Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

καὶ τοὺς τοῖς >προειρημένοις ἐναντία φρονοῦντας ἀναθεματίζομεν, καὶ τοὺς >γνησίως ἀναθεματίζοντας τὸν εἰπόντα ὅτι πρὶν γεννηθῆναι οὐκ >ὁ υἱός, ἀλλὰ γράψαντας ὅτι καὶ πρὶν ἐνεργείᾳ γεννηθῆναι δυνάμει >ἦν ἐν τῷ πατρί. τοῦτο γὰρ καὶ ἐπὶ πάντων τῶν κτισμάτων >τῶν μὴ ἀεὶ ὄντων μετὰ τοῦ θεοῦ, καθ’ ὃ ὁ υἱὸς ἀεὶ μετὰ τοῦ πατρός >ἐστιν, ἀιδίῳ γεννήσει γεγεννημένος.«

Ταῦτα μὲν οὑν ὁ βασιλεὺς ἐν κεφαλαίῳ δεδήλωκεν. ἐγὼ δὲ καὶ αὐτὰ τῆς συνόδου τὰ γράμματα ἐνθήσω τῇ συγγραφῇ,

»Οἱ ἐπίσκοποι τοῦ Ἰλλυρικοῦ ταῖς ἐκκλησίαις τοῦ θεοῦ καὶ ἐπισκόποις διοικήσεως Ἀσιανῆς, Φρυγίας, Καροφρυγίας, Πακα- τιανῆς, ἐν κυρίῳ χαίρειν.

>Συνελθόντων ἡμῶν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ ζητήσεως πολλῆς γενομένης >περὶ τοῦ σωτηρίου λόγου, ἀπεδείξαμεν ὁμοούσιον εἶναι τὴν τριάδα.

[*](5/6 oben S. 53, 15 f)[*](* 11—S. 227, 23 Cass. YII)[*](B V2 HN(n) + GSP(s) = r AL(y) F W)[*](1 τὴν ὁμοίωσιν ἡμῖν ἡμῖν τὴν ὁμοίωσιν cvi W) τὴν θείαν παρ’ ἑαυτοῦ BV2W Cass. (s. verwandte Formeln Hahn, Bibliothek der Symbole S. 304, —11; 280, 6) ἡμῖν (ἡμῖν > GSW) κατὰ τὴν ἑκάστου βιοτὴν ἐν τῆ ἡμέρα τῆς κρίσεως φύσεωσ statt κρίσεως sy) σαρκὶ (σαρκὶ > S) ὁρώμενον καὶ τὴν ἑαυτοῦ θείαν δύναμιν ἐπιδεικνύντα ryF n. (nach παρ’ ἑαυτοῦ hinzugefügt) W; alte Interpolation -wohl Tendenz (vgl. Anathematismen des Cyrillus IX u. XT, und Gegen-Anathem. des Nestorius, Hahn Bibliothek S. 315, 318): vgl. die folgende Anmerkung und unten V 11,8 ι 2 ἄνθρωπον BVSsFCass. οὐκ ἄνθρωπον nyW ; οὐκ ist auch alte antinestorianische Interpolation, s. Anathem. Y des Eyrillus (Hahn S. 313) 2/3 τοῖσ’ προειρημένοις BV2Cass. > ryFW ι 3 ἐναντία B ὑπεναντία V2 τἀναντία rvFW ι ἀναθεματίζομεν BV2rFW Cass. ἀναθεματίζομεν + ὁμοίωσ ἀναθεατίζομεν y ι 5 ἀλλὰ = sed Cass.] ἀλλὰ Λαὶ V2 ι γράψαντας] γράψαντα V2 scripsit Cass. ι καὶ > n, et Cass. ι ἐνεργεία Fm ι 6 ἦν = Cass.] οὐκ ἦν V2 ι τῶν V2 ι 7 τοῦ1 > n ι ὁ υἱὸσ ἀεὶ ryF υἱὸσ ἀεὶ V2 filius enim semper Cass. ἀεὶ ὁ υἱὸς B καὶ ὁ υἱὸς ἀεὶ W ι μετὰ > GP ι 8 γενέσει B, natinitate Cass. ι 10 αὐτὰ = ipsas Cass.] ταῦτα B ι 11 ὅ am Rand HSS I ταῖς — 12 ἐπισκόποις] episcopis ecclesiarum dei Cass. = τῶν ἐκκλησιῶν τοῦ θεοῦ ἐπισκόποις? ι καὶ > Bv2 ι 12 καροφρυγίασ Bv2HW Cass. > NsyF, s. zu 220, 7 ι 14 γεναμένησ B, α in ο corr. V2 ι 15 τοῦ > y)
225

>πατρὸς καὶ υἱοῦ καὶ ἁγίου πνεύματος. καὶ ἢν δίκαιον γράμματα >ἀποχαράξαι πρὸς ὑμᾶς, οὐ σοφίσμασι τὰ τῆς θρησκείας τῆς τριάδος γράφοντας,

ἀλλ’ ἐν ταπεινοφροσύνῃ καταξιωθέντας τουτὶ ἡμῶν τὸ γράμμα ἀπεστάλκαμεν διὰ τοῦ ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ ἡμῶν καὶ συλλειτουργοῦ Ἐλπιδίου τοῦ πρεσβυτέρου. Τοὐ ταῖς γὰρ τῶν ἡμε- >τέρων ἐν χερσὶν γραμμάτων, ἀλλ’ ἐν ταῖς τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ >Χριστοῦ βίβλοις· ἐγὼ μέν εἰμι Παύλου, ἐγὼ δὲ Ἀπολλῶ, >ἐγὼ δὲ Κηφᾶ.

μὴ Παῦλος ἐσταυρώθη ὑπὲρ ὑμῶν, ἢ εἰς τὸ ὄνομα νομᾶ Παύλου ἐβαπτίσθητε;. καὶ ταῦτα μὲν ἤρκει τῇ ἡμετέρᾳ ταπεινώσει, μήτε τὸ καθόλου γράμματα ἀποχαράξαι πρὸς ὑμᾶς, διὰ >τὸν τηλικοῦτον φόβον ὃν αὐτόθι κηρύσσετε πάσῃ τῇ ὑφ’ >ἐπαρχίᾳ, ἀποχωρίζοντες τὸ ἅγιον πνεῦμα ἀπὸ τοῦ πατρὸς καὶ τοῦ >υἱοῦ. ἀνάγκην οὖν ἔσχομεν πέμψαι πρὸς ὑμᾶς τὸν κύριον ἡμῶν καὶ συλλειτουργὸν Ἐλπίδιον ἀπὸ τῆς βασιλευούσης ῾Ρωμαίων ἀρχῆς >τοῦτο τὸ γράμμα ἔχοντα, καταμαθόντα εἴ γε ἄρα οὕτως ἔχει κήρυγμα ὑμῶν.

οἱ γὰρ μὴ ὁμοούσιον τὴν τριάδα κηρύττοντες ἀνά- [*](2/3 vgl. Kol. 2, 18. u. 23 — —9 I Kor. 1, 12 u. 13) [*](B V2 HN (n) + GSP (s) = r AL (y) F W) [*](1 γράμμα V2 ι 3 γράφοντα V2 sc ribetites Cass. ι τουτὶ ryFW (= S. 226, 7) τοῦτο BV-, s. auch Ζ. 15 ι 4 ἡμῶν ἀδελφοῦ ~ L ι 5 οὐ ταῖς τῆς statt οὐ ταῖσV2) γὰρ γὰρ > B) τῶν ἡμετέρων ἐν χερσὶν γραμμάτων Bv2 οὐ γὰρ (+ ἐν W übergeschrieben Ac) ταῖς ταῖς γὰρ ~ F) τῶν ἡμετέρων χερσὶ γραμμάτων yFW οὐ τοῖσ’ τῶν ἡμετέρων ἐν χερσὶν γραμμάτων δαρροῦντεσ NGS οὐ τοῖσ’ τῶν ἡμετέρων ἐν ////////////////////////////////// θαρροῦντεσ P οὐ τοῖσ’ leerer Raum einer halben Zeile θαρροῦντεσ H; vgl. Cass.: in prciesentibus itaque nostris litteris is quasi illud refertur quod in salvatoris nostri J. C. libris ascriptum est; οὐ γὰρ ἐν τοῖς τῶν ἡμετέρων χειρῶν γράμμασιν corr. Basler Ausgabe, aber die Übersetzung war wohl hier von Anfang an fehlerhaft und auch ückenhaft ι 6 ἀλλ’ ἐν ταῖς] ἀλλὰ ταῖς r 7 βίβλοις BV-r + γέγραπται AFW + ἐγγέγραπται L ascriptum est Cass., alter Verbeserungsversuch (wie Z. G θαρροῦντες) ι ἀπολλῶ die meisten HSS ι 8 nach Κηφᾶ + ἐγὼ δὲ χῡ n (aus I Kor. 1, 12), Cass. wie im Text ι ὑπὲρ ἐσταυρώθη ~ BV2, Cass. I Kor. 1, 13 wie im Text; ὑμῶν Y2SA ἡμῶν BnGPLFW ι 10 διὰ II Cass. ; ob ὑμᾶς. διὰ <δὲ> u. dann 13 υἱοῦ, ἀνάγκην ἔσχομεν? ι 11 φόβον = Cass.] ὄγκον V2 alte Variante des Übersetzers, der zwischen timorem und tumorem im Urtext schwankte? vgl. S. 220, 12; 220, 4 ι πάσῃ = Cass. > B 12 ἀποχωρίζοντας GS ι 13 οὖν = Cass.] μὲν N > BV2 ι πρὸς ὑμὰς πέμψαι ~ FW Cass. ι 14 ἀπὸ — S. 227, 2 Ἐλπίδιον > W (von junger Hand am Rand ügt) ι 15 τουτὶ V2 ι καταμαθόντα Π ut . . . cofjnoscat Cass., im lat. Text wohl »cogniturum« ; vgl. S. 226, 8/9; 227, 2 ι 16 κηρύττοντες = Cass.] δοξάζοντες n)

226
>θεμα ἔστωσαν, καὶ εἴ τις τούτοις φωραθείη κοινωνῶν, ἀνάθεμα >ἔστω· τοῖς δὲ κηρύττουσιν ὁμοούσιον τὴν τριάδα ἡ βασιλεία τῶν >οὐρανῶν ἡτοίμασται. παρακαλοῦμεν οὖν ὑμᾶς, ἀδελφοί, μὴ ἑτεροδι- >δασκαλεῖν, μὴ ἑτεροκαινοδοξεῖν, ἀλλ᾿ ὁμοούσιον ἀεὶ καὶ διὰ παντὸς >κηρύττοντες τὴν τριάδα δυνηθῆτε κληρονομῆσαι τὴν τοῦ θεοῦ >βασιλείαν.

>Περὶ τούτου γράφοντες καὶ ὑπόμνησιν ἔχοντες ἐχαράξαμεν τουτὶ >ἡμῶν τὸ γράμμα, καὶ περὶ τῶν καθισταμένων ἐπισκόπων ἢ κατα- >σταθέντων συλλειτουργῶν, ἐὰν μὲν εἶεν, ἐκ τῶν τέλει χρησαμένων >ἐπισκόπων ὑγιεῖς, εἰ δὲ μή, ἐξ αὐτοῦ τοῦ πρεσβυτερίου·