Anonymi In Analyticorum Posteriorum Librum Alterum Commentarium

Anonymi In Aristotelis Librum Alterum Analyticorum Posteriorum

Anonymi In Aristotelis Librum Alterum Analyticorum Posteriorum, Anonymi In Analyticorum Posteriorum Librum Alterum Commentarium, Commentaria in Aristotelem Graeca, Vol 13.3, Wallies, Reimer, 1909

p. 92 b 15 Τί μὲν γὰρ σημαίνι τὸ τρίγωνον, ἔλαβεν ὀ τρης, ὅτι δ’ ἔστι δείκνυσι.

Λαβὼν ὅτι ἀπόδειξίς ἐστι τοῦ ὅτι ἔστι δεικτική, ἕχων δὲ ὅτι καὶ ὁ ορισμὶς καὶ ἡ ἀπόδειξις ἑκάτερον αὐτῶν τίνος ἐστίν, ἐστίν, ἐπὶ τούτοις λέγει τί οῦν δείξει ὁ ὁριζόμενος τί ἐστίν; ἢ τὸ τρίγωνον; ὄ ἴσον ἐστὶ <τῷ> τί οῦν δείκνυσιν ὁ ὁριζόμενος καὶ τὸ τί ἐστιν ἀποδιδούς τινος; ἢ τὸ τί ἐστιν ἐχεῖνο ὃ ὁρίζεται; ὁ γὰρ τὸ τρίγωνον ὁριζόμενος τί ἐστι τὸ τρίγωνον λέγει, ἀλλ’ οὐχ ὅτι ἔστιν· ἄλλο γὰρ ἐκεῖνο δι’ ἀποδείξεως δεικνύενον’. καὶ τὸ ἀκολουθουν ἀτοπον ἐριφέρει· ὅ τις δρισμῷ ὁρισμῷ οἶδεν, ὅτι ἕστι τοῦτο, οὐκ εἴστεται· ἄλλη γὰρ ἡ τοῦτο δεικνύουσα· κτῦτο δ’ ἀδύνατον, ὃ μὴ οἶδέ τις εἰ ἔστι, τοῦτο τί ἐστιν εἰδέναι.

p. 92 b 19 Φονερὸν δὲ καὶ κατὰ τοὺς νῦν τρόπους κτῶν ὅρων.

Ὅτι μὴ τοῦ ὅτι ὅτι ἔστι ὁριστὸν ὁ ὁρισμός ἐστι δεικτικός· εἰ γὰρ καὶ ἐν ὑπάρξει ἐστὶν οὖ ὁ ὁρισμὸς ἀποδέδοται, ἀλλ’ ὅ γε ὁρισμὸς τὸ εἶναι [*](1 τῆ 3 Ra: τοῦ— τοῦ ὁρισμοῦ Ua 5 δεῖν scripsi : δεῖ libri 7 post εστι add. καὶ R Arist.: om. Ua(D, del. u) cf. VS. 4 δὲ Ua: γὰρ 9 τι R 10 τὸ prius addidi 11 μόνων B: μόνῳ conicio τῷ scripsi: τῶν libri 12 ὑπάρχων Ua: ὑπάρχει R γὰρ scripsi: δ’ RU: om. a 15 καὶ prius BU: om. Ra δὲ scripsi: γὰρ libri 17 ὁ om. a 18 τούτου δεκτική Ua 20 δ’ Ua Arist.: τί R 23 ἢ τὸ τρί γωνον Arist.: ἢ τρίγωνον (d: τὸ del. n): τὸ τρίγωνον ἢ Ua ὅ om. R τῷ addidi 25 om. R 27 καὶ om. R 28 τοῦτο prius om. R 32 εῖναι R: εἰ Ua)

560
αὐτοῦ οὐ δείκνυσιν. ὁ γὰρ τοῦ κύκλου ὀρισμὸς οὔτε εῖναι τὸv κύκλον δείκνυσι [*](105r) τοῦτο γὰρ δηλοῖ αὐτῷ διὰ τί ἐστιν)· οὐδὲ γὰρ ἐνσημαίνεται ἐν τῷ ὁρισμῷ αἰτία δι’ ἣν ἔστι τοῦτο οὖ ὀρισμόν τις ἀποδέδωκεν· ἀλλ’ οὐδὲ τοῦ διὰ τί ἐστι τοῦτο κυκλος.

p. 92 b 24 ’Αλλ’ ἀεὶ ἔφεστι λέγειν τὸ διὰ τί. εἰ ἄρα ὁ ὁριζόμενος δείκνυσιν ἢ τί ἐστιν ἢ τί σημαίνει τοὔνομα καὶ τὰ ἑξῆς.

Δείξας, ὅτι οὐκ ἔστιν ὁ ὁρισμὸς τοῦ εἶναι τὸ τρᾶγμα τὸ ὁριστὸν δει κτικός τε καὶ γνωστικός, λαμβάνει ὡς ἑπόμενον τούτῳ τὸ μὴ εἶναι τὸν ὁρισμὸν πράυματός τινος δηγωτικὸν ἀλλὰ τοῦ λαμβανομένου τί σημαίνει τὸ λεγόμενον, ὡς εἶναι αὐτὸν λόγον ὀνόματι ταύτὸν σημαίνοντα. εἰ γὰρ δεῖ μὲν τὸν ὀριζόμενον ἢ τί ἐστι τὸ πρᾶγμα δεικνύναι η τι σημαινει τοὔνομα λέγειν, οὐ δείκνυσι δὲ τί ἐστι τὸ πρᾶγμα Ι τῷ τὴν αρχὴν μὴ [*](105v) εῖναι δι’ ὁρισμοῦ εἰδέναι ὅτι ἔστι, τὸ καταγειπόμενον ἂν εἴη μηυντικὸς λόγος τοῦ τί σημαίνει τοὔνομα, ὅπερ ἄτοπον δείκνυσιν.

p. 92 b 30 Ἔτι πάντες οἱ λόγοι ὁρισμοὶ ἄν εἶεν καὶ τὰ ἑξῆς.

Ef ὁ ὁρισμὸς λόγος ὀνίματι ταὐτὸν σημαίνων, μὴ οιον τε δ’ ἀπο9δεῖξαι ὅτι τοῦτο τὸ ὅνομα τοῦτο δηλοῖ θέσει γὰρ καὶ σμνθήκῃ τὰ ὀνόματα, οὐκ ἀνάγκῃ τινί), οὐδ’ ἄν τοῦ τοῦτο τὸ ὄνομα τοῦτο σημαίνειν πέστιν τινὰ ἔχοιμεν. οὐδ’ οἱ ὁρισμοὶ τοίνυν τοῦτο προσδηλοῦσι, τὸ εἶναι ἕκαστον αὐτῶν δηλωτικὸν τοῦ σημαινομένου ὑπὸ τοῦδε τοῦ ὀνόματος.

p. 92 b 35 ’Εx μὲν τοίνυν τούτων οὔτε ὁρισμὸς καἰ συλλογισμὸς φαίνεται ταὐτὸν ὄν καὶ τὰ ἐξπης.

Τὰ δεδειγμένα ἀνακεραλαιοῦται, ὄτι τε μὴ ταὐτὸν συλλογισμὸς καὶ ὁρισμός († ὃ ἂν ἐναργὲς ἔλαβεν· ἄλλος γὰρ ἐκατέρου αὐτῶν λόγος) καὶ ὄτι μὴ τοῦ τοῦ συλλογισμὸς καὶ ὁρισμός, εἴ γε ὁ μὲν τοῦ τί ἐστιν, δ δὲ τοῦ ὄτι ἐστιν. ἂ πρῶτα ἔδειξε διὰ τοῦ μήτε τὸ διὰ συλλογισμοῦ δεικνύμενον δι’ ὁρισμοῦ δείκνμσθαι μήτε, οὖ ἐστιν ὁρισμός, τοῦτο καὶ συλλογισμοῦ δείκνυσθαι. ἀλλὰ καὶ ὅτι ὅτι μήτε ὁ ὁρισμὸς αὐτὸς ἢ ἀ\ποδείκνυσί τι ἢ ὅλως δείκνυσιν· οὔτε γὰρ εῖναι τὸ πρᾶγμα ἀποδείκνυσιν, οὔθ’ ὅτι ἐκείνου ἐστὶν οὖ ἀποδίδοται δείδνυσι. διὸ [*](1 ὁ scrirsi: οὐ libri 1.2 τοῦ— ιὐδὲ γὰρ om. a 2 οὐ U 3 post αἰτία add. τις Ua ὁρισμός U 4 an οὐδὲ τὸ? 5 ὁ R (Mu, pr. n) 7.8 δεικτικὸς —γνωστικὸς R: δεικτικῶς—γνωστικῶς Ua 8 τούτω B: τοῦτο RUa 10 σημαίνοντι R 13 post μηνυτικὸς add. ὁ RU: om. a 17 σημαίνει Ua 18 τούτου τὸ τὸ Ua: τούτου τοῦ R ὀνόματος R 19 προσδηλοῦσιν Arist.: προδηλοῦσιν RUa 21 τούτων τοίνυν a ὁρισμὸς καὶ R Arist.: ὁ ὁρισμὸς οὔτε ὁ Ua 24 fort. ὄπερ ὂν 25 post συλλογισμὸς add. τε Ua 26 τὸ (ante ti) R 28 fort. μηδὲ cf. p. 570,28)

561
οὔτε ὁρισμῷ ἔστι γνῶναι ὅτι τόδε τοῦδε ὀρισμός οὐδὲν γὰρ δείκνυσιν ὁ [*](105v) ὁρισμός) οὔτε ἀποδείξει, ἐπεὶ μή ἐστιν ἀπόδειξις τοῦ τί ἐστιν, ὡζ δέδεικται· πᾶσα γὰρ τοῦ ὅτι ἔστι.

p. 93 a1 Πάλιν δὲ σκεπτέον τί τούτων λέγεται καλῶς καὶ τί οὐ καλῶς.

Οὔτε γὰρ τὸ μὴ δύνασθαι τὸ αὐτὸ δι’ διρισμοῦ καὶ δι’ ἀποδείξεως γινώσκεσθαι πάντῃ καλῶς εἴρηται, οὔτε τὸ μὴ ὅλως εῖναί τινα δεῖξιν ὀρισμοῦ, ὡς ἐρεῖ.

p. 93 a3 Ἐπεὶ δ’ Ἐπεὶ ὠς ἔφαμεν, ταὐτὸν τὸ εἰδέναι τί ἐστι καὶ τὸ εἰδέναι τὸ αἴτιον τοῦ τί ἐστιν.

Ἐπιχειρεῖ πρῶτον δεῖξαι ὄτι ἐστιν ὀρισμὸν ἀποδεῖξαι δε’ ὀρισμοῦ. συγχρῆται δ’ εἰς τὴν ἀπόδειξιν τοῖς προδεδειγμένοις αὐτῷ· δέδειχε γὰρ πρὸ ἀλίγου δι’ ὦν εἶπεν “ἐν ἅπασι γὰρ τούτοις φανερόν ἐστιν ὅτι ταὐτά ἐστι τὸ τί ἐστι καὶ διὰ τί ἀστιν”. ἔδειξε γὰρ διὰ τούτων ὅτι ὁ τὸ τί ἐστι καὶ τὸν ὁρισμὸν ζητῶν αἴτιον ζητεῖ· ὁ γὰπ ὀρισμὸς ἑκόστου καὶ αἴτιον. τούτῳ δὴ προσχρῆται. εἰ γὰρ ὁ ὁρισμὸς αἴτιον, ὀ ὀρισμόν τινος εἰδὼς καὶ αἵτιον οἶδε. δὲ τὸν ὁρισμόν ὁρισμόν τινος εἰδότα εἰδέναι τὸ αἴτιον αὐτῷ τοῦ εἶναι τοῦτο γὰρ σημαίνει αὐτῷ τὸ αἴτιον τοῦ τοῦ τί ἐστι) δέδεικται· ταὐτὸ γὰρ ἔκειτο > ἡ τοῦ τί ἐστι ζήτησις καὶ αἰτίας ζήτησις.

Δύναται τῷ λόγος δὲ τούτου εἰρηκέναι <αἴτιον> τοῦ δύνασθαι δειχθῆναι διὰ συλλογισμοῦ. καὶ εἴη ἂν ἡ πρò αὐτοῦ οὐχ ὁλόκληρος ἀλλ’ ἐλλιπῶς εἰρημένη· ἐπεὶ δ’ ἔστιν, ὡς ἔφαμεν, ταὐτὸν τὸ εἰδέναι τί ἐστι καὶ τὸ εἰδέναι τὸ αἵτιον τοῦ τί ἐστι· λείποι γὰρ ἂν αὐτῇ τὸ οἶόν τε διὰ συλλογισμοῦ τὸ τί ἦν εῖναι δείκνυσθι’. ἐπεὶ τοίνυν ὁ ὁρισμὸς αἴτιον, ἢ ταὐτὸν ἔσται τούτῳ οὖ αἴτιον ἢ ἄλλο αὐτοῦ. τῶν γὰρ αἰτίων τὰ μὲv ταὐτά ἐδείνοις, ἐκείνοις, ὠρ αἴτια, ὁλόκηγρον αὐτῶν δηλοῦντα δηλοῦντα τὴν οὐσίαν· τοῦ γὰρ τὸν ἄνθρωπον ζῷον πεζὸν δέπουν εἶναι οὐκ ἄλλο τὸ αἴτιον παρ’ αὐτὸ τοῦτο, καὶ ὄλως ὁ ἑκάστου οἰκεῖος ὅρος.

[*](1 οὔτε ὁρισμῷ scripsi: οὐδὲ ὁρισμῶ R: οὐ δἰ ὁρισμοῦ Ua 4 τί prius R Arist.: ὅτι Ua 4. 5 καὶ τί οὐ καλῶς om. Ua 6 μὴ superscr. B 8 εἴρηται R 9 ταὐτὸ Ua 10 αἴτιον Ua Arist. cf. vs. 18. 23: αὐτό R τοῦ τί ἐστιν Ua (D n u, pr. B): τοῦ εἰ ἔστι Arist.: om. R cf. vs. 18. 23 11 ἐπιχειρεῖ LR: ἐπεχείρει Ua 12 καὶ συγχρῆται, om. δ’ πρὸς L: επὶ R τὴν τούτου τάξιν L αὐτῶ BUa: αὐτοῦ L: αὐτὸ R 13 πρὸ ὀλίγου] p. 90a 14 14 καὶ LR Arist: καὶ τὸ Ua 16 τοῦτο fort. fort. τούτοις 17 τόνδε B τινος om. B 19 ταὐτὸ γὰρ ἔκειτο scripsi: yap τοῦτο ἐκεῖ. τὸ libri γὰρ τὸ τοῦ B) delevi καὶ αἰτίας scripsi: αἰτία καὶ R: αἰτίας Ua 20 τῶ λόγω λόγος ex Arist. scripsi) δὲ τούτου RU: δὲ τῷ λόγῳ τούτῳ a αἴτιον addidi τοῦ Ua: τὸ R 21 αὐτῆς Ua 22. 23 τί ἐστι — τοῦ τί ἐστι om. R 23 λείποι scripsi: λείπει libri αὐτῆ B: αὔτη RUa 24 ἦν om. Ua 26 ἐκείνοις scripsi: ἐκείνων οἶς libri ὦν οm. a 28 ὅρος om. Ua)
562

p. 93 a 5 Λόγος δὲ τούτου, ὅτι ἔστι τι τὸ αἴτιον· καὶ τοῦτο ἢ [*](105v) ταὐτὸ ἢ ἄλλο.

Δύναται τὸ καὶ τοῦτο ἢ ταὐτὸ ἢ ἄλλοτ̓̀ͅ εἰρηκέναι οὐχ οὐχ ὠς συλχρῶν εἶναι τὸ αὐτὸ αὑτοῦ αἴστιον δοκεῖ γὰρ ἄλλο εῖναι τὸ αἴτιον καὶ τὸ οὖ ἐστιν αἴτιον ἐν πᾶσιν) ἀλλ69 ὑπὲρ τοῦ ὀλοκλήρῳ χρῆσθαι διαιρέσει. καὶ εἴη ἂν τὸ εἰ τοίνουν ἐστὶν ἄλλο ἐπενηνεγμένον σημαντικὸν τοῦ ὀφείλειν τὸ αἴτιον ἄλλο εἶναι.

p. α 15 Ἀλλ’ ἔστι λογικὸς συλλογισμὸς τοῦ τί ἐστιν.

Λογικὸν συλλογισμὸν τὸν μὴ ἀποδεικτικὸν ἀλλὰδιαλεκτικόν τε καὶ δι’ ἐνδόξων συνάγοντα εἴωθε λέγειν. ιἰπὼν δὲ τὴν τοιαύτην δεῖξιν λογικὴν εἶναι ἀλλ’ οὐκ ἀποδεικτικὴν ἐξῆς προτίθεται φητῆσαι, εἰ ὅλως ἐνδέχεται, πῶς λαὶ τίνα πρόπον. καὶ ὐπομνήσας ἡμᾶς τῶν κατ’ ἀρχὰς εἰρημένων ἀποδείξει κατὰ τὴν πρὸς αὐτὰ ἀκολουθίαν, ὅτι ἀπόδεξιν μὲν οὐχ οἶόν τε ὁρισμοῦ γενέσθαι, ἔστι μέντοι δι' ἀποδείξεως τρόπον τινὰ ὁρισμὸν εὐρεῖν. καὶ τοῦτο δ’ ἦν ἠπορημένον, πῶς οἶόν τε δείκνυσθαι τὸ τί ἦν εἶναι· ἐδόκει γὰρ ἄτοπον εἶναι τοῦτο. μέλλων δὲ περὶ τούτου ζητεῖν τε καὶ λέγειν πρῶτον ἡμᾶς τῶν κατ ἀρχὰς εἰρημένων ὑπομιμνήσκει χρησίμων αὐτῷ πρὸς τὴν τοῦ προκειμένου θεωρίαν ἐσομένων· διὸ καὶ προσέθηκε τὸ Ι εἰπόντες πάλιν ἐξ [*](106r) αρχης.

p. 93 a16 Ὥσπερ γὰρ τὸ διοτι ζητουμεν.

Ὅτι ὥσπερ τὸ ὅτι τοῦ διότι προγινώσκεται, οὔτως καὶ τὸ εἰ ἔστι τοῦ 5 τί ἐστιν, ἐνίοτε δὲ καὶ ἅμα δῆλα γίνεται, οὐ μὴν ἔμπαλιν.