Historia Ecclesiastica
Theodoret, Bishop of Cyrus
Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.
καὶ παραυτίκα μὲν ἐξέπληξε τὸν ὁμόζυγα τῷ συντόμῳ τῆς θεραπείας· εἶτα τοῦ θεοῦ τῆς αἰχμαλώτου τὴν δύναμιν ἐδήλου καὶ παρεκάλει τοῦτον μόνον εἰδέναι θεὸν καὶ νεὼν αὐτῷ κατασκευάσαι καὶ ἅπαν εἰς τὴν τούτου θεραπείαν μεταθεῖναι τὸ ἔθνος. ὁ δὲ τὸ μὲν εἰς τὴν ὁμόζυγα θαῦμα γεγενημένον εὐφήμει, τὸν δὲ νεὼν οὐκ ἤθελε δείμασθαι.
Ὀλίγου δὲ διελθόντος χρόνου, αὐτὸς μὲν εἰς θήραν ἐξῆλθεν, ὁ δὲ φιλάνθρωπος αὐτὸν δεσπότης κατὰ τὸν Παῦλον ἐθήρευσε.
ζόφος γὰρ αὐτῷ ἐξαπίνης προσπεσὼν οὐκ εἴα περαιτέρω προβαίνειν. καὶ οἱ μὲν συνθηρεύοντες τῆς ἀκτῖνος συνήθως ἀπήλαυον, οὗτος δὲ μόνος ἀποληφθεὶς τοῖς τῆς ἀορασίας ἐπεδήθη δεσμοῖς ἐν ἀπορίᾳ δὲ ὢν πόρον εὗρε τῆς σωτηρίας. εὐθὺς γὰρ εἰς νοῦν τὴν ἀπείθειαν λαβὼν καὶ τὸν τῆς αἰχμαλώτου θεὸν καλέσας ἐπίκουρον, ἀπηλλάγη τοῦ ζόφου. καὶ τὴν ἀξιάγαστον ἐκείνην καταλαβὼν δοριάλωτον.
παρεκάλει δεῖξαι τῆς οἰκοδομίας τὸ σχῆμα.
ὁ δὲ τὸν Βεσελὴλ τῆς [*](29 f Exod. 31, 2—4) [*](A HN(n) GS{s) DL + FV(v) — z) [*](4 χαλεποῦ καὶ αὐτὴ oo n ι χαλεποῦ As ι 5 φρονήματι = Cod. ’d. τώ φρονήματι A ι 6 ἐκείνης A ι 7 δοριάλωτος Lv ι 10 προσεκόμιζεν = Cod. Polyd.ι προσεκόμισεν DLF ἐκόμισεν V ι μιζεν ὃν ἐνό am Rand Ac 14 παρηγγύα L παρηγγυᾶτο SjnsiX. ι ναὸν nsSynax. ι 16 τῶ συντόμω übergeschrieben Ac τῶ συντόνω s I 18 παρασκευάσαι A ι 19 τούτου nszSynax. αὐτοῦ A ι 20 γεγενημένον θαῦμα ~ nG ι δήμασθαι A ι 23 αὐτῶ nsz Cod. Polyd. αὐτὸν A ι πορρωτέρω ns ι 24 θηρεύοντεσ nL, οἱ μὲν σὺν αὐτῷ θηρεύοντες Synax. ι ἀπέλαυον v ι 25 ἀποληφθεὶς AnsV ἀπολειφθεὶσ DLF ὑπολειφθεὶς Synax. ι 28 δοριάλωτον LV ι 29 δεῖξαι auf Rasur A c)
ὁ μὲν οὖν δεξάμενος τὴν εἰσήγησιν τοὺς πρεσβευσομένους ἐξέπεμψεν· ὁ δὲ βασιλεύς, τῆς αἰτήσεως τὴν αἰτίαν μαθών (Κωνσταντῖνος δὲ ἦν ὁ τῆς εὐσεβείας θερμότατος φιλοφροσύνης μὲν παμπόλλης τοὺς πρέσβεις ἠξίωσεν, ἄνδρα δὲ πίστει καὶ συνέσει καὶ βίῳ κοσμούμενον καὶ τῷ ἀρχιερωσύνης ἠξιωμένον κήρυκα τῷ ἔθνει τῆς θεογνωσίας ἐξέπεμψε μετὰ δώρων ὅτι μάλιστα πλείστων.
ταύτης μὲν οὖν τῆς προμηθείας τοὺς ᾐτηκότας ἠξίωσε.
Τῶν ἐν Πέρσιδι δὲ τῆς εὐσεβείας τροφίμων αὐτόματος προὐνοήθη.
μαθὼν γὰρ αὐτοὺς ὑπὸ τῶν δυσσεβῶν ἐξελαύνεσθαι καὶ τὸν ἐκείνων βασιλέα τῇ πλάνῃ δεδουλωμένον παντοδαπὰς αὐτοῖς καττύειν ἐπιβουλὰς ἐπέστειλε, καὶ παραινῶν εὐσεβεῖν καὶ τοὺς εὐσεβοῦντας τιμῆς ἀπολαύειν αἰτῶν. ἄμεινον δὲ τὴν τοῦ γεγραφότος σπουδὴν ἐπιδείξει τὰ γράμματα.
»Βασιλέως Κωνσταντίνου ἐπιστολὴ πρὸς Σαβώρην τὸν
>Περσῶν βασιλέα περὶ τῆς τοῦ λαοῦ τοῦ θεοῦ
>Τὴν θείαν πίστιν φυλάσσων τοῦ τῆς ἀληθείας φωτὸς μετα- >λαγχάνω· τῷ τῆς ἀληθείας φωτὶ ὁδηγούμενος τὴν θείαν [*](14 vgl. Euseb. Vit. Const. IV 8 — 15—17 vgl. Sozomen. 11 15, 1 20— S. 79, 13 bei Euseb. Vit. Const. IV 9—13. vgl. Sozomen. II 15) [*](* 14—S. S. 80, 9 Gelas. Cyzic. III 10—11 — 14 —S. 80, 7 Cass. III 3) [*](A HN (n) GS (s) DL + FV (v) ἡ T [von 22 an]) [*](1 ἀρχιτεκτονίασ σοφίας S ἀρχιτεκτονία σοφίσας G ι ὥστε] ὡς AV ι 3 ὁ > Lv I 4/5 θαυμαστὴ LV ι 5 τοῦ ἔθνους τὸν oo n ι 6 αἰτήσασθαι nsz Cod. Polyd. Synax. αἰτῆσαι A ι 7/8 πρεσβυτέρους G πρέσβεις S ι 8 αἰτήσεως auf Rasur A ι 10 παμπόλλου A ι 13 μὲν οὖν übergeschrieben Ac ι ἠιτη- κότας] ἠκότασ G εἰκότας S ι 14 αὐτομάτως n sponte Cass. ι προνοήθη s I 16 αὐτοὴσ L ι 16/17 ἐπέστειλεν ἐπιβουλὰς ~ s ι ἀπέστειλε n ι 18 ἐπισεῖξαι An 1 20 Λῆ am Rand HSS ι βασιλέως — 21 προνοίας = Cass. Eus. Cod. V > AV Eus. übr. Codd. ι Κωνσταντίνου βασιλέως ~ ST ι ἐπιστολὴ vor βασιλέως ~ n Gel. ι σαβώρην nD und (nach βασιλέα ~ L saborem Cass. Cod. L σαβώριν T ἀπώρην S ἀπώριν F σαπώρην G Eus. Saporem Cass. Cod. Ρ Σαβώιον Gel. τὸν ns τὸν τῶν DLF > T ι 21 τοῦ λαοῦ τοῦ θεοῦ = Gel. Cass. Eus.] τῶν χριστιανῶν T I 23 τῷ] καὶ τῶ Τ ////// τώ A, καὶ fehlt in Gel. Cass. Eus.)
>θῆναι. τοῦτον τὸν θεὸν πρεσβεύω· οὗ τὸ σημεῖον ὁ τῷ θεῷ ἀνα- >κείμενός μου στρατὸς ὑπὲρ τῶν ὤμων φέρει, καὶ ἐφ’ ἅπερ ἂν ὁ δικαίου λόγος παρακαλῇ κατευθύνεται· ἐξ αὐτῶν δὲ ἐκείνων περι- >φανέσι τροπαίοις αὐτίκα τὴν χάριν ἀντιλαμβάνω. τοῦτον τὸν >ἀθανάτῳ μνήμῃ τιμὰν ὁμολογῶ, τοῦτον ἀκραιφνεῖ καὶ καθαρᾷ >νοίᾳ ἐν τοῖς ἀνωτάτω τυγχάνειν ÿkeraigqazomai.