De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

106 στυπτηρίας δὲ σχεδὸν πᾶν εἶδος ἐπὶ τῶν αὐτῶν ἐν τῇ Αἰγύπτῳ μετάλλων εὐρίσκεται· γεννᾶται δὲ καὶ ἐν ἄλλοις τόποις, ὡς ἐν Μήλῳ, ἐν Μακεδονίᾳ, ἐν Λιπάραις, Σαρδόνι. Ἱεραπόλει τῆς Φρυγίας, Λιβύῃ, Ἀρμενίᾳ, καὶ ἐν ἄλλοις δὲ τόποις πλείοσιν ὥσπερ ἡ μίλτος.

ἐστι δʼ αὐτῆς εἴδη πλεῖστα, πρὸς δὲ ἰατρικὴν χρῆσιν λαμβάνεται ἡ σχιστή τε καὶ ἡ στρογγύλη καὶ ἡ ὑγρά.

ἀρίστη δὲ 2 [*](13 SIM. Pl. XXXV 183 sq. (e S. N.).) [*](13 EXC. Pap. Lugd II 247 (εἴδη — ἀποπνέουσαν); Orib. XIII s. v. (εἴδη — ἀποπνέουσαν); cf. Orib. V 82 (D.); Ps. Gal. simpl. s. v. alumen; de virtute medica cf. Gal. XII 236 (~ Aet. II 74).) [*](1 εὔθλαστον PLE2: εὔθραυστον QDi: om. pap. Orib.E Dl, glossam delevi εὐλέαντον] εὐανθῆ Orib., at cf. Pl. melior quo magis rufa quoque magis virus redolens (βαρύοζος) ac pura friabilisque: Dl eligenda est colori rufo valde, citius se terens, munda τε] δὲ Orib. τῇ χρόᾳ Orib.pap.E 2 τὴν ἀποφορὰν pap. 5 φθειρίασιν E 6 ποιεῖ om. E καὶ om. Q 7 καὶ κύστει καὶ στόματι E στόμασιν HADi καὶ τὰ λοιπὰ ἐξανθήματα Di: καὶ πρὸς τὰ λοιπὰ ἐξ. Spr. 9 τῇ ῥητίνῃ Di καὶ (alt.) om. Di, del. E2 10 ἀνελκομένου L, fort. recte 11 σὺν μέλιτι EDi 12 δίδοται] ἄριστόν ἐστι Di: om. E) [*](13 num. cap. ψο´ O: ψο𝔮 Di: ριδ E tit. περὶ στυπτηρίας QDi post σχεδὸν mg. add. (cum sig. in textu) Ἀριστον A 14 post εὑρίσκεται add. ἐστι (ἔστιν E) γὰρ ἡ σχιστὴ οἱονεὶ τῆς βωλιτιδος ἄνθος non solum omnes libri sed etiam Dl: versum delevi Spr. duce, cf. Salm. Pl. ex. 821 mg. inf. add. ὑγρὰ στυπτηρία ἐστὶν ἡ πλακίτης ἡ ἀπὸ φιλαδελφίας φερομένη ἧ οἱ βαφεῖς χρῶνται E 15 ὡς addidi ex E post Λιπάραις add. καὶ Di, superscr. A2 σαρδόνῃ F: σαρδονία EDiHA2 16 καὶ ἱεραπόλει Di δὲ addidi ex EDi 17 πλείοσι τόποις A ἡ om. O 18 παραλαμβάνεται· ταῦτα ἡ σχιστή E 19 σχιστὴ ὑπάρχει Q)

76
ὑπάρχει ἡ σχιστή, καὶ ταύτης ἡ πρόσφατος καὶ λευκὴ ἄγαν καὶ βαρύοζος, στύφουσά τε εὐτόνως καὶ ἄλιθος, ἔτι δὲ οὐ πεπιεσμένη βωληδὸν ἢ σχιδακηδόν, ἀλλὰ διεξασμένη κατὰ μονάδας πολιαῖς θριξὶν ἐμφερεῖς, οἵα ἐστὶν ἡ λεγομένη τριχῖτις, γεννωμένη δὲ ἐν Αἰγύπτῳ. εὑρίσκεται δὲ λίθος ἐμφερὴς αὐτῇ ἄγαν, ὃν διακριτέον τῷ τῆς γεύσεως κριτηρίῳ, μὴ στύφοντα. τῆς δὲ στρογγύλης ἡ μὲν χειροποίητος ἀδόκιμος ὑπάρχει.

3 γνωρίζεται δὲ ἐκ τοῦ σχήματος. παραλημπτέα δὲ ἂν εἵη ἡ φυσικῶς στρογγύλη καὶ πομφολυγώδης, ὑπόλευκός τε καὶ στύφουσα ἐρρωμένως, ἔτι δὲ ἐπὶ ποσόν τι ὠχρότητος ἅμα καὶ λιπαρίας ἔχουσα· πρὸς δὲ τούτοις ἄλιθός τε καὶ εὐθρυβὴς καὶ γένει Μηλία ἢ Αἰγυπτία. τῆς δὲ ὑγρᾶς τὴν μάλιστα διαφανῆ προκριτέον καὶ γαλακτώδη, ὁμαλήν τε καὶ διόλου χυλώδη, ἔτι δὲ ἄλιθον καὶ πυρῶδες ἀπονέουσαν.

4 δύναμιν δὲ ἔχουσι θερμαντικήν, στυπτικήν, τῶν ἐπισκοτούντων ταῖς κόραις ἀποκαθαρτικήν, τήκουσι δὲ καὶ τὰς ἐπὶ τῶν βλεφάρων σάρκας καὶ τὰ ἄλλα ὑπερσαρκώματα. ἐνεργεστέραν δὲ τῆς στρογγύλης τὴν σχιστὴν ἡγητέον· καίονται δὲ καὶ ὀπτῶνται ὡς χαλκῖτις. ἴσχουσι δὲ καὶ σηπεδόνας καὶ αἱμορραγίας, οὖλά τε πλαδῶντα στέλλουσι, καὶ ὀδόντας σειομένους κρατύνουσι σὺν ὄξει ἢ μέλιτι.

5 ἄφθας δὲ ὠφελοῦσι σὺν μέλιτι καὶ ἐξανθήματα, καὶ ῥεύματα ἐν ὠσὶ σὺν πολυγόνου χυλῷ. [*](15 SIM. Pl. l. s. 186. 188. 189. D. eup. I 52 (116) — 20 Pl. 188. 189. eup. I 209 (203) — Pl. 186 eup. I 77 (132) — 21 eup. I 82 (135) — 22 Pl 186. 189 eup. I 57 (121).) [*](1 ἡ (pr.) om. P ταύτης δὲ pap. 2 βαρύοζος LQA. (καὶ ἄλιθος superscr. H2): ἄριζος pap. Orib.: ἀριοξος P: ἄρυσος ///////// (c. 9 litt. ἢ βαρύοζος? del. E2) E: ἄλιθος Di: quam aer ut aura rapiat (ἀερίζουσα?) Dl εὐτόνον F καὶ ἄλιθος om. Di ἔτι] ἔστι Q δὲ] τε E 3 διεξασμένη E: ἐξασμένη pap. PLHADi: ἐξαμμένη Orib.: ἐξαμμένη (σ superscr.) F: separans se sicut capilli Dl μόνας P 4 ἐμφερός pap.: ἐμφερῶς Orib.EODi: ἐμφερῆ A: correxi τριτις P 5 post δὲ (alt.) add. καὶ Di ἐμφερέστατος ἄγαν αὐτῇ E 6 ἄγαν om. Orib. ὡς μὴ E ὑποστύφοντα A 7 δὲ] μέντοι H μὲν om. ODi 8 δὲ (alt.)] γὰρ Q 10 ἔτι τε pap.: ἐπί τε Di ἐπὶ om. HDiOrib. pap. ποσάν P: post ποσόν 2 litt. del.΅ E2 τι addidi 11 τε om. Orib.EO 12 γένει μάλιστα ἡ αἰγυπτιακή E2 14 λιθον P τυρῶδες pap. Orib.Di, superscr. A2: cum quodam igniculo caloris Pl. ἀναπνέουσαν FA 15 post στυπτικήν add. ἀποθεραπευτικήν Di: mg. add. (cum ?? in textu) καθαρτικήν E, fort. recte cf. Dl 16 ἀποκαθαρτικὴν τῶν ἐπισκ. EDi ἀνακαθαρτικήν Q τήκουσαν QDi 19 fort. ἡ χαλκῖτις καὶ αἱμορρ.] αἱμορραγίας τε Di 20 τε addidi 21 ἄφθαν τε E ὠφελεῖ Di: om. reliqui, correxi 22 καὶ (alt.) addidi e Di: ῥεύματα δὲ E)

77
λέπραις δὲ ἁρμόζουσι σὺν κράμβης χυλῷ ἢ σὺν μέλιτι ἑψηθεῖσαι καὶ κνησμοῖς, ὄνυξί τε λεπροῖς καὶ πτερυγίοις καὶ χιμέτλαις σὺν ὕδατι καταιονούμεναι· σὺν τρυγὶ δὲ ὄξους καταχριόμεναι καὶ μετὰ κηκίδος ἴσης κεκαυμένης πρὸς φαγεδαινικά.

πρὸς δὲ νομὰς σὺν ἁλσὶ διπλοῖς, πιτυριάσεσι δὲ σὺν ὄρρῷ 6 πίσσης καταχριόμεναι, κονίδων τε καὶ φθειρῶν καὶ πυρικαύτων σὺν ὕδατι καταχριόμεναι βοήθημα, οἰδήμασί τε καὶ μασχαλῶν καὶ βουβώνων δυσωδίαις κατάχριστοι. πρὸς δὲ ἔμμηνα καὶ πρὸς ἀσυλλημψίαν συνεργεῖ πρὸ τῆς συνόδου παρατεθεῖσα τῷ στόματι τῆς ὑστέρας καὶ ἔμβρυα ἐκτινάσσει· ἐπουλίσι τε καὶ σταφυλαῖς καὶ παρισθμίοις ἐπιτήδειοι καὶ στόματι, καὶ πρὸς ὦτα καὶ αἰδοῖα σὺν μέλιτι ἐπίχριστοι.