Synagoge

Pappus Alexandrinus

Pappus Alexandrinus. Pappi Alexandrini collectionis quae supersunt, Volume 1. Hultsch, Friedrich, editor. Leipzig: Weidmann, 1876.

10

8 ιθ΄. Ἀλλὰ δὴ ἔστωσαν δύο ἀριθμοὶ οἱ Α Β, ὧν ἑκάτερος ἐλάσσων μὲν ἑκατοντάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ δεκάδος, τῶν δὲ Γ ∠ Ε ἕκαστος ἐλάσσων δεκάδος ἔστω, καὶ δέον ἔστω τὸν ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε στερεὸν εἰπεῖν.

Ἔστωσαν γὰρ τῶν Α Β πυθμένες οἱ Ζ Η· λέγω ὅτι ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε στερεὸς τοῦ ἐκ τῶν Ζ Η Γ ∠ Ε στερεοῦ ἑκατονταπλάσιός ἐστιν.

Φανερὸν δὲ καὶ τοῦτο διὰ τῶν ἀριθμῶν, τοῦ Α ὄντος μονάδων κ΄ καὶ τοῦ Β μονάδων λ΄ καὶ τοῦ Γ μονάδων β΄ καὶ τοῦ ∠ μονάδων γ΄ καὶ τοῦ Ε μονάδων δ΄ καὶ τοῦ Ζ μονάδων β΄ καὶ τοῦ Η μονάδων γ΄· ὁ γὰρ ὑπὸ τῶν Α Β Γ ∠ Ε στερεός ἐστιν μ δυ΄, ὁ δὲ ὑπὸ Ζ Η Γ ∠ Ε μονάδες ρμδ΄, οὗτος δὲ γενόμενος ἑκατοντάκις ποιεῖ μ δυ΄. τὸ δὲ γραμμικὸν ἐκ τῶν Ἀπολλωνίου.

9 κ΄. Ἀλλὰ δὴ ἔστωσαν τρεῖς ἀριθμοὶ οἱ Α Β Γ, καὶ ἔστω ἕκαστος αὐτῶν ἐλάσσων μὲν ἑκατοντάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ δεκάδος, ἕκαστος δὲ τῶν ∠ Ε Ζ ἔστω ἐλάσσων δεκάδος, καὶ ἔστωσαν τῶν Α Β Γ πυθμένες οἱ Η Θ Κ, καὶ εἰλήφθω ὁ ἐκ τῶν Η Θ Κ ∠ Ε Ζ στερεὸς καὶ ἔστω ὁ Ξ· ὅτι ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε Ζ στερεὸς ἴσος ἐστὶν χιλίοις τοῖς Ξ.

Ἔστι φανερὸν διὰ τῶν ἀριθμῶν, τοῦ Α ὄντος λόγου χάριν μονάδων κ΄ καὶ τοῦ Β μονάδων λ΄ καὶ τοῦ Γ μονάδων μ΄ καὶ τοῦ ∠ μονάδων β΄ καὶ τοῦ Ε μονάδων γ΄ καὶ τοῦ Ζ μονάδων δ΄, τοῦ δὲ Η μονάδων β΄ καὶ τοῦ Θ μονάδων γ΄ καὶ τοῦ Κ μονάδων δ΄ ὁ γὰρ ὑπὸ Α Β Γ ∠ Ε Ζ στερεός ἐστιν μυριάδων νζ΄ ἁπλῶν καὶ μονάδων Ϛ, ὁ δὲ ὑπὸ τῶν Η Θ Κ πυθμένων καὶ τῶν ∠ Ε Ζ ἔσται μονάδων φοϚ΄, αὗται δὲ χιλιάκις γενόμεναι, τουτέστιν ἐκ πάντων στερεός, γίνεται μυριάδων ἁπλῶν νζ΄ καὶ μονάδων Ϛ.

10 κα΄. Ἀλλὰ δὴ ἔστωσαν πλείους τριῶν οἱ Α Β Γ ∠ Ε, [*](1. ιθ΄ add. B3S οἱ add. Wa ΑΒ A, distinx. BS ἕκαστος Wa 3. Γ∠Ε ABS et similiter posthac, distinx. Hu 6. ὁ add. Wa 9. μονάδων κ S, μ Κ AB μονάδων λ΄] β Α AS, μ λ B 9—11. μ Β et simliter posthac AB, μον΄΄ β etc. S. 12. μ δυ ὁ δὲ, id eat μυριὰς ἁπλῆ etc., B3 in rasura, μ ∠ δύο δὲ A, μονάδων χι δ δύο δὲ S, μυ-)

12
καὶ ἕκαστος ἐλάσσων μὲν ἑκατοντάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ δεκάδος, τῶν δὲ Ζ Η Θ ἕκαστος ἔστω ἐλάσσων δεκάδος.

Τὸ πλῆθος τῶν Α Β Γ ∠ Ε πρότερον μετρείσθω ὑπὸ τετράδος κατὰ τὸν Ο, καὶ ἔστωσαν τῶν Α Β Γ ∠ Ε πυθμένες οἱ Κ Λ Μ Ν Ξ· ὅτι ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ζ Η Θ στερεὸς ἴσος ἐστὶν μυριάσιν ὁμωνύμοις τῷ Ο ὅσαι μονάδες εἰσὶν ἐν τῷ στερεῷ τῷ ἐκ τῶν Κ Λ Μ Ν ἐπὶ τὸν ἐκ τῶν Ζ Η Θ.

Ἔστι δὲ φανερὸν διὰ τῶν ἀριθμῶν, τοῦ Α ὑποκειμένου λόγου χάριν μονάδων ι΄ καὶ τοῦ Β μονάδων κ΄ καὶ τοῦ Γ μονάδων λ΄ καὶ τοῦ ∠ μονάδων μ΄, καὶ τῶν Κ Λ Μ Ν πυθμένων ὄντων μονάδων α΄ καὶ β΄ καὶ γ΄ καὶ δ΄· ὁ ἄρα ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ στερεός ἐστιν ἁπλῶν μυριάδων κδ᾿, ὁ δὲ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ζ Η Θ μυριάδων ἁπλῶν ρμδ΄, ὁ δὲ ἐκ τῶν Κ Λ Μ Ν πυθμένων μονάδων κδ΄ οὗτος δὲ γενόμενος ἐπὶ τὸν ἐκ τῶν Ζ Η Θ, ὄντα μονάδων Ϛ΄, ποιεῖ μονάδας ρμδ΄, ὅσαι μυριάδες ἁπλαῖ εἰσιν τοῦ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ζ Η Θ στερεοῦ, διὰ τὸ καὶ τετράδα ἅπαξ μετρεῖν τὸ πλῆθος τῶν Α Β Γ ∠.

11 Ἀλλὰ δὴ τὸ πλῆθος τῶν Α Β Γ ∠ Ε μὴ μετρείσθω ὑπὸ τετράδος· μετρούμενον δὴ ἤτοι α΄ ἢ β΄ ἢ γ΄ λείψει. εἰ μὲν οὖν ἕνα λείψει, ἔσται ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε Ζ Η Θ στερεὸς μυριάδων ὁμωνύμων τῷ Ο, ὅσος ἐστὶν ὁ ἐκ τῶν Κ Λ Μ Ν Ξ στερεὸς ἐπὶ τὸν ἐκ τῶν Ζ Η Θ γενόμενος δεκάκις, εἰ δὲ δύο λείψει, ἑκατοντάκις γενόμενος ὁ εἰρημένος στερεός. εἰ δέ τρεῖς λείψει, ὅσων ὁ ἐκ τῶν Κ Α Μ Ν Ξ [*](2. ΖΗΘ ABS 3. ΑΒ Γ∠Ε A, αβγδε BS, item proximo versu 4. 5. καὶ ἔστωσαν — Κ Λ Μ Ν Ξ post δεκάδος vs. 2. transponit Wa 5. ΚΛΜΝΞ ABS ac simliter posthac ὁ add. Wa 6. τῷ Ο Wa pro τῶι σ μοναδες (sine acc.) A(BS) 7. στερεῷ Hu pro ἑτέρωι ἐκ τῶν ΚΛΜ ABS, Ν add. Wa 10—12. μονάδων ubique S, μ A, μ΄ vel μονάδες B 12. ὁ Wa, ὁ ἄρα Hu pro τῶν 13. τῶν ante ἁπλῶν additum in ABS del. Hu μυριάδων S, μ AB, at proximo versu idem plene scriptum in AB (in A sine acc.), item vs. 17 μυριάδες 15. μ AB, item vs. 16 bis 18. 19. τὸ καὶ τὸν Θ αὐτῆς μετρεῖν ΑΒΓ∠ ABS (nisi quod B τοῦ pro τοὺς), τὸ καὶ τὸν ο αὐτοῦ μετρεῖν τοῦ αβγδ B4, τετράδα corr. Hu, reliqua Wa 20. κβ hoc loco add. A1BS (conf.)

14
ἐπὶ τὸν ἐκ τῶν Ζ Η Θ χιλιάκις γενόμενος ἔσται μονάδων, τοσούτων μοριάδων ὁμωνύμων τῷ Ο. τὸ δὲ γραμμικὸν ἐκ τοῦ στοιχείου δῆλον.

12 κβ΄. Ἔστω ὁ μὲν Α ἐλάσσων μὲν χιλιάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ ἑκατοντάδος, ἕκαστος δὲ τῶν Β Γ ∠ ἐλάσσων δεκάδος, καὶ δέον ἔστω τὸν ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ στερεὸν εἰπεῖν.

Κείσθω γάρ τοῦ μὲν Α πυθμὴν ὁ Ε, ὁ δὲ ἐκ τῶν Ε Β Γ ∠ ὁ Ζ· ὅτι ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ στερεὸς ἑκατοντάκις ἐστὶν ὁ Ζ.

Φανερὸν δέ καὶ τοῦτο διὰ τῶν ἀριθμῶν, τοῦ Α ὑποκειμένου, φέῤ εἰπεῖν, μονάδων τ΄ καὶ τοῖ Β μονάδων γ΄ καὶ τοῦ Γ μονάδων δ΄ καὶ τοῦ ∠ μονάδων ε΄· ὁ μὲν γάρ ὑπὸ τῶν Α Β Γ ∠ ἐστὶν μ η, ὁ δέ ὑπὸ τῶν Ε Β Γ ∠ ἐστὶν μονάδων ρπ΄· οὗτος δὲ γενόμενος ἑκατοντάκις ἔσται μ η. τὸ δὲ γραμμικὸν ἐκ τοῦ στοιχείου δῆλον.

13 κγ΄. Ἐπὶ δὲ τοῦ κδ΄ θεωρήματος. Τοῦ Α ὑποκειμένου λόγου χάριν μονάδων σ΄ καὶ τοῦ Β μονάδων τ΄ καὶ τοῦ Γ μονάδων β΄ τοῦ δὲ ∠ μονάδων γ΄ καὶ τοῦ Ε μονάδων δ΄, ὁ στερεὸς ἐξ αὐτῶν ἔσται μυριάδων ἁπλῶν ρμδ΄, ἐπεὶ τὸ διπλάσιον τοῦ πλήθους τῶν Α Β μετρεῖται ὑπὸ τετράδος ἅπαξ κατὰ τὸν Κ, δὲ ὑπὸ τῶν Ζ H πυθμένων καὶ τῶν Γ ∠ Ε ἐστιν μονάδων ρμδ΄ ὁ Θ στερεός ἁπλῶν οὖν μυριάδων ρμδ΄ ἐστὶν ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε στερέος. Ἐὰν δὲ τὸ διπλάσιον τοῦ πλήθους τῶν Α Β μὴ μετρῆται ὑπὸ τετράδος, δῆλον ὅτι μετρούμενον κατὰ τὸν Κ λείψει δύο τοῦτο γάρ ἀνώτερον ἐδείχθη. διὰ δὴ τοῦτο ἐκ τοῦ λείπεσθαι δύο μυριάδες εἰσὶν ἑκατὸν ὁμώνυμοι τῷ Κ, καὶ ἔστιν ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε στερεὸς ὁ Θ ἴσος τῷ [*](1. μονάδων pro μυριάδων restituit et vs. 2 μυριάδων add. Hu 2. τὸ Ο A, corr. BS 4. κβ΄ ex p. 12, 20 huc transponit Hu, κγ΄ add. B 5. δὲ ante ὑπὸ) Wa pro μὲν ΒΓΛΕ et 6. ΑΒΓ∠Ε AB1S, Ε del. B3 Wa 7. ὁ δὲ Wa pro τῶι δὲ 8. ΕΒΓ∠ ABS ac similiter posthac 9. ὁ ζ B, ΟΖ A, εζ S ὅτι add. Hu 10. καὶ om. Wa 11. 12. μονάδων ubique S, μ A, β΄ vel μονάδες B 13. ὑπὸ τῶν (ante Α) om. Wa ΑΒΓ∠Ε ABS, Ε del. B3 Wa μ η (id est μυριάδος ἁπλῆς etc.) B3, μ Η AB1, μονάδων η S, μυριάδες (sic) ᾱ μονάδες η Wa, item)

16
ἐκ τῶν Ζ Η Γ ∠ Ε στερεῷ ἐπὶ τὰς ἑκατὸν μυριάδας ὁμωνύμους τῷ Κ. τὸ γραμμικὸν ὡς Ἀπολλώνιος.

14 κδ΄. Ἐπὶ δὲ τοῦ κε΄ θεωρήματος. Ἔστω τῶν μὲν Α Ε ἑκάτερος ἐλάσσων μὲν ἑκατοντάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ δεκάδος, ἕκαστος δὲ τῶν Γ ∠ Ε ἔστω ἐλάσσων δεκάδος, καὶ δέον ἔστω τὸν ἐξ αὐτῶν στερεὸν εἰπεῖν.

Ἔστωσαν γάρ τῶν Α Β πυθμένες οἱ Θ Κ, καὶ τῷ ἐκ τῶν Θ Κ Γ ∠ Ε στερεῷ ἴσος ἔστω ὁ Λ· ὅτι ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε στερεὸς ἴσος ἐστὶν ἑκατὸν τοῖς Λ.

Ἔστι δὲ φανερὸν διὰ τῶν ἀριθμῶν, τοῦ Α ὄντος μονάδων κ΄ καὶ τοῦ Β μονάδων κ΄, καὶ τοῦ Γ μονάδων ε΄ καὶ τοῦ ∠ μονάδων Ϛ΄ καὶ τοῦ Ε μονάδων ζ΄, καὶ τῶν Θ Κ πυθμένων ὄντων μονάδων β΄· ὁ γὰρ ὑπὸ τῶν Θ Κ Γ ∠ Ε γίνεται στερεὸς μονάδων ωμ΄, οὗτος δὲ ἑκατοντάκις γενόμενος ἔσται μυριάδων η΄ μονάδων δ, ἴσος τῷ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε στερεῷ ἀριθμῷ.

15 κε΄. Τὸ δʼ ἐπὶ πᾶσι θεώρημα κϚ΄ πρότασιν ἔχει καὶ ἀπόδειξιν τοιαύτην. Ἔστωσαν δύο ἀριθμοὶ ἢ πλείους οἱ Α Β, ὧν ἕκαστος ἐλάσσων μὲν χιλιάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ ἑκατοντάδος, καὶ ἄλλοι ἀριθμοὶ ὁσοιδήποτε οἱ Γ ∠ Ε, ὧν ἕκαστος ἐλάσσων μὲν ἑκατοντάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ δεκάδος, καὶ ἄλλοι πάλιν ὁσοιδηποτοῦν ἀριθμοὶ οἱ Ζ Η Θ, ὧν ἕκαστος ἐλάσσων δεκάδος, καὶ δέον ἔστω τὸν ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε Η Θ στερεὸν εἰπεῖν.

Ἔστωσαν γὰρ τῶν Α Β Γ ∠ Ε πυθμένες οἱ Λ Μ Ν Ξ Ο. ὁ δὴ διπλάσιος τοῦ πλήθους τῶν Α Β μετὰ τοῦ τῶν Γ ∠ Ε ἁπλοῦ ἀριθμοῦ ἤτοι μετρεῖται ὑπὸ τετράδος ἢ οὔ.

[*](1. ἐπὶ B Wa, ἐπεὶ AS τὰς ἑκατὸν Hu (ἑκατὸν Wa) pro χιλιας (sine acc. A) 3. κδ A1 in marg. (S), κε΄ B 3. 4. τῶν μὲν Α Β ἑκάτερος Hu, ὁ μὲν πρῶτος AB1S, ὁ, μὲν β΄ B4, ὁ μὲν πρῶτος καὶ ὁ δεύτερος ΑΒ Wa, ὁ μὲν πρῶτος Α ἐλασσων μὲν χιλιάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ ἑκατοντάδος, ὁ δὲ δεύτερος Β ἐλάσσων μὲν ἑκατοντάδος μετρούμενος δὲ ὑπὸ δεκάδος, ἕκαστος cet. Nesselmann Algebra der Griechen p. 129 5. Γ ∠ Ε sic hoc loco recte distincta sunt in AS 6. ἔστω del. Hu 7—9. ΑΒ — ΘΚ — ΘΚΓ ∠Ε — ΑΒ Γ∠Ε et similiter posthac ABS 8. ἔστω Wa pro ἔσται 9. στερεὸς om. Wa ἑκατὸν Wa pro χιλίοις 10—14. μονάδων ubique S, μ A, μ΄ vel μο-)
18

Μετρείσθω πρότερον ὑπὸ τετράδος κατὰ τὸν Κ, καὶ ὑποτετάχθωσαν τοῖς μὲν Α Β ἑκατοντάδες αἱ Π Ρ, τοῖς δὲ Γ ∠ Ε δεκάδες αἱ Σ Τ Υ καὶ ὁ διπλάσιος ἄρα τοῦ πλήθους τῶν Π Ρ μετὰ τοῦ πλήθους τῶν Σ Τ Υ μετρεῖται ὑπὸ τετράδος κατὰ τὸν Κ. καὶ φανερὸν ὅτι ὁ ἐκ τῶν Π Ρ Σ Τ Υ ἐπὶ τὸν ἐκ τῶν Λ Μ Ν Ξ Ο ἴσος ἐστὶ τῷ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε στερεῷ. εἰλήφθω δὴ ὁ ἐκ τῶν Α Μ Ν Ξ Ο Ζ Η Θ στερεὸς καὶ ἔστω ὁ Φ· ὅτι ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε Ζ Η Θ στερεὸς μυριάδες εἰσὶν τοσαῦται ὁμώνυμοι τῷ Κ ὅσαι μονάδες εἰσὶν ἐν τῷ Φ. τοῦτο δὲ γραμμικῶς Ἀπολλώνιος ἀπέδειξεν.

16 Ἐὰν δὲ ὁ διπλάσιος τοῦ πλήθους τῶν Α Β μετὰ τοῦ πλήθους τῶν Γ ∠ Ε μὴ μετρῆται ὑπὸ τεράδος, μετρούμενος ἄρα κατὰ τὸν Κ λείψει ἢ ἕνα ἢ δύο ἢ τρεῖς. εἰ μὲν οὖν ἕνα λείψει, ὁ ἐκ τῶν Π Ρ Σ Τ Υ στερεὸς μυριάδες εἰσὶν δέκα ὁμώνυμοι τῷ Κ, εἰ δὲ δύο, μυριάδες ἑκατὸν ὁμώνυμοι τῷ Κ, εἰ δὲ τρεῖς, μυριάδες χίλιαι ὁμώνυμοι τῷ Κ. καὶ δῆλον ἐκ τῶν γεγραμμένων ὅτι ὁ ἐκ τῶν Α Β Γ ∠ Ε Ζ Η Θ στερεὸς μυριάδες εἰσὶν τοσαῦται, ὅσος ὁ δεκαπλάσιος τοῦ Φ, ὁμώνυμοι τῷ Κ ἀριθμῷ, ἢ ὅσος ὁ ἑκατονταπλάσιος τοῦ Φ, ὁμώνυμοι τῷ Κ, ἢ ὅσος ὁ χιλιαπλάσιος τοῦ Φ, ὁμώνυμοι τῷ Κ.

17 Τούτου δὴ τοῦ θεωρήματος προτεθεωρημένου πρόδηλον, πῶς ἔστιν τὸν δοθέντα στίχον πολλαπλασιάσαι καὶ εἰπεῖν τὸν γενόμενον ἀριθμὸν ἐκ τοῦ τὸν πρῶτον ἀριθμὸν ὃν εἴληφε τὸ πρῶτον τῶν γραμμάτων ἐπὶ τὸν δεύτερον ἀριθμὸν ὃν εἴληφε τὸ δεύτερον τῶν γραμμάτων πολλαπλασιασθῆναι καὶ τὸν γενόμενον ἐπὶ τὸν τρίτον ἀριθμὸν ὃν εἴληφε τὸ τρίτον γράμμα καὶ κατὰ τὸ ἑξῆς περαίνεσθαι μέχρι τοῦ διεξοδεύεσθαι τὸν στίχον, ὃν εἶπεν Ἀπολλώνιος ἐν ἀρχῇ κατὰ τὸν στίχον οὕτως.

[*](1. μετρείσθω A2 ex μετρεῖσθαι 2. αἱ Π Ρ Hu pro οἱ ΠΡ 3. αἱ Σ Τ Υ Hu pro οἱ ϹΤΥ 3. καὶ ὁ — 5. κατὰ τὸν Κ interoplatori tribuit Hu 3. 4. τοῦ πλήθους add. Wa 5. 6. ἐκ τῶν ϹΠΡ ϹΤΥ ABS, prius C del. Wa 6. ἴσος — 7. στερεῷ add. Wa 10. μονάδες plene scriptum in AS, μ΄ B 18 μετρῆται Hu pro μετρεῖται)
20

Ἀρτέμιδος κλεῖτε κράτος ἔξοχον ἐννέα κοῦραι (τὸ δὲ κλεῖτέ φησιν ἀντὶ τοῦ ὑπομνήσατε).

18 Ἐπεὶ οὖν γράμματά ἐστιν λη΄ τοῦ στίχου , ταῦτα δὲ περιέχει ἀριθμοὺς δέκα τοὺς ρ΄ τ΄ σ΄ τ΄ ρ΄ τ΄ σ΄ χ΄ υ΄ ρ΄, ὧν ἕκαστος ἐλάσσων μέν ἐστιν χιλιάδος μετρεῖται δὲ ὑπὸ ἑκατοντάδος, καὶ ἀριθμοὺς ιζ΄ τοὺς μ΄ ι΄ ο΄ κ΄ λ΄ ι΄ κ΄ ο΄ ξ΄ ο΄ ο΄ ν΄ ν΄ ν΄ κ΄ ο΄ ι΄, ὧν ἕκαστος ἐλάσσων μέν ἐστιν ἑκατοντάδος μετρεῖται δὲ ὑπὸ δεκάδος, καὶ τούς λοιποὺς σὺν ταῖς μονάσιν ια΄ τοὺς α΄ ε΄ δ΄ ε΄ α΄ ε΄ ε΄ ε΄ α΄ α΄, ὧν ἕκαστος ἐλάσσων δεκάδος, ἐὼν ἄρα τοὺς δέκα ἀριθμοὺς διπλασιάσωμεν καὶ τοὺς γενομένους κ΄ προσθῶμεν τοῖς εἰρημένοις ἁπλῶς ἀριθμοῖς ἑπτακαίδεκα, τὰ γενόμενα ὁμοῦ λζ΄ ἕξομεν τῶν ὑπ᾿ αὐτοῦ γενομένων ἀναλόγων, κἂν τοῖς μὲν δέκα ἀριθμοῖς ὑποτάξωμεν ἰσαρίθμους δέκα κατὰ τάξιν ἑκατοντάδος, τοῖς δὲ ιζ΄ ὁμοίως ὑποτάζωμεν δεκάδας ιζ΄, φανερὸν ἐκ τοῦ ἀνώτερον λογιστικοῦ θεωρήματος ιβ΄ ὅτι δέκα ἑκατοντάδες μετὰ τῶν ιζ΄ δεκάδων ποιοῦσι μυριάδας ἐνναπλᾶς δέκα. αἱ γάρ δέκα ἑκατοντάδες δὶς γενόμεναι, τουτέστιν κ΄, καὶ προσλαβοῦσαι τὰς ιζ΄ δεκάδας γίνονται λζ΄ ἀναλόγων ὄντα· μερισθέντα δὲ τὰ λζ΄ εἰς τὸν δ΄ ποιεῖ τὸν ἐκ τοῦ μερισμοῦ θ΄ καὶ καταλείπεται α΄, ὡς εἶναι μυριάδας ἐνναπλᾶς δέκα τὰ ἐκ τῶν ἑκατοντάδων δέκα καὶ δεκάδων ιζ΄.

19 Ἐπεὶ δὲ καὶ πυθμένες ὁμοῦ τῶν μετρουμένων ἀριθμῶν ὑπὸ ἑκατοντάδος καὶ τῶν μετρουμένων ὑπὸ δεκάδος εἰσὶν οἱ ὑποκείμενοι κζ΄

  • α΄ γ΄ β΄ γ΄ α΄ γ΄ β΄ Ϛ΄ δ΄ α΄
  • δ΄ α΄ ζ΄ β΄ γ΄ α΄ β΄ ζ΄ Ϛ΄ ζ΄ ζ΄ ε΄ ε΄ ε΄ β΄ ζ΄ α΄,
  • [*](1. κλεῖταε A1B Savil., α expunxit A2, unde κλεῖτε S 2. κλεῖτε φησὶν A2S, κλεῖταε φησὶν A1B 3. λη Wa, ΑΜ et eâdem manu superscriptum ΛΗ A, δμ λη BS (sed in B uterque numerus expunctus) 4. τοὺς ΑΡΤϹΤΡϹΧΥΡ A Paris. 2368 S (magis etiam corrupti B Savilianus), corr. Wa 6. 7. ταῦ ϹΜΙΘΚΛΙΚΟΞΟΝΝΝΚΟΙ A, τοῦς et reliqua perinde B (magis etiam corrupti Paris. 2368 S Savil.), corr. Wa 8. 9. συνταῖς μ A (B), del. Hu 9. τοὺς etc. add. Hu 10. τοὺς δέκα — 13. κἂν interpolatori tribuit Hu 11. προσθῶμεν om. Wa τοῖς γενομένοις Wa 12. ἁπλῶν S. 13. ὑπʼ αὐτοῦ] Ἀπολ-)
    22
    ἀλλὰ καὶ τῶν ἐλασσόνων δεκάδος εἰσίν ια΄, τουτέστιν ἀριθμοὶ οἱ
  • α΄ ε΄ δ΄ ε΄ ε΄ α΄ ε΄ ε΄ ε΄ α΄ α΄,
  • ἐὰν τὸν ἐκ τούτων τῶν ια΄ καὶ τὸν ἐκ τῶν κζ΄ πυθμένων στερεὸν διʼ ἀλλήλων πολλαπλασιάσωμεν, ἔσται ὁ στερεὸς μυριάδων τετραπλῶν ιθ΄ καὶ τριπλῶν ϚλϚ΄ καὶ διπλῶν ηυπ΄.

    20 Ἴσος δὲ τούτῳ συνάγεται καὶ ὁ διὰ τῶν τοῦ στίχου πυθμένων ἅμα ταῖς μονάσιν

  • Ἀρτέμιδος κλεῖτε κράτος ἔξοχον ἐννέα κοῦραι,
  • οἵ εἰσιν α΄ α΄ γ΄ ε΄ δ΄ α΄ δ΄ ζ΄ β΄ β΄ γ΄ ε΄ α΄ γ΄ ε΄ β΄ α΄ α΄ γ΄ ζ΄ β΄ ε΄ Ϛ΄ ζ΄ Ϛ΄ ζ΄ ε΄ ε΄ ε΄ ε΄ ε΄ α΄ β΄ ζ΄ δ΄ α΄ α΄ α΄.
  • ἓν γὰρ ἐπὶ α΄ γίνεται α΄
  • ἐπὶ γ΄ γίνεται γ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται ιε΄
  • ἐπὶ δ΄ γίνεται
  • ἐπὶ α΄ γίνεται ξ΄
  • ἐπὶ δ΄ γίνεται σμ΄
  • ἐπὶ ζ΄ γίνεται αχή΄
  • ἐπὶ β΄ γίνεται γτξ΄
  • ἐπὶ β΄ γίνεται Ϛψκ΄
  • ἐπὶ γ΄ γίνεται μα β καὶ μο ρξ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μα ι΄ καὶ μο ω΄
  • ἐπὶ α΄ γίνεται μα ι΄ καὶ μο ω΄
  • ἐπὶ γ΄ γίνεται μα λ΄ καὶ μο βυ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μα ρνα΄ καὶ μο β
  • ἐπὶ β΄ γινέται μα τβ΄ καὶ μο δ
  • ἐπὶ α΄ γίνεται μα τβ΄ καὶ μο δ
  • ἐπὶ α΄ γίνεται μα τβ΄ καὶ μο δ
  • ἐπὶ γ΄ γίνεται μα Ϡζ΄ καὶ μο β
  • [*](1. τῶν om. Wa δεκάδος Wa pro δεκάδες ια΄ add. Wa 1. 2. ἀριθμοὶ οἱ Hu pro ἀριθμῶν 3. ΑΕ∠ΕΓΑΕΕΕΑΑ ABS, corr. Wa 4. τῶν (ante ια΄) Wa pro τοῦ τὸν ἐκ add. Wa 5. πολλαπλασιάζωμεν Wa ἔσεαι Hu pro ἔσονται 6. ιθ B Wa, ϹΘ AsS 7 sqq. Ἴσος δὲ etc.] totum caput 20 interpolatori tribuit Hu 7. καὶ om. Wa 8. ἅμα ταῖς μονάσιν non debebat omittere interpolator, add. Hu 9. κλειται (sine acc.) A, ε superscr. 1 man. 10 sqq. οἵ εἰσιν etc. ] hinc usque ad finem capitis apponitur continua scriptura codicis A, et uncis interclusa adiiciuntur si quae in BS correcta sunt; reliqua omnia a Wa emendata esse putato: οἳ εἰσιν ΑΑΓΕ | ∠Α∠ΖΒΒΓΕΑΓΕΒΑΑ ΓΖϚΕϚΖΕΕΕΕΕΑΒΖ∠ΑΑΑ. εν γαρ πει Α γίνεται Α ἐπὶ Γ γίνεται)
    24
  • ἐπὶ ζ΄ γίνεται μα Ϛτν΄ καὶ μο δ
  • ἐπὶ β΄ γίνεται μβ α΄ καὶ μα βψ΄ καὶ μο η
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μβ Ϛ΄ καὶ μα γφδ΄
  • ἐπὶ Ϛ΄ γίνεται μβ λη΄ καὶ μα ακδ΄
  • ἐπὶ ζ΄ γίνεται μβ σξϚ΄ καὶ μα ζρξη΄
  • ἐπὶ Ϛ΄ γίνεται μβ αχ΄ καὶ μα γη΄
  • ἐπὶ ζ΄ γίνεται μΓ α΄ καὶ μβ ασβ΄ καὶ μα ανϚ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μΓ ε΄ καὶ μβ Ϛι΄ καὶ μα εσπ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μΓ κη΄ καὶ μβ νβ΄ καὶ μα Ϛυ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μΓ ρμ΄ καὶ μβ σξγ΄ καὶ μα β
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μΓ ψ΄ καὶ μβ ατιϚ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μΓ γφ΄ καὶ μβ Ϛφπ΄
  • ἐπὶ α΄ γίνεται μΓ γφ΄ καὶ μβ Ϛφπ΄
  • ἐπὶ β΄ γίνεται μΓ ζα΄ καὶ μβ γρξ΄
  • ἐνὶ ζ΄ γίνεται μδ δ΄ καὶ μΓ θθ΄ καὶ μβ βρκ΄
  • ἐπὶ δ΄ γίνεται μδ ιθ΄ καὶ μΓ ϚλϚ΄ καὶ μβ ηυπ΄.
  • 21 Αὗται δὴ συμπολλαπλασιαζόμεναι ἐπὶ τὸν ἐκ τῶν ἑκατοντάδων καὶ δεκάδων στερεόν, τουτέστι τὰς προκειμένας μυριάδας ἐνναπλᾶς δέκα, ποιοῦσιν μυριάδας τρισκαιδεκαπλᾶς ρҀϚ΄, δωδεκαπλᾶς τξη΄, ἑνδεκαπλᾶς δω΄. ἐνναπλαῖ γὰρ μυριάδες ἐπὶ μὲν τετραπλᾶς ποιοῦσι τρισχαιδεκαπλᾶς, ἐπὶ δὲ τριπλᾶς γενόμεναι ποιοῦσιν δωδεκαπλᾶς, καὶ ὁμοίως ἐπὶ διπλᾶς πολλαπλασιασθεῖσαι γίνονται ἑνδεκαπλαῖ --- ταῦτα γὰρ πάντα προδέδεικται.

    22 Φατέον οὖν τὸν ἐξ ἀρχῆς στίχον

  • Ἀρτέμιδος κλεῖτε κράτος ἔξοχον ἐννέα κοῦραι
  • πολλαπλασιασθέντα διʼ ἀλλήλων δύνασθαι μυριάδων πλῆθος τρισκαιδεκαπλῶν ρҀϚ΄, δωδεκαπλῶν τξη΄, ἑνδεκαπλῶν δω΄, συμφόνως τοῖς ὑπὸ Ἀπολλωνίου κατὰ τὴν μέθοδον ἐν ἀρχῇ τοῦ βιβλίου προγεγραμμένοις.

    [*](ἐπὶ Ζ γίνεται μα Ϛ ΤΝ καὶ μα ∠ ἐπὶ γίνεται μβ Α καὶ μα ҀΨ καὶ μ Η ἐπὶ Ε γίνεται μθ Ϛ καὶ μ ΓΦΛ ἐπὶ γίνεται μ ΑΗ καὶ μ  ΖΡΞΗ ἐπὶ Ϛ γίνεται μ α ******* μ ΓΗ ἐπὶ Ζ γίνεται μα καὶ μ ΑϹΒ καὶ μ ΑΝϚ ἐπὶ Ε γίνεται μ Ε καὶ μο ϚΙ καὶ μ ΕϹΠ ἐπὶ Ε γίνεται μ ΚΗ καὶ μ ΝΒ καὶ μ ϚΥ ἐπὶ Ε γίνεται μ ΡΜ καὶ μ ϹΞΓ καὶ μα Ζ ἐπὶ Ε γίνεται μ Ψ καὶ μ α ΤΙϚ ἐπὶ  Ε γίνεται μ ΓΦ καὶ μ ϚΦΠ ἐπὶ Α γίνεται μ ΓΦ καὶ μ ϚΦΠ ἐπὶ Β γίνεται μ ΖΑ καὶ ΒΡΚ ἐπὶ ∠)
    26

    23 Πάλιν δεδόσθω στίχος ὁ ὑποκείμενος

  • Μῆνιν ἄειδε θεὰ Δημήτερος ἀγλαοκάρπου,
  • καὶ εἰλήφθω τά τε ἀνάλογα καὶ οἱ πυθμένες ἅμα ταῖς μονάσιν ὥσπερ ὑπόκεινται
  • δ΄ η΄ ε΄ α΄ ε΄ α΄ ε΄ α΄ δ΄ ε΄ θ΄ ε΄ α΄ δ΄ η΄ δ΄ η΄ γ΄ ε΄ α΄
  • ζ΄ β΄ α΄ γ΄ γ΄ α΄ ζ΄ β΄ α΄ α΄ η΄ ζ΄ δ΄,
  • καὶ πεπολλαπλασιάσθωσαν διʼ ἀλλήλων οἱ ἀριθμοί· γίνονται τετραπλαῖ μυριάδες δύο, τριπλαῖ αωμθ΄, διπλαῖ δυβ΄, ἁπλαῖ εχ΄.

  • 24 Τέσσαρες γὰρ μο ἐπὶ η΄ γίνονται λβ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνονται ρξ΄
  • ἐπὶ μίαν γίνονται ρξ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται ω΄
  • ἐπὶ α΄ γίνεται ω΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται δ
  • ἐπὶ μίαν γίνεται δ
  • ἐπὶ δ΄ γίνεται μα α΄ καὶ μο Ϛ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μα η΄
  • ἐπὶ θ΄ γίνεται μα οβ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μα τξ΄
  • ἐπὶ α΄ γίνεται μα τξ΄
  • ἐπὶ δ΄ γίνεται μα αυμ΄
  • ἐπὶ η΄ γίνεται μβ α΄ καὶ μα αφκ΄
  • ἐπὶ δ΄ γίνεται μβ δ΄ καὶ μα Ϛπ΄
  • ἐπὶ η΄ γίνεται μβ λϚ΄ καὶ μα ηχμ΄
  • ἐπὶ γ΄ γίνεται μβ ρι΄ καὶ μα εϠκ΄
  • ἐπὶ ε΄ γίνεται μβ φνβ΄ καὶ μα θχ΄
  • ἐπὶ α΄ γίνεται μβ φνβ΄ καὶ μα θχ΄
  • ἐπὶ ζ΄ γίνεται μβ γωο΄ καὶ μα ζσ΄
  • ἐπὶ β΄ γίνεται μβ ζψμα΄ καὶ μα δυ΄
  • [*](1. Πάλιν etc.] haec usque ad finem libri non a Pappo, sed ab alio posteriore scriptore eodem forasse qui cap. 20 composuit, addita esse videntur 3. μονάσιν S, μ AB 5. 6. pro omnibus his numeris, quos restituit Wa, hos tantummodo habet A: ∠ Η Ε Α Ε Α Η Ζ  ∠ et superscr. 1 man. ΕΑ ΕΑ Θ Ε (magis etiam corrupti BS) 8. τε-)
    28
  • ἐπὶ α΄ γίνεται μβ ζψμα΄ καὶ μα δυ΄
  • ἐπὶ γ΄ γίνεται μΓ β΄ καὶ μβ γσκδ΄ καὶ μα γσ΄
  • ἐπὶ γ΄ γίνεται μΓ Ϛ΄ καὶ μβ θχοβ΄ καὶ μα θχ΄
  • ἐπὶ α΄ γίνεται μΓ Ϛ΄ καὶ μβ θχοβ΄ καὶ μα θχ΄
  • ἐπὶ ζ΄ γίνεται μΓ μη΄ καὶ μβ ζψι΄ καὶ μα ζσ΄
  • ἐπὶ β΄ γίνεται μΓ 𝒢ζ΄ καὶ μβ ευκα΄ καὶ μα δυ΄
  • ἐπὶ α΄ καὶ πάλιν ἐπὶ α΄ γίνονται μΓ 𝒢ζ΄ καὶ μβ ευκα΄
  • καὶ μα δυ΄
  • ἐπὶ η΄ γίνεται μΓ ψπ΄ καὶ μβ γτοα΄ καὶ μα εσ΄
  • ἐνὶ ζ΄ γίνεται μΓ ευξβ΄ καὶ μβ γχ΄ καὶ μα Ϛυ΄
  • ἐπὶ δʼ γίνονται μδ΄ β΄, τριπλαῖ αωμθ΄, διπλαῖ δυβ΄,
  • ὁπλαῖ εχ΄.
  • 25 Τῶν δὴ ἀναλόγων κβ΄ καὶ μετρουμένων ὑπὸ τετράδος καὶ δυάδος ὑπολειπομένης ὅσαι μονάδες γεγόνασιν μέτρῳ εἰς ε΄, τοσαυτάκις αὐξήσομεν τὸν ἐκβάντα διά τε τῶν μονάδων καὶ διὰ τῶν πεπολλαπλασιασμένων πυθμένων ἀριθμόν (λέγω δὲ τοσαυτάκις κατὰ μυριάδων αὔξησιν), ὥστε γίνεσθαι τὸν πρότερον ὑπάρχοντα μυριάδων τετραπλῶν δύο, τριπλῶν αωμθ΄, διπλῶν δυβ΄ καὶ ἁπλῶν εχ΄, νῦν ἐνναπλῶν β΄, ὀκταπλῶν, αωμθ΄, ἑπταπλῶν δυβ΄, ἑξαπλῶν εχ΄.

    26 Ὅτι δὲ περιλέλειπται τῶν ἀναλόγων δύο, ἅπερ ἐστὶ τῆς ἑκατοντάδος, τοσαυτάκις αὐξήσομεν τὸν εἰρημένον ἀριθμόν, ὥστε εἶναι μυριάδων ἐνναπλῶν σιη΄, ὀκταπλῶν δϠμδ΄, ἑπταπλῶν σνϚ΄.

    27 Ῥητέον οὖν τὸν ἐξ ἀρχῆς στίχον

  • Μῆνιν ἄειδε θεὰ Δημήτερος ἀγλαοκάρπου
  • πολλαπλασιασθέντα δύνασθαι μυριάδων πλῆθος ἐνναπλῶν σιη΄, ὀκταπλῶν δϠμδ΄, ἑπταπλῶν σνϚ΄.

    [*](ἐπὶ Α γίνεται μ ΖΨΜΑ καὶ μ Υ ἐπὶ Γ γίνεται μὲν Β καὶ μ ΓϹΚ∠ καὶ μ ΓϹ ἐπὶ γίνεται μ Ϛ καὶ μ ΘΧΟΒ καὶ μὲν ΘΧ ἐπὶ Α γίνεται μ Ϛ καὶ μ ΘΧΟΒ καὶ μ ΘΧ ἐπὶ Ζ γίνεται μ Μ ή καὶ μ ΖΨΙ καὶ μεν Ζω ἐπὶ Β γίνεται μ 𝒢Ζ μ ΕΥΚΑ καὶ μ ΔΥ (post haec ἐπὶ ᾱ γίνεται Μγ. 𝒢ζ καὶ Μβ. ευκα καὶ Μα δυ add. Wa, ἐπὶ α΄ tantummodo add. Ηυ) καὶ πάλιν ἐπὶ Α γίνονται μ 𝒢Ζ ΕΥΚΑ καὶ μ ∠Υ ἐπὶ Η γίνεται μ ΨΠ καὶ μὲν ΓϠΟΑ καὶ μ ΕϹ ἐπὶ Ζ γίνεται μ ΕΥΞΒ καὶ μ ΓΧ καὶ μ ϚΥ ἐπὶ ∠ γίνονται μ Β τριπλαῖ)