Historia Ecclesiastica

Χρόνου δὲ συχνοῦ τριβομένου, μεμάθηκε μὲν ὁ Μάξιμος τὰ κατὰ τοῦ μεγαλοφώνου κήρυκος τῆς ἀληθείας τολμώμενα, ἐπέστειλε δὲ τῷ Βαλεντινιανῷ, τὸν κατὰ τῆς εὐσεβείας πόλεμον καταλῦσαι παρεγγυῶν καὶ παραινῶν μὴ προέσθαι τὴν πατρῴαν εὐσέβειαν· προστέθεικε δὲ καὶ τοῦ πολέμου τὴν ἀπειλὴν εἰ μὴ πείθοιτο, καὶ μέντοι καὶ τοῖς λόγοις τὸ ἔργον ἐπέθηκε. τὴν γὰρ στρατιὰν ἀγείρας ἐπὶ τὴν Μεδιόλανον ὥρμησεν ἔνθα ἐκεῖνος διῆγεν. ὁ δὲ μαθὼν τὴν ἔφοδον εἰς Ἰλλυρίους ᾤχετο φεύγων, τῇ πείρᾳ μαθὼν τίνων ἐκ τῆς μητρῴας ἀπώνατο συμβουλῆς.

Πυθόμενος δὲ Θεοδόσιος ὁ πανεύφημος βασιλεὺς τά τε παρὰ τοῦ βασιλέως πραχθέντα καὶ τὰ παρὰ τοῦ τυράννου γραφέντα, ἔγραψε τῷ πεφευγότι νέῳ μὴ χρῆναι θαυμάζειν, εἰ τῶ, μὲν βασιλεῖ τὸ δέος, τῷ δὲ τυράννῳ τὸ κράτος συνέζευκται· τῇ γὰρ εὐσεβείᾳ πεπολέμηκε μὲν ὁ βασιλεύς, ὁ δὲ τύραννος ἐπεκούρησε.

καὶ ὁ μὲν ταύτην προ- [*](9—17 vgl. Rufin. H. E. XI 16 S. 1022, 4 [Georg. Mon. 564, 20] — 10—12 Mansi III 673 — 15/16 vgl. Socrat. V 11, 12. Sozomen. VII 13, 11 — 18—S. 305, 11 vgl. Zonar. XIII 18, 4 S. 85, ι Georg. Mon. 565, 11—566, 20. Suidas Οὐαλεντινιανός) [*](* 3—8 Cass. IX 20 — 9—S. 305, 2 Cass. IX 21 — 9—S. 305, 11 H. E. XII 20—21) [*](B V F HN (n) + GS (s) = r AL (y)) [*](1 ἐδεδίξατο B ι 2 μορμολυκία B ι 4 ἐκέλευε L ι προθύρων VFry Symeon θυρῶν B, vgl. S. 308, 2; 311, 2 ι ἑκὼν εἶναι τοῦτο ἔφη B ἑκὼν μὲν ἔφη τοῦτο VFry Symeon ι 5 τῶν Vs ι 9 ιδ am Rand HSS ι μὲν > VG ι 10 μεγαλοφώνου κήρυκος = Symeon Cass. Σ] μεγαλο////κήρυκοσ V ι 11 οὐαλεντινιανῶ BV Symeon ι 12 προέσθαι = Symeon] προίεσθαι B, vgl. S. 243, 12 ι προστέθηκεν B ι 13/14 τοῖσ λόγοισ τὸ ἔργον B τὸ ἔργον τοῖσ’ λόγοισ’ VFry Symeon, vgl. rei-ba operibus adimpleret Cass. ι 14/15 μεδιολάνων s ι 16 ἰλλυριοὺσ Vy ι ᾤχετο = Symeon] ἵκετο n ι 18 ιε am Rand HSS ι 19 γραφέντα πραχθέντα L ι 20 βασιλεῖ μὲν ~ A ι 21 πεπολεμήκει A )

ταῦτα μὲν οὖν ἑκὰς ὥν ἐπέστειλεν. ἐπειδὴ δὲ τὴν φυγὴν μεμαθηκὼς εἰς ἐπικουρίαν ἀφίκετο καὶ τὴν μὲν οἰκείαν καταλελοιπότα βασιλείαν εἰς δὲ τὴν αὐτοῦ παραγενόμενον εἶδε, πρῶτον μὲν τῇ ψυχῇ τὴν θεραπείαν προσήνεγκε καὶ τὴν ἐπιγενομένην τῆς ἀσεβείας ἐξήλασε νόσον καὶ εἰς τὴν πατρῴαν εὐσέβειαν ἐπανήγαγεν· εἶτα θαρρεῖν παρεγγυήσας καὶ κατὰ τοῦ τυράννου στρατεύσας, ἀναιμωτὶ μὲν τῶ νέῳ τὴν βασιλείαν παρέδωκε, τὸν δὲ τύραννον ἔκτεινεν.

ἀδικεῖν γὰρ ὑπέλαβεν καὶ τὰς πρὸς Γρατιανὸν γεγενημένας παραβαίνειν συνθήκας, εἰ μὴ ποινὴν τοὺς ἀπεκταγκότας εἰσπράξαιτο τῆς σφαγῆς.

Μετὰ δὲ τὴν ἐκεῖθεν ἐπάνοδον ἀφίκετο μὲ,, Ἀμφιλόχιος ὁ θαυμάσιος, οὗ πολλάκις ἐμνήσθην, ἀντιβολῶν τοὺς τῶν Ἀρειανῶν ἐκ τῶν πόλεων ἐξελαθῆναι συλλόγοις· ὁ δὲ βασιλεὺς ἀπηνεστέραν ὑπολαβὼν τὴν αἴτησιν οὐκ ἐδέξατο.