Fragmenta Heroniana

Hero of Alexandria

Hero of Alexandria, Fragmenta Heroniana, Hultsch, Teubner, 1864

Δεῖ γινώϲκειν ὅτι ἣ ὀργυιὰ ἔχει ϲπιθαμὰϲ θ´ δ˝ ἢ παλαιϲτὰϲ κη´ ἐχούϲηϲ τῆϲ πρώτηϲ παλαιϲτῆϲ προϲθήκην κονδύλου. Καὶ ἄλλωϲ. ἀνὴρ μέϲοϲ μήτε κοντὸϲ μήτε μακρὸϲ ϲταθεὶϲ ὄρθιοϲ ἐκτεινάτω τὴν δεξιὰν αὑτοῦ χεῖρα ἄνω, καὶ ἔνθα ἂν φθάϲῃ τὰ ἄκρα τῶν δακτύλων αὐτοῦ, ἐκεῖ ἐϲτι μέτρον δικαίαϲ ὀργυιᾶϲ. Καὶ ἄλλωϲ. λαβὼν ϲχοινίον ἢ κάλαμον ὁ τῆϲ μέϲηϲ ἡλικίαϲ ἀνὴρ πατηϲάτω τὴν ἄκραν ἐν τοῖϲ δακτύλοιϲ τοῦ ποδὸϲ αὑτοῦ. εἶτα ἀναβιβαϲάτω τὸ ϲχοινίον ἄχρι τοῦ ὤμου αὑτοῦ, εἶθ᾿ οὕτωϲ καμψάτω τοῦτο ὄπιϲθεν ἄχρι τοῦ κώλου αὑτοῦ, καὶ ποιήϲει ὀργυιὰν πάνυ δικαιοτάτην.

. Εἰϲὶ δὲ καὶ μέτρα τάδε· δάκτυλοϲ, κόνδυλοϲ, παλαιϲτή, διχάϲ, ϲπιθαμή, πούϲ, πῆχυϲ, βῆμα, ὀργυιά, ϲωκάριον, πλέθρον, ἰούγερον, δίαυλοϲ, ϲτάδιον,  ἄκαινα, μίλιον, ϲχοῖνοϲ καὶ παραϲάγγηϲ.

. Τὸ πλέθρον ϲωκάριον α´ϛ ϛ˝.

. Τὸ ίούγερον γ´ καὶ γ˝.

. Ὁ δίαυλοϲ ϲτάδια β´.

. Τὸ ϲτάδιον ι´ ϲωκάρια.

[*](4. προϲθήκηϲ κόνδυλον cod. 7. αὐτοῦ cod. et hic et infra 10. ἐν τοῖϲ] ἐντὸϲ cod. 12. τοῦ ὤμου] τῆϲ ὄμου cod. 14. δικαιότατον cod.)[*](17. καὶ om. Le 18. οὐργυιά Pe 19. πλεῦθρον Pe, itemque 21 21. α´ (??) ϛ´ Le, α´ (??) ιε˝ Pf (teste Le), α´ (??) ῑε 23 δύο Le 24. ι´ ϲωκάρια] ῑϲ Pf, ηϲ Pe)
193

. Ἡ ἄκαινα ϲπιθαμὰϲ ιϛ´.

. Τὸ μίλιον ζ´ ϛ ϲτάδια.

. Ὁ ϲχοῖνοϲ μίλια δ´ καὶ ὁ παραϲάγγηϲ δ´.

Τίνα μέρη τῶν ἐν τοῖϲ μεγέθεϲι μετρήϲεων καταμετροῦντα τὰ ὅλα;

. Τῶν δὲ ἐν τοῖϲ μεγέθεϲι μετρήϲεων μέρη καταμετροῦντα τὰ ὅλα ἐϲτὶ τάδε· δάκτυλοϲ, παλαιϲτή, ϲπιθαμή, πούϲ, πῆχυϲ, βῆμα, ὀργυιά. πάντων δὲ ἐλαχιϲτότερόν ἐϲτι δάκτυλοϲ· διαιρεῖται δὲ καὶ εἰϲ μέρη ἐϲθ᾿ ὅτε μὲν γὰρ καὶ ϛ καὶ γ˝ καὶ λοιπὰ μόρια. εἰϲὶ δὲ καὶ ἕτερα μέρη ἐπινενοημένα τιϲὶ τάδε ἄμπελοϲ, πάϲϲον, ἄκενα, πλέθρον, ἰούγερον, ϲτάδιον, μίλιον, ϲχοῖνοϲ, ϲχοῖνοϲ Περϲικὴ καὶ ϲχοῖνοϲ Ἑλληνικὴ καὶ λοιπά.

Τί τῶν εἰρημένων ἕκαϲτον δύναται;

. Κατὰ μὲν τὴν παλαιὰν ἔκθεϲιν παραλιπόντεϲ τὰ περιϲϲὰ τὴν νῦν κρατοῦϲαν δύναμιν ὑπετάξαμεν.

. Ὁ παλαιϲτὴϲ ἔχει δακτόλουϲ δ´.

. Ἡ ϲπιθαμὴ ἔχει παλαιϲτὰϲ τρεῖϲ, δακτύλουϲ ιβ΄.

. Ὁ ποὺϲ ἔχει ϲπιθαμὴν α´ γ˝, παλαιϲτὰϲ δ´, δακτύλουϲ ιϛ´.

[*](2. ζ´ϛ ϲτάδια] ζϲ κ θ Pf, ξ´ϲ ϲθ Pe, zϲ´ ϲπιθ. Le 3. Ὁ om. Pe)[*](6. τοῖϲ] ταῖϲ Pc 7. post ὅλα add. κεφα Pb 8. Τῶν] Τὸν Pc, Τὰ Le e Vat. a rec. m. ἐν om. Le τῶν ante μετρήϲεων add. Pbc Le μέρη om. Pbc Le 10. πάντων] πάν . . Pc 11. ἐϲτιν ὁ δάκτυλοϲ Pc καὶ ante εἰϲ μέρη om. Le 13. δὲ om. Pc 14. παϲϲὸν Le 15. μήλιον Pc 21. τρεῖϲ] γ´ Pc Le)
194

. Ὁ πῆχυϲ ἔχει πόδαϲ β´, ϲπιθαμὰϲ β´ (??)˝, δακτύλουϲ λβ´.

. Τὸ βῆμα ἔχει πῆχυν ἕνα, πόδαϲ β´, ϲπιθαμὰϲ β΄ ??.

. Ἡ ὀργυιὰ ἔχει βήματα β´ δ˝, πήχειϲ β´ δ˝, πόδαϲ δ´ ϛ, ϲπιθαμὰϲ ϛ΄, δακτύλουϲ οβ´.