Panarion (Adversus Haereses)

καὶ εἶς ἐκ τῶν πρεσβυτέρων λέγει μοι· μὴ κλαῖε, ἰδού, ἐνίκησεν ὁ λέων ὁ ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ἡ ξίζα Δαυίδ, ἀνοῖξαι τὸ βιβλίον καὶ τὰς ἑπτὰ σφρα- [*](10 Jes. 22,22 – Ex. 28,32 – 13–17 Apok. 3, 7f — 17–S. 416, 1 Apok. 5, 1–5) [*](M U 9–S. 416, 15 Philocalia S. 36, 25–38, 9 Robinson) [*](1 vor μοχθηρίς + τῆς U | ἀποκαλύψαιμ ἂν Μ |κατ᾿ αὐτῶν] καὶ ταὐτὸν U 2 ἐπιμεληςόμεθα U | λέρεως < Μ 3 γνόης U 4 υἱοῦ] Χριστοῦ Μ 5 ηνώης U | vor τὸ πνεῦμα + καὶ U | κτίσμα κτίσματος] κτιστὸν U | κτίσματος + αὐτὸ Μ 8 ἀρχὴ U 9 θείας Μ 11 κυρίου Μ 12 ἀπὸ *] ὑπὸ Μ U philoc. 14 γράφων U 16 θύραν hinter ἐνώπιον σον Philoc. 19 ὄπισθεν] ἔξωθεν Philoc. | ἄλλον M U 20 ἐν U 21 ἐδύνταο M 23 καὶ ἔκλαιον — βλέπειν αὐτό Μ 24 ἐκ Philoc. |ὁ2 Philoc. 25 vor Δαυίδ + τοῦ Μ)

περὶ δὲ τοῦ ἐσφραγίσθαι μόνον ὁ Ἠσαΐας οὕτως »καὶ ἔσται ὑμῖν τὰ ῥήματα πάντα ταῦτα ὡς οἱ λόγοι τοῦ βιβλίου τούτου τοῦ ἐσφραγισμένου, ὅ ἐὰν δῶσιν αὐτὸ ἀνθρώπῳ ἐπισταμένῳ ργάμματα, λέγοντες· ἀνάγνωθε ταῦτα, καὶ ἐρεῖ· οῦ δύναμαι ἀναγνῶναι, ἐσφράγισται γάρ. καὶ δοθήσεται τὸ βιβλίον τοῦτο εἰς χεῖρας ἀνθρώπου μὴ ἐπισταμένου γράμματα, καὶ ἐρεῖ αὐτῷ· ἀνάγωνθι τοῦτο. καὶ ἐρεῖ· οὐκ ἐπίσταμαι γράμματα«.

ταῦτα γὰρ οὐ μόνον περὶ τῆς Ἀποκαλύψεως Ἰωάννου καὶ τοῦ Ἠσαΐου νομιστέον λέγεσθαι, ἀλλὰ καὶ περὶ πάσης θείας γραφῆς, ὁμολογομένως κἂν παρὰ τοῖς μετρίως ἐπαΐειν λόγων θείων δυναμένοις πεπληρωμένης αἰνιγμάτων καὶ παραβολῶν, σκοτεινῶν τε λόγων καὶ ἄλλων ποικίλων εἰδῶν ἀσαφείας, δυσλήπτων τῇ ἀνθρωπίνῃ φύσει.

ὅπερ διδάξαι βουλόμενος καὶ ὀ σωτήρ φρσιν, ὠς τῆς κλειδὸς οὕσης παρὰ τοῖς γραμματεῦσι καὶ Φαριςαίοις οὐκ ἀγωνιζομένοις τὴν ὀδὸν εὑρεῖν τοῦ ἀνοῖξαι, τό »οὐαὶ ὑιμῖν τοῖς νομικοῖς, ὅτι ἤρατε τὴν κλεῖδα τῆς γνώσεως· αὐτοὶ οὐκ εἰσήλθετε, καὶ τοὺς εἰσερχομένους οὐκ ἀφίετε εἰσελθεῖν«.

7. Ταῦτα δὲ ἠμῖν ἐν προοιμίῶ λέλεκται, εἰς μέγιστον ἀγῶνα καὶ ὁμολογουμένως ὑπὲρ ἠμᾶς καὶ τὴν ἔξιν ἠμῶν ἀναγκαζομένοις ὑπὸ τῆς πολλῆς σου φιλομαθείας καὶ δυσωπουμένοις ὑπὸ τῆς χρηστότητός σου καὶ τῆς μετριότητος, ἱερὶ Ἀμβρόσιε, κατελθεῖν.

καὶ ὅτι γε ἐπὶ πολὺ ἀναδυόμενόν με, διὰ τὸ εἰδέναι τὸν κίνδυνον οὐ μόνον τοῦ λέγειν περὶ τῶν ἁγίων, ἀλλὰ πολλῷ πλέον τοῦ γράφειν καὶ κατὰ προτροπὴν θεότητος εἰς τοῦτο ἤγαγές [με], μάτρυς ἔσῃ μοι πρὸς θεὸν μεθ᾿ ὅλου τοῦ βίου καὶ περὶ τῶν ὐπηγορευμένων ἐξεταζομένῳ, ποίᾳ τε προθέσει τοῦτο γεγένηται.

καὶ πῆ μὲν ἐπιτυγδχάνομεν, πῆ δὲ ἢτοι βιαζόμεθα βιαιότερο, ἢ * δοκοῦμεν * τι λέγειν. ἐξιχνεύσαμεν δὲ τὸ γεγραμμένον, οὐ καταρονοῦντες τοῦ »ὅτε λέγεις περὶ θεοῦ, κρίνῃ ὑπὸ θεοῦ« καλῶς εἰρημένου, καὶ τοῦ »περὶ θεοῦ καὶ τἀληθῆ λέγειν κίνδυνος οὐ μικρός«.

ἀξιοῦμοεν τοίνυν, ἐπεὶ μηδὲν χωρὶς θεοῦκαλὸν εἷναι δύναται καὶ μάλιστα νόησις γραφῶν θεοπνεύστων, ὅπως τῷ θεῷ καὶ πατρὶ τῶν ὅλων διὰ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν καὶ ἀρχιερέως γενητοῦ [*](1–7 Jes. 20, 11ff–14 Luk. 11, 52) [*](M U Philoc. (bis Z. 15)) [*](2 ταῦτα πάντα U 3 ὃ < Μ 5 μὴ ausradiert U 6 καὶ ἐρεῖ αὐτῶ —τοῖτο < U 9 κἂν] καὶ U κἂν vor μετρίως Philoc. 14 vor αὐτοὶ + καὶ Μ 19 ἐπὶ πλεῖον U 22 προκοπὴν U | [με]* 23 ἔσο U 24 ἐξεταζομένων M 24 f ἐντυγχάνομεν U 25 * <ἄλλως> * | * etwa <τολμηρότερον> * 27 καὶ τοῦ] καὶ τὸ U 29f τῶ πατρὶ τῶν ὅλων θεῶ U)