λακεδαίμονα τοῦ τε Θηραμένους κατηγόρουν καὶ βοηθεῖν αὑτοῖς ἠξίουν· ὦν ἀκούσαντες οἱ Λακεδαιμόνιοι Καλλίβιο ἀπέστειλαν ἀρμοστὴν καὶ στρατιώτας ὡς ἑπτακοσίους, οἳ τὴν ἀκρόπολιν ἐλθόντες ἐφρούρουν.

XXXVIII. μετὰ δὲ ταῦτα καταλαβόντων τῶν ἀπὸ Φυλῆς τὴν Μουνιχίαν [*](1) καὶ νικησάντων μάχῃ τοὺς μετὰ τῶν τρικκοντα βοηθήσαντας, ἐπαναχωρήσαντες μετὰ τὸν κίνδυνον οἱ ἐκ τοῦ ἂστεως καὶ συναθροισθέντες εἰς τὴν αγορὰν τῇ ὑστεραίᾳ τοὺς μὲν τριακοντα κατέλυσαν, αἱροῦνται δὲ δέκα τῶν πολιτῶν αὐτοκράτορας ἐπὶ τὴν τοῦ τολέμου κατάλυσιν. οἱ δὲ παραλαβόντες τὴν ἀρχὴν ἐφ’ ιἶς μὲν ῄρέθησαν οὐκ ἒπραττον, ἒπεμπον δ' εἰς Λακεδαίμονα [*](2 υπερβαλλοντο L εγνωφμενους L*, corr. L4 3 δοξιεν L*, corr. L4 εξηλιφον L*, corr. L4 εγγεγραμμένων H-L, K-W, Bl, S 5 χιμωνος L 6 στρατείαν K-W 7 παριεσθα L*, ε suprascr. et ι add. L4 8 διαφθιραι L ισηνενκαν ις L*, corr. L4 9 Ις L 10 ΑΠΟΚΤΙΝΑΙ L 12 πολιτιας L οσσοι τυνχανουσιν L ηετιωνια τιχος L*, corr. L4 13 ἢ del. Hude, edd. cett. 14 ov L*, corr. L4 ετυνχανεν L*, corr. L4 θηρομενης L*, corr. L4 15 γιγνεσται L*, corr. L4 πολιτιας L 16 ιναι L*, corr. L4 17 πριν L*, corr. L4 18 δὲ suppl. J. B. Mayor, al.; lacunam ante πρεσβεῖς indicant K-W, S 19 ις L*, corr. L4 τουσε L*, corr. L4 20 απεστιλαν L*, corr. L4 22 μουνυχιαν L 23 μαχη L 24 αστεος (pr. ουος) L*, corr. L4 συνασθροισθεντες L ις L*, corr. L4 25 τη υστεραια L δε om. L*, suprascr. L4 27 εν οις L ηρεθ- L ἒπεμπον] lectio non certa sed probabilis ις L*, corr. L) [*](25 Lex. Bekk. quintum (BAv 236,1) s. v. δέκα: . . . . . μὴ ἀγνοῶμεν δέ, ὃτι ἓτεροί εἱ ιݲ, οὓς Ἀθηνῖ<οι> εἳλοντο μετὰ τὴν τῶν λ κατάλυσιν (κατασταθέντες Bekker).)

XXXIX. ἐγένοντο δ’ αἱ διαλύσεις ἐπ’ Εὐκλείδου ἂρχοντος κατὰ τὰς [*](1) συνθήκας τάσδε. τοὺς βουλομένους Ἀθηναίων τῶν ἐν ἂστει μεινάντων ἐδοικεῖν ἒχειν Ἐλευσῖνα ἐπιτίμους ὂντας καὶ κυρίους καὶ αὐτοκράτορας ἑαυτῶν καὶ τὰ αὑτῶν παρπουμένους. τὸ δ’ ἱερὸν εἶναι κοινὸν ἀμφοτέρων, ἐπιμελεῖσθαι [*](2) δὲ Κήρυκας καὶ Εὐμολπίσας κατὰ τὰ πάτρια. μὴ ἐξεῖναι δὲ μήτε τοῖς Ἐλευσινόθεν εἱς τὸ ἂστυ μήτε τοῖς ἐκ τοῦ ἂστεως Ἐλευσινάδε ἰέναι πλὴν μουτηρίοις ἑκατερους. συντελεῖν δὲ ἀπὸ τῶν προσιόντων εἰς τὸ [*](1 δανιζομενοι L χαλεξως L*, corr. L4 2 τη L*, ι add. L2? πολιτια L μη . . . βουλουενοι (3) bis scr. L*, corr. L? 4 απεκτιναν L 5 πελοποννησων L 6 παραντων L*, corr. L4 7 ος L*, corr. L4 8 πιραια L*, corr. L4 μουνυχιαν L αποστατος L*, corr. L4 9 αυτην L, corr. BI, cett. τω πολεμω L 10 ιλοντο L*, corr. L4 δοκουντες L*, corr. L4 11 διαλυσις L 12 προιστηκεσαν L 13 ρινον L*, corr. L4 παινιευς L*, corr. L2? αχερδους υιος L, corr. Bywater, cett. 13. 14 πριν η παυσανιαν τ αφ- L, corr. Richards, Herwerden 14 πιραι L*, corr. L4 αφικνομενους L 15 ιρηνην L*, corr. L4 17 οὓς] ις L*, corr. L4 18 τη bis L*, corr. L4 επηνεθ- L 19 post επιμελειαν, τας ευδ scripsisse videtur L2, sed inter scribendum delevisse 20 αστι μιναντων L*, corr. L4 21 πειραιως L*, corr. L4 ηρεθηινων L*, Ρ ins. L2 22 διαλυσις L*, corr. L4 23 αθηναιων om. L*, suprascr. L4 deh H-L, K-W μιναντων L*, corr. L4 24 αυτοκρατορες L* corr. L4 27 ελευσεινοθεν L ις L*, corr. L4 αστεος L*, corr. L4 ελευσεινασε L 28 in marg. δ εισιεν|ετει ι dubium est) scr. L4 quod interpretatus sum δ εἰσὶ ἐν ἒτει (sc.μυστήρια), Wn. autem (quem secuti sunt K-W3, BI3) δ εισιεν runt (sc. Ἐλευινάδ’ εἰσιέναι), ετε autem ad ἐκατέρους (neque autem quo sensu liquet, neque hae litterae prope ἑκατέρους scriptae sunt) πλὴν] πριν L ις L*, corr. L4)

XL. γενομένων δὲ τοιούτων τῶν διαλύσεων, καὶ φοβουμένων ὅσοι [*](1) μετὰ τῶν τριάκοντα συνεπολέμησαν, καὶ πολλῶν μὲν ἐπινοούντων ἐξοικεῖν ἀναβαλλομένων δὲ τὴν ἀπογραφὴν εἰς τὰς ἐσχάτας ἡμέρας, ὅπερ εἰώθασιν ποιεῖν ἅπαντες, Ἀρχῖνος συνιδὼν τὸ πλῆθος καὶ βουλόμενος κατασχεῖν αὐτοὺς ὑφεῖλε τὰς ὑπολοίπους ἡμέρας τῆς ἀπογραφῆς, ὥστε συναναγκασθῆναι μένειν πολλοὺς ἄκοντας ἕως ἐθάρρησαν. καὶ δοκεῖ τοῦτό τε [*](2) πολιτεύσασθαι καλῶς Ἀρχῖνος καὶ μετὰ ταῦτα γραψάμενος τὰ ψήφισμα τὸ Θρασυβούλου παρανόμων, ἐν ᾦ μετεδίδου τῆς πολιτείας πᾶσι τιῖς ἐκ Πειραιέως συγκατελθοῦσι ὧν ἔνιοι φανερῶς ἧσαν δοῦλοι, καὶ τρίτον, ἐπεί τις [*](2 cuta; L*, corr. L2 ελευσεινι L συνπειθειν L 3 συνβαινωσιν L εκατερων L, corr. Bury, al. 4 λαμβανεν L*, corr. L4 βουλονται L 5 ιναι L*, corr. L4 6 ομωσωσιν L δεκα H-L, K-W ικοσι L*, corr. L4 7 αποδημουσι L επιδαν L 8 τω L*, add. L4 asti L*, corr. L4 8. 9 απογραψη ψηται L*, corr. L4 9 τωι om. L*, suprascr. L4 ασιτ L*, corr. L4 πονου L*, φονου suprascr. L4 10 ι L*, corr. L4 συτοχιρα εκτισι ο τρωσας L*, ε ad χιρ et τισ add. L4. idem οτ del. οτ del. et ιτ suprascr. αὐτοχειριᾳ ἔκτεινεν ἢ ἔτρωσεν K-W; eadem, sed αὐτόχειρ, van Leeuwen, Bl, S 11 παρεληλευ- L (ε post η fortasse del. L2) 12 πιραιαιως L*, πιραιεως L4 αρξαντες L*, corr. L4 14 πιραιι L*, πιραιει L4 (bis) αρξαντας repetivit L*, del. L4 δ᾿ om. L*, suprascr. L4 τω αστι L*, corr. L4 15 ειουτως L*, corr. L2? εξοικεν L*, corr. L4 ante εθελοντας suprascr. L4? δ, pro quo μὴ coni. Bl 16 εδανισαντο L ις L*, corr. L4 17 τοιευτων L*, corr. L4 φοβου|νων L*, με suprascr. L4 19 αναγραφην L, corr. Jackson, al. ις L*, corr. L4 ιωθαισιν L*, corr. L4 21.22 συνανανκασθηναι L*, corr. L4 24 ω L*, ι add. L2? πολιτιας L 24. 25 πιραιοις L*, -εως L4 25 δουλον L*, corr. L2? επι L*, corr. L4) [*](12 Lex Bekk. quintum (BA 235,31) δέκα τίνες εἰσίν: δέκα ἧσάν ἐμ Πειραεῖ, οἱ ἄρξαντες κατὰ τὴν τυραννίδα τῶν τριάκοντα. ἀλλὰ καὶ προσέταξαν αὐτοῖς εὐθύνας τῆς ἀρχῆς δοῦναι.)

XLI. ταῦτα μὲν οῡν ἐν τοῖς ὕστε[ρο]ν συνέβη γενέσθαι καιροῖς, τότε τότε [*](1) δὲ κύριος ὁ δῆμος γενόμενος τῶν πραγμάτων ἐνεστήσατο τὴν νῦν] οὖσαν πολιτείαν, ἐπὶ Πυθοδώρου μὲν ἄρχοντος, † δοκοῦντος δὲ δικαίως τοῦ δήμου λαβεῖν τὴν π[ο]λιτείαν διὰ τὸ ποιήσασθαι τὴν κάθοδον δι’ αὑτοῦ τὸν δῆμον †. ἦν δὲ τῶν μεταβολῶν ἑνδεκάτη τὸν ἀριθμὸν αὕτη. πρώτη μὲν γὰρ ἐγένετο [*](2) μετάστασις τῶν ἐξ ἀρχῆς, Ἴωνος καὶ τῶν μετ’ αὐτοῦ συνοικησάντων· τότε γὰρ πρῶτον εἰς τὰς τέτταρας συνενεμήθησαν φυλὰς καὶ τοὺς φυλοβασιλέας κατέστησαν. δευτέρα δὲ καὶ πρώτη μετὰ ταύτη[ν], ἔχουσα πολιτείας τάξιν, ἡ ἐπὶ Θησέως γενομένη, μικρὸν παρεγκλίνουσα τῆς βασιλικῆς. μετὰ δὲ ταύτην ἡ ἐπὶ Δράκοντος, ἐν ᾗ καὶ νόμους ἀνέγραφαν πρῶτον. τρίτη δ’ ἡ μετὰ τὴν στάσιν ἡ ἐπὶ Σόλωνος, ἀφ’ ἧς ἀρχὴ δημοκρατίας ἐγένετο. τετάρτη δ’ ἡ ἐπὶ Πεισιστράτου τυπαννίς. πέμπτη δ’ ἡ μετὰ τῶν τυράννων κατὰλυσιν λυσιν ἡ Κλεισθένους, δημοτικωτέρα τῆς Σόλωνος. ἕκτη δ’ μετὰ τὰ [*](1 ηρξατα L*, corr. L 4 2 πισας L* , corr. L 4 διξουσιν L*, corr. L4 3 σωζειν L ενμενειν L τουτουτον L*, corr. L 2 4 παρασιγμα L*, corr. L 4 5 ουσις L*, corr. L 4 6 καλιστα L*, corr. L 4 καιδια L*, και ιδιαι L 4 κοινη L*, ι add. L 4 7 χρησσασθαι L*, corr. L? 8 εξηλιψαν L 9 κοινη L 10 τ om. L*, suprascr. L 2 αστεος L*, corr. L 4"/> 11 πιραιαιως L*, εως L 4 δεν L*, corr. L 2 12 οικιων L δῆμοι κκρατήσανες Hude, van Leeuwen, K-W, S 13 αναδαστον legi potest κναδοντον Wn, αντον Bl) 14 εν om. L*, suprascr. L 4 vestigia κατοικ. apta; τες L*, corr. L 2 ετι τριτω L*, corr. L 4 16 γενεσται L*, corr. L 4 18 πολιτιαν L δοκοῦντος . . . τὸν δῆμον] est aliquid corruptum, τὸv δῆμον del. K-W et lacunam ante δοκοῦντος indicant 19 πολιτιαν L, ut vid. ΒΙ, Wii) αὑτοῦ] u in fine super litteram dubiam scr. L 2 21 μετατασις L 22 ις L*, corr. L 2 τεσσαρας L φυλοψασιλεας L*, corr. L 4 23 Tauxa L*, ut ut sed inter scribendum corr. L 2 εχουσαι ι del. L 2) πολιτειαν ταξιν L; ἔχουσά τι πολιτείας τάξις Wilam. coll. Pol. B 1272b9 ; alii alia 24 παρε-] προ L * corr. L2 ddL 2 25 27 πισιστρατου L πέμπτη δ’] πεμπτην L*, corr. L 4 28 κλισθενους L)

XLII. ἔχει δ’ ἡ νῦν κατάστασις τῆς πολιτείας τόνδε τὸν τρόπονμετέχουσιν [*](1) μετέχουσιν μὲν τῆς πολιτείας οἱ ἐξ ἀμφοτέρων γεγονότες ἐγγράφονται δ’ εἰς τοὺς δημότας ὁκτωκαίδεκα ἔτη γεγονότες. ὅταν δ’ ἐγγράφωνται διαψηφίζονται περὶ αὐτῶν ὀμόσαντες οἱ δημοται, πρῶτον μὲν εἰ δοκοῦσι γεγονέναι τὴν ἡλικίαν τὴν ἐκ τοῦ νόμου, κἂν μὴ δόξωσι, ἀπέρχονται πάλιν εἰς παῖδας, δεύτερον δ’ εἰ ἐλεύθερός ἐστι καὶ γέγονε κατὰ τοὺς νόμους. [*](1 μηδιχα L*, corr. L 4 apiou L xai del. BI, ἡ substitaunt J. B. Mayor, H-L, K-W, S. abundat sane καὶ μετὰ ταύτην (at non minus ἡ μ. τ.) sed cf. 1. 5 et p. 42,23 2 υπεδιξεν L 3 αρεοπαγιδιν L*, corr. L 4 η L τὴν πόλιν] hic opus incipit scriba tertius (L 3) 3. 4 δημαγογους L*, corr. L 4 4 θαλαλαττης L*, corr. L 4 ογδοην L 5 καταταστασιν L*, τα primum del. L 3 ante δημοκρατία η leg. Wn, quod potest verum esse; δὲ ἡ del. K-W 7 πειραιως L 12 ολιγον L; οἱ add. Kontos, cett. χαρεισιν L*, corr. L 3? postea xot L*, del. L 3 13 δεκλησαν L*, x et L 4; suprascr. L*; τὴν praeponunt K-W ποιειειν L*, corr. L 3 ut vid. συνλ- L*, corr. L 4 13. 14 8 εις την εκκλησιαν male repetit L*, del. L ? 17 δηδιβολον L*, corr. L 4 Αγυριος L*, corr. L 4 τριοβολον L*, corr. L 4 18 εδει L*, corr. L 3 πολλειτειας L (item 1. 19) 19 ενγραοκτωκαιδεκαετεις L 20 L*, ετη suprascr. L 4 γεγονοτας L*, corr. L 4 δεγραφονται L*, to suprascr. L 4, δ’ ἐγγρά- Bl, cett. 20. 21 διαψηφειζονται L) [*](9 Arist. Pol. Δ 1292a34 ὥστ’ εἴπερ ἐστὶ δημοκρατία μία τῶν πολιτειῶν, φανερὸν ὡς ἡ τοιαύτη κατάστασις ἐν ᾗ ψηφίσμασι πάντα διοικεῖται, οὐδὲ δημοκρατία κυρίως. 16 Hesych: Κλαζομένιος οὖτος: Ἡρακλείδης ὁ Κλαζομένιος ὁ τε cod.) καὶ βασιλεὺς (Βαῦς cod., corr. Blass) καλούμενος.) [*](20. 21 Schol. Ar. Vesp. 578 (V, dett.): Ἀριστοτέλης δέ φησιν, ὅτι ψήφῳ οἱ ἐγγραφόμενοι δοκιμάζονται, μὴ νεώτεροι οἱ ωεώτεροι μὴ codd., corr. Kaibel-Wilamowitz) ιݲηݲ ἐτῶν εῖεν.)