Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

Ταύτην μαθὼν τὴν ὀδυρμῶν γέμουσαν συμφορὰν Ἀμβρόσιος ἐκεῖνος, οὗ πολλάκις ἐμνήσθην,

ἀφικόμενον εἰς τὴν Μεδιό-

12 vgl. Micha 7, 1 — 14 ob. S. 218, 19 f; 270, 12; 303, 13 f

* 2—S. 313, 19 Georg. Mon. 577, 5 — 2—S. 317, 8 Cedren. I 556, 11. Michael Syr. VII 8, 307

B V F HN (n) + GS (s) = r AL (y)

2 τινὸς vor γενομένης ~ B > Symeon Cass. ι 4 ὁρμὴν] ὁρμὴν] B ῥύμην Georg., der aber 5 οὐδὲ — ἐκώλυσεν äßt ι 6 ἐξενεγκεῖν = Georg.] ἐνεγκεῖν V ι 10 ἄνων B Nie. hominum Cass. = Σ > VFry Symeon Georg. ι 12 ἐν > F ι σταχύων B, vgl. ἀσταχύων Theod. Rel. Hist. 17 PG 83, 1421 C; ἀστάχυας Gr. aff. cur. S. 167, 7 [Raeder] ι 13 ιη am Rand HSS außer B ι 14 statt ἐκεῖνος πολλάκις ἐμνήσθην hier die folgende lange Interpolation in B [Einige gleichgiltige Schreibfehler verbessere ich nicht. Da das Flickwerk von Bibelworten wimmelt, vermerke ich bloß die wichtigsten Stellen]:

ἐς ἐπιστολῆς Ἀχολίου τοῦ ἐπισκόπου τῆς Θεσσαλονικαίων· ἐγὼ δὲ καὶ ταύτην τὴν ἐπιστολὴν ἐνθήσω τῇ συγγραφῇ. ἔχει γὰρ οὕτως·

»Ὁ πάλαι τὸν ἠρεμοῦντα ἐν εὐπρεπείᾳ ἄνθρωπον ἐν τῷ παραδείσῳ φθόνῳ [*](ιη΄) >τῆς ἑαυτοῦ κακίας ἐκβαλὼν διάβολος, καὶ νῦν ἀθρωως [sic] ὀργήν τινὰ >σκευάσας παρεσκευάσας B] πόλῃ πολεμικῇ καὶ φθονώδη [sic] τὴν εὐπρεπῆ >Θεσαλονίκην εἰς σύγχυσιν αἰσχύνης ἤγαγεν. καὶ τὴν τὴν übergeschrieben B] >φρονα ἐν πραΰτητι ἐκπορνεῦσαι ἐν στάσει ἐβιάσατο, καὶ τοὺς τρυφεροὺc >πόδας ἐποίησεν πορευθῆναι ὀδὸν τραχεῖαν· καὶ ἀνεκαλύφθη ἡ τρυφερὰ Σωσάννα, >καὶ τοὺς ἐντίμους θησαυροὺς τῆς πραότητος αὐτῆς ἀπειρημένοι τινὲς Λαὶ ξένοι >ὑπανοίξαντες ἀπεσύλησαν, καὶ ἡ πάντας παρακαλοῦσα νῦν ἀπαράκλητός ἐστιν, >πᾶσι συμπαθὴς νῦν ἀσυμπαθὴς καθέστηκεν τῷ τραύματι πληγεῖσα. >γάρ τινες καθῄρησαν αὐτῆς τὸν τῆς ἐπιεικίας φραγμόν· ἐτρύγησαν γὰρ αὐτὴν >πάντες οἱ τὴν στάσεως ἐκπορευόμενοι ὁδόν, καὶ τὴν εὐπειθῆ δούλην πρὸς θείους [*](7/8 vgl. Baruch 4,26 — 8/9 vgl. Susanna 31/32 — 12/13 vgl. Psal. 79, 13)

308
λανον τὸν βασιλέα καὶ συνήθως εἰς τὸν θεῖον εἰσελθεῖν βουληθέντα νεὼν ὑπαντήσας ἔξω τῶν προθύρων , ἐπιβῆναι τῶν ἱερῶν [*](1 f vgl. Sozomen. YU 25, 1—2. Malal. S. 347, 22. Synops. 65, 22. Zonar. 18, 13 S. 86, 9 [über die Wahrheit der Tatsachen s. Ambros. Epist. 51) [*](B V F HN (n) + GS (s) = r Ah (y)) [*](2 ναὸν s) >καὶ εὐσεβεῖς δεσπότας ὥς ἀνυπότακτον καὶ τυραννίδα διαβαλεῖν ἐπετήδευσαν· >ἥτις ἐκ μαζῶν πραΰτητος τοῖς ἰδίοις τέκνοις ἐχορήγει γάλα, νῦν ῥοιζηδὸν >καὶ θλίψεως καθορᾷ ἀποστάζοντα ἐκ μαζῶν, τὴν ἐπ’ αὐτοφώρῳ >[ἐπαυτοφόρω φοραθεῖσαν B] ἀκατάκριτον φυλάξαι.

>Ἀπειρημένοι γάρ τινες κατηραμένοι ὄργανα τοῦ διαβόλου τοὺς ταύτης >μους διαρρήξαντες φαλακρώματα ὀνειδισμῶν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτῆς ἐπήγαγον, >ποτὲ ὡραία τῴ κάλλει Λαὶ χαροποιοὺς [ohne Accent B] ἔχουσα τοὺς ὀφθαλμοὺς ὥς >Ῥαχήλ, νῦν ἀμβλυωπεῖ ὥς ἧ Δία ἐκ τῆς θλίψεως, ἦι εὐπαρρησίαστος αἰσχύνεται >ἡ εὔλαλος [ohne Accent B] ἐν χαρᾷ ἐξ αἰσχύνης βεβώβωται, ἧ τοὺς ξένοις σκέ- >πουσα νῦν ὑπὸ ξένων γεγύμνωται. εἰ δὲ νῦν κλαίει Ῥαχὴλ τὰ τέκνα πάντα >ἀνῃρημένα, εἰς αὐτὴν ἐλέχθη· »πῶς ἐγένετο πόρνη πόλις πιστὴ Σιῶν;« >ἱδοὺ μηκόθεν [sic] ὥς ἡ Χαναναία πρὸς σὲ βοᾶ, πάτερ, ὡς ἡ >τῷ σωτῆρι, τοῦ κρασπέδου τῆς πρεσβείας ἅψασθαι θέλουσα· καὶ τίς ὁ ταύτης >τιλήπτωρ, εἰ μὴ ἡ σὴ ἁγιότης; ὁδήγησον τὰς θείας ἀκοὰς τῶν δεσποτῶν εἰς >κτειρμούς· τοὺς εὐσεβεῖς παρακάλεσον, τοὺς ἐλεήμονας ἱκέτευσον, τοὺς τῇ >γίδι Χριστοῦ τὴν ἐκ δύσεως βροντὴν † δὲ ὡς τυραννίδος κατασβέσαντας, ἵν’ >σωσιν ἢν ἔσωσαν ἐκ βαρβάρων, τὴν καταποντιζομένην νῦν σὺν τοῖς >σώσωσιν. μὴ ὁ τὴν στάσιν ποιήσας διόβολος εἴπῃ ὅτι ἴσχυσα· καὶ γὰρ λαὸν >θήσαντα καὶ παραπικράναντα ὁ θεὸς οὐ παρεῖδεν νικησάτωσαν ἐν τῷ >τὸ κακόν· ἐπινευσάτωσαν τῇ ῥωπῇ [sic] τῆς εὐσεβείας αὐτῶν· μὴ τὸν >ἀτεκνώσουσιν [sic], μὴ τὴν ἔντιμον ἀτιμάσωσιν, μὴ τὴν φιλοδέσποτον >σωσιν. ἡ ῥάβδος τῶν οἰκτειρμῶν σου προφθασάτω, ἵνα διαρραγέντος τοῦ >τῆς θλίψεως αὐτῆς μετὰ παρ<ρη>σίας ψάλλῃ λέγουσα· »ἤκοιυσεν >ἠλέησέν με, κύριος ἐγενήθη βοηθὸς μου«. καὶ πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν >ἀδικίας αὐτῆς οἱ οἱκτείρμονες συγχωρήσωσιν, ἵνα καὶ εἰς τὺ· αἰτῶν θειότητα >φθάσῃ τὸ εἰρημένον· μακάριοι οἱ ἐλεήμονες ὅτι αὐτοὶ >καὶ δηλωθεὶς ὅτι ἀγαθὸς ποιμὴν ὑπάρχεις καὶ τὸν [τῶν B] ὑπὲρ τῆς λογικῆς >μνης τοῦ Χριστοῦ κίνδυνον ἀναδεξάμενος, τὰ μηκόθεν [sic] ἐσκορπισμένα >συναγάγῃς [συναγαγεὶς B], ἅγιε κάτερ.«

Ὁ δὲ θεῖος Ἀμβρόσιος δεξάμενος τὴν ἐπιστολὴν ταύτην καὶ μαθὼν ἐξ αὐτῆς τὰ γεγενημένα ἐν τῇ Θεσσαλονικαίων πόλει, [*](3 vgl. Joh. 8, 4 f — — 6 vgl. Ezech. 7, 18. Jes. 15, 2. Arnos 8, 10 — 6—8 Gen. 29, 17. 49, 12. I Kön. 12, 24iB (A 14, 4) — 10/11 Jerem. 38 11 Jes. 1, 21 — 12/13 Matth. 15, 22. 9, 20 — 13/14 Psal. 3, 4 u. ö — 14 15 vgl. I ön. 8, 50 — 18 Psal. 12, 5 — 18/19 Jes. 65, 2. Psal. 5, 11 u. ö. — 19/20 vgl. Rom. 12, 21 — 22—24 Psal. 29, 14—13 — 24 vgl. Matth. — 26 Matth. 5, 7 — 28/29 vgl. Joh. 11, 52)

309
προπυλαίων τοιάδε λέγων ἐκώλυσεν· »οὐκ οἶσθα ὡς ἔοικεν, ὢ βασιλεῦ, τῆς εἰργασμένης μιαιφονίας τὸ μέγεθος, οὐδὲ μετὰ τὴν τοῦ θυμοῦ παῦλαν ὁ λογισμὸς ἐπέγνω τὸ τολμηθέν· οὐκ ἐᾷ γὰρ ἴσως τῆς βασιλείας ἡ δυναστεία ἐπιγνῶναι τὴν ἁμαρτίαν, ἀλλ’ ἐπιπροσθεῖ ἡ ἐξουσία τῷ λογισμῷ.

χρὴ μέντοι εἰδέναι τὴν φύσιν καὶ τὸ ταύτης θνητόν τε καὶ διαρρέον καὶ τὸν πρόγονον χοῦν ἐξ οὑ γεγόναμεν καὶ εἰς ὃν ἀπορρέομεν, καὶ μὴ τῷ ἄνθει τῆς ἁλουργίδος ἀποβουκολούμενον ἀγνοεῖν τοῦ καλυπτομένου σώματος τὴν ἀσθένειαν.