Historia Ecclesiastica
Theodoret, Bishop of Cyrus
Theodoret, Bishop of Cyrus. Theodoret Kirchengeschichte. Parmentier, Léon, editor. Leipzig: Hinrichs, 1911.
φασὶ δὲ αὐτὸν καὶ τόδε προσθεῖναι, ὡς εἰ αὐτόπτης ἐπισκόπου γάμον ἀλλότριον διορύττοντος γένοιτο, συγκαλύψαι ἂν τῇ πορφυρίδι τὸ παρανόμως γινόμενον, ὡς ἂν μὴ βλάψῃ τοὺς θεω- μένους τῶν δρωμένων ἡ ὄψις. οὕτω παραινέσας καὶ τοσαύτης ἀξιώσας τοὺς ἱερέας τιμῆς, καταλαβεῖν ἕκαστον τὴν οἰκείαν παρηγγυησε ποίμνην.
[*](4 vgl. Artemii Passio 22 PG 96, 1272 B. Sozomen. V 5, 2. Theodoret. H. E. IV 4 – 9 —14 vgl. Rufin. H. E. X 2. Socrat. I 8, 18 —19. Sozomen. ι 17, 3 — 5)[*](* 9 —21 Gelas. Cyzic. II 8 – 9 —23 Georg. Mon. 508, 4)[*](A HN(n) GS(s) DL + FY (v) = z T [bis 8 καταμαθεῖν u. von 15 οὐ γὰρ bis 23 ποίμνην])[*](1 ταῖς] τὰ ταῖς Α > DT Gel. ι 3 μετρήσας = Gel.] μερίσας s ι καὶ > Τ ι 4 μὲν > T ι 6 ἐποίει τότε] ἐποιεῖτο z ι 7 ἢν > T ι 9 ἐκεῖνο Ls ι ἐκεῖνο nach δίκαιον co v, nach ἡγοῦμαι ~ s ι 11 ὁ δὲ = Gel. Georg.] ὃς LV ὃσ σ auf Rasur Ac) A ι 12 ταύτας = Gel. Georg.] ταῦτα v ι 13 δακτύλω sD I 14 κομίσασ AnsD Georg, κομισάμενος Ly ι 15 μηδὲ A. ι ἐγγεγραμμένων nGel. ἐν αὐταῖς γεγραμμένων Georg. γεγραμμένων Asz ι 17 λαμβάνοντες = Gel. Georg.] λαβόντες n ι 17/18 ἁμαρτάνουσιν AGel. ι 19 γίνοιτο A ι nach ἂν + αὐτὸν T ι 20 βλάψαι Lv Gel. Georg. Cod. Ρ βλάψαιε Georg. ι 21 οὕτω] οὕτωσ αὐτοὺς Τ ι 22 καταλαβεῖν = Georg.] καταλαμβάνειν A ι οἰκείαν] ἰδίαν L ι 22/23 παρεγγύησε A)Ἐγὼ δὲ τῆς τῶν Ἀρειανῶν ἕνεκα βδελυρίας, οἳ οὐ μόνον τῶν κοινῶν ἡμῖν καταφρονοῦσι πατέρων ἀλλὰ καὶ τοὺς σφετέρους ἀρνοῦνται, τὴν Εὐσεβίου τοῦ Καισαρέων ἐπιστολὴν ἣν περὶ τῆς πίστεως ἔγραψεν ἐνθεῖναι βούλομαι τῇ συγγραφῇ, τῆς τούτων λύττης ἔλεγχον ἔχουσαν ἐναργῆ.
τοῦτον γὰρ γεραίροντες ὡς ὁμόφρονα, τοῖς ὑπὸ τούτου γραφεῖσιν ἄντικρυς ἀντιλέγουσιν. γέγραφε δὲ τὴν ἐπιστολὴν πρός τινας τὰ Ἀρείου φρονοῦντας, προδοσίαν, ὡς εἰκός, ἐγκαλοῦντας αὐτῷ. δηλοῖ δὲ ἄμεινον τὰ γεγραμμένα τὸν τοῦ γεγραφότος σκοπόν. » Εύσεβίου τοῦ Καισαρείσς τῆς Παλαιστίνης ἐπισκόπου ἐπι- στολὴ ἣν ἀπὸ τῆς Νικαίας ἀπέστειλεν ὅτε ἡ μεγάλη σύνοδος συνεκροτήθη.
Τὰ περὶ τῆς ἐκκλησιαστικῆς πίστεως πραγματευθέντα κατὰ τὴν > μεγάλην σύνοδον τὴν ἐν Νικαίᾳ συγκροτηθεῖσαν εἰκὸς μὲν ὑμᾶς καὶ > ἄλλοθεν μεμαθηκέναι, τῆς φήμης προτρέχειν εἰωθυίας τὸν περὶ τῶν > πραττομένων ἀκριβῆ λόγον. ἀλλ’ ἵνα μὴ ἐκ τοιαύτης ἀκοῆς τὰ τῆς > ἀληθείας ἑτεροίως ὑμῖν ἀπαγγέλληται, ἀναγκαίως διεπεμψάμεθα ὑμῖν > πρῶτον μὲν τὴν ὑφ’ ἡμῶν προταθεῖσαν περὶ τῆς πίστεως γραφήν, > ἔπειτα τὴν δευτέραν. ἣν ταῶ ἡμετέραις φωναῖς προσθήκας ἐπιβα- > λόντες ἐκδεδώκασι.
τὸ μὲν οὖν παρ’ ἡμῶν γράμμα, ἐπὶ παρουσίᾳ > τοῦ θεοφιλεστάτου ἡμῶν βασιλέως ἀναγνωσθὲν εὖ τε ἔχειν καὶ δο- > κίμως ἀποφανθέν, τοῦτον ἔχει τὸν τρόπον·
[*](12 — S. 54, 3 bei Athanas. Montfaucon I 238 [PG 20, 1536; f.]. Socrat. I 8, 35 —54 [= Τ, Cass. II 11]. Gelas. Cyzic. ιι 34 — 35)[*](* 6 — S. 50, 1 7 Niceph. H. E. VIII 22)[*](A HN (n) GS (s) DL + FY (v) = z W [von 12 Τὰ περὶ an])[*](1 Ἐγὼ δὲ: ιβ am Rand F ι ἕνεκά > Α ι 2 ἡμῖν nur in A ι 3 τῆς > L ι 5 ἔχουσαν] οὖσαν L ///// οὖσαν A ι 6 συγγραφεῖσιν Lv ι 9 εὐσεβίου — 11 συνεκροτήθη n und (ἐπιστολὴ vor Εὐσεβίου ~ τοῦ , ἐπέστειλεν) ἐπιστολὴ εὐσεβίου ἐπισκόπου καισαρείασ περὶ τῆς + ἐμεθείσης D) ἐν νικαία πίστεωσDL > AV ι 12 ιβ am Rand AL ι 13 ὑμὰς Π ὑμὰς ἀγαπητοὶ Athan. Socr. Gel. ι 15 πραττομένων nszW Athan. Socr. Gel. πεπραγμένων A ι τὰ A Athan. Socr, Gel. τὸ nszW ι 17 μὲν AnAthan. Socr. Gel. > szW ι 18/19 ἐπιβάλλοντεσ ns ἐπιβαλόντες λ auf Rasur Ac) A ι 19 παρ’ ἡμῶν μὲν οὖν ~ n, Athan. Socr. Gel, wie im Text ι 20 ἡμῶν βασιλέως nDW Athan. Socr. Gel. βασιλέωσ ἡμῶν AsLv)>Ἡ ὑφ’ ἡμῶν ἐκτεθεῖσα πίστις. καθὼς παρελάβομεν παρὰ τῶν >πρὸ ἡμῶν ἐπισκόπων, καὶ ἐν τῇ πρώτῃ κατηχήσει καὶ ὅτε τὸ >λουτρὸν ἐλαμβάνομεν, καὶ καθὼς ἀπὸ τῶν θείων γραφῶν μεμαθήκαμεν. >καὶ ὡς ἐν αὐτῶ τῷ πρεσβυτερίῳ καὶ ἐν αὐτῇ τῇ ἐπισκοπῇ >ἐπιστεύομέν τε καὶ ἐδιδάσκομεν, οὕτω καὶ νῦν πιστεύοντες τὴν ἡμετέραν >πιστιν προσαναφερομεν. ἐστι δὲ αὕτη·
>Πιστεύομεν εἰς ἕνα θεόν, πατέρα παντοκράτορα, τὸν τῶν ἁπάν- >των ὁρατῶν τε καὶ ἀοράτων ποιητήν, καὶ εἰς ἕνα κύριον Ἰσησοῦν >Χριστόν, τὸν τοῦ θεοῦ λόγον, θεὸν ἐκ θεοῦ, φῶς ἐκ φωτός, ζωὴν >ἐκ ζωῆς, υἱὸν μονογενῆ, πρωτότοκον πάσης κτίσεως, πρὸ πάντων >τῶν αἰώνων ἐκ τοῦ πατρὸς γεγεννημένον, δι’ οἱ καὶ ἐγένετο πάντα, >τὸν διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν σαρκωθέντα καὶ ἐν ἀνθρώποις >πολιτευσάμενον καὶ παθόντα καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ καὶ >ἀνελθόντα πρὸς τὸν πατέρα καὶ ἥξοντα πάλιν ἐν δόξῃ κρῖναι >ζωντας καὶ νεκρούς. πιστεύομεν καὶ εἰς ἓν πνεῦμα ἅγιον.
>Τούτων ἕκαστον εἶναι καὶ ὑπάρχειν πιστεύοντες, πατέρα, ἀλη- >θινῶς πατέρα, καὶ υἱόν, ἀληθινῶς υἱόν, καὶ πνεῦμα ἅγιον, ἀληθινῶς >πνεῦμα ἅγιον, καθὰ καὶ ὁ κύριος ἡμῶν ἀποστέλλων εἰς τὸ κήρυγμα >τοὺς ἑαυτοῦ μαθητὰς εἶπεν· »πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα >τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ πατρὸς καὶ >τοῦ υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος«, περὶ ὧν καὶ διαβεβαιούμεθα >οὕτως ἔχειν καὶ οὕτως φρονεῖν, καὶ πάλαι οὕτως ἐσχηκέναι καὶ μέχρι >θανάτου ὑπὲρ ταύτης συνίστασθαι τῆς πίστεως, ἀναθεματίζοντες >πᾶσαν ἄθεον αἵρεσιν·
ταῦτα ἀπὸ καρδίας καὶ ψυχῆς πεφρονηκέναι >ἐξ οὑπερ ἴσμεν ἑαυτούς, καὶ νῦν φρονεῖν τε καὶ λέγειν ἐξ ἀληθείας [*](19—21 Matth. 28, 29) [*](A HN (n) GS (s) D [D bis 1 5 νεκρούς] L + FV (v) = z W) [*](1 ἡ — πίστις π Gel. > Athan. Socr. ι 2 καὶ1 übergeschrieben Ac > καὶ ὅτε] ὅτε καὶ H ὅτε N ι τὸ > sLv ι 2/3 λουτρὸν] λίτρον v γρ. τὸ am Rand Ac ι 3 καὶ καθὼς Athan. Cod. Par. Socr. Gel. καθὼς Λαὶ n καθὼς die übr. HSS ι 4 αὐτό, Π #x003E; Athan. Socr. Gel. ι 6 nach πίστιν + ὑμῖν Athan. Socr. Gel. ι 7 πιστεύομεν nsDWAthan. Socr. Gel. πιστεύω//////A πιστεύω Lv ι 10 πάσησ nsz WAthan. Socr. Gel. πάσης τῖς A ι 11 πάντα] τὰ πάντα W Athan. Socr. Gel. ι 15 ἓν zAthan. Socr. Gel. übergeschrieben Ae τὸ W #x003E; Ans ι 16 καὶ> L, Λαὶ ὑπάρχειν #x003E; v ι 1 7 Λαὶ πνεῦμα nszW Αthan. Socr. πνεῦμα τε A ι 22 πάλαι Athan. Socr. Cod. A efiam dudum Cass. πάλιν Π Socr. Codd. FCMT ι 23 συνίστασθαι Π ἐνίστασθαι Athan. Socr. Gel. ι 24 Ψυχῆσ Π nach ψυχῆς + πάντοτε Athan. + πάντα Socr. + πάντως Gel. ι 25 καὶ νῦν AszW Athan. Socr. Gel. #x003E; n)