Legatio Ad Gaium

περὶ δὲ τῆς [*](1 ταῦτα CGO: ταῦτ’ ceteri 2 με CGOA: μου MH ἀφείλαντο CGH: ἀφείλοντο OA (v), ἀφείλετο M 3 ἐκτρεπόμενον CGO 4 ἱκετηρίαν G 5 αὐτοκράτωρ G ἐμπέφυκεν CGOH: ἑμπέφυκε Α, ἐκπέφυκ,εν M μὲν ἔρως trausp. Α τῆς om. M δὲ] τε coni. Mang. 6 σοι] μοι Α 7 τά C: om. ceteri 8 δ’ AH ἐστι GOH: ἐστιν CM, εἰσι A κρίνουσιν CGO (ν) γὰρ om. CGO 9. 10 τῆς εὐνοίας πάθει] μεγέθει τῆς εὐνοίας Α 10 γεγένημαι L (Richt. Tauchn.) ἔστιν C 12 ἐλέγοντο] ἐγένοντο coni. Matthaei 13 ἱεροσύνης ML 14 γὰρ ante θεὸς add. Α τοσούτου Η 14. 15 ἀρχιερωσύνην Turn. (v): ἀρχιερωσύνη (ἀρχιεροσύνη L) codd. ἱερῶ CGO: ἱερωσύνη MAH, ἱεροσύνη L 18 G, ἐνέκειται L; ἐξενέγκηται v ταῖς ἀληθείαις coni. Mang. εὐσεβεστάτου καὶ ὁσιωτάτου διακειμένου Α 19 ἡμέτερον M ἐφίεται coni. Mang. 20 οὐδὲν A 23 ἐντελεχέσιν CG: ἐντελεχέσιν M, ἐνδελεχέσιν OH (mavult Mang.), ἐντελεχείαις Α 24 βουλεύμασιν CGO: βουλήμασιν ceteri 25 ὄντες om. L ὄντως ὄντες transp. Α) [*](4—6 D K fol. 241r Φίλωνος ἐκ τῆς πρὸς Γάιον πρεσβείας: πᾶσιν ἀνθρώποις ἔρως τῆς πατρίδος καὶ τῶν οἰκείων νόμων ἀποδοχή.)

καὶ οὐ μόνον αἱ ἤπειροι μεσταὶ τῶν Ἰουδαϊκῶν ἀποικιῶν εἰσιν, ἀλλὰ καὶ νήσων αἱ δοκιμώταται, Εὔβοια, Κύπρος, Κρήτη. καὶ σιωπῶ τὰς πέραν Εὐφράτου· πᾶσαι γὰρ ἔξω μέρους βραχέος, Βαβυλὼν καὶ τῶν ἄλλων σατραπειῶν αἱ ἀρετῶσαν ἔχουσαι τὴν ἐκ κύκλῳ γῆν Ἰουδαίους ἔχουσιν οἰκήτορας.

ὥστ’ ἐὰν μεταλάβῃ σου τῆς εὐμενείας ἡ ἐμὴ πατρίς, οὐ μία πόλις ἀλλὰ καὶ μυρίαι τῶν ἄλλων εὐεργετοῦνται καθ’ ἕκαστον κλίμα τῆς οἰκουμένης ἱδρυθεῖσαι, τὸ Εὐρωπαῖον, τὸ Ἀσιανόν, τὸ Λιβυκόν, τὸ ἐν ἠπείροις, τὸ ἐν νήσοις, πάραλόν τε καὶ μεσόγειον.

ἁρμόττει δέ σου τῷ μεγέθει τῆς τοσαύτης τύχης διὰ τῶν εἰς μίαν πόλιν εὐεργεσιῶν μυρίας ἄλλας συνευεργετεῖν, ὅπως διὰ πάντων τῶν τῆς οἰκουμένης μερῶν ᾄδηταί σου τὸ κλέος καὶ οἱ μετ’ εὐχαριστίας ἔπαινοι συνηχῶνται.

φίλων ἐνίων πατρίδας ὅλας τῆς Ῥωμαϊκῆς ἠξίωσας πολιτείας, καὶ γεγόνασιν οἱ πρὸ μικροῦ δοῦλοι δεσπόται ἑτέρων· καὶ τῶν ἀπολελαυκότων τῆς χάριτος μᾶλλον ἢ οὐχ ἧττον οἱ δι’ οὓς γέγονεν ἥδονται.

κἀγώ τίς εἰμι τῶν εἰδότων μὲν ὅτι δεσπότην ἔχω καὶ κύριον, κεκριμένων δὲ ἐν τῇ τάξει τῶν ἑταίρων, ἀξιώματος μὲν ἕνεκα οὐ πολλῶν ὕστερος, εὐνοίας δὲ οὐδενὸς δεύτερος, ἵνα μὴ λέγω πρῶτος.

διά τε οὖν τὸ πεφυκέναι καὶ διὰ τὸ πλῆθος τῶν εὐεργεσιῶν, αἷς με κατεπλούτισας, θαρρήσας ἂν ἴσως [*](1 ἔφην] εἶπον A ἐμοὶ H μέν om. Α ἐστιν C 2 τῶν CGO: om. ceteri 5 παμφιλίαν M τά] καὶ O 6 τοῦ om. O αὐτὸν C (Turn.): αὐτὸν μέν ceteri (Mang.) 8 πελοποννήσου G, pr. ν eras. C, ss. O: peloponqhsoy ceteri 9 μεσταὶ] μετὰ A 10 δοκιμώτατοι GH 11 Bαβυλὼν ΜΑΗ (prob. Mang.): Βαβυλῶνος CGO (v) ἄλλων] ἄνω coui. Maug. 12 αἱ GMAH1 (prob. Mang.): αἲ COH2L (v) ἀρετῶσαν] ἀραρότως CO, ἀραρώτως G ἔχουσαι GOMAH (prob. Mang.): ἔχουσι C (v) 12. ἔχουσιν οἰκήτορας C: οἰκήτορας ἔχουσιν ceteri 13 ὥστ’ ἐὰν Α: ὥστε ἄν ceteri (v) εὐμενείας ἡ ἐμὴ πατρὶς] ἐμῆς ἡ ἐμὴ πατρὶς εὐμενείας Η 14 μυρία M εὐεργετοῦνται CGOA: συνευεργετοῦνται MH (mavult Mang.) 15 λυβικόν Α 16 παράλλόν (sic) M ἁρμόττοι H 17 τύχης] εὐτυχίας Α τῶν] τὸ M 18 συνευεργετεῖν CGO: συνευεργετῆσαι MH, εὐεργετῆσαι Α τῶν om. Α 19 εὐχαριστείας Η καὶ aute ἔπαινοι add. M φιλῶν GO 20 ὅλας Spanheim: ὅλης codd. (v) 23 τῇ om. A 24 ἑτέρων M οὑν ante ἕνεκα add. Α ὕστερον Η 24. 25 εὐνοίας — δεύτερος om. Α 25 τε οὑν MH: τ’ οὖν Α (mavult Mang.), τε CGO (v) τὸ] τοιοῦτος coni. Mang. εὖ post πεφυκέναι add. A 26 κατεπλούτισας GAH: ι κατεπλούτησας COM, κατεπλούτησας L ἴσως] εἶχον Α (mavuit Mang.))

ἐν Ἱεροσολύμοις πρῶτον, αὐτοκράτορ, ἠγγέλη σου ἡ εὐκταία διαδοχή, καὶ ἀπὸ τῆς ἱεροπόλεως ἐπὶ τὰς παρ’ ἑκάτερα ἠπείρους ἐχώρησεν ἡ φήμη· προνομίας καὶ διὰ τοῦτο τυγχάνειν ἐστὶν ἀξία παρὰ σοί.

καθάπερ γὰρ ἐν ταῖς συγγενείαις οἱ πρεσβύτατοι παῖδες τυγχάνουσι πρεσβείων, ὅτι πρῶτοι τὸ πατρὸς καὶ τὸ μητρὸς ὄνομα τοῖς γονεῦσιν ἐφήμισαν, τὸν αὐτὸν τρόπον, ἐπειδὴ τῶν ἀνατολικῶν πρώτη πόλις αὕτη σε προσεῖπεν αὐτοκράτορα, δικαία τυγχάνειν πλειόνων ἐστὶν ἀγαθῶν, εἰ δὲ μή, τῶν γοῦν ἴσων.

τοσαῦτα δικαιολογηθεὶς καὶ δεηθεὶς ἅμα περὶ τῆς πατρίδος εἶμι τὸ τελευταῖον ἐπὶ τὴν περὶ τοῦ ἱεροῦ δέησιν. τοῦτο, Γάιε δέσποτα, τὸ ἱερὸν χειρόκμητον οὐδεμίαν ἐξ ἀρχῆς μορφὴν παρεδέξατο διὰ τὸ ἕδος τοῦ ἀληθοῦς εἶναι θεοῦ· γραφέων μὲν γὰρ καὶ πλαστῶν ἔργα μιμήματα τῶν αἰσθητῶν θεῶν εἰσιν· τὸν δὲ ἀόρατον εἰκονογραφεῖν ἢ διαπλάττειν οὐχ

ὅσιον ἐνομίσθη τοῖς ἡμετέροις προγόνοις. Ἀγρίππας ἐτίμησε τὸ ἱερὸν ἐλθών, ὁ πάππος σου, καὶ ὁ Σεβαστὸς διὰ τοῦ κελεῦσαι τὰς πανταχόθεν ἀπαρχὰς ἐπιστολαῖς πέμπειν ἐκεῖσε καὶ διὰ τῆς ἐντελεχοῦς θυσίας·

καὶ ἡ προμάμμη σου * * * ὅθεν οὐδείς, οὐχ Ἕλλην, οὐ βάρβαρος, οὐ [*](2 ἀπετόλμησα Mang.: δ’ ἀπετόλμησα Α, ἂν ἐτόλμησα CGOMH (Turn.) 3 φορητότατον A (Mang.): ἀφορητότατον MH (Turn.), ἀφορτότατον CGO ἀζημίαν M 4 ὡφελιμωτάτην CAH: ὡφελιμώτατον GOM ἡγεμόνος CG: om. ceteri 5 πρώτως τως Α αὐτοκράτορ CMH: αὐτοκράτωρ GOA αὐτοκράτορ (-ωρ GO) CGO: ἠγγέλη σου αὐτοκράτορ ΜΗ, ἠγγέλθης αὐτοκράτωρ (σου om.) Α 6 ἱεροπόλεως] ἱερᾶς πόλεως Α 7 τῆς ante προνομίας add. MAH (v) τυγχάνειν om. H παρὸ] περὶ M 8 γὰρ om. G 8. 9 τυγχάνουσι πρεσβείων] διπλάσια τυγχάνουσιν D 9 πρῶτοι om. A alt. τὸ CG (Turn.): om. ceteri (Mang.) 9. 10 ἐφήμησαν L; ἐπεφήμισαν coni. Maug. 10 πρώτη πόλις αὕτη] πόλεων αὕτη πρώτη Α σε] γε 11 αὐτοκράτορ M πλείονα Ο 12 ἴσως GM ἅμα om. H 13 τὸ C: κ om. ceteri περὶ add. Mang.: om. codd. (v) 14 χειρόμηκτον C, χειρόμηκτον μορφὴν add. Η2. om. Η1 15 ἕδος τοῦ ἀληθοῦς Cohn: ἕδος CGO, τοῦ τοῦ ἀληθοῦς MH, τοῦτο ἀληθὲς Α πλαστῶν Mang.: πλασμάτων codd. (v) 16 εἰσιν CH: εἰσὶ GOMA; ἐστιν coni. Cohn δ’ Α 18 σου Turn. (v): οὗ Ο, μου ceteri τοῦ] τὸ Α 18. 19 πανταχόθεν (ἁ vel ἁ eras.) M 19 ἐπιστολαῖς] vel post κελεῦσαι (18) transp. vel ἀποστολαῖς coni. Mang. καὶ om. Α ἐντελεχοῦς CGMH (Turn.): ἐνδελεχοῦς OA (Mang.) 20 post σου deesse quaedam, ubi Liviae in templo ornando magnificentia (cf. 213, 22) praeter alia enarrabatur, recte vidit Maug.) [*](4. 5 DR fol. 114r ἐκ τῆς αὐτῆς (post locum ad p. 14—16 adlatum) Anton. Mel. II 1 Col. 1004 Φίλωνος: τί ἂν γένοιτο εὐμενείας ἡγεμόνος (βασιλέως Anton.) ὑπηκόοις ἄμεινον; 8—10 D K foL 237v ἐκ τῆς πρὸς Γάιον πρεσβείας: ἐν ταῖς συγγενείαις — ἐφήμισαν.)

καὶ γὰρ εἰ τοῖς οἰκήτορσι τῆς χώρας ἀπήχθοντο δυσμενεῖς ὄντες, ἀλλ’ αἰδώς γέ τις ἢ φόβος εἰσῄει παραλῦσαί τι τῶν ἐξ ἀρχῆς νενομισμένων ἐπὶ τιμῇ τοῦ ποιητοῦ τῶν ὅλων καὶ πατρός· ᾔδεσαν γὰρ ἐκ τούτων καὶ τῶν ὁμοιοτρόπων τὰς τῶν θεηλάτων κακῶν φυομένας ἀνηκέστους συμφοράς. ἧς χάριν αἰτίας ἀσεβὲς σπέρμα σπείρειν εὐλαβοῦντο δεδιότες, μὴ θερίζειν ἀναγκασθῶσι τοὺς ἐπ’ ὀλέθρῳ παντελεῖ καρπούς.

ἀλλὰ τί μοι ξένους καλεῖν μάρτυρας ἔχοντι πολλοὺς τῶν οἰκειοτάτων σοι παραστῆσαι; Μάρκος Ἀγρίππας εὐθέως, ὁ πρὸς μητρός σου πάππος, ἐν Ἰουδαίᾳ γενόμενος, ἡνίκα Ἡρῴδης ὁ ἐμὸς πάππος ἐβασίλευε τῆς χώρας, ἀναβῆναι μὲν ἀπὸ θαλάττης εἰς τὴν μητρόπολιν ἐν μεσογείῳ κειμένην ἠξίωσε·

θεασάμενος δὲ τὸ ἱερὸν καὶ τὸν τῶν ἱερέων κόσμον καὶ τὴν τῶν ἐγχωρίων ἁγιστείαν, ἠγάσθη χρῆμα νομίσας ὑπέρσεμνόν τι καὶ παντὸς λόγου μεῖζον ἑωρακέναι, καὶ διήγημα οὐδὲν ἦν ἕτερον αὐτῷ πρὸς τοὺς συνόντας τότε τῶν ἑταίρων ἢ ὁ τοῦ νεὼ καὶ τῶν κατ’ αὐτὸν ἁπάντων ἔπαινος.

ὅσας γοῦν ἡμέρας διέτριψεν ἐν τῇ πόλει κατὰ χάριν τὴν πρὸς Ἡρῴδην, ἐφοίτησεν εἰς τὸ τέμενος τερπόμενος τῇ θέᾳ καὶ τῆς κατασκευῆς καὶ τῶν θυσιῶν καὶ τῆς περὶ τὰ ἱερουργούμενα λειτουργίας καὶ τάξεως καὶ τῆς περὶ τὸν ἀρχιερέα σεμνότητος, ὁπότε ἀσκηθείη τῇ ἱερᾷ στολῇ καὶ κατάρχοι τῶν ἱερῶν.

ἀναθήμασι δὲ κοσμήσας ὅσοις ἐξῆν τὸ ἱερὸν καὶ τοὺς οἰκήτορας εὐεργετήσας ὅσα μὴ βλάψει χαριζόμενος, Ἡρῴδην εὐφημήσας πολλὰ καὶ εὐφημηθεὶς μυρία, παρεπέμφθη μέχρι λιμένων, οὐχ ὑπὸ μιᾶς πόλεως, ἀλλ’ ὑπὸ τῆς χώρας ἁπάσης, φυλλοβολούμενός τε καὶ θαυμαζόμενος ἐπ’ εὐσεβείᾳ. τί δὲ ὁ ἕτερός σου πάππος Τιβέριος Καῖσαρ;

οὐχὶ ταὐτὰ [*](2 ἄλλο τι A (Mang.): ἄλλος Μ, ἄλλο ceteri (Turn.) ἐνεωτέρισέν C, ι corr. ex η Ο, ἐνεωτέρησε G ποτε CG (Turn.): ποθ’ OMAH (Mang.), ποθεν L 3 νεών CG: ναόν ceteri 3. 4 ἐνιδρύσασθαι coni. Mang. 4 εἰ] εἰ καὶ Α 6 ἐπὶ τιμὴ MAH (Mang.): ἐπ’ ἀτιμία CGO (Turn.) 8 συμφοράς] φοράς coni. Mang. ἀσεβείας coni. Mang. 9 ἀναγκασθῶσιν L παντελεῖ A (Mang.): παντελεῖς ceteri (Turn.) 11 σοι om. AH 13 ἐβασίλευσε G, ἐβασίλευεν O 14 ἠξίωσεν CO 15 τὸν orn. L τῶν χωρίων MA; τοῦ χωρίου coni. Mang. ἁγιστείαν OMAL (prob. Mang.): ἁγιστίαν CGH (v) ἠγάσθαι H 17 οὐδὲν H2, οὐδὲ H1 συνιόντας Richt. (Tauchn.) ἑταίρων] ἑτέρων L 18 αὐτόν] αὐτῶν Ο 19 τὴν aute χάριν add., sed eras. H ἐφοίτα A, ἐφοίτησας Η1, corr. H2 τέμενος CGO: ἱερὸν ceteri (praefert Mang.) 21 λεπτουργίας coni. Mang. περὶ] πρὸς Η 22 ὁπότ’ Α ἀσκηθείη] ἐνσκευασθείη coni. Mang. κατάρχει G, κατάρχῃ L ἱερῶν] ἱερέων CGO (Turn.) 23 ὅσοις] ει οἵοις coni. Mang. 24 βλάψει ΑΗ: βλάψη L, βλάψη ceteri (v) 24. 25 εὐφημισθεὶς OL, εὐφημιθεὶς Η 25 λιμένων] λειμώνων Α 26 φιλοβολούμενος M 27 ὁ πάππος σου ὁ ἕτερος transp. Η ταὐτὰ CGO (Mang.): ταῦτα ceteri (Turn.))

ἔχω δέ τι καὶ φιλοτίμημα αὐτοῦ προσδιηγήσασθαι, καίτοι μυρίων ἀπολελαυκὼς ὅτε ἔζη κακῶν· ἀλλὰ τἀληθὲς φίλον καὶ σοὶ τίμιον. Πιλᾶτος ἦν τῶν ὑπάρχων ἐπίτροπος ἀποδεδειγμένος τῆς Ἰουδαίας· οὗτος οὐκ ἐπὶ τιμῇ Τιβερίου μᾶλλον ἢ ἕνεκα τοῦ λυπῆσαι τὸ πλῆθος ἀνατίθησιν ἐν τοῖς κατὰ τὴν ἱερόπολιν Ἡρῴδου βασιλείοις ἐπιχρύσους ἀσπίδας μήτε μορφὴν ἐχούσας μήτε ἄλλο τι τῶν ἀπηγορευμένων, ἔξω τινὸς ἐπιγραφῆς ἀναγκαίας, ἣ δύο ταῦτα ἐμήνυε, τόν τε ἀναθέντα καὶ ὑπὲρ οὗ ἡ ἀνάθεσις.

ἐπεὶ δὲ ᾔσθοντο οἱ πολλοί — καὶ περιβόητον ἦν ἤδη τὸ πρᾶγμα —, προστησάμενοι τούς τε βασιλέως υἱεῖς τέτταρας οὐκ ἀποδέοντας τό τε ἀξίωμα καὶ τὰς τύχας βασιλέων καὶ τοὺς ἄλλους ἀπογόνους καὶ τῶν παρ’ αὐτοῖς τοὺς ἐν τέλει παρεκάλουν τὸ νεωτερισθὲν περὶ τὰς ἀσπίδας εἰς ἐπανόρθωσιν ἀγαγεῖν καὶ μὴ κινεῖν ἔθη πάτρια τὸν πρὸ τοῦ πάντα αἰῶνα διαφυλαχθέντα καὶ πρὸς βασιλέων καὶ πρὸς αὐτοκρατόρων ἀκίνητα.