[*](p. 51b 32)Εἰ οὖν κατὰ παντὸς ἡ φάσις ἢ ἡ ἀπόφασις ἀληθής, εἰ μή ἐστιν ἀπόφασις. δῆλον ὡς κατάφασις ἄν πως εἴη.
Τὸ λεγόμενον τοιοῦτον ἄν εἴη· <εἰ> πᾶσα πρότασις καὶ πᾶς λόγος ἀληθεύεται κατά τινος ἢ ὡς κατάφασις ὢν ἢ ὡς ἀπόφασις, ἀληθεύεται δὲ καὶ τὰ οὕτως λεγόμενα κατά τινων καὶ οὐχ ὡς ἀπόφασις, δῆλον ὡς κατάφασις ἄν εἴη. τὸ δὲ πως προσέθηκεν, ὅτι μὴ ὅμοια ταῦτα ταῖς ἁπλαῖς τε καὶ κυρίως καταφάσεσιν. ἐκεῖναι μὲν γὰρ τιθέασί τι, οἷον ἡ λέγουσα ‘ἔστι λευκόν’ καὶ ἡ λέγουσα ‘ἔστν ἀγαθόν᾿, αὗται δὲ αἱ οὕτως λεγόμεναι αἱ ἐκ μεταθέσεως τὸ εἶναι κατηγοροῦσαι τῶν ὑποκειμένων καὶ κατὰ τοῦτο καταφάσεις οὖσαι ἀναιροῦσιν αὐτῶν τὸ κατηγορούμενον, ὃ καὶ ἀποφάσκουσι τρόπον τινά· τοιαῦται γὰρ αἱ ‘ἔστιν οὐ λευκόν’ εἶναι] καὶ ‘ἔστιν οὐκ ἀγαθόν᾿, εἶναι μὴ τοιοῦτον τὸ ὑποκείμενον λέγουσαι. δύναται καὶ τοιοῦτον εἶναι τὸ εἰ οὖν κατὰ παντὸς ἡ φάσις ἢ ἡ ἀπόφασις· εἰ κατὰ πάσης προτάσεως καὶ κατὰ παντὸς ἀποφαντικοῦ λόγου ἀληθεύεται τὸ ἢ καταφατικὸν αὐτὸν ἢ ἀποφατικὸν εἶναι, τὰ δ’ οὕτως λεγόμενα ὄντες ἀποφαντικοὶ λόγοι καὶ προτάσεις οὔκ εἰσιν ἀποφάσεις ἐδείχθη γὰρ τοῦτο· εἰ γὰρ μὴ τοῦ κειμένου, οὐδ’ ἄλλου τινός), καταφάσεις ἄν εἶεν. ἐπεὶ οὖν πάσης καταφά- σεως ἀπόφασίς ἐστιν, καὶ τῶν οὕτως λεγομένων ‘ἔστιν οὐ τοῦτο᾿ ἀποφάσεις ἔσονται αἱ λέγουσαι ‘οὐκ ἔστιν οὐ τοῦτο’, τῆς μὲν ‘ἔστιν οὐ λευκόν’ ἡ ’oux ἔστι λευκόν᾿, τῆς δ’ ‘ἔστιν οὐκ ἀγαθόν᾿ ἡ ‘οὐκ ἔστιν οὐκ ἀγαθόν᾿, καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων αἱ ὁμοίως ἔχουσαι.
[*](4 προκείμενον a 5 post δείκνυσι add. γε a S τὸ Β: τι a 11 τοῦτο a: ταὐτὸ B 14 παντὸς ἡ aB: παντὸς ἑνὸς ἡ Ar. (cf. vs. 26) ἡ ἡ Β (n): ἡ a et Ar. (cf. vs. 26) ’) ὡς B: ἡ a 16 εἰ addidi 16. 17 ἀποφατικὸς a IS καὶ τὰ οὕτως Β: οὕτως τὰ a 19 post δῆλον add. οὖν a 20 τε 0111. a ἐκεῖναι a: ἐκεῖ B 22 αἱ om. a 24 εἶναι (ex vs. 25 translatum) Β: om. a 25 μὴ Β: μὲν a 26 ἡ alteniin om. a (ut vs. 14) εἰ (ayto κτὰ) a: ἡ B 28 αὐτὸ a 29 ἀποφάσεις a: ἀπόφασις Β 30 καταφάσεις a: κατάφασις Β 31 ἀποφάσεις ex ἀπόφασις corr. B3 32 post μὲν add. γὰρ a 34 αἱ om. a)402
Ἀριστοτέλης μὲν οὖν τῆς ‘Σωκράτης ἐστὶ λευκός’ καταφάσεως ἀπόφασιν [*](135v) λέγει τὴν ‘Σωκράτης οὐκ ἔστι λευκός’, οὐ τὴν Σωκράτης ἐστὶν οὐ λευκός. εἰσὶ δέ, οἷς δοκεῖ μηδέπω μηδὲ ἡ οὕτως λαμβανομένη ἀπόφασις εἶναι. μὴ γὰρ ὀφείλειν τὸ ἀποφατικὸν πρὸ τοῦ ‘ἔστι᾿ μηδὲ πρὸ τοῦ κατηγορουμένου τίθεσθαι μόνου, ἀλλ’ εἶναι ἀπόφασιν τὴν τὸ ἀποφατικὸν πρὸ πάσης τῆς καταφάσεως τε καὶ προτάσεως ἔχουσαν κείμενον· τῆς γὰρ ‘Σωκράτης ἐστὶ λευκός’ ἀπόφασιν εἶναι τὴν ‘οὐχὶ Σωκράτης ἐστὶ λευκός’ ἀλλ’ οὐ τὴν ‘Σωκράτης οὐκ ἔστι λευκός᾿. φασὶ γὰρ διττὸν εἶναι τὸ μὴ περιπατεῖν Καλλίαν, ὁτὲ μὲν ὅλῳ τῷ περιπατεῖν Καλλίαν προστεθειμένου τοῦ ἀποφατικοῦ μορίου, ὃ καὶ ἀπόφασιν εἶναι, ὁτὲ δὲ μόνῳ τῷ περιπατεῖν προστεθειμένου, ὅ φασιν οὐδὲν ἧττον καταφατικὸν εἶναι [*](136r) λόγον Καλλίας οὐ περιπατεῖ]. πιστοῦνται δὲ τοῦτο τῷ ἅμα μὲν δύνασθαι ψευδῆ· ποτε εἶναι τό τε ‘Κἂλλίας περιπατεῖ᾿ καὶ τὸ Καλλίας οὐ περιπατεῖ᾿, μηδέποτε δὲ τὰ ἀντικείμενα ἀντιφατικῶς ἅμα γίνεσθαι ψευδῆ. μὴ γὰρ ὄντος Καλλίου οὐδὲν ἧττόν φασι τῆς ‘Καλλίας περιπατεῖ ψευδῆ εἶναι τὴν ‘Καλλίας οὐ περιπατεῖ᾿· ἐν ἀμφοτέραις γὰρ αὐταῖς εἶναι τὸ σημαινόμενον ‘ἔστι τις Καλλίας, τούτῳ δὲ ὑπάρχει ἢ τὸ περιπατεῖν ἢ τὸ μὴ περιπατεῖν᾿. τὸ μέντοι ἰού Καλλίας περιπατεῖ᾿ οὐδέποτε δύναται ψευδοῦς οὔσης τῆς καταφάσεως τῆς ‘Καλλίας περιπατεῖ᾿ ψεῦδος εἶναι καὶ αὐτό. ἔτι τοῦ μὴ δεῖν οὕτως τὴν ἀπόφασιν ποιεῖσθαι πίστιν καὶ τοιαύτην προφέρουσιν· οὗτος περιπατεῖ, οὗτος οὐ περιπατεῖ δεικνυμένου θήλεος· ἄμφω γὰρ πάλιν τὰ οὕτως λαμβανόμενα ψευδῆ γίνεσθαί φασιν, εἴτε περιπατοίη τὸ δεικνύμενον εἴτε μή. ὁμοίως τούτοις ἔχειν καὶ τὰ τοιαῦτά φασι· Καλλίας ὁ γραμματικὸς περιπατεῖ, Καλλίας ὁ γραμματικὸς οὐ περιπατεῖ· καὶ γὰρ ταῦτα ἄμφω ψευδῆ μὴ ὄντος γραμματικοῦ τοῦ Καλλίου. ὧν τὸ μὲν “κατὰ παρέμφασιν μοχθηράν”, τὸ δὲ δεύτερον “κατὰ παράληψιν’’ λέγουσιν. οὐκέτι μέντοι ἄμφω ψευδῆ γίνεσθαι, εἰ πρὸ πάσης τῆς προτάσεως τεθείη τὸ ἀποφατικόν. τοῦ δὲ κατὰ τούτων ἅμα γίνεσθαι ψευδῆ τὰ οὕτως ἀντιτιθέμενα αἴτιόν φασι τὸ αὐτό· οὕτως γὰρ τὸν λέγοντα ‘οὗτος οὐ περιπατεῖ᾿ ἴσον λέγειν τῷ ‘ἔστιν ὁ δεικνύῳνος οὗτος, ὃς οὐ περιπατεῖ᾿. τὸ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τῆς μοχθηρᾶς παραλήψεως φασι γίνεσθαι· καὶ γὰρ ἐπ’ ἐκείνης τὸν λέγοντα ‘Καλλίας ὁ γραμματικὸς οὐ περιπατεῖ’ ἴσον λέγειν τῷ ‘ἔστι τις Καλλίας γραμματικός, ὃς οὐ περιπατεῖ᾿. ἔτι φασὶν ἀληθοῦς ὄντος τοῦ Σωκράτης περιεπάτησεν᾿ οὐδὲν ἧττον ἀληθῆ εἶναι καὶ τὴν Σωκράτης οὐ περιπάτησε᾿· καὶ γὰρ περιεπάτησε καὶ οὐ περιεπάτησεν. ἀδύνατον δὲ ὥσπερ συμψεύδεσθαι τὰ ἀντικείμενα οὕτως δὲ καὶ ἀληθῆ εἶναι. ἀλλ’ ὅτι γε τὸ λεγόμενον ὑπ’ αὐτῶν ψεῦδός ἐστι καὶ οὐ σημαίνει τὸ ὄνομα ἐν ταῖς [*](1 ἐστὶ oin. a 5 εἶναι (? evan.) ἀπόφασιν τὴν B: ἡ ἀπόφασις ἡ a 6 ἔχουσα a 7 ἀπόφασις εἶναι ἡ a 8 ἀλλ’ οὐ . . . λευκός om. a 10 ἀπόφασις a 11 εἶναι καταφατικὸν a 12 Καλλίας οὐ περιπατεῖ delevi 13 Καλλίαν περιπατεῖν a 14 ἀντι- φατικῶς scripsi: ἀποφατικῶς aB γίνεται a 20 οὕτω a καὶ Β: δὲ a 23 ἔχει a 26 μοχθηράν scripSi: μοχθηρόν aB 28. 29 ἀντικείμενα a 30 λέγειν a: λέγει Β ὃς om. a 34 καὶ om. a 36 ὅπερ a)
403
προτάσεσιν, ὅταν χωρὶς τοῦ ἀποφατικοῦ λαμβάνηται, τὸ εἶναι τὸ ὀνομαζόμένον,
[*](136r) μάλιστα δῆλον ἐκ τῶν καταφάσεων, αἳ κατὰ τῶν γινομένων ἔτι και μηδέπω ὄντων κατηγοροῦνται. ἀληθὲς μὲν γὰρ τὸ ιἐπὶ τῆς οἰκοδομουμένης οἰοἰκίας εἰπεῖν ’ οἰκία οἰκοδομεῖται’ καὶ ἐπὶ τῆς γινομένης ἔτι χλαμυὸος τὸ χλαμὺς ὑφαίνεται’· οὐκ ἀληθὲς δὲ οὔτε τὸ ιἔστι τις οἰκία, ἥτις‘ οἰκοδομεῖται᾿ τῆς οἰκοδομουμένης ἔτι, οὔτε τὸ ιἔστι τις χλαμύς, ἥτ,ιις ὑφαίνεται ἐπὶ της̀ ὑφαινομένης ἔτι. πῶς γὰρ ἄν εἴη ἤδη τὸ γινόμενον ετι;’ μα,χεται-γαρ τὸ εἶναί τι τῷ γίνεσθαι αὐτό. ὥστε οὐ σημαίνει τὸ ὄνομα τὸ ὲν ταῖς, κατα- φάσεσι τὸ εἶναι τοῦτο. εἰ δὲ μὴ ἐν ταῖς καταφάσεσιν, οὐδ’ ἂν ὲν, ταῖς ἀποφάσεσι τοῦτο σημαίνοι ταῖς οὐκ ἐχούσαις πρὸ του ὀνόματος τὸ αποφατικὸν μόριον κείμενον. ἔτι εἰ διὰ τοῦτο ψευδής ἐστιν, ἣν λέγομεν ὰπόφασιν, ἡ λέγουσα ‘Σωκράτης οὐ ζῇ’, ὅτι σημαίνει τὸ ι ἔστιι τις Σῳκρατης, ὃς οὺ ζῇ’, διὰ τὸ αὐτὸ τοῦτο ψευδὴς ἔσται καὶ ἡ λέγουσα ‘Σωκρ;της ἀπέθανεν᾿· ἔσται γὰρ κἀκείνη σημαίνουσα τὸ ’ ἔστι Σωκράτης, ὃς ἀπέθανε . τὸ δὲ λέγειν, ὅτι τὸ ι Σωκράτης ἀπέθανε’ διττόν ἐστιν, ἓν μέν, ὃ σύγ̀κειταὶ ἐξ ὀνόματος μὲν τοῦ ‘Σωκράτης’ ῥήματος δὲ τοῦ ‘ἀπέθανεν’, ‘ὁ κ,αι ψ̔̀ευοὸς,εστινͅ’ ὢ ἄλλο δέ, ὃ ἐγκέκλιται ὅλον ἀπὸ τοὐ ‘Σωκράτης ἀποθνήσκει , ὁ καὶ αλ̀ηθ‘ εἰς ἐστιν, οὐχ ὑγιῶς λέγουσι. τὰ γὰρ κατὰ τοὺς χρόνους ἐγκλινόμενά τᾶι ρη- ῥήματά ἐστιν, ὃ δὲ μὴ χρόνου ἐστὶ σημαντικόν, οὐδ’ ἐγκλίνεται κάτα χρ‘ονͅον· τοιαῦτα δὲ τὰ ὀνόματα. ὥστε οὐδ’ εἴ τι σύγκειται ἐξ ὀνόματος καὶ ρημα- ῥήματος, τοῦθ’ ὅλον ἐγκλινόμενον ἄν κατὰ χρόνον εἴη κυρίως διὰ τὸ, θά,τἕρον τῶν ἐν τῇ συνθέσει ἀνέγκλιτον εἶναι. ἔτι τὸ ‘ Σωκράτης ἀπέθανεν ,ι εἰ ολ,ον ἦν ἐγκλινόμενον, οὐκ ἂν ἦν ἀποφαντικόν· τὸ γοῦν Σωκράτη Xcftvdvai οὐκ ἔστιν ἀποφαντικὸς λόγος, ὅτι ὅλου ἡ ἔγκλισις δοκεῖ γεγονιεναι· τό,οͅ δὲ ‘Σωκράτης ἀπέθανεν’ ἀποφαντικὸς λόγος, ὅτι τὸ μὲν ἕτερον μενει’ τὸ ιονομὰ’ ἐγκέκλιται δὲ μόνον θάτερον, τὸ ῥῆμα. οὐ ταὐτὸν μὲν, οὖ,ν σημαίνει το- ‘Σωκράτης’ ἔν τε τῷ ι ἀποθνήσκει’ καὶ ἐν τῷ ς ἀπέθανεν· επͅὶ μ,εν γὰρ του- ‘Σωκράτης ἀποθνήσκει’ τοῦ ὄντος Σωκράτους ἐστὶ δηλωτικον’ επ̀ιτ οε του ‘Σωκράτης ἀπέθανεν’ κατ’ ἀναφορὰν λέγεται· σημαίνει γὰρ τότε τὸ ’ Σῳκρα- τῇσ τοῦτον, ὃς ἦν Σωκράτης, οὐχ ὃς ἔστιν. καὶ διὰ τοῦτο ἀληθης ἡ πρότασις ἡ ‘Σωκράτης ἀπέθανεν’· ὃν γὰρ ἐσήμαινε τὸ ‘Σωκράτῃς,̓ ονο,μα’ οὕτος αἀπέθανεν. τοιοῦτον δέ ἐστι καὶ τὸ ι τεχθήσεταί μοι υἷος (οὐ γὰρ ὃς εστιν υἱός, ἀλλ’ ὃς ἔσται) καὶ τὸ ι ἔσται μοι οἰκία’· οὐ γὰρ τοῦτο λέγομεν, ὅτι ἐστὶν οἰκία, ἥτις ἔσται· ἀλλ’ οὐδ’ ἀπό τινος ἐγκέκλιται. οὕτως μὲν λαμͅ- βανομένου τοῦ ὑποκειμένου ἀληθεύεται ἑκάστη τῶν προειρημέων προτάσεων. οὐ μὴν ὁ λέγων τὴν πρότασιν ἐν τῷ τὸ ὄνομα λέγειν προσδιορίζει τοῦτο, ὅτι ἄλλως ἔχοντος τοῦ ὑποκειμένου ὅρου ἐν τῇ προτάσει ἀλήθης ἡ
[*](7 τὸ (post γὰρ) Β.. τῷ a 10 σημαίνῃ a 12 post ὃς add. τις a 13 xa om a 10 μὲν τοῦ Β.. αὐτοῦ a 18 ἐστιν om. a post ὑγιῶς expunxit δὲ Β, 21 κυρίως Β.. ἤγουν a 22 τῶν Β: ταῖς a 23 Σωκράτην̣ a 24 post γεγονέναι iterata τὸ δὲ Σωκράτη τεθνάναι (23) . . . γεγονέναι, quae sunt prima f. v. verba, expunxit Β 26 μόνον om. a 28 Σωκράτους Β: Σωκράτης a 30 post θηθης add. ἐστιν a ἡ om. a) 404
πρότασις γίνεται, ἣ οὕτως ἔχειν λαμβάνεται. εἰ μὲν οὖν τινι τῶν ὑποκειμένων
[*](136v) μὴ ὑπάρχοι τὸ kathgoroqymenon, οὕτως· εἰ δὲ δῆλον ὅτι μὴ ἔστιν, ἐκείνως. τὸ γὰρ ὄνομα αὐτὸ καθ’ αὑτὸ λεγόμενον ὑπ’ αὐτοῦ] οὔτε τὸ εἶνα σημαίνδι οὔτε τὸ μὴ εἶναι· τὸ γὰρ σημαινόμενον ὑπ’ αὐτοῦ οὔτε τὸ μὴ εἶναι προσσημαίνει οὔτε τοῦ ὄντος μᾶλλον ἢ γεγονότος ἢ ἐσομένου δηλωτικόν ἐστι καθ’ αὑτό, ἀλλ’ αὐτὸ τοῦτο μόνον σημεῖόν ἐστι πράγματος, ὃ εἰ ἢ ἔστιν ἢ ἦν ἢ ἔσται τὸ συντασσόμενον αὐτῷ δηλοῖ. οὕτως τοίνυν καὶ τὸ ‘ἔζησε Σωκράτης ἢ ἀπέθανεν ἢ ἐφιλοσόφησε’ πάντα πρὸς ἀναφορὰν λέγεται τῷ τὰ προστιθέμενα τῷ ὀνόματι δηλοῦν, ὅτι τὸ σημαινόμενον ὑπὸ τοῦ ὀνόματος πρότερον ἦν. διὸ ἐπεὶ ἕκαστον τούτων ἀληθές, ψεῦδος τὸ ἀντικείμενον τὸ ‘οὐκ ἀπέθανεν ἢ ‘οὐκ ἔζησεν’ ἢ ’oux ἐφιλοσόφησεν. ἔτι δὲ ἀληθὲς μέν ἐστι τὸ ‘ἔστι τὸ ὄν’, ἀδιανόητον δὲ τὸ ‘ὂν κατὰ τοῦτο ἔστιν’. εἰ δὲ μὴ τούτῳ ἴσον ἔσται τὸ ‘ἔστι τὸ ὄν’, οὐδὲ ‘τὸ μὴ ὂν οὐκ ἔστιν’ ἴσον ἔσται τῷ ‘ἔστι τὸ μὴ ὄν, ὃ μὴ ἔστιν’. οὐδ’ ὅλως γὰρ ἡ κατάφασις τοῦτο λέγει, ὅτι ἔστι τόδε, ᾧ τόδε ὑπάρχει, οὐδὲ ἐφ’ ὧν κατ’ αὐτὸ τὸ εἶναι γίνεται ἡ κατηγορία, ὡς ἐπὶ τοῦ ‘τὸ ὂν ἔστιν’ καὶ ‘οὗτος ζῇ’ καὶ ‘οὗτος ἔστι’ καὶ ‘θεοί εἰσιν’· πάντα γὰρ ταῦτα καὶ τὰ τοιαῦτα ἀληθῆ μὲν οὕτω λεγόμενα, μεταλαμβανόμενα δὲ ἄτοπα καὶ ἀδιανόητα. ἔτι ἀληθὲς μὲν τὸ εἰπεῖν τὸ ἔστι ἔστι’ , παντελῶς δὲ ἀδύνατον τὸ εἰπεῖν, ὅτι ἔστι τι ἔστιν, ᾧ ὑπάρχει τὸ ‘ἔστι᾿. καὶ ἀληθὲς μὲν τὸ ἀδύνατον ἀδύνατον εἶναι, ψεῦδος δὲ τὸ ἔστι τι ἀδύνατον, ᾧ ὑπάρχει τὸ ἀδύνατον αὐτὸ εἶναι’. καὶ ἀναγκαῖον μὲν πάντα τὰ τρέχοντα κινεῖσθαι, οὐκέτι δὲ ἀναγκαῖον τὸ εἶναί τινα τρέχοντα, ὃς κινεῖται ἐξ ἀνάγκης. καὶ ἀναγκαῖον μὲν πάντα τὸν τρωθέντα καρδίαν ἀποθανεῖν, οὐκ ἀναγκαῖον δὲ τὸ εἶναί τινα τὴν καρδίαν τετρωμένον. καὶ γὰρ εἰ τὰ ὀνόματα ἐν ταῖς προτάσεσι τοῦτο σημαίνει, καὶ καθ’ αὑτὰ λεγόμενα τὸ αὐτὸ ἄν σημαίνοι. οὕτως δὲ καὶ πᾶς ὁ ὄνομα λέγων πρότασιν ἄν λέγοι καταφατικήν. ἔτι <εἰ> ὁ λέγων Σωκράτης περιπατεῖ’ ἴσον λέγει ‘ἔστι τις Σωκράτης, κἀκεῖνος περιπατεῖ’, καὶ ὁ λέγων ‘Σωκράτης οὐκ ἔστι’ λέγοι ἂν ἴσον τῷ ‘ἔστι τις Σωκράτης, κἀκεῖνος οὐκ ἔστιν’, ὅπερ ἀδιανόητον. καὶ τὸ μὲν Σωκράτης οὐκ ἔστιν’ ἀληθές, τὸ δὲ εἶναί τινα Σωκράτη, ὃς οὐκ ἔστι, ψεῦδος. καὶ τὸ ‘οὗτος δὲ περιπατεῖ’ καὶ ‘οὗτος οὐ περιπατεῖ᾿ ἄμφω δοκεῖ ψευδῆ εἶναι θήλεος ὄντος τοῦ δεικνυμένου διὰ τὸ ἀνοίκειόν τε τῆς παρεμφάσεως καὶ τὸ δοκεῖν τὸν λέγοντα ᾿οὗτος οὐ περιπατεῖ’ ἴσον λέγειν τῷ ‘ὁ ἀνὴρ οὗτος διὰ τοῦ ‘οὗτος᾿ ἐστὶν ὁ δεικνύιαενος, ὃς οὐ περιπατεῖ’. ταῦτα δ’ οὐκ ἄν ἔλεγον, εἰ συνίεσαν οἱ λέγοντες, τί σημαίνει ἡ ἀπόφασις· σημαίνει γὰρ τὸ ᾧ λέγεται τοῦτο ὑπάρχειν, μὴ ὑπάρχειν. λοιπὸν εἴτε ἔστι
[*](1 ἔχειν a: ἔχον Β1: ἔχοτν Β3 2 δῆλον scripsi: δεῖ B pr.: δὴ aB 3 ὑπ’ αὐτοῦ (cf. vs. 4) delevi προσσημαίνει scripsi: προσημαίνει aB (cf. p.405,3) 6 σημεῖόν om. a εἰ scripsi: ἢν aB 7 ἡ ἦν om.a δηλοῖεν a 9 τῶν ὀνομάτων a 10 ἐπὶ a 11 ἔτι B2: ὅτι aB1 13 δὲ B: γὰρ a 15 κατ’ αὐτὸ B: κατὰ a 19 post ᾧ add. οὐχ a 20 ἔστι Β: εἶναι a τὸ alterum era. a post τὸ ἀδύνατον add. τι a 24 οὐκ om. a τὴν B: τὸν a 26 τὸ αὐτὸ Β: τοῦτο γὰρ a προτάσεως a 27 καταφατικήν scripsi: κατά- φασιν aB εἰ addidi 29 ἴσον λέγοι ἄν a τις oin. a 30 Σωκράτη Β: Σωκράτην a 33. 34 λέγει a 35 συνείησαν a 36 μὴ ὑπάρχειν, ᾦ λέγεται τοῦτο ὑπάρχειν Β3) 405
τοῦτο, εἴτε καὶ μή, ἀμφοτέρως τυγχάνει. εἴτε γὰρ ἔστιν, ᾧ λέγεται τόδε
[*](136v) τι ὑπάρχειν, ἡ ἀπόφασίς φησι μὴ ὑπάρχειν αὐτῷ, εἴτε μὴ ἔστι, καὶ οὕτω λέγει μὴ ὑπάρχειν αὐτῷ ἡ ἀπόφασις, οὐ προσσημαίνουσα ἢ τὸ εἶναι ἢ τὸ μὴ εἶναι τοῦ ὑπο κιμένου. οὐδὲ οὕτω μὲν λεγομένη ἀληθής, ἐκείνως δὲ οὔ,
[*](137r) ἀλλ’ ἀμφοτέρως ἀληθής, εἰ ἡ κατάφασις ψευδής. ὥστε καὶ εἰ περιπατεῖ, ἀλλὰ τῷ ‘οὗτος᾿ οὐχ ὑπάρχει, ᾧ φησιν ὑπάρχειν τὸ περιπατεῖν, εἴ γε μὴ τὸ δεικνύμενον οὗτός ἐστι. τὸ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τοῦ ‘οὗτος ὁ γραμματικὸς περιπατεῖ᾿ μὴ ὄντος αὐτοῦ γραμματικοῦ· καὶ γὰρ εἰ περιπατεῖ, αὐτὸ μὲν ψεῦδος τὸ τῆς καταφάσεως, ἀληθὲς δὲ τὸ ‘οὗτος ὁ γραμματικὸς οὐ περιπατεῖ᾿· ᾧ γάρ φησιν ὑπάρχειν τὸ περιπατεῖν, ἐκείνῳ οὐχ ὑπάρχει. τὸ δὲ ‘Σωκράτης περιεπάτησε᾿ καὶ Σωκράτης οὐ περιεπάτησεν’ ἄμφω ἐστὶν ἀληθῆ οὐκ ἐν τῷ αὐτῷ χρόνῳ, ὥστ’ οὐκ ἀντικείμενα· οὐ γὰρ τοιοῦτον ἡ ἀντίφασις. καὶ οὐδέν γε μᾶλλον ἅμα ἀληθὲς τὸ Σωκράτης περιεπάτησε’ καὶ τὸ Σωκράτης οὐ περιεπάτησε᾿· καθ’ ὧν γὰρ τὸ ἀόριστον ὄνομα, τούτων τις περιεπάτησεν. οὐχ ὑγιεῖς δὴ αἱ ἐνστάσεις αἱ πρὸς τὸ δεῖν τὸ ἀποφατικὸν ἐν ταῖς τῶν καθ’ ἕκαστα ἀποφάσεσι τῷ κατηγορουμένῳ συντάσσεσθαι γινόμεναι.