Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

ἀλλ’ ὅμως οὐ παντάπασι τὴν πατρῴαν διδασκαλίαν κατέλιπον· καὶ γὰρ Οὐλφίλας Εὐδοξίῳ καὶ Βάλεντι κοινωνῆσαι πείθων αὐτοὺς οὐκ εἶναι δογμάτων ἔφη διαφοράν, ἀλλὰ ματαίαν ἔριν ἐργάσασθαι τὴν διάστασιν.

[*](4/5 vgl. Auxenti Epist. de fide Wulfilae ed. Kauffmann [Texte und Unters, zur altgerm. Religionsgesch. I S. 75, 6 f] — 9 — 11 vgl. ebd. S. 73, 14 f; 76, 6 f. ob. S. 53, 15—18. Socrat. V 23. Sozomen. VII 17, 10 - 12. Philostorg. X 3. Haeret. Fabul. IV 4)[*](B V2 F HN(n) + GS(s) = r AL (y))[*](3 ἀνέξασθαι V2 ι 4 u. 13 οὐλφίλασ y οὔλφιλασ B οὐλφιλιὰσ Fr οιλφί- λ///ασ V2 Uifilas Cass. Cod. L ι 6 καὶ1 > B Cass. ι κατακηλίσασ ΒV2 κατακλήσασ s ι 7 τὴν] τὴν τοῦ F ι 7/8 ἀσπάσασθαι κοινωνίαν ~ V2 ι 8 φήσας] πείσασ F, dicens Cass. ι ἔριν] αἵρεσιν B, certamen Cass. ι 11 εἰπεῖν τὸν υἱὸν ~ V2 I 12 κατέλειπον ΒV2 ι 13 οὐάλεντι r βαλεντίω F ι 14 ἔφησε n I ἐργάσασθαι > B ι 15 τέλος τοῦ δ τόμου nur in F)
275

Κεφάλαια τοῦ ε΄ λόγου

α΄. Περὶ τῆς Γρατιανοῦ τοῦ βασιλέως εὐσεβείας.

β΄. Περὶ τῆς ἐπανόδου τῶν ἐπισκόπων.

γ΄. Περὶ τῆς Παυλίνου φιλονεικίας, καὶ τῆς ’Απολιναρίου τοῦ Λαοδικέως καινοτομίας, καὶ τῆς Μελετίου φιλοσοφίας τε καὶ φιλοθεΐας.

δ’. Περὶ Εὐσεβίου τοῦ ἐπισκόπου Σαμοσάτων.

ε΄. Περὶ τῆς Θεοδοσίου στρατηγίας.

ς΄. Περὶ τῆς τούτου βασιλείας καὶ ὦνπερ εἶδεν ὀνείρων.

ζ΄. Τινες ἐπίσημοι τῆς Ἀρείου δυσσεβείας ἐγένοντο προστάται.

η΄. Περὶ τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει συναθροισθείσης συνόδου.

θ’. Συνοδικὸν παρὰ τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει συναθροισθείσης συνόδου γραφὲν πρὸς τοὺς δυτικοὺς ἐπισκόπους.

ι΄. Συνοδικὸν Δαμάσου ἐπισκόπου Ῥώμης κατὰ ’Απολιναρίου καὶ Τιμοθέου γραφέν.

ία. Ἄλλο τοῦ αὐτοῦ συνοδικὸν κατὰ διαφόρων αἱρέσεων.

ιβ΄. Περὶ τῆς Γρατιανοῦ τελευτῆς καὶ τῆς Μαξίμου τυραννίδος.

ιγ΄. Περὶ Ἰουστίνης τῆς Βαλεντινιανοῦ γαμετῆς, καὶ τῆς κατὰ ’Αμβροσίου γεγενημένης ἐπιβουλῆς.

[*](B V2 F HN (n) + GSP Ρ von 4 ῥίου τοῦ an] (s) = r AL (y))[*](1 κεφάλαια τοῦ εݲ λόγου B κεφάλαια τοῦ εݲ V2 τάδε περιέχει τῆς ἐκκλησιαστικῆσ ἱστορίας θεοδωρήτου (θεοδωρήτου vor ἐκκλ, ~ L > Fs) καὶ (καὶ > FL) ὁ εݲ τόμος Fsy τόδε περιέχει καὶ ὁ πέμπτος τόμος N καὶ ὁ πέμπτος τόμος περιέχει τόδε H ι 4 παύλου V2 ι 5 κενοτομίασ ΒV2Ν ι 7 τοῦ > n ι σαμοσατῶν BP aus σαμοσάτων corr. V2 ι 9 τῆς τούτου βασιλείας] αὐτοῦ τοῦ βασιλέως F ι ωνπερ εἶδεν ΒV2 ὧν προεῖδεν Fry ι 10 τίνεσ ἐπίσημοι (τίνεσ ἐπίσκοποι P) προστάται (προστάται ἐπίσημοι ~ n) τῆς ἀρείου ἐγένοντο ἐγ. > P) συμμορίας (συμ. ἐγ. ~ y) Fry ι 12 παρὰ] περὶ B > n ι συναθροισθείσης > nGSy ι 13 γραφὲν πρὸς τοὺς δυτικοὺς ἐπισκόπους > Fry ι 14 ἀπολιναρίου BV2y ἀνατολίου Fr ι 16 τοῦ αὐτοῦ] τούτου FnPy ι 17 τῆς2> n ι 18 οὐαλεντινιανοῦ BFNP ἰουαλεντινιανοῦ GS ι 19 γεγενημένης] γενομένης N > H)
276

ιδ΄. Περὶ τῶν παρὰ Μαξίμου τοῦ τυράννου Βαλεντινιανῷ τῷ ωέῳ δηλωθέντων.

ιε΄. Περὶ τῶν παρὰ Θεοδοσίου τοῦ βασιλέως περὶ τούτου γραφέντων.

ις΄. Περὶ Ἀμφιλοχίου τοῦ ἐπισκόπου Ἰκονίου.

ιζ΄. Περὶ τῶν ἐν Θεσσαλονίκῃ γεγενημένων σφαγῶν.

ιη΄. Περὶ τῆς Ἀμβροσίου τοῦ ἐπισκόπου παρρησίας καὶ τῆς τοῦ βασιλέως εὐσεβείας.

ιθ΄. Περὶ Πλακίλλης τῆς βασιλίδος.

κ΄. Περὶ τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ γεγενημένης στάσεως.

κα΄. Περὶ τῶν πανταχοῦ γῆς καταλυθέντων εἰδωλικῶν ναῶν.

κβ΄. Περὶ Μαρκέλλου τοῦ ἐπισκόπου ’Απαμείας καὶ τῶν ὑπ’ αὐτοῦ καταλυθέντων εἰδωλικῶν ναῶν.

κγ΄. Περὶ Θεοφίλου τοῦ Ἀλεξανδρείας ἐπισκόπου, καὶ τῶν ἐν τῇ καθαιρέσει τῶν εἰδώλων αὐτόθι γεγενημένων.

κδ΄. Περὶ Φλαβιανοῦ τοῦ Ἀντιοχείας ἐπισκόπου, καὶ τῆς διὰ Παυλῖνον γεγενημένης τοῖς δυτικοῖς διαστάσεως.

κε΄. Περὶ τῆς Εὐγενίου τυραννίδος καὶ τῆς Θεοδοσίου τοῦ βασιλέως διὰ πίστεως νίκης.

κς΄. Περὶ τῆς Θεοδοσίου τοῦ βασιλέως

κζ΄. Περὶ Ὀνωρίου τοῦ βασιλέως, καὶ Τηλεμαχίου τοῦ μονάζοντος.

κη΄. Περὶ τῆς Ἀρκαδίου τοῦ βασιλέως εὐσεβείας, καὶ τῆς Ἰωάννου τοῦ ἐπισκόπου χειροτονίας.

κθ΄. Περὶ τῆς κατὰ θεὸν τοῦδε τοῦ ἐπισκόπου παρρησίας.

λ΄. Περὶ τῶν ἐν τῇ Φοινίκῃ δι’ αὐτοῦ ναῶν.

λα΄. Περὶ τῆς ἐκκλησίας τῶν Γότθων.

λβ΄. Περὶ τῆς εἰς τοὺς Σκύθας ὑπ’ αὐτοῦ γεγενημένης προνοίας, καὶ τοῦ κατὰ τῶν Μαρκιονιστῶν ζήλου.

[*](B V2 [bis 12 καὶ] V[ von 12 τῶν ὐπ’ αὐτοῦ an] F HN(n) + GSP(s) = r AL(y))[*](1 παρὰ] κατὰ B ι τῶ νέω nur in Py ι 3 παρὰ > B ι 6 θεσαλονίκη B γεγενημένων > n ι 7 καὶ τῆς — 8 εὐσεβείας > B ι 10 γεγονυίας Fry ι 11 τῶν πανταχοῦ] τῆσ ἁπανταχοῦ B ι 12 Περὶ — 13 ναῶν nach 17 διαστάσεως ~ GS ι μαρκελλίνου Ns ι ἀπαμίασ ἐπισκόπου V2 ἀπαμινουσ (sic) ἐπισκόπου B ι 14 τοῦ > ry 1 ἐπισκόπου Ἀλεξανδρείας ~ ry ι 15 τῶν εἰδώλων > F ι 16 παυλίνον BV ι 18 τοῦ > VF ι βασιλέως] βασιλείασ ν 21 τηλεμαχίου B τηλεμάχου VFry, s. unt. S. 328,2 ι τοῦ2 nur in B ι 22 2 nur in B ι 23 ἐπισκόπου BVF χρυσοστόμου ryFc ι 25 τῆ nur in B, s. unt. S. 329, 19 ι δι’ αὐτοῦ] ὑπ’ αὐτοῦ B ι 28 τῖς] τοὺς B ι γενομένης ry ι 29 μαρκιονιστῶν B μαρκιωνιστῶν N μαρκιανιστῶν die übr. HSS 20)
277

λγ΄. Περὶ τῆς Γαϊνᾶ αἰτήσεως καὶ τῆς Ἰωάννου τοῦ ἀντιρρησεως.

λδ΄. Περὶ τῆς πρεσβείας.

λε΄. Περὶ τῶν κατ’ αὐτοῦ τυρευθέντων.

λς΄. Περὶ τῶν δι’ αὐτὸν συμβεβηκότων.

λζ΄. Περὶ Ἀλεξάνδρου τοῦ ἐπισκόπου Ἀντιοχείας.

λη΄. Περὶ τῆς ὕστερον γεγενημένης τοῖς πεπολεμηκόσιν Ἰωάννῃ τῷ ἐπισκόπῳ μεταμελείας, καὶ τῆς τῶν λειψάνων αὐτοῦ μετακομιδῆς.

λθ΄. Περὶ τῆς πίστεως Θεοδοσίου τοῦ βασιλέως Λαὶ τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ.

μ΄. Περὶ Θεοδότου τοῦ ἐπισκόπου Ἀντιοχείας.

μα΄. Περὶ τοῦ ἐν Πέρσιδι διωγμοῦ καὶ τῶν ἐκεῖ μαρτυρησάντων.

μβ΄. Περὶ Θεοδώρου τοῦ ἐπισκόπου Μοψουεστίας.

[*](B V F HN (n) + GSP (s) = r AL (y))[*](1 γαΐνου A ι τοῦ By > VFr ι ἐπισκόπου] χρυσοστόμου y ι 1/2 ἀντιρρήσεως vor 1 Ἰωάννου ~ n 13 περὶ τῆς πρεσβείας BVnGS περὶ τῆς εὐσεβείας P περὶ πρεσβυτέρων F περὶ τῆς παρὰ τοῦ χρυσοστόμου εἰσ’ αὐτὸν πρεσβείας y ι 4 κατ’ αὐτοῦ] κατὰ τοῦ χρυσοστόμου L κατ’ αὐτοῦ χρ. A ι τυδευθέντων B τυραννηθέντων Ρ ι 5 δι’ αὐτοῦ B ι 6 τοῦ > V ι ἀντιοχείασ BV ἀλλεξανδρείασ Fry I 7 τοῖς πεπολεμηκόσιν — 8 ἐπισκόπῳ] τῶν ἐπισκόπων VF ι 8 αὐτοῦ > B 9 βασιλέως] μικροῦ y ι 11 τοῦ > Hsy ι 12 ἐκεῖσε n ι 13 θεοδότου B I τοῦ > BnGPy ι μοψουεστίασ Sy μο////ψουεστίασ V μουψουεστίασ B μομψουεστίασ Fn μαμφουεστίασ GP)
278

Όπως μὲν ἐπὶ πλεῖστον φέρει τοὺς κατ’ αὐτοῦ λυττῶντας ὁ δεσπότης θεὸς καὶ ὅπως κολάζει τοὺς οὐκ εἰς δέον τῇ μακροθυμίᾳ χρωμένους, τοιαῦτα καὶ δεδρακὼς καὶ πεπονθὼς ὁ βάλῃς ἐδίδαξεν ἀκριβῶς. οἷον γάρ τίσι σταθμοῖς καὶ ζυγοῖς οἴκτῳ καὶ δικαιοσύνῃ χρώμενος ὁ φιλάνθρωπος, ὅταν ἴδῃ τινὰ τῷ μεγέθει τῶν πλημμελημάτων ὑπερβάλλοντα τῆς φιλανθρωπίας τὰ μίτρα, τῇ δικαίᾳ τιμωρίᾳ κωλύει τὴν ἐπὶ τὰ πρόσω φορόν. Γρατιανὸς δέ, ὁ Βαλεντινιανοῦ μὲν υἱός, Βάλεντος δὲ ἀδελφιδοῦς, πᾶσαν τὴν Ῥωμαίων ἡγεμονίαν παρέλαβε.