Historia Ecclesiastica

Ὁποῖα μὲν δὴ κατὰ τῶν ἁγίων ἐκείνων ἀνδρῶν ἐτολμήθη τὰ συγγεγραμμένα διδάσκει· ὁπόσα δὲ καὶ ἄλλοις ἐπεβούλευσαν πλείστοις οἱ τῆς Ἀρειανικῆς φάλαγγος προστατεύοντες, πάλιν ὁ θεῖος οὕτος ἀνὴρ ἐν τῷδε διηγήσατο τῷ συγγράμματι.

»Τίνα γάρ ποτε διώκοντες καὶ καταλαβόντες οὐχ ὕβρισαν ὡς [*](23—S. 130, 20 Athanas. Apol. de fiiga sua 3) [*](A HN (n) + GS (s) = r B2L + FV (v) = z T) [*](3 γαλλίων AnB2T γαλλιῶν sLv ι 4 τῆς1 > rT ι τῆς Ἰταλίας — mhtrop;olevw > Lv ι σαρδηνίαν rF σαρδανίων Τ Sardiniae Cass. ι 7 τῇ > T ι ἀρειανῆ Arz Athan. ἀρειανικῆ Τ ι 8 αὐτοῖς = Athan. αὐτοὶ VT ι ἔπραξαν AnT ἔγραψαν z ὑπέγραψαν (ὑπέ auf Rasur G) s ἐπλάσαντο διαβολαῖς καὶ ι 9 ὁμολογητοῦ > L ι 10 ἐμὲ = Athan. B2T ι καὶ1 T Athan. ausradiert in A etiam Cass. > rz ι καὶ2 rzT Athan. Cass. > A ι 12 οὐ καθηγήσατο Athan. ι 13 > An, übergeschrieben Ae ι nach ποία + δὲ B2 + τις Athan. qune Cass. ι 14 μνήματα AT μνημόσυνα rz μνημεῖα Athan. memoriam Cass. ι κάλλιστα ArT τὰ κάλλιστα zAthan. ι ὀδυρώμενόσ Α ι ποτε nach αὐτῷ ~ T ι 16 τυχὸν = Athan.] ἐπιτυχὼν n ι 17 οὗτος Arz αὐτὸς TAthan., nicht übersetzt von Cass. ι 10 ἀγίων > L ι ἀνδρών ἐκείνων ~ L ι τετολμήκασι T ι 20 διδάξει B2 ι 23 ὥς = Athan.] καθὼς B2)

ποῖος τοίνυν >τόπος οὐκ ἔχει τῆς κακίας αὐτῶν ὑπόμνημα; τίνα φρονοῦντα >αὐτῶν οὐ συνεσκευάσαντο, πλασάμενοι προφάσεις κατὰ τὴν >ποία νῦν ἐκκλησία οὐ θρηνεῖ διὰ τὰς ἐκείνων ἐπιβουλάς; μὲν δι’ Εὐστάθιον τὸν ὁμολογητὴν καὶ ὀρθόδοξον, Βαλανέαι δὲ >Εὐφρατίωνα, καὶ Παλτὸς μὲν καὶ Ἀντάραδος διὰ Κυμάτιον καὶ >τέριον, ἡ δὲ Ἀδριανούπολις δι’ Εὐτρόπιον τὸν φιλόχριστον καὶ >μετ΄ αὐτὸν Λούκιον, τὸν πολλάκις παρ’ αὐτῶν καὶ ἁλύσεις >σαντα καὶ οὕτως ἀποθανόντα, καὶ Ἄγκυρα μὲν διὰ Μάρκελλον, >δὲ διὰ Κῦρον καὶ Γάζα δι’ Ἀσκληπᾶν.

τούτους γὰρ πολλὰ πρότερον >ὑβρίσαντες, καὶ ἐξορισθῆναι πεποιήκασιν οἱ δόλιοι. Θεόδουλον δὲ >Ὀλύμπιον ἀπὸ τῆς Θρᾴκης ὄντας καὶ ἡμᾶς καὶ πρεσβυτέρους >ρους οὕτως ἐποίησαν ζητηθῆναι, ὡς εἰ εὑρεθείημεν κεφαλῆς >στῆναι τιμωρίαν· καὶ τάχα ἂν ἀπεθάνομεν οὕτως, εἰ μὴ >γνώμην αὐτῶν ἐφύγομεν καὶ τότε. τοιαῦτα γάρ ἐστι τὰ μὲν >τῶν περὶ Ὀλύμπιον πρὸς τὸν ἀνθύπατον Δονάτον. τὰ δὲ καθ’ >πρὸς Φιλάγριον δοθέντα Ταῦτα τῆς δυσσεβοῦς συμμορίας τὰ κατὰ τῶν ἁγίων τολμήματα.«

Ὅσιος δὲ οὗτος Κορδούβης ἐπίσκοπος ἦν, καὶ ἐν τῇ μεγάλῃ διαπρέψας κατὰ Νικαίαν συνόδῳ καὶ τῶν ἐν Σαρδικῇ συνεληλυθότων πρωτεύσας.

Ἐγὼ δέ γε Λιβερίου τοῦ πανευφήμου τὴν ὑπὲρ τῆς ἀληθείας παρρησίαν καὶ τοὺς ἀξιαγάστους λόγους οἷς ἐχρήσατο πρὸς Κωνστάντιον ἐνθεῖναι βούλομαι τῇ συγγραφῇ. ἀνάγραπτοι γὰρ παρὰ τῶν τηνικαῦτα φιλοθέων γεγένηνται, ὡς ἱκανοὶ παραθῆξαι καὶ διεγεῖραι πρὸς ζῆλον τῶν θείων τοὺς ἐραστάς. οὗτος δὲ μετὰ Ἰούλιον, ὃς Σίλβεσρον διεδέξατο, τὴν Ῥωμαίων ἴθυνεν ἐκκλησίαν.

Διάλογος Κωνσταντίου βασιλέως καὶ Λιβερίου ἐπισκόπου Ρώμης.

Κωνστάντιος βασιλεὺς εἶπεν· »Ἡμεῖς, καὶ διὰ τὸ Χριστιανόν σε >εἶναι καὶ ἐπίσκοπον τῆς ἡμετέρας πόλεως, ἄξιον ἐκρίναμεν καὶ >μεταστελάμενοι παραινοῦμέν σοι τῆς ἀπορρήτου ἀπονοίας τοῦ >᾿Αθανασίου τὴν κοινωνίαν ἀρνήσασθαι τοῦτο γὰρ ἡ οἰκουμένη >ἔχειν ἐδοκίμασε συνόδου τε ψηφίσματι ἀλλότριον τῆς >κοινωνίας ἔκρανε.«

Λιβέριος ἐπίσκοπος εἶπεν· »Βασιλεῦ, τὰ ἐκκλησιαστικὰ κρίματα >μετὰ πολλῆς δικαιοκρισίας γίνεσθαι ὀφείλει. διόπερ εἰ δοκεῖ σοὶ >εὐσεβείᾳ, κριτήριον συσταθῆναι κέλευσον· καὶ εἰ ὀφθείη >ἄζιος καταδίκης, τότε κατὰ τὸν τῆς ἐκκλησιαστικῆς >τύπον ἐξενεχθήσεται ἡ κατ’ αὐτοῦ ψῆφος. οὐδὲ γὰρ οἷόν τε >ψηφίσασθαι ἀνδρὸς ὃν οὐκ

Κωνστάντιος ὁ βασιλεὺς εἶπεν· Πᾶσα ἡ οἰκουμένη κατεψηφί- >σατο περὶ τῆς ἀνοσιότητος αὐτοῦ, καὶ ὡς ἐξ ἀρχῆς τὸν διακαίξει.«

Λιβέριος ἐπίσκοπος εἶπεν· «Ὅσοι ὑπέγραψαν, οὐκ αὐτόπται τῶν >γεγενημένων ἦσαν, ἀλλὰ διὰ δόξαν καὶ φόβον καὶ ἀτιμίαν >παρὰ σοῦ.«

Ο βασιλεύς· »Τί ἐστι δόξα καὶ φόβος καὶ ἀτιμία;«

Λιβέριος· »Ὅσοι τὴν δόξαν τοῦ θεοῦ οὐκ ἀγαπῶσι, τὰς παρὰ σοῦ >μᾶλλον δωρεὰς προτιμήσαντες, ὃν μὴ ταῖς ὄψεσιν εἶδον οὐ >κατέκριναν· ὅπερ ἐστὶν ἀλλότριον Ο βασιλεύς· »Καίτοι κέκριται κατὰ πρόσωπον ἐν τῇ

γενομένῃ >συνόδῳ ἐν Τυρῷ, καὶ ἐν τῇ συνόδῳ κατεψηφίσαντο πάντες οἱ >σκοποι τῆς οἰκουμένης.«

Λιβέριος· »Οὐδέ ποτε κατὰ πρόσωπον κέκριται ὁ ἄνθρωπος· ὅσοι >γὰρ τότε συνελθόντες κατεψηφίσαντο αὐτοῦ, ἀναχωρήσαντος >νασίου ἐκ τοῦ κριτηρίου, Εὐσέβιος ὁ εὐνοῦχος εἶπεν· »Ἐν τῇ συνόδῳ τῇ

κατὰ Νικαίαν >ἀλλότριος τῆς καθολικῆς πίστεως.«

Λιβέριος· Πέντε μόνοι ἐπέκριναν τῶν συμπλευσάντων αὐτῶ ἐν >τῷ Μαρεώτῃ, οὓς ἀπέστειλαν κατὰ τοῦ ἐγκαλουμένου [*](A HN (n) + GS (s) = r B2L + FVR(v) = z Τ) [*](1 ὁ βασιλεὺς = Cass. Σ > nV ι ὁ > As ι 2 περὶ übergeschrieben Ac ὡς] ὦν V ι τῶν καιρῶν Lv, tempus illudit Cass. ι 3 διαπέζει Τ ι 4 ἐπί- σκοπὸς εἶπεν = Cass. > n ι ἐπίσκοπος > ΤΣ ι οὐκ αὐτόπται — 5 διὰ δόξαν Σ διὰ δόξαν οὐκ αὐτοπροαιρέτῳ γνώμη ἐποίησαν (ὑπέγραψαν B2) z ι 7 vor ὁ + καὶ nV ι nach, βασιλεὺς + εἶπε Σ ι φόβος καὶ 2 Cass. Σ wie im Text ι 8 nach Σιβέριος + εἶπεν B2Cass. Σ ι 9 οὐ κρίναντεσ ArzCass. Σ>Τ ι 10 κατέκριναν AszTΣ κατεδίκασαν n admdicarerunt 11 ὁ] καὶ ὁ n ι nach βασιλεὺς + εἶπεν Β2Cass. Σ ι nach καίτοι + γε Τ ι ἐν rzTCass. Σ καὶ ἐν A ι 12 καὶ ἐν τῆ συνόδω ArzCass. ἐν ἧ ΤΣ ι ΑΣ συνεψηφίσαντο rzT γρ. συνε am Rand A (oder Ac?) contra cum pariter (lecreverunt Cass.; ob συγκατεψηφίσαντο? ι 14 nach Λιβέριος + εἶπεν Σ ὁ As ι 16 ἐκ τοῦ κριτηρίου = Σ > v ι ἐκ > L, gestrichen in A ι κατεψηφίσαντο ArTCass. Σ κατεψηφίσαντο + ἀλόγωσ z und am Rand Ac ι 17 ὁ übergeschrieben Ac ι vor εὐνοῦχος + δυσσεβὴσ s ι νικαίαν ΠCass. Σ, unmöglich; ob Αἰλίαν oder Μαρίαν (= Μαρεώτην)? Jülicher ι 18 ἀπεδείχθη vor kau. ~ A, Cass. Σ wie im Text ι 19 nach Λιβέριος + ἔφη B2Cass. Σ ι ἐπέκριναν τῶν συμπλευσάντων rzTCass. ἐπέκριναν οἱ οἱ συμπλεύσαντες Σ ἐπικριθέντων συμπλεῦσαι A ι 20 οὓσ //// A)