Historia Ecclesiastica

Theodoret, Bishop of Cyrus

Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.

τούτου γὰρ δὴ ἕνεκα τῇ τῆς πίστεως ὁμολογίᾳ συνέ- [*](5/6 vgl. Sozomen. II 2, 1. Socrat. 1 17, 10—11 1 — 10 —15 vgl. Rufin. H. E. X S. 970, 26. Sozomen. II 2, 2. Socrat. I 17, 12 — 17—21 vgl. Sozomen. II 2, 4—5) [*](* —15 Georg. Mon. 502, 2 — —18 Cass. ιι 18 — 1721 H. E. Vin 31 — 22—S. 69, 12 Cass. II 22) [*](A HN(n) GS(s) DL + FV(v) = z) [*](1 σωτηρίου = Gel. Cass.] gqo ἡμῶν τοῦ, ἡμῶν gestrichen, A ι 2 τοῖς — 3 ἀργύρου = Gel. Cass. > s ι τῷ δὲ λοιπῷ = Gel.] τὸ δὲ λοιπὸν n ι 3 ἀρυύρον] ἀργυρίου A ἀργυρᾶς Gel. ι 5 δὴ > nsGel. ι παντοδαπῆς ὕλης τεχνίτας = Gel.] παντοδαπὴν ὕλην τοῖσ’ τεχνίταισ A ι 6 ἐδωμήσατο A ι 8 θεομένων A ι 11 τὶν AnD Gel. Georg. > sLv ι 11/12 συναγείρασα πόσας καὶ = Gel. > A κατακλίνασα nSzGel. κατακλίνουσα Georg. ἀνακλίνασα AG, vgl. 74, 28. 75, 8 ι 12/18 θεραπαινίδος An z Gel. θεραπαίνησ sGeorg. 1 14 πρόχοον s Gel. ι 18 ὲξητηρίοισ Α ι 19 Λαὶ, Gel. > Α ι τετύχηκεν = Gel.] ἔτυχεν Α ι 22 Οἱ δὲ: ᾗ am Rand HSS ι 23 εἵνεκα sz ι τῆ — ὁμολογία ADL in confessione Cass. τὰς — ὁμολογίας nsv)

66
θέντο ταῖς χερσὶν ὡς ἂν τὰ κώδια περικείμενοι τὰ τῶν λύκων ἐργάσαιντο. ὁ μὲν γὰρ θεῖος ἐκεῖνος Ἀλέξανδρος, ὁ τῇ προσευχῇ κατακοντίσας τὸν Ἄρειον τὸν Βυζάντιον λέγω, οὕτω γὰρ ἡ Κωνσταντινούπολις κατ’ ἐκεῖνον ὠνομάζετο τὸν καιρόν), εἰς τὸν ἀμείνω μετετέθη βίον·

Εὐσέβιος δὲ ὁ τῆς δυσσεβείας συνήγορος, μικρὰ φροντίσας ὧν πρὸ βραχέος μετὰ τῶν ἄλλων ἀρχιερέων συνέγραψεν ὅρων, παραυτίκα τὴν Νικομήδειαν καταλιπὼν τὸν τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἥρπασε θρόνον, ἄντικρυς τοῦ κανόνος ἐπισκόπους ὁμοῦ καὶ πρεσβυέρους ἀπαγορεύοντος ἐξ ἑτέρας εἰς ἑτέραν μὴ μεταβαίνειν πόλιν. θαυμαστὸν δὲ οὐδὲν τοὺς οὕτω κατὰ τῆς τοῦ μονογενοῦς μανέντας θεότητος ἀδεῶς τοὺς ἄλλους παραβῆναι νόμους.

οὐ νῦν δὲ τοῦτο Πρῶτον κεκαινοτόμηκεν, ἀλλὰ καὶ ἤδη πρότερον ταὐτὸ τοῦτο τετόλμηκεν. τὴν Βηρυτὸν γὰρ πάλαι πεπιστευμένος, εἰς τὴν Νικομήδειαν μετεπήδησε · καὶ ταύτης δὲ μετὰ τὴν σύνοδον διὰ τὸ τῆς δυσσεβείας προφανὲς ἐξηλάθη, καὶ οὑν αὐτῷ Θεογόνιος ὁ Νικαίας, καὶ τοῦτο δῆλον βασιλεὺς Κωνσταντῖνος διὰ γραμμάτων πεποίηκεν.

ἐγὼ δὲ τὸ τέλος τῆς ἐπιστολῆς ἐνθήσω τῇ συγγραφῇ· ἐπέστειλε δὲ ταῦτα Νικομηδεῦσι.

»Τίς ἐστιν ὁ ταῦτα διδάξας οὕτως ἄκακον πλῆθος; Εὐσέβιος >δηλαδὴ ὁ τῆς τυραννικῆς ὠμότητος συμμύστης. ὅτι γὰρ >τοῦ τυράννου γεγένηται πρόσφυξ, πολλαχόθεν ἐστὶ συνορᾶν. >μὲν γὰρ αἱ τῶν ἐπισκόπων σφαγαὶ διαμαρτύρονται, ἀλλὰ τῶν >ἐπισκόπων· τοῦτο δὲ ἡ χαλεπωτάτη τῶν Χριστιανῶν ἐκδίωξις >ρήδην βοᾷ.

οὐδὲν γὰρ περὶ τῶν εἰς ἐμὲ γεγενημένων ὕβρεων νῦν [*](1 vgl. Matth. 7, 15 — 2—8 vgl. Philostorg. II 10 — 8 Can. Nicaen. (Mansi II —6) — 19 —s. 69, 12 in Athanas.-HSS Parisinus 474 Scorial. Ω III 15 Basil. 32 (ihre Übereinstimmung = Ω). bei Gelas. Cyzic. ed. Commelin S. 59, 21 (Mansi II 941) = Gel. und I 10 (Commelin S. 9, 26) = Gel. 1 lat. Übersetzung Baronius Ann. 329, 14 [Parisinus 168] = Λ — 19 vgl. Röm. 16, 17f (s. auch S. 67, 12)?) [*](Α HN (n) GS (s) DL + FV (v) = z Τ [von 19 an]) [*](3 ὁ Βυζάντιος A ι 6 βραχέως AG ι συνέγραψεν ἀρχιερέων ~ Α ι 9 μὴ> L u. mit leerem RaumH ι 11 τοῦτο > s ι 11/12 πρῶτον τοῦτο ~ L ι 12 κεκαινοτόμητο A, hanc novitatem fecit cass. ι ταὐτὸ] αὐτὸ A ι 15 θέογνισ LV Theognius Cass. Cod. L ι 16 vor βασιλεὺς + ὁ n ι vor διὰ + δεύτερον A, Cass. wie im Text ι 19 am Rand κ HSS ι 20/21 πανταχοῦ τοῦ τυράννου = Cass. ΩGel. Gel. 1 tcbiqiie tyranni Cod. Λ] πανταχοῦ τῶν ἁγίων A ι 21 γεγένηται = ὥ Gel. 1] ἐγένετο T ι 22 vor τῶν1 + πανταχοῦ Τ, Cass. Ω Gel. 1 Λ wie im Text ι 24 γεγενημένων] διαγεγενημένων T)

67
ἐρῶ, δι’ ὡν ὅτε μάλιστα αἱ τῶν ἐναντίων μερῶν ἐπραγματεύσαντο >συνδρομαί, οὕτος καὶ ὀφθαλμοὺς κατασκόπους ἔπεμπε κατ’ ἐμοῦ καὶ >μόνον οὐκ ἐνόπλους τῷ τυράννῳ συνεισέφερεν ὑπουργίας. μηδέ μέ >τις οἰέσθω εἶναι πρὸς τὴν τούτων ἀπόδειξίν ἀπαράσκευον. ἔλεγχος >γάρ ἐστιν ἀκριβής, ὅτι τοὺς πρεσβυτέρους καὶ τοὺς διακόνους τοὺς >Εὐσεβίῳ παρεπομένους φανερῶ ὑπ’ ἐμοῦ συνειλῆφθαι συνενέστηκεν.

ἀλλὰ ταῦτα μὲν παρίημι· ἃ νῦν οὐκ ἀγανακτήσεως ἕνεκεν, ἀλλ’ εἰς ἐκείνων αἰσχύνην ὑπ’ ἐμοῦ προενήνεκται. ἐκεῖνο μόνον δέδια, ἐκεῖνο διαλογίζομαι, ὅτι ὑμᾶς ὁρῶ πρὸς τὴν τοῦ ἐγκλήματος καλεῖσθαι >κοινωνίαν. διὰ γὰρ τῆς Εὐσεβίου ἀγωγῆς τε καὶ διαστροφῆς >είδησιν τῆς ἀληθείας κεχωρισμένην εἰλήφατε. ἀλλ’ ἔστιν οὐ βραδεῖα >θεραπεία, εἴ γε ἐπίσκοπον πιστόν τε καὶ ἀκέραιον νῦν γοῦν λαβόντες >πρὸς τὸν θεὸν ἀπίδητε·

ὅπερ ἐπὶ τοῦ παρόντος ἐν ὑμῖν ἐστιν καὶ >πάλαι ἐχρῆν τῆς ὑμετέρας κρίσεως ἠρτῆσθαι, εἰ μὴ ὁ προειρημένος >Εὐσέβιος δίνῃ τῶν συλλαμβανομένων αὐτῷ ἐνταῦθα ἐληλύθει καὶ >τὴν τῆς τάξεως ὀρθότητα ἀναισχύντως συνεπεπράχθει.

>Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ περὶ αὐτοῦ τοῦ Εὐσεβίου πρὸς τὴν ὑμετέραν ἀγά- [*](3 f vgl. Socrat. I 9, 65) [*](A HN(n) GS (s) DL + FV(v) = z T) [*](1 ὅτε] ὅτι IIGel., aber quando Cass. = ὅτε Ω Gel. 1 cum Λ ι αἱ = ὥ Gel. Gel. 1] ἐκ L > A ι ἐπραγματεύσαντο = ΩGel.] ἐπραγματεύθησαν L ἐπραγματεύοντο Gel.1 ι 2 ἔπεμπε = Gel. 1] ἔπεμψε nT ὑπέπεμπε ὥ Gel. submittebat Λ habebat Cass. ι 3 συνεισέφερεν = Ω Gel. Gel. 1] εἰσέφερεν A ι 8 προσενήνεκται T ἐκεῖνο μόνον δέδια ἐκεῖνο = Cass. Ω Gel. Gel. i und (illud1 + autem) Λ] ἐκεῖνο δὲ μόνον Τ ι 8/9 ἐκεῖνο διαλογίζομαι ὅτι ///// teils auf Rasur u. teils am Rand Ac 9 ὁρῶ = Cass. Ω Gel. 1 Λ] ὁρῶ καὶ T ι T ι 12 θεραπεία AnsTΩ Gel. Gel. 1 ἧ θεραπεία z ι εἰ γε] οἵ γε v ι 13 καὶ ΑΤΩ Gel. Λ ὅπερ καὶ z und ὅπερ übergeschrieben Ac ὁ καὶ ns Gel. 1, qoud utique ad praesens in voobis est studet (istud et?) dudiini oportnerat in vestro pendere iudicio Cass. Codd. LP 14 πάλαι] πόλιν ἱν auf Rasur A c) A ι εἰ μὴ = ΩGel. 1 Α ι 15 δίνῃ τῶν συλλαμβανομένων μένων αὐτῷ Parm.] δηνῶσ ῶσ auf Rasur Ac) τῶν (+ τότε übergeschrieben Ac) συλλαμβανομένων αὐτῶ A cum turbulenta multitudine [= σὺν δεινῇ oder δίνῃ] eorum qui eum sequebantiir Λ δεινὴ δεῖν ἧ Scor.) τῶν αὐτῷ ὥ δεινὴ τῶν τῶν > Gel.) τότε συλλαβομένων αὐτώ (+ προαιρέσει Gel. 1) T Gel. Gel.* δεινῶς τῶν τότε τότε] τε ns) συλλαβομένων αὐτώ nsz pessima consciorum suorum tuitione Cass. ι ἐνταῦθα > N ι ἐνταῦθα ἐληλύθει > mit leerem Raum H ι ἐλήλυθε s ι 16 συνεπεπράχει = Ω Gel. Gel. 1] συντεπεπράχθει θι S) s confifdisset Cass. conturbasset Λ συνετεταράχει Balforeus, vgl. App. zu 78, 21 I 17 ἐπειδὴ] ἐπειδήπερ T ι αὐτοῦ τοῖ Ω Gel. ipse Λ αὐτοῦ τούτου AT τοῦ αὐτοῦ Gel.1, de memorato Eusebio Cass.)

68
>πην ὀλίγα προσῆκε φράσαι, μέμνηται ἡ ὑμετέρα ἀνεξικακία ἐπὶ τῆς >Νικαέων πόλεως γεγενῆσθαι σύνοδον, ᾗ καὶ αὐτὸς ἐγὼ πρεπόντως τῇ τῆς ἐμῆς συνειδήσεως λατρείᾳ παρήμην, οὐδὲν ἕτερον βουλό- >μενος ἢ ὁμόνοιαν ἅπασιν ἐργάσασθαι καὶ πρό γε πάντων ἐλέγξαι >τε καὶ ἀποσείσασθαι τὸ πρᾶγμα τοῦτο, ὃ τὴν μὲν ἀρχὴν εἰλήφει >διὰ τῆς Ἀρείου τοῦ Ἀλεξανδρέως ἀπονοίας ἰσχυροποίητο δὲ >παραχρῆμα διὰ τῆς Εὐσεβίου ἀτόπου τε καὶ ὀλεθρίας σπουδῆς.