Declamatio 6

Libanius

Libanius, Declamatio 6, Libanii Opera, Vol V, Declamationes I-XII, Teubner, Foerster, 1909

1. Ὤιμην μέν, ὦ ἄνδρες, μόλις ποτὲ τὴν Τύχην ἡμῖν ἐνδιδόναι καὶ καιρὸν ἔσεσθαί μοι λοιπὸν κατ’ ἐμαυτὸν ἀδεῶς γενέσθαι καὶ τὰς ἐμὰς δὴ ταύτας ὀδύ ρεσθαι συμφοράς, ἤλπιζον γὰρ ἡμᾶς, οἷα τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, τὰ μὲν δυστυχεῖν, τὰ δὲ καὶ πεπαῦσθαι, [*](4 cf. p. 362. Aesch. Eum. 397 sq.) [*](12 Ἡ μελέτη] αὕτη ἡ μελέτη μάλιστα εὐπορεῖ δεινότητός τε καὶ σχήματος ἄγαν ῥητορικοῦ καὶ δεινῶς ὁ ἀναγιγνώσκων σπου- δῆς καὶ νοῦ κεκαθαρμένου. εἰ γὰρ αἴσθοιτο τῆς μελέτης ταύτης τὸ ὑπερβάλλον κάλλος, σοώη σοβοίη ?) καὶ πηδῴη καὶ ἀλλοῖος ἂν ἐξ ἀλλοίου γένοιτο La3) [*](1 προσφέροιτο LaMa sed in hoc σ inser m 3 φέροιτο HV Va I καὶ ante μίξας Va | εἴπη Va sed εἰς ἐν suprascr m 2 5 ἐρινύς La cf. ad t. IV 197, 12 7 καὶ ante ἀναμενόντων Β) [*](8 ψηφίσασθαι MaCl | μύθων ἀρχαίων scripsi ex HVVa LaBMaCl μῦθον ἀρχαῖον MVi edd 9 ῥητορικῆς Vi | ἀνέ- χεται? ἐνταῦθα MA 11 φυλάξωμεν scripsi ex HVaViMa Οἶ’ φυλάξομεν VLaBM edd 12 Ἡ μελέτη Ma 2 om VVa μελετῶμεν τὸν ὀρέστην rubr Μ Ι Ὀρέστους post μελέτη edd delevi 13 μέν om MVi inser Ma 3 | ἀθηνσαῖοι post ἄνδρες Va 14 ἐκδιδόναι HV 15 δὴ scripsi e Β et Par 3017 cum BoissonadioAnecd. IV 421 δὲ reliqui libri edd 17 δυστυχεῖν La sed εἰν in ras n Ι καὶ om HVVa Ι πεπαύσεσθαι?)

374
καὶ μίαν ἔσεσθαί μοι τότε παραμυθίαν εἰπεῖν τι πρὸς τὴν Τύχην ἀεὶ τῶν ἐξ αὐτῆς μεμνημένῳ καὶ τῷ πλή- θει τῶν δακρύων τῆς διανοίας ἐπικουφίσαι τὰ δυσχερῆ· ἐπειδὴ δὲ σφοδρῶς οὕτω καθ’ ἡμῶν ἔπνευσε τὸ δαιμό- νιον ὧς μηδὲ κόρον τῶν εἰς ἡμᾶς λαμβάνειν ἀτυχη- μάτων, ἀλλὰ μετὰ πατρὸς φόνον καὶ μητρὸς πρᾶγμα ὅπερ ἐπίστασθε μὲν ὑμεῖς, ἐγὼ δὲ λέγειν αἰσχύνομαι, οὐ τοὺς συναχθομένους ἡμῖν συγκαλεῖν καὶ παραμυ- [*](R IV 113) θέαν τινὰ πειρωμένους εὑρίσκειν, Ι ἀλλὰ δικαστὰς καὶ κατήγορον, φέρειν ἀνάγκη καὶ ταῦτα μετὰ τῶν ἄλλων, εἰ καὶ μέτρον εἰς ἡμᾶς οὐκ οἶδεν ἡ Τύχη.

εὐξαίμην δ’ ἄν μοι τήμερον παραστῆναι παρὰ τουτὶ τὸ βῆμα τήν τε τοῦ πατρὸς ψυχὴν καὶ τὸν Ἀπόλλω τὸν Πύθιον καὶ ἐναντίον ὑμῶν τοῦτο τοῖς δικάζουσιν ὑμῖν ἐμβαλεῖν ὅπερ ἐμοὶ παρὰ τοὺς τρίποδας ἐκέλευσέ τε καὶ πράττειν ἠξίου. οὕτω γὰρ ἂν ἐκεῖνος μὲν τοῦθ’ ὅπερ ἐστὶ σύμβουλος ἀγαθὸς εἶναι νομίζοιτο ἐγώ τε πεισθεὶς ἐπαινοίμην, ὑμεῖς δὲ μετὰ τὸν Ἀπόλλω δικά- ζοντες οὐκ ἐναντίαν οἴσετε ψῆφον.

[*](15 Aesch. Eum. 64 sq. Eur. Or. 29. 591 18 cf. p. 382, 7)[*](1 τί HLaViMaCl 2 μεμνημένῳ scripsi μεμνημένος libri sed ω supra ος Ma 3, edd 4 ἐπεὶ HVVa Ι οὕτω σφοδρῶς Vi ἐνέπνευσε Μ sed ἐν eras 5 μὴ δὲ HBViMaCl | εἰς om Μ 6 μητρὸς πρᾶγμα scripsi ex HVa μητρός, πρᾶγμα reliqui libri edd 8 συγκαλεῖν scripsi e Μ συγκαλεῖ reliqui libri edd 9 εὑρίσκει La sed εἰ in ras n 11 μέτριον HVa sed in hoc γρ μέτρον in marg m 2 12 δ’ ἄν μοι om VVa sed in hoc δὲ in marg m 2 δέ μοι LaMaCl Mor δὲ Η Ι μοι post τήμερον inser Va 2 | περὶ HVB 13 τοῦ om MaCl Mor 14 ἡμῶν HV Ι εὔχομαι ante τοῦτο libri edd delevi cum Sinteni | τοῦτο om Β 15 περὶ HVLa | τἀς Va sed οὑς supra ὰς m 2 Ι ἀνέ- δωκε Va 16 μὲν] νῦν HV 17 σύμβουλος Ma sed υ (2) inser m 3 et ς in ras m 3 19 ἂν ante ἐναντίαν HVVaLaBM Vi edd delevi)
375

3. Ὂ δέ με μάλιστα λυπεῖ περὶ τουτονὶ τὸν ἀγῶνα, τοῦτο πρὸς ὑμᾶς οὐκ ἀποκρύψομαι, ὅτι[περ] ἡ τῶν παρόντων πάντων αἰτία, δι’ ἢν οἴχεται μὲν οἰκτρῶς ὁ πατήρ, ἐγὼ δὲ παραδόξως κρίνομαι σήμερον, αὕτη μοι μήτηρ εἶναι δοκεῖ. κἂν μὲν αἰδούμενος τὰς οἰκείας συμφορὰς σιωπήσωμαι, οὐκ ἔχειν <ἂν> a δόξαιμι δι’ τὴν ἀπολογίαν πληρώσω· ἂν δ’ ὑπὸ τῆς ἀνάγκης τἀ- ληθῆ λέγειν προάγωμαι, δόξω τὰς ἡμετέρας προφέρειν ἐγὼ συμφοράς, ὅν ἐρυθριᾶν ἴδει διηγουμένων ἑτέρων, καὶ μηδὲ περιστέλλειν εἰδέναι τὰ σιωπῆς ἄξια.

τού- του μὲν οὖν αἴτιος ὁ κατήγορος ὥσπερ τοῖς ἡμετέροις ἐπεντρυφῶν ἀτυχήμασι καὶ εἰς τοιαύτην ἡμᾶς αἵρεσιν καταστήσας ὥστε καὶ τῶν λεγομένων αὐτὸς ἂν ἔχοι τὴν αἰτίαν εἰκότως. ἐγὼ δὲ πειράσομαι μετρίως τοῦτο ποιεῖν, ὡς ἂν οἷός ὦ. παραιτήσομαι δὲ τοσοῦτον ὑμᾶς μέτριον, ὧς ἐμαυτὸν πείθω· ἂν μεταξὺ λέγων ἀναμνησθῶ τοῦ πατρὸς καὶ τῶν καλῶν τῆς μητρὸς [*](1 ὁ La sed add n et post ο ras 1 litt | δέ με scripsi e LaB Par 3017 cum Boissonadio Pachym. 165 δέ μοι Ma δὲ reliqui libri edd Ι περὶ scripsi ex HV παρὰ reliqui libri sed del et περὶ in marg Vi 2, edd | τοῦτον Cl Re 2 ὅτι scripsi ὅτιπερ HLaMaCl ὅ τι περ VVaBMVi edd 3 ἢν La sed ῝ in ras n Ι ὁ πατὴρ οἰκτρῶς LaBMViMaCl Mor 4 τήμερον LaMaCl 5 εἷναι ἡ μήτηρ HVVA 6 σιωπήσωμαι Vi sed ἀποκρύψωμαι in marg m 2 | ἂν inserui om libri edd 7 τὴν om Mor | δὲ Μ edd 8 ἐγὼ προφέρειν HVVa | προφέρειν om Re 9 ὃν Vi sed ἃς in marg m 2, Ma sed ἃς suprascr m 3 ἃς Β ὧν HV | διηγημένων Cl | ἑτέρων Ma sed ἑ in ras m 3 10 μὴ δὲ HBVi μὴ Ma sed δὲ inser m 3, Cl 11 οὖν om ViCl inser Ma2) [*](12 ἐπεντρυφῶν Vi sed φανῶν in marg m 2 ἐπιτιρυφῶν Ma sed ι in εν corr m 3, Cl | ἀτυχήμασιν edd ἀδικήμασι MaCl | καὶ om Mor | ὑμᾶς HVB 13 ἔχει Re 15 παραιτήσομαι Μ sed ζητήσω suprascr m, Ma sed ζητήσω καὶ suprascr m 2 16 μέτριον scripsi μετρίως Ma sed del et γρ μέτρια in marg m 2, Cl μέτρια reliqui libri edd 17 τῶν καλῶν τοῦ πατρὸς καὶ τῆς μητρὸς Ma ἁ Ι τῆς μητρὸς τῶν καλῶι Mor | τοῦ πατρὸς Vi sed τῆς μητρὸς in marg m2)

376
ἐπιτηδευμάτων καὶ μεταβάλω τοὺς λόγους εἰς δάκρυα, [*](R IV 114) μή με νομίζειν ἀποφυγήν τινα πρὸς σωτηρίαν διὰ τούτων θηρᾶσθαι, τούτου γὰρ ἥττων ἐμοὶ λόγος οὕτως ἠτυχηκότι, ἀλλὰ γενέσθαι περὶ τὰ συμβάντα τῇ διανοίᾳ καὶ σκοπεῖν ὅσον τὸ μέγεθος τῶν πραγμάτων ἐν οἷς ἠδικήμεθα, ὧς μηδὲ τοὺς περὶ αὐτῶν λόγους ἀδακρυτὶ διηγεῖσθαι. λέξω δ’ ἅπερ ἐμοῦ μᾶλλον πάν- τες ἐπίστασθε. εἰ δέ τι παραλείψω τῶν εἰρῆσθαι δεόν- των ἢ λέγειν αἰδούμενος ἤ συγκεχυμένος τῷ πάθει τὴν γνώμην, ὑμέτερον ἂν εἴη σκοπεῖν οὐ χαλεπῶς ἐκ τῶν εἰρημένων τὰ τιμηθέντα σιγῇ.

5. Ὁ γὰρ ἐμὸς πατήρ, ὦ ἄνδρες, ἴνα τὰς ἡμετέρας τύχας ἄνωθεν διηγήσωμαι, ἦν μὲν εὐτυχὴς καὶ λαμ- πρός, ἀλλὰ τὰ πρῶτα τοῦ βίου. γένει τε γὰρ αὐτῷ φρονεῖν ὑπῆρχε Τάνταλον ἔχοντι πρόγονον, ὡς δέ φασι, καὶ τὸν Δία, καὶ βασιλείας ἐκοσμεῖτο μεγέθει. καὶ γή- μαντι δέ, ὧς μήποτε ὤφελε, παῖδές τε ἦμεν πολλοὶ καὶ ἡ γυνὴ τέως ἐσωφρόνει. καὶ διὰ πάσης ᾔδετο γλώττης [*](13 Eur. Or. 17 15 Eur. Or. 5 17 Eur. Iph. A. 70) [*](12 ἡ διήγησις ἁπλῆ Ma 2) [*](1 καὶ — δάκρυα inser My | μεταβάλω scripsi ex HVViMa Cl μεταβάλλω VaLaBMy 2 τε HV | πρὸς σωτηρίας ἀποφυγὴν τινὰ διὰ τούτων νομίζειν θηρᾶσθαι Mor 3 τοῦτο Cl 4 περὶ scripsi ex HV παρὰ reliqui libri sed del et περὶ in marg pos Vi 2 et πρὸς suprascr Ma 2, edd sed „malim περὶ“ Re 5 σκο- πεῖν Ma sed γρ σκοπεῖτε in marg m 2 σκοπεῖτε HVVaBVi Mor 6 μὴ δὲ HVaBViMaCl 7 δὲ Cl | ἅπερ Ma sed ἅ in ras m 3 ὑπὲρ Cl 9 ἣ La | αἰδούμενος et συγκεχυμένος Ma sed ὃς in ras m 3 11 post σιγῇ lac 6 litt Va 12 ὑμετέρας Va) [*](14 „ἀλλὰ sine dubio corruptum est; sententia postulat εἰς“ Re Ι τε om Va 16 καὶ(2) om VaM | ἐγήματο Va 17 μήποτε reposui e libris μήποτ’ edd 18 ἡ om Β Ι καὶ — 377, 1 μυ- κηναῖος citat Plan fol 104 v | ἥδετο Vi Ι γλώσσης HVaViMa Plan)

377
Ἀγαμέμνων ὁ Μυκηναῖος.

πόθεν οὖν ἐδυστυχοῦμεν καὶ τῖς ἡμῖν ἡ τῶν κακῶν ἁπάντων ἀρχή; Τροία καὶ Πάρις καὶ γάμος Ἑλένης καὶ Μενελάου φιλοξενία. ὧς γὰρ ἐκ Τροίας ποθὲν ἐλθὼν ὁ Πριάμου παριδὼν ξε- νίου Δῖός δίκην ἀδίκοις ὄμμασιν εἶδε τὴν Ἑλένην καὶ τὸ γύναιον εἰς μοιχείαν ἀνήρπαστο, δεινὸν μὲν ἦν τοῦτο τῷ πεπονθότι, πῶς γὰρ οὐκ ἔμελλε; δεινὸν δὲ καὶ τὠμῷ πατρί. καὶ πρὸς ἔκδημον στρατείαν συνε- κρότουν τοὺς Ἕλληνας βαρβάρους λέγοντες καὶ μοι- χείαν, καὶ ἡ Ἑλλὰς ἐκεκίνητο καὶ πάντα κατὰ τῆς Ἀσίας ἐχώρει οὐ τῆς μιᾶς εἵνεκα γυναικός, τί γὰρ ἐκείνης ἔμελε τοῖς μηδ’ ὁτιοῦν πεπονθόσιν; ἀλλὰ σω- φρονοῦντες Ἑλληνικῶς καὶ τῆς μοιχείας <καὶ> τοὔνομα βδελυττόμενοι.