De Resurrectione

πρὸς τί γάρ τις βλέψας πιστεύσει τοῖς οὕτως ὑπ᾿ αὐτῶν προπετῶς εἰρημένοις; καίπερ οὐκ ἔχοντος οὕτως τοῦ ψαλμοῦ, κἂν βεβιασμένως αὐτὸν ἐκτίθωνται. αὐτὰ δὲ προοίσω τὰ ἐγκείμενα, ἵνα δὴ καὶ τὸ μυθῶδες αὐτῶν τῆς ἐξηγήσεως φανῇ, ὁρθῶς μὴ θελόντων νοεῖν τὰς γραφάς.

εἰσὶ γὰρ οὕτω πως δήπου τὰ λεχθέντ· »ἐδοκίμασας ἡμᾶς ὁ θεός, ἐπύρωσας ἡμᾶς, ὡς πυροῦται τὸ ἀργύριον. εἰσήγαγες ἡμᾶς εἰς τὴν παγίδα, Μου δλίχεις ἐπὶ τὸν νῶτον ἡμῶν. ἐπεβίβασας ἀνθρώπους ἐπὶ τὰς κε- φαλὰς ἡμῶν. διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος, καὶ ἐξήγαγες ἡμᾶς Ταῦτα δὲ ὑπὸ τῶν ψυχῶν

Ταῦτα δὲ ὑπὸ τῶν ψυχῶν εἴρηται τῶν εἰς τὴν παγίδα τὸ σῶμα, ὡς εἰς ἀγώνισμα, κατενεχθεισῶν ἐκ τοῦ τρίτου οὐρανοῦ, ἔνθα ὁ παράδεισος. τὸ γὰρ »διήλθομεν διὰ πυρὸς καὶ ὕδατος« ἤτοι, φασί, τὴν διὰ μήτρας εἰς τὸν κόσμον τῆς [*](3 De res. I, 4, 2ff. 29, 1. 4. 31, 4. 5 S. 223f. 258. 260. 265f — 9 vgl. S. 3209 — 11 De res. I, 23, 5. 62, 8. 11, 21, 1. Symp. S. 115, 3. 117, 13f — 12 Psal. 65, 10—12 — De res. I, 6, 1 S. 227 — 17 De res. I, 55, 4 S. 314, 10 ff) [*](3 Isid. Peius. Ep. IV, 163 (PGr 78, 1252 A)) [*](2 ἄκρατον U 3 ἔχει V | πλήρις V 4 μὲν übersetzt nicht S 5 δεσμά] τιμωρίαν w. e. seh. S 6 τοῦ < U 7 Μ’ ὧν] ὅτι ἄνωδεν U 8 πιστεύσει (vgl. II, 20, 9) oder πιστεύσαι ἂν Kl: πιστεύσειε VDd; πιστεύσει ἐν U, ἐπίστευσε w. e. seh. S | τοῖς — εἰρημένοις] »ihrem Wort« S | οὕτω U 9 κἂν — ἐκτίθωνται < S | ἐκτίθενται U | αὐτἂ — γραφάς Z, 11] »Ich lege dies nun vor, damit ihr frevlerisches Gerede überführt werde, indem sie ohne Verstand« S 10 δὴ] δὲ U 11 μὴ V 368v | εἰσὶ — λεχθέντα Z. 12] < S 12 τὰ < U | ἐδοκίμασας — κατενεχθεισῶν Ζ. 17 oben 6, 1 14 ἐπὶ τὸν νότον U, vgl. c. 56, 5; ἐνώπιον V Dd; »auf . . Häupter« 6, 1 | ἐπεβίβ. — ἡμῶν Z. 15 < 6, 1 15 διήλθ. U 142 | καὶ vor ἐξήγαγες schwerl. < S (izvede S wohl aus i izvede) 16 καὶ — Tayxa δὲ < 6, 1 16 f Ταῦτα . . εἴρηται] »dies Wort zu sagen« S 17 εἰς1] ὡς εἰς S: τουτέστιν (schwerl. οἷον) εἰς 6, 1 S | ὡς εἰς ἀγών. < S, aber hat es 6, 1 | κατενεχθ.: »eingehend« S 19 ἤτοι las wohl auch S (»i« aus ili) | φασι· Dd w. e. seh. S: φησι VUJh)

Πρῶτον γὰρ ὁ παράδεισος, ὅθεν καὶ ἐξεβλήθημεν ἐν τῷ πρωτοπλάστῳ, ἐκ ταύτης ἐστὶ τῆς γῆς προδήλως τόπος ἐξαίρετος, πρὸς ἄλυπον ἀνάπαυσιν καὶ διαγωῆν τοῖς ἁγίοις ἀφωρισμένος, <ὡς> δῆλον ἀπὸ τοῦ καὶ τὸν Τίγριν καὶ τὸν Εὐφράτην καὶ τοὺς λοιποὺς ποταμοὺς τοὺς ἐκεῖθεν προχεομένους ἐνταῦθα φαίνεσθαι τῶν ῥευμάτων τὰς διεκβολὰς εἰς τὴν καθ᾿ ἡμᾶς ἤπειρον ἐπικλύζοντας. οὐ γὰρ ἀπὸ τῶν οὐρανῶν ἄνωθεν καταράσσονται χεόμενοι· ἐπεὶ οὐδὲ ὑπέστη ἂν ἡ γῆ ὅγκον τοσοῦτον ἀθρόως ἐξ ὕψους καταφερόμενον ὑποδέξασθαι ὕδατος.

ἀλλ’ οὐδὲ ὁ ἀπόστολος ὑποτίθεται τὸν παράδεισον εἶναι ἐν τρίτῳ οὐρανῷ λεπτῶν λεπτῶν ἀπροᾶσθαι λόγων ἐπισταμένοις. »οἶδα« γάρ τὸν τοιοῦτον ὰρπαγέντα ἕως τρίτου« λέγων »ούρανοῦ. καὶ οἶδα [*](1 vgl. Symp. 2, 6 S. 23, 8f. De res. II, 20, 6 — 6 Theoph. ad Autol. II, 24 S. 122 Otto — Gen. 3, 24 — 8 vgl. zu Symp. 9, 1 S. 114, 9 — 15 II Kor. 12. 2. 3) [*](6 vgl. Eustath., De engastr. 31 S. 48 Kl (58 Jh). Epiph., Ancor. c. 54. 58. Chrysost. zu Gen. 2 Hom. 13, 3. 4 (PGr 53, 1, 108. 110). Anast. In Hexaem. VII (PGr 89, 960ff). Interrog. et Resp. S. 540f — 14 — S. 314, S) Phot. Bibl. 234 S. 293 b, 29—294 294 a, 3) [*](2 οὐρανίων V | ἐπὶ ἐπὶ U | βίον κόσμον w. e. seh. S 2f διερχομένην U 3 τὰ νῶτα τοῦ στερ.] τὰ ἄνω S 4 φέρε γὰρ se bo (oder ubo): »Welches« eze ubo S 5 ποιῆσαι τ. ἀπόκρ. PI Legg. Χ, 897 E | τί λέξουσι < S 6 περὶ τοῦ παραδείσου am Rand V; »Über die Kinder (I. »Erstgeschaffenen«)« + in roter Schrift S (am Rand in Sa) | ὅτι ὁ Holl | καὶ < S? | ἐν schwerl. < S 7 πρωτοπλ. = prjvocjadech: cjadech S | ταύτης < S | τῆς γῆς ἐστὶ S | προδηλῶς V: < S 8 ἄλυπον — διαγωγὴν »zur Ruhe und Freude« S 8f ὡς + Kl | δῆλον — ἐπικλύζοντας Ζ. 11] »Das ist zu erkennen an den Flüssen, welche von ihm ausgehen und bis zu unserem Lande gehen« S 8f δῆλον ἀπὸ τοῦ Holl (Kl), δ. ἀφ᾿ οὗ V: κρείττονα· ἀπ᾿ αὐτοῦ U 10 | τὰς δὲ ἐκβολὰς V 12 ἄνωθ. καταρ. χεόμ.] »kommen sie herab« S | χεώμενοι V 13 ἀθρῶνος U | ὕψους] »Himmel« S | ὕδατος < S 14 ἀλλ᾿ οὐδὲ] es beginnt Ph | ἀλλὰ V: ἄλλος Pha | εἶναι τ. παρασ. ἐν τῷ Ph Ph 15 τοῖς — ἀπισταμένοις] ἀχροᾶσαι γὰρ γέγοντος αὐτοῦ las schwerlich S, wohl nur freie Übersetzung | τοῖς U 142v 15 οἶδα = vedech; videch = εἶδον S 16 τὸν τοιοῦτον < VU | λέγω V: < S | οὐρανοῦ λέγων Ph | καὶ οἶδα — σώματος S. 314, 1] »und bald darauf« S)

τὸ γάρ »οἶδα ἁρπαγέντα τὸν τοιοῦτον ἕως τρίτου οὐρανοῦ‘ ἰδίως ἀποκάλυψιν αὐτῷ κατὰ τὸν τρίτον ἀναληφθέντι οὐρανὸν πεφηνέναι συνίστησι· τὸ δέ »καὶ πάλιν ἐπιφερόμενον »τὸν τοιοῦτον ἄνθρωπον, εἴτε ἐν σώματι εἴτε ἐκτὸς τοῦ σώματος, ὁ θεὸς οἶδεν, ὅτι ἡρπάλη εἰς τὸν παράδεισον« αὖδις ἐτέραν αὐτῷ πεφανερῶσθαι κατὰ τὸν παράδεισον ἀποκάλυψιν δείκνυσι.

τερετισμὸς ἐστι ἐστι καὶ τραγικολογία τὸ καταβάλλεσθαι λέγειν τὰς ψυχὰς ἐκ τῶν οὐρανῶν καὶ διαβαίνειν τοῦ πυρὸς τὰς πηγὰς καὶ τὰ ὕδατα τὰ ὑπὲρ τὰ νῶτα τοῦ στε|ρεώματος, εἰς τὸν καθ᾿ ἡμὰς φερομένας κόσμον. ἐπεὶ μηδὲ ὁ Ἀδὰμ ἐκ τῶν οὐρανῶν ἐξεβλήθη, ἀλλὰ ἀπὸ τοῦ »κατὰ ἀνατολὰς ἐν Ἐδὲμ« πεφυτευμένου παραδείσου. οὐ γὰρ πρὸ τῆς ἐνσωματώσεως τὸ παράπτωμα, καθάπερ ἐδιδάξαμεν ἱκανῶς, οὐδ᾿ αὖ τὸ σῶμα παγὶς τοῦτο, ἀλλὰ μετὰ τὴν εἰς τὸ σῶμα σύμφυσιν τῆς ψυχῆς γίγνεται τὸ παράπτωμα, ὅτι τὸ συναμφότερον ὁ ἄνθρωπος, καὶ ἡ ἐκ τοῦ παραδείσου κατάπτωσις ἐνθάδε.

ὁ δὲ ὅλως οὐ προσέσχεν [*](4 II Kor. 12, 2 — 6 II Kor. 12, 3 — 10 De res. I, 54, 8 S. 312, 16 ff — 13 Gen. 3, 24. 2, 8 — 14 vgl. De res. I, 29 ff S. 258 ff — 16 vgl. Plato Tim. 52A — 17 De res. I, 27, 4 S. 272, 7 ff. De lepra 9, 4) [*](1 ἐν τῷ σ. Pha | τοῦ σ. Ph 2 ἡρπάγη] νŭschyti<sja> S | πα|ράδ. V 369 μεγάλας < V 3 ἑωρακέναι] videti[sja] S | vor δὶς + »Und daß zweimal der entrückt ward, und (>aber<) nicht « S 3f ἄπαξ μ. . . ἄπαξ δὲ: »das . . « S 4 ἄπαξ — οὐρ. Z. 5 Phb | τὸ γάρ: »Denn was er « S 4f τὸν τοιοῦτον < S 5 ἰδίως — πεφηνέναι συνίστησι Ζ. 6] »zeigt die erste « S 6 ἀναληφθέντι < Ph | οὐρανὸν < U | τὸ δέ] »das « S Ι καὶ < S 7 ἐπιφ. S | ἄνθρ. — σώματος Ζ. 8 < S 8 τοῦ < Ph | ὁ θ. — ἡρπ. Ph: < YU: πρπαγέτα S Hol! | αὐθις — παράδεισον Z. 9: »die « S | ἑτέραν αὐθις Ph: < U 9 δείκνυσι < S: Ph endet 10 καὶ τραγικαιολοία V: κ. τερατολογία Jli: < S | τὰς ψ. S 94v 10f ἐκ τῶν οὐρανῶν] »vom dritten « S 11 τὰ ὑπὲρ — στερεώματς Z. 12] τὰ ἄνω S 12 φερομένας] »herabkommend« S 13f κατὰ κατὰ — πεφυτευμένου < S 15 ἐδείξαμεν vielleicht richtig US | ἱκανῶς < S | αὖ < S 15f αὐτὸ τὸ V 16 τὴν εἰς — σύμφυσιν] »der Fleischwerdung der Seele, nämlich nach beider « S | συμφυεῖν V 17 γίν. VU ὅτι — ἐνθάδε Z. 18 < S | ὅτι τὸ: ὅτι τοῦτο U 18 ὁ δὲ — πρόφασιν S. 315, 6] »Dies aber nun lassend, o Aglaophon, euren Irrtum welchen ihr habt über dies Psalmwort, will ich durch das (rechte) Verständnis überführen« S)