Περὶ εὑρέσεως [Sp.]

6 Κἂν δημοσίων ἀδικημάτων κατηγορῶμεν, ἀπὸ τῶν πρεσβυτέρων ληψόμεθα· οἷον τριακόσιοι νύκτωρ τὰ δεσμὰ ῥήξαντες αἰχμάλωτοι ἀπὸ τῶν πολεμίων φυγόντες ἦλθον εἰς τὴν πατρίδα, νόμου κελεύοντος νύκτωρ μὴ ἀνοίγεσθαι τὰς πύλας οὐκ ἀνέῳξεν αὐτοῖς ὁ στρατηγὸς [*](2 τὰς ἑλληνίδας τὰς Pc 3 ἀνέσκαψαν, γρ ἀνέστησαν, Pc 6 εἴ τι, supr. ὅτι, Pa 8 τῆς ἱστορίας Ac | εὐσεβὲς Vc Ac 10 ὥσπερ καὶ Sc | p. 117, 6 12 βίαια om. Sc; βία, m. po. σ add., Pa 14 θέντες PV; correxi 15 βοηθούμενα m. 1Pc; βοη- θουμένας PaV; correxi 17 διηγήσεις m. 1Pa 18 χωροῦντες Vc 20 om. VcBa 22 cf. 121, 9 23 φεύγοντες Vc 25 θύ- πασ Ba)

Ἐὰν δὲ ἀπολογώμεθα· ῾ οὕτως ἐγὼ περὶ τὴν πόλιν εὔνους ἀρχῆθεν ἐγενόμην, ὥστε καὶ τοῦ πολέμου καταλαβόντος μᾶς τῆς ἐμῆς εὐνοίας ἔχοντες δείγματα πάντας παραλιπόντες τοὺς ἄλλους ἐμὲ στρατηγὸν ἐχειροτονήσατεʼ.

Τυραννοκτόνοι δὲ πάντες καὶ ἀριστεῖς ὁμοίως προδιηγήσεις ἕξουσι τοὺς βίους, ἀφʼ ὧν χωροῦμεν ἐπὶ τὰς διηγήσεις τῶν πραγμάτων, ἐφʼ οἷς αἱ κρίσεις.

Ταυτὶ μὲν οὖν περὶ τῶν προκαταστάσεων τῶν ἐν 7 ταῖς διηγήσεσι καὶ ὅθεν δεῖ ἀρχομένους μὴ ἀκεφάλως ἐμβάλλειν τοῖς πράγμασι. Ῥητέον δὲ ἑξῆς, τίσι πλατύνεται [*](2 καὶ ὁ κατήγορος; pergit I. 12 | τῶν πρεσβυτέρων Ba 3 στρα- τηγεῖν AcΒa, v.l.P, m. 2Vc; cf. I. 15. p. 121, 13 6 γὰρ (pro γοῦν) Ac 9 χωρήσ⌊ο⌉μεν Vc 11 λαθεῖν : exsp. φυγοῦσιν ἐπ- ανελθεῖν 12 ἀπολογώμεθα πρὸς αὐτὸν Ac 13 οὕτως etiam ante εὔνους P 14 ὑμᾶς πολλὰ τῆς ἐμῆς εὐνοίας Sc; ὑμᾶς τῆς εὐνοίας (m .2 πολλὰ et ἐμῆς supr.) Vc | παραδείγματα Pc 15 παρα- λιπόντ⌊ε ex α⌉ς Pa | στρατηγεῖν, m.1, P 18 χωρῶμεν Vc ἐφʼ αἷς ἡ κρίσις Ac 21 ταῦτα Ac Ba, m.2Vc 22 λέλεκται ante καὶ add. Vc)

Πρῶτον μὲν οὕτω μηκύνεται ἐξ ἑρμηνείας. ἔπειτα δὲ καὶ τὸ παραλειφθὲν ζητήσαντες λέξομεν κἀκεῖνο ἐν κώλοις ὅσοις ἂν δυνώμεθα, οἷον ῾ τόδε μὲν οὐκ ἐποίησα οὐδὲ εἰργασάμην, ἐκεῖνο δὲ οὐ διεπραξάμηνʼ.

Ἔπειτα μέντοι καὶ τοῦ πεπραγμένου τὴν αἰτίαν ζητήσομεν, καὶ ὅταν εὕρωμεν, ὅσοις ἄν δυνώμεθα κώλοις [*](1 μὲν om. | ὅτι post φαμεν add P 2 χρὴ m. po. ex χρῆ- ναι Pc 3 ἢ om Vc 7 cf. 119, 12 10 ὑμῶν Pc 10 11 ἀνασκοπῶ⌊ν m po.] Pc; ἀνασκοπῶν Pa; ἀνασκοπῶν 13. 14 μάλιστα om. Mr 14 γρ ἐν ταῖς γραφαῖς P; γρ καὶ συγγραφαῖς καὶ γραφαῖς Ba; ἔνια τῶν βιβλίων περιραφαῖςʼ ἔχει ἔνια δὲ ῾ συγγραφαῖςʼ· καὶ ἄλλα γραφαῖςʼ· ὁ μὲν οὖν ἐξηγητὴς ῾ περι- γραφαῖςʼ ἀναγνοὺς κτλ Dox. 15 16 mg. m. 1 εὐπορήσομεν Pa; ⌊Ι—ΙΙ⌉εὐπορ|οῦ m. po.⌉ μιεν Vc 18 οὖν οὕτως Ba 20 δυν|ώ m. po. ex ησό⌉μεθα Ba 21 δὲ οὐδὲ Ac 23 ἂν om. Vc)

Πλατύνουσι δὲ διήγησιν καὶ οἱ λογισμοί, εἰ πρὸ τῶν πράξεων λέγοιμεν βεβουλεῦσθαι, ὡς, εἰ μὲν τόδε ποιήσαιμι, τόδε ἀπαντήσεται, καὶ προστιθέναι τὰς αἰτίας· εἰ δὲ τόδε ἐργασαίμην, τόδε ἀπαντήσεται.

Καὶ παραδείγματος ἕνεκεν καὶ σαφηνείας τῶν θεωρημάτων [*](93) καὶ ἐπὶ προβλήματος λέξομεν· ἔστω δὲ ὁ στρατηγὸς ὁ μὴ ἀνοίξας τὰς πύλας. ἀπὸ τοῦ παραλειφθέντος πρῶτον ῾ ἡμεῖς γὰρ ἐνστάντος τοῦ πολέμου καὶ καταρραγείσης τῆς μάχης καὶ κινηθείσης ἡμῖν πρὸς τοὺς ἐχθροὺς φιλονεικίας ἄλλον μὲν οὐδένα τῶν πάντων στρατηγὸν ἐχειροτονήσαμεν οὐδὲ ἐπεστήσαμεν τοῖς πράγμασιν οὐδὲ τὸ στρατόπεδον ἐπιστεύσαμενʼ, εἶτα τὸ πραχθὲν ῾ τοῦτον δὲ στρατηγεῖν ἠξιώσαμεν καὶ τὸ ἀξίωμα τῆς πόλεως ἐπιστεύσαμεν καὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν ἔχειν καὶ τάττειν ὅπως ἐθελήσειεν ἐπετάξαμενʼ, εἶθʼ ἡ αἰτία ῾ οὐχ ὡς μὰ τὴν ἀλήθειαν προδώσοντος αὐτοῦ τὴν πόλιν καὶ τοὺς ἐχθροὺς ἀγαπήσοντος, ἀλλʼ ὡς εὐνοϊκῶς προστησομένου τῶν ἡμετέρων πραγμάτων. ὅ δὲ ταῦτα πιστευθεὶςʼ πάλιν ἐκ τῶν παραλειφθέντων οὔτε ἐστρατήγει καλῶς οὔτε ἐξηγεῖτο τῶν πραγμάτων σεμνῶςʼ· εἶθʼ ἡ αἰτία τοῦ παραλειφθέντος ῾ δύσνους γὰρ ἦν περὶ τὴν πόλιν καὶ ἄδικος πάνυ· ἀλλὰ καὶ αἴτιος ἡμῖν ἥττης ἐγένετο. ἐπεὶ δὲ ὁ θεὸς καλῶς ποιῶν καὶ κηδόμενος τῶν τῆς πόλεως πραγμάτων καὶ ἐπανορθούμενος [*](1 οὕτω νοῦς V 8 οἱ Pc, (supr.) Pa; om V 6 τάδε ἀπαν- τήσεται Ba 7 ἕνεκα Ba | τῆς σαφηνείας V c 8 p. 118, 25 10 συστάντος Sturm 11 τῆς om. Ba 12 13 ἀπάντων Ac 17 θε- λήσειεν Vc Ba 18 αἰτία τοῦ πραχθέντος Ac, v. l P μὰ τὴν ἀθηνᾶν Ac 23 σεμνῶς Ba, m 2VcAc; om. Vc Ac; ὀρθῶς P 25 post ἐγένετο Vc m .1 mg. : ἣ διήγησις ἀυτmg. decurt.⌉)

Εἰ δὲ τρόπος ἐν διηγήσει τῶν πεπραγμένων πλατύνοιτο, διασκευάζεται τὸ πρόβλημα, οὐ διηγεῖται· αἰτία μὲν γὰρ διήγησιν, τρόπος δὲ διασκευὴν κατασκευάζει. τρόποι δὲ διηγήσεως τρεῖς, ἀπλοῦς, ἐγκατάσκευος, ἐνδιάσκευος. ὅταν μὲν οὖν ᾖ τὰ πράγματα πολλὰ καὶ ποικίλα καὶ ἱκανὰ καὶ βαρῇ τοὺς ἀντιδίκους, ἡμῖν δὲ βοηθῇ, ἁπλῇ χρησόμεθα τῇ διηγήσει· οὐ δεῖται γὰρ [*](1 ταύτης τὰ πταίσματα Ac 2 τοῖς πολίταις om. VcBa | ῥῆξαι τὰ δεσμιὰ τοὺς πολίτας Ac 3 ὑμιᾶς Vc | τῶν om. Pa 7 ἀπαν– τήσοι Vc 10 ἡμέτερα 〈πράγμιατα〉 ? cf. p. 121, 20. 26 | ὃ Pa, (er.) Pc; om. | προείλ⌊ε m po.⌉ Pc 13 ⌊λο m.po. ex παραλο⌉γισμούς Pc 13. 14 πλείοσι Ba 14 καὶ ποικίλοις om. Vc 15 πραττο– μένων Vc 16 οὐ PAc; καὶ οὐ Vc; οὐχ ἀπλῶς BaVδ; καὶ οὐχ ἁπλῶς Sc; Dox.: ἔν τισι τῶν βιβλίων οὐ τέθειται τὸ ‘οὐχ ἁπλῶς’ κτλ. 16. 17 γρ καὶ οὕτως (mo. καὶ οὕτως Pc)· αἰτία μὲν γὰρ διήγησιν ἐγκατάσκευον· τρόπος δὲ διήγησιν ἐνδιάσκευον (Pc hic queoque ἐγκατάσκευον) κατασκευάζει mg. P, cf. Dox. v.l.; cf. P. 123, 9 18 διηγήσεων V 19 ἦ post 20 ποικίλα Pc | ἱκανὰ ἢ καὶ Ac 20 βαρ⌊ῆ m.po.⌉ Vc)

Ἁπλῆ μὲν οὖν διήγησις παρὰ Δημοσθένει ἐν τῷ [*](95) Κατὰ Κόνωνος αἰκίας «τέξήλθομεν εἰς Πάνακτον ἔτος τουτὶ τρίτον. καὶ μεθʼ ἡμῶν ἐσκήνωσαν οί Κόνωνος υἱεῖς καὶ προσούρουν τε ἡμῖν καὶ τὰς ἀμίδας κατερρήγνυον»· οὐ γὰρ εἶχε μιᾶλλον δεινῶσαι τῷ λόγῳ ἢ τὰ πράγματα λέγων αὐτὰ ὁ ῥήτωρ ψιλά, ἂ ἔπραττον ἐκεῖνοι· γυμνὰ γάρτοι λεγόμενα πλέον ἰσχὑν ἔλαβεν, ἢ εἴ τις αὐτὰ ἐκόσμει λόγοις.

Ἐγκατάσκευος δέ ἐστιν ἡ Κατὰ Ἀριστοκράτους. φάσκων γὰρ λερρόνησον κινδυνεύειν τῇ πόλει τὰς αἰτίας [*](1 ὅταν Ba 2 ἡ om. Mr | τῷ om. Vc Ac 6 σφοδροτέρα Dox. 7 διασκευῶν Ba, (δι m.po in ras.) Pc 8 γάρτοι καὶ Vc 10 διήγησιν κατασκευάζει Vc; γρʹ καὶ οὕτως (om. καὶ οὕ- τως Pa) ὅτι αἰτία μὲν διήγήσιν ἐγκατάσκευον· τρόπος δὲ διήγησιν ἐνδιάσκευον κατασκευάζει mg. P, cf Dor. v.l.; cf p 122, 16 12 ἡ διήγησις Pa 13 Dem. 54, 3. 4 ||ἀρίσι mpo.]ωνος Pa 14 ἀρίστω- νος PV (κόνωνος m. 2VcBa, m.po P); Dox.: ἔν τισι τῶν βιβλίων ‘οἱ τοῦ κόνωνος υἱοὶ’ γέγραπται κτλ. | pr καὶ om. Ρ 16 ειν δηλῶ- σαι, ειν m.2, Vc | τὸν λόγον P, m. 2Vc 17 ὁ ῥήτωρ post ψιλὰ Pc, post 16 εἶχεν Ba 18 mg. πλείονα m.po.Ma | ἰσχύος Portus 19 λόγ Pa λόγοις Pc 20 δὲ διήγησίς ἐστιν Ba | ἡ vix san 21 τὴν πόλιν Vc)

Ἐνδιάσκευον δὲ ἐκεῖνο τὸ μέρος τῆς διηγήσεως ἐν τῷ Περὶ τῆς παραπρεσβείας παρὰ τῷ Δημοσθένει «θέαμα δεινόν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ ἐλεεινόν· ὅτε γὰρ νῦν ἐπορευόμεθα εἰς Δελφούς, ἐξ ἀνάγκης ἦν ὁρᾶν ταῦτα πάντα, οἰκίας κατεσκαμμένας, τείχη σεριῇρημένα, χώραν ἔρημον τῶν ἐν ἡλικίᾳ, γύναια δὲ καὶ παιδάρια ὀλίγα καὶ πρεσβύτας ἀνθρώπους οἰκτρούς».

Τὸ δὲ ἄριστον καὶ ἀναγκαιότατον εἰδέναι, ὅτι τῶν διηγήσεων αἱ μὲν πλεῖσται πᾶσιν ὑποπίπτουσι τοῖς τρόποις, ὥστε τινὰ μὲν αὐτῶν μέρη ἀπλᾶ εἶναι, τινὰ δὲ ἐγκατάσκευα, τινὰ δὲ ἐνδιάσκευα, ὡς φαίνεται ἡ διήγησις αὕτη παρὰ τῷ Δημοσθένει, μᾶλλον δὲ αἱ πλείους· τὸ μὲν γὰρ λέγειν ὑμεῖς τοῦτον ἐχειροτονήσατε πρεσβευτὴν οὐχ ὡς τῶν ἀποδωσομένων τὰ ὑμέτερα, ἀλλʼ ὡς τῶν φυλαξόντων τοὺς ἀλλουςʼ τῆς ἐγκατασκεύου μέρος ἐστί, τὸ δὲ λέγειν ‘ὁ δὲ τῇ πρώτῃ τῶν ἐκκλησιῶν πάντα εἰπὼν κατὰ ψιλοκράτους, τῇ δʼ ὑστεραίᾳ μεταβαλόμενος δῆλός ἐστι προδιδόναιʼ ἀπλῶς [*](1 ἅς m 2 ex ὡν Vc αἰτίας om Vc |ἐξ ὧν Pc V, v.l.Pa; δι᾿ ἅς Pa 2 ἔστι τοίνυν ὧ ἄ Ἀθ. τοῦτο, τὸ τελευτήσαντος Dem. 23, 8 7 ταύτης πεπλήρωται Pc 9 Dem. 19,65 | περὶ τῆς P om Vc; περὶ om. Ba (cf 127, 11. 23 cet.); τῆς om. Ac 10 δει- νὸν post ἀθηναῖοι Ac ἄνδρες om. Ba 17 τὰ (pro alt. τινὰ) Ve 18 τινὰ δὲ ἐνδιάσκευα om Pc |τινὰ Pa Ba; τὰ Vc Ac 20 cf. Dem. 19, 12 22 τῶν om Ba 23 τῶ Ba |λέγειν suspect. cf Dem. 19, 15 25 μεταβαλλόμενος V)

Ἀκμὴ δὲ διηγήσεως τριχῶς γίνεται, ἤτοι τοῦ πράγματος αὐτοῦ ἢ τῆς ἀξιώσεως ἢ τῆς αἰτίας τῆς ἀξιώσεως συνεχῶς διαφόροις κώλοις καὶ ποικίλοις λεγομένης, ἢ καὶ τῶν δύο ἢ καὶ τῶν τριῶν πολλάκις ὁμοίως παραλαμβανομένων· οὕτω γὰρ ἡ ἀκμὴ μείζων γίνεται [*](201) καὶ ποικίλη μᾶλλον, ἐὰν τὸ πρᾶγμα τρισὶ κώλοις ἤ τέτρασιν εἴπωμεν, ἐπὶ τέλει δὲ καὶ τὴν ἀξίωσιν καὶ τῆς ἀξιώσεως τὴν αἰτίαν. οἷον ἐνώπιόν τις τῆς μητρὸς ἀπέκτεινε τὸν υίὸν κατὰ τὸν τῶν ἀκρίτων νόμον, ἐξἐθανεν ἡ μήτηρ, καὶ κρίνεται ὁ πατὴρ αἰτίας θανάτου· ‘καὶ συλλαβὼν τὸν υίὸν ἔπαιεν, ἐτίτρωσκεν, ἐφόνευεν ὁμοῦ τῇ γυναικί, ὡς ἀλλοτρίους, ὡς ἐχθρούς, ὡς ἔκ τινος τῶν πολεμίων γεγονόταςʼ τὸ πρᾶγμα τοῦτο· εἶτα ἡ ἀξίωσις ‘τίς οὐκ ἀγανακτεῖ, τίς οὐκ ὀργίζεται, τίς οὐ χαλεπαίνει τοῖς γεγενημένοις; τίς οὐκ ἀπαιτεῖ τὴν προσήκουσαν τιμωρίανʼ, εἶτα ἡ αἰτία διʼ ὃν πεπλήρωται μιασμάτων ἡ οἰκία, διʼ ὅν ἄθεσμοι φόνοι, διʼ ὅν ἀσεβεῖς σφαγαί, διʼ ὅν γένος ὅλον ἔρριπται πεφονευμένον, παρʼ οὗ ἥκιστά τις ἂν προσεδόκησεν;ʼ

1 Τὸ τρίτον μοι σύνταγμια τουτὶ γέγονεν, ὦ κράτιστε Ἰούλιε Μᾶρκε, περὶ ὡν ἤδη σοι φθάνω καὶ διʼ ἐμαυτοῦ πολλάκις τεχνολογήσας, τοῦ κορυφαίου τῆς ῥητορικῆς μέρους· ἔστι δὲ ἥ τε τῶν κεφαλαίων εἰσαγωγὴ καὶ οἱ τρόποι τούτων καὶ διʼ ὅσων γίνονται, εἶτα περὶ τῶν λύσεων καὶ ἐξ ὅσων συνίστανται, εἶτα ἐπιχειρημάτων καὶ τῶν τόπων, ἐξ ὧν λαμβάνονται, εἶτα ἐργασιῶν, αἳ καθʼ ἕκαστον τῶν ἐπιχειρημάτων ἐκλαμβάνουσαι ἐργάζονται, καὶ μὴν καὶ τῶν ἐπὶ τούτοιςμημάτων ἐμοὶ παρευρεθέντων, ἀφʼ ὧν τὸ ἀκρότατον τῆς δριμύτητος καὶ παρὰ τοῖς ἀρχαίοις εὑρίσκεται· περαιτέρω δὲ τούτων προβαίνουσαν τὴν ρρητορικὴν οὐχ εὑρήκαμεν, ἀνακυκλουμένην δέ γε. πρὸ δὲ τούτων βραχέα μοι περὶ προκατασκευῆς εἰπεῖν ἔδοξεν.

2 Ἡ προκατασκευὴ πρεσβύτερόν ἐστι μέρος λόγου τῆς κατασκευῆς, ὡς δηλοῖ καὶ τοῦνομα. ἔργον δὲ αὐτῆς τὸ προεκτίθεσθαι τὰ κεφάλαια καὶ τὰ ζητήματα, οἰς περιπλακεὶς ὁ λόγος συμπληρώσει τὴν ὑπόθεσιν, οἷόν ἐστιν [*](1 τόμος γʹ. περὶ εὑρέσεως PVcAc; περὶ εὑρέσεως· τόμος τρί- τος Βa; τόμιος γʹ περὶ τῆς τῶν κεφαλαίων εἰσαγωγῆς Pπ 3 ἰού- λιε μάρκε PΒa; μάρκε ἰούλιε, mg m 2 γρ καὶ μάρκε αἴλιε, Vc; μάρκε m.1, ἰούλιε m 2 suppl , Vbd ; θεόφιλε Ac | τινὰ τῶν βι- βλίων προσκείμενον ἔχει τὸ καὶ διʼ ἐμαυτοῦʼ κτλ Dox 6 τινὰ τῶν βιβλίων καὶ οἱ τούτων τρόποι καὶ διʼ ὅσων γίνεταιʼ ἔχει . . . ἀλλʼ ἄμεινον καὶ οἴ τρόποι ταύτηςʼ κτλ. Dox 7 γίνονται Ba 7. 8 περὶ ἐπιχειρημάτων Sc; |circ. lII ἐπιχειρημάτων Vc 12 ἀρχαιοτέροις P 15 ἔδοξεν εἰπεῖν Pc 17 ἡ om. Pc c | εἶχε τὸ παλαιὸν πρεσβύτερόν ἐστι μέρος τῆς διηγήσεως τοῦ λόγου τῆς κατασκευῆς ὡς δηλοῖʼ Dox. 18 δὲ |II—lII] αὐτῆς Vc)

Καὶ τοῦτο μὲν ἐξήρκεσεν ἂν εἰπεῖν ἄλλῳ, ὅτι διττὴν ἔχει χώραν, σοὶ δὲ οὐκ ἀποκρύψομαι παραστῆσαι, τί ποτε τῷ ῥήτορι ἐνενόησα. καὶ γὰρ οὖν καὶ αὐτῷ διαπορῆσαί μοι παρέστη γενομένῳ τοῦ πράγματος ἐν ἐπιστάσει καὶ εὑρὸν τὸν ῥήτορα, εἰ μὲν ἀπατήσειν μὴ μέλλοι τοὺς δικαστάς, ἀλλὰ πληρώσειν τὴν ἐπαγγελίαν καθαρῶς, μετὰ τὴν διήγησιν τιθέντα τὴν προκατασκευὴν καὶ ἅμα συνάπτοντα καὶ ἐπάγοντα τὴν κατασκευήν, [*](101) ὥστε ἔτι τῆς μνήμης οὔσης ἐναύλου τῆς κατὰ τὴν ἐπαγγελίαν μηδὲν ψεύδεσθαι δοκεῖν, ἀλλʼ ὡς ἐπηγγείλατο τιθέντα τὴν κατασκευὴν οὕτως· ὅταν δὲ μέλλῃ δικαίως μὲν δοκεῖν ἐπαγγέλλεσθαι, τὴν ἐπαγγελίαν δὲ παρʼ οὐδὲν τίθεσθαι, τηνικαῦτα μετὰ τὰ προοίμια προκατασκευάζοντα καὶ μεταξὑ τὴν διήγησιν τάττοντα, εἶθʼ οὕτω τῆς μνήμης διὰ τῆς διηγήσεως ἐξελόντα τὴν ἐπαγγελίαν κατασκευάζοντα ὕστερον, ὡς βούλεται· καθάπερ [*](1 κατασκευῆς Pc 4 τῶι ζητουμένῳ Ac 5 ἀστεῖόν σοι AC προσειρῆσθαι Spengel 11 ἄλλ|ωι, ex οις?] Vc 14 πάρεστι γενομέν|ῳ m po. | Ba 18 pr καὶ — κατασκευήν om Pc 21 τιθέ- ναι? 24 καὶ μὴν καὶ ὡς ὅτι δύναται μηκίστην ταύτην ποιεῖ post τάττοντα add Ac, (ποιοῦντα) v .l P)

Εὗρον καὶ ἄλλο προκατασκευῆς εἶδος παρευρεθὲν τοῖς ἀρχαίοις, ὃ κεφαλαίων μὲν ἐπαγγελίαν οὐκ ἔχει, ἀπόδειξιν δὲ παρίστησι τοῦ κατὰ τοὺς νόμους δοκεῖν εἰσέρχεσθαι τὴν κρίσιν. προκατασκευὴ δʼ ἂν καλοῖτο καὶ τοῦτο εἰκότως, ὅτι λόγος ἐστὶ πρὸ τῶν κεφαλαίων λεγόμενος εἰκόσι λογισμοῖς πᾶσαν τὴν κατασκευὴν προκαλούμενος. καὶ τούτῳ κέχρηνται πολλοὶ τῶν ἀρχαίων, ἀλλὰ καὶ Δημοσθένης ἐν τῷ Κατὰ Μειδίου. τῆς γὰρ [*](102) στάσεως οὔσης ὁρικῆς, καὶ τεμνομένων τῶν ὅρων οἷς ἴσμεν τόποις, κέχρηται νοήμασι τοῖς διδοῦσι κατὰ τῶν οὕτως ἀδικησάντων περὶ τὴν ἑορτὴν ἐξουσίαν εἶναι προβολῆς τοῖς κατηγορεῖν ἐσπουδακόσιν, εἰ παρὰ τὰ διωρισμένα τις ἐκ τῶν νομίων ἐν τοῖς Διονυσίοις ποιεῖ, καὶ τοῦτο ἀποδείξας καὶ ἀναγνοὺς ἐκ νόμων οὕτως ἐχώρησεν εἰς τὴν μελέτην τοῦ ὅρου· καίτοι τό γε τὴν κατηγορίαν ἐκ νόμων εἰσιέναι ταύτην οὐδὲν ἔμελλε [*](1 τῆς PVcAc; περὶ Ba | p 127, 14 ἐφωράθη m.2Ba, v.I.P 8 Dem. 19, 182 (cf p. 144, 5); cf. Aesch. 3, 205 | ἀνεύθυνον Ac, ?m1Vc 4 cf. schol. Demosth. p. 351, 19 Dind. 7 ἰδίας τὰς τέχνας ἔχει Ac, (om. τὰς) Ba; ⌊lII⌉ ἰδίας ἔχει τέχνας Vc 12 τοὺς om. Ac Ba 15 λεγόμενος PV; καλούμενος Pc 17 Dem 21, 9 19 τόποις PV κεφαλαίοις ascript. m.po. 19. 20 γρ καὶ οὕ- τως· τοῖς διδοῦσιν ἐξουσίαν κατὰ τῶν οὕτως ἀδικησάντων P 20 ἐξουσίαν etiam ante 19 κατὰ (er.) Vc)

4 Περὶ μὲν τῆς τῶν κεφαλαίων εὑρέσεως κατὰ τὴν διαιρετικὴν ἐξεθέμεθα τέχνην, καὶ ὅσα ἑκάστης τῶν [*](206) στάσεων ἴδια καὶ ὅσα κοινὰ καὶ τὰ τούτων διάφορα· νυνὶ δὲ πρόκειται δεῖξαι, πῶς τῆς διαιρετικῆς τέχνης ὑποβαλλομένης τῶν κεφαλαίων ἕκαστον ἡμεῖς ἐκλαβόντες αὐτὸ κατασκευάσομεν· τὸ γὰρ πᾶν τῆς ῥητορικῆς ἰσχυρὸν ἐν τούτοις ἵσταται καὶ τὸ τῆς νίκης κράτος ἐν τῇ κατασκευῇ τῶν κεφαλαίων διαφαίνεται.

Κεφάλαιον τοίνυν ἤτοι παρʼ ἡμῶν αὐτῶν εἰσάγομεν, ὅ δεῖται κατασκευῆς, ἢ παρὰ τῶν ἐχθρῶν τίθεται, ὅ δεῖται λύσεως. οἷον ἐὰν μὲν ἀπολογώμεθα ἐν τοῖς στοχασμοῖς, τὴν τῶν ἐλέγχων ἀπαίτησιν ἡμεῖς εἰσάγομεν λέγοντες ἐλέγχους πάρασχεʼ, εἶτα κατασκευάζομεν ἐκ τῶν ἐπιχειρημάτων συνιστάντες ὅτι δεῖ παντὸς πράγματος ἐλέγχους παρέχεσθαι καὶ παντὸς ἐγκλήματοςʼ. [*](107) ἐὰν δὲ κατηγορῶμεν, ἀνάγκη τοῦ ἐχθροῦ τὸ κεφάλαιον τιθέντος καὶ λέγοντος ἐλέγχους πάρασχεʼ ἡμᾶς λύειν [*](1—148, 15: ordinem commentarii Mr secutus sum; cf. Spengel, Praef. p XI, Ζuncheneι Gel. Αnεeigen 1835 p 265. Grdο Ba: π. κεφαλαίων, π. βιαίου, π.ἑπιχειρημάτων, π. ἐνστάσεως καὶ ἀντι- παραστάσεως. P VcδAc: π βιαίου, π. κεφαλαίων, π. ἐπιχειρῇ- μάτων, π. ἐνστάσεως κ. ἀντ.; Dox.; μήπω τοίνυν ἄμεινον p (ἦν Vδ) λέγειν λήθη τῶν ἀντιγράφων τὸ περὶ βιαίου προταγῆναι τοῦ περὶ τῶν κεφαλαίων, ὀφεῖλον ὑπὸ τὴν ἔνστασιν 〈καὶ〉 ἀντιπαράέ- στασιν ταχθῆναι μετὰ τὸν περὶ κεφαλαίων λόγον Portus: π. εἰσαγωγῆς κεφαλαίων, π. ἐπιχειρημάτων, π εἰσαγωγῆς καὶ λύσεως κεφαλαίων κατʼ ἔνστασιν καὶ ἀντιπαράστασιν, π λύσεως κεφα- λαίων κατὰ βίαιον ὅρον 3 ἐξεθέμην Ac Βa, v l Pa, W VII 55, 10 μέθοδον (pro τέχνην) W VII liber ille deperditus est; cf. etiam Hern p 28, 12. 36, 3. 43, 15 sq. 4 τού| των ex οις] Pc 10 αὐτῶν om Ac εἰσάγεται ν l P, m 2VcBa 12 μὲν οὖν Ac 14 cf. 141, 22 sq 15 συνιᾶάντες Pa; συνιστῶντες PcAc, (άν m 2 supr.) Vc, (ex cr m po ) Ba 16 παρασχέσθαι m2 ex παρ- ἐχεσθαι Vc (cf. p. 133, 1) 17 τὸ κεφάλαιον τοῦ ἐχθροῦ Vc)

Πολλῶν δὲ πολλὰ ἐκθεμένων περὶ ἐπιχειρήματος καὶ πολύν ἀναλωσάντων λόγον καὶ μηδενὸς δυνηθέντος [*](207) σαφῶς παραστῆσαι, πειράσομιαι ὅτι μάλιστα σαφέστατα διακρῖναι, τίς εὕρεσις ἔπιχειρήματος, ὅ κατασκευάζει τὸ κεφάλαιον ἢ τὴν λύσιν, καὶ τίς εὕρεσις ἐργασίας, ἢ κατασκευάζει τὸ ἐπιχείρημα, καὶ τίς εὕρεσις ἐνθυμήματος, ὅ κατασκευάζει τὴν ἐργασίαν. ἐὰν μὲν οὖν ἡμεῖς εἰσάγωμεν κεφάλαιον, ἁπλῆς δεήσει τῆς θέσεως καὶ τῆς εἰς τοῦτο κατασκευῆς εὐπορήσομεν ἀπὸ τῶν ἐπιχειρημάτων μετὰ προτάσεως. τὸ δὲ ἐντελέστερον, ἐὰν [*](108) τιθῆται ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν καὶ εἰσάγηται· τότε γὰρ δεῖ κοσμῆσαι τὸ κεφάλαιον προτάσει, ὑποφορᾷ, ἀντιπροτάσει, [*](1 παρασχέσθαι Vc 2 εὐπορήσομεν Ba, v l Pa 5 cf 76, 16 sq 137, 11 cet. 5 ἢ - 6 λέγειν m.upo. suppl Ac 6 γρʹ παραβαίνειν P 9 pr. ἢ — 10 παραβαίνειν suspecta 11 ὅτι om V 15 ἐπι- χειρήματος PcAc, (ων m 1 supr ) Pa; ἐπιχειρημάτων VcBa 19 τὸ κεφάλαιον ἢ m. po 8uppl. Pc 23 καὶ τὴν τούτου κατασκευὴν εὑρήσομεν Vc 25 ὑπὸ Ba)