De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

3 ἀποζεσθὲν δὲ σὺν ἐλαίῳ καὶ ποθὲν ἕλμινθας ἐκτινάσσει· καταπλάσσεται δὲ καὶ πρὸς ἄρθρων ἀλγήματα σύν μέλιτι, σύν δὲ σύκῳ πρὸς ὕδρωπας ὑποσαρκιδίους· καὶ πινόμενον δὲ βοηθεῖ τούτοις καθεψηθὲν ἐν οἴνῳ ἄχρις ἡμίσους. ἐστι δὲ καὶ ἀξυωπὲς ἐσθιόμενον ὠμὸν καὶ ταριχευτὸν καὶ τὰς ἐν ὀφθαλμοῖς περιωδυνίας σὺν ἀλφίτοις καταπλασθὲν πραύνει, σὺν ῥοδίνῳ δὲ καὶ ὄξει κεφαλαλγοῦσι βοηθεῖ καὶ αἱμορραγίας τάς ἐκ μυκτήρων λεῖον ἐντεθὲν ἵστησι. τὰς δὲ τῶν διδύμων φλεγμονὰς σὺν δάφνης φύλλοις καταπλασθὲν ὠφελεῖ καὶ τὰ ἐξανθήματα σὺν μυρσίνη κηρωτῇ·

4 σὺν νίτρῳ δὲ καὶ πεπέρει σμώμενον λευκὸν ἀλφὸν ἰᾶται, καταπλασθὲν δὲ μετὰ τῶν αὐτῶν θύμους καὶ μυρμηκίας αἴρει, | ὠφελεῖ καὶ λειχῆνας σὺν μέλιτι καὶ στυπτηρίᾳ ἐπιτιθέμενον. ὁ δὲ χυλὸς ποιεῖ πρὸς ὠταλγίαν ἐν σιδίῳ θερμαινόμενος καὶ ἐγχεόμενος καὶ ἀμβλυωπίαις βοηθεῖ μετά μαράθου χυλοῦ καὶ μέλιτος ἐγχριόμενος [*](1 SIM.: [Hipp] περὶ νούσ. II 47 (VII 68) εup. II 36 (249) — Pl. 138 Ruf. l. s. eup. I 234 (214) I 237 (218) Pl. 136 Ruf. l. s. eup. II 22 (235) — Pl. 135 Ruf, l. s. — [Hipp.] γυν. II 201 (VIII 384) Pl. 139 Ruf. l. s. eup. II 89 (296) — eup. II 67 (282) — Pl. 136 Ruf. l. s. eup. II 63 (277) — Zop. (Orib. II 554) Pl. 134 sq. Ruf. l. s. — Pl. 135 eup. I 2 (94) Archigenes (Gal. XII 552) — Pl. 137 eup. I 210 (204) — Pl. 142 eup. I 141 (165) — Pl. 141 eup I 118 (151) — eup. I 176 (185) — Zop. (Orib. II 555) Pl. 137 eup. I 57 (120) — eup. I 41 (112) — Pl. 141 eup. I 168 (180) — Pl. 142 eup. I 105 (146).) [*](1 ἄλγημα RPV ῥείγη τε E: ῥιγοῦσι περιοδικῶς N 2 προεῖπον E καὶ (pr.) om. R κώλου FHADi 3 ὑστέρας ἀπευθυσμένης R ἐντεθὲν R πνίγας — ἐπιτεθὲν om. A 5 τοῦ δακτυλίου E ἀναζεσθὲν REDi 7 ὑποσαρκίους EDi 8 καὶ om, R δὲ om. R καθεψηθὲν τε E ἐν οἴνῳ] ὁμοίως R 9 ἄχρι REDi ἄχρις ἡμίσους] καὶ περισμηχόμενον FHA καὶ (pr.) om. R ταχιχευθέν R 10 ἀφθαλμοῖς δὲ E ἀλφίτῳ FHADi 11 δὲ] τε VFH: de P non constat (charta laesa) 12 καὶ αἱμορραγίας] αἱμορραγίας RE λεῖον om. R ἐπιτεθὲν FHADi: πήγανον ἐντεθὲν λεῖον (sc. αἱμορραγίας στέλλει) D. eup. I 210 ἵστησι] ἐπέχει RE 13 ἐν τοῖς διδύμοις RE 14 μυρσινίνῃ Di σὺν νίτρῳ δὲ περισμώμενον (περισμηχόμενον R) RPVF σὺν οἴνῳ δὲ καὶ πεπέρει καὶ νίτρῳ (δὲ add. H) περισμηχόμενον HDiA (del. A2): nitro et piperi addito fricationem utiliter facit maculis Dl cf. A. Mai l. s. 15 καὶ καταπλ. Di (dittogr) 16 ὠφελεῖ δὲ E 18 ὠταλγίας FHADi θερμανθεὶς RE ἐγχεόμενος] ἐπιχριόμενος N: περιχριόμενος C καὶ ἀμβλυωπίαις — 19 ἐγχριόμενος om. R: del. A2)

59
ἐρυσιπέλατά τε καὶ ἕρπητας καὶ ἀχῶρας σὺν ἴξει καὶ ψιμυθίῳ καὶ ῥοδίνῳ καταχριόμενος, ἰᾶταί τε τὰς ἀπὸ σκόρδων καὶ κρομύων ὀσμὰς καὶ δριμύτητας παύει ἐπιμασηθέν.

τὸ δὲ ἄγριον πολὺ βρωθὲν κτείνει· ὑπὸ δὲ τὴν ἄνθησιν 5 εἰς τάς ἁλμεύσεις συλλεγόμενον φοινίσσει καὶ φυσᾷ τὸν χρῶτα σὺν κνησμῷ καὶ φλεγμονῇ σφοδρᾷ· δεῖ δὲ προαλειψαμένους τὸ πρόσωπον καὶ τὰς χεῖρας οὕτως συλλέγειν. φασὶ δὲ τὸν χυλὸν ἐπιρρανθέντα ὄρνιθι ἀπερύκειν τοὺς αἰλούρους. τὸ δʼ ἐν Μακεδονίᾳ φυόμενον παρὰ τὸν Ἁλιάκμονα ποταμὸν ἀναιρεῖν φασι βρωθέν· ὀρεινὸς δὲ ὁ τόπος ὑπάρχει καὶ ἐχιδνῶν πλήρης. τὸ δὲ σπέρμα αὐτοῦ πινόμενον πρὸς τὰ ἐντὸς ποιεῖ καὶ ἀντιδότοις μείγνυται χρησίμως.

46 καλοῦσί τινες πήγανον ἄγριον καὶ τὸ ἐν Καππαδοκίᾳ καὶ ἐν τῇ κατʼ Ἀσίαν Γαλατίᾳ λεγόμενον μῶλυ. ἐστι δὲ θάμνος ἀπὸ μιᾶς ῤίζης πολλὰς ἀναφέρων ῥάβδους, ἔχων φύλλα μακρότερα πολλῷ τοῦ ἄλλου πηγάνου καὶ τρυφερώτερα, βαρύοσμα, ἄνθος λευκὸν ἐπ᾿ ἄκρου τε κεφάλια ὀλίγῳ μείζονα τοῦ [*](4 SIM.: Pl. XX 131.) [*](13 EXC.: Orib. XII s. v. (καλοῦσι — χωρίοις) cf. Gal. XII 82. Aet. I s. v. μῶλυ.) [*](1 καὶ ἀχῶρας om. R: del. A2 ὄξει καὶ om. R 2 δὲ O: τε reliqui σκορόδων Di 3 ὀσμὰς καὶ om. FHADi εἰ (ει C) ἐπιμασηθεῖεν (ἐπιμασηθὲν C) παραιτεῖται R 4 ἄγριον] ὀρείνὸν RDiA2 6 προαλειψάμενον R: προσαλειψαμένους A 7 χεῖρας] ρεινας N: ρυσιδας C (superscr. A2) οὕτως πλησιάζειν RE φασὶ — αἰλούρους om. C: del. A2 8 ἐπιρανθέντα NF: ἔπιρραθέντα HDi τῇ ὄρνιθι FH: ὀρνιθίῳ V: ὀρνιθίοις Di 9 ὄλκιμον OE (in ras.) Di Ps. Ap.: ἀλυμον C: ἀννυμον N: circa flumen ali⟨a⟩gmon Dl φασιν ἀναιρεῖν E 11 καντδότοις P: κανδδότι V μίγνυται δὲ καὶ ἀντιδότοις χρ. N in fine cap. aliena add. ADi, marg. H2 καὶ φρύξας (φρίξας ADi) δὲ τὸ σπέρμα αὐτοῦ δὸς πίνειν ἐπὶ ἡμέρας ζ τῷ ἐνουροῦντι καὶ παύσεται· ἡ δὲ ῥίζα αὐτοῦ λέγεται μῶλυ ὀρεινόν. τὸ οὖν ἄγριον πήγανον ὁμοιοῖ τῷ ἡμέρῳ· πινόμενον δὲ ὠφελεῖ ἐπιληπτικοῖς καὶ ἰσχιαδικοῖς· κινεῖ δὲ καὶ καταμήνια, τὰ δὲ ἔμβρυα φθείρει· θείρει· δριμύτερον δέ ἐστι τοῦ ἡμέρου καὶ τῇ ἐνεργείᾳ δυνατώτερον. οὐ δεῖ δὲ τὴν ἀγρίαν ἐσθίειν, διότι ἐπιβλαβής ἐστιν.) [*](13 num. cap. τξ ODi: νγ E tit. περὶ πηγάνου ἀγρίου AHDi: om. F πήγανον ἄγριον, ὃ μῶλυ καλοῦσίν τινες, γινόμενον ἐν Καππαδοκίᾳ 0rib.: καλοῦσιν δέ τινες οὕτω πήγανον ἄγριον E: s. v. πήγανον ἄγριον ὁμοίως (C fol. 270v N 120) text. cap. de hyperico (III 154) habet R, item Di sub. tit. περὶ πηγάνου ἀγρίου. ad calcem add. Di ἐν ἄλλῳ καὶ ταῦτα· καλοῦσι δὲ οὕτω τινὲς πήγανον ἄγριον κτλ. τῇ Καππαδ. H 14 καὶ τὸ EDi ἐν om. Orib. Γαλατίᾳ τῇ κατ᾿ Ἀσίαν Orib. τὴν Ασίαν FHADi 15 πλείονας ῥάβδους ἀναφέρων EDi: ῥάβδους πλείονας ἀναφέρων Orib. ἔχων post πηγάνου transpos. 0rib.: om. E 16 καὶ om. Orib. 17 τε] δὲ Orib. om. E κεφαλὴ δὲ μείζων ὀλέγον V κεφάλια μείζονα ὀλίγῳ 0rib. ὀλίγα E)

60
ἡμέρου πηγάνου, ἐκ τριῶν μάλιστα μερῶν συγκείμενα, ἐν οῖς σπέρμα ὑπόκιρρον, τρίγωνον, πικρὸν κανῶς πρὸς τὴν γεῦσιν, οὖ καὶ ἡ χρῆσις.

2 φθινοπώρῳ δὲ ἐκπεπαίνεται τὸ σπέρμα, ἁρμόζον πρὸς ἀμβλυωπίας μετά μέλιτος λεαινόμενον καὶ οἴνου καὶ χολῆς ἀλεκτορίδων καὶ κρόκου καὶ μαράθου χυλοῦ. καλοῦσι δέ τινες αὐτὸ ἁρμαλά, Σύροι δὲ βήσσασαν, Καππάδοκες δὲ μῶλυ, ἐπειὴ κατὰ ποσὸν σῴζει τὴν πρὸς τὸ μῶλυ ἐμφέρειαν, τῇ ῥίζῃ μέλαν καὶ τῷ ἄνθει λευκὸν ὑπάρχον. φύεται δὲ ἐν γεωλόφοις καὶ εὐγείοις χωρίοις.