De alimentorum facultatibus
Galen
Galen. De alimentorum facultatibus libri tres. Corpus medicorum Graecorum, 5,4,2. Helmreich, Georg, editor. Leipzig; Berlin: Teubner, 1923.
πρόδηλον δ’ ὅτι κἀπὶ τούτου τοῦ καρποῦ τὴν προϲηγορίαν οἱ ἄνθρωποι πεποίηνται καθάπερ ἐπὶ τοῦ γραφικοῦ μέλανοϲ. ἡ γάρ τοι πέπων φωνὴ τὸ οἷον πέπανον ἐνδείκνυται, τουτέϲτι τὸ πεπεμμένον, ὅπερ ὑπάρχει καὶ τοῖϲ ἄλλοιϲ, ὅϲα πεπαίνεται. καὶ γὰρ ὁ βότρυϲ δύναται λέγεϲθαι πέπων, ὅταν ἀκριβῶϲ γένηται πέπειροϲ, ὥϲπερ γε καὶ ὁ μηδέπω τοιοῦτοϲ οὐ πέπων ὀνομάζεται, ἀλλ’ ὠμόϲ τε καὶ ἄωροϲ, αἴ τ’ ὀπῶραι πᾶϲαι κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον αἴ τ’ ἄπιοι καὶ κολοκύν- θαι καλοῦνται ϲυνήθωϲ πέπειροι, καθάπερ γε καὶ ὁ μηλοπέπων ἐν ἑαυτῷ περιλαβών ἔχει τὸ πέπων.
ὅθεν ἔνιοι τῶν ἰατρῶν οὐχ ἁπλῶϲ
ἠξίωσαν ὀνομάζειν τούς πέποναϲ, ἀλλ’ ὅλον τοῦτό φαϲι χρῆναι φθέγγσϲθαι ϲικυοπέπων. ἡμεῖϲ δ’ ἐν τῷ παρόντι λόγῳ τῶν τοιούτων οὐ φροντίζομεν, ὡϲ ἂν οὐδὲν εἰϲ ἰατρικὴν ϲυντελούντων. ἄμεινον γὰρ μακρῷ τὸ ϲαφῶϲ ἑρμηνεύειν ἐϲτὶ τοῦ μετὰ περιεργίαϲ τοιαύτηϲ ἀϲαφῆ τὴν διδασκαλίαν | ἐργάζεσθαι· ϲαφηνείαϲ δὲ μάλιστα τυχεῖν ἔστι τὰ ϲυνθέϲτατα τοῖϲ πολλοῖϲ ὀνόματα λέγοντα μετὰ τοῦ φυλάττειν αὐτῶν τὰ ϲημαινόμενα.Οἱ μηλοπέπονεϲ ἦττον μὲν τῶν πεπόνων εἰϲὶν ὑγροὶ καὶ ἧττον κακόχυμοι καὶ ἧττον οὐρητικοὶ καὶ ἧττον ὑπέρχονται κάτω, τὸ δ’ εἰϲ ἔμετον ἐξορμᾶν ὁμοίωϲ τοῖϲ πέποϲιν οὐκ ἔχουϲιν, ὥσπερ γ’ οὐδὲ τὸ διαφθείρεϲθαι ταχέωϲ ἐν τῇ κοιλίᾳ παραπληϲίωϲ τοῖϲ πέποϲιν, ὅταν ἐν αὐτῇ τιϲ ᾖ χυμὸϲ ἠθροιϲμένοϲ μοχθηρόϲ, ἢ καί τιϲ ἄλλη διαφθορᾶϲ αἰτία καταλάβῃ.
πολὺ δ’ ἀπολειπόμενοι τῶν εὐϲτομάχων ὀπωρῶν οὐκ ἔχουσι τὸ τῶν πεπόνων κακοϲτόμαχον· οὐδὲ γὰρ οὐδ’ εἰϲ ἔμετον ὁρμῶϲιν ὡϲαύτωϲ ἐκείνοιϲ, τῶν δὲ πεπόνων οὐκ ἐϲθίοντεϲ οἱ ἄνθρωποι τὸ τῆϲ ϲαρκὸϲ ἔνδον, ἐν ῷ τὸ ϲπέρμα, τὸ τῶν μηλοπεπόνων ἐθίουϲι, καὶ τοῦτ’ αὐτοῖϲ συντελεῖ πρὸς διαχώρηϲιν. οἱ δὲ τὴν οἷον ϲάρκα μόνην αὐτῶν ἐϲθίοντεϲ ἧττον τῆϲ τῶν πεπόνων διαγωροῦϲιν αὐτήν. |