De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

τὸ δὲ τῆς γυναικὸς γάλα γλυκύτατόν ἐστι καὶ τροφιμώτατον. 6 ὠφελεῖ δὲ θηλαζόμενον στομάχου δῆξιν καὶ φθίσιν, ἁρμόζει καὶ πρὸς λαγωοῦ θαλασσίου πόσιν. μιγὲν δὲ λιβανωτῷ λείῳ ἐνστάζεται τοῖς ἐκ πληγῆς αἱμαχθεῖσιν ὀφθαλμοῖς, καὶ ποδαγρικοὺς ὠφελεῖ σὺν κωνείῳ καὶ κηρωτῇ καταχριόμενον. ἄθετον δὲ πᾶν γάλα σπληνικοῖς, ἡπατικοῖς, τοῖς τὸ νευρῶδες πεπονθόσι, πυρέσσουσι, κεφαλαλγοῦσι, σκοτωματικοῖς, ἐπιλημπτικοῖς, εἰ μή ποτε καθάρσεως ἕνεκα προσφέροιτό τις, ὡς ὑποδέδεικται, τὸ σχιστόν. ἱστοροῦσι δέ τινες τὸ τῆς πρωτοτόκου κυνὸς γάλα ψιλοῦν τρίχας καταχρισθέν, καὶ θανασίμων φαρμάκων ἀντιφάρμακον εῖναι ποθὲν καὶ τεθνηκότων ἐμβρύων ἐκβόλιον.

[*](12 SIM. Pl. XXVII 72 sq. — D. eup. II 5 (288) Pl. XXVIII 72 — eup. II 38 (251) Pl. l. s. 75 — eup. II 156 (333) Pl. l. s. 74 — eup. I 38 (110) Pl. l. s. 72 — eup. I 235 (217) Pl. l. s. 74.)[*](17 SIM. Pl. XXVIll 130; D. eup. I 25 (106) — Pl. XXX 133. 123.)[*](20 EXC. Gal. XII 269.)[*](2 σαλαμάνδρας ἢ βουπρήστεως EDi ὑοσκυάμου libri: ἀρσενικοῦ Lac., at cf. D. eup. II 151 (332) 3 τούτοις E: fort. ταῦτα 5 στόματος E: στομάτων reliqui 7 βόιον ἢ προβάτιον E 8 ἑψηθέν τε E 9 δὲ] τε E πτισάνης χυλοῦ ἢ χόνδρου E 10 δὲ καὶ EDi 11 ἡλκωμένη QDi: ἑλκωθείσαι E: correxi 12 mg. add. περὶ γάλακτος γυναικός Di γλυκύτερόν ἐστιν καὶ τροφιμώτερον E 13 καὶ om. QE 14 καὶ] δὲ καὶ E θαλάσσίου λαγωοῦ E 15 φαρμαχ- θεῖσιν ἢ φοινιχθῆσιν E (del. et αἱμα superscr. E2) 16 ὠφελεῖ post καταχριόμενον transp. E κωνείῳ] κωνίω ἢ μηκωνίω E: μηκωνίῳ reliqui: μετὰ κωνείου D. eup. II 235 (217): cum cicuta Pl. XXVIII 74: correxi 17 τοῖς τὸ — κεφαλαλγοῦσι post ἐπιλημπτικοῖς colloc. Di 18 πάσχουσι Di πυρέσσουσι — ἐπιλημπτικοῖς om. E κεφαλαλγίαις F καὶ ἐπιλ. H 19 τις post ἕνεκα colloc. EDi προσφέροι F: προσφέρει HDi ὡς] οἷον E ὡς ὑποδὲδεικται post σχιστόν colloc. Di 22 φαρμάκων om. E εἶναι addidi)
146

71 τυρὸς νεαρὸς δίχα ἁλῶν ἐσθιόμενος τρόφιμος, εὐστόμαχος, εὐανάδοτος, σαρκῶν ποιητικός, κοιλίας μετρίως μαλακτικός, διαφέρων αὑτοῦ αὐτὸς παρὰ τὴν τοῦ γάλακτος φύσιν, ἀφ᾿ οὗ σκευάζεται. ἑψηθεὶς δὲ καὶ ἐκθλιβείς, εἶτα ὀπτηθεὶς σταλτικὸς γίνεται κοιλίας· ὠφελεῖ δὲ καὶ καταπλασσόμενος ὀφθαλμῶν φλεγμονὰς καὶ ὑπώπια. ὁ δὲ νεοαλὴς ἀτροφώτερος ἐσθιόμενος, πρὸς καθαίρεσιν σαρκῶν ἐπιτήδειος, κακοστόμαχος, λυπῶν κοιλίαν καὶ ἔντερα. ὁ δὲ παλαιότερος κοιλίας σταλτικός, ὁ δὲ ἐξ αὐτοῦ ὀρρὸς κυνῶν τροφιμώτατος.

ἡ δὲ καλουμένη ἱππάκη τυρός ἐστιν ἵππειος, βρωμώδης καὶ πολύτροφος, ἀναλογῶν τῷ βοείῳ. ἔνιοι δὲ ἱππάκην ἐκάλεσαν τὴν ἵππειον πιτύαν.

72 βούτυρον σκευάζεται καλὸν ἐκ τοῦ λιπαρωτάτου γάλακτος· τοιοῦτον δέ ἐστι τὸ προβάτειον. γίνεται δὲ καὶ ἐκ τοῦ αἰγείου, ἐν ἀγγείοις κινουμένου τοῦ γάλακτος καὶ χωριζομένου τοῦ λίπους.

ἔχεται δὲ δυνάμεως μαλακτικῆς, ἐλαιώδους, ὅθεν κοιλίαν [*](1 SIM. [Hipp.] π. δ. II 51 (VI 554); π. δ. ὀ ν. 46 (169 K.) Pl. XXVIII 131 sq. (e N. S.) cf. XI 240 sq. D. eup. II 49 (263) I 29 (108) I 56 (119) II 8 (229).) [*](1 EXC. Gal. XII 269. VI 696. 765. Aet. Il 101 (e Gal.) cf. Sim. S. s. v. (104 L.)) [*](10 SIM Pl. XXVIII 131. 205 cf. Hipp.] π. ν. IV 51 (VII 584 L.); π. ἀ. ὑ. τ. 18 (61 K.)) [*](13 SIM. Pl. XXVIII 133 (e S. N.) — Pl. XXVIII 203 — D. eup. II 135 (326) Pl. XXVIII 160 — eup. I 74 (131) Pl. XXVIII 257 — Pl. XXVlII 190 — XXVIII 183 — eup. II 71 (285) Pl. XXVIII 252 — eup. II 52 (264) Pl. XXVIII 205 — eup. I 164 (178) 187 193) Pl. XXVIII 241 — eup. I 29 (108.) [*](13 EXC. Orib. XI s. v. (βούτυρον — λίπους, σννάγετει — χρῶ); Gal. XII 272 (unde Aet. II 104 Paul. Aeg. 3 s. v.), cf. Ps. Orib. de simpl. V 42.) [*](14 TEST. Gal. XII 272: θαυμάζω δʼ ὅπως ὁ Διοσκουρίδης ἐκ προβα- τείου φησὶν αὐτὸν (sc. τὸν β.) καὶ αἰγείου τὴν γένεσιν ἔχειν.) [*](1 num. cap. QDi: οα E: νη΄ DI τυρὸς δὲ E ἐσθιόμενος om. E) εὐνανάδοτος εὐστόμαχος E 3 διαφέρων — σκευάζεται om. E 5 καὶ om. HDi 6 ὀφθαλμῶν om. H νεοαλὴς F: νε///αλὴς E (2 litt. del. E2): νεαλὸς reliqui: caseus alitu (i. e. sallitus) DI, cf. D. eup. II 8 (229) ἀτροφώτερος E: εὐτροφώτερος reliqui: non tantum carnes replet DI 7 καὶ πρὸς Di 8 στα- τικός E 9 καὶ ὁ ἐξ HDi 10 mg. add περὶ ἱππάκης Di ἵππιος ἐστὶν τυρὸς E post βρωμώδης del. καὶ πολύγονος E2 ad rem cf. Pl. XXVIII 131 sextius eosdem effectus equino quos bubulo (sc. caseo) tradit 12 ad rem cf. D. II 75) [*](13 num. cap. οα QDi: οβ E: μθ΄ DI 15 ἀγγίω E 17 δὲ] γὰρ καὶ E μαλακτικῆς] γαλακτινῆς coni. Marc., at cf. Dl virtus est ei maloptica, Pl. l. s. na- tura eius adstringere, mollire κοιλίας Di)

147
τε ἐκλύει πλεῖον ποθὲν καὶ πρὸς τὰ θανάσιμα μὴ παρόντος ἐλαίου χρησιμεύει. μιχθὲν δὲ μέλιτι καὶ παρατριβὲν ὀδοντιάσεις ὠφελεῖ καὶ τοὺς τῶν οὔλων ὀδαξισμοὺς ἐπὶ παιδίων καὶ ἄφθας, ἔξωθεν δὲ καταπλασσόμενον εὔτροφον καὶ ἀψυδρακίωτον τηρεῖ τὸ σῶμα·