Declamatio 45

1. Εἰδὼς ὑμᾶς, ὦ ἄνδρες πολῖται, καὶ τοῖς [*](RIV 504) ἀτυχοῦσι τῶν πολιτῶν συναχθομένους καὶ πρὸς τὴν ἀγνώμονα καὶ πονηρὰν τύχην ἐναντίως διακειμένους ἀπήντηκα σωτηρίαν μὲν οὐδ’ ἡντινοῦν οὐδὲ ἀσφάλειαν αἰτήσων, κατέγνωσμαι γὰρ ἐπὶ τοῖς ἐσχάτοις καὶ δεῖ- [*](12 ἡ στάσις ἥδε μελετᾶται κατὰ πραγματείαν Αth rubr) [*](1 μέμψεσθαι scripsi cum Gasda μέμψασθαι Μ μέμψασθαι reliqui libri edd 2 ἡμῖν reposui e libris ἡμᾶς edd 6 μὲν — 8 πάθους praemisso κείμενον in marg Μα 2 om Cl) [*](7 ὡς ἔδει inserui ex AthMa 2 ut „ex alio Beg.“, in- serendum coni Mor Not et Gasda om PMBVa edd 8 ἐν „malim“ Re fortasse recte | καθάπερ Ath 9 ἐν τῷ τέλει om Va | πρὸς AthMa sed in hoc ἐν suprascr m 2, Cl 12 Ἡ μελέτη om AthMaVa Κατεγνωσμένου λόγος Mor Re 13 Εἰδὼς — 530, 6 αἰτεῖν praemissis verbis καὶ ὁ Λιβάνιος ἐν τῷ παρόντι ζητήματι μελετῶν κατὰ τὸν παρόντα τρόπον προοι- μιάσατο citat lo. Doxap. ad Hermog. περὶ εὑρ. I 1 εἰ δὲ φαῦλον εἴη τὸ πρᾶγμα τὸ γεγενημένον Rhet. gr. ed. Walz. t. III 66, 22 = Spengel. t. II 178, 14 cod. Vat. gr. 2228 fol. 262. Barocc. gr. 175 fol. 16 v ed. Cramer Anecd. Ox. IV 156 16 ἀπήντηκα om Doxap cf. p. 531, 8 Ι ἡντιναοῦν MaClVa Doxap | οὐδ’ Β 17 πάρειμι post αἰτήσων Doxap | γὰρ et 530, 1 μοι om Doxap)

εἰ μὲν οὖν ἴσην πάντες ἢ ὁμοίαν κατ’ ἐμοῦ τὴν ψῆφον ἤνεγκαν οἱ δικάσαντες, οὔτ’ ἂν ἐδεήθην προσόδων οὔτ’ ἂν ὑμᾶς εἰσελθὼν αὖθις ἠνώχλησα, ἀλλ’ ἀναμείνας ἂν τὸν δήμιον ἀπηλλαττόμην· ἐπειδὴ δέ με θανάτῳ καὶ φυγῇ καὶ ἀτιμίᾳ μερίζουσιν, οὐκ ἔχω τίς γένωμαι. μίαν δὲ ταύτην εὗρον παραμυθίαν, τὴν ἀπὸ τῆς ὑμε- τέρας φιλανθρωπίας ῥοπήν. καὶ δέομαι, ταῦτα κατ’ ἐμοῦ κυρώσατε ἃ καί τισιν ἤδη τῶν δικαστῶν ἔδοξε.

3. Τοῖς μὲν οὖν δικασταῖς οὐδὲν ἐγκαλῶ, καὶ γὰρ δίκαιον οὕτω με καὶ φρονεῖν περὶ αὐτῶν καὶ λέγειν, [*](5 cf. p. 537, 17. Plat. leg. IX p. 871 D; 877 C et E; 881 B. Dem. Mid. p. 528, 7 7 Luc. abdic. § 27 8 cf. ad p. 526,8) [*](1 οὐκ ἔστιν ΜΑtΑΜαΒ οὐκ ἔστι Cl οὐκέτι Doxap Mor Re Ι δὲ inser Β 2 ὑμῶν scripsi ὑμῖν libri Doxap edd | δυστυχοῦσιν Μ τυχοῦσιν Doxap | σωτηρίαν Doxap 3 περι- λέλειπται scripsi e Doxap περιλείπεται AthMaClBVa παρα- λείπεται Μ λείπεται Ρ edd | τουτέστιν Va 5 με inserui auctore Gasda om libri Doxap edd 6 νῦν παρ’ ὑμῶν αἰ- τεῖν scripsi e Doxap νῦν παρ’ ὑμῖν αἰτεῖν AthMaCl παρ’ ὑμῖν αἰτεῖν νῦν PMVa edd παρ’ ὑμῖν αἰτεῖν Β Ι ἢ ἑκάτερα πάσχειν post αἰτεῖν Doxap 7 ἢ ὁμοίαν scripsi ἢ μίαν libri edd καὶ ὁμοίαν Gasda | τὴν om Ma Ι οἱ δικάσαντες ἤνεγκαν Ma 8 προσώπων Va | οὐδ’ AthMaClB 9 εἰς ὑμᾶς ἐλθὼν Va I αὖθις om MVa | ἠνάγκασα MaCl 10 δῆμον MMa sed in hoc in δήμιον corr m 2, ClVa Ι με om Va 11 τί „ex anti- quo Regio mnsc.“ scribendum coni Mor Not 12 εὗρον om MVa I αἰτῶ post παραμυθίαν Μ sed γρ εὗρον in marg 16 οὕτω δίκαιόν με AthMa)

4. Μέλλων δὲ τὴν ἐμαυτοῦ τραγῳδεῖν, ὦ ἄνδρες πολῖται, τύχην εὐτολμότερος | πρὸς τὸ δακρύειν [*](RIV 505) καὶ παρακαλεῖν γίγνομαι δεδοικὼς μὲν μὴ τοὺς κα- κοήθεις πάλιν οὐ διαφεύξομαι, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ὑμᾶς εἰδὼς τοῖς ἀτυχοῦσι τῶν πολιτῶν μᾶλλον ἢ τοῖς ἐπη- ρεάζειν βουλομένοις χαριζομένους καὶ ῥέποντας. καὶ γάρ, ὅτ’ ἐκινδύνευον πρότερον, ἑώρων τοὺς πολλοὺς ὑμῶν συμπαθῶς κινουμένους. εἰς οὓς καὶ νῦν κατα- φεύγω, ἔνα καὶ τὴν τῶν δικαστῶν κρίσιν βεβαιώσητε [*](6 cf. p. 409, 13 et 552, 12) [*](1 οὐ Ath fortasse recte 2 τέχνη coni Gasda 3 καὶ — 4 ἀτονήσαντι in marg add Ma 2 om Cl | διδασκόμενοι Va sed κ supra δ(2) et ζ supra σκ m 2 4 γίγνεται Ρ edd κρί- νεται Ath 6 μὴ δὲ PMBVa Ferr 8 τοὺς δαίμονας Va) [*](9 πεῖσαι Ma fortasse recte πείθειν Gasda at cf p 522; t. III p. XXIX I ἡμᾶς Ath 10 ἀκουόντων Va 12 τὴν ἐμαυτοῦ om Va 13 εὐτολμότερος Μ sed ο(2) in ras ἀτολμότερος MaCl et „ant. Reg. mnsc.“ (Mor) ἀτολμώτερος Va 14 γίνομαι MVa edd Ι δέδοικα MaCl | μὲν om AthMaBVa et „ant.“ (Mor) γὰρ Cl Ι δὴ „ant.“ (Mor) 15 ἄλλα Ath ἀλλ’ Μ et γρ in marg Ma 2 | καὶ om AthMVa et γρ in marg Ma 2 | ὑμᾶς] ὁ Cl 17 „fort. καὶ ταύτῃ ῥέποντας“ Re 20 βεβαιώ- σηται Va)

ἐξ οὗ γάρ, ὦ ἄνδρες πολῖται, τῇ πό- λει γεγένημαι, παρηκολούθησέ μοι πονηρός τις δαίμων καὶ βάσκανος οὔτε τὴν ἡσυχίαν οὔτε τὴν πολιτείαν ἡμῖν ἐπιτρέπων ἀκίνδυνον, ἐν ἀγοραῖς, ἐν θεάτροις, ἐν ἐκκλησίαις, ἐν πανηγύρεσι, πανταχοῦ τὰ ἐμὰ πολυ- πραγμονῶν μόνα. λέγοντι πολλάκις ἐβάσκαινεν, ἐκκλη- σιάζοντι συνήδρευε, βουλευομένῳ συμπαρῆν, δικαζο- μένω προὐξένει τὰ χείρονα.

ὢ πόσα πρὸς τοῦτον ὠδυράμην πολλάκις, ὢ πόσας κατ’ ἐμαυτὸν ἀφῆκα φω- νάς· συγχώρησον ἡμῖν, ὦ Τύχη, πρᾶξαί τι λυσι- τελέστερον, ἔασον ἀπόνασθαί μου τῆς προθυ- μίας τὴν πόλιν. δημοτικός εἰμι, λέγειν ἱκανός, πολιτεύεσθαι δυνάμενος. κἂν πολεμίων ἐπίῃ στρατός, οἶδα αὐτῷ ὑπὲρ τῆς ἐνεγκαμένης παρα- τάττεσθαι. διὸ οὐκ οἴσει μου τὴν ὑπὲρ τῆς πό- λεως προθυμίαν οὐδὲ φάλαγξ. ταῦτα καὶ τὰ τοι- [*](4 cf. p. 558, 1. Od. ε 396. [Luc.] asin. § 19. Greg. Cypr. Ath. defens. t. VI 81, 17) [*](7 πρόδηλος ἡ παρακλητικὴ πρὸς ζῆλον Ath) [*](1 κατηγοριῶν AthMaClB | παύσηται Va Ι καἰ μοι MaClB) [*](2 φιλανθρωπότερον Ma sed ότερον in οτέραν corr m2 3 τῇ πόλει] πολίτης MaCl 4 πονηρός τις δαίμων παρηκολού- θησέ μοι Β I τις inser Ma 2 5 οὔτε τὴν ἡσυχίαν om Mor sed inserenda observavit Not fol. VII v 7 τἀμὰ Β 8 ἐβάσκηνεν Ath 9 συνήδρευεν MaCl sed in hoc εν in ε corr 10 τοῦτον scripsi e PMMaClBVa ut coni Mor Not τοῦτο Ath edd Ι ἡμῖν post τοῦτο edd delevi ὑμῖν coni Gasda 11 ὠδυροάμην Β ὠδυ- ρόμην AthMa sed o non prorsus certum, Cl Ι ἀφῆκε Cl 12 ἡμῖν om Mor sed inserendum observavit Not ἡμᾶς Va 15 ἐπίῃ καὶ ἐπέλθῃ Ath ἐπῇ MaClVa 16 οἶδα Ma sed α add m 2 οἷδ’ AthClB 17 διὸ — 18 φάλαγξ in suspicionem vocavit Gasda 18 τὰ om Β)

καὶ τί δεῖ τὰ πολλὰ λέγειν; τί δὲ περὶ τῶν αὐτῶν ἐνοχλεῖν καὶ δεύ- τερον; ἴστε γὰρ ἄπαντες τὰ κατ’ ἐμοῦ δόξαντα καὶ ὡς εἰσηγόμην εἰς δικαστήριον καὶ ὡς κατήγοροι καθ’ I ἡμῶν εὐτρεπεῖς καὶ ὡς ὁ δεῖνά φησιν ἀδικεῖ [*](RIV 506) τῶν πολιτῶν δεικνύς τις ἐμὲ τὰ καὶ τὰ διαπρατ- τόμενος καὶ τάδε ποιῶν, πόσας ἐνδείξεις, πόσας ἀπαγωγὰς καταπραττόμενος. καὶ τέλος ἀνηρπαζόμην καὶ παραδοθεὶς ἠγόμην πρὸς τοὺς δικάζοντας.

ἐγὼ δὲ τὰ μὲν ἀνιώμενος, τὰ δὲ πρὸς τοὺς κατηγόρους ἀγω- νιζόμενος, τὰ δὲ ὑπὸ τοῦ πάντα πολεμοῦντος ἐλαυνό- μένος δαίμονος τὰς μὲν πρώτας ἀπεκρουόμην γραφὰς καὶ πρὸς ἕκαστον τῶν κατηγόρων ἐπήρκεσα, τέλος δὲ κατ’ ἐμοῦ συνθέντες ἄτοπα, οἷά τινες μηχανορράφοι κακῶν, συνεργὸν τῆς γραφῆς τὴν κατ’ ἐμοῦ Τύχην κτησάμενοι αἱροῦσι παρὰ τοῖς δικασταῖς καὶ τὴν νικῶ- [*](11 cf. t. VI 515,1 18 Eur. Andr. 447; 1116. Themist. or. VII p. 91 d) [*](11 ἔνδειξις ὄνομα δίκης κατὰ τῶν ὀφειλόντων τῷ δημο- σίω καὶ ἡ ἀπαγωγὴ ἐπαγωγὴ cod) ὄνομα δίκης Ρ cf. schol. B ad t. VI 615, 1) [*](2 τὰ ἐναντία Cl Ι χειραγωγῶν Ath 3 ἡμῖν post συγχωρῶν Va 5 ταπολλὰ Β 6 τί δὲ] καί τί Μ | καὶ inser P 2 om Ferr 8 ἠγόμην AthMaClB 9 εὐτρεπεῖς scripsi e ΜΒ ut coni Re εὐπρεπεῖς PAthMaClVa edd 11 τάδε delendum censet Gasda 12 (??)παγωγὰς Ma ἐπαγωγὰς MClVa ἀγωγὰς Ath I καταπραττόμενοι MaClBVa | καὶ(1) om MAthMaClBVa 14 ἀναγκαζόμενος MVa 15 τοῦ] τὰ Μ 19 κατ’ ἐμοῦ inser Μα 2 | τέχνην MVa 20 αἱροῦσι scripsi e MaClBVa sed in hoc ex αἴρουσι corr, ut coni Re αἴρουσι PMAth edd Ι περὶ Va I δικάζουσι AthB et γρ in marg Mor δικάσασι MaCl)

9. Ἐνταῦθα τοίνυν, ὦ ἄνδρες πολῖται, πῶς τὴν τῶν δικαζόντων ὑμῖν φιλανθρωπίαν διηγήσομαι; οὐ γὰρ ἐπῆρε πάντας εἰς ἀπανθρωπίαν αὐτοὺς ἡ τῶν κατηγόρων ἀπόνοια οὐδὲ ἡ πάντα μοι χαλεπαίνουσα Τύχη τοσοῦτον ἴσχυσεν ὡς ὁμογνώμονας περὶ θάνατον γενέσθαι σύμπαντας, ἀλλ’ οἵ γε πλείους αὐτῶν καὶ κατηγόρων ὠμότητα καὶ Τύχης ἤλεγξαν πονηρίαν.

10. καὶ δεδώκασιν ἡμῖν μικροῦ πάντες τὸ σώζεσθαι βαθμῷ τινι πρὸς φιλανθρωπίαν καταβεβηκότες καὶ ἀπὸ τῶν χαλεπωτέρων μεταδραμόντες ἐπὶ τὰ κουφό- τέρα, ὡς εἶναί μοι μέσην τὴν συμφοράν, καὶ μετρίαν καὶ χείρονα. εἴη δὲ ταύτην καθ’ ἡμῶν ἰσχύσαι ἣν αὐ- τοί τε λαβεῖν ἱκετεύομεν ὑμῖν τε πρέπει φιλανθρω- πεύσασθαι.

11. Ἀλλ’, ἐρεῖ τις, παρελθὼν παρὰ τὸν νόμον ἀξιοῖς. I τῶν γὰρ τὴν φυγὴν κατεγνωκότων [*](RIV 507) πλείους οἱ λειπόμενοι. καταρίθμει τὰς γνώμας, μὴ τοὺς δικάζοντας, ἄνθρωπε, καί μοι τὰς ψήφους ὅρα ἀφεὶς ἐξ ἡμισείας μερίζειν τοὺς κατεγνωκότας. τί γνώ- μας εἰς δύο μερίζεις πλείονας; τί δὲ καταλέγεις ἡμῖν τῶν δικαστῶν τοὺς τέσσαρας ἀπεσχισμένους τοῖς βου- λήμασι; μέριζε κατ’ ἄνδρα τὴν βούλησιν καὶ τοὺς τὴν φυγὴν κατεγνωκότας εὑρήσεις πλείονας.

σὺ δέ μοι τὰς γνώμας συνάπτων ἀπὸ τούτων οἴει παρακρούσεσθαι. οὐχ οὕτως ὁ δῆμος παρακρούεσθαι πέφυκεν. οἶδε τὰς γνώμας, οἶδε τοὺς δικάσαντας μεθ’ οἴας βουλῆς ἐκύ- ρωσαν. θάνατον ἐξ αὐτῶν τινες, ἀτιμίαν ἕτεροι, φυγὴν οἱ πλείους εἰρήκασιν. εἰ μὲν οὖν διπλῆς οὔσης τῆς τι- μωρίας τὴν ἐλάττονα παρὰ τὸν νόμον ἐζήτουν, καλῶς < ἄν> εἶχεν ὁ παρὰ σοῦ λόγος· ἐπειδὴ δὲ τριπλῆν τιμωρίαν κατ’ ἐμοῦ ἐξήνεγκαν, μὴ τὰς δύο συνάπτων ἅμα νίκα τούτῳ τὴν λειπομένην τῷ σοφίσματι.

πρὸς θεῶν, εἰ δὲ θάνατον ᾔτουν προσιὼν ἐγὼ ἢ τὴν ἀτι- μίαν κατά τινας τῶν δικασάντων, οὐκ ἂν εὐθὺς ἀν- ἐβόησας; ἄνθρωπε, παρὰ τὸν νόμον αἰτεῖς καὶ φεύγειν ἐξὸν ἀτιμίας ἐρᾷς. οὐ δίδωμί σοι, κἂν [*](5 cf. ad p. 628,1 17 cf. ad p. 537,5) [*](1 ὅρος Mrubr 3 ἀνθορισμός Mrubr ἡ Τιμοθέου λύσις Ath) [*](1 τίς παρελθὼν MVa | περὶ Va2 τὴν om AthMaClB) [*](4 δικάσαντας AthMaCl 5 γρ ἀφεὶς τοὺς ἐξ in marg Mor) [*](7 τέτταρας MaClB | βουλήμασι scripsi e MMaClB sed in hoc η ex ευ corr, Va βουλεύμασι PAth edd 10 παρακρού- σεσθαι scripsi auctore Re παρακρούεσθαι libri edd 11 ἐξα- πατᾶσθαι AthMaClVa et γρ in marg Mor 15 περὶ Va 16 ἂν inserui ut coni Mor Not et Gasda om libri edd | περὶ Va Ι διπλῆν MaB 21 περὶ Va 22 δίδωμί scripsi ex Ath MaClB ut „ex alio“ scribendum coni Mor Not δίδωσί PMVa edd)

ἵνα δέ σε μετὰ ἀκριβείας πιστώσωμαι, αὐτό σοι τοῦ νομοθέτου γυμνώσω τὸ βούλημα. εἰδὼς γὰρ ὅτι πολιτείᾳ νομοθετεῖ παρ’ ᾗ πλείους δικάζουσι τὰς πλείους ψήφους κρατεῖν προσ- ἔταξεν. ᾔδει γὰρ ἀκριβῶς ὅτι τῇ φύσει διαλλάττουσι πάντες ἁπλῶς οἱ δικάζοντες καὶ ὁ μὲν τὴν γνώμην ἀπάνθρωπος, ὁ δὲ ἑτέρου μᾶλλον χρηστότερος, καὶ ὁ [*](RIV 508) Ι μὲν ἀδικίᾳ προσφιλής, ὁ δὲ δικαιοσύνῃ σύν- τροφος, καὶ τῷ μὲν ὕβρις δοκεῖ τῶν ἐν τῷ βίῳ τὸ χαλεπώτατον, τῷ δὲ κυβεία καὶ μέθη, ἄλλος καθ’ ἱερο- σύλων ἄσπονδος, ἕτερος πολέμιος τοῖς κατὰ τῶν τετε- λευτηκότων χεῖρας ἐπιβάλλουσι, καὶ ἄλλος πρὸς ἄλλο τι τῶν ἀδικημάτων παροξύνεται πλέον, τὸν μὲν ἐλύ- πησεν ἄδικος φόνος, τὸν δέ, εἴ τις τοὺς γεγεννηκότας κακῶς διέθηκε.

φύσει γὰρ οἱ ἄνθρωποι καὶ μᾶλλον [*](7 γνώμη νομοθέτου M rubr) [*](1 ἐπιθυμῇς Va sed η in ras m2 2 οἱ om Ma 4 ἂν inserui ante ἀντέδωκας, post Ath om reliqui libri edd inseren- dum vidit Gasda | τῶν δικαστῶν ἀντέδωκας Β 6 τὸν inserui e MAthMaClBVa om Ρ edd Ι νόμου Re | colon post δίδως Mor Ι σοι Ath 7 πιστώσωμαι scripsi e PAthMaClBVa πιστώσομαι Μ edd I πιστώσω Ma 9 δικάζουσι Ma sed δι in ras m2 | κρατεῖν ψήφους AthMaClB Ι ἐπέταξεν MaB 10 τῇ om MaCl | διαλλάττουσιν Cl 12 καὶ om Μ 13 δικαιοσύνης MaCl 15 χαλεπώτατον scripsi ut coni Re χαλεπώτερον libri edd 18 πλέον παρώξυνται AthMa sed in hoc πε ante παρ inser m2, ClB 20 οἱ om AthMaCl Ι πάντων μάλιστα coni Gasda)

τοσούτων τοίνυν ὄντων οἷς ἥδονται καὶ μισοῦσιν ἄνθρωποι καλῶς ὁ τὸν νόμον τιθεὶς προσέταξε τὰς πλείους ψήφους κρατεῖν. ᾔδει γὰρ πολλάκις περιπεσεῖν τοὺς δικάζοντας ἀνομοίοις τοῖς δόγμασι καὶ ἄλλον ἄλλο τι πλέον κατὰ τῶν δικαζομένων ψηφίζεσθαι, τὸν μέν, ἂν οὕτω τύχῃ, δήμευσιν, τὸν δὲ ἀειφυγίαν ἢ θά- νατον, ἄλλον ἀτιμίαν ἢ βρόχον ἢ καὶ μέχρι ῥημάτων αὐτῶν τὴν ζημίαν ὁρίζοντα τᾷ κατεγνωσμένῳ. εἰδὼς τοίνυν τοῦτο πολλάκις συμβησόμενον οὕτως ἐνομοθέ- τησεν, ἔνα τοὺς δικαστὰς ταῖς γνώμαις μετρήσαντες [*](3 Dem. Ariatocr. p. 629, 28 sq. 6 arg. Arist. vesp. Luc. Charid. 10. cf. p. 535, 17) [*](2 οὕτως ClB 3 διατοῦτο ClB | τοῦτον Ma 4 τούτων] τῶν δικαίων (sc. φόνων) coni Re τυραννοκτόνων lacobs Lect 125 τυραννοφόνων praetulerim sed cf. p. 539, 7. Dem. Aristocr. 629, 28 sq. 6 ἐξήνεγκαν scripsi ex AthMaClB εἰσήνεγκαν Ρ MVa edd 6 γρ σκαιώρημα πρόσρημα Β 8 ἴδοις Va 16 πλέον non post τι, sed post δικαζομένων MaClB | κατὰ om Va Ι δικαζόν- των Va 17 οὖν post μὲν AthMaCl Ι οὕτως Μ Ι τύχοι Va Ι δή- μευσιν scripsi auctore Gasda δημεύειν libri edd Ι τούς MaClB) [*](19 ὁρίζοντας Β 21 ταῖς γνώμαις τοὺς δικαστὰς Ath MaClB)

17. Ἀλλ’ ἐροῦσιν ἕτερον εὐθὺς κατασκευάσαντες λόγον ὧς πολλοὺς τῶν ἐνοικούντων πονηροὺς γενέσθαι προξενήσομεν, εἰ ταῦτα τούτῳ χαρι- [*](RIV 509) σόμεθα. ὢ παραδόξου λόγου καὶ | πονηρᾶς ἐπι- νοίας κατ’ ἐμοῦ πάλιν καὶ τέχνης καὶ σοφίσματος, ἄνθρωπε. μὴ γὰρ δωρεὰν αἰτῶ μετὰ τὴν κατάγνωσιν, μὴ γὰρ πανηγύρεως μετέχειν ἀξιῶ μετὰ τὸν ἔλεγχον, ἵνα καὶ πολλοὺς πονηροὺς εἶναι συμβήσεται; τιμωρίαν, οὐ δωρεὰν αἰτῶ, φυγήν, οὐ πανήγυριν.

ἀγνοεῖς ὅτι πολλοῖς ἡ φυγὴ πολλάκις θανάτου χαλεπωτέρα νομί- ζεται; ὁ μὲν γὰρ ἐκ καταγνώσεως ἀποθανὼν πολλάκις κἀν οἰκείᾳ τῇ γῇ κρύπτεται, ὁ δὲ ἐπ’ ἐρημίας τοῦτο παθὼν τοῦ πεσόντος ἐν οἰκείᾳ τῇ γῇ δυστυχέστερος. ὥστε μικροῦ λανθάνεις ἡμῖν καὶ συνιστάμενος δι’ ὧν βλάπτειν ἐσπούδακας

19. Βούλει σοι δείξω πηλίκην αἰτῶ συμφοράν; πρῶτον μὲν ἱερῶν καὶ γένους σχίζομαι καὶ πατρίδα ταύτην ἐῶ καὶ τάφους προγόνων καὶ μνήματα καὶ δόξαν πατέρων καὶ διηγήματα. οὐκέτι τοῖς πατρῴοις θεοῖς, ἀλλὰ δαίμοσι ξένοις καὶ πλάνοις προσεύξομαι. [*](3 ἀντίθεσις στοχαστική M rubr 18 πηλικότης M rubr) [*](5 χαρισαίμεθα Β 7 σώματος Va 9 μὴ γὰρ scripsi ex AthMaClB καὶ PMVa edd sed „μὴ γὰρ elegantius in alio Regio“ Mor Not | ἀξιῶ μετέχειν Β 10 ἴνα in lac 3 litt om I πολλοὺς om Ρ Ι εἷναι πονηροὺς MVa Ι συμβῇ Ath 12 πολ- λοῖς om MaCl | πολλάκις om AthMaClBVa 14 κἀν scripsi κἀν ἐν ΡΜΒ Re κἂν AthMaClVa Ferr Mor κἀν vel καὶ ἐν coni Gasda | δ’ AthMaClB 15 δυσχερέστερος Cl δυσχερέστος Ma 16 λανθάνειν „alius Regius“ (Mor Not) 20 ἐρῶ Ρ sed del, MVa 22 πλάνοις καὶ ξένοις Va | πλάνοις scripsi e Va πλάναις reliqui libri edd sed „aut πλάνοις aut πλανήταις leg. videtur“ Re | εὔξομαι AthB)

20. Ἵνα δέ σοι καὶ πρὸς τοῦτον ἀπαντήσω τὸν λόγον ὡς οὐδὲ πονηροὶ δι’ ἐμὲ πλείους γενήσονται, οὕτω λογίζου καὶ ὅρα. τοὺς ἀνδροφόνους κολάζομεν καὶ πολλοὺς ἐπὶ φόνοις ἁλόντας ἡ πόλις ἀνῄρηκεν. ἆρ’ οὖν οὐκέτι φόνοι γενήσονται οὐδὲ κατ’ ἀνδροφό- νων ἔσται γραφή, ὅτι πολλοὺς ἁλόντας ἀνῃρήκαμεν; πικροτάταις καὶ τοὺς μοιχοὺς ἀμυνόμεθα τιμωρίαις, ἀλλ’ οὐδὲ ταῦτα πρὸς σωφροσύνην ἀρκέσει τοῖς ὔστε- ρον. εἰσὶν οἱ κατὰ τῶν ἱεροσύλων ὡρισμένοι κίνδυνοι. πῶς οὖν ἱεροσυλοῦντες συνεχῶς τινες ἁλίσκονται;