De victu attenuante

ἅπαντα γὰρ τὰ τοιαῦθ’ ὑγρὰ καὶ ψυχρὰ καὶ φλεγματώδη, καὶ μᾶλλον ὅσα χωρὶς ἑψήσεως ἐσθίεται, μῆλα καὶ ἄπιοι καὶ σίκυοι· διὸ καί τινες ἑψοῦσι τῶν σικύων τοὺς σκληροτέρους ὁμοίως ταῖς κολοκύνθαις· καὶ τῶν μήλων δὲ καὶ τῶν ἀπίων ἧττον βλάπτουσιν αἶ ἑφθαί. καὶ τῶν ὠμῶν ἐσθιομένων αἶ εἰς ἀπόθεσιν ἐπιτηδειόταται τῶν εἰρημένων ἧττόν εἰσι μοχθηραί. ἀλλὰ γὰρ οὐ περὶ τούτων ὁ λόγος μοι νῦν.

Αὖθις οὖν ἐπὶ τὰ λεπτύνντα τούς ἐν τῷ σώματι χυμοὺς ἐδέσματα μέτειμι, τὴν ἀρχὴν ἀκριβέστερον ποιησάμενος ἀφ’ ὧν ἀπέλιπον, ἐπειδὴ διορισμοῦ δεῖταί τινος ἀκριβεστέρου.

τὰ τοίνυν ἁπαλὰ καὶ νέα πάντα διὰ τὸ πλῆθος ἔτι τῆς ὑγρότητος ἢν ἔτ’ αύξανόμενα κέκτηται, μέτρια ταῖς δυνάμεσίν ἐστιν, ὧς καὶ μικρῷ πρόσθεν εἴρηται, καὶ διὰ τὴν αἰτίαν τήνδε πολλὰ τῶν φαρμακωδῶν, ἔστ’ ἂν ἔτι φύηται καὶ αὔξηται, παραπλησίως τοῖς ἐδέσμασιν ἐσθίεται, καθάπερ οἵ [*](23 μικρῷ πρόσθεν] § 8) [*](3 κράμβη GO: caulis L: κράμβαι Ο τεῦτλα] εὑ et λ in lit. G1 (scripserat τλεῦτα) 4 bleta d: blitum p: bletum v δ’ τλεύτων G γε scripsi: τε G: om. L 7 κολοκύνταις G 10. 11 μῆλα—σίκυοι om. L 20 ἀπλᾶ G: tenera L 22 δυνάμεσιν εἰσιν G)

εἰδέναι δὲ δεῖ πάντα τὰ τοιαῦτα τελειωθέντα μὲν ἱκανῶς τμητικά, φυόμενα δὲ καὶ αὐξανόμενα μετρίως λεπτύνειν· οὕτω γέ τοι καὶ ἡ ἀκαλήφη πρὶν ξηρανθῆναι παραπλησίως γε μαλάχαις καὶ τοῖς τεύτλοις ἐδώδιμος ὑπάρχει, μάραθρον δὲ καὶ πήγανον καὶ κορίανον καὶ ἄνηθον ἐκ τῆς αὐτῆς ἐστι τούτοις ἰδέας πρὸς τῷ καὶ θερμαίνειν ἐπιφανῶς.

ἕτερον δέ τι γένος ἐστὶ λαχάνων ἀγρίων ἧττον τῶν εἰρημένων τμητικόν, ὧς δοκεῖν ἐκ τῆς μέσης τε καὶ οὐδετέρας εἷναι φύσεως ὧς μήτε τέμνειν σαφῶς μήτε παχύνειν· καλεῖται δὲ τὰ τοιαῦτα λάχανα κοινὴ μὲν ἅπαντα σέρις, ἰδ’ ία δὲ κατ’ εἶδος ἕκαστον αὐτῶν ἴδιον ὄνομα κέκτηται παρὰ τοῖς ἀγροίκοις οἷον αἴ τε θριδακίναι καὶ αἶ χονδρίλαι καὶ τὰ παρὰ τοῖς Σοροῖς γιγγίδια καὶ ἄλλα μυρία τοιαῦτα καθ’ ἕκαστον ἔθνος· Ἀθηναῖοι μέντοι κοινὴ πάντα σέρεις ὀνομάζουσιν· οἶ γὰρ παλαιοὶ τοῖς εἴδεσιν f. 134r G αὐτῶν ἅπασιν | οὐκ ἔθεντο προσηγορίαν οὐδεμίαν.

ἐπεὶ τοίνυν οὐδὲν εἶδος αὐτῶν ἐστιν ἅπασι γνώ- [*](12—19 ὁ 201, 10—202, 1. o 159, 21—24) [*](2 τούτοις ex τούτους corr. G1 καὶ σκολύμου om. L ἰρυγγίου G 6 εἰδέναι δέ (malim δὴ) δεῖ G: iam autem L 7 τμητικά G: sunt incisiva L 8 λεπτύνειν G: subtiliant L ἀκαλίφη G παραπλησίως — τεύτλοις om. L γε G: an ταῖς γε? 10 μάραθρον Οο: μάραθον G: cf. VI 622, 16 638, 17 641, 3 ss. X 678, 2 post coriandrum add. mentastrum pd: cf. μίνθη Ο 193, 2 18 ἀγροίκοις G in versu: rusticis L: γρ. ἀττικοῖς G1 s. V.: Οο Ἀττικοῖς Ο ο χονδρίλαι, δρί s.v. G1 21 antiqui vero L)

εἰ μὲν δὴ κατὰ τὴν γεῦσιν ἡ τὴν ὀσμὴν ἢ καὶ ἀμφοτέρας τὰς αἰσθήσεις δριμύ <τι> καὶ δάκνον καὶ θερμὸν φαίνοιτο, τμητικὴν καὶ λεπτύνουσαν ἔλπιζε τὴν δύναμιν ὑπάρχειν αὐτῷ· κατὰ ταὐτὰ δὲ κἂν εὐωδίαν τινὰ κατὰ τὴν ὀσμὴν ἔχον ἀρώματος ἐμποιῇ τῇ γεύσει φαντασίαν, ἀνάγκη καὶ τοῦτο θερμὸν μὲν εἷναι τὴν δύναμιν, ἀλλ’ ἧττον τῶν δακνόντων τε καὶ διαβιβρωσκόντων καὶ θερμαινόντων ἐπιφανῶς.

ἔχει δέ τι τμητικὸν καὶ ὅσα νιτρῶδες ἢ ἁλμυρῶδες ἐν τῇ γεύσει προσφέρει, πρὸς τῷ καὶ τὴν γαστέρα τὰ πλεῖστα τῶν τοιούτων ὑπάγειν· οὐχ ἧττον δὲ τὰ πικρὰ λεπτυνούσης ἐστὶ δυνάμεως, ὅθεν καὶ τὰ πλεῖστα τῶν τοιούτων ἕψοντες ἐσθίουσιν.

οὐ μικρὸν δὲ δήπου διαφέρει καὶ τὸ δι’ ὀξυμέλιτος ἢ ὄξους ἢ ἀλῶν ἢ ἐλαίου προσενέγκασθαί τι τῶν τοιούτων· ἐπιτείνεται μὲν γὰρ ἡ δύναμις αὐτῶν ὄξει τε καὶ ὀξυμέλιτι, καθαιρεῖται δ᾿ ἐλαίῳ· πρὸς γὰρ τῷ μηδὲν ὑπάρχειν ἐλαίῳ παχέων χυμῶν λεπτυντικὸν ἔτι καὶ τὴν ἰσχὺν ὅσα τοῦτο δρᾶν πέφυκε καθαιρεῖ.

ταῦτ’ ἄρα καὶ τῶν τῶν ἐδεσμάτων ὑδατώδη τε καὶ ἀμβλέα γευομένοις ἐστίν — ὑπάρχει δὲ τοῦτο διὰ περιττὴν ὑγρότητα τοῖς πλείστοις τῶν λαχανωδῶν καὶ μάλιστα [*](4—20 ὁ 188, 7—189, 2) [*](1 πανταχόθεν G: ubique L 5 δριμύ G: acutum quid L 7 κατά ταὐτὰ scripsi: κατὰ ταῦτα G: secundum hoc L 9 ἐμποιεῖ G 15 εἰσὶ G 22 ὅσα G: omnium quecumque L: cf. Fleckeiseni annal. suppl. XXIII 682 7)