Declamatio 21

Libanius

Libanius, Declamatio 21, Libanii Opera, Vol 6, Declamationes XIII-XXX, Teubner, Foerster, 1911

ταύτην οὖν ἅπασαν τὴν γῆν ἀνέξομαι τὰ χείρω περὶ ἐμοῦ δοξάζειν καὶ τῶν ἐμοὶ παρ’ ὑμῖν φθονούντων ἐνίους ἔχειν εἰπεῖν; ἀνεῖλε πολλὴν καὶ μεγάλην Δημοσθένης εὔκλειαν ἣν ἐν μακρῷ μὲν χρόνῳ, διὰ πολλῶν δὲ πόνων συνήγαγεν. Ι ὁ χορηγῶν ἐκεῖνος ἐθελοντὴς [*](R IV 274) καὶ τριήρεις ἐπιδιδούς, ὁ τὴν Εὔβοιαν ἐλευθε- ρῶν, ὁ τὸν Ἑλλήσποντον ῥυόμενος, ὁ Χερρό- νησον σώζων, δι’ ὃν ἔπλεον πανταχόθεν οἱ στεφανώσοντες τὸν δῆμον, ὁ πᾶσι τοῖς ἐπεί- γοῦσιν αὑτὸν ἀφειδῶς δεδωκὼς νῦν ἐξ αὐτοῦ φιλοτιμήσασθαι τοῦ σώματος ἔχων οὐκ ἠθἐ- λησε.

21. Διὰ τί γάρ, φησίν, οὓς εὑρηκέναι φῄς λύσεως ἑτέρους τρόπους οὐ λέγεις, ὦ Δημό- σθενες; ὅτι εἰσὶ μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ καλοὶ [*](5 Dem. Phil. III p. 129,10; Phil. ep. p. 160,8 10 Plat. Theaet. p. 186 C 12 cf. p. 277, 14; 314, 6; t. IV 259, 5 sq. R) [*](16 cf. t. IV 286, 17 R) [*](2 μὲν ante πρεσβεῖαι Ρ Mor | παντί με scripsi e Vi παντὶ μὲν HVP sed in hoc παντί με snprascr m 2, MaCI μὲν παντὶ Re sed „malim με“ πάντα μὲν Mor 5 ἀφῖχθαι τὶς Vi 11 συνήγειραν ὁ χορηγὸς Vi sed συνήγαγεν ὁ χορηγῶν in marg m 2 Ι punctum post συνήγαγεν posui, comma libri edd 13 ἐλ- λήσποντον Ma sed λ(1) in ras m 2 | χερόννησον HV χερόνησον Vi 14 ἢν Ma | πάντες HV et in marg Vi 2 15 στεφανώ- σοντες scripsi ut coni Re στεφανώσαντες libri sed α(2) in o ras corr Ρ, edd | comma post δῆμον posui, punctum libri edd) [*](16 αὐτὸν HVViMaCl 17 φιλοτιμήσεσθαι Vi 19 διατί HVi Ι φῆς Vi φὴς HVPMaCI edd)

330
καὶ εἰωθότες, οὐ γὰρ <ἂν> α ἀρνησαίμην, χρόνου τινος δέονται· δεῖ δέ, οἶμαι, τάχους. οἷον ἂν εἴπω χρήματα δεῖν εἰσφέρειν, πείσω μέν, οὐδεὶς γὰρ οὕτως Ἀθηναίων οὔτ’ ὠμὸς οὔτ’ ἄπειρος τῆς ὑπὲρ τῶν δι- καίων δαπάνης ὅστις ἂν τολμήσειε τὸ ἀνάλωμα φυγεῖν, εἰ γὰρ ὑπὲρ τῶν ἠδικηκότων ὑμᾶς εἰς κίνδυνον ἥκον- τες εἰσηνέγκατε προθύμως, πῶς ἄν, ὅθ’ ὑπέρ του τῶν πολιτῶν ἡ σπουδή, τὸ δοῦναι μικρὸν ἕκαστος ἀργύριον ζημίαν ἡγεῖσθε; ἀλλ’, ὁρᾶς, δεῖ μὲν νικῆσαι ψήφισμα, δεῖ δὲ τοὺς εἰσπράττοντας τοῖς ὀφείλουσι προσελθεῖν <καὶ> α πρέσβεις ἑλέσθαι τὸν δῆμον διαλεξομένους Φιλίππῳ περὶ τῆς ἀνθρωπείας τύχης. ἡμερῶν ταῦτα πέντε ἢ δέκα ἢ καὶ πλειόνων, βαρὺ δέ, οἶμαι, τοῦτο τοῖς ποθοῦσι τοὺς αὑτῶν.

22. Ἀλλ’ εἴπω τρόπον ἕτερον, ὃς καὶ παρ’ ἄκοντος [*](6 cf. p. 352, 3; 351, 17 sq. Thuc. III 19, 1) [*](1 ἂν inserui cum Iacobsio Lect 104 Rev 4 et Gasda om libri edd 2 οἶος Re 3 πείσωμεν HVi πείσομεν Ma 4 δικαίων Ma sed δικ in ras m 2 5 τολμήσαιεν HCI Ι φαγεῖν Vi sed φυγεῖν in marg m 2 6 ἠδικηκότων ὑμᾶς ἢ εἰς κινδύνους καθεικότων εἰσηνέγκατε προθύμως, πῶς ἂν οὐχ ὑπέρ του τῶν πολιτῶν οὔσης τῆς σπουδῆς ἢ τὸ δοῦναι — ἡγεῖσθε; coni Re | ἥκοντες scripsi cum lacobsio coll p. 352, 3 εἰκότως libri edd) [*](7 ἥκατε coni Mor Ι ὅθ’ scripsi e Vi οὐχ HVPMaCI sed in hoc in ὅθ’ corr m 2 edd εἰ coni Gasda Ι ὑπέρ του scripsi auctore Re ὑπὲρ libri edd 8 ἡ] ἴση coni Iacobs Lect 104 ἡ ἴση Rev 4 | τὸ reposui e libris ut coni Re et Gasda τί edd ἢ coni Iacobs | ἕκαστος reposui e libris cum Iacobsio ἕκαστον edd Gasda 9 δεῖ] νῦν V 10 ψηφίσματα V 11 καὶ in- serui, ut δεῖ δὲ vel καὶ inserendum coni Gasda om libri edd) [*](12 ἀνθρωπείας reposui e libris cum Iacobsio ἀνείσης Mor ἀνίσης Re ἀνθρωπίνης Gasda et Cobet Coll 288 13 ταῦτα scripsi ταῦτα ἢ Vi ταῦτ’ ἢ HPViMaCl edd 14 τῶν V Ι αὐτῶν scripsi e Ρ αὐτῶν HVViMaCl edd 15 πῶς ante ὃς Vi et inser V 2 | ὃς in marg Vi 2, del et πῶς suprascr Ma 4 καὶ παρ’] καίπερ MaCl)

331
τοῦ Φιλίππου τὰ σώματα λήψεται, καλεῖν τοὺς Ἕλλη- νας ἅπαντας; ἐπίστανται δὲ τὴν πλεονεξίαν | [*](R IV 275) αὐτοῦ καὶ ὡς ἠγάπα μὲν οὐδένα, καθ’ αὑτὸν δὲ τοὺς ἐλπίζοντας ἐκολάκευε, καὶ οἱ μὲν ἠπάτηνται, ὁ δὲ γελᾷ. ταῦτ’ εἴπω καὶ τὸ δεῖν ὑμᾶς τριήρεις καθέλκειν; εἰσὶ δὲ πολλαὶ καὶ εὐτρεπεῖς καὶ οὐδὲν λελύμανται Χαιρώ- νεια τοῖς κατὰ θάλατταν πράγμασιν οὐδ’ ἂν ἐνέγκαι Φίλιππος ὑμᾶς κακῶς ποιοῦντας τὴν ἑαυτοῦ, ἀλλ’ ἀποδώσει πιεζόμενος πρὸς τοῖς αἰχμαλώτοις καὶ χωρία καὶ πόλεις. ἀλλὰ πάλιν χρόνος καὶ πλείους ἡμέραι τῶν ἐπὶ τὰς εἰσφοράς.

ἐγὼ δὲ τὰ ὑμῖν ἥδιστα τήμερον ἂν γενέσθαι βουλοίμην καὶ μηδεμίαν παρ’ ἐμὲ περὶ ταῦτα συμβαίνειν ἀναβολήν. εἰ μὲν οὖν ἦν μοι τοσαῦτα χρήματα, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δι’ ὅσων ἂν ἐλυσάμην τοσούτους, ἐποίουν ἂν ταὐτὸν τοῖς ἐπὶ τῆς πρεσβείας. τί δ’ ἦν ὅ τότε ἐποίησα; τῶν ἄλλων πρέσβεων ἐκεῖθεν δεῦρο κομιζόντων χρυσίον αὐτὸς ἐνθένδε ἐκεῖσε φέρων ἐπανῆγον τῶν αἰχμαλώτων ὅσους οἶόν τε ἦν.

καὶ νῦν οὐκ ἂν ὤκνησα τὸν αὐτὸν τρόπον ἀπαλλάξαι χείρονος τοὺς πολίτας τύχης, [*](6 cf. 1. 1 473,16 11 cf. 330,5 sq. 15 cf. p. 278,9; t. IV 262, 16 R 17 cf. p. 278,9. Dem. fals. leg. p. 393, 11 sq. 18 Dem. fals. leg. p. 394, 6 sq.) [*](1 λείψεται Ma sed σθε supra ται m 2, CI λήψεσθε Vi 3 οὐκ ante ἠγάπα HVMaCl sed in hoc del m 2 | αὐτὸν CI sed ν add m 2 αὐτ(??) Ρ | καὶ ante τοὺς MaCI 4 ἐλπίζοντας Ma sed ζον in ras m 2 5 καὶ om Vi 6 εὐπρεπεῖς ViMaCl | χαιρωνία HV Χαιρωνεία Ma χερωνία Vi 7 ἐνέγκη MaCI 8 ὑμᾶς scripsi ex HVViMaCl ἡμᾶς Ρ edd 9 αὐτοῖς MaCl Ι καὶ om Vi 11 ἡμῖν Vi 12 περὶ MaCI 13 ἐμοῦ Vi sed ἐμὲ in marg m 2 Ι οὖν om V | ἦν om Vi 15 τοσούτοις Ma sed ι in υ corr m 2, CI 16 ἐλλήνων MaCl sed in hoc ἄλλων suprascr m 2 18 δὲ ante ἐνθένδε Ρ Mor ἐνθἐνδεν Vi 19 οἶόν scripsi ex HVViMaCl οἰός Ρ edd Ι ὤκνησεν Vi)

332
εἰ παρῆν μοι τοσοῦτον ἀργύριον. ἀλλ’ οὐκ ἔστι τοσ- οῦτον. τοσοῦτον λέγω; μικρὸν μὲν οὖν, 00 ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πάνυ μικρόν. ἄνευ γὰρ τοῦ μηδὲ πολλοστὸν μέρος τῶν πατρῴων ἀπολαβεῖν αὐτὸ τοῦτο εἰς ὑμᾶς ἀνήλωται, κέρδος δὲ πονηρὸν οὐδαμόθεν οὐδέν. τί λοιπόν; ἀντὶ χρημάτων εἰσενεγκεῖν τὴν ψυχήν.

25. Τί οὖν, φησίν, ἂν οἶ μὲν ὧσι παρ’ ἡμῖν, [*](R IV 276) ὁ δὲ διδάσκων | τὰ λυσιτελέστερα τὸν δῆ- μον ἀπίῃ; δεινὸν μέν, 00 ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δεινὸν καὶ οὐκ ἔξω ζημίας, δεῖ δὲ ὅμως φέρειν ἀντιτιθέντας τὸ κέρδος τῇ βλάβη. οὐχ ἕξετε ῥήτορα φιλόπονον, ἀλλ’ ἵξετε στρατιώτας πλείους. οὐκ ἀκούσεσθε λόγων καλῶν, ἀλλ’ ὄψεσθε τοὺς νῦν ἑτέρωθι. ἀλλὰ γὰρ ἠδίκηκα τοῖς λόγοις τοῦτον Ὑπερίδην τὸν βέλτιστον καὶ δημοτικώ- τατον, καὶ εἴ τις ἄλλος ταὐτά μοι διαγέγονε φρονῶν.

παρὰ τούτων ἄρ’ ἀπαιτήσετε γνώμας καὶ ψηφί- σματα, κἂν φύγ’ ὡς ἴ’ τὸ βῆμα καὶ κρύπτωσιν ἑαυτοὺς καὶ ὀνειδίζωσιν ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς, ὦ ἄνδρες Ἀθη- ναῖοι, Δημοσθένην ἐκεῖνον τὸν ἀμελήσαντα μὲν τῶν ἑαυτοῦ, ὑπὲρ δὲ τῶν ὑμετέρων πάντα [*](3 Dem. Aphob. I p. 815, 1 sq. 20 Plat. apol. p. 31 B) [*](1 οὐκέτι Ma | 1 et 2 τοσοῦτο Ρ Mor | τοσοῦτον(2) delendum censet Re 2 λέγω. Η et coni Re | οὖν inserui ex HViMaCl om VP edd 3 μὴ δὲ HPViMaCl | πολλοὺς Η 4 πα- τρώων HVi 5 ἀνάλωται Vi ἀν(??)λωται Ma 7 ἀν’ οἱ μὲν Mor sed γρ ἀνειμένον in marg ἀνειμεν P Ι ὑμῖν VMaCl 9 δεινὸν ὦ ἄνδρες ἀθηναῖοι Vi 10 καὶ om Ma 11 οὐχ in ras Μa 2 11 et 12 ἕξεται V 14 ὑπερείδην HV Ι δη- μοτικώτατον scripsi auctore Re δημοτικὸν libri edd 15 ὃς inserui om libri edd Ι ταῦτα VViCl 16 „malim γὰρ“ Re Ι ἀπαιτήσεται V | γνώμας] καὶ λόγους Ma 18 ἡμῖν Ma sed η in υ corr m 2 CI 20 τῶν in ras Ma 2 | αὐτοῦ Ma sed’ in corr m 2 ὢ Ι ἡμετέρωνΜaCI)

333
μεριμνήσαντα τὸν βίον, τὸν ἄγρυπνον, τὸν ταλαίπωρον, τὸν οὐδὲ μικρὸν ἡμέρας ἀναπνεύ- σαντα μέρος, τὸν κρείττονα τοῦ Μακεδονικοῦ πλούτου, τοῦτον παραδεδώκατε Μακεδόσι. καὶ εἶδε τὸν πρεσβεύσαντα πρότερον Φίλιππος δε- δεμένον. τί οὖν ἡμᾶς ἐπὶ τὸ βάραθρον καλεῖτε; ἢ ἔνα καὶ ἡμεῖς τὴν ὁμοίαν ἔλθωμεν ὁδόν; κα- λοί γε οἱ μισθοὶ τῆς εὐνοίας.

ἂν ταῦτα, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, λέγωσι κλαίοντες, οὐκ ἀπορήσετε πρὸς αὐτοὺς ἀπολογίας τινός. ἃ γὰρ ἄρτι πρὸς ὑμᾶς εἶπον ἐγώ, ταῦτ’ ἐρεῖτε ὑπὲρ ὑμῶν αὐτῶν ὅτι οὐχ ἡμεῖς ἐξέδομεν τὸν Δημοσθένην, ἀλλ’ ἐκπε- πληγμένων ἡμῶν καὶ χαλεπῶς ἐχόντων καὶ δια- νοουμένων ἀποκρίνασθαι τοῖς ἥκουσιν ἃ τὸν Φί- λιππον ἂν εὐλαβέστερον ἐποίησεν αὐτὸς αὑτὸν ἔπεισεν, ὧς ἄρα αὑτῷ καλῶς ἔχει ταῦτα παθεῖν.

κἂν ἐπιτιμῶσι πάλιν ὅτι ταῦτα ἐπετρέψατε τῷ Δημοσθένει καὶ συνεχωρήσατε καὶ οὐκ ἐκωλύσατε οὐδ’ ἀντελάβεσθε οὐδ’ ἠμείψασθε τὴν ἄγαν αὐτοῦ προθυ- μίαν τῷ μὴ ταῦτα ἐᾶσαι γενέσθαι, πάλιν ἕξετε | [*](R IV 277) [*](18 cf. t. V 552, 20) [*](1 ὑμνήσαντα Vi sed μεριμνήσαντα in marg m 2 6 ἡμᾶς scripsi ex HPCI ut coni Re ὑμᾶς VViMa edd | βάθρον Vi sed βάραθρον in marg m 2 et coni Iacobs App Pors 322 Lect 104 et Gasda at βάθρον nusquam idem est atque βῆμα magis placeret Βαττάλου coll t. IV 312, 3 R. Dem. cor. § 180 p. 288, 17 et 22 c. schol. Lib. vit. Dem. p. 2, 23. Aeschin. Tim. § 126; 164; fals. leg. § 99, at nihil mutaverim 10 ἄρτι in marg Vi 2 11 ταῦτα Vi Ι ἡμῶν Η 12 ὑμεῖς V | ἐξέδομεν Vi sed κεν in marg m 2 ἐξέδωμεν V 13 ὑμῶν Ma sed υ ex η corr m 2 CI Ι καὶ(1) om Ma 15 εὐλαβέστερον ἂν Ρ Mor | αὐτὸν HVViCl) [*](16 αὐτῷ libri edd Ι ἔχει scripsi ex HVViMaCl ἔχοι Ρ edd | παθεῖν ταῦτα Re 18 οὐδὲ HV 20 ἐάσαι HVPViMa edd)

334
πιθανὸν εἰπεῖν ὧς ὑμεῖς μὲν ἠλγεῖτε ἀπιέναι θέλοντος καὶ ἐβοᾶτε μένειν, ἐγὼ δὲ ἰσχυρότερος ἐγενόμην τοῦ δήμου παντός. τούτοις τε οὖν αὐτοὺς θαρρύνετε καὶ ἄμα ὑπόσχεσθε πρὸς τὰ δεύτερα ἔσεσθαι βελτίους, οἶ δὲ πιστεύσουσι λεγόντων.

29. Ἐᾶτε δή με, πρὸς τῶν τροπαίων, πρὸς τῆς γῆς ἣν αὐχοῦμεν ἔχειν μητέρα, ποιεῖν ἅπερ ἔγνωκα, καὶ μή με ἀναγκαζέτω μηδεὶς μηδὲν ὑπομεῖναι τῆς ἐμῆς γνώμης ἀνάξιον. βούλομαι δὲ ἀπιὼν παραμυθήσασθαι καὶ ὑμᾶς καὶ ἐμαυτόν. ὑμῖν μὲν τοίνυν ἐκ τῶν ἐμῶν ἔστω παραμυθία. ὁρᾶτε γὰρ τὴν μεταβολήν. Δημοσθέ- νης ὁ πολὺς κατὰ τοῦ Φιλίππου ῥέων ἐπὶ τῆς ἐκκλη- σίας ἀπ’ αὐτῆς ἀχθήσεται τῆς ἐκκλησίας. καὶ ὃν οὐκ ἔδωκεν ἡ μάχη τοῖς νενικηκόσιν, οὗτος αὐτὸν ἐγχειριεῖ τῷ δυσμενεστάτῳ, λαβὼν δὲ ἐκεῖνος μαστιγώσει, στρε- βλώσει, σιδήρῳ καὶ πυρὶ δαπανήσει τὸ σῶμα.