History of the Peloponnesian War

Thucydides

Historia Belli Peloponnesiaci. Haase, Friedrich, translator. Paris: Firmin Didot, 1869.

Brasidas quidem quum haec dixisset, et eruptionem parabat ipse, et reliquos cum Clearida ad portas, quae Thraciae vocantur, collocabat, ut, quemadmodum constitutum erat, post se erumperent.

Cleoni autem, quum ipse Brasidas conspectus esset, dum de Cerdylio descendit, et in urbe, quae extrinsecus manifeste conspici poterat,

207
ad Palladis templum sacra facit et lira agil, nuniia-tur (tunc enim ad loci contemplationem processerat) et omnem hostium exercitum in urbe manifeste conspici posse, et sub portis multa equorum hominumque tanquam exeuntium vestigia apparere.

Ille vero quum haec audisset, accessit, atque ubi rem vidit, quia proelio decernere nolebat ante auxiliorum adventum, putans se discedere posse antevertentem hostium impetum, uno eodemque tempore et signum receptui dari jubebat, et abeuntibus praecepit, ut sinistro cornu praeeunte, qua sola ratione fieri poterat, Eipnera versus se subducerent.

Sed quum hoc ei lentius fieri videretur, ipse dextro cornu converso, et nudo latere hostibus objecto exercitum abducebat.

Et in hoc tempore Brasidas, quum opportu-nitalem adesse et Atheniensium exercitum moveri animadverteret, militibus, quos secum ducebat, ceterisque dixit.

« Isti nos non exspectant; hoc ex lancearum capitumque motu perspicuum est; qui enim hoc faciunt, ii invadentes exspectare non consueverunt. Quare nunc aliquis mihi portas aperiat, quas dictum est, et quam celerrime eruptionem confidenter faciamus. »

Atque ipse quidem per illas portas, quae ad vallum ducebant, perque primas longi muri, qui tunc exstabat, egressus, cursu contendit recta per illam viam, ubi nunc per firmissimam illius loci munitionem eunti tropaeum erectum visitur; et aggresssus Athenienses simul et sua confusione territos, et ipsius audaciam extimescentes, per medium agmen in fugam vertit.

Et Clearidas, ut constitutum erat, eodem tempore per Thracias portas eruptione facta cum exercitu in hostem ferebatur. Accidit autem, ut hac inopinata et repentina eruptione Athenienses utrinque perturbati trepidarent;

ac sinistrum quidem eorum cornu, quod erat Eionem versus , quod quidem jam processerat, statim divulsum fugere coepit; et Brasidas, hoc jam fugiente, secundum dextrum procedens, vulneratus est, atque Athenienses quidem eum cadentem non animadverterunt, sed qui proximi stabant, sublatum absportarunt.

At dextrum Atheniensium cornu magis manebat, et Cleo quidem, ita ut principio non manere constituerat, statim fugit, et a Myrcinio peltato exceptus, ab eo interfectus est; ejus vero gravis armaturae milites, facto globo in collem conversi Clearidam bis terve irruentem propulsabant, nec prius cesserunt, quam Myrciniorum et Chalcidensium equitatus et peltati circumsistentes atque jaculis petentes in fugam eos verterunt.

Quum autem sic universus Atheniensium exercitus jam aegre diffugisset, et ipsorum multi per montes ad varias vias se convertissent, quotquot non perierunt aut statim in ipso congressu aut a Chalcidensium equitatu ac peltatis, reliqui Eionem se receperunt.

Qui vero Brasidam ex proelio exportarant et servarant, adhuc spirantem in urbem importarunt , et cognovit ille quidem suos vicisse, sed non multo spatio interjecto animam efflavit.

Reliquus autem exercitus, qui cum Clearida erat, quum a persequendis hostibus rediissel, cadavera spoliavit, et tropaeum erexit.