Ancoratus

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915.

79. Εἰ δὲ διὰ τὸ εἰληφέναι νοῦν † ἁμαρτία αὓτη νοεῖται, οὐκοῦν περισσοτέρως, ἐὰν δῶμεν αὐτὸν εἰληφέναι σάρκα, ἧς ἐκτὸς ἁμαρτία [*](10 ff vgl. Panarion h. 77, 30 u. 77, 26, 3 — 10 Jes. 42, 1 — 18 vgl. Baruch 3, 38 — 21 Luk. 2, 52 — 27 ff vgl. Panarion h. 77, 26, ff L J) [*](1 συνθετικὸν? * 2 <οὐ> * 3 ὀφθαλμὸν L | νοῦς Ausgg.] νοῦν L 4 * etwa > * 8 ἃ *] τὰ L J | ἀπὸ = von Seiten des νοῦς her, mit Bezug auf den νοῦς, vgl. πόθεν Ζ. 7 11 εὐδόκησεν L 12 <ἐπ’ αὐτὸν> * | οὖν J | τοῦ συνιέναι J 7 <ὁ> * 18 <ὃς> * 20 αὐτῷ ül. 24 27 † ἀμαρτία αὓτη νοεῖται L ἁμαρτία αὓτην θεῖται J] ἀμαρτίᾳ ὑποπεσεῖται vgl. S. 99, 25 *, ἀμαρτίᾳ σὐθεντεῖται Pet. (aber Epiph. kennt αὐθεντεῖν in diesem Sinn nicht))

99
οὐ τελεῖται »φανερὰ γὰρ τὰ ἔργα τῆς σαρκός«. πάντως ὅτι δῶμεν ὅτι καὶ ἐν σαρκὶ ἥμαρτε, λαβὼν τὴν σάρκα. »οἶδα γάρ« φησὶν ὁ ἀπόστολος »ὅτι οὐκ οἰκεῖ ἐν ἐμοὶ οὐδὲν ἀγαθόν, τουτέστιν ἐν τῇ σαρκίμου«.

τίς δὲ τολμήσει λέγειν διὰ τὸ τὸν σωτῆρα εἰληφέναι σάρκα σαρκὶ συναπῆχθαι, καὶ τὰ τῆς σαρκὸς οὐκ ἐπιτελέσαντα, ἐπιτελέσαντα, εἰς τὴν τοῦ παντὸς σκεύους τοῦ ἰδίου ἀκολουθίαν, <ἀγαθὴν> ὁμοίως καὶ ἐσχηκότα καίτοιγε καὶ σάρκα οὐσαν ἀνθρωπίνην, ἀλλ’ <ἐν> οὐδενὶ πταίουσαν.

ὁ θεὸς γὰρ Λόγος ἄνωθεν ἀπὸ πατρὸς προελθὼν εὐδοκήσας ἐν σαρκὶ γενέσθαι ἐχαλιναγώγει τὸ σκεῦος καὶ εἰ ἤθελεν ἐπέχειν αὐτὸ ἀπὸ πάσης ἀχρειώδους πράξεως σαρκικῆς, ἠδύνατο· εἰ δὲ ἤθελεν, ἐνεδίδου. ἐνεδίδου δὲ εἰς τὰς εὐλόγους καὶ συμπρεπούσας τῇ αὐτοῦ θεότητι σωματικὰς χρείας.

οὔτε γὰρ ἔχων τὸν νοῦν ἐν ἀληθείᾳ, ὥσπερ ὅλην τὴν ἐνανθρώπησιν ἐν ἀληθείᾳ εἶχεν, ὁ νοῦς] ἐπεκτείνετο εἰς ἀλόγους ἐπιθυμίας οὔτε τὰ τῆς σαρκὸς ἴσα ἡμῖν ἔπραττεν ἢ ἐλογίζετο, ἀλλ’ ὡς θεὸς ἐν σαρκὶ ἁληθινῇ γενόμενος ἀπὸ παρθένου Μαρίας ἔπραττε * σαρκὶ καὶ ψυχῇ καὶ νῷ καὶ ὅλῳ τῷ σκεύει, ἐνδημήσας τῷ τῶν ἀνθρώπων γένει ἄνωθεν ἐκ πατρὸς ἐνυπόστατος θεὸς Λόγος.

ἀλλὰ μὴ σοφίσωνταί τινες καταχρηστικῶς τοῦτο λεγόμενον, ὡς τό »σύνες τῆς κραυγῆς μου«· τὸ μὲν γὰρ καταχρηστικῶς δἰ εὐχὴν εἴρηται καὶ δῆλόν ἐστιν <.ὄτι> ἡ χρῆσις <εἰς> [τὸ δὲ] ὑπόδειγμα σαρκικῆς αὐτοῦ παρουσίας προεφήτευται· τὸ δέ »καὶ προέκοπτεν ἡλικίᾳ« ἐστὶν ἀληθές.

80. Ἀλλὰ τί οἱ τοιοῦτοι νομίζουσι <ἡμᾶς> λέγειν, ἐὰν εἴπωμεν τέλειον ἄνθρωπον ἐκ Μαρίας τὸν Χριστὸν γεγονότα ἢ <νοῦν> ἐσχηκότα, μὴ ὑπονοήσωμεν αὐτὸν ἁμαρτίαις ὑποπεσόντα; μὴ γένοιτο. »ἁμαρτίαν γὰρ οὐκ ἐποίησεν, οὐδὲ εὑρέθη δόλος έν τῷ στόματι αὐτοῦ.«

εἰ γὰρ τὴν αὐτοῦ δύναμιν ἐνέπνευσε τοῖς ἁγίοις καὶ ἐν οἷς ἐνέπνευσε μαρτυροῦνται ὅτι ἦσαν ἅγιοι δίκαιοι προβεβηκότες ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτῶν [*](1 Gal. 5, 19 — 2 Rom. 7, 18 — 19 Psal. 5, 2 — 25 I Petr. 2, 22 (Jes. 53, 9) — 27 vgl. Luk. 1, 6f L J) [*](1 γὰρ *] δὲ LJ | πάντα L | πάντως ὅτι bei Epiph. häufig = jedenfalls gilt, daß 2 ὅτι < J 5 τῆς < L 6 <ἀγαθὴν> ὁμοίως *] ὅμως J ὅμως γὰρ L 7 καίτοιγε < J | <ἐν> * 9 εἰ] ὡς J 10 πράξεως *] τάξεως L J 13 εἶχεν *] ἔχων L J 14 [ὁ νοῦς] * 15 γενόμενα J 16 * <ὅσα ἦν συμπρέποντα> * | καὶ (vor ψυχῇ) < L 18 σοφίσονται J 20 <ὅτι> * | <εἰς> * 20f [τὸ δὲ] * 21 τὸ δέ *] τὸ γὰρ L J 22 ἀληθές ἐστιν L 23 <ἡμᾶς> * 24 <νοῦν> Pet. 25 ὑπονοήσωμεν *] ὑπονοήσομεν L J)

100
ἄμεμπτοι, πόσῳ γε μᾶ·λλον αὐτὸς ὁ Λόγος, ἐν ᾦ εὐδόκησε πᾶν τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος κατοικῆσαι σωματικῶς«, κἄν τε σάρκα ἀληθινὴν λάβῃ ἐκ Μαρίας τῆς ἀειπαρθένου καὶ ψυχὴν ἀνθρωπείαν ἀληθινῶς καὶ νοῦν καὶ εἴ τἰ ἐστιν ἓτερον ἐν τῷ ἀνθρώπῳ, αὐτὸς ἐν ἑαυτῷ ἔχων τὰ ὃλα κατεῖχε θεὸς ὣν μὴ μεριζόμενα πρὸς τὴν κακίαν, μὴ θρυπτόμενα ἀπὸ τοῦ πονηροῦ, μὴ ἀλισκόμενα ἐν τῇ ἡδονῇ, μὴ ὑποπίπτοντα τῷ τοῦ Αδὰμ παραπτώματι;

καὶ διὰ τοῦτό φησιν ὁ ἀπόστολος »γενόμενος ἐκ γυναικός, γενόμενος ὑπὸ νόμον‘ καὶ πάλιν ἐν σχήματι εὐρεθεὶς ὡς ἄνθρωπος«· τὸ δὲ σχήματι <καὶ τὸ ὡς ἄνθρωπος> γενόμενος καὶ τὸ ὑπὸ νόμον δέ ἀμφοτέρων συναγόμενον τελειότητα σημαίνει καὶ ἀπάθειαν, ἐκ τοῦ γενόμενος τὸ εἶναι τέλειος καὶ <ἐκ> τοῦ [*](D182) ὑπὸ νόμον τὸ μὴ δοκήσει καὶ <ἐκ> τοῦ σχήματι τῆς ἰδέας τὸ βέβαιον ἐκ τοῦ ὡς ἄνθρωπος τὸ ἀναμάρτητον.

τούτων τοίνυν τοίνυν οὓτως των μηδεὶς ἀπατάσθω κενοῖς μύθοις. εἰ γὰρ ἄνωθεν γεννηθεὶς ἀπὸ πατρὸς ἀληθινῶς <ἀληθινῶς> ἐγεννήθη καὶ ἀπὸ Μαρίας, καὶ ἀληθεύει καὶ κάτω ἀληθεύει καὶ εἰ ἐστὶν κάτω ἀτελής, καὶ ἄνω ἀτελής. εἰ δὲ ἄνω ἐστὶ τέλειος, καὶ κάτω ἐστὶ τέλειος· οὐκ ἐν ἄλλῳ τελεἰῳ ᾤκησεν, ἀλλ᾿ εἰς ἑαυτὸν τὰ πάντα ἐτελείωσε.