Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

τῆς δὲ τροπῆς γενομένης, οἱ μὲν ἔφευγον, οἱ δὲ κατὰ κράτος ἐδίωκον. πολὺς δὲ φόνος τῶν βαρβάρων ἐγένετο· οὐ μόνον γὰρ ὑπὸ Ῥωμαίων ἀλλὰ καὶ ὑπ’ ἀλλήλων ἐκτείνοντο.

οὕτω δὲ τῶν πλείστων ἀναιρεθέντων, ὀλίγων δὲ τῶν λαθεῖν δυνηθέντων διαβάντων τὸν Ἴστρον, εὐθὺς ὁ ἄριστος στρατηγός, ἣν εἶχε στρατιὰν ἐν ταῖς πελαζούσαις πόλεσι διελών, αὐτὸς πρὸς τὸν βασιλέα Γρατιανὸν [*](7—11 vgl. Georg. Mon. 562, 17—23 —11 — S. 285, 21 vgl. Zonar. XIII 17, 9 f S. 83, 6. Georg. Mon. 563, 616 * 4—23 Symeon. Vita Ambrosii 7—9 —4 S. 286, 17 Cass. IX 285, 21 Niceph. H. Ε. XII 1) [*](Β4 V F HN (n) + GS (s) = r AL (y)) [*](1 τὸ Β4F Nic. > Vry 1 nach ἐν + τῆ A ι 4 Γρατιανὸς: ἑ am Rand r ι 5 τὸν > s ι Οὐάλεντα Vr ι 6 Πανονίαν = Symeon] πανννίαν πανν am Zeilenende) V παρωνίαν B4 poeniam Cass. Cod. L ι 7 εݲ am Rand VFy ι 9 ὑπὸ τῶν ὁμοτίμων φθόνω s ι τε τε > V) καὶ ὁμοφύλων Β4V > Fry Nic. Symeon, invidia similium iudicum fatigatus Cass.; vielleicht eine Spur der Wörter bei Nic.:ݲ ἄνδρα εὐγενῆ τε καὶ περιώνυμον ἐν ταῖς στρατηγίαις, καὶ ὑπὲρ τῶν ὁμοφύλων μάχαις ἀγωνισάμενον ι 10 Σπανίαις = Symeon] ἱσπανίαισ Fy Nic. ι 14 σπανίων Β4 ἱσπανιῶν VFy ι 16 θαρραλέως n ι 17 ὡς aus εἰσ’ corr. A ι 18 εἰσβολὴν L ι 19 ἔφυγον r, fufjiebant Cass. ι 24 πλησιαζούσαισ L)

285
κατὰ τάχος ἐλαύνων ἀφίκετο, τῶν οἰκείων τροπαίων γενόμενος ἄγγελος.

καὶ πιστὰ μὲν λέγειν οὐδὲ αὐτῷ ἐδόκει τῷ βασιλεῖ, ὑπερεκπληττομένῳ τὸ γεγονός· οἱ δὲ ταῖς ἀκίσι τοῦ φθόνου βαλλόμενοι καὶ πεφευγέναι αὐτὸν ἔλεγον καὶ διεφθαρκέναι τὴν στρατιάν. ὁ δὲ τοὺς ἀντιτεταγμένους ἐξῄτησεν ἀποστεῖλαι καὶ γνῶναι τῶν ἀνῃρημένων βαρβάρων τὸ πλῆθος.

ῥᾴδιον δὲ ἴφη καὶ ἀπὸ τῶν σκύλων ἐπιγνῶναι τὸν ἀριθμόν. τούτοις εἴξας τοῖς λόγοις ὁ βασιλεὺς ἀπέστειλε τοὺς ὀψομένους τὰ πεπραγμένα καὶ ταῦτα μηνύσοντας.

Ὁ δὲ ἄριστος στρατηγὸς αὐτόθι μείνας ὄψιν εἶδε θεσπεσίαν τινὰ καὶ παρ’ αὐτοῦ σαφῶς αὐτῷ δειχθεῖσαν τοῦ τῶν ὅλων θεοῦ ἐδόκει γὰρ ὁρᾶν τὸν θεῖον Μελέτιον, τῆς ’Αντιοχέων ἐκκλησίας τὸν πρόεδρον, χλανίδα τε αὐτῷ περιτιθέντα βασιλικὴν καὶ παραπλησίῳ στεφάνῳ κοσμοῦντα τὴν κεφαλήν.

ταῦτα νύκτωρ ἰδὼν ἐμήνυσεν ἕωθεν τῶν συνήθων τινί. ὁ δὲ σαφὲς εἶναι τὸ ἐνύπνιον ἔφη καὶ μηδὲν αἰνιγματῶδες μηδὲ ἀμφίβολον ἔχειν. ὀλίγων δὲ ἄγαν διελθουσῶν ἡμερῶν, ἐπανῆλθον μὲν τῶν πεπραγμένων οἱ ἔφοροι, καὶ κατηκοντίσθαι τὰς πολλὰς τῶν βαρβάρων ἔφησαν μυριάδας.

πεισθεὶς δὲ ὁ βασιλεύς, ὡς ἄριστα ψηφισάμενος αὐτὸν στρατηγόν, βασιλέα κεχειροτόνηκε καὶ τῆς Βάλεντος μοίρας τὰ σκῆπτρα παρέδωκε. καὶ αὐτὸς μὲν ἐπὶ τὴν Ἱταλίαν ἐξώρμησεν, ἐκεῖνον δὲ εἰς τὴν δοθεῖσαν ἡγεμονίαν ἐξέπεμψεν.

Εὖθύς δὴ οὖν τὴν βασιλείαν παραλαβὼν τῆς τῶν ἐκκλησιῶν [*]([ ζ΄]) πρὸ τῶν ἄλλων συμφωνίας ἐπεμελήθη, καὶ τοὺς τῆς οἰκείας ἠγεμονίας ἐπισκόπους εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν δραμεῖν παρηγγύησεν.

αὕτη γὰρ μόνη τῆς ’Αρειανικῆς ἐνεπέπληστο λώβης· ἡ γὰρ Ἑσπέρα τῆς νόσου ταύτης ἐλευθέρα διέμεινε. Κωνσταντῖνος μὲν γὰρ ὁ τῶν [*](10—12 vgl. Georg. Mon. 562, 10) [*](* 17— S. 286, 6 Symeon. Vita Ambrosii 9) [*](B4 V F HN (n) + GS (s) = r AL (y)) [*](3 ἀκτῖσι NS ι 5 τὴν A ι ἀνημέρων ’T, perempiorum Cass. ι 8 πεπραγμένα] πράγματα s ι 9 am Rand ςݲ Fry ι αὐτόθι] αὐτοῦ ry, s. 288,28 ι vor ὄψιν + καὶ I 12 περιτιθέντα βασιλικὴν B4VF Nic. βασιλικὴν περιθέντα ry, conspexit . . . φόα . . Meletius . . . chlamydem sibi restiret imperialem Cass., vgl. ἐπιτιθέντα Synops. I 17 πεισθεὶς] ἡσθεῖσ’ S Symeon laetatus Gass. ι 18/19 τοῦ βάλεντοσ τῆς μοίρας B4 ι 19 οὐάλεντοσ Vr ι 20/21 ἐξέπεμψεν B4VFs Nic. παρέπεμψεν ny Symeon transmisit Cass. ι 22 Εὐθὺς: ζ am Rand VFr ι δὴ > B4 ι 23 πρὸ τῶν ἄλλων ~ L I 25 ἐπέπληστο s ι 26 μὲν Fm > B4 Symeon γὰρ > L)

286
Κωνσταντίνου παίδων πρεσβύτατος καὶ Κώνστας ὁ νεώτατος τὴν πατρῴαν πίστιν ἀκήρατον διετήρησαν· καὶ αὖ πάλιν Βαλεντινιανὸς ὁ τῆς Ἐσπέρας βασιλεὺς ἀκραιφνῆ διεφύλαξε τὴν εὐσέβειαν.

Τὸ δὲ τμῆμα τὸ ἑῷον πολλαχόθεν τὴν λώβην ταύτην ἐδέξατο. Ἄρειός τε γάρ, Ἀλεξανδρείας τῆς Αἰγυπτίας πρεσβύτερος ὤν, ἐκεῖ τὴν βλασφημίαν ἐγέννησε· καὶ Εὐσέβιος καὶ Πατρόφιλος καὶ Ἀέτιος οἱ Παλαιστῖνοι, καὶ Παυλῖνος καὶ Γρηγόριος οἱ Φοίνικες, καὶ ὁ Λαοδικείας Θεόδοτος καὶ ὁ μετὰ τοῦτον Γεώργιος, καὶ μετὰ τούτων Ἀθανάσιός τε καὶ Νάρκισσος οἱ Κίλικες τὰ κακῶς καταβληθέντα ἐξέθρεψαν σπέρματα. Εὐσέβιός τε καὶ Θεογόνιος οἱ Βιθυνοὶ καὶ Μηνόφαντος ὁ ’Κφέσιος καὶ Θεόδωρος ὁ Περίνθιος καὶ Μάρις ὁ Χαλκηδόνιος καὶ ἕτεροί τινες ἀπὸ τῆς Θρᾴκης, ἀπὸ κακίας μόνης ἐπίσημοι, μέχρι πολλοῦ διετέλεσαν τῶν ζιζανίων τὴν σπορὰν ἀρδεύοντές τε καὶ διαθάλποντες.

τοῖς δὲ κακοῖς συνέπραξε γεωργοῖς Κωνσταντίου ἡ εὐκολία καὶ ἡ Βάλεντος μοχθηρία. τούτου δὴ εἵνεκα μόνης τῆς οἰκείας βασιλείας τοὺς ἐπισκόπους εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν συναθροισθῆναι προσέταξεν.

Ἐπειδὴ δὲ ἀφίκοντο πεντήκοντα δὲ ἤσαν καὶ ἑκατόν), παρηγ- [*]([ζ΄]) γύησε μηδένα οἱ μηνῦσαι ὅστις ὁ μέγας εἴη Μελέτιος· ἐβούλετο γὰρ ἐκ τῆς τοῦ ἐνυπνίου μνήμης μηνυθῆναι τὸν ἄνδρα.

καὶ ἐπειδὴ εἰς τὸν βασίλειον εἰσελήλυθεν οἶκον ἅπας ἐκεῖνος τῶν ἐπισκόπων ὁ ὅμιλος, τοὺς ἄλλους καταλιπὼν ἅπαντας τῷ μεγάλῳ Μελετίῳ προσέδραμε, καὶ οἷόν τις παῖς φιλοπάτωρ διὰ χρόνου μακροῦ θέας πατρικῆς ἀπολαύσας, περιεπτύσσετό τε καὶ κατεφίλει καὶ ὀφθαλμοὺς καὶ χείλη Λαὶ στέρνα καὶ τὴν κεφαλὴν καὶ τὴν στεφανώσασαν δεξιάν· ἐδήλωσε [*](23 vgl. ob. S. 32, 22) [*](* 15 — 18 Symeon. Vita Ambrosii 9) [*](B4 V F HN (n) + GS (s) = r AL (y)) [*](2 οὐαλεντινιανὸσ V ι 3 διεφύλαξε = Symeon] διετήρησε V ι 4 Τὸ δὲ: kein neues Capitel HSS ι τὸ ἑῶον Β4sy Symeon τῶν ἑώων n τῆσ ἓω VF orientis Cass. ι ταύτην τὸν λώβην ~ s ι 5 Ἄρειος τε: ζݲ am Rand y ι nach γάρ + ὁ Β4 ι 7 παλαιστηνοί Β4S ι 8 μετὰ τούτων B4] μετὰ τοῦτον VFn μετὰ τούτουσ y post quos Cass. μετ’ αὐτὸν s ι 9 τε > Β4VΗ ι νάρκισοσ Ns ι 10 θεόγνιοσ VAc ι 11 περίνθου y ι 12 Καλχηδόνιος y ι 13 τῶν] τῶν τε V τὴν vor τῶν ~ sy ι 13/14 ἀρδεύοντέσ τε καὶ διαθάλποντεσ Β4V ἄρδοντές τε καὶ θόλποντεσ Fry ι 14 διέπραξεν F ι 15 vor ἡ1 + τε ry ι ἕνεκα y ι 17 ἀθροισθῆναι B4, Symeon wie im Text ι 18 ἡ am Eand HSS ι 19 οἱ Β4V αὐτῶ ry > F ι Μελέτιος εἴη ~ A ι 21 ὁ vor τῶν ~ F ι 25 τὴν1 > ry)

287
δὲ καὶ τὴν ὄψιν ἣν εἶδε. φιλοφρονησάμενος δὲ καὶ τοὺς ἄλλους ἅπαντας, βουλεύσασθαι περὶ τῶν προκειμένων ὡς πατέρας ἠξίωσε.