De materia medica

ἔνιοι δὲ μνᾶν μίαν πρὸς 2 ὄξους ξέστας ε΄ μίσγουσιν· οἱ δὲ αὐτόθεν καθάραντες δίχα τοῦ ξηρᾶναι τὸν ἴσον σταθμὸν βάλλουσι καὶ ἐῶσι μῆνας q΄ γίνεται δὲ τὸ τοιοῦτον τμητικώτερον.

εὐθετεῖ δὲ διακλυζόμενον μὲν πρὸς οὖλα μυδῶντα, στέλ. λον καὶ στερροποιοῦν αὐτά, καὶ πρὸς ὀδόντας κινουμένους καὶ τάς περὶ στόμα δυσωδίας, ἱκανῶς ἀνασκευάζον αὑτάς, καταρροφούμενον δὲ τόν τε βρόγχον στερεὸν καὶ τυλώδη ποιεῖ καὶ τὸν ἦχον εὔτονον καὶ λαμπρὸν ἀποτελεῖ.

παραλαμβάνεται δὲ καὶ 3 πρὸς στομαχικούς καὶ δυσπεπτοῦντας καὶ ἐπιλημπτικούς, σκοτοδινιῶντας, μελαγχολικούς, ἀπηλιθιωμένους, ἔτι δὲ καὶ πρὸς ὑστερικὰς πνίγας καὶ σπλῆνας ὑπερόγκους καὶ ἰσχιάδας· ἀναλαμβάνει δὲ καὶ τοὺς λίαν ἀσθενεῖς, καὶ τὸ σῶμα ὑγιεινὸν καὶ εὔχρουν κατασκευάζει. ἐστι δἐ καὶ ὀξυδερκές, καὶ πρὸς δυσηκοίαν [*](1 SIM. Pl. XX 97 sq. XXIII 59; Col. r r XII 34; Gal. XI 377; Ps. Gal. XIV 567: Geop. VIII 42 (cf. Pall. VIII 8, 2).) [*](1 EXC. Orib. I 397 D. (τὸ δὲ—ἀποτίθεσο, δίδου—πλεῖον); Pall. VIII 8, 1 (e G. M. — Diosc); Paul. Aeg. VII 11 (167 ed. Bas ).) [*](12 SIM. D. eup. I 78 (133) — I 77 (132) — I 84 (136) — I 92 (139) — 17 eup. I 18 (103) — II 86 (296).) [*](1 num. cap. χπά Q: χπγ Di: ιη E tit, περὶ ὄξους σκιλλητικοῦ HDi: περὶ σκιλλ. ὄξους F σκιλλητικὸν libri: σκιλλιτικὸν F (in ind.), fort. recte 2 τοῦ- τον τὸν τρόπον 0rib.QDi 3 καὶ ξηράνας E 4 ἐπὶ om. L μίαν om. EDi 5 ιβ libri: ἕξ Οrib., at cf. Pall. l. s. in aceti acerrimi duodecim seœta- riis merges καὶ ἔα] ἄφες τε EDi ἡμέρας ξ ἒν ἡλίω E: ἡμέρας ἐν ἡλίῳ ζ΄ Di ἑξήκοντα L: ξ EF Paul. Aeg: ζ΄ (ut videthur) H: μ Col. Pall.: XL aut LX Dl: μῆνας ἕξ Οrib. 6 ἐμβρέχεσθαι E τὸ ἀγγ. ἐπιμελῶς Di 7 καὶ om. L ἐκπιάσας E 8 μίαν addidi e Paul. 9 ε] q ἢ θ E: quinque seœt tarios Dl καθάραντες EDi: καθαίροντες L: καθήραντες Q 10 τὸν σταθμὸν ἴσον Di 11 τμητικότερον τὸ τοιοῦτον Ε 12 μὲν addidi ex E 13 στερεοποιοῦν E πρὸς om. QDi 14 τὸ στόμα EDi στόμαχον LQ σηπεδόνας καὶ δυσω- δίας DiH2 κατασκευάζον Q αὐτήν H: om. Di 15 στερεοῖ LQDi (om. καὶ τυλ. π. Di) τυλώδη] σαρκώδη Serap. ποιιῖ om. E τὸν ἦχον post λαμπρὸν colloc. LQ 16 καὶ (alt.) om. Di 17 καὶ (alt.) om. Di ἐπιλήπτους Q post σκο- τοδινιῶντας add. τε καὶ E 18 post μελ. add. καὶ E ἀπηλιθωμένους LQ καί om. L 20 λίαν] ἄγαν E 21 δυσηκοίας EQ)

18 ὁ δὲ ἀπὸ τῆς σκίλλης ρἶνος γίνεται οὕτω· κατατεμών, ὡς εἴρηκα, τὴν σκίλλαν ξήρανον ἐν ἡλίῳ, ἔπειτα κόψον αὐτῆς μνᾶν μίαν καὶ διασήσας λεπτῷ κοσκίνῳ ἔνδησον ὀθονίῳ ἀραιῷ καὶ κάθες εἰς γλεύκους καλοῦ καὶ προσφάτου ξέστας εἴκοσι, τρίμηνόν τε ἔα βραχῆναι· μετὰ δὲ ταῦτα μετεράσας τὸν οἶνον εἰς ἕτερον ἀγγεῖον ἀπόθου περισφηκώσας ἐπιμελῶς.

2 ἔνεστι δὲ καὶ ὑγρᾷ χρῆσθαι τῇ σκίλλη ἐπιτέμνοντα αὐτὴν γογγυλοειδῶς τρόπον καὶ τὴν ὁλκὴν διπλασιάσαντα· δεῖ δὲ ἡλιάζειν ἐπὶ ἡμέρας μ΄ καὶ παλαιοῦν ἄγαν. ἔτι δὲ καὶ οὕτω σκευάζεται ὁ προειρημένος οἶνος· λαβὼν σκίλλης κεκαθαρμένης καὶ ἐντετμημένης μνᾶς τρεῖς κάθες εἰς γλεύκους καλοῦ μετρητὴν ταλικὸν καὶ πωμάσας ἔασον μῆνας ἕξ, εἶτα ὑλίσας καὶ μετεράσας ἀπόθου.

3 εὐθετεῖ δὲ πρὸς ἀπεψίας καὶ διαφθοράς τροφῆς καὶ τοὺς ἀπεμοῦντας ταύτην, ἐφʼ ὧν τε πάχος ἔγκειται στομάχῳ ἢ κοιλίᾳ, σπληνικοῖς, ἰκτερικοῖς, καχέκταις, ὑδρωπικοῖς, δυσουροῦσι, δτροφουμένοις, πνευματουμένοις, παραλυτικοῖς, σκοτωματικοῖς, ῥίγεσι χρονίοις, σπάσμασι, καταμηνίων τε ἀγωγός· [*](5 SIM. pl. XIV 106, xx 65. Col. r. XII 33; pallad. XIII 6. cf. Gal). XI 377.) [*](5 EXC. Orib. I 398 D.) [*](1 ἐνσταγῆναι Di post ἐγχυματίζηται add τις E καὶ καθόλου δὲ] καθόλου τε E καὶ om. H: post δὲ coll. LF δὲ om. Di 2 πάντα E ἑλκώσεων HDi post ἐντός add. καὶ κεφαλαλγιῶν καὶ νευρικῶν Di, superscr. H2 δίδοται Di 3 ἡμέραν] ἑκάστην προσαύξων DiE2 (ρος et ων in ras.) 4 β EF διδόασιν πίνειν E ἢ om. Orib. E πλείω Οrib.) [*](5 num. cap. χπβ΄ Q: χπδ Di: ιθ E tit. περὶ ρἴνου τοῦ ἀπὸ σκίλλης Η : οἶνος ἀπὸ σκίλλης F: περὶ οἴνου σκιλλητικοῦ Di οῖνος σκιλλητικὸς E οὕτω QLDi: οὕτως E 6 κόψον L: κόψας reliqui 7 μίαν) α Di 8 καταθὲς L 9, κ HEDi ἔασον ἐμβρέχεσθαι E: ἔασον βραχῆναι Di μεταρράσας QL: μετάρας Ε :μεταβαλὼν Di 10 περισφικώσας Q 11 ὑγρᾷ τῇ σκίλλῃ QDi ἐντέμνοντας E: ἐπιτέμ- νοντα reliqui γογγυλίδος τρόπον Di 12 τρόπον add. QL: τὸν τρόπον E: de- levi διπλασιάσαντας E 13 καὶ (alt.) om. L οὕτως E 14 ἐντετμημένης καὶ κεκαθαρμένης QDi 15 γ EDi 16 καὶ μῆνας ἕξ (q F) ἔασον πωμάσας QDi διυλίσας 0rib, fort. recte 17 ἀποτίθου E 19 ἀψεμοῦντας E ἐν κοιλίᾳ παράκειται ἢ στομάχῳ EDi 20 ἰκτερικοῖς post. ὑδρωπικοῖς coll. QLDi, at cf. Dl spleniticis et ictericis et cacecticis prestat effectum καὶ καχέκταις HDi καὶ ὑδρωπικοῖς HDi δυσουριῶσιν H 22 ῥίγεσι χρονίοις σκοτωματικοῖς QEDi τε] δὲ L)

19 οἱ δὲ διὰ θαλάττης οἶνοι ποικίλως σκευάζονται· οἱ μὲν γὰρ εὐθέως μετὰ τὸ τρυγηθῆναι τὴν σταφυλὴν μειγνύουσι θάλασσαν, οἱ δὲ προθειλοπεδεύουσι καὶ οὕτω πατοῦσι μειγνύντες θάλασσαν, οἱ δὲ σταφιδώσαντες τὴν σταφυλὴν βρέχουσιν ἐν πίθοις μετὰ θαλάσσης καὶ οὕτω πατοῦντες ἐκθλίβουσι· γίνεται δὲ ὁ τοιοῦτος γλυκύς.

οἱ μέντοι γε πρὸς 2 τὴν πόσιν αὐστηρότεροι σκευαζόμενοι ποιοῦσι καὶ πρὸς πυρετῶν ἀνασκευήν, εἰ μή γε παρεῖεν Ἀμινναῖοι, καὶ πρὸς κοιλίας ὑπαγωγήν, καὶ ἐμπύοις καὶ σκληροκοιλίοις καὶ ὅσοι ὑπὸ τῶν Ἀμινναίων ψαύονται κεφαλῆς· κακοστόμαχοι μέντοι καὶ οὗτοι καὶ πνευμάτων γεννητικοί.

οὐκ ἄχρηστον δὲ ὑπογράψαι νομίζομεν πρὸς τὸ πλήρη τὴν 3 ἱστορίαν τοῖς φιλιατροῦσι γενέσθαι καὶ τὴν τῶν ποικιλωτέρων οἴνων σκευασίαν, οὐχ ὅτι πολλή ἐστιν ἢ ἀναγκαία ἡ χρῆσις αὐτῶν ἀλλʼ ἵνα κατὰ μηδὲν αὐτῶν ἐλλείπειν δοκῶμεν. εἰσὶ δὲ αὐτῶν ἔνιοι ἧττον περίεργοι καὶ πίπτοντες εἰς τὴν χρῆσιν, ὡς οἱ διὰ τῶν κυδωνίων καὶ ἀπίων καὶ κερατίων, ἔτι καὶ μύρτων σκευαζόμενοι.

27 ῥοδίτης δὲ οὕτω σκευάζεται· ῥόδων ξηρῶν ἐπετείων [*](3 SIM. Pl. XIV 103, cf. Pall. III 25, 11.) [*](8 SIM. Pl. XIV 98 (e S. N.).) [*](13 SIM. Pl. XIV 103; Pall. IV 10, 10, Geop. VIII 20: Paul Aeg. VII 15 (279).) [*](13 EXC. 0rib. I 401 D. (ῥοίτης—κοιλίας).) [*](18 SIM. Pl. XIV 106; Pall. VI 13; Geop. VIII 2.) [*](18 EXC. Orib. I 401 D. (ῥοδίτης — ῥοδόμηλι).) [*](2 κοιίιακοτε om. L) [*](3 num. cap. χπη΄ Q: χ𝒢 Di: κδ Ε ἀπίτης οἶνος E ὥσπερ ἡ πρώτη τοῦ κυδωνίτου οἴνου καὶ γλεύκους σκευασία Ε 4 οἱ om. L ab καὶ ὁ nov, cap. inc. E (κε)DI 5 καὶ ρὔων om. LFE, at cf. Pl. XIV 103 6 ῥεύματα τε E) [*](8 num. cap. χπθ΄ Q: χ𝒢α Di: κq E ὁ δὲ οἰνάνθινος QDi δὲ addidi ex E οὕτω Di 9 βρυούσης—κάθες (i. e. vers. 25 litt.) om. LQ (βρυούσης ξηρὸν μνᾶς β superscr. H2): βρυούσης καὶ ξηρᾶς μνᾶς β κάθες E, at confer Dl. siccas in sole et teres minas duas et mittis in musti amfora I, cf. Pl. l. s. 11 ἢ ἄνορεξίαν E καὶ κοιλιακοὺς E 12 καὶ δυσεντερικούς EDi) [*](13 num. cap. χq΄ Q: χ𝒢β Di: κζ E ὁ ῥοίτης δὲ οἰνος DiΗ ῥοή- της E οἶνος om. Οrib. E οὕτω DiH ῥοὰς QE ἀμυρηνοὺς F 14 ἀπό- θνυ ἢ] καὶ Οrib.: om. QL, del. E2, at cf. Dl accipis grana ipsa, tundes et eœ- primes et repones, aut si volueris coces ita, ut ad tercias redeat 15 ἀφεψήσας 0rib. E τὸ addidi ex 0rib. E 17 στεγνοκοίλιος Orib. καὶ οὐρητικός om. Οrib. Dl) [*](18 num. cap. χqα΄ Q: χ𝒢γ  Di: κη E οὕτως FE σκευάζεται οὕτως E: σκευάζεται om, Orib. μνᾶν ῥόδων Orib. E ἐπετείων Orib.: ἀφετίνων LE2 (in ras.): non veteris Dl: om. QDi)

2 χρήσιμος δὲ ἀπυρέτοις πρὸς στομάχου πόνον καὶ πέψεις ἐπιπινόμενος, πρός τε καθύγρους κοιλίας καὶ δυσεντερίας. σκευάζεται δὲ καὶ διὰ χυλοῦ ῥόδων καὶ μέλιτος μειγνυμένων, ὅ καλεῖται ῥοδόμελι, ἁρμόζον πρὸς τὰς ἐν ἀρτηρίᾳ τραχύτητας.

31 φοινικίτης· λαβὼν φοίνικας τούς χυδαίους πεπείρους βάλε εἰς πιθάκνην τετρημένην πρὸς τῷ πυθμένι καὶ ἐνεσφηκωμένην καλάμῳ πεπισσωμένῳ· τὸ δὲ τρῆμα λίνῳ βεβύσθω· ἐπίχει δὲ ταῖς δέκα χοίνιξιν ὕδατος χοεῖς γ΄, εἰ δὲ μὴ λίαν αὐτὸ γλυκὺ θέλοις εἶναι, πέντε χοεῖς ἐπίχει· ἔα δὲ ἐπὶ ἡμέρας δέκα.