Historia Ecclesiastica

Καὶ ὁ γογγυσμὸς δὲ αὐτῶν, ὅτι ἄγραφοί εἰσιν αἱ λέξεις, ἐλέγχεται παῤ αὐτῶν μάταιος· ἐξ ἀγράφων γὰρ ἀσεβήσαντες ἄγραφα δὲ τὸ [*](2/3 ι Kor. 1, 24. II Kor. 4, 4 — 4 Job. 17, 3 — 6 I Kor. 11, 7 — 7 ιι Kor. 4, 11 — 8 Exod. 12, 41 — 9 Joel 2, 25 — 10/11 Psal. 45, —12 Matth. 12, 50. Mark. 3, 35 —17 —18 Hebr. 1, 3. Psal. 35, 10. 45, 5. 64, 10 — 18/19 Psal. 35, 10 — 19 Job. 10, 30) [*](A HN(n) GSis) DL + FVfv) = z T W) [*](1 nacb ὀλίγους + Ἀρειανοὺς Stepb., wobl nacb Cass.: qui Ariani esse putabantur ι 2 τὸν υἱὸν — δύναμιν = Cass. Atban.] τὸν υἱὸν σοφίαν καὶ δύναμιν καὶ οὐ κτίσμα n ι τε] καὶ (vor σοφίαν) T et Cass. > n Atban. ι 3 τε καὶ A καὶ T Cass. > nszW Atban. ι 7 καὶ δυνάμεισ AnsTWAthan. δυνάμεις δὲ z 7/8 ἐξῆλθε μὲν Az Cass. Atban. καὶ ἐξῆλθεν TW ἐξῆλθε γάρ φησι ns ι 10 ἀντιλήπτωρ — 11 Ἰακώβ = Atban. > TCass. ι 13 ἀληθινός AzTCass.WAthan. ἀληθινὸς ἀληθινός HS ι 15 ἦι τῶ; Ἀρειανῶν ~ zW ι διεφθαρμένη An Atban. Cod. Par. ἐφθαρμένη szTW Atban. Cod. Bas. ι 16 ἐκείνων τὸ δόλιον AHsTCass. Atban. ἐκεῖνο τὸ δόλιον NW ἐκεῖνο τὸ λόγιον z ι 18 πρὸς τὴν] ob πατρὸς (πρݲσݲ) καὶ? Jülicher ι 19 ὀψώμεθα AGDFT, videbimiis Cass. ι 22 ι 23 μάταιοσ nszTCass. Atban. ματαίως AW ι δὲ = Atban.] γὰρ Τ)

ἐπίσκοποι γὰρ ἀρχαῖοι, πρὸ ἐτῶν >ἐγγύς που ἑκατὸν τριάκοντα , τῆς τε μεγάλης Ῥώμης καὶ τῆς >ἡμετέρας πόλεως, ᾐτιάσαντο τοὺς ποίημα λέγοντας τὸν υἱὸν κα μὴ >ὁμοούσιον τῷ πατρί. καὶ τοῦτο ἐγίνωσκεν Εὐσέβιος ὁ γενόμενος >Ἐπίσκοπος τῆς Καισαρείας, πρότερον μὲν συντρέχων τῇ Ἀρειανῇ

>αἱρέσει, ὕστερον δὲ ὑπογράψας τῇ ἐν Νικαίᾳ συνόδῳ · ἔγραψε καὶ τοῖς ἰδίοις διαβεβαιούμενος ὅτι καὶ τῶν παλαιῶν τινας λογίους καὶ ἐπιφανεῖς ἐπισκόπους καὶ συγγραφέας ἔγνωμεν ἐπὶ τῆς τοῦ παρὸς καὶ τοῦ υἱοῦ θεότητος τῷ τοῦ ὁμοουσίου χρησαμένους ὀνό- ματι.«

Οὗτοι μὲν οὖν κατακρύψαντες τὴν νόσον ἔδεισαν γὰρ τῶν ἐπισκόπων τὸ πλῆθος) τοῖς ἐκτεθεῖσι συνέθεντο, τὴν προφητικὴν κατηγορίαν ἐπισπασάμενοι. βοᾷ γὰρ καὶ πρὸς αὐτοὺς ὁ τῶν ὅλων θεός· »ὀ λαὸς οὗτος τοῖς χείλεσί με τιμᾷ, ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπ’ ἐμοῦ«.

Θεωνᾶς δὲ καὶ Σεκοῦνδος, τοῦτο δρᾶσαι μὴ βουληθέντες, παρὰ πάντων συμφώνως ἀπεκηρύχθησαν, ὡς τὴν [*](3 Joh. 3, 31. vgl. Jes. 8, 19. Luk. 14, 35 —5 —8 Athanas. De synodis 43—44. De sent. Dionysii 18 —11 —14 s. S. 52, 19 — 18/19 Matth. 15, 8. Jes. 29, 13) [*](* 15— S. 38, 3 Cass. II) [*](A HN (n) GS (s) DL + FV (v) = z Τ [bis 14] W 1 αἰτιῶνται = Cass. Athan. > z ι διότι AT ὅτι Athan. διότι τοῦτο S διὰ τοῦτο HGzW διὰ τοῦ N propterea Cass. ι 2 ἀγράφων = Cass. Athan.] ἐγγράφων n ι νοουμένων = Athan.] ἐννοουμένων ns ι 3 εὑρόντες AnsDTWLm reperientes Cass. Codd. LP ὄντες Lv Athan. ι 4 εὑρόντες = Athan.] εὑρηκότες Τ adinvenientes Cass. ι τὰς λέξεις = Cass. Athan. > s ι 5 ἀρχαῖοι szTCass.W Athan. ἦσαν ἀρχαῖοι An ι πρὸ ἐτῶν ATW Athan. πρὸ αὐτῶν nsz ante eos Cass. 5/6 σῆμ’. ὅτι καὶ πρὸ τοῦ γενέσθαι τὴν ἐν νικαία σύνοδον, ὁ μονογενὴς υݲσݲ λόγος τοῦ θεοῦ ὁμοούσιοσ τῶ πρݲιݲ παρὰ τοῖσ’ ἀρχαιοτέροις ἐπισκόποις am Rand A ι 6 τε ATW > nsz Cass. Athan. ι 7 πόλεως szTCass.W Athan. Cod. Bas. πόλεως οἱ An πόλεως γράφοντες Athan. Cod. Par. ι 9 Ἀρειανῇ = Athan.] ἀρειανικῆ z ι 10 τῆ AnT = Cass. ἐν αὐτὴ τῆ szW Ατηαν. ι καὶ Α δὲ καὶ ΤCass. δὲ L > nsDvW Athan. ι 11 ἰδίοις ASTW Athan. οἰκείοις nGz ι 12 συγγραφεῖσ Τ ι ἔγνωμεν szW Αthan. agnouisset Cass. εὕρομεν AnT, s. S, 52, 20 ι 13 τοῦ1 As > sz Athan. ι 18 ἧ δὲ καρδία αὐτῶν A Cass. Matth. Jes τῆ δὲ καρδία nszW)

Ἐπειδὴ δὲ καὶ Μελίτιος τῆς ἐπισκοπικῆς χειροτονίας ἠξιωμένος οὐ πρὸ πολλοῦ τῆς Ἀρείου μανίας, εἶτα ἐπί τισι παρανομίαις διελεγχθεὶς ὑπὸ τοῦ θειοτάτου Πέτρου τοῦ τῆς Ἀλεξανδρέων ἐπισκόπου ὃς καὶ τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον ἀνεδήσατο, καθῃρέθη μέν οὐκ ἔστερξε δὲ τὴν τῆς καθαιρέσεως ψῆφον τήν τε Θηβαΐδα καὶ τὴν πελάζουσαν Αἴγυπτον θορύβου καὶ ζάλης ἐνεπίμπλα, τυραννίδι κατὰ τῆς Ἀλεξάνδρου χρώμενος προεδρίας, ἔγραψαν πρὸς τὴν Ἀλεξανδρέων ἐκκλησίαν ἃ περὶ τῆς τούτου νεωτεροποιίας ἐνομοθέτησαν. ἔστι δὲ ταύτα·

»Συνοδικὴ ἐπιοτολή. τῇ ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ, χάριτι τοῦ θεοῦ, Ἀλε- >ξανδρέων ἐκκλησίᾳ καὶ τοῖς κατὰ τὴν Αἴγυπτον καὶ Λιβύην καὶ >Πεντάπολιν ἀγαπητοῖς ἀδελφοῖς, οἱ ἐν Νικαίᾳ συναχθέντες καὶ τὴν >μεγάλην καὶ ἁγίαν σύνοδον συγκροτήσαντες ἐπίσκοποι ἐν κυρίῳ χαάρειν.

>Ἐπειδὴ τῆς τοῦ θεοῦ χάριτος καὶ τοῦ θεοφιλεστάτου βασιλέως >Κωνσταντίνου συναγαγόντος ἡμᾶς ἐκ διαφόρων ἐπαρχιῶν καὶ πόλεων >ἡ μεγάλη καὶ ἁγία σύνοδος ἐν Νικαίᾳ συνεκροτήθη, ἐξ ἁπάσης τῆς >ἱερᾶς συνόδου ἀναγκαῖον ἐφάνη καὶ πρὸς ὑμᾶς ἀποσταλῆναι γράμματα >ἵν᾿ εἰδέναι ἔχοιτε τίνα μὲν ἐκινήθη καὶ ἐξητάσθη, τίνα δὲ ἔδοξε καὶ [*](4—8 vgl. Theodoret. Haeret. Fabul. IV 7 PG 83, 425. Athacas. Apol. c. Arian. Socrat. I 6, 37 — 38 — 13 — S. 42, 1 in Athanas. Handschriften Parisinus 474 Sco- rialensis Ω III 15 Basileensis 32 (ihre Übereinstimmung = Ω) Socrat. I 9, 1 — 14 [= T, Cass. ιι 12 Niceph. H. E. Vin 24]. Gelas. Cyzic. II 33 —13 — S. 41, 9 S. Leonis opera III 587 f (= Λ)) [*](* 4—11 Gelas. Cyzic. II 33) [*](A HN (n) GS (s) DL + FV (v) = z W [bis 1 διδασκαλίας]) [*](1 προτετιμηκότες A προτεθεικότες nszW ι 2 εἰς > v ι 4 θ am Rand Az ι μελίτιοσ ALVGel. μελέτιοσ nsDF ι τῆς] riffDvGel. ι 8 τὴν — ψῆφον = Gel.] τὴν καθαίρεσιν ὡς ψῆφον s ι 9 ἐνεμπίμπλα S ἐνεπίπλα HD ἐνεμπίπλα A τυραννίδα v ι 10 Ἀλεξάνδρου] ἀλεξανδρέων nD ι 11 ἃ übergeschrieben Ac 13 ἐπιστολὴ συνοδικὴ ~ s συνοδικαὶ ἐπιστολαί Lm > HV ι 20 20/21 ἐξ ἁπάσης τῆς ἱερὰς συνόδου ἀναγκαῖον ἐφάνη ιι ἐξ ἅπαντος ἀναγκαῖον ἐφάνη παρὰ τῆσ ἱερᾶσ συνόδου Ω Socr. Λ)

πρῶτον μὲν ἐξητάσθη τὰ κατὰ τὴν ἀσέβειαν Ἀρείου ἐπὶ >τοῦ θεοφιλεστάτου βασιλέως ἡμῶν Κωνσταντίνου, καὶ παμψηφὶ >ἔδοξεν ἀναθεματισθῆναι τὴν ἀσεβῆ αὐτοῦ δόξαν καὶ τὰ ῥήματα καὶ >τὰ νοήματα αὐτοῦ τὰ βλάσφημα οἶς ἐχρῆτο βλασφημῶν τὸν υἱὸν τοῦ >θεοῦ, λέγων ἐξ οὐκ ὄντων εἶναι καὶ πρὶν γεννηθῆναι μὴ εἶναι κοὶ >εῖναί ποτε ὅτε οὐκ ἦν, καὶ αὐτεξουσιότητι κακίας καὶ ἀρετῆς δεκτι- >κὸν τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ.