De materia medica
Dioscurides Pedianus
Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.
3 εὐθετεῖ δὲ πρὸς ἀπεψίας καὶ διαφθοράς τροφῆς καὶ τοὺς ἀπεμοῦντας ταύτην, ἐφʼ ὧν τε πάχος ἔγκειται στομάχῳ ἢ κοιλίᾳ, σπληνικοῖς, ἰκτερικοῖς, καχέκταις, ὑδρωπικοῖς, δυσουροῦσι, δτροφουμένοις, πνευματουμένοις, παραλυτικοῖς, σκοτωματικοῖς, ῥίγεσι χρονίοις, σπάσμασι, καταμηνίων τε ἀγωγός· [*](5 SIM. pl. XIV 106, xx 65. Col. r. XII 33; pallad. XIII 6. cf. Gal). XI 377.) [*](5 EXC. Orib. I 398 D.) [*](1 ἐνσταγῆναι Di post ἐγχυματίζηται add τις E καὶ καθόλου δὲ] καθόλου τε E καὶ om. H: post δὲ coll. LF δὲ om. Di 2 πάντα E ἑλκώσεων HDi post ἐντός add. καὶ κεφαλαλγιῶν καὶ νευρικῶν Di, superscr. H2 δίδοται Di 3 ἡμέραν] ἑκάστην προσαύξων DiE2 (ρος et ων in ras.) 4 β EF διδόασιν πίνειν E ἢ om. Orib. E πλείω Οrib.) [*](5 num. cap. χπβ΄ Q: χπδ Di: ιθ E tit. περὶ ρἴνου τοῦ ἀπὸ σκίλλης Η : οἶνος ἀπὸ σκίλλης F: περὶ οἴνου σκιλλητικοῦ Di οῖνος σκιλλητικὸς E οὕτω QLDi: οὕτως E 6 κόψον L: κόψας reliqui 7 μίαν) α Di 8 καταθὲς L 9, κ HEDi ἔασον ἐμβρέχεσθαι E: ἔασον βραχῆναι Di μεταρράσας QL: μετάρας Ε :μεταβαλὼν Di 10 περισφικώσας Q 11 ὑγρᾷ τῇ σκίλλῃ QDi ἐντέμνοντας E: ἐπιτέμ- νοντα reliqui γογγυλίδος τρόπον Di 12 τρόπον add. QL: τὸν τρόπον E: de- levi διπλασιάσαντας E 13 καὶ (alt.) om. L οὕτως E 14 ἐντετμημένης καὶ κεκαθαρμένης QDi 15 γ EDi 16 καὶ μῆνας ἕξ (q F) ἔασον πωμάσας QDi διυλίσας 0rib, fort. recte 17 ἀποτίθου E 19 ἀψεμοῦντας E ἐν κοιλίᾳ παράκειται ἢ στομάχῳ EDi 20 ἰκτερικοῖς post. ὑδρωπικοῖς coll. QLDi, at cf. Dl spleniticis et ictericis et cacecticis prestat effectum καὶ καχέκταις HDi καὶ ὑδρωπικοῖς HDi δυσουριῶσιν H 22 ῥίγεσι χρονίοις σκοτωματικοῖς QEDi τε] δὲ L)
19 οἱ δὲ διὰ θαλάττης οἶνοι ποικίλως σκευάζονται· οἱ μὲν γὰρ εὐθέως μετὰ τὸ τρυγηθῆναι τὴν σταφυλὴν μειγνύουσι θάλασσαν, οἱ δὲ προθειλοπεδεύουσι καὶ οὕτω πατοῦσι μειγνύντες θάλασσαν, οἱ δὲ σταφιδώσαντες τὴν σταφυλὴν βρέχουσιν ἐν πίθοις μετὰ θαλάσσης καὶ οὕτω πατοῦντες ἐκθλίβουσι· γίνεται δὲ ὁ τοιοῦτος γλυκύς.
οἱ μέντοι γε πρὸς 2 τὴν πόσιν αὐστηρότεροι σκευαζόμενοι ποιοῦσι καὶ πρὸς πυρετῶν ἀνασκευήν, εἰ μή γε παρεῖεν Ἀμινναῖοι, καὶ πρὸς κοιλίας ὑπαγωγήν, καὶ ἐμπύοις καὶ σκληροκοιλίοις καὶ ὅσοι ὑπὸ τῶν Ἀμινναίων ψαύονται κεφαλῆς· κακοστόμαχοι μέντοι καὶ οὗτοι καὶ πνευμάτων γεννητικοί.
οὐκ ἄχρηστον δὲ ὑπογράψαι νομίζομεν πρὸς τὸ πλήρη τὴν 3 ἱστορίαν τοῖς φιλιατροῦσι γενέσθαι καὶ τὴν τῶν ποικιλωτέρων οἴνων σκευασίαν, οὐχ ὅτι πολλή ἐστιν ἢ ἀναγκαία ἡ χρῆσις αὐτῶν ἀλλʼ ἵνα κατὰ μηδὲν αὐτῶν ἐλλείπειν δοκῶμεν. εἰσὶ δὲ αὐτῶν ἔνιοι ἧττον περίεργοι καὶ πίπτοντες εἰς τὴν χρῆσιν, ὡς οἱ διὰ τῶν κυδωνίων καὶ ἀπίων καὶ κερατίων, ἔτι καὶ μύρτων σκευαζόμενοι.
20 ὁ μὲν οὖν κυδωνί ίτης, ὃν ἔνιοι μηλίτην καλοῦσι, [*](22 SIM. Garg. M. 211 R.), unde Pall. XI 20; cf. Gal. VI 603. pl. XII 41. Geop. VIII 17. Philagr (Orib. I 382).) [*](22 EXC. Orib. I 399 D. (ὁ — ἀπόθου).) [*](1 ἥκιστα νεῦρα λυπῶν E 2 δεῖ om. QLDi ἐν] ἐπὶ E: om. L τε om. Q) [*](4 num. cap. χπγ΄ Q: χπε Di: E tit. περὶ οἴνων σκευασία (m. post.) H, abhinc tit. cap. ad vinum pert. om. QDi 5 γὰρ αὐτῶν EQ: εὐθέως αὐτῶν Di post τρυγηθῆναι add. καὶ πατηθῆναι E θαλάττη μιγνύντες E 6 ἔνιοι δὲ) EDi προθηλοπεδεύουσι LE: προθηλοπαιδεύουσι QDi οὔτως FE πατοῦσι] ταράττουσι (πατου superscr. E2) E 7 θάλατταν E σταφυλώ- σαντες L 8 θαλάττης E οὔτω LHDi: οὕτως reliqui 9 δὲ] μέντοι F γε om. E 10 τὴν om. E πόσιν] γεῦσιν Di αὐστηροτέραν Q: αὐστη- ρότερον vulgo 11 γε L: om. reliqui παρεῖεν ἀμείνους QDiE (mg. add. cum÷ ἀκναῖοι E2): ἐνναμηναἶοι (sic) L: si dolor interaneorum non est (sic) Dl κοιλίαν ὑπαγωγός H 12 καὶ (aIt.) addidi 13 Αμινναίων scripsi: ἀμιναίων LQDi: ἀμηναίων E ψαύονται (ψαύον in ras.) E2 αὐτοὶ E 15 nov. cap. inc. Spr. πρὸς] εἰς E 16 φιλιατροῦσι L: filiatris Dl: φιλί ///// (στορσι ins.) E2: φιλιστο- ροῦσι QDi 17 πολλή τις EDi (de L non constat) ἢ] ἡ L (om. ἡ inseq.) 19 ὡς οἱ E: ὡς ὁ Di: ὅσοι reliqui 20 ἕτι τε EH: ἔτι δὲ FDi καὶ (tert) om. E διὰ μύρων E: ὁ διὰ μύρτων σκευαζόμενος Di) [*](22 num. cap. χπδ΄ Q: χπq Di: κα E κυδωνίτης οἶνος 0rib. E melititen Dl)
21 καὶ μηλόμελι δέ, ὃ καὶ κυδωνόμελι ὀνομάζεται, σκευάζεται μήλων κυδωνίων ἐξαιρεθέντων τὰ σπέρματα καὶ ἐμβληθέντων εἰς μέλι ὡς ὅτι πλεῖστον, ὥστε ἐνεσφηνῶσθαι. γίνεται δᾶ προσηνὲς μετʼ ἐνιαυτόν, οἰνομέλιτι ἐοικός, ἁρμόζον πρὸς ἃ καὶ ἡ πρὸ αὐτοῦ σκευασία.
22 ὑδρόμηλον δὲ σκευάζεται μειγνυμένου τοῦ ἐκ τῶν κυδωνίων μήλων μέλιτος μετρητοῦ ἑνὸς πρὸς δύο μετρητὰς ἀφηψημένου ὕδατος καὶ ἡλιαζομένου ἐν τοῖς ὑπὸ κύνα. δύναμις δὲ καὶ τούτου ἡ αὐτή.
23 ὀ μφακόμελι δὲ σκευάζεται τὸν τρόπον τοῦτον· λαβὼν ὄμφακας μήπω περκαζούσας ἡλίαζε ἐπὶ ἡμέρας τρεῖς, καὶ μετὰ ταῦτα ἐκθλίψας βάλε πρὸς τρία μέρη τοῦ χυλοῦ μέλιτος καλλίστου ἀπηφρισμένου μέρος ἕν, καὶ ἡλίαζε καταγγίσας εἰς κεράμους.
[*](8 EXC. Orib. I 400 D. (καὶ μηλόμελι— ἐοικός).)[*](13 SIM. G. M. 43 (186 R); Geop. VIII 27 (═ Orib. I 400 sq.); Paul. Aeg. VII 15 (279).)[*](13 EXC. Orib. I 400 D. (ὑδρόμηλον— αὐτή).)[*](17 SIM. G. M. 212 (R); Pall. IX 13; Geop. VIII 11; Philagr (Orib. I 384), unde Aet. V 134, Paul. Aeg. VII 15.)[*](1 ρὕτω HDi: om. L 2 τέμνων LQ γογγυλίδας 0rib. τὸν μετρητήν τοῦ γλ. Orib. E 4 ἄλλως] οὕτω Di δεῖ γὰρ E μετὰ τὸ κόψαι καὶ ἐκθλίψαι τὰ κυδ. τῷ χνλῷ τούτων μ. Di 5 μίξας H ιβ΄ LQ: ι EDI: δέκα Di ἕνα om. E: ἕνα ξέστην Di καὶ om. H: καὶ οὕτω χρὴ ἀποθέσθαι Di ἀποθέσθαι EDi 7 καὶ δυσουροῦσιν Di)[*](8 num. cap. χπέ Q: χπζ Di: κβ E 9 σκευάζεται οὕτω (οὕτως FE) QEDi τῶν σπερματίων E 10 βαλλομένων Orib. E: βληθέντων QDi ὡς om. Di πλείστων Orib. E ἐσφηνῶσθαι 0rib. 11 δὲ om. LQDi)[*](13 mum. cap. χπq΄ Q: χπη Di: κγ E 14 μήλων μέλιτος LFE2: μη- λομέλιτος EHDi: μήλων χυλοῦ 0rib. μέτρου Di β F μέτρα Di 15 ἀρηψη - μένου om. Orib.)[*](17 num. cap. χπζ΄ Q: χπθ Di: cap. om. EDI τοῦτον τὸν τρόπον QDi 18 v FDi 19 βάλλε Q 20 μετρητοῦ μέρος QDi ἕν] α Q)δύναμιν δὲ ἔχει σταλτικήν, ψυκτικήν, ὅθεν ἁρμόζει στομαχικοῖς, κοιλιακοῖς. ἡ χρῆσις δὲ αὐτοῦ μετʼ ἐνιαυτόν.
24 ἀπίτης σκευάζεται ὁμοίως ὥσπερ καὶ ὁ κυδωνίτης, μὴ λίαν δὲ ἔστωσαν οἱ ἄπιοι πέπειροι. καὶ ὁ τῶν κερατίων δὲ καὶ ὁ τῶν μεσπίλων καὶ οὔων ὁμοίως σκευάζεται. πάντες δέ εἰσι στυπτικοί, στρυφνοί, εὐστόμαχοι, ῥεύματα ἔνδον ἐπέχοντες.
25 ρἰνάνθινος δὲ σκευάζεται οὕτως· λαβὼν τῆς ἀγρίας ἀμπέλου τὸ ἄνθος βρυούσης ξηρὸν μνᾶς δύο κάθες εἰς μετρητὴν γλεύκους πρὸς ἡμέρας λ΄, εἶτα διυλίσας ἀπόθου. ποιεῖ δὲ πρὸς ἀτονίαν στομάχου, ἀνορεξίαν, κοιλιακούς, δυσεντερικούς.
26 ῥοίτης δὲ οἶνος σκευάζεται οὕτως· ῥόας ἀπυρήνους λαβών ὡρίμους καὶ ἀποθλίψας τὸν χυλὸν τῶν κόκκων ἀπόθου, ἢ ἑψήσας εἰς τὸ τρίτον οὕτως ἀποτίθεσο.
ποιεῖ δὲ πρὸς τὰ ἐντὸς ῥεύματα καὶ πυρετούς ῥοώδεις. ἐστι δʼ εὐστόμαχος καὶ στεγνωτικὸς κοιλίας καὶ οὐρητικός.
27 ῥοδίτης δὲ οὕτω σκευάζεται· ῥόδων ξηρῶν ἐπετείων [*](3 SIM. Pl. XIV 103, cf. Pall. III 25, 11.) [*](8 SIM. Pl. XIV 98 (e S. N.).) [*](13 SIM. Pl. XIV 103; Pall. IV 10, 10, Geop. VIII 20: Paul Aeg. VII 15 (279).) [*](13 EXC. 0rib. I 401 D. (ῥοίτης—κοιλίας).) [*](18 SIM. Pl. XIV 106; Pall. VI 13; Geop. VIII 2.) [*](18 EXC. Orib. I 401 D. (ῥοδίτης — ῥοδόμηλι).) [*](2 κοιίιακοτε om. L) [*](3 num. cap. χπη΄ Q: χ𝒢 Di: κδ Ε ἀπίτης οἶνος E ὥσπερ ἡ πρώτη τοῦ κυδωνίτου οἴνου καὶ γλεύκους σκευασία Ε 4 οἱ om. L ab καὶ ὁ nov, cap. inc. E (κε)DI 5 καὶ ρὔων om. LFE, at cf. Pl. XIV 103 6 ῥεύματα τε E) [*](8 num. cap. χπθ΄ Q: χ𝒢α Di: κq E ὁ δὲ οἰνάνθινος QDi δὲ addidi ex E οὕτω Di 9 βρυούσης—κάθες (i. e. vers. 25 litt.) om. LQ (βρυούσης ξηρὸν μνᾶς β superscr. H2): βρυούσης καὶ ξηρᾶς μνᾶς β κάθες E, at confer Dl. siccas in sole et teres minas duas et mittis in musti amfora I, cf. Pl. l. s. 11 ἢ ἄνορεξίαν E καὶ κοιλιακοὺς E 12 καὶ δυσεντερικούς EDi) [*](13 num. cap. χq΄ Q: χ𝒢β Di: κζ E ὁ ῥοίτης δὲ οἰνος DiΗ ῥοή- της E οἶνος om. Οrib. E οὕτω DiH ῥοὰς QE ἀμυρηνοὺς F 14 ἀπό- θνυ ἢ] καὶ Οrib.: om. QL, del. E2, at cf. Dl accipis grana ipsa, tundes et eœ- primes et repones, aut si volueris coces ita, ut ad tercias redeat 15 ἀφεψήσας 0rib. E τὸ addidi ex 0rib. E 17 στεγνοκοίλιος Orib. καὶ οὐρητικός om. Οrib. Dl) [*](18 num. cap. χqα΄ Q: χ𝒢γ Di: κη E οὕτως FE σκευάζεται οὕτως E: σκευάζεται om, Orib. μνᾶν ῥόδων Orib. E ἐπετείων Orib.: ἀφετίνων LE2 (in ras.): non veteris Dl: om. QDi)
2 χρήσιμος δὲ ἀπυρέτοις πρὸς στομάχου πόνον καὶ πέψεις ἐπιπινόμενος, πρός τε καθύγρους κοιλίας καὶ δυσεντερίας. σκευάζεται δὲ καὶ διὰ χυλοῦ ῥόδων καὶ μέλιτος μειγνυμένων, ὅ καλεῖται ῥοδόμελι, ἁρμόζον πρὸς τὰς ἐν ἀρτηρίᾳ τραχύτητας.
28 μυρτίτην δὲ δεῖ σκευάζοντα μύρτα μέλανα παρακμάζοντα λαβόντα κόπτειν καὶ ἐκθλίβειν τὸν χυλὸν διʼ ῤργάνου καὶ καταγγίζειν· οἱ δὲ καὶ ἀφέψουσιν εἰς τὸ τρίτον. ἔνιοι δὲ καὶ προθειλοπεδεύουσιν ἐν ἡλίῳ καὶ ξηράναντες μίσγουσι τῇ χοίνικι κοπείσῃ τρεῖς κοτύλας ὕδατος καὶ οἴνου αὐστηροῦ παλαιοῦ τὸ αὐτό, οὕτω τε ἐκθλίβουσι καὶ ἀποτίθενται.
ἱκανῶς δέ ἐστι στυπτικὸς καὶ εὐστόμαχος, ῥευματιζομένῳ τε στομάχῳ καὶ κοιλίᾳ χρήσιμος, πρός τε τὰς ἐντὸς ἑλκώσεις καὶ ῥοῦν μελαίνει δὲ καὶ τρίχας τὰς ἐν κεφαλῇ.
29 μυρσινίης δὲ σκευάζεται οὕτω· δεῖ λαβόντας τῶν μελαίνων μυρσινῶν τούς ἀκρεμόνας καὶ τὰ φύλλα σὺν τοῖς μύρτοις κόπτειν καὶ βάλλειν εἰς τούς τρεῖς τοῦ γλεύκους χοεῖς, [*](3 SIM. Pall. VI 16; Geop. VΙΙΙ 29.) [*](9 SIM. Pl. XV 123;Col.r. r XII 38; Pall. II 18. III 27. 31; Paul Aeg. VII 15.) [*](9 EXC. Orib. I 402 D. (μυρτίτην — κεφαλῇ nonnullis omissis).) [*](18"SIΜ. Pl. XIV 104 (e S. N.).) [*](1 γλεῦκος L: γλεύκ (o superscr.) F 2 ξέστας— περισφήκου (i. e. vers. 25 litt.) om. LQ (ξέστας η superscr. H2): seœtarios XX et cooperis DI εἴκοσι] κ EDi καὶ περισφ. om. Di τρετς ἢ δ μῆνας E: μῆνας τρείς 0rib, 4 πόνον L: πόνους reliqui πέψεις καὶ πόνους 0rib. καὶ πρὸς πέψεις E 5 δυσεν- περίαν Di 6 μιγνυμένου H 7 ἀρτηρίαις HDi) [*](9 num. cap. χqβ΄ Q: χqδ Di. κθ E μυρτίτης δὲ σκευάζεται οἕτως· παρακμάζοντα μύρτα E: μυρτίτης δὲ σκ. οὕτω· μύρτα Di: ὁ δὲ μυρτίτης οὕτως· δεῖ παρακμάζοντα τὰ μύρτα Orib. δεῖ om. Q 10 λαβόντας 0rib. post ἐκθλίβειν 4 litt. del. E 11 καταγγίζειν] κατασταμνίζειν Ε, fort. recte οἱ] ἔνιοι QDi τὸ om. HDi ἔνιοι] οἱ QDi 12 κροθηλοπαιδεύουσιν QDi ξηραίνοντες E 13 κοτύλας τρεῖς αὐστηροῦ addidi ex E Οrib. coll. Dl vinum austerum cotilas tres παλαιοῦ om. 0rib. Dl 14 οὕτως FE 15 δὲ] τε LQ 17 τὰς addidi ex E) [*](18 num. cap. χqγ΄ Q: χqε Di: λ E μυρσινίτης· λαβόντας δεῖ E λαβόντα LQDi 20 τοῦ] τοὺς Di χόας HE2 (α in ras.))
ποιεῖ δὲ οὗτος πρός τε ἀχῶρας καὶ πίτυρα, ἐξανθήματα, οὖλα, παρίσθμια, ὦτα πυορροοῦντα· στέλλει καὶ ἱδρῶτας.
30 καὶ ὁ σχίνινος δὲ ἐοικότως τῷ μυρσινίτῃ σκευάζεται, καὶ ὁ τερμίνθινος ὁμοίως· ἔγκαρποι γὰρ καὶ τούτων οἱ ἀκρεμόνες λαμβάνονται.
καὶ παραπλησίας εἰσὶ δυνάμεως, στυπτικοὶ καὶ εὐστόμαχοι, ῥεύμασί τε ἁρμόζοντες στομάχου, ἐντέρων, κύστεως καὶ αἱμορραγίαις. κατουλοῦσι δὲ καὶ τὰ ῥευματικὰ πάντα ἕλκη ἐπαντλούμενοι, τούς τε περὶ ὑστέραν καὶ ἕδραν ῥευματισμοὺς στέλλουσιν ἐγκαθιζόμενοι.
31 φοινικίτης· λαβὼν φοίνικας τούς χυδαίους πεπείρους βάλε εἰς πιθάκνην τετρημένην πρὸς τῷ πυθμένι καὶ ἐνεσφηκωμένην καλάμῳ πεπισσωμένῳ· τὸ δὲ τρῆμα λίνῳ βεβύσθω· ἐπίχει δὲ ταῖς δέκα χοίνιξιν ὕδατος χοεῖς γ΄, εἰ δὲ μὴ λίαν αὐτὸ γλυκὺ θέλοις εἶναι, πέντε χοεῖς ἐπίχει· ἔα δὲ ἐπὶ ἡμέρας δέκα.
τῇ δὲ ἑνδεκάτῃ ἀφαιρῶν τὸ ἀπὸ τοῦ καλάμου ὀθόνιον ἀποδέχου 2 οἶνον γλυκὺν καὶ παχὺν καὶ ἀποτίθεσο.
ἔστι δὲ ἡδὺς μέν, κεφαλαλγὴς δέ, ποιῶν πρὸς δεύματα διὰ τὸ στύφειν, ὅθεν στομαχικοῖς καὶ κοιλιακοῖς καὶ αἱμοπτυικοῖς ἁρμόζει. ἔνιοι δὲ τὸ αὐτὸ πάλιν τοῦ ὕδατος μίσγοντες δέχονται, καὶ τοῦτο τρίτον ποιοῦσι καὶ τέταρτον καὶ πέμπτον, ὅτε λοιπὸν ὀξίζει.
[*](5 SΙΜ. Pl. XIV 112.)[*](13 SIM. Pl. XIV 102. XXIII 52 (e S. N.).)[*](1 ι E ἄχρι οὗ ἂν LF : ἄχρις ἂν οὗ H: μέχρις οὗ E: ἄχρις ἂν Di 2 λχοεῖς β F χόες E: om. HDi ὑπολειψθῶαι QDi post ἀπολ. add. ἢ τὸ ἥμισυ Di, superscr. H2: donec duo supersint Pl. διυλίσαντα Di 3 καὶ om. LQDi)[*](5 num. cap. κ𝒢δ΄ Q: χ𝒢q Di: λα E σχοίνινος H δὲ om. E post σκευάξεται nov. cap. (λβ E, χ𝒢ζ Di) inc. EDi 9 στομάχου καὶ ἐντέρων E 10 καὶ addidi αἱμορραγίας LQDi καταντλοῦσι F πάντα om. E)[*](13 num. cap. χ𝒢έ Q: χ𝒢η Di: λγ E φοινικίτης οἷνος σκεύαζεται οὕ τως E τοὺς] τὰς Di 14 πρὸς] ἐν QDiE (corr. E2) ἐσφηνωμένην Di 16 καὶ ἐπίχει Ε ἐπίχες HDi τοῖς QDi (de L non constat) ι F χόεας E: χόας HDi γ΄] τρεῖς FDi 17 ἐθέλοις E (ἐ del. E2): θέλεις reliqui αὐτὸ εἶναι E χοεῖς scripsi: χόεας Ε: χόας (ut videtur) reliqui 19 καὶ παχὺν om. L 20 ποιῶν δὲ E 22 πάλιν τὸ αὐτὸ E μιγνύντες E 23 τρίτον τοῦτο E πέμπτον] ε F post κέμπτον add. καὶ ἕκτον Ald.)32 καὶ ὁ τροχίτης δέ, ὅν ἔνιοι συκίτην καλοῦσιν, ἐν Κύπρῳ σκευάζεται ὁμοίως τῷ φοινικίτῃ, διαφέρει δὲ ὅτι ἐπὶ τούτου ἔνιοι ἀντὶ τοῦ ὕδατος στεμφύλων ἀπόβρεγμα νεοθλίπτων τὸ ἴσον μέτρον βάλλουσιν· ἰσχάδες δὲ λαμβάνονται αἱ χελιδόνιοι καλούμεναι ἢ Φοινίκιαι -μέλαιναι δέ εἰσι — καὶ ἀποβρέχονται, ὡς προείρηται· μετὰ δὲ ἡμέρας δέκα ἐκλαμβάνεται τὸ ὑγρόν, καὶ ἐκ δευτέρου τε καὶ τρίτου ἐπιχεῖται τοῦ ἐκ τῶν στεμφύλων ἀποβρέγματος τὸ αὐτὸ μέτρον.
2 ὁμοίως δὲ ἐκ διαστημάτων ἐκλαμβάνεται τὸ τέταρτον καὶ πέμπτον ἀπόβρεγμα ὀξίζον, ᾧ ἀντὶ τοῦ ὄξους χρῶνται.
λεπτομερὴς δέ ἐστι καὶ φυσώδης καὶ κακοστόμαχος, ἀποστρέφων ὄρεξιν, εὐκοίλιος μέντοι καὶ οὐρητικός. κατασπᾷ δὲ καὶ ἔμμηνα καὶ γάλα μὲν δαψιλὲς ποιεῖ, αἷμα δὲ φαῦλον κατασκευάζει, καὶ ἐλεραντιάσεως ποιητικός ἐστιν ὡς καὶ τὸ ζῦθος.
3 ἔνιον δὲ καὶ ἁλῶν τοῖς ἓξ κεραμίοις ξέστας ἐμβάλλουσι δέκα, οἱ δὲ ἅλμης κεράμιον, δυσμετάβλητον καὶ εὐκοίλιον ἔσεσθαι διανοούμενοι. οἱ δὲ καὶ θύμον καὶ μάραθον προυποτιθέασι τῷ πυθμένι, εἶτα τὰς ἰσχάδας, καὶ ἐναλλὰξ τοῦτο ποιοῦσιν, ἄχρις οὗ πληρώσωσι τὸ ἀγγεῖον.
33 σκευάζεται καὶ ὁ ἐκ τῶν συκομόρμων ὡσαύτως. ὄξος δὲ γίνεται δριμὺ διὰ τὸ μὴ ἐξισχύειν τὴν δύναμιν αὐτῶν φυλάσσειν τὴν γλυκύτητα τοῦ ῥυέντος.
34 ὁ δὲ ῥητινίτης κατὰ τὰ ἔθνη σκευάζεται ποικίλως· [*](1 SIM. Pl. RIv 102 (e S. N.).) [*](23 SIM. Pl. XIV 124. XXIII 46. Cels. II 24.) [*](1 num. cap. χ𝒢q΄ Q: χ𝒢θ Di: λδ E τροχίτης L: trochin Pl: τραχύτης F : τραχίτης EF (ind.): κατορχίτης HDi: cacocru Dl δὲ om. QL δὲ οῖνος E 2 οὕτως ὡς ὁ φοινικίτης H διαφέρων (om. δὲ) E δὲ om. F 3 τοῦ om. QDi 4 λαμβάνονται om. H ad χελιδόνιοι cf. Pl. XV 71 5 λεγόμεναι E φοινίκειαι F: φοινικαί HDi καὶ ὠς προείρηται ἀποβρ. E 6 ι΄ Q 7 τε] δὲ E: om. Di ἐκ τρίτου E ἐκ τοῦ τῶν H 8 ἀποθλίμματος E δὲ, καὶ E 9 λαμβάνεται (sequ. ras. v. 21/2) E post τὸ del. τε (ut videtur) E2 δ΄΄ καὶ ε΄΄ F ὁμοίως ὀξίξον HDi 10 τοῦ om. E 13 μὲν addidi 14 ἐστι ποι- ητικός QDi πεπτικός L 15 q QE συνενβάλλουσιν ξέστας ι E: ξέστας ι ἐμβάλλουσιν Q 16 δυσμετάβλητος καὶ εὐκοίλιος Q 17 προστιθέασι HDi 18 ἰσχιάδας F 19 ἄχρις οὗ ἂν F: ἄχρη ἂν οὗ E: ἄχρις ἂν HDi) [*](20 num. cap. χ𝒢ζ΄ Q: ψ Di: λε E δὲ καὶ QEDi συκομορρέων H: συκο- μώρων L οὕτως H 21 ad ἐξισχύειν cf. Ep. ad Eph 3, 18.) [*](23 num. cap. κ𝒢η΄ Q: ψα Di: λq E ὁ δὲ ῥητινείτης οἶνος E καὶ κατὰ EDi τὰ om. LQ ἔσθη E σκευάζεται om. E ποικίλως addidi)
κεφαλαλγεῖς δὲ πάντες οἱ τοιοῦτοι καὶ σκοτωματικοί, πεπτικοὶ 2 μέντοι καὶ διουρητικοί, καταρροιζομένοις καὶ βήσσουσιν ἁρμόζοντες, κοιλιακοῖς, δυσεντερικοῖς, ὑδρωπικοῖς καὶ ῥοικαῖς γυναιξί, τοῖς τε ἐν βάθει εἱλκωμένοις ἔγκλυσμα. στυπτικώρετος μέντοι τοῦ λευκοῦ ἐστιν ὁ μελανίζων.
35 στροβιλίτης δὲ σκευάζεται ἐναποβρεχομένων τῷ γλεύκει στροβίλων προσφάτων τετρυγημένων καὶ τεθλασμένων· ποιεῖ δὲ τὰ αὐτὰ τῷ ῥητινίτῃ. ἐὰν δὲ γλυκεῖ ἐναποβρέξας τις τοὺς στροβίλους ἑψήσῃ, ἁρμόζει καὶ φθινώδεσιν ἱκανῶς πινόμενος.
36 ὁ δὲ κέδρινος ἢ ἀρκεύθινος ἢ κυπαρίσσινος ἢ δάφνινος ἢ πιτύινος ἢ ἐλάτινος σκευάζεται ὁμοίως· χρὴ γὰρ τὰ ξύλα νεότμητα σχίζοντας, ὅτε τὸν καρπὸν ἐκδίδωσι, τιθέναι πρὸς ἥλιον ἢ ἐν βαλανείῳ ἢ πρὸς πυρί, ὥστε συνιδρῶσαι, καὶ μίσγειν τῷ χοεῖ τοῦ οἴνου μνᾶν μίαν, καταστήσαντάς τε ἐᾶν δύο μῆνας, εἶτα μεταγγίζειν καὶ ἡλιάσαντας ἀποτίθεσθαι. πληροῦν δὲ δεῖ τὰ ἀγγεῖα ἐπὶ τῶν σκευαστῶν οἴνων· ἀποξύνει γάρ τὰ ἀπόκενα.
[*](17 SIM. Pl. XIV 112 (e S. N.).)[*](1 πλεονάζει ὠς ἐν γ. E ὁ om. QDi 2 τὸ ψύχειν Di: τὰ ψύγη F παραπλακῇ LQDi 3 ῥητίνῃ addidi ex E 4 ἀπιθοῦσι L: ἀπειθοῦσι F 8 τοῖς καταρροιξ. E 10 γυναιξί om. E τε E: δὲ reliqui ἡλκωμένοις LQDi)[*](12 num. cap. χ𝒢θ΄ Q: ψβ Di: λζ E δὲ οἶνος E γλυκεῖ 13 τετρυ- γημένων E: ποιυ μένων (sic) L: recentes et maritimos Dl: om. reliqui 14 τῷ addidi γλυκεῖ FEDl: γλεύκει reliqui, cf. D. I 69, 4 p. 66, 9)[*](17 num. cap. ψ΄ Q: ψγ Di: λη E ὁ δὲ δρύινος καὶ κέδρινος καὶ ἀρκεύ- θινος καὶ κ. καὶ δ. καὶ π. καὶ ἐλάτινος οἶνος Ε κέδινος ναρκωθινὸς L 20 ἥλιον βαλανείῳ ἢ πρὸς πυρὶ L: ἡλίῳ ἢ βαλανείῳ ἢ πυρί (πρὸς ἥλιον ἢ ἒν βαλανείῳ ἢ ὅλως πρὸς π. corr. H2): aut sole aut in balneo siccanda sunt Dl πρὸς om. Di τῷ πυρὶ E 21 χοὶ DiQ: χόει E μίαν om. E κτατή- σοντας L: κατασταθμίσαντας E: καταμίξαντας QDi: correxi 22 μῆνας δύο H: μῆνας Di: β΄ μῆνας F μνᾶς E ἀποθέσθαι E 23 δεῖ om. L σκευαστῶν Di: σκευασίμων LQ: σκενασιτῶν E 24 γὰρ] τε L, fort. δὲ ἀπο- κείμενα L)2 ἄθετοι μέντοι οἱ φαρμακώδεις οἶνοι τοῖς ὑγιαίνουσι. θερμαντικοὶ δὲ πάντες οὗτοι, οὐρητικοί, ὑποστύφοντες· ὁ μέντοι δάφνινος θερμαντικώτερος.
γίνεται δὲ καὶ ἐκ τοῦ καρποῦ τῶν μειζόνων κέδρων οἶνος· δεῖ δὲ τῷ χοεῖ τοῦ γλεύκους ἡμιμναῖον κεκομμένων τῶν κεδρίδων μεῖξαι, ἡλιάσαι τε ἐφʼ ἡμέρας μ΄, μετὰ δὲ ταῦτα διυλίζειν καὶ μεταγγίζειν. γίνεται καὶ ὁ ἐκ τῶν ἀρκευθίδων τοῦ καρποῦ ὁμοίως τῷ κεδρίτῃ, τὰ αὐτὰ ποιῶν.
37 κεδρίτης δὲ γίνεται οὕτω· κεδρίαν πλύναντες ὕδατι γλυκεῖ διακλύζουσιν ἕκαστον κεράμιον κυάθῳ ἐνί, καὶ οὕτως πληροῦσι γλεύκους.
θερμαντικὸς δὲ καὶ οὗτος γίνεται καὶ λεπτυντικός, βηχὶ παλαιή ἁρμόζων δίχα πυρετῶν καὶ πόνοις θώρακος καὶ πλευρῶν, στρόφοις, ἕλκεσι τοῖς ἐν κοιλίᾳ καὶ ἐντέροις, ἐμπυικοῖς, ὑρωπικοῖς, ὑστερικαῖς· ποιεῖ καὶ πρὸς ἕλμεις καὶ πρὸς ῥίγη, βοηθεῖ καὶ θηριοδήκτοις καὶ ἑρπετὰ κτείνει, ὠταλγίας τε ἐνσταζόμενος ἰᾶται.
38 ο ἶνος πισσίτης σκευάζεται διὰ πίσσης ὑγρᾶς καὶ γλεύκους· δεῖ δὲ τὴν πίσσαν πλύνειν πρῶτον μὲν θαλάσσῃ ἢ ἅλμῃ ἐφʼ ἱκανόν, μέχρι ἄν λευκανθῆ, καὶ ἡ θάλασσα καθαρὰ ἀπορρέῃ, ἔπειτα ὕδατι γλυκεῖ, καὶ τοῖς ὀκτὼ χοεῦσι μίσγειν [*](4 SIM. Pl. XIV 112 e S. N.).) [*](9 SiM. Pl. l. s. XXIII 52.) [*](18 SIM. Col. r. r XII 23; Plut. quaest. conv. V 3 (676 C); Pl. XXIII 46 sq.) [*](18 EXC. Orib. I 403 D. (οἶνος — ἄοθματα).) [*](2 οὗτοι om. HDi καὶ ὑποστύφοντες E 3 θερμαντικώτατος Ε 4 nov. cap. (λθ) nc. E κεδρίδων LE, at cf. D. I 77, 4 (77, 24) Pl. XXIV 24 τῶν κεδρίδων τῶν μειζόνων E εἰς τὸν χοῦν E κεδρίνων F 6 ἐᾶσαί τε ἐπὶ ἡμ. E 7 a γίνεται cap. μ inc. E ἐκ τοῦ τῶν ἀρκ. καρποῦ Spr. ὁ addidi 8 καὶ τὰ αὐτὰ E) [*](9 num. cap. ψά Q: ψε Di: μα E δὲ ρῖνος E οὕτως FE: ρὕτω reliqui 12 οὕτως E 13 καὶ addidi 15 ὑδρωπικσῖς ἐμευικοῖς E ποιεῖ—ῥίγη om. QL, superscr. H2: verba D. esse testatur Dl ἕλμις E: ἕλμινς Di: ἐλμινθας H2 πρὸς (alt.) fort. delendum, cf. D. vol. II praef. XXI 16 καὶ (Pr.) om. HDi καὶ (alt.) om. Di ὠταγίαν E) [*](18 num. cap. ψβ΄ Q: ψq Di: μβ E κισσίτης δὲ οῖνος 0rib. κισσινεί- της E post σκευάζεται del. οὕτως E2 19 πρῶτον πλύνειν θαλ. QDi ἢ om. L 20 ἄχρι ἂν 0rib.: ἄχρη οὗ E: μέχρις ἂν QDi 21 η 0rib.EFDi)
ἔστι δὲ θερμαντικός, πεπτικός. σμηκτικός, ἀνακαθαρτικός, 2 εὔθετος τοῖς περὶ θώρακα, κοιλίαν, ἧπαρ, σπλῆνα, ὑστέρας πόνοις δίχα πυρετοῦ καὶ χρονίοις ῥεύμασι καὶ ἑλκώσεσι τῶν ἐν βάθει· ποιεῖ καὶ πρὸς βῆχας, βραδυπεψίας, πνευματώσεις, ἄσθματα, καὶ πρὸς στρέμματα δὲ μᾶλλον τοῦ ὄξους μετʼ οἰσυπηρῶν ἐρίων.