De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

ῥίζαι δ᾿ ὕπεισι γλίσχραι, 2 μυξώδεις, ἔμπυρροι, μακραί, αἵτινες πυρικαύστοις καὶ στρέμμασιν [*](17 RV: ἄκανθα· οἱ δὲ ἑρπάκανθα, οἱ δὲ μελάμφυλλον, οἱ δὲ παιδέρωτα, Ῥωμαῖοι ἄκανθους τοπιάρια, οἱ δὲ μαρμοράρια, οἱ δὲ κρεπ⟨ίδ⟩ουλα.) [*](1 SIM.: Pl. XXII 76.) [*](1 EXC.: Orib. XI s. v. ἄκανθος — μακραί, γίνεται — παραδείσοις). cf. praet. Gal. XI 818 (unde Orib. II 558. Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v). Ps. D. de h. f. 3 (e D. lat.); Hes. s. v. ἄκανθοι et ἄκανθος.) [*](8 SIM.: Pl. XXII 76 eup. I 226 (210). II 112 (310). II 47 (258). II 38 (251) — II 34 (246) Pl. XXVI 137.) [*](1 num. cap. τλᾱ ODi: ιη E tit. περὶ ἀκάνθου FH: περὶ ἀκάνθης ADi ἄκανθα RDiAet. syn. (ἄκανθα — κρεπίδουλα) e R add. Di: post παιδέρωτα A: marg. H2 μελάμφυλλος ἢ παιδέρως Orib. 2 ἐν (alt.) om. REDi παρύδροις R (marg. add. A2): παρύγροις EDi 3 χωρίοις om. O πλατύτερα φύλλα πολλῷ (om. R) RDi: πολλῷ πλατύτερα τὰ φύλλα Orib.: πλατύτερα πολλῷ E καὶ μακρότερα om. ROribDi. at cf. Ps. D. folia habet lata paulo maiora lactucae: Dl. folia maiora et latiora habet a lactuca 4 ἐπεσχισμένα R ὑπομέλανα λιπαρὰ λίαν (λεῖα Di) RDi: μέλανα λιπαρὰ λεῖα Orib.: μέλανα καὶ λιπαρὰ λίαν E (λεῖα corr. E2) EDl: viriditate subnigra Ps. D. 5 καυλοὺς λείους διπήχεις R: καυλὸν λεῖον δίπηχυν Orib.EDiPs.D. διαστήματος (ut videtur) P (charta laesa) 6 περιειλημμένον φυλλαρίοις Di καὶ om. ODi: eras. E2 ad κιτταρίοις schol. Paris. Orib. (Orib. II 743) bis marg. add. ἀντὶ τοῦ πίλοις· κίταρις γὰρ ὁ βασιλικὸς πῖλος ὡς τρίτῳ περσικῶν. ad rem cf. Ps. D. ad summum caput habet folia minuta, sublonga, inter quae nascuntur semina in modum psittaciorum, ex quibus flores subalbidi emergunt οἷον R 7 ὑακινθώδεσιν] ἀκανθώδεσιν male coni. Marc. cf. Pl, l. s. D. IV 63 post ἄνθος inser. προΐεται NHADi: post λευκόν C 8 μήλινον λεῖον R (λεῖον superscr. A2) ῥιζα P γλισχρώδεις (om. μυξώδεις) Orib. 9 μακραὶ καὶ ὑπόλευκοι C: superscr. A2 αἵτινες καταπλασσόμεναι N) [*](10 C fol. 27r: N fol. 23 οἱ δὲ (pr.)] ἢ NDi: οἱ μὲν HA ἑρβάκανθα C οἱ δὲ μελ. — παιδέρωτα om. H2A μελανφυλλον R 11 Ῥωμαῖοι παιδέρωτα Di ἀκανθις τοπια R: ἀκάνθης τόπια (ποπια A) H2ADi: correxi coll. Pl. XXII 76 acanthi topiariae . . . duo genera sunt ΜΑΜΟΛΑΡΙΑ NHADi (mamolaria in N marg. add. m. rec.): μαμουλαρια C: corr. Sarac. 12 ΚΡΕΠΟΥΛΑ RHADi (κρέπτουλα superscr. A2): correxi (crepida coni. Marc. coll. Pl. XXI 99))

ἁρμόζουσι καταπλασσόμεναι· πινόμεναι δὲ οὖρα ἄγουσι καὶ κοιλίαν ἱστᾶσι φθισικοῖς τε καὶ σπάσμασιν ὠφέλιμοι καὶ δήγμασι.

γίνεται δὲ καὶ ἀγρία ἄκανθος, ὁμοία σκολύμῳ, ἀκανθώδης, βραχυτέρα τῆς ἐν παραδείσοις καὶ ἡμέρου. δύναται δὲ καὶ ἡ ταύτης ῥίζα, ὅσα καὶ ἡ πρὸ αὐτῆς.

18 ἀνωνίς· οἱ δὲ ὀνωνίδα καλοῦσι. κλῶνες σπιθαμιαῖοι καὶ μείζονες, θαμνοειδεῖς, πολυγόνατοι, μασχάλας ἔχοντες πολλάς, κεφάλια περιφερῆ, φυλλάρια λεπτά, μικρά, πρὸς τὰ τοῦ πηγάνου ἢ λωτοῦ τοῦ ἐν χορτοκοπίοις, ὑποδασέα, εὐώδη ἁλμεύεται δὲ πρὸ τοῦ ἀκανθοφορῆσαι καὶ ἐστιν ἡδίστη. ἔχουσι δὲ οἱ κλάδοι ἀκάνθας ὀξείας, σκολοποειδεῖς, στερεάς, ῥίζαν δὲ θερμαν|τικήν, λευκήν. ἦς ὁ φλοιὸς πινόμενος σὺν οἴνῳ [*](17 RV: ἄκανθος ἀγρία Ῥωμαῖοι σπίνα ἀγρέστις.) [*](4 SIM.: Pl. XXII 76.) [*](7 SIM.: Theophr. h. pl. VI 5, 3 sq. Pl. XXVII 29 (e S. N. — Crat.).) [*](7 EXC.: Orib. XI s. v. (ἀνωνίς — λευκήν). de virt. med. cf. Gal. XII 89 s. v. ὀνωνίς (unde Orib. II 564. 670. Paul. Aeg. VII 3 s. v. ἄνωνις) Paul. Aeg. VII 3 s. v. ἄνωνις (e D.).) [*](13 SIM.: Pl. l. s. eup. II 111 (309). I 187 (193. I 69 (127).) [*](2 καὶ (pr.) om. N ἱστῶσιν E: ἵστησι R post ἱστᾶσι haec habet R καὶ ῥήγμασιν εὐθετοῦσιν post καὶ (alt.) haec sequ. in E σπάσμασιν καὶ ῥίγμασιν εὐθετοῦσιν: in Di ῥήγμασι καὶ σπάσμασιν εὐθετοῦσιν 4 nov. cap. περὶ ἀγρίας ἀκάνθης incip. Di (num. cap. om.) ἀγριοτέρα COrib. ἄκανθα EFHDi cf. Salm. l. s. 377 οἵα σκολύμῳ ἐμφερής C 5 τῆς] τοῦ C ἡμέρου] ἡ μακρά HA. (ἡμέρου superscr. A2) 6 ταύτης ἡ CE) [*](7 num. cap. τλβ ODi: ιθ E tit. περὶ ἀνονίδος F: περὶ ἀνωνίδος HADi. ἀνονίς F: ἀμωνίδος· οι δὲ ἀνώνις οἱ δὲ ὀνωνίδα καλοῦσιν E ὀνώτιδα et ὠνότιδα Di cf. Pl. anonim quidam ononida (i. e. Theophr. l. s. Nic. Ther. 872) malunt vocare καλοῦσι om. Orib. 8 μασχάλας τε E 9 καὶ κεφάλια E λεπτά] επτά P: ζ F: μικρά λεπτά Orib.E post μικρά inser. ὥσπερ φακοῦ E (del.E2) ADiDl: λεπτὰ ὥσπερ φακοῦ superscr. H2 τὸ φύλλον ἔχει πηγανῶδες Theophr. 10 χορτοκοπείοις AHDi ὑποτραχέα λιπαρά δασέα Dl 11 εὐώδη] ποώδη E: om. Dl post εὐώδη add. καὶ οὐ ἀηδῆ Orib.: καὶ οὐκ ἀηδίζοντα E: οὐκ ἀηδὲς ὄζοντα Di: nisi fruticosior hirsutiorque esset (sc. feno Graeco), odore iucunda, post vero spinosa Pl. ἀκανθοφορῆσαι Orib.: ἀκανθοποιῆσαι PFH: ἀκανθοφυῆσαι EDi 12 δὲ καὶ Orib. στερεάς παχείας Orib. 13 ῥίζαν] δύναμι FH (ῥίζαν superscr. H2) θερμαντικήν] στερεάν Orib. cf. Paul. Aeg. l. s. ἄνωνις ἢ ὄνωνις· θερμὴ τὴν δύναμέν ἐστι, μάλιστα κατὰ τὴν δίζεν λευκὴν, θερμαντικήν EDiDl λευκήν] λεπτυντικήν F: λεπτυντικὴν λευκήν H φλοιός] χυλός Paul. Aeg. οἴνῳ om. F: σὺν οἴνῳ om. HA) [*](14 C fol. 54r: om. N marg. (fol. 53v) add. C (m. rec): κοινῶς γαδουράκανθα ἀγρία ἥν Di πίνα Di)

οὖρα ἄγει καὶ λίθους θρύπτει, ἐσχάρας περιρρήσσει. ἀφεψηθεῖσα δὲ ἐν ὀξυκράτῳ καὶ διακλυζομένη πόνον ὀδόντων πραΰνει.

19 λευκάκανθα· οἱ δὲ πολυγόνατον, οἱ δὲ ἰσχιάδα, οἱ δὲ φύλλον, οἱ δὲ λάδανον καλοῦσι. ῥίζαν ἔχει ὁμοίαν κυπέρῳ, πικράν ἰσχυρῶς, ἥτις διαμασηθεῖσα ὀδονταλγίας πραυνει· τοῦ δὲ ἀποζέματος αὐτῆς σύν οἴνῳ κύαθοι τρεῖς ποθέντες βοηθοῦσι πλευριτικοῖς χρονίοις καὶ ἰσχιαδικοῖς, ῥήγμασι, σπωμένοις· καὶ τὸ χύλισμα δὲ τῆς ῥίζης τά αὐτὰ ποιεῖ πινόμενον.

20 τραγάκανθα· ῥίζα ἐστὶ πλατεῖα καὶ ξυλώδης, φαινομένη δὲ καὶ ὑπὲρ γῆς, ἀφʼ ἦς κλάδοι ταπεινοί, ἰσχυροί. χεόμενοι δὲ ἐπὶ πολύ, καὶ ἐπʼ αὐτῶν φυλλάρια λεπτά, πολλά, μεταξὺ ἀκάνθας ἔχοντα ἐγκρυπτομένας τοῖς φύλλοις, λευκάς, ἰσχυράς, ὀρθάς. ἐστι δὲ ἡ τραγάκανθα δάκρυον τῆς ῥίζης ἀποτμηθείσης ἐπισυνιστάμενον, ἦς διαφέρει ἡ διαυγής καὶ λεία καὶ ἰσχνὴ καὶ καθαρά καὶ ὑπόγλυκυς.

[*](19 RV: λευκάκανθα· οἱ δὲ πολυγόνατον, οἱ δὲ φύλλον, οἱ δὲ ἰσχιάδα καλοῦσιν, Ῥωμαῖοι γενικουλάτα κάρδους, Θοῦσκοι σπίνα ἄλβα.)[*](4 SIM.: Theophr. h. pl. Vl 4, 3 Pl. XXII 40 (e S. N.).)[*](4 EXC.: cf. Gal. XII 58 (unde Paul. Aeg. VII 3 s. v.).)[*](8 SIM.: Pl. XXII 40 — Hicesius (Pl. l. s.) eup. I 35 (248).)[*](10 SIM.: [Theophr.] h. pl. IX 8, 2. 15, 8 cf. IX 1, 3. Pl. XIII 115 (ex. Hyg.).)[*](10 EXC.: Orib. XII s. v. (τραγάκανθα — ὑπόγλυκυς); Orib. V 78 (unde Aet. II 196); cf. de virt. med. Gal. XII 143 (unde Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.).)[*](1 περιρήσσει P: περιρήττει reliqui ἑψηθεῖσα E 2 in fine add. Di τὸ δὲ ταύτης ἀφέψημα πινόμενον αἱμορροίδας θεραπεύειν πεπίστευται (unde ?))[*](4 num. cap. τλγ ODi: κ E tit. περὶ λευκακάνθης FHA λευκάκανθον EDlGal. post λευκάκανθα syn. add. ADi: marg. H2 ischada Pl.: non recte (lumborum dolores sedat) 5 οἱ δὲ λάδανον om. REDl καλοῦσι addidi τούτου (οὗ E ταύτης Di) ἡ ῥίζα ὁμοία κυπέρῳ (κυπείρῳ Di) πικρὰ ἰσχυρῶς REDi 6 κυπείρῳ FHDi: κυπείρου A cf. Salm. l. s. 369 μικράν (μ in π corr. pr. m.) P F μασηθεῖσαι NDi πραύνει] παραμυθεῖται NDi 7 τὸ δὲ ἀπόζεμα Di κύαθο τρεῖς sic) P: κυάθους τρεῖς E (corr. E2) FHADl: κυάθων τριῶν NDi ποθὲν βοηθεῖ Di ῥηγματίαις coni. Krause 9 ῥίζης καθ᾿ ἑαυτὸ E)[*](10 num. cap. τλδ ODi: κᾱ E tit. περὶ τραγακάνθης FHADi ἐστὶ ῥίζα Orib. 11 ταπεινοί om. E: ταπεινοὶ πυκνοί (dittogr.) Orib. 12 τὰ φυλλάρια Orib. λεπτά] μωρά FHADl: μωρὲ καὶ λεπτά E πολλὰ λεπτά Di 13 συγκρυπτομένας Orib. 15 συνιστάμενον H 16 καὶ (alt.) om. Orib. καὶ (tert.) om. Orib.O)[*](17 N fol. 112: cap. om. C 18 ἰσχάδα N ΓΝΙΑΚΑΡΔΟΥϹ NHADi: correxi)

2 δύναμιν δ᾿ ἔχει ὁμοίαν κόμμει παρεμπλαστικήν· χρῆσις δ᾿ αὐτῆς εἰς τὰ ὀφθαλμικὰ καὶ πρὸς βῆχας καὶ πρὸς τὰς περὶ ἀρτηρίαν τραχύτητας καὶ φωνῆς ἀποκοπὰς καὶ κατασταγμοὺς ἐν ἐκλεικτῷ σὺν μέλιτι ἀποχυλίζεταί τε ὑποτεθεῖσα τῇ γλώσσῃ· καὶ πίνεται δὲ ἀποβραχεῖσα ἐν γλυκεῖ δραχμῆς μιᾶς πλῆθος πρὸς νεφρῶν ὀδύνην καὶ κύστεως δῆξιν, μιγέντος αὐτῇ κέρατος ἐλαφείου κεκαυμένου καὶ πεπλυμένου ἢ στυπτηρίας σχιστῆς ὀλίγης.

21 ἡρύγγη· οἱ δὲ κάρυον, οἱ δὲ ἠρύγγιον καλοῦσι. τῶν ἀκανθωδῶν ἐστιν, ἧς ἐν ἀρχῇ τὰ φύλλα λαχανεύεται εἰς ἁλμαίας συντιθέμενα· ἔστι δὲ πλατέα, τραχέα τοῖς πέριξ, ἀρωματίζοντα τῇ γεύσει, αὐξόμενα δὲ ἀκανθοῦται κατὰ πλείονας ἐξοχὰς καυλῶν, ἐφ᾿ ὧν κατὰ τὰ ἄκρα κεφάλιά ἐστι σφαιροειδῆ, ἀκάνθας περικείμενα ὥσπερ ἀστὴρ κύκλῳ ὀξυτάτας, σκληράς, ὧν τὸ χρῶμα χλμωρὸν ἢ λευκόν, ἐνίοτε δὲ καὶ κυανοῦν εὑρίσκεται.

2 ῥίζα δὲ ἐπιμήκης, πλατεῖα, μέλαινα κατὰ τὴν ἐπι|φάνειαν, ἔνδοθεν λευκή, δακτύλου μεγάλου τὸ πάχος, καὶ αὐτὴ εὐώδης καὶ ἀρωματίζουσα. φύεται ἐν πεδίοις καὶ τραχέσι τόποις.

[*](1 SIM.: Cels. V 2 Pl. XXVI 140 — eup. II 32 (245) — eup. II 30 (240) — eup. II 103. 104 (304) — eup. II 108 (306).)[*](9 SIM.: Theophr. h. pl. Vl 1, 3. Pl. XXII 18 sq. (e S. N. et Basso).)[*](9 EXC.: Orib. XI s. v. ἐρύγγιον (ἠρύγγη — τόποις); Ps. D. de h. f. 53 (e D. lat) de virt. med. cf. Gal. XI 884 (unde Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.). Hes. s. v. ἠγύγγιον.)[*](1 τῷ κόμη E παρευπλαστικὴ ἡ χρῆσις αὐτῆς E 2 βῆχα P: βῆχας reliqui 3 φωνῆς om, PFE: vocem reparat lassam Dl ἐπισταγμούς Di 4 τε post μέλιτι transpos. H. ad rem cf. Gal. XIII 51 5 καὶ del. E2 ὁλκῆς ⋖ ᾱ τὸ πλῆθος E 7 πεπλυμένου καὶ κεκαυμένου A)[*](9 num. cap. ODi: κβ E tit. περὶ ἠρύγγης FA: περὶ ἠρυγγίου HDi ἠρύγγιον HADi Ps. D.: ἠρύγγη, οἱ δὲ ἠρίγγυον E post ἠρύγγη syn. e R add. ADi: marg. H2 οἱ δὲ κάρυον — καλοῦσι om. Orib. ἠρύγγιον Theophr. h. pl. VI 1, 3: ἤρυγγος Nic. Th. 645. 849 10 ἀκανθῶν R ἐστν αὕτη HA καὶ εἰς FA (dittogr.) 11 ἁλμαίαν R συνθέμενα Di τραχέα om. Orib.: παχέα A (corr. A2) 12 αὐξανόμενα EFHA cf. D. IV 46 Misterhans Gr. Gramm.3 p. 176 ἀκανθοῦται] obrufo colore habent (ἐρυθροῦται?) Dl: om. R: post ἐξοχὰς transpos. Di 13 ἀφʼ ὧν Di κατὰ] καὶ R ἐστι om. R σφαιρώδη R 14 ὀξυτάτας κύκλῳ Di 15 λευκὸν ἢ χλωρὸν REDl ἐνίοτε δὲ] ἢ (καὶ om. C) RDl κυανοῦν] iaquintino colore Dl 16 ἡ ῥίζα E δὲ om. R πλατεῖα] σφόδρα C (superscr. A2): om. N 17 τὸ om. R πάχος μακρά CE: marg. add. A2 18 ἀρωματίζουσα καὶ εὐώδης E φύεται δὲ Orib.EDi ἐν τραχέσι C)

δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν· πινομένη δὲ ἄγει οὖρα καὶ ἔμμηνα καὶ στρόφους καὶ ἐμπνευματώσεις λύει, ἡπατικοῖς δὲ καὶ θηριοδήκτοις καὶ θανασίμοις ἁρμόζει σὺν οἴνῳ· πίνεται δὲ πρὸς τὰ πλεῖστα σὺν σταφυλίνου σπέρματι δραχμῆς μιᾶς τὸ πλῆθος. ἱστορεῖται δʼ ὅτι περιαπτομένη διαφορεῖ φύματα καὶ καταπλασσομένη.

[*](21 R V: ἠρύγγιον· οἱ δὲ ἐρύγγιον, οἱ δὲ ἠρύγγην, οἱ δὲ Γοργόνιον, οἱ δὲ ἐρυγηρίς, οἱ δὲ κάρυον, οἱ δὲ ὄργανον χλούνιον, οἱ δὲ ἕρμ⟨α⟩ιον, οἱ δὲ μυράκανθον, οἱ δὲ μῶλυ, Αἰγύπτιοι κρόβισος, προφῆται ἱμερτός, οἱ δὲ τραυλίζων, Ῥωμαῖοι καπίτουλουμ κάρδους, οἱ δὲ κάρδους τέρραι, οἱ δὲ Μουσάρουμ κάρδους, οἱ δὲ ἰρουνδινίνα κάρδους, οἱ δὲ κάρδους ἄλβους, Δάκοι σικουπνούξ, Σπάνοι κεντουμκάπιτα, οἱ δὲ ἐσκάρια, οἱ δὲ † λεβεννάτα, Ἄφροι χέρδαν, οἱ δὲ χίδα.)[*](1 SIM.: Pl. XXII 21 eup. II 109 (307) — Zop. Orib. II 596) Pl. l. s. eup. II 76 (288) — Pl. l. s. eup. II 40 (254) — Pl. eup. II 41 (256) — Zop. (Orib. II 567) Pl. 1. s. eup. II 54 (270) — Nic. Th. 645. 849 (ex Apollod.) Pl. XXII 18 eup. II 115 (316) — Pl. XXII 22 eup. I 149 (170).)[*](1 δὲ (alt.) om. HDi καὶ ἄγει H: ἄγει καὶ Di ἔμμηνα καὶ οὗρα E 2 καὶ (pr.) om. Di στρόφονς τε καὶ Di ἡπατικούς τε καὶ θηριοδήκτους R δὲ] τε E 3 θανάσιμον εἰληφόσι EFHADi σὺν οἴνῳ om. R πινομένη [om. δὲ) R 4 μιᾶς om. R 5 ἱστορεῖται δὲ καταπλασσομένη διαφοροῦσα φύματα E post περιαπτομένη transpos. καὶ (ἢ καὶ N) καταπλασσομένη RDi φύματα διαφορεῖ RDi καὶ om. P in calce cap. add. ἡ ῥίζα δὲ αὐτῆς (ταύτης ἡ ῥίζα H) πινομένη μετὰ ὑδρομέλιτος ὀπισθοτονικοὺς ἰᾶται καὶ ἐπιληπτικούς RDi cf. Pl. XXII 21. Archig. Aet. VI 17))[*](7 C fol. 125v: N 78 ἠρύνγειον ἢ γοργόνιον in tit. N post tit. iterat οἱ δὲ ἠρύνγιον N ὀρύγιον C: ὀγίνγιον N: om. HDiA: correxi (ἐγύγγιον 0rib.) οἱ δὲ ἠρύγγην om. NH 8 ἐρυνηρις RDi: ἐρινιρις HA: correxi ὄργανον C: superscr. A2: ὀρίγανον reliqui χλόνιον R: χλώνιον superscr. A2 cf. Pl. ΧΧII 20 portentosum est quod de ea traditur radicem eiuw alterutrius sexus similitudinem referre raro innentu 9 ἔρμιον ibri: correxi μόλυ CNDi: om. HA: correxi Αἰγύπτιοι suspectum cf. D. IV 89 κρόβυσσος HA 10 ϹΙϹΜΕΡΤΙϹ R: σίσμερτος AHDi: correxi coll. Pl. l. s. si viris contigerit mas (sc. radix), amabilis eri τραψλιζων C: τραψλιζω N: om. HADi: correxi καπιτουλουκμάρδους HADi 11 οἱ δὲ κάρδουε — ἄλβους om. HA κάρδους τέρραι scripsi: καρτερε RDi ΜΟΥϹΑΕΠΙΚΑΡΔΙΟΥϹ R: om. Di: correxi cf. Herm. XXXIII 386 12 ἰρουνδιδίνα N 13 σικουπνουξ᾿ (sic) C cf. Tomaschek l. s. 27 ἰσπανοὶ AHDi κιοτουκαπιτα RDi: κιουτουκαπιτά AH: correxi coll. Pl. XXII 20 οἱ δὲ ἐσκάρια — λεβεννάτα om. AHDi ἐσκάρια scripsi: σκοιαῤ R cf. A. Mai l. s. VII 413 Pl. XXII 25 λεβεννάτα C: λιβεννάτα N: corruptum. fort. ἐχινάτα 14 ΧΕΡ᾿ ΔΑΝ (sic) C cf. Ps. D. l. s. eryngion, quam Afri cherdan nocant Löw l. s. 410 post χέρδαν add. Di οἱ δὲ ἀρείαν χλόην (varia lectio ad ὀρίγανον χλούνιον videtur esse) οἱ δὲ χίδα om. AH)