Ancoratus

Epiphanius

Epiphanius. Epiphanius, Volume 1. Holl, Karl, editor. Leipzig: Hinrichs, 1915.

56. Ἡμεῖς δὲ ἀπεριέργως καὶ ἀκακουργήτως πιστευόμεν θεῷ τῷ ἀληθεύοντι ἐν πᾶσι. καὶ ἐὰν ἔιπῃς ὅτι ἡ ψυχή ἐστι τὸ κατ' εἰκόνα, > λέγοντος τοῦ ἀποστόλου ὅτι »ζῶν ὁ λόγος τοῦ θεοῦ καὶ ἐνεργὴς καὶ τομώτερος ὑπὲρ πᾶσαν μάχαιραν δίστομον καὶ διικνούμενος ἄχρι μερισμῶν ψυχῆς‘.

εἰ τοίνυν μερισμοὺς ἔχει ἡ ψυχή, ὁ θεὸς δὲ ἀμέριστός ἐστι, πῶς δύναται ἡ ψυχὴ εἶναι τὸ κατ' εἰκόνα; οὐ γὰρ οἶδε τὸ μέλλον ἡ ψυχή, ὁ θεὸς δὲ πάντως οἶδε. καὶ βλέπομεν τὰ [*](3 vgl. Gal. 2, 21 — 9 Gen. 2, 7 — 11 Gen. 2, 7 — 18 Hebr. 4, 12 L J Sa Pa (bis Ζ. 17 ἐν πᾶσι)) [*](1 οὕτως < L J Sa Pa v 2 γὰρ] δὲ L J Sa Pa rup. 4 ὁ θεὸς δεὸς vor πῶς + τὸ J 5 εἴποις J 6 ὁ δὲ] ὁ μὲν Sa Pa v ἀλλ’ ὁ SaParup. ἀόρατος + ἀσίνθετος Sa Pa rup. | vor ἀκατάληπτος u. ἀπερινόητος + καὶ Sa Pa v | πῶς] x003C; J πῶς οὐν Sa Pa v 6 f πῶς τὸ] τὸ δὲ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου SaParup, 7 Yov εἰκὼν + πῶς οὖν SaParup. | ἔσται εἰκὼν Sa Pa v 8 ἀοράτου καὶ < I τὸ σῶμα οὐκ ἔστι Sa Pa 9 εἰκόνα + γέγραπται ὅτι Sa Pa rup.; ür φησί < γῆς + ὁ θεὸς Sa Pa rup.; vielleicht <ἀλλ᾿ > ἔλαβε einzusetzen * 10 καὶ ἄνθρωπον] ἄνθρωπον δὲ Sa Pa v | τὸν χοϊκ. u. τὸν ψυχικ. SaParap. H φησιν < SaPa | πνοὴν ζωῆς L J ὁ L J | κτιστὴν–ψυχὴν Sa Pa v | κτιστὴν δὲ + εἰναι SaParup. 13 πῶς κτιστὴν — φησιν < SaPa 14 λέγομεν εἶναι ψυχὴν] τὴν ψυχὴν λέγομεν SaPa | ἀλλότριον L J 15 κατὰ 15 τὸ L J Sa Pa | λεπτὸν] ἄληπτον Sa Pa 16 θεῷ τῷ SaPa] τῷ θεῷ LJ 18 <ἄκονε > * | τοῦ ἀποστόλου λέγοντος L 19 τομώτερος + ἐστὶν J 21 εἶναι < L | nach εἰκόνα wohl ein oder mehrere ätze ausgefallen * 22 πάντως] τὰ πάντως] L)

66
ἔμπροσθεν τοῦ σώματος, τὰ κατόπιν ἀγνοοῦντες. καὶ ἐὰν εἴπῃς ὅτι οὐκ ἔστιν ἡ ψυχή, πάντως ὅτι καὶ τὴν ψυχὴν ἄνθρωπον κέκληκεν, καὶ ψυχὴ καὶ σῶμά ἐστιν ἄνθρωπος.

ἀλλ' εἴποις τὸν νοῦν εἶναι τὸ κατ' εἰκόνα. λέγει > ἡ γραφή »ὁρῶ νόμον ἕτερον ἀντιστρατευόμενον ἐν τοῖς μέλεσί μου καὶ ἀιχμαλωτίζοντά με ἐν τῷ νοΐ μου τῷ νόμῳ τῆς ἀμαρτίας τῷ οντι ἐν τοῖς μέλεσί μου«. πῶς οὐν αἰχμαλωτιζόμενος > ἔσται κατ' εἰκόνα; * ὅτι ψαλῶ ψαλῶ τῷ νοΐ, ψαλῶ τῷ πενύματι«.

καὶ ἐὰν εἴπῃς ἀρετὴν εἶναι τὸ κατ' εἰκόνα, ἐρῶ σοι· εἰπέ μοι περὶ τοῦ Ἀδάμ, ποίαν ἀρετὴν εἰργάσατο πρὸ τοῦ αὐτὸν πλασθῆναι; οὐ γὰρ ἦν > ἐν ἀρχῇ, ἀπ' ἀρχῆς δὲ ἐπλάσθη κατ' εἰκόνα. καὶ ἐὰν εἴπῃς μὴ εἶναι τὴν ἀρετήν, οὐ καλῶς λέγεις. τίνι γὰρ πρέπει εἶναι κατ' εἰκόνα ἀλλ' ἢ τῇ ἀρετῇ; πρὶν δὲ ἀρετὴς κατ' εἰκόνα ἐπλάσθη ὁ ἄνθρωπος. οὔπω τὰρ ἦν ὁ Ἀδὰρ ἐν ἀρετῇ πολιτευσάμενος, δηλον- > ουτε ἐκτισμένος.

καὶ ἐὰν εἴπῃς τὸ βάπτισμα εἶναι κατ' εἰκόνα, ἀρα οἱ μὴ λαβόντες βάπτισμα δίκαιοι οὐκ ἠσαν κατ' εἰκόνα; ἀπὸ γὰρ Μωυσέως καὶ θαλάσσης ἤρξατο ὁ τύπος, ἀπὸ Ἰωάννου ἠνοίγη ἡ χάρις, ἐν δὲ Χριστῷ ἐτελειώθη τὸ δῶρον.

57. Ἔχουσιν οὖν πάντες τὸ κατ' εἰκόνα, ἀλλ οὐ κατὰ φύσιν. οὐ γὰρ κατὰ ἰσότητα θεοῦ ἔχουσιν οἱ ἄνθρωποι τὸ κατ' εἰκόνα. ὁ θεὸς γὰρ ἀκατάληπτος ἀπερινόητος, πνεῦμα ὢν καὶ πνεῦμα ὑπὲρ πᾶν πνεῦμα καὶ φῶς ὑπὲρ πᾶν φῶς.

ἃ δὲ αὐτὸς ἐδωρήσατο οὐκ ἀποστεροῦμαεν <τὸν ἄνθρωπον>· · ἀληθὴς γάρ ἐστιν ὁ μετὰ χάριτος τὸ κατ εἰκόνα τῷ ἀνθρώπῳ δωρησάμενος. καὶ νοὴσαί ἐστιν ἀπὸ τῶν ὁμοίων·

ὁρῶμεν γὰρ ὅτι ἔλαβεν ὁ σωτὴρ εἰς τὰς χεῖρας αὐτοῦ, ὡς ἔχει ἐν τῷ εὐαγγελίῳ, ὅτε ἀνέκειτο ἐν τῷ δείπνῳ καὶ ἔλαβε τάδε καὶ εὐχαριστήσας εἶπε τοῦτό μού ἐστι τάδε« καὶ ἔδωκε τοῖς αὐτοῦ μαθηταῖς καὶ εἶπε τοῦτό μού ἐστι τάδε.«

καὶ ὁρῶμεν ὅτι οὐκ ἴσον ἐστὶν [*](4 Rom. 7, 23 — 7 I Kor. 14, 15 — 24 vgl. Matth. 26, 26 ff Mark. 14, 22 Luk. 22, 14 ff L J 22 f ἀληθὴς — δωρησάμενος) Sacra Pai-allela Rup. f. ν) [*](1 vielleicht nach ἀγοοῦντες ausgefallen: (6 θεὸς δὲ τὰ πάντα δρᾷ) * 2 ὅτι < J 3 εἴπης L 4 <δὲ> * 7 <ὁ νοῦς> * | * änze etwa μὴ εἶναι τὸν νοῦν κατ' εἰκόνα, ἄκουε τοῦ ἀποστόλου λέγοντος * | ὅτι] ἔτι L | φαλλῶ beidemale J ψάλλω L 8 L 10 <ἀρετὴ> * 11 f κατ’ εἶναι J 13 f > *, < J 15 δίκαιοι βάπτισμα L 16 ἡ χάρις] ὁ J 20 ὁ γὰρ θεὸς J | πνεῦμα 2 < J * 21 ἐδωρήσατο *] διώρισεν L 22 τὸν <τὸν ἄνθρωπον> * 23 vorjoai] ὄσα J 24 σωτὴρ] πατὴρ J 25 ὅτε *] ὅτι L J | ἀνέκειτο] ἀνέστη J 26 τάδε] τόδε J 26 f καὶ ἔδωκε — τάδε <J)

67
οὐδὲ ὅμοιον οὐ τῇ ἐνσάρκῳ εἰκόνι οὐ τῇ ἀοράτῳ θεότητι οὐ τοῖς χαρακτῆρσι τῶν μελῶν. τὸ μὲν γάρ ἐστι στρογγυλοειδὲς * καὶ ἀναίσθητον.