Scholia in Iliadem
Scholia in Homerum
Scholia in Homerum. Scholia Graeca in Homeri Iliadem, Volume 1-6. Dindorf, Ludwig; Maas, Ernest, editors. Oxford: Clarendon Press, 1875-1888.
340. ἄμερδεν] ἐστέρισκε τοῦ ὁρᾶν.
* Πορφυρίου. ἠξίους ἡμᾶς παρατηροῦντας τὴν τοῦ ποιητοῦ ἐν πᾶσι λεπτουργίαν ἰχνεύειν καὶ τὴν ἐν τοῖς ὀνόμασιν αὐτοῦ πρὸς αὑτὸν ὁμολογίαν. φωτὸς γὰρ ἐν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν ὄντος συμμέτρον διʼ οὗ ὁρῶμεν τὰ πεφωτισμένα, τὴν τυφλότητα ὁτὲ μέν φησιν “ὀφθαλμοῦ ἀλάωσεν” (Od.1, 69), ἀφῃρῆσθαι τὸ λεύσσει παριστὰς, ὁτὲ δὲ “ὀφθαλμῶν μὲν ἄμερσε” (Od. 8, 64), τὸ τοῦ μαίρειν ἐστερῆ- σθαι λέγων σκοτεινόν· καὶ τὸ τοῦ μαίρειν ἀφῃρημένον εἴδωλον ἀμαυρὸν ἔφη (Od. 4, 824)· φωτὸς γὰρ παρουσία καὶ ὀφθαλμὸς ὁρῶν τὰ ὁρώμενα φαίνεται. διττῆς οὖν ὀφθαλμῶν οὔσης καὶ κατὰ Πλάτωνα ἐπιταράξεως—ἢ γὰρ διὰ σκότος ἢ διʼ ὑπερβολὴν τοῦ συμμέτρου φωτός —τὸ μὲν διὰ σκότος καὶ τὸ μήτε μαίρειν μήτε μαρμαίρειν ἀμέρθη εἶπε καὶ ἀμαυρὸν, τὸ δὲ διὰ στιλβηδόνα ἐπὶ τοῦ χαλκοῦ· “ὄσσε δʼ ἄμερδεν αὐγὴ χαλκείη κορύθων ἀπολαμπομενάων θωρήκων τε νεοσμήκτων σακέων τε φαεινῶν” (Il. 13, 340). ὅθεν καὶ ἐπίθετον τοῦ χαλκοῦ ἐφιλοτέχνησε, τὸ νώροπα χαλκόν (Il. 2, 578) καὶ ἤνοπι χαλκῷ (Il. 16, 408), σημαίνων τὸν μὴ ἐῶντα τοὺς ὦπας ὁρᾶν διὰ τὴν προσοῦσαν στιλβηδόνα. εἰ δὴ τὸ μέρδειν τὸ μαίρειν ἐστὶ καὶ τὸ μὴ μέρδειν ποιοῦν ἀμέρδειν, τὸ ἄγαν μέρδειν σμερ- δαλέον ἂν εἴη, τῆς ζα ἐγκειμένης ὡς τὸ ζαχρηεῖς. ὅταν οὖν ἐπὶ τοῦ δράκοντος λέγῃ “σμερδαλέον δὲ δέδορκε” (Il.22,95). τὸ ἄγαν στίλ- βον τῶν ὀφθαλμῶν ἀκουσόμεθα· καὶ γὰρ δράκων παρὰ τὸ δράκειν εἴρηται. ἐπὶ τῶν λεόντων δὲ ἐσαύτως τὸ “σμερδαλέω δὲ λέοντε” (Il. 18, 579) ἐπὶ τῆς ἐκφοβούσης αὐτῶν ἐνοράσεως ἐκδεξόμεθα· καὶ γὰρ ὁ λέων παρὰ τὸ λεύσσειν ὠνόμασται. αὐτὸς γὰρ ἡρμήνευσε τί τὸ σμερδαλέον ἐπʼ αὐτῶν, εἰπὼν γλαυκιόων (Il. 20, 172). παὶ ἡ ἀσπὶς δὲ τῆς Ἀθηνᾶς διὰ τὴν μαρμαρυγὴν “δεινή τε σμερδνή τε” (Il. [*](7. *Πορφυρίου] om. Transcrip- ἠξίους ἡμᾶς] Alloquitur Anato- tum hoc scholion est ex Ζητημάτων lium, cui Porphyrius Ζητήματα de- Ὀμηρικῶν c. 9. nonnulla cum diver- dicavit. sitate scripturae.)
342. νεοσμήκτων] οὐ καινῶν, φησὶν, ἀλλὰ διὰ τοῦ ἐπιθέτου τὴν περὶ αὐτὰ τῶν ἐχόντων δηλοῖ ἐπιμέλειαν.
χαρίεν καὶ τὸ ποικίλως τὴν κατʼ εἶδος διαφορὰν φράζειν, καὶ τὰς μὲν κόρυθας λαμπομένας, τοὺς δὲ θώρακας νεοσμήκτους, καὶ φαεινὰς τὰς ἀσπίδας. διδάσκει οὖν ἐπιμελεῖσθαι τῶν ὅπλων τοὺς περὶ αὐτὰ ἀναστρεφομένους.
343. εἴη] ἀντὶ τοῦ ἦν. κατὰ συλλογισμὸν δὲ ἡ αὔξησις· εἰ γὰρ ὁ μόνον ὁρῶν ἐλυπήθη, τί μᾶλλον ἐπὶ τῶν ἐνεργούντων αὐτῶν δεῖ σκοπεῖν;
345. ἀμφίς] κεχωρισμένως καὶ μετʼ ἀμφισβητήσεως.
348. κυδαίνων Ἀχιλῆα] τὸ “Διὸς δʼ ἐτελείετο βουλή” (Il. 1, 5) δηλοῖ. ὑπὲρ παραμυθίας δὲ τῶν ἀκροατῶν ταῦτα διὰ μέσου φησί· σχεδὸν γὰρ ἀποδείκνυσιν ἀμφοτέρους τοῖς Ἕλλησι βοηθοῦντας, τὸν μὲν ἑνὶ, τὸν δὲ τῷ πλήθει.
351. μετελθών] ἡ μετά πρὸς τὸ Ἀργείους. καὶ ἔστιν ἀντὶ τῆς ἐπί.
352. ὑπεξαναδύς] ἡ ὑπό τὴν κάτω δηλοῖ σχέσιν, τὴν ἔξω ἡ ἔξ, καὶ τὴν ἄνω ἡ ἀνά. ἢ περισσὸν τὸ ὑπέξ· ἀναστρέφει δὲ αὐτὸ ἐν τῷ [*](10. οὐχ οἱ Bekkerus] οὐχὶ 14. φωτίζειν] φω)
354. ἴα πάτρη] ἀντὶ τοῦ μία πατριά. ἠρέμα δὲ ἀφαιρεῖ διὰ τούτου τὸ ἐπὶ τῇ γενεᾷ οἴημα τῶν ἀνθρώπων· τιμιώτερα γὰρ τὰ πλεονεκτήματα.
355. ἀλλὰ Ζεὺς πρότερος] τοὺς πρεσβυτέρους ἀεὶ πολυπειρο- τέρους φησίν. ἄμφω δὲ εἰς σύστασιν παρέλαβε, τό τε τῆς ἡλικίας καὶ τῆς σοφίας. οὐ γὰρ περὶ τῆς δυνάμεως εἶπεν· αὔξει γὰρ τῇ δυνάμει Ποσειδῶνα, καὶ τιμῆ, οὐ ῥώμῃ φησὶν αὐτὸν εἴκειν Διί. διατείνει δὲ καὶ ἐπὶ πάντων ὁ λόγος, ὅτι δεῖ αἰδεῖσθαι ἀδελφοὺς πρεσβυτέρους ἅμα καὶ σοφωτέρους.
358. * ὁ Ζεὺς καὶ ὁ Ποσειδῶν τὰ πέρατα τῆς μάχης καὶ τοῦ πολέμου τείναντες κατʼ ἀμφοτέρων τῶν στρατῶν ἔδησαν ἰσχυρῷ δεσμῷ, ὃς δεσμὸς πολλοῖς αἴτιος ἀπωλείας ἐγένετο· τέλος γὰρ ὑποτίθεται ἀλληγορικῶς τὰς ἑκατέρωθεν ἐξοχὰς ἐπιπεπλεγμένας, μίαν μὲν τῶν Τρώων, μίαν δὲ τῶν Ἑλλήνων καὶ Ποσειδῶνος κατὰ Διὸς γνώμην, καὶ τῶν ἐγκαταπεπλεγμένων κτεινομένων, ἀπὸ τῶν ἐξοχῶν δὲ τῶν μὴ δυναμένων μήτε ῥαγῆναι μήτε λυθῆναι. ταῦτα οὖν ἀλληγορεῖ εἰς τὸ ἰσόρροπον αὐτῶν τὴν ἰσχὺν συστῆσαι διὰ τὰς τῶν θεῶν βοηθείας.
μικτὴ ἡ ἀλληγορία. ἔχει δέ τι ἴδιον ἡ παραβολή· οὐ γὰρ ἰδίᾳ περὶ ἑκατέρου εἶπε τῆς τε εἰκόνος καὶ τοῦ εἰκονιζομένου πράγματος, ὅτι ὥσπερ οἱ ἐξασφαλιζόμενοι τοὺς δεσμοὺς, τὰ πέρατα αὐτῶν ἄλλοις ἐπιβαλόντες δεσμοῖς καὶ συμπλέξαντες, δυσδιάλυτον ποιοῦσι τὸν δεσμὸν, οὕτω καὶ οἱ θεοὶ τὴν φιλονεικίαν τῶν στρατευμάτων ἔπλεξαν ὥστε δυσδιάλυτον αὐτὴν γενέσθαι· ἀλλʼ ὥσπερ ἐπὶ μετα- φορᾶς κέχρηται ἀπὸ τῶν δεσμῶν ἐπὶ τὴν μάχην. ἔριδος γὰρ πέρας καὶ πολέμου πέρας ὡσπερ σχοινίων πέρατα ὠνόμασε· καὶ τὸ ἐπαλ- λάξαι δὲ ὡς ἐπὶ δεσμοῦ ἔλαβε, καὶ τὸ τανύσαι, καὶ τὰ ἑξῆς ὀνόματα. τὸ δὲ λεγόμενον οὕτως, ὅτι ὁ Ποσειδῶν καὶ ὁ Ζεὺς τὸ πέρας τῆς ἔριδος καὶ τοῦ πολέμου συμπλέξαντες ἥπλωσαν αὐτὸ ἐπʼ ἀμφοτέρων τῶν στρατιωτῶν. Κράτης δὲ ἐπʼ ἀμφοτέρων τῶν στρατευ- [*](19. κτεινομένων] κατατεινομένων Bekkerus. 21. * συστῆσαι] στῆσαι)
*Πορφυρίον. ἐν τοῖς οὕτω λεγομένοις “τὼ δʼ ἔριδος —γούναʼ ἔλυσεν” δυνατώτερα καὶ τολμηρότερα ἀπὸ τῶν εἰς πέρατα σχοινία συμβαλλόντων καὶ εἰς δεσμὸν ἐπαλλαττόντων τὰ πέρατα, ἔπειτα τεινόντων μετενήνοχεν, ἔριδος, λέγων, καὶ πολέμου τὰ πέρατα ἐναλλάξαντες καὶ δήσαντες ἐτάνυσαν ἐπʼ ἀλλήλους, οὕτως ἰσχυρῶς τὴν ἔριν τῷ πολέμῳ συνδήσαντες, ὡς τὸν δεσμὸν τοῦτον ἄρρηκτον μὲν εἶναι καὶ ἄλυτον αὐτοῖς, πολλῶν δὲ γούνατʼ ἔλυσεν. σκέψαι δὲ εἰ μὴ κακοζήλως εἶπε τὸν μὲν δεσμὸν ἄρρηκτον καὶ ἄλυτον, πολλῶν δὲ γούνατʼ ἔλυσεν. ἐν δὲ ἄλλοις οὐκ ἔφη ἄρρηκτον, ἀλλʼ “ἐν, δ᾿ αὐτοῖς ἔριδα ῥήγνυντο βαρεῖαν (Il. 20, 55) καὶ ἐν ἄλλοις.
359. *ἐπαλλάξαντες] ἐπιπλέξαντες καὶ ὡσανεὶ δήσαντες.
361. σπαρτοπόλιος δηλονότι, ὠμογέρων δὲ Ὀδυσσεὺς μετʼ αὐτὸν, γέρων δὲ Νέστωρ μετʼ Ὀδυσσέα.
363. ἤτοι ἔνδον τοῦ οἴκου Πριάμου, ἢ ἔνδον Ἰλίου. ἄμεινον δὲ τὸ ἔνδον ἐόντα ἀντὶ τοῦ ἐνόντα καὶ παρόντα, ὡς τὸ “δεῖπνον δὲ ξείνῳ δότω ταμίη ἔνδον ἐόντων” (Od. 7, 166), ὃ ἀντιφράζων φησὶ “χαρι- ζομένη παρεόντων” Κάβησα δὲ πόλις Ἑλλησποντίς.
364. ὅς ῥα νέον] κατὰ τοῦτο ἄρα καὶ φοβῆσαι τοὺς Τρῶάς φησι τὸν Ἰδομενέα, ὅτι συμμαχίαν αὐτῶν νεωτέραν ἀφείλετο. θαυμα- στῶς δὲ ἐπὶ μὲν Αἴαντος ἔφη “φόως δʼ ἑτάροισιν ἔθηκε” (Il. 6, 7)· γενναῖος ὁ ἐκεῖσε ἀναιρεθεὶς Ἀκάμας· ἐπὶ δὲ Ὀθρυονέως οὐ σωτηρίαν φησὶν ὑπὸ Ἰδομενέως τοῖς Ἕλλησι γενέσθαι, ἀλλὰ φόβον τοῖς βαρβάροις· ἀλαζόνος γάρ τινος καὶ ἀνοήτου, ἀλλʼ οὐκ ἀνδρείου ἀναιρεθέντος ἀπίθανον ἦν ὠφεληθήσεσθαι Ἕλληνας. αὔξεται δὲ διὰ τοῦ φόβου τῶν Τρώων καὶ ἡ Ὀθρυονέως ἀλαζονεία, ὡς δηλονότι κἀκείνων ταῖς ὑποσχέσεσι πεπιστευκότων.
365. αὕτη τῶν ἀγάμων ἀρίστη ἦν, τῶν δὲ γαμηθεισῶν Λαοδίκη. τινὲς δὲ εἰς τὸ θυγατρῶν στίζουσιν. οἱ δὲ εἶδος τὴν εἴδησίν φασι τῆς μαντείας. βαρβαρικὸν δὲ καὶ τοῦτο· οὐδέποτε γὰρ εὑρήσομεν παρʼ Ἕλλησι τὸ ἐπὶ μισθῷ στρατεύειν καὶ πρότερον αἰτεῖν καὶ [*](5. * Πορφυρίου] om. 6. δυνατώτερα καὶ τολμηρότερα] δυνατώτατα καὶ τολμηρότατα Bek.)
366. ἀνάεδνον] δίχα τοῦ δοῦναι ἕδνα.
371. βιβάντα] ὡς ἱστάντα· οἰκεῖον δὲ τῷ ὑψηλόφρονι καὶ τὸ βάδισμα. ὡς μεγαλοφρονοῦντος δὲ αὐτοῦ ἐπὶ τῷ θώρακι περὶ τούτου ἀναφωνεῖ.
374. ἢ ἐπὶ τῶν αὐτομόλων ἢ ἐπὶ πάντων αἰχμαλώτων ἢ ἐπὶ τῶν ἐπʼ ἐλπιδι ἐπαγγελμάτων αἱ ἀναφωνήσεις τάττονται. οἱ μὲν οὖν Τρῶες αὐτὸν ἐλπίδι νίκης θαυμάζουσι, καὶ ἀναιρουμένου φοβοῦνται· οἱ δὲ Ἕλληνες ἐπὶ ἀβελτηρίᾳ ἐπιφωνοῦσιν. φονεύων δὲ αὐτὸν ὁ Ἰδομενεὺς διδάσκει μὴ τὰ ὑπὲρ δύναμιν ἐπαγγέλλεσθαι, μήτε μὴν ταῖς τοιαύταις πιστεύειν ὑποσχέσεσιν. οὐ καυχηματίαν δὲ προφέρει λόγον, ἀλλὰ σαρκασμοῦ ἀνάπλεων· λέγει γὰρ αἰνίζομαι ἤτοι ἐπαινῶ, παρὰ τὸν αἶνον, ἢ φοβοῦμαι, παρὰ τὸ αἰνόν.
376. ἐλέγχει αὐτοῦ τὸ ἀνόητον ὁ Ἰδομενεὺς καὶ τὴν ὑπόσχεσιν ὀνειδίζει. ἔστι δὲ τὸ ὁ δʼ ἀνθʼ ὑποτακτικοῦ, ὃς δὴ ὑπέσχετο, ὁμοίως τῷ “ὁ δέ οἱ παρελέξατο λάθρη” (Il. 2, 515).
381. συνώμεθα] ἤτοι συνθώμεθα· ὅθεν καὶ τὰς συνθήκας συνη- μοσύνας φησί. λέγει δὲ ὅτι συμβόλαια ποιήσωμεν.