Ἀγγείου ὄντος κενοῦ καὶ ἑτέρου οἶνον ἔχοντος, ὅσον ἐὰν ὕδωρ εἰς τὸ κενὸν ἀγγεῖον ἐμβάλωμεν, τοσοῦτον [*](a 118, 23—122, 16 Ἀγγείου ὄντος . . . προαιρώμεθα ═ b 118, 26— 122, 29: Κρουνὸν κατασκευάσαι, ἀφʼ οὗ) [*](3 κατὰ τὰ BCL: κατὰ τὸ P: ὁ a τῷ M b: τὸ a 6 διε- σκευασμένον b: διασκευασμένον a 7 καθείσθω BCM: καθί- σθω a: κείσθω P 13 τὸν AGb: δὲ M T 16 ἐὰν a CP: ἂν BM 19 τῷ AG b: τὸ T 22 ε codd. decurtati et sic deinceps 23—120, 1 Ἀγγείου . . . κεκραμένον a: ἔστω σμηρι-)
120
διὰ κρουνοῦ ληψόμεθα κεκραμένον ᾧ ἐὰν βουλώμεθα εἶναι λόγῳ· ἔστω δὲ τὸ ὕδωρ τοῦ οἴνου διπλάσιον.
Ἔστω τὸ κενὸν ἀγγεῖον τὸ ΑΒ ἤτοι κυλινδρικὸν ἢ στερεὸν παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· τούτῳ δὲ ἕτερον παρακείσθω στεγνὸν πάντοθεν καὶ ἐπὶ τῆς αὐτῆς βάσεως κείμενον τὸ Γ∠ ἤτοι ὁμοίως κυλινδρικὸν ἢ στερεὸν παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· ἡ δὲ τοῦ ΑΒ βάσις διπλασία ἔστω τῆς τοῦ Γ∠ βάσεως, [*](178) ἐπειδήπερ βουλόμεθα τὸ | ὕδωρ τοῦ οἴνου εἶναι διπλάσιον. τούτῳ δὴ παρακείσθω ἕτερον ἀγγεῖον στεγνὸν τὸ ΖΕ, [*](κρᾶμα ῥυήσεται ὕδατος καὶ οἴνου ἐν λόγῳ ἂν βουλώμεθα. Ἔστω δὴ τὸ ὕδωρ εἶναι τοῦ οἴνου διπλάσιον.) [*](Ἔστω κενὸν ἀγγεῖον τὸ μέλλον ὑποδέξεσθαι τὸ ὕδωρ τὸ ΑΒ· τοῦτο δὲ ἤτοι κυλινδρικὸν στερεὸν ἔστω ἢ παραλληλεπίπεδον ὀρθογώνιον· τούτῳ δὲ ἕτερον ὅμοιον τῷ σχήματι παρακείσθω στεγνὸν πάντοθεν τὸ Γ∠, οὗ ἡ βάσις ἡμίσεια ἔστω τῆς τοῦ ΑΒ βάσεως, ἐπεὶ βουλόμεθα διπλάσιον εἶναι τὸ ὕδωρ τοῦ οἴνου ἐν τῷ κράματι. καὶ τούτῳ δὲ παρακείσθω ἕτερον ἀγγεῖον στεγνὸν τὸ ΕΖ, ἐν ᾧ ἐγχυθήσεται) [*](1 ἂν Paris. 2512 2 εἶναι (scil. κεκραμένον) A 2 Τ: om. Α 1) [*](λόγῳ εἶναι tr. G δὲ om. Τ 1, corr. T 2 ὕδωρ T: ὕδωρ εἶναι AG M 5. 10 παραλληλεπίπεδον G T: παράλληλον ἐπίπε δον A 5—6 ὀρθογώνιον . . . ἕτερον om. G 1, add G2) [*](17 δὴ BC: igitur L: δὲ P εἶναι om. L (sit aqua igitur vini dupla): f. εἶναι del. 18 ὑποδέξεσθαι BC: ὑποδέξασθαι P: quod aquam debet suscipere L 20 δὲ om. L 23 τούτῳ BL: τοῦτο CP δὲ b: om. L)
122
ἐν ᾧ ἐγχυθήσεται ὁ οἶνος· καὶ διʼ ἀμφοτέρων τῶν Γ∠, ΕΖ σωλὴν ἔστω ὁ ΗΘΚ συντετρημένος τοῖς ἐπιφράγμασιν αὐτῶν καὶ συνεστεγνωμένος· τὸ δὲ ΕΖ ἀγγεῖον ἐχέτω καμπύλον σωλῆνα τὸν ΛΜΝ, οὗ τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀπεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν· τὸ δὲ ἕτερον ἐκτὸς ἐπικεκάμφθω καὶ φερέτω εἰς ἀγγεῖον ἕτερον τὸ ΞΟ, ἐξ οὗ σωλὴν ὁ ΠΡ φερέτω διὰ πάντων τῶν ἀγγείων ἢ καὶ ὑποβεβλημένος ὑπὸ τὴν ἕδραν τῶν ἀγγείων τάσσεται, ἵνα κάτω φέρηται ῥᾳδίως αὐτὸς εἰς τὸ παρὰ τὸν πυθμένα τοῦ ΑΒ ἀγγείου μέρος. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ ΤΣ συντετρήσθω τοῖς ΑΒ, Γ∠ ἀγγείοις· ἐχέτω δὲ καὶ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον παρὰ τὸν πυθμένα κρουνίσκον τὸν Υ οἱ δὲ PΠ, Υ κρουνίσκοι ἐμπεριλαμβανέσθωσαν κρουνῷ τῷ ΦΧ κλειδίον ἔχοντι, διʼ οὗ ἀνοιχθήσεται καὶ κλεισθήσεται, ὁπόταν προαιρώμεθα. τούτων δὴ κατασκευασθέντων καὶ ἀποκλεισθέντος
[*](ὁ οἶνος· καὶ διʼ ἀμφοτέρων τῶν Γ∠, ΕΖ σωλὴν ἔστω ὁ ΗΘΚ συντετρημένος τοῖς διαφράγμασιν αὐτῶν καὶ συνεστεγνωμένος· τὸ δὲ ΕΖ ἀγγεῖον ἐχέτω καμπύλον σίφωνα τὸν ΛΜΝ, οὗ τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀπεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι· τὸ δὲ ἕτερον ἐντὸς ἐπικεκάμφθω καὶ φερέσθω εἰς ἕτερον ἀγγεῖον τὸ ΞΟ, ἐξ οὗ σωλὴν ὁ ΠΡ φερέσθω ὑπὸ τὴν ἕδραν πάντων τῶν ἀγγείων ἄχρι καὶ τοῦ ΑΒ ἀγγείου. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ ΣΤ συντετρήσθω τοῖς ΑΒ, Γ∠ ἀγγείοις· ἐχέτω δὲ καὶ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον παρὰ τὸν πυθμένα κρουνίσκον τὸν Υ φέροντα εἰς τὸν ΠΡ σωλῆνα· ὁ δὲ ΠΡ σωλὴν ἐχέτω κρουνὸν μετὰ κλειδίου, διʼ οὗ ἀνοιχθήσεται καὶ κλεισθήσεται, ὁπόταν προαιρώμεθα, τὸν ΦΧ.) [*](2 ἐπιφράγμασιν A 2 T: διαφράγμασιν A 1 G 4 f. σίφωνα. cf. lin. 19 6 ἐκτὸς A: ἐντὸς, ν ex κ corr., G: ἐντὸς A 2 T) [*](10 παρὰ AG 2 T: περὶ G 1 T 1 16 post προαιρώμεθα haec fere desiderantur: 〈ἐγκεχύσθω δὲ διά τινος τρυπήματος τοῦ Ψ) 124
τοῦ ΧΦ κρουνοῦ ἐὰν ἐμβάλωμεν ὕδωρ. εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, μεταχωρήσει μέρος αὐτοῦ καὶ εἰς τὸ Γ∠ ἀγγεῖον, τουτέστι τὸ ἥμισυ, διὰ τοῦ ΣΤ σωλῆνος· τὸ δὲ ἐμπεσὸν ὑγρὸν εἰς τὸ Γ∠ ἀγγεῖον ἐκθλίψει τὸν ἴσον αὐτῷ ἀέρα διὰ τοῦ ΗΘΚ σωλῆνος εἰς τὸ ΕΖ ἀγγεῖον· οὗτος δὲ τὸν ἴσον οἶνον ἐκθλίψει διὰ τοῦ ΛΜΝ σωλῆνος εἰς τὸ ΞΟ ἀγγεῖον. ὅταν ἄρα ἀνοίξωμεν τὸν κρουνόν, ῥεύσει διʼ αὐτοῦ τό τε ἐμβληθὲν ὕδωρ εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον καὶ ὁ οἶνος ἐκ τοῦ ΞΟ ἀγγείου διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος ἐνεχθείς· καὶ ἔσται γεγονὸς τὸ προκείμενον. πάλιν οὖν κενὰ μενεῖ τὰ ἀγγεῖα, ὅταν ἐκρυέντος τοῦ κράματος ὁ ἀὴρ χωρήσῃ εἰς αὐτὰ διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος.
Ἀγγείου ὄντος, ἐν ὕδωρ ἐστί, καὶ κρουνοῦ | [*](179) ὑπάρχοντος ἐν αὐτῷ, ἐν ᾠ κλείς ἐστι, ζῳδίου δʼ ἐπινηχομένου ἐπὶ τοῦ ὕδατος, ὅσον ἂν διὰ τοῦ κρουνοῦ ἀφέλωμεν ὕδωρ ἐκ τοῦ ζῳδίου οἶνος ἐπιρρεύσει πρὸς λόγον τὸν δοθέντα τῷ ἀφαιρεθέντι ὕδατι.
Ἔστω γὰρ τὸ τοῦ ὕδατος ἀγγεῖον τὸ ΑΒ κρουνὸν ἔχον τὸν Γ ἀποκλειόμενον· ἐπὶ δὲ τοῦ ὕδατος ἐπινηχέσθω [*](a 7—10 ὅταν ἄρα . . . ἐνεχθείς ═ b 22—26: ὅταν ἄρα ἀνοίξωμεν τὸν ΧΦ κρουνόν, ῥεύσει διʼ αὐτοῦ τό τε 〈ἐμβληθὲν〉 εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον ὕδωρ καὶ ὁ οἶνος ὁ ἐν τῷ ΞΟ ἀγγείῳ διὰ τοῦ ΠΡ σωλῆνος ἐνεχθεὶς καὶ κραθεὶς τῷ διὰ τοῦ ΥΡ ὕδατι.) [*](6—7 οὖτος . . . ἀγγεῖον om. A 1, add. A 2 7 σωλῆνος: f. σίφωνος 9 ἐμβληθὲν T: ἐκβληθὲν AG 11 μενεῖ b, manebunt L: μένει a 11—13 πάλιν . . . σωλῆνος in dubium vocat Rochas p. 130 12 χωρήσῃ C 2 M: χωρήσει a BC 1 P εἰς)
126
λεβητάριον τὸ ∠ ἔχον ὄρθιον σωλῆνα τὸν ΕΖ εἰς ζῴδιον διεσκευασμένον· τὸ δὲ τὸν οἶνον ἔχον ἀγγεῖον παρακείσθω· καὶ ἔστω τὸ ΗΘ, ἐν ᾧ καμπύλος σίφων ἔστω ὁ ΚΛΜ, οὗ τὸ μὲν ἓν σκέλος ἐντὸς ἔστω τοῦ ΗΘ ἀγγείου, τὸ δὲ ἕτερον ἐκτὸς καὶ φέρον εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα. ἐὰν οὖν ἐπισπασώμεθα διὰ τοῦ Μ καταστομίου τὸν οἶνον, ῥεύσει εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ἄχρις ἂν ἡ τοῦ οἴνου ἐπιφάνεια ἢ τε ἐν τῷ ΗΘ ἀγγείῳ καὶ ἡ ἐν τῷ ΕΖ σωλῆνι ἐπὶ μιᾶς εὐθείας γένηται· γεγονέτω δὲ κατὰ τὴν ΝΞΟΠ εὐθεῖαν. καὶ παρὰ τὸ Π σημεῖον κρουνίσκος ἀνεῳγὼς ἔστω ὁ Ρ. μέχρι μὲν οὖν τούτου οὐ ῥέει ὁ οἶνος. ὅταν δὲ ἀφέλωμεν διὰ τοῦ Γ κρουνοῦ ὁσονδηποτοῦν ὕδωρ, καταβήσεται τὸ ∠ λεβητάριον, σὺν ᾧ καὶ ὁ ΕΖ σωλήν, ὥστε τὴν τοῦ οἴνου ἐπιφάνειαν τὴν ΟΠ ταπεινοτέραν γενέσθαι τῆς ΝΞ ἐπιφανείας· καὶ διὰ τοῦτο ταπεινοτέρου γενηθέντος τοῦ ἐκτὸς μέρους τοῦ σίφωνος, πάλιν μεταχωρήσει ὁ οἶνος εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα καὶ διὰ τοῦ κρουνοῦ εἰς τὸ ἐκτὸς ἐνεχθήσεται· καὶ τοῦτο ἔσται, ὁσάκις ἐὰν ἀφελώμεθα διὰ τοῦ Γ κρουνοῦ ὕδωρ. ἀνάλογον τῷ ἀπορρυηθέντι ὕδατι ὁ οἶνος ἐπιρρεύσει.
[*](1 ὄρθιον Ab: ὀρθὸν A 2 G T 2 εἰς τὸ T 3 παρα- κείσθω ὀρθόν T 2 7 καταστομίου AG: κάτα στομίου T: κάτω στομίου M 10 δὲ AG bL: δὴ T 11 ἔσται T 12 οὖν om. T 13 ὁσονδηποτοῦν Tb: ὁσονδηποτε οὖν AG 20 ἐὰν A Tb: ἂν G 21 f. ἀνάλογον 〈οὖν〉 ἀπορρυηθέντι AG: ἀποῥῥυθέντι T) [*](2 ζῴδιόν τι bL. 5 φέρον a: φερέτω b L 6—7 ἐὰν . . . σωλῆνα om. bL 8 θη B 12 οὖν om. bL 14 ᾧ a: τούτῳ δὲ bL 17 γενηθέντος a: γεγονότος b 19 Ρ om. BL) [*](21 ἀποῤῥυέντι b) 128
ἐχέτω δὲ ἡ τοῦ ΑΒ ἀγγείου βάσις πρὸς τὴν τοῦ ΗΘ ἀγγείου βάσιν τὸν ἐπιταχθέντα λόγον· καὶ οὕτως ἔσται τὸ προκείμενον.
Ἐὰν δὲ βουλώμεθα ἐγχέοντες ὕδωρ εἴς τι ἀγγεῖον [*](180) τούτῳ πρὸς λόγον τὸν οἶνον ἐπιρρεῦσαι, ποιήσομεν οὕτως.
Ἔστω γὰρ πάλιν τὸ μὲν ἔχον ἀγγεῖον τὸ ὕδωρ τὸ ΑΒ, τὸ δὲ τὸν οἶνον ἔχον τὸ ΗΘ· ὁ δὲ ΚΖ σωλὴν ἐκτὸς ἔστω τοῦ ΑΒ ἀγγείου· ἐν δὲ τῷ ΑΒ ἀγγείῳ σφαῖρα ἐπινηχέσθω ἡ ∠, ἐξ ἧς σπάρτος διὰ τροχίλου τοῦ Γ ἀποδεδέσθω εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ὥστε αὐτὸν κρέμασθαι· τὰ δὲ ἄλλα ταὐτὰ πάντα ἔστω τοῖς ἐπάνω εἰρημένοις. συμβήσεται οὖν ἐμβληθέντος τοῦ. ὕδατος εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον μετεωριζόμενον τὸ ∠ σφαιρίον χαλᾶν τὸν ΕΖ σωλῆνα, ὥστε πάλιν ἐπιρρέειν τὸν οἶνον.
[*](1 τὴν M b: om. AG, del. T 5 δὲ om. T 6 τὸν om. T ποιήσομεν BCG TL: ποιήσωμεν A 8 μὲν om. AG 1 9 δὲ (ante ΕΖ) G 2 Tb: om. AG 1 L (solus Mutinens. aut [pro autem]))[*](14 γ AGT 2: σ A 2 Τ. in codicum AG T figuris duae exstant rotulae, quarum altera littera non significatur f. ἀποδεδόσθω)[*](17 κρεμᾶσθαι codd. 18 ταῦτα a 19 δ A 1 Gb: β A 2 T)[*](5 τι: τὸ B 6 ἐπιρρεῦσαι: influere L (infiuere Mutinens.))[*](8 τὸ ΑΒ om. P 9 τὸν οἶνον CPL,: τὸ ὕδωρ B 14 τρο- χίλου τοῦ Γ: τροχίλων τῶν σ, τ bL 17 δʼ B 18 πάντα ταὐτὰ (ταῦτα P) tr. b 20 σωλῆνα om. BL ἐπιρρέειν: effiuat L (defluat Mutinens.))130
Δύναται δὲ καὶ ἄλλως.
Ἡ γὰρ ἐκ τοῦ ∠ σφαιρίου σπάρτος ἀποδεδόσθω διὰ τοῦ Γ τροχίλου εἰς ἕτερον τροχιλίδιον τὸ Σ καὶ ἐκδεδέσθω διὰ τούτου εἰς τὸν ΚΛΜ | διαβήτην. συμβήσεται γὰρ μετεωριζομένου τοῦ σφαιρίου χαλᾶσθαι τὸν ΚΛΜ διαβήτην κρεμάμενον ἐκ τῆς σπάρτου, ὥστε πάλιν μείζονος γενηθέντος τοῦ ἐκτὸς σκέλους τοῦ σίφωνος τὸν οἶνον ῥέειν διὰ τοῦ Μ στομίου.
Οἱ δὲ σίφωνες, οἶς χρῶνται εἰς τοὺς ἐμπρησμούς, κατασκευάζονται οὕτως.
Ἔστωσαν δύο πυξίδες χαλκαῖ κατατετορνευμέναι τὴν ἐντὸς ἐπιφάνειαν πρὸς ἐμβολέα, καθάπερ αἱ τῶν ὑδραύλεων πυξίδες, αἱ ΑΒΓ∠. ΕΖΗΘ ἐμβολεῖς δὲ αὐταῖς ἔστωσαν ἁρμοστοὶ οἱ ΚΛ, ΜΝ· συντετρήσθωσαν δὲ πρὸς ἀλλήλας αἱ πυξίδες διὰ σωλῆνος τοῦ [*](Cap. XXVII secundum b: Δύναται δὲ καὶ ἄλλως τὸ τοιοῦτον γενέσθαι.) [*](Ἡ γὰρ ἐκ τοῦ ∠ σφαιρίου σπάρτος ἀποδεδέσθω διὰ τῶν Τ, Σ τρογιλίων οὐκ εἰς τὸν ΕΖ σωλῆνα, ἀλλʼ εἰς τὸν ΚΛΜ σίφωνα. συμβήσεται γὰρ μετεωριζομένου τοῦ σφαιρίου χαλᾶσθαι τὸν ΚΛΜ σίφωνα κρεμάμενον ἐκ τῆς σπάρτου, ὥστε πάλιν μείζονος γεγονότος τοῦ ἐκτὸς σκέλους τοῦ σίφωνος τὸν οἶνον ῥεῖν διὰ τοῦ ΠΡ κρουνοῦ.) [*](3 ἀποδεδόσθω Coisl. 158: ἀποδεδέσθω a 4 τροχιλίδιον A 1 τροχίλιον A 2 G T σ A 2 T: ε A 1 G 9 Μ: P Rochas p 132) [*](10 cap. XXVIII edidit J. G Schneider Eclog. phys. l, 225227) [*](15 ἐμβολεῖς AG 1 T 2 b: ἐμβολαὶ G 2 T 1 16 αὐταῖς: αὐτῶ T) [*](17—132, 1 διὰ τοῦ ξοδζ σωλῆνος T)
132
ΞΟ∠Ζ. ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν αἱ πυξίδες ἐντὸς τοῦ ΞΟ∠Ζ σωλῆνος ἐχέτωσαν ἀσσάρια προκείμενα, οἷα εἴρηται ἐν τοῖς ἐπάνω, τὰ Π, Ρ, ὥστε εἰς τὸ ἐκτὸς τῶν πυξιδίων ἀνοίγεσθαι μέρος. ἐχέτωσαν δὲ καὶ ἐν τοῖς πυθμέσιν αἱ πυξίδες τρήματα στρογγύλα τὰ Σ, Τ ἐπιπωμαννύμενα τυμπανίοις ἐσμηρισμένοις τοῖς ΥΦ, ΧΨ, δι᾿ ὧν περόνια διαβεβλήσθω ἐπικεκολλημένα ἢ
[*](118) προσ | κεκοινωμένα τοῖς πυθμέσι τῶν πυξιδίων τὰ Ω, Ω, ἔχοντα ἐκ τῶν ἄκρων κωλυμάτια πρὸς τὸ τὰ τυμπάνια μηκέτι ἐξέλκεσθαι ἐξ αὐτῶν. οἱ δὲ ἐμβολεῖς ἐχέτωσαν ὄρθια συμφυῆ κανόνια μέσα τὰ 5, 𝒢, οἶς ἐπιζευγνύσθω κανὼν ὁ ϡ Α κινούμενος περὶ μὲν τὸ μέσον περὶ περόνην τὴν, ∠ μένουσαν, περὶ δὲ τὰ κανόνια τὰ ς, 𝒢 περὶ περόνας τὰς Β, Γ. τῷ δὲ ΞΟ ∠Ζ σωλῆνι συντετρήσθω ἕτερος σωλὴν ὄρθιος ὁ Ε ,Ϛ εἰς δίχηλον διεσχισμένος κατὰ τὸ ,ϛ καὶ ἔχων τὰ σμηρίσματα, διʼ ὧν ἀναπιέζει τὸ ὑγρόν, οἷα καὶ ἔμπροσθεν
[*](a 1—4 ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν . . . μέρος ═ b 19—23: ἐκ δὲ τῶν ἐκτὸς μερῶν αἱ πυξίδες πρὸς τὰ ἐντὸς τοῦ ∠ΞΟΖ σωλῆνος ἐχέτωσαν ἀσσάρια προκείμενα, οἷα ἐν τοῖς χαλκευτικοῖς φυσητῆρσι γίνεται εἰσάγοντα καὶ ἐξάγοντα ἐν αὐτοῖς τὸ πνεῦμα· καὶ ἔστωσαν τὰ Π, Ρ, ὥστε εἰς τὸ ἐκτὸς τῶν πυξίδων ἀνοίγεσθαι μέρος.) [*](2 προκείμενα AG: προσκείμενα T 8—9 ῶ, ῶ bL: ῶ a 14 τὰς Voss. 19, b: τὰ a 17 v. supra p. 72, 4— 14) [*](8 πυξιδίων a: πυξίδων b, pixidum L 11 μέσα a: κατὰ τὸ μέσον bL 12 μὲν om. BL 13 μένουσαν τὴν δ tr. bL) [*](14 δξοξ bL 15 ,Ε ,Ϛ: 𝒢Ϛ L ut etiam p. 134,7 in Ambrosiano 38 20 προκείμενα B: προσκείμενα CP: (asserculos) propositos L 21 φυσητῆρσι B: φυστῆρσι CP) 134
εἴρηται ἐν τῷ ἀναπυτίζοντι ὕδωρ ἀγγείῳ διὰ τοῦ πεπιλημένου εἰς αὐτὸ ἀέρος. ἐὰν οὖν αἱ εἰρημέναι πυξίδες σὺν τῇ πρὸς αὐτὰς κατασκευῇ ἐμβληθῶσιν εἰς ὕδατος ἀγγεῖον τὸ ,Ζ Η ΘΜ καὶ κηλωνεύηται ὁ ϡ Α κανὼν ἐκ τῶν ἄκρων αὐτοῦ τῶν ϡ, ,Α ἐναλλὰξ κινουμένων περὶ τὴν ,∠ περόνην, οἱ ἐμβολεῖς καθιέμενοι ἐκθλίψουσι διὰ τοῦ ,Ε ϛ σωλῆνος καὶ τοῦ Μ ἐπιστρεπτοῦ στομίου τὸ ὑγρόν· ὁ γὰρ ΜΝ ἐμβολεὺς ἀνασειόμενος μὲν ἀνοίγει τὸ Τ τρῆμα ἐπαιρομένου τοῦ Χ Ψ τυμπανίου, ἀποκλείει δὲ τὸ Ρ ἀσσάριον· καθιέμενος δὲ τὸ μὲν Τ ἀποκλείει, τὸ δὲ Ρ ἀνοίγει, διʼ οὗ καὶ τὸ ὕδωρ ἐκθλιβόμενον ἀναπιέζεται· τὰ δὲ αὐτὰ συμβαίνει καὶ περὶ τὸν Κ Λ ἐμβολέα. τὸ μὲν οὖν Μ σωληνάριον ἀνανεῦον καὶ ἐπινεῦον τὸν ἐκπιτυσμὸν πρὸς τὸ δοθὲν ὕψος ποιεῖται, οὐκέτι μέντοι πρὸς τὴν δοθεῖσαν ἐπιστροφήν, εἰ μὴ ὅλον τὸ ὄργανον ἐπιστρέφεται· τοῦτο δὲ βραδὺ καὶ μοχθηρὸν πρὸς τὰς κατεπειγούσας χρείας ὑπάρχει. ἵνʼ οὖν εὐκόπως εἰς τὸν δοθέντα τόπον ἐκπιτύζηται τὸ ὑγρόν, ποιήσωμεν τὸν· ,Ε ,Ϛ σωλῆνα σύνθετον κατὰ τὸ μῆκος ἐκ δύο συνεσμηρισμένων
[*](182) ἀλλήλοις, | ὧν ὁ μὲν εἷς συμφυὴς ἔστω τῷ
[*](1 ἀναπιτίζοντι AG: ἀναποτίζοντι Tb: in vase potui aquam exhibente L: corr. J. G. Schneider 9 Τ om. T 11 δὲ (ante P) G2 Tb: om. AG, 14 ἐκπιτυσμὸν AG1 T: ἐκπιεσμὸν G2 b: elisionem L 18 ἵνα οὗν T 19 ἐκπιτύζηται AT2: ἐκπυτύ ζηται G1, υ prius im ι corr. alia m.: ἐκποτίζηται G2mg.T1: ἐκ πιέξηται b, elidatur L 20 τὸ om. T 20—21 συνεσμηρισ μένον A1, corr A2) [*](3 αὐτὰς a: αὐτοὺς b 4 ῃξθ b: a α.z.Θ.m L. 7 μ BL 9 ἀνασειόμενος a: ἀνιέμενος b L, (remissum) ἀνοίγει: adaperiet L 10 ἀποκλείει a: ἀποκλίνει bL, item lin. 11) 136
ΞΟ∠Ζ σωλῆνι, ὁ δὲ ἕτερος τῷ διχήλῳ τῷ πρὸς τῷ ,ϛ. ἐπιστρεφομένου γὰρ τοῦ ἐπάνω σωλῆνος καὶ ἐπινεύοντος τοῦ Μ ὁ ἀναπιεσμὸς γίνεται, πρὸς ὃν ἐὰν βουλώμεθα τόπον. ἕξει δὲ καὶ ὁ ἄνω συνεσμηρισμένος σωλὴν κωλυμάτια πρὸς τὸ μὴ ὑπὸ τῆς τοῦ ὑγροῦ βίας ἐκπίπτειν τοῦ ὀργάνου· ταῦτα δὲ ἔσται γαμμοειδῆ συγκεκολλημένα αὐτῷ καὶ περὶ κρίκον στρεφόμενα περικείμενον τῷ ὑποκάτω σωλῆνι.
Κατασκευάζεται δὲ ἔν τινι τόπῳ ὕδωρ ἐπίρρυτον ἔχοντι ζῷον εἴτε χαλκοῦν εἴτε ἐξ ἄλλης τινὸς ὕλης· προσενεχθέντος δὲ αὐτῷ ποτηρίου πίνει μετὰ ψόφου καὶ βοῆς, ὥστε φαντασίαν ποιεῖν δίψης· ἔστι δὲ ἡ κατασκευὴ τοιαύτη.
Ἔστω τι. ἀγγεῖον τὸ ΑΒ, ἐν ᾧ ἐπίρρυτόν ἐστι κρουνισμάτιον τὸ Γ. ἐν δὲ τῷ ΑΒ ἀγγείῳ καμπύλος σίφων ἔστω ἢ πνικτὸς διαβήτης ὁ ∠Ε Ζ, οὐ τὸ ἕτερον σκέλος ἐκτὸς ὑπερεχέτω τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου. ὑποκείσθω δὲ τούτῳ βάσις στεγνὴ ἡ ΗΘΚ Λ ἔχουσα καὶ αὐτὴ ὁμοίως καμπύλον σίφωνα τὸν ΜΝΞ. ὑποκείσθω δὲ τῷ Ζ στομίῳ χώνη ἡ ΟΠ, ἧς ὁ καυλὸς φερέτω εἰς τὴν ΗΘΚ Λ βάσιν ἀπέχων ἀπὸ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. τὸ δὲ τοῦ ζῳδίου στόμιον [*](1 τῷ (ante ,ϛ) Mb: τὸ a 3 ὃν om T ἐὰν AGb: ἂν T 11 ζώδιον, διο in ras., G 17 ἔστω ABCGLT2: om. PT, ἕτερον codd f ἓν? cf. p 140, 13 20 μνζ T) [*](1 δξοζ CP: δξ BL 3 Μ. ᾱ BL γίνεται a: γενύ- σεται bl 7—8 περικείμενος b, circa clauiculum conuersa qui)
138
ἔστω πρὸς τῷ P, διʼ οὗ σωλὴν κείσθω φέρων διʼ ἑνὸς τῶν ποδῶν ἢ διʼ ἄλλου τινὸς μέρους τοῦ ζῳδίου κρυπτῶς εἰς τὴν βάσιν· ἔστω δὲ οὗτος ὁ ΡΣΤ. συμβήσεται οὖν πληρωθέντος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὑπερβλύσαν τὸ ὑγρὸν ἐνεχθῆναι εἰς τὴν ΠΟ χώνην καὶ πληρῶσαι μὲν τὴν ΗΘΚ Λ βάσιν, κενῶσαι δὲ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον. πάλιν δὴ πληρωθείσης τῆς βάσεως ὑπερβλύσαν τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ ΜΝΞ σίφωνος κενώσει τὴν
[*](183) βάσιν, ἧς κενουμέ|νης ὁ ἀὴρ διὰ τοῦ Ρ στομίου ἀναπληρώσει τὸν κενούμενον τόπον. ὅταν ἄρα προσενέγκωμεν τῷ Ρ τὸ ποτήριον, πίεται μετὰ βίας ἐπισπώμενον ἀντὶ τοῦ ἀέρος τὸ ὑγρόν, ἄχρις ἂν ἡ βάσις κενωθῇ ἐντός. οὕτω δὲ πάλιν τοῦ ΑΒ ἀγγείου πληρωθέντος κενοῦται, καὶ ταὐτὰ ἔσται τοῖς εἰρημένοις.
[*](a 138, 4—140, 5 συμβήσεται . . . ποτήριον ═ b 138, 16-140, 23: συμβήσεται οὖν πληρωθέντος τοῦ ΑΒ ἀγγείου ὑπερβλύσαν τὸ ὑγρὸν ἐνεχθῆναι εἰς τὴν ΠΟ χώνην καὶ πληρῶσαι μὲν διʼ αὐτῆς τὴν ΗΘ ΚΛ βάσιν, κενῶσαι δὲ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον. εἶτα ἐμφραγέντος μὲν τοῦ στομίου τῆς χώνης, πληρωθείσης δὲ τῆς βάσεως ὑπερβλύσαν τὸ ὕδωρ διὰ τοῦ ΜΝΞ σίφωνος κενώσει τὴν βάσιν, ἧς κενουμένης ὁ ἀὴρ διὰ τοῦ στομίου ἄρξεται τὰ κενούμενα μέρη τῆς βάσεως ἀναπληροῦν. ὅταν ἄρα προσενέγκωμεν τῷ Ρ στομίῳ τὸ ποτήριον, πίεται μετὰ βίας ἐπισπώμενον ἀντὶ τοῦ ἀέρος τὸ ὑγρόν, ἄχρις ἂν ἡ βάσις κενωθῇ τοῦ ὑγροῦ. πάλιν δὲ εἰ πληρώσομεν τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, τὰ αὐτὰ ἔσται τοῖς εἰρημένοις.) [*](1 τῷ AG b: τὸ T κείσθω ab: ponatur L: f. καθείσθω) [*](3 κρυπτῶς AG T, b: κρυπτικῶς T, 11 τῷ T: τὸ AG) [*](βίας: an βοῆς? cf. p. 136, 13 13—14 τοῦ αβ ἀγγείου πληρωθέντος AG1 : τὸ αβ ἀγγεῖον πληρωθὲν G2 T 14 f. κε- νοῦται καὶ del. cf. lin. 26.) [*](2—3 ἢ . . ζῳδίου om b L. 18 repleri L διʼ αὐτῆς om BL τὴν; τοῦ B euacuari L) 140
ἵνʼ οὖν κατὰ τὸν δέοντα καιρόν, τουτέστι κενουμένης τῆς βάσεως, προσφέρηται τὸ ποτήριον, ἔστω διὰ τῆς ἐκρύσεως τῆς διὰ τοῦ ΜΝΞ διαβήτου κινούμενόν τι ἐπιπίπτοντος τοῦ ὕδατος αὐτῷ, ἐν ᾧ ἀποβλέποντες ὅταν κινῆται προσοίσομεν τὸ ποτήριον.
Ἔστι δὲ καὶ ἄλλως ἐπιρρύτου ὄντος ὕδατος τοῦ Πανίσκου ἐπιστρεφομένου πίνειν τὸ ζῷον.
Ἔστω γὰρ στεγνὴ βάσις πάντοθεν ἡ ΑΒΓ∠ διάφραγμα ἔχουσα· ἐπὶ δὲ τῆς ἐφέδρας ἐφεστάτω τὸ ζῷον· ὁ δὲ διὰ τοῦ στόματος αὐτοῦ σωλὴν ἔστω ὁ ΕΖΗ. ἐχέτω δὲ ἡ βάσις ἐν ἑαυτῇ καὶ καμπύλον σίφωνα τὸν ΘΚ Λ ἐν τῇ κάτω χώρᾳ, οὗ τὸ ἓν σκέλος ἐκτὸς ὑπερεχέτω τοῦ πυθμένος. διὰ δὲ τοῦ μέσου διαφράγματος χώνη ἔστω ἡ ΜΝ, ἧς ὁ καυλὸς ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ. ἐπικείσθω δὲ τῇ ΑΒΓ∠ βάσει ἑτέρα βάσις ἡ ΞΟ, ἐφʼ ἧς ἐφεστάτω Πανίσκος ὁ ΠΡ ἀξόνιον ἔχων τὸ Σ ὑπερέχον εἰς τὸ ἄνω μέρος τῆς βάσεως, ᾧ [*](ἵνʼ οὖν κατὰ τὸν δέοντα καιρόν, τουτέστι κενωθείσης τῆς βάσεως, προσάγηται πάλιν τὸ ποτήριον μεθ᾿ ὕδατος, ἔστω διὰ τῆς ἐκρύσεως τῆς διὰ τοῦ ΜΝΞ διαβήτου ἀγγεῖόν τι κινούμενον, ὃ τὸ ἐκρέον ὕδωρ ὑποδέξεται· καὶ δι᾿ αὐτοῦ πάλιν τὸ ποτήριον ἀποπληρωθήσεται.) [*](3 f τι 〈ἀγγεῖον〉. cf. lin. 21 9— 10 f. διάφραγμα 〈μέσον〉. cf. lin 14 10 τὸ a: f. τι 18 ἄνω Rochas: κάτω ab) [*](7 τοῦ a: καὶ bL 10 ἔχουσα κατὰ τὸ μέσον b L τὸ B: om. CP 12 δὲ καὶ bL καὶ om. bL 16 βάσει om bL) [*](17 βάσις βραχεῖα bL. 18 ἔχον b: habens L)
142
συμφυὴς ἔστω σωλὴν ὁ ΤΥ ἔχων ἐκ τοῦ ἄκρου φιάλιον συμφυὲς καὶ συντετρημένον αὐτῷ τὸ ΥΦ τηλικοῦτος δὲ ἔστω ὁ ΤΥ σωλήν, ὥστε ἀποστραφέντος τοῦ Πανίσκου τὸ ΥΦ φιάλιον κεῖσθαι κατὰ τὴν ΜΝ χώνην ὑπεράνω βραχύ. κατὰ δὲ τὴν ΜΝ χώνην ἐπὶ τῆς βάσεως ἔστω φιάλιον τὸ ΧΨ συντετρημένον τῇ βάσει, ἐν φερέσθω τὸ ἐπίρρυτον ὕδωρ τὸ Ω τοσοῦτον,
[*](184) ὥστε πλέον εἶναι τῆς διὰ τοῦ | ΘΚ Λ διαβήτου ἀπορρύσεως. ἐνεχθήσεται ἄρα τὸ προειρημένον ὑγρὸν διὰ τῆς ΜΝ χώνης εἰς τὸ κάτω μέρος τῆς ΑΒΓ∠ βάσεως, τοῦ ἐν αὐτῇ ἀέρος χωροῦντος διὰ τοῦ ΕΖΗ σωλῆνος. καὶ ἀεὶ ἔσται πλήρης ἡ βάσις τοῦ ὑγροῦ διὰ τὸ μείζονα εἶναι τὴν ἐπίρρυσιν τῆς ἀπορρύσεως. ὅταν ἄρα ἀποστρέφωμεν τὸν Πανίσκον, τὸ ΥΦ φιάλιον ὑπὲρ τὴν χώνην γενόμενον δέξεται τὴν Ω ἐπίρρυσιν, ἥτις
[*](a 2 —8/9 τηλικοῦτος . . . ἀπορρύσεως ═ b 17—23; τηλικοῦτος δὲ ἔστω ὁ ΤΥ σωλήν, ὥστε ἀποστραφέντος τοῦ Σ ἄξονος διὰ τῆς τοῦ ΠΡ Πανίσκου στροφῆς τὸ ΥΦ φιάλιον κεῖσθαι κατὰ τὴν ΜΝ χώνην ὑπεράνω βραχύ. ἄνωθεν δὲ τῆς βάσεως ἀντικρὺ τῆς ΜΝ χώνης κείσθω φιάλιον τὸ ΧΨ συντετρημένον τῇ βάσει, ἐν ᾧ φερέσθω τὸ ἐπίρρυτον ὕδωρ τὸ Ω τοσοῦτον, ὥστε πλέον εἶναι τῆς διὰ τοῦ ΘΚΛ διαβήτου ἀπορρύσεως.) [*](a 142, 13—144, 1 ὅταν . . . τόπον b 142, 25— 144, 14: ὅταν ἄρα περιστρέψωμεν τὸν Πανίσκον τὸν ΠΡ σὺν τῷ ἄξονι τῷ Σ, τὸ ΥΦ φιάλιον ὑπὲρ τὴν ΜΝ χώνην) [*](9 προειρημένον AG b L: προκειμένον T 12 καὶ ἀεὶ AGbL: κἀκεῖ T τοῦ om. T 13 ἀπορρύσεως Tb: ἀπορρυήσεως AG) [*](14 ἀποστρέψωμεν T) [*](17 ΤΥ: ipse L 21 φέρεσθαι CP) 144
διὰ τοῦ ΤΥ σωλῆνος εἰς ἕτερον χωρήσει τόπον. μηκέτι οὖν ἐπιρρέοντος τοῦ ὑγροῦ εἰς τὸ κάτω μέρος τῆς ΑΒΓ∠ βάσεως, ὁ ΘΚ Λ διαβήτης. κενώσει αὐτήν, τοῦ ἀέρος εἰσπίπτοντος διὰ τοῦ ΕΖΗ σωλῆνος, ὥστε προσενεχθέντος τοῦ ποτηρίου πάλιν πίεται τὸ ζῷον.
Δύναται δὲ καὶ ἄλλως πίνειν τὸ ζῷον μήτε ἐπιρρύτου ὄντος ὕδατος μήτε ἄλλου τινὸς κινοῦντος τὸν Πανίσκον.
Ἔστω γὰρ βάσις μὲν ἡ ΑΒΓ∠ τὸ δὲ τοῦ ζῳδίου στόμιον ἔστω πρὸς τῷ Ε, καὶ διὰ τῶν στέρνων τοῦ ζῴου καὶ τοῦ ὀπισθίου ποδὸς ἢ τῆς οὐρᾶς ἀπὸ τοῦ Ε [*](γεγενημένον δέξεται τὴν Ω ἐπίρρυσιν, ἥτις διὰ τοῦ ΥΤ σωλῆνος εἰς τὸν ἕτερον χωρήσει τόπον τῆς βάσεως.) [*](1 τοῦ om. Τ 10 μὲν G2 Tb: om. AG1 11 τῷ ABCG: τὸ ΡΤ)
146
στόματος διώσθω σωλὴν ὁ ΕΖΗ φέρων εἰς τὸ ἐντὸς τῆς βάσεως, καὶ τεθείσης ἀκινήτου τῆς βάσεως τετρυπήσθω ὁ ΕΖΗ σωλὴν ὁ διὰ τοῦ ζῴου λεπτῷ καὶ δυσθεωρήτῳ τρυπήματι τῷ Ε κειμένῳ πρὸς διαβήτην τῷ H στομίῳ. ἐὰν οὖν τις πληρώσῃ τὸν ΕΖΗ διαβήτην ὕδατος διά τινος μετεώρου σωλῆνος, οὗ τὸ ἄκρον πρόσκειται τῷ Ε, μενεῖ πλήρης ὕδατος ὁ ΕΖΗ διαβήτης διὰ τὸ ἐξ ἴσου κεῖσθαι τὰ στόμια αὐτοῦ. ὅταν οὖν προσενέγκωμεν τῷ Ε στομίῳ τὸ ποτήριον καὶ βαπτισθῇ τι μέρος τοῦ στομίου, συμβήσεται τοῦ ΕΖΗ διαβήτου τὸ πρὸς τῷ Η κῶλον μεῖζον γενέσθαι. καὶ διὰ τοῦτο ἐπισπάσεται τὸ ὑγρόν· τὸ δὲ ἐπισπώμενον φέρεται εἰς τὴν ΑΒΓ∠ βάσιν. οὐκ ἀνάγκη δὲ τὴν ΑΒΓ∠ βάσιν στεγνοῦν ἐπὶ ταύτης τῆς κατασκευῆς.
[*](a 1—15 διώσθω . . . τῆς κατασκευῆς ═ b 17—29: διώσθω σωλὴν ὁ ΕΖΗ διὰ τοῦ ἐντὸς τῆς βάσεως εἰσερχόμενος καὶ ἐκτὸς λήγων εἰς κρουνὸν τὸν Η κλειδίον ἔχοντα τὸ καλούμενον παρὰ τοῖς πολλοῖς ἐπιτόνιον. ὅταν οὖν τοῦ ΕΖΗ σωλῆνος διαπεφραγμένου ὄντος τῷ κλειδίῳ πληρώσωμεν αὐτὸν ὕδατος διά τινος χωνιδίου κατὰ τῆς ῥάχεως τοῦ ζῳδίου κειμένου τοῦ ΘΚ, εἶτα διαφράξωμεν ἀσφαλῶς τὸν τοῦ χωνιδίου καυλὸν εἰς τὸ μὴ δύνασθαι ἀέρα παρεισαχθῆναι εἰς τὸν ΕΖΗ σωλῆνα, προσενεχθέντος μὲν τοῦ ποτηρίου τῷ Ε στόματι τοῦ ζῴου, ἀναρραγέντος δὲ τοῦ Η κρουνοῦ καὶ ἀρξαμένου ῥεῖν τοῦ ὑγροῦ συνεπισπάσεται ὁ σωλὴν διὰ τοῦ Ε στομίου καὶ τὸ ἐν τῷ ποτηρίῳ ὑγρὸν, καὶ δόξει πίνειν τὸ ζῷον. οὐκ ἀνάγκη δʼ ἐνταῦθα τὴν ΑΒΓ∠ βάσιν στεγνοῦν.)[*](1 τὸ AG: τὰ T 4—5 † f. τρυπήματι τῷ Θ, κειμένων 〈ἐξ ἴσου τῶν〉 πρὸς τῷ Ε 〈καὶ〉 τῷ στομίων (vox διαβήτην ex lin. 6 irrepsit) 4. 5 τῷ G, T: τὸ AG1 4 ε a θ Μ)[*](5 ε ζ β Τ 7 τῷ Τ: τὸ AG ε codd f. Θ, μετὰ τὴν)148
[*](185) Ἐν τοῖς Αἰγυπτίων ἱεροῖς πρὸς ταῖς παραστάσι τροχοὶ χάλκεοι ἐπιστρεπτοὶ γίνονται πρὸς τὸ τοὺς εἰσερχομένους ἐπιστρέφειν αὐτοὺς διὰ τὸ δοκεῖν τὸν χαλκὸν ἁγνίζειν· ἔστι δὲ καὶ περιρραντήρια πρὸς τὸ τοὺς εἰσερχομένους περιρραίνεσθαι. δέον οὖν ἔστω ποιῆσαι, ὥστε ἐπιστραφέντος τοῦ τροχοῦ ὕδωρ ἐξ αὐτοῦ ἐπιρρέειν εἰς τὸ ὡς εἴρηται περιρραίνεσθαι.
Ἔστω ὄπισθεν τῆς παραστάδος κρυπτὸν ἀγγεῖον ὕδατος τὸ ΑΒ Γ∠ τετρημένον τὸν πυθμένα τῷ Ε τρήματι. ὑποκεκολλήσθω ὑπὸ τὸν πυθμένα αὐλίσκος ὁ ΖΗΘΚ ἔχων καὶ αὐτὸς τρύπημα κατὰ τὸ ἐν τῷ [*](a 148, 11—150, 12 ὑποκεκολλήσθω . . . ὕδωρ ῥεύσει ═ b 148, 14—150, 29: ὑποκεκολλήσθω δ᾿ ὑπὸ τὸν πυθμένα αὐλίσκος ὁ ΗΖΘΚ ἔχων καὶ αὐτὸς τρύπημα τὸ Σ )
150
πυθμένι τρῆμα· ἐντὸς δὲ τούτου ἕτερος αὐλίσκος ὁ ΛΜ κατὰ μὲν τὸ Λ μέρος προσκεκολλημένος τῷ ΖΗΘΚ, κατὰ δὲ τὸ Ε τρῆμα καὶ αὐτὸς τρῆμα ἔχων τὸ Π· μεταξὺ δὲ τῶν εἰρημένων δύο αὐλίσκων ἕτερός ἐστιν ὁ ΝΞΟΡ συνεσμηρισμένος ἀμφοτέροις καὶ ἔχων τρῆμα κατὰ τὸ Ε τρῆμα τὸ Σ. καταλλήλων οὖν τούτων τῶν τρημάτων ὄντων, ἐὰν ἐγχέῃ τις εἰς τὸ ΑΒΓ∠ ἀγγεῖον ὕδωρ, ἔξω ῥεύσει διὰ τοῦ ΛΜ αὐλίσκου· ἐὰν δὲ ἐπιστρέφωμεν τὸν ΝΞΟΡ αὐλίσκον, ὡς παραλλάξαι τὸ Σ τρῆμα, οὐκέτι ῥεύσει. γεγονέτω οὖν ὁ τροχὸς συμφυὴς τῷ ΝΞΟΡ αὐλίσκῳ, ὥστε ἐπιστρεφομένου αὐτοῦ πλεονάκις τὸ ὕδωρ ῥεύσει.
[*](κατὰ τὸ μέρος, καθʼ ὃ καὶ τὸ Ε τρύπημά ἐστι τοῦ ΑΒΓ∠ ἀγγείου· ἐντὸς δὲ πάλιν τούτου ἕτερος αὐλίσκος ὁ ΛΜ κατὰ μὲν τὸ Λ μέρος προσκεκολλημένος τῷ ΖΗΘΚ, κατὰ δὲ τὰ Ε, Σ τρήματα καὶ αὐτὸς τρῆμα ἔχων τὸ Π· μεταξὺ δὲ τῶν εἰρημένων δύο αὐλίσκων ἕτερος ἔστω ὁ ΝΞΟΡ συνεσμηρισμένος ἀμφοτέροις καὶ ἔχων κατὰ τὸ Ε τρῆμα καὶ αὐτὸς τὸ Τ. δεῖ δὲ νοεῖν τὰς τῶν τοιούτων αὐλίσκων ἐπιφανείας πάντῃ ἐφάπτεσθαι ἀλλήλων, τήν τε τοῦ ΗΖΘΚ κοίλην τῆς τοῦ ΝΞΟΡ κυρτῆς καὶ τὴν τοῦ ΝΞΟΡ κοίλην τῆς τοῦ ΛΜ κυρτῆς. τούτων οὖν οὕτως κατεσκευασμένων καὶ τοῦ ΝΞΟΡ αὐλίσκου περιεστραμμένου, ὥστε τὸ Τ τρῆμα μὴ εἶναι ὑπὸ τὸ Σ, ἐὰν ἐγχέῃ τις ὕδωρ εἰς τὸ ΑΒΓ∠ ἀγγεῖον, οὐ ῥεύσει διὰ τὸ παραλλάσσειν τὰ τρήματα τῶν αὐλίσκων· ἐὰν δὲ στρέψῃ τὸν ΝΞΟΡ, ὥστε τὰ τρήματα ὑπάλληλα γενέσθαι, ῥεύσει διὰ τοῦ ΛΜ αὐλίσκου. δεῖ οὖν τὸν τροχὸν συμφυῆ γίνεσθαι τῷ ΝΞΟΡ αὐλίσκῳ, ὥστε ἐπιστρεφομένου αὐτοῦ πλεονάκις τὸ ὕδωρ ῥεύσει.)[*](2 f. 〈ἔστω〉 τῷ 3 καὶ αὐτὸς τρῆμα om. G1, add G, ἔχον Τ 7 ὄντων AG,: om. G1: αὐτῶν Τ 9 ἐπιστρέφομεν T) 152
Ἀγγείου ὄντος ἑνός, ἐμβαλεῖν διὰ τοῦ στόματος αὐτοῦ οἴνων πλείονα γένη καὶ διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ λαμβάνειν ἕκαστον αὐτῶν, ὃ ἐάν τις προαιρῆται, ὥστε πλειόνων ἐμβαλόντων τοὺς οἴνους ἕκαστον τὸν ἴδιον δέξασθαι κατὰ μέρος, ὅσος ἐὰν ὁ ἀφʼ ἑκάστου ἐμβληθείς.
Ἔστω ἀγγεῖον στεγνὸν τὸ ΑΒΓ∠ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Ε Ζ διαφράγματι· διαπεφράχθω δὲ καὶ τὸ ὅλον ἀγγεῖον εἰς χώρας τοσαύτας, ὅσους βουλόμεθα [*](186) καὶ τοὺς οἴνους εἶναι· καὶ ἔστω | διαφράγματα τὰ ΗΘ, ΚΛ, ὥστε γίνεσθαι χώρας τρεῖς τὰς Μ, Ν, Ξ, εἰς ἃς ἐμβληθήσεται ὁ οἶνος. τετρήσθω δὲ τὸ ΕΖ διάφραγμα καθʼ ἑκάστην χώραν λεπτοῖς τρυπηματίοις· καὶ ἔστω τὰ τρυπημάτια τὰ Ο, Π, Ρ. ἐκ δὲ τῶν Ο, Π, Ρ τρυπηματίων σωληνάρια ἀνατεινέτω τὰ ΠΣ. ΟΤ, ΡΥ εἰς τὸν τράχηλον τοῦ ἀγγείου συντετρημένα αὐτῷ· παρὰ δὲ ἕκαστον σωληνάριον τρυπημάτια ἔστω λεπτὰ ἐν τῷ ΕΖ διαφράγματι ἠθμοειδῆ, διʼ ὧν τὸ ὑγρὸν εἰς τὰς χώρας χωρήσει. ὅταν οὖν βουλώμεθα [*](a 2—7 Ἀγγείου ὄντος . . . ἐμβληθείς ═ b 22—26: Ἀγγείου ὄντος ἑνός, ἐμβαλεῖν διὰ τοῦ στόματος αὐτοῦ πλείονα γένη ὑγρῶν καὶ διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ λαμβάνειν ἕκαστον αὐτῶν, ὃ ἄν τις προαιρῆται, ἀμιγὲς τῶν λοιπῶν, ὥστε πλειόνων ἐμβαλόντων φέρʼ εἰπεῖν οἴνους διαφόρους ἕκαστον τὸν ἔδιον δέξασθαι κατὰ μέρος, ὅσος ἂν ἐμβληθεὶς ὑφʼ ἑκάστου.) [*](5 ἐμβαλόντων AG: ἐμβαλλόντων T 6 ὅσος, σ ex ν corr., T ἐὰν (sic) G f. ὑφʼ 8 διαπεφραγμένου T 10 βουλώ- μεθα T 15 τρυπημάτια A (ια in litura), BCG: τρυπήματα T) [*](16 ἀνατεινέτω AG: ἀνατεινέσθω T 18 τρυπημα A 19 ἰθμοειδῆ AG Tmg.: ἰσθμοειδῆ T: correxi ex Par. 2512)
154
ἐγχέειν ἕκαστον οἶνον, καταληψόμεθα τοῖς δακτύλοις τὰ Σ, Τ, Υ καὶ ἐγχέομεν τὸν οἶνον διὰ τοῦ Φ τραχήλου· οὗτος δὲ εἰς οὐδεμίαν χώραν χωρήσει διὰ τὸ μὴ ἔχειν διέξοδον τὸν ἐν ταῖς χώραις ἀέρα. ὅταν οὖν ἀνέσωμεν ἓν τῶν Σ, Τ., Υ διαυγίων, ὁ ἐν τῇ κατʼ ἐκεῖνο χώρᾳ ἀὴρ ἐκχωρήσει, διὰ τοῦ ἠθμοῦ τοῦ οἴνου
[*](a 154, 4—162, 3 ὅταν οὖν ἀνέσωμεν . . . τὸν ,Β κρουνόν ═ b 154, 8—162, 14 ὅτε δὲ ἀνήσομεν ἓν τῶν Σ, Τ, Υ διαυγίων, ὁ ἐν τῇ κατʼ ἐκεῖνο χώρᾳ ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τοῦ τοιούτου διαυγίου, τοῦ οἴνου εἰς τὴν χώραν ἐμ- ) 156
εἰς τὴν χώραν ἐμπίπτοντος. πάλιν καταλαμβανόμενοι τὸ διαύγιον, ἄλλο ὁμοίως ἀνήσομεν καὶ ἐμβαλοῦμεν ἕτερον οἶνον, εἶτα ἐξῆς τοὺς λοιπούς, ὅσοι ἐὰν ὧσιν οἵ τε οἶνοι καὶ αἱ ἐν τῷ ΑΒΓ∠ ἀγγείῳ ἰσοπληθεῖς χῶραι. δεξόμεθα δὲ ἕκαστον αὐτῶν κατὰ μέρος διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ οὕτως. ἐν τῷ πυθμένι τοῦ ΑΒΓ∠ ἀγγείου ἐξ ἑκάστης χώρας σωλῆνες ἔστωσαν ἐκ μὲν τῆς Μ ὁ ΧΨ, ἐκ δὲ τῆς Ν ὁ ΩϚ, ἐκ δὲ τῆς Ξ ὁ 𝒢 ϡ· τὰ δὲ ἄκρα αὐτῶν τὰ Ψ, Ϛ, ϡ συντετρήσθω ἑτέρῳ σωλῆνι τῷ ΨϚϡ ,Α ἀπέχοντα ἀπʼ ἀλλήλων, καὶ ἐστεγνώσθωσαν εἰς τὸ ἐντὸς τοῦ ΨϚϡ ,Α. ἕτερος δὲ σωλὴν ἔστω συνεσμηρισμένος ὁ ,Β ,Γ τῷ ΨϚϡ ,Α, ἐπεστομωμένος μὲν κατὰ τὸ ἐντὸς μέρος τὸ ,Γ, τρήματα δὲ ἔχων κατὰ τὰ Ψ, Ϛ, ϡ, ὥστε ἐπιστρεφομένου
[*](187) τοῦ ,Β ,Γ σωλῆνος τὰ ἐν αὐτῷ τρήματα παραγινόμενα παρʼ ἕκαστον τῶν Ψ, ϛ, τρημάτων δέχεσθαι τὸν ἐν
[*](πίπτοντος διὰ τοῦ ἐν αὐτῇ ἠθμοειδοῦς τρηματίου. πάλιν καταλαμβάνοντες τὸ διαύγιον, ἄλλο ὁμοίως ἀνήσομεν καὶ ἐμβαλοῦμεν ἕτερον οἶνον, εἶτα ἑξῆς τοὺς λοιπούς, ὅσοι ἐὰν ὦσιν οἵ τε οἶνοι καὶ αἱ ἐν τῷ ΑΒΓ∠ ἀγγείῳ ἰσοπληθεῖς χῶραι. δεξόμεθα δὲ ἕκαστον αὐτῶν κατὰ μέρος διὰ τοῦ αὐτοῦ κρουνοῦ οὕτως. ἐν τῷ πυθμένι τοῦ ΑΒΓ∠ ἀγγείου ἐξ ἑκάστης χώρας σωλῆνες ἔστωσαν ἐκ μὲν τῆς Μ ὁ ΧΨ, ἐκ δὲ τῆς Ν ὁ Ωϛ, ἐκ δὲ τῆς ὁ 𝒢ϡ. τὰ δὲ ἄκρα αὐτῶν τὰ Ψ, Ϛ, συντετρήσθω ἑτέρῳ σωλῆνι τῷ Γ∠ ,Α ,Β. ἐντὸς δὲ τούτου τοῦ σωλῆνος ἕτερος ἔστω συνεσμηρισμένος αὐτῷ ἀκριβῶς ὁ ,Γ ,∠ τρήματα ἔχων κατὰ τὰ Ψ, Ϛ, ϡ, ὥστε ἐπιστρεφομένου τοῦ ,Γ ,∠ σωλῆνος τὰ ἐν αὐτῷ τρήματα παραγινόμενα παρʼ ἕκαστον τῶν Ψ, Ϛ, τρημάτων δέχε-) [*](1 ἑτέραν χώραν A2 G T 2 τὸ AG: om. Τ ἀνήσομεν scripsi; cf. lin. 18: ἀνέσωμεν a 3 ὦσιν om. G 4 αἱ G2 T: om AG1 8 χψ G: ψχ AT2 9 ψ𝒢ϡ Τ: 𝒢λ AG ψϚϡ T: ψϚλ AG 10 ψϚϡ ,α Τ1 mg: ψελ,α AG T1 f. 〈βραχὺ〉) 158
ἑκάστῃ χώρᾳ οἶνον καὶ εἰς τὸ ἐκτὸς ἀποδιδόναι διὰ τοῦ ἐκτὸς στομίου τοῦ ,Β ,Γ σωλῆνος. τῷ οὖν ,Β ,Γ σωλῆνι συμφυὴς ἔστω σιδηροῦς ὀβελίσκος ὁ ,∠ ,Ε. καὶ κατὰ μὲν τὸ ,Ε μέρος βάρος ἐκ μολίβδου προσκεκολλήσθω τὸ ,Ε, κατὰ δὲ τὸ ,∠ περόνη σιδηρᾶ ἡ ,∠ ,Ϛ ἔχουσα ἐκ τοῦ μέσου προσκεκολλημένον φιάλιον τὸ ,ϛ τὰ κοῖλα εἰς τὸ ἄνω μέρος ἔχον. ἔστω δέ τις καὶ κῶνος κοῖλος κόλουρος, οὗ ὁ μὲν μείζων κύκλος ἔστω ὁ ,Ζ, ὁ δὲ ἐλάσσων ὁ ,Θ, διʼ οὗ καὶ ἡ ,∠ ,Ϛ περόνη διερχέσθω. γεγονέτω δὲ καὶ σφαιρία μολιβᾶ ἄνισα τοῖς μεγέθεσι τοσαῦτα ὅσαι εἰσὶ καὶ αἱ Μ, Ν, Ξ χῶραι. ἐὰν οὖν τὸ ἔλασσον τῶν σφαιρίων ἐπιθῶμεν τῷ ,Ζ ,Θ φιαλίῳ, καταβαρῆσαν εἰς τὸ κάτω μέρος ἐνεχθήσεται, ἄχρις ἄν ψαύσῃ τῆς τοῦ κώνου κολούρου κοίλης ἐπιφανείας, καὶ ἐπιστρέψει τὸν ,Β ,Γ σωλῆνα,
[*](σθαι τὸν ἐν ἑκάστῃ χώρᾳ οἶνον καὶ εἰς τὸ ἐκτὸς ἀπιδιδόναι διὰ τοῦ ἐκτὸς στομίου τοῦ ,Γ ,∠ σωλῆνος. τῷ οὖν ,Γ ,∠ σωλῆνι συμφυὴς ἔστω σιδηροῦς ὀβελίσκος ὁ ,Ε ,ϛ. καὶ κατὰ μὲν τὸ ,Ϛ μέρος βάρος μολίβδου προσκεκολλήσθω τὸ ,Ζ ἱκανὸν στρέφειν τὸν ,Γ ,∠ σωλῆνα, κατὰ δὲ τὸ ,Ε περόνη σιδηρᾶ ἡ ,Ε ,Θ ἔχουσα ἐν τῷ μέσῳ προσκεκολλημένον φιάλιον τὸ Μ τὰ κοῖλα εἰς τὸ ἄνῳ μέρος ἔχον. γεγονέτω δὲ καὶ σφαιρίον μολίβδινον τὸ Μ πολλῷ βαρύτερον ὄν τοῦ ,Ζ βάρους. ὅταν οὖν προαιρώμεθα ὁποῖον δή τινα τῶν ἐμβληθέντων οἴνων ἐν τῷ ΑΒΓ∠ λαβεῖν ἀγγείῳ, πάντων τῶν ἐν τῷ διαφράγματι τούτου ὄντων τρηματίων διαπεφραγμένων) [*](3 Τ1: δϡ AG: 𝒢 ϡ Τ2 4 ε Τ1 ϡ AG T2 〈βά- ρος〉 inserui: cf. lin. 19 5 ἑ a: ῆ ed. Paris. ut etiam p. 160, 5. 11. 162, 1 σιδηρᾶ om A1, add. Amg. 6 ad φιάλιον in A margo hoc habet scholion: οἶμαι, τὸ αὐτὸ λέγει φιάλιον καὶ κῶνον 7 ἔχον AG: ἔχων Τ 7—8 f. ἔστω δὲ 〈τὰ κοῖλά〉 τις [καὶ] κῶνος 9 A1 G: ,ῆ A2 Τ 10 μολιβὰ AΤ2 (-ό- Τ):) 160
ὥστε τὸ ἐν αὐτῷ τρῆμα γενέσθαι κατὰ τὸ Ψ καὶ δέχεσθαι τὸν ἐν τῇ Μ χώρᾳ οἶνον ῥέοντα ἐπὶ τοσοῦτον, ἐφʼ ὅσον καὶ ἐπίκειται ἡ σφαῖρα τῷ φιαλίῳ, εἰ μὴ ἄρα ὅλος ἐκρερευκώς. ἐὰν δὲ ἀφέλωμεν τὸ σφαιρίον, πάλιν τὸ ,Ε βάρος καταστρέψαν ἀποκλείσει τὸ Ψ τρῆμα, ὥστε μηκέτι ῥέειν τὸν οἶνον. πάλιν οὖν ἢν ἕτερον τῶν σφαιρίων ἐπιθῶμεν, πλέον κατενεχθήσεται καὶ πλέον ἐπιστρέψει τὸν σωλῆνα, ἄχρις ἂν τὸ ἐν αὐτῷ τρῆμα γένηται κατὰ τὸ Ϛ τρῆμια. καὶ οὕτως ῥεύσει ὁ ἐν τῇ Ν χώρᾳ οἶνος. καὶ πάλιν ἀρθέντος τοῦ σφαιρίου καταρρέψαν τὸ ,Ε βάρος ἀποκλείσει τὸ Ϛ τρῆμα, ὥστε μηκέτι ῥέειν τὸν οἶνον. ἐὰν δὲ ἕτερον μεῖζον ἐπιτεθῇ, πλέον ἐπιστραφήσεται ὁ ,Β σωλήν, ὥστε ῥέειν τὸν ἐν τῇ χώρᾳ οἶνον. δεῖ μέντοι τὸ ἔλασσον τῶν σφαιρίων ἐπιτεθὲν ἐπὶ τῷ φιαλίῳ κατα-
[*](ἀναφράξομεν μὲν τὸ τῆς χώρας ἐκείνης τρημάτιον, ἧς τὸν οἶνον βουλόμεθα λαβεῖν· ἐμβαλοῦμεν δὲ ἐν τῷ Μ φιαλίῳ τὸ Μ σφαιρίον. καὶ τούτου γενομένου στραφήσεται ὁ ,Γ ,∠ σωλὴν καὶ ἄξει εἰς τὸν τοῦ ἀγγείου πυθμένα τὸ ὑπʼ ἐκείνην τὴν χώραν τρημάτιον· καὶ οὕτως ῥεύσει ὁ ἐν ταύτῃ τῇ χώρᾳ οἶνος. μετὰ δὲ τὸ ῥεῦσαι τοῦτον ἐκβληθὲν τὸ Μ σφαιρίον ἐκ τοῦ Μ φιαλίου στρέψει τὸν ,Γ ,∠ σωλῆνα διὰ τοῦ ,Ζ βάρους. καὶ πάλιν ἧστινος χώρας οἶνον βουλόμεθα λαβεῖν,) [*](5 ,ἑ a: η Μ καταστρέψαν a: καταῤῥέψαν Voss. 19; cf. lin. 11 7 ἢν A1 : ἐὰν Α2 ,G T 9—12 καὶ οὕτω . . . τρῆμα in margine iterat A2, in textu G T1, iterata delet Τ2 10 Ν om. A2 G(locis iteratis) 11 καταρρέψαν A1 G: καταῥεῦσαν A2: καταῤῥεῦσαν Τ (καταῥεῦσαι G loco iterato) 8 A2G2 ΜΤ1 : ,β A1 Τ2: om. G1 15 ἐπὶ om. Par. 2512. Voss. 19: f. ἐπὶ del. cf. lin. 3) 162
κρατεῖν τοῦ ,Ε βάρους, τουτέστιν ἐπιστρέφειν τὸν ,Β σωλῆνα. οὕτως γὰρ καὶ τὰ σφαιρία τὰ λοιπὰ κατακρατήσει καὶ ἐπιστρέψει τὸν ,Β κρουνόν.
Λύχνον κατασκευάσαι ἑαυτὸν προσμύσσοντα.
Ἔστω ὁ λύχνος ὁ ΑΒΓ. διὰ δὴ τοῦ στόματος αὐτοῦ περόνη σιδηρᾶ διώσθω ἡ ∠Ε κινουμένη εὐλύτως περὶ τὸ Ε σημεῖον. περὶ δὲ τὴν περόνην τὸ ἐλλύχνιον περιειλείσθω εὔλυτον. παρακείσθω δὲ καὶ τύμπανον ὠδοντωμένον τὸ Ζ κινούμενον περὶ ἀξόνιον εὐλύτως, οὗ οἱ ὀδόντες ψαυέτωσαν τῆς περόνης, ὅπως ἐπιστρεφομένου [*](καὶ ἐπʼ ἐκείνης τὰ ὅμοια ποιήσαντες ἀμιγῆ τὸν ἐκ ταύτης οἶνον δεξόμεθα. καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων, εἰ πλείονες εἴησαν αἱ χῶραι, ὁμοίως.) [*](a 162, 5—164, 2 Λύχνον . . . τῶν ὀδόντων ═ b 162, 16 —164, 22: Λύχνον κατασκευάσαι προσμύσσοντα ἑαυτόν.) [*](Ἔστω ὁ λύχνος ὁ ΑBΓ διὰ δὲ τοῦ στόματος αὐτοῦ περόνη σιδηρᾶ διώσθω εὐλύτως παρὰ τὴν κοιλίαν τοῦ λύχνου διερχομένη καὶ ὀδόντας ἔχουσα τριγωνοειδεῖς ἡ ∠Ε. παρακείσθρω δὲ καὶ τυμπάνιον ὁμοίως ὠδοντωμένον τὸ κινούμενον περὶ ἀξόνιον εὐλύτως, οὗ οἱ ὀδόντες συμβαλλέσθωσαν τοῖς ὀδοῦσι τῆς περόνης, ὅπως ἐπιστρεφομένου αὐτοῦ προ-) [*](3 ἐπιστρέψει AG: ἐπιτρέψει Τ 6 ὁ om. Τ δὴ AG: δὴ Τ 8 περὶ τὸ: f. παρὰ τὸ ἐλλύχνιον Μ2, Voss. 19: ἐλ- λυχνον a 9 περιειλείσθω AG: περιειλήσθω Υ τύμπανον: f. τυμπάνιον Haasius 10 ὠδοντωμένον AG: ὀδοντωμένον Τ ut etiam p. 164, 5 11 ὅπως AG: οπου Τ) [*](12 immistum et (═ ἀμιγῆ(?) καὶ) L 18 εὐλύτως om. L 20 δὲ C: δὴ Β: om. PL τυμπάνιον Ρ: τύμπανον BCL)
164
αὐτοῦ προωθῆται τὸ ἐλλύχνιον διὰ τῶν ὀδόντων. ἐχέτω δὲ ὁ λύχνος ἀνεῳγότα τὸν ὀμφαλὸν ἐπὶ πλέον. ἐμβληθέντος δὲ τοῦ ἐλαίου ἐπινηχέσθω λεβητάριον τὸ Η ἔχον συμφυὲς ὄρθιον κανόνιον τὸ Θ ὠδοντωμένον καὶ συμπεπλεγμένον τοῖς ὁδοῦσι τοῦ τυμπανίου. συμβήσεται οὖν δαπανωμένου τοῦ ἐλαίου τὸ λεβητάριον καταβαῖνον ἐπιστρέφειν τὸ Ζ τυμπάνιον
[*](188) διὰ | τῶν τοῦ κανονίου ὀδόντων, ὥστε προωθεῖσθαι τὸ ἐλλύχνιον.
Ἀγγείου ὄντος καὶ κρουνὸν παρὰ τὸν πυθμένα ἀνεῳγότα ἔχοντος καὶ ἐγχεομένου εἰς αὐτὸ ὑγροῦ, ὁτὲ μὲν κατʼ ἀρχὰς ῥεύσει ὁ κρουνός, ὁτὲ δὲ κατὰ τὸ ἥμισυ, ὁτὲ δὲ καὶ ὅλου πληρωθέντος. ἢ καὶ καθόλου, ὁπόσου ἂν ἐμβληθέντος τοῦ ὑγροῦ ῥεύσει ὁ κρουνός, καὶ πᾶν κενώσει τὸ ἐμβληθὲν ὑγρόν.
Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν [*](189) τράχηλον. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος | καθείσθω σωλὴν ὁ Γ∠ συνεστεγνωμένος τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ἔστω δὲ καὶ [*](ωθῆται ἡ περόνη ἄγουσα τὸ ἐλλύχνιον πρὸς τὸ τοῦ λύχνου στόμα.) [*](12 ἔχοντος ἀνεῳγότα tr. Τ1, corr. Τ2 18 f. τράχηλον 〈διαφράγματι〉. cf p. 168, 1 20 ὕδατος Τ καὶ AG 2 om. 1) [*](5 καὶ συμπεπλεγμένον a (cf. Heronis Barulcum apud Papp. coll. lib. VIII p. 1066, 4 ed. Hultsch): καὶ αὐτὸ καὶ συμβεβλημένον b, et ipsam et conformem L 8—9 ὥστε . . . ἐλλύχνιον a: τὸ δὲ τύμπανον (τυμπάνιον B) ὡσαύτως ἐπιστρεφόμενον προ- ωθεῖν τὴν περόνην σὺν τῷ ἐλλυχνίῳ bL 11 παρὰ a: περὶ bL) [*](13 τὸ om B 14 καὶ (prius) om. b ὅλου: secundum totum)
166
καμπύλος σίφων ὁ ΕΖΗ, οὗ τὸ μὲν ἐντὸς σκέλος ἀπεχέτω ἀπὸ τοῦ πυθμένος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν, τὸ δὲ ἕτερον εἰς τὸ ἐκτὸς ἀποδοθὲν εἰς κρουνὸν διεσκευάσθω. ἡ δὲ κυρτότης τοῦ διαβήτου παρʼ αὐτὸν ἔστω τὸν τράχηλον τοῦ ἀγγείου. ἐχέτω δὲ καὶ διαύγιον τὸ ΑΒ ἀγγεῖον παρὰ τὸ διάέφραγμα, τὸ Θ φέρον εἰς τὸ κύτος. ἐὰν οὖν βουλώμεθα κατʼ ἀρχὰς ἐγχεομένου τοῦ ὑγροῦ ῥέειν τὸν κρουνόν, καταληψόμεθα τῷ δακτύλῳ τὸ Θ διαύγιον, καὶ ῥεύσει ὁ κρουνός. μὴ γὰρ ἔχοντος τοῦ ἐν τῷ ἀγγείῳ ἀέρος ἀντιπερίστασιν, τὸ ὑγρὸν ὁρμήσει διὰ τοῦ καμπύλου σίφωνος εἰς τὸ ἐκτὸς μέρος. ἐὰν δὲ μὴ καταλαβώμεθα τὸ διαύγιον, χωρήσει τὸ ὑγρὸν εἰς τὸ κύτος, καὶ οὐ μὴ ῥεύσει ὁ κρουνός, ἄχρις ἂν πάλιν καταλαβώμεθα τὸ διαύγιον. μετὰ δὲ ταῦτα ἀνεθέντος τοῦ διαυγίου ὁ διαβήτης ἅπαν κενώσει τὸ ὑγρόν.
Κατασκευάζεται δὲ καὶ ἀγγεῖον, ὃ ἐφʼ ὅσον μὲν ἐπιχέεις τὸ ὑγρὸν δέχεται, ἐὰν δὲ διαλίπτῃς, οὐκέτι δέχεται. γίνεται δὲ τὸν τρόπον τοῦτον.
Ἔστω τὸ ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν [*](6 παρὰ δὲ Τ 8 καταληψόμεθα G2 Tb: καταλήψομεν AG1 10 ἀέρος om. T1, add. T2 13 εἰς om. T1, add. T2 20 τοῦτον: τοσοῦτον T 21 τὸ ἀγγεῖον: f. τι ἀγγεῖον. cf. p. 164, 17) [*](2 διάρρυσιν εἶναι b 5—6 τὸ αβ (αβγ CP) ἀγγεῖον καὶ διαύγιον tr. bL 6 παρὰ a: παρʼ αὐτὸ bL 7 οὖν om. P 18 ἄλλο ἀγγεῖον bL 21 τὸ (ante ἀγγεῖον) om. b 21—168, 1 τὸν τράχηλον om. bL)
168
τράχηλον τῷ Γ∠ διαφράγματι. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος καθείσθω σωλὴν ὁ ΕΖ ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ πυθμένος βραχύ, ὑπερέχων δὲ τοῦ διαφράγματος, ὥστε μικρὸν ἀπέχειν τοῦ χείλους τοῦ ἀγγείου. περὶ δὲ τοῦτον περικείσθω ἕτερος ὁ ΗΘ ἀπέχων ἀπὸ τοῦ διαφράγματος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν καὶ ἀπὸ τοῦ ΕΖ σωλῆνος. ἐπιπεφράχθω δὲ ὁ ΗΘ σωλὴν τὸ ἄνω μέρος
[*](190) λεπιδίῳ. ἐχέτω δὲ τὸ ἀγγεῖον καὶ διαύγιον | τὸ Κ φέρον εἰς τὸ κύτος. ὅταν οὖν ἐγχέωμεν τὸ ὑγρὸν διὰ τοῦ τραχήλου, συμβήσεται χωρεῖν αὐτὸ διά τε τοῦ ΗΘ σωλῆνος καὶ διὰ τοῦ Κ εἰς τὸ κύτος, τοῦ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τοῦ Κ διαυγίου. ἐὰν οὖν διαλίπωμεν καὶ κενωθῇ ὁ τοῦ ἀγγείου τράχηλος, ὁ ἀὴρ διαστήσει τὴν συνεχειαν, ὥστε τὸ ἐνὸν ἐν τᾷ ΗΘ σωλῆνι ὑγρὸν καταρραγὲν πεσεῖται ἐπὶ τὸ διάφραγμα. ἔστω γὰρ τὸ εὗρος τὸ περὶ τὸν ΗΘ σωλῆνα μέγα, ὥστε τῷ βάρει καταπεσεῖται τὸ ὑγρόν. ἐπεγχυθέντος δὲ ἑτέρου ὑγροῦ ὁ ἐναποληφθεὶς ἐν τῷ ΕΖ σωλῆνι ἀὴρ καὶ ἐν τῷ ΗΘ οὐκ ἐάσει παρεισελθεῖν τὸ ὑγρόν, ἀλλʼ ὑπὲρ τὸ χεῖλος τοῦ ἀγγείου ὑπερχυθήσεται.
[*](1 τῷ BCG2 T: τὸ AG1 3 ὑπερέχον G 5 ἕτερος σωλὴν G2)[*](6 καὶ om. T f 〈ἀπώτερον〉 ἀπὸ 6—7 ἀπὸ τοῦ Ε σωλῆνος: ἔστω γὰρ τὸ εὖρος τοῦ ΗΘ σωλῆνος μέγα, ὥστε τῷ. βάρει καταπεσεῖται τὸ ὑγρόν inserit et infra lin. 15—17 ἔστω . . . ὑγρόν delet Rochas 8 καὶ om. Τ 16 ηθ G Τ: κθ Ab)[*](18 ἐναποληφθεὶς AG b: ἐναπολειφθεὶς Τ εζ AG: om. Τ)[*](2 κείσθω CP 4 ἀπέχειν a: κάτωθεν εἶναι bL 6 διάρρυσιν εἶναι b 12 οὖν a: δὲ bL 16 γὰρ a: δὲ bL)[*](μέγα a: ἀξιόλογον b, condigna L 17 καταπεσεῖσθαι b)[*](18 τοῦ ἑτέρου B ηζ BC: ξ P: e z L)170
Κατασκευάζεται δὲ καὶ Σατυρίσκος ἐπί τινος βάσεως ἀσκὸν ἐν ταῖς χερσὶ κατέχων, ᾦ προσπαράκειται λουτηρίδιον, καὶ ἐγχυθέντος εἰς αὐτὸ ὑγροῦ, ὥστεπληρωθῆναι, ἐπιρρεύσει διὰ τοῦ ἀσκοῦ ὕδωρ εἰς τὸ λουτηρίδιον καὶ οὐχ ὑπερχυθήσεται, ἄχρις οὗ πᾶν τὸ διὰ τοῦ ἀσκοῦ ὕδωρ κενωθῇ. ἔστι δὲ ἡκατασκευὴ τοιαύτη.
Ἔστωτις βάσις ἡ ΑΒ στεγνὴ πάντοθεν, ἤτοι κυλινδρικὴ ἢ ὀκτάγωνος εὐπρεπείας ἕνεκα, διαπεφραγμένη τῷ Γ∠ διαφράγματι. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος ἀνατεινέσθω σωλὴν ὁ ΕΖ συντετρημένος [*](a 170, 21—174, 9 Ἔστω τις . . . παραμένειν ═ b 170, 28—174, 25: Ἔστω τις βάσις ἡ ΑΒ στεγνὴ πάντοθεν, στερεὰ παραλληλεπίπεδος, διαπεφραγμένη τῷ Γ∠ διαφράγματι. ἐπὶ δὲ ταύτης τῆς βάσεως ἑστάτω ὁ Σατυρίσκος. καὶ διὰ τοῦ διαφράγματος ἀνατεινέσθω σωλὴν ὁ ΕΖ συντετρη-)
172
τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ τῆς στέγης βραχύ. διὰ δὲ τῆς στέγης διώσθω σωλὴν ὁ ΗΘ ὑπερέχων μὲν εἰς τὸ ἄνω μέρος βραχὺ καὶ ἔχων λουτηρίδιον ἐπικείμενον, ἀπέχων δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου ὅσον ὕδατι διάρρυσιν, συνεστεγνωμένος δὲ τῇ στέγῃ τοῦ ἀγγείου καὶ τῷ διαφράγματι. ἕτερος δὲ ὁμοίως διώσθω διὰ τῆς
[*](191) στέγης ὁ Κ ΛΜ ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ διαφράγμα | τος βραχύ, συνεστεγνωμένος δὲ τῇ στέγῃ καὶ φέρων τὴν ἐξ αὐτοῦ ῥύσιν εἰς τὸ λουτηρίδιον, ὃ δὴ πρόσκειται τῷ ΗΘ σωλῆνι συντετρημένον αὐτῷ. πεπληρώσθω οὖν τὸ Α∠ ἀγγεῖον ὑγροῦ διά τινος ὀπῆς τῆς Ν, ἥτις μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἐσπεγνώσθω. ἐὰν οὖν ἐγχέωμεν εἰς τὸ λουτηρίδιον ὑγρόν, χωρήσει διὰ τοῦ ΗΘ σωλῆνος εἰς τὸ ΒΓ ἀγγεῖον, τοῦ ἐν αὐτῷ ἀέρος χωροῦντος διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος, ὃς χωρήσας εἰς τὸ Α∠ ἀγγεῖον ἐκθλίψει
[*](μένος τῷ διαφράγματι, ἀπέχων δὲ τῆς στέγης βραχύ. διὰ δὲ τῆς στέγης διώσθω σωλὴν ὁ ΗΘ ὑπερέχων μὲν εἰς τὸ ἄνω βραχὺ καὶ ἔχων λουτηρίδιον ἐπικείμενον ὑπὸ τὸ στόμιον τοῦ ἀσκοῦ, ὃν κατέχει ὁ Σατυρίσκος, ἀπέχων δὲ ἀπὸ τοῦ πυθμένος τοῦ ἀγγείου, ὅσον ὕδατι διάρρυσιν εἶναι, συνεστεγνωμένος δὲ τῇ στέγῃ τοῦ ἀγγείου καὶ τῷ διαφράγματι. ἕτερος δὲ ὁμοίως διώσθω σωλὴν διὰ τῆς στέγης ὁ Κ ΛΜ ἀπέχων μὲν ἀπὸ τοῦ διαφράγματος βραχύ, συνεστεγνωμένος δὲ τῇ στέγῃ καὶ φέρων τὴν ἐξ ἑαυτοῦ ῥύσιν εἰς τὸν ἀσκόν, οὗ τὸ στόμιον εἰς τὸ λουτηρίδιον εἰσέρχεται, καθάπερ εἴπομεν. τούτων οὕτω κατεσκευασμένων πεπληρώσθω πρῶτον τὸ Α∠ ἀγγεῖον ὑγροῦ διά τινος ὀπῆς τῆς Ξ, ἥτις μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἐστεγνώσθω. ἐὰν οὖν ἐγχέωμεν εἰς τὸ λουτηρίδιον ὑγρόν, χωρήσει διὰ τοῦ ΗΘ σωλῆνος εἰς τὸ ΓΒ ἀγγεῖον, τοῦ ἐν αὐτῷ ἀέρος ἐκχωροῦντος διὰ τοῦ ΕΖ σωλῆνος, ὃς χωρήσας εἰς τὸ Α∠ ἀγγεῖον ἐκθλίψει τὸ ἐν αὐτῷ) [*](6 τῷ AG: τὸ Τ ὁμοίως AG Τ2: om. Τ1 9 αὐτοῦ scripsi: αὐτοῦ a 11 ν Amg. Τ: ζ A1 G 15 χωρήσει Τ) 174
τὸ ἐν αὐτῷ ὑγρὸν διὰ τοῦ Κ ΛΜ σωλῆνος εἰς τὸ λουτηρίδιον. τοῦτο δὲ πάλιν φερόμενον εἰς τὸ ΒΓ ἀγγεῖον ἐκθλίψει ὁμοίως τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα, ὅς δὴ πάλιν τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ ἐκθλίψει εἰς τὸ λουτηρίδιον. καὶ τοῦτο ἔσται, ἄχρις ἂν κενωθῇ τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ. δεήσει δὲ τὸν ΜΛΚ σωλῆνα διὰ τοῦ στόματος τοῦ ἀσκοῦ εἶναι καὶ λεπτὸν παντάπασιν ὑπάρχειν ἕνεκα τοῦ τὴν ἐπῖδειξιν ἐπὶ πλείονα. χρόνον παραμένειν.
Ναΐσκου κατασκευή, ὥστε θυσίας γινομένης τὰς θύρας αὐτομάτως ἀνοίγεσθαι, σβεσθείσης δὲ τῆς θυσίας πάλιν κλείεσθαι.
Ἔστω ὁ προειρημένος ναΐσκος ἐπὶ βάσεως τῆς ΑΒΓ∠, ἐφʼ ἧς ἐπικείσθω βωμίσκος ὁ Ε∠ διὰ δὲ τοῦ βωμίσκου διώσθω σωλὴν ὁ ΗΖ, οὖ τὸ μὲν Ζ [*](ὑγρὸν διὰ τοῦ ΚΛΜ σωλῆνος. καὶ πρῶτον μὲν πληρωθήσεται ὁ ἀσκὸς ὕδατος. εἶτα ἐκχυθήσεται εἰς τὸ λουτηρίδιον. τὸ δὲ ἐγχεθὲν ἐν αὐτῷ ὕδωρ φερόμενον πάλιν εἰς τὸ ΓΒ ἀγγεῖον ἐκθλίψει ὁμοίως τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα, ὃς δὴ πάλιν τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ ἐκθλίψει εἰς τὸν ἀσκὸν καὶ εἰς τὸ λουτηρίδιον. καὶ τοῦτο ἀεὶ γενήσεται, ἄχρις ἂν κενωθῇ τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ. δεήσει δὲ τὸν Κ ΛΜ σωλῆνα λεπτότατον παντάπασιν ὑπάρχειν ἕνεκα τοῦ τὴν ἐπίδειξιν ἐπὶ πλείονα χρόνον παραμένειν.) [*](2 βγ AG: αβ Τ 4 ἐθλίψει Τ1: ἐκθλίβει AG: ἐθλίβει T2) [*](6 λμ Τ 8 ἕνεκεν Τ 11 θυσίας γινομένης (γενομένης G1) AG1: πυρὸς ἀναπτομένου G2 b L: πυρὸς ἁπτομένου Τ 12 σβε- σθείσης δὲ τῆς θυσίας A1: σβεσθέντος δὲ τοῦ πυρὸς A2 G Tb) [*](15 f. 〈καὶ〉 βωμίσκος 18 f. εἶτα 〈τὸ ὕδωρ〉)
176
στόμιον ἐντὸς ἔστω τοῦ βωμίσκου, τὸ δὲ Η ἐν σφαίρᾳ τινὶ περιειλήφθω τῇ Θ ἀπέχον ἀπὸ τοῦ κέντρου αὐτῆς βραχύ. συνεστεγνώσθω δὲ καὶ ἡ σφαῖρα τῷ Η Ζ σωλῆνι. ἔστω δὲ καὶ ἐν τῇ σφαίρᾳ καμπύλος σίφων ὁ Κ ΛΜ. οἱ δὲ στροφεῖς τῶν θυρῶν παρεκτετάσθωσαν εἰς τὸ κάτω μέρος καὶ στρεφέσθωσαν ἐν κνωδακίοις οὖσιν ἐν τῇ ΑΒΓ∠ βάσει εὐλύτως. ἐκ δὲ
[*](192) τῶν στροφέων | ἁλυσείδια εἰς ἓν ἀποδεθέντα διὰ τροχίλου ἀποδεδέσθω εἰς ἀγγεῖον κοῖλον τὸ ΝΞ κρεμάμένον·
178
ἕτερα δὲ ἁλυσείδια ἐπειληθέντα πρὸς τοὺς στροφεῖς τὰ ἐναντία τοῖς πρότερον εἰς ἓν ἀποδεθέντα διὰ τροχίλου εἰς βάρος μολιβοῦν ἀποδεδέσθω, διʼ οὗ καταρρέποντος ἀποκεκλεισμέναι ἔσονται αἰ θύραι. ὁ δὲ Κ ΛΜ σίφων τὸ ἐκτὸς σκέλος ἐχέτω φέρον εἰς τὸ κρεμαστὸν ἀγγεῖον. ἐμβεβλήσθω δὲ διά τινος τρυπήματος τοῦ Π ὕδωρ εἰς τὴν σφαῖραν, ὥστε διʼ ἡμίσους γενέσθαι, ὃ μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἐστεγνώσθω. συμβήσεται οὖν τοῦ πυρὸς θυμιαθέντος θερμαινόμενον τὸν ἐν τῷ βωμίσκῳ ἀέρα χεῖσθαι εἰς πλείονα τόπον. οὗτος δὲ διὰ τοῦ ΗΖ σωλῆνος εἰς τὴν σφαῖραν χωρῶν ἐκθλίψει τὸ ἐν αὐτῇ ὑγρὸν διὰ τοῦ Κ ΛΜ σίφωνος εἰς τὸ κρεμαστὸν ἀγγεῖον, ὃ δὴ καταβαρῆσαν ἐπισπάσεται τὰ ἁλυσείδια καὶ ἀνοίξει τὰς θύρας. πάλιν δὴ σβεθλίψει σθέντος τοῦ πυρὸς ὁ μὲν λεπτυνθεὶς ἀὴρ ἐκχωρήσει διὰ τῶν ἀραιωμάτων τοῦ τεύχους τῆς σφαίρας. ὁ δὲ καμπύλος σίφων ἐπισπάσεται τὸ ὑγρὸν τὸ ἐκ τοῦ κρεμαστοῦ ἀγγείου, ὥστε ἀναπληρῶσαι τὸν τῶν ἐκκριθέντων ἀραιωμάτων τόπον. ἔσται γὰρ αὐτοῦ τὸ ἄκρον βαπτιζόμενον εἰς τὸ ἐν τῷ κρεμαστῷ ἀγγείῳ ὕδωρ. κουφισθέντος δὲ τοῦ ἀγγείου πάλιν τὸ ἐκκρεμάμενον βάρος καταρρέψαν κλείσει τὰς θύρας. ἔνιοι δὲ ἀντὶ ὕδατος ὑδραργύρῳ χρῶνται, ἐπειδήπερ βαρύτερός ἐστι τοῦ ὕδατος καὶ εὐκόπως ὑπὸ τῆς θερμότητος λύεται.
Ἔστι δὲ καὶ ἄλλως θυσίας γινομένης τὰς θύρας ἀνοίγεσθαι.
[*](Caput XXXIX secundum b: Ἔστι δὲ καὶ ἄλλως πυρὸς ἀναπτομένου τὰς θύρας ἀνοίγεσθαι.)180
Ἔστω πάλιν ναΐσκος ἐπί τινος βάσεως τῆς ΑΒΓ∠, [*](193) ἐφ᾿ ἧς ἔστω βωμὸς ὁ Ε. διὰ | δὲ τοῦ βωμοῦ σωλὴν ἔστω ὁ ΖΗΘ. ἀποδεδόσθω δὲ εἰς ἀσκωμάτιον τὸ Κ στεγνὸν πάντοθεν, ᾧ ἐπικείσθω βαρύλλιον τὸ Λ, ἐξ οὗ ἀλυσείδιον διὰ τροχίλου ἀποδεδέσθω εἰς τὰ περὶ τοὺς στροφεῖς ἁλυσείδια, ὥστε ἐπτυγμένου τοῦ ἀσκώματος κατακρατεῖν τὸ Λ βάρος καὶ κλείειν τὰς θύρας, ἐπιτεθέντος δὲ τοῦ πυρὸς ἀνοίγειν· πάλιν γὰρ θερμαινόμενος ὁ ἐν τῷ βωμίσκῳ ἀὴρ χεθεὶς χωρήσει διὰ τοῦ ΖΗΘ σωλῆνος εἰς τὸ ἀσκωμάτιον καὶ ἐπαρεῖ αὐτὸ σὺν τῷ Λ βάρει, καὶ ἀνοιχθήσονται αἱ θύραι. ἤτοι γὰρ αὗται δι᾿ ἑαυτῶν αὐτομάτως ἀνοιχθήσονται, [*](Ἔστω πάλιν ναΐσκος ἐπί τινος βάσεως τῆς ΑΒΓ∠, ἐφ᾿ ἧς ἔστω βωμὸς ὁ Ε ∠. διὰ δὲ τοῦ βωμοῦ σωλὴν ἔστω ὁ ΖΗΘ καὶ ἀποδεδέσθω οὗτος εἰς ἀσκὸν τὸν Κ στεγνὸν πάντοθεν, ᾧ ἐπικείσθω βαρύλλιον τὸ Λ, ἐξ οὗ ἁλυσείδιον διὰ τροχίλου ἀποδεδέσθω εἰς τὰ περὶ τοὺς στροφεῖς ἁλυσείδια. ὥστε ἐπτυγμένου μὲν τοῦ ἀσκοῦ κατακρατεῖν τὸ Λ βάρος καὶ κλείειν τὰς θύρας, ἀναφθέντος δέ τοῦ πυρὸς ἀνοίγεσθαι· πάλιν γὰρ θερμαινόμενος ὁ ἐν τῷ βωμίσκῳ ἀὴρ χεθεὶς χωρήσει διὰ τοῦ ΖΗΘ σωλῆνος εἰς τὸν ἀσκὸν καὶ ἐπαρεῖ αὐτὸν σὺν τῷ Λ βάρει, καὶ ἀνοιχθήσονται αἱ θύραι. πάλιν δὲ σβεσθέντος τοῦ πυρὸς καὶ ἐκχωρήσαντος τοῦ ἐν τῷ) [*](3 ἀποδεδόσθω AG Τ2: ἀποδεδέσθω Τ1 τὸ Κ post πάν- τοθεν habet Τ1, sed delet, suo loco ponit Τ2 4 στεγνὸν ὂν Vindob. 120 ᾧ ἐπικείσθω om. AG1, add. G2 βαρύλλιον AG: βαρύδιον Τ 5 ἀποδεδόσθω Vindob. 120 9 χεθεὶς a (χυθεὶς Coisl. 158, Neapol ) v. supra p. 174, 19 et infra lin. 20) [*](11 —182, 1 αἱ θύραι . . . ἀνοιχθήσονται om. Τ1, add. 2) [*](12 αὐταὶ H. Schoene) [*](15 ἀποδεδέσθω bL: f. ἀποδεδόσθω 16 βαρύδιον CP. (pondus) plumbeum add. L (secund Ambros. 38) 18 μὲν B: μετὰ C: om. P 19 f. 〈τὰς θύρας〉 ἀνοίγεσθαι 23 ἐγχω- ρήσαντος B)
182
καθάπερ καὶ αἱ τῶν βαλανείων θύραι αὐτομάτως κλείονται, ἢ ἕξουσί τι ἀντισηκοῦν βάρος τὸ ἀνοῖγον αὐτάς. σβεσθείσης δὲ τῆς θυσίας καὶ ἐκχωροῦντος τοῦ ἐν τῷ ἀσκωματίῳ εἰσελθόντος ἀέρος, τὸ Λ βάρος καταφερόμενον σὺν τῷ ἀσκώματι ἐπισπάσεται καὶ κλείσει τὰς θύρας.
Ἀγγείου ὄντος πλήρους οἴνου καὶ κρουνοὺς ἔχοντος τρεῖς διὰ μὲν τοῦ μέσου ῥέειν τὸν οἶνον· ὅταν δὲ ὕδωρ ἐπιχέωμεν, τὸν μὲν οἶνον μηκέτι ῥέειν, ἀλλὰ τὸ ὕδωρ διὰ τῶν λοιπῶν δύο κρουνῶν· ὅταν δὲ παύσηται τὸ ὕδωρ ῥέον, τὸν οἶνον διὰ τοῦ μέσου ῥέειν· καὶ τοῦτο γίνεται, ὁσάκις ἂν ὕδωρ ἐπιχέωμεν.
Ἔστω τι ἀγγεῖον τὸ ΑΒ διαπεφραγμένον τὸν τράχηλον τῷ Γ∠ διαφράγματι. πρὸς δὲ τῷ πυθμένι κρουνὸν ἐχέτω τὸν Ε. διὰ δὲ τοῦ διαφράγματος δύο καθείσθωσαν σωλῆνες οἱ ΖΗΘ, ΚΛΜ εἰς κρουνοὺς ἀποδεδομένοι καὶ ὑπερέχοντες ἄνω τοῦ διαφράγματος· [*](ἀσκῷ εἰσελθόντος ἀέρος, τὸ Λ βάρος καταφερόμενον σύν τῷ ἀσκῷ ἐπισπάσεται καὶ κλείσει τὰς θύρας. δεῖ δὲ τὸ ἐν τῷ ἀσκῷ βαρύλλιον βαρύτερον εἶναι τοῦ ἑτέρου βάρους, ὡς ἂν συμπτυσσομένου τοῦ ἀσκοῦ εἰς ἑαυτὸν κατακρατῇ τὸ μεῖζον τοῦ ἐλάττονος.) [*](2 ἢ T: εἰ AG 5 λ AGT1 mg.: om. T, f. ἐπισπάσεται 〈τὰ ἁλυσείδια〉. cf. p. 178, 14 10 ὕδωρ b: τὸ ὕδωρ a) [*](12 ῥέειν AG: ῥέον T 13 γίνεσθαι H Schoene f καὶ . . . ἐπιχέωμεν post ῥέει 186, 11 tr cf. p.118,15. 82,4 106,13. 11011. 126,19 passim 16—17 καθείσθωσαν B: καθίσθωσαν AG (-ίστ-), T e corr.: κείσθωσαν CPT, : dimittantur L) [*](9 τὸν οἶνον ῥεῖν tr. b 10 ῥεῖν P 11—12 διὰ τῶν . . . τὸν οἶνον om. BL 12 πάλιν τὸν CP τοῦ CP T, mg.: om. BT1 ῥέειν: ῥεῖν b 17—18 ἀποδεδομένοι aB: ἀποδιδό-)
184
περὶ δὲ τὰς ὑπεροχὰς ἕτεροι ἐπικείσθωσαν οἱ Ν, Ξ ἐπιπεπωμασμένοι ἄνωθεν καὶ ἀπέχοντες ἀπὸ τοῦ διαφράγματος ὅσον ὕδατι διάρρυσιν. ἕτερος δὲ σωλὴν ὁ
[*](194) ΠΟ συντετρή | σθω τῷ ΖΗΘ σωλῆνι ἀπέχων ἀπὸ τοῦ Γ∠ διαφράγματος βραχύ. καταληφθέντος οὖντοῦ Ε κρουνοῦ, πεπληρώσθω διά τινος ὀπῆς τῆς Φ τὸ ΑΒ ἀγγεῖον οἴνου, ὃ μετὰ τὴν ἔγχυσιν ἐστεγνώσθω. συμβήσεται οὖν ἀφεθέντος τοῦ Ε κρουνοῦ ῥέειν τὸν οἶνον· ὁ γὰρ ἀὴρ ἔξωθεν διὰ τοῦ Θ στομίου καὶ τοῦ ΟΠ σωλῆνος εἰς τὸν κενούμενον τόπον χωρεῖ. ἐὰν δὲ ἐγχέωμεν ὕδωρ ἐπὶ τὸ Γ∠ διάφραγμα, ἐνεχθήσεται εἰς τὸ ἐκτὸς μέρος διὰ τῶν ΖΗΘ, ΚΛΜ σωλήνων· τοῦ δὲ ἀέρος μὴ ἔχοντος παρείσδυσιν εἰς τὸ ΑΒ ἀγγεῖον, οὐκέτι ῥεύσει ὁ οἶνος, ἄχρις ἂν ἐκρεύσῃ πᾶν τὸ ὕδωρ. καὶ πάλιν τοῦ ἀέρος ἔχοντος παρείσδυσιν
[*](1—3 περὶ . . . διαφράγματος om. T1, add. T2 2 οἱ ἄνω- θεν G 15 δ: ἣ Par. 2512 20 ηξθ T 23 ἔχοντος a: σχόντος Vind. 120) [*](1 οἱ Ν, Ξ om. L 4 διάρρυσιν εἶναι b 7 ξθ C ) [*](16 ῥέειν τὸν οἶνον om. bL 17 τοῦ (ante ΟΠ) om. B) [*](18 δὲ aP: δὴ BC 22 ἐκρεύσῃ aCP: ἐκρεύσει B 23 ἔχον- τος om bL παρείσδυσιν εὑρόντος bL) 186
ὁ οἶνος ῥέει. δύναται δὲ ἀντὶ τοῦ ΟΠ σωλῆνος ἕτερος συντετρημένος τῷ διαφράγματι εἶναι ὁ ΡΣ περὶ ὃν ἕτερος ὁ ΤΥ περικείσθω ὁμοίως τοῖς Ν, Ξ, ὑψηλότερος μέντοι αὐτῶν, ὥστε ὑπὲρ τὸ χεῖλος εἶναι τοῦ ἀγγείου τὸν ΡΣ. καὶ τὰ αὐτὰ συμβήσεται.
Βάσεως οὔσης, ἐφ᾿ ἧς ἐφέστηκε δενδρύφιον, περὶ ὃ δράκων εἱλεῖται, καὶ παρεστὼς Ἡρακλῆς τοξεύων καὶ μήλου ἐπικειμένου τῇ βάσει, ἐπὰν τὸ μῆλον μικρὸν ἀπὸ τῆς βάσεώς τις κουφίσῃ τῇ χειρί, ὁ μὲν Ἡρακλῆς ἀφήσει τὸ βέλος πρὸς τὸν δράκοντα, ὁ δὲ δράκων συρίσει.
Ἔστω ἡ μὲν εἰρημένη βάσις στεγνὴ ἡ ΑΒ διάφραγμα ἔχουσα τὸ Γ∠ τῷ δὲ διαφράγματι συμφυὲς ἔστω κοῖλον κόλουρον κωνάριον τὸ ΕΖ ἔχον ἐλάσσονα τὸν Ζ κύκλον ἀνεῳγότα πρὸς τῷ πυθμένι, ὀλίγον δὲ ἀπέχοντα ὅσον ὕδατι διάρρυσιν· τούτῳ δὲ συνεσμηρισμένον ἔστω ἕτερον τὸ Θ καὶ ἐξ ἁλυσειδίου τινὸς ἀποδεδεμένον διὰ τρήματος εἰς τὸ Κ μῆλον ἐπικείμενον [*](195) τῇ βάσει. κατεχέτω δὲ | ὁ Ἡρακλῆς τοξάριον κεράτινον ἔχον ἐντεταμένην τὴν νευρὰν ἀπέχουσαν ἀπὸ τῆς δεξιᾶς χειρὸς τὸ αὔταρκες· ἐν δὲ τῇ δεξιᾶ χειρὶ κατὰ τὸν δράκοντα ἔστω χεὶρ ὁμοία τῇ ἐκτὸς [*](3 τοῖς Μ: τῆς AG: om. T 7 ἐφ᾿ ἧς om. T1, add. T2 8 εἱλεῖται AB: εἰλεῖται CGPT 18 καὶ A(?)BCG T2: om. PT, 23 ἐκτὸς Leid. Scalig 45: ἐντὸς a (ν ex κ corr. T) bL) [*](2 εἶναι τῷ διαφράγματι tr. b 5 τὸν ΡΣ om. bL 7 ἐφέστηκε a: ἕστηκε b: consistat L 8 καὶ τοξεύων BC 9 μικρὸν om. bL 10 τῇ χειρὶ om. b: manu L 15 κόλουρον BL (conus . . mutilus): om CP 15—16 τὸν ἐλάσσονα κύκλον τὸν)
188
κατὰ πάντα πλὴν ὅτι μικρά, ἔχουσα καὶ τὴν σχαστηρίαν. ἐκ δὲ τοῦ ἄκρου τῆς σχαστηρίας ἁλυσείδιον ἢ σπάρτος ἀποδεδόσθω διὰ τῆς βάσεως εἰς τρόχίλον ὑπὲρ τὸ διάφραγμα κείμενον καὶ ἔτι εἰς τὸ ἁλυσείδιον τὸ ἐνδεδεμένον εἴς τε τὸ κωνάριον καὶ τὸ μῆλον. ἐπισπασώμεθα οὖν τὸ τόξον καὶ ὑποβαλόντες ὑπὸ τὴν χεῖρα κατακλείσωμεν τὴν σχαστηρίαν, ὥστε εἶναι τεταμένην τὴν σπάρτον καὶ βιάξεσθαι τὸ μῆλον εἰς τὸ κάτω μέρος. ἔστω δὲ ἡ σπάρτος διὰ τοῦ σώματος καὶ τῆς χειρὸς ἔσωθεν τοῦ Ἡρακλέους.
[*](a 188, 8—190, 5 ἐπισπασώμεθα . . . τοξάριον δὲ τὸ ΝΞ ═ b 188,16—190, 25 ἐπισπασόμεθα οὖν τὸ τόξον καὶ ὑπὸ τὴν χεῖρα τοῦ Ἡρακλέους βαλόντες κατακλείσομεν τὴν σχαστηρίαν, ὥστε εἶναι τεταμένην τὴν σπάρτον καὶ βιάζεσθαι τὸ μῆλον εἰς τὸ κάτω μέρος. ἔστω δὲ ἡ σπάρτος διὰ τοῦ σώματος καὶ τῆς χειρὸς ἔσωθεν τοῦ Ἡρακλέους. ἐκ δὲ τοῦ ) [*](1 καὶ ATb: δὲ G 3 ἀποδεδόσθω Leid. Scal. 45 alii: ἀποδεδέσθα G: ἀποδεδέσθω ATbL διὰ τῆς βάσεως ἀπο- δεδέσθω tr. T 9 f. 〈βέλος〉 ὑποβαλόντες. cf. p. 186, 11. 188, 17 adn. 190, 16 10 κατακλείσομεν T) [*](1 ὅτι om. b: praeterquam quod L ἔχουσα aBC: ἔχοντα P: habens L f. καὶ ἔχουσα tr σχαστηρίαν (χαστηρ. CP) τῆς νευρᾶς bL 5 ἔτι ἐνδεδεμένον bL 17 sub manum sagit- tam Herculis proiciens L f. 〈βέλος〉 βαλόντες 19—204, 22 ἔστω . . . ὁ ἐμβολεὺς om B, in textu signo Λ ab alia manu addito, quae eadem in marginne adscripsit: λείπει πολλὰ ἐν- ταῦθα. manus prior verbo μέρος nullo intervallo nulloque signo verba καὶ ἐκθλίψει (p. 204, 22) adiungit. easdem partes) 190
ἐκ δὲ τοῦ διαφράγματος ἀνατεινέτω σωληνάριον ὑπὲρ τὴν βάσιν τῶν εἰθισμένων συρίξειν· τοῦτο δὲ ἔστω ὑπὸ τὸ δενδρύφιον ἢ παῤ αὐτὸ τὸ δενδρύφιον. πεπληρώσθω δὲ τὸ Α∠ ἀγγεῖον ὕδατος. καὶ ἔστω τὸ μὲν δενδρύφιον τὸ ΛΜ, τοξάριον δὲ τὸ ΝΞ, νευρὰ δὲ ἡ ΟΠ, ἡ δὲ ἐπιλαμβανομένη χεὶρ ἡ ΡΣ, σχαστηρία δὲ ἡ ΤΥ, σπάρτος δὲ ἡ ΦΧ, τρόχιλος δὲ ὁ Χ, περὶ ὃν ἡ σπάρτος, συρίγγιον δὲ τὸ ΨΩ. ἐὰν οὖν ἐπάρῃ τις τὸ Κ μῆλον, συνεπαρεῖ καὶ τὸ Θ κωνάριον καὶ ἐπισπάσεται. τὴν ΥΦΧ σπάρτον καὶ σχάσει τὴν χεῖρα, ὥστε ἀφεθῆναι τὸ βέλος. καὶ τὸ ἐν τῷ Α∠ ἀγγείῳ ὕδωρ φερόμενον εἰς τὸ ΒΓ ἐκκρούσει τὸν ἐν αὐτῷ ἀέρα διὰ τοῦ συριγγίου καὶ τὸν ἦχον ἀποτελέσει. τεθέντος δὲ τοῦ μήλου πάλιν τὸ κωνάριον ἐναρμόσαν τῷ ἑτέρῳ στεγνώσει τὴν ῥύσιν, ὥστε μηκέτι φθέγγεσθαι. πάλιν οὖν καταρτισώμεθα τὰ κατὰ τὸ βέλος καὶ ἐάσωμεν. πληρωθέντος δὲ τοῦ ΓΒ ἀγγείου, πάλιν κενωθήσεται διά τινος κρουνοῦ κλειδίον ἔχοντος· τὸ δὲ Α∠ πληρώσομεν
[*](195 35) ὡς καὶ τὸ πρότερον.
[*](διαφράγματος ἀνατεινέτω σωληνάριον ὑπὲρ τὴν βάσιν τῶν εἰθισμένων συρίζειν πνεύματος εἰσπεσόντος· τοῦτο δὲ ἔστω ὑπὸ τὸ δενδρύφιον παῤ αὐτὸν τὸν ὄφιν, ὥστε τὸ ἄνω στόμιον αὐτοῦ δοκεῖν τὸ αὐτὸ εἶναι τῷ τοῦ ὄφεως στόματι. πεπληρώσθω οὖν τὸ Α∠ ἀγγεῖον ὕδατος. καὶ ἔστω τὸ μὲν δενδρύφιον τὸ ΛΜ, τόξον δὲ τὸ ΝΞ.)[*](7 τρόχιλος Vindob. 120: τράχιλος a ἡ (post ὃν) G2b: ὁ AG 1 , T e corr.)[*](6 ρσ a: ρπ b (in his igitur partibus ═ CP) 10 υχφ P 11 αδ aC: αβ P 14 μήλου ἔνθα ἔκειτο b 14—15 στεγνώ-)192
[*](227 29) Ὑδραυλικοῦ ὀργάνου κατασκευή.
Ἔστω τις βωμίσκος χάλκεος ὁ ΑΒΓ∠, ἐν ᾧ ὕδωρ [*](228) ἔστω· ἐν δὲ τῷ ὕδατι κοῖ|λον ἡμισφαίριον κατεστραμμένον ἔστω, ὃ καλεῖται πνιγεὺς ὁ ΕΖΗΘ ἔχων ἐν τῷ ὑγρῷ διάρρυσιν εἰς τὰ πρὸς τῷ πυθμένι μέρη. ἀπὸ δὲ τῆς κορυφῆς αὐτοῦ δύο ἀνατεινέτωσαν σωλῆνες συντετρημένοι αὐτῷ ὑπὲρ τὸν βωμίσκον, εἶς μὲν ὁ ΗΚΛΜ κατακεκαμμένος εἰς τὸ ἐκτὸς τοῦ βωμίσκου μέρος καὶ συντετρημένος πυξίδι τῇ ΝΞΟΠ κάτω τὸ στόμα ἐχούσῃ καὶ τὴν ἐντὸς ἐπιφάνειαν ὀρθὴν πρὸς ἐμβολέα ἀπειργασμένην. ταύτῃ δὲ ἐμβολεὺς ἁρμοστὸς ἔστω ὁ ΡΣ ὥστε ἀέρα μὴ παραπνεῖν· τῷ δὲ ἐμβολεῖ συμφυὴς ἔστω κανὼν ὁ ΤΥ ἰσχυρὸς σφόδρα· πρὸς δὲ τὸν ἁρμόξοντα ἕτερος κανὼν ὁ ΥΦ περὶ περόνην κινούμενος τὴν πρὸς τῷ Υ· ὁ αὐτὸς δὲ κηλωνευέσθω πρὸς ὄρθιον κανόνα τὸν ΨΧ βεβηκότα ἀσφαλῶς. τῇ δὲ ΝΞΟΠ πυξίδι ἐπικείσθω κατὰ τὸν πυθμένα ἕτερον πυξίδιον τὸ Ω συντετρημένον αὐτῇ καὶ ἐπιπεπωμασμένον ἐκ τῶν ἄνω μερῶν καὶ ἔχον τρύπημα, δι᾿ οὗ ὁ ἀὴρ εἰσελεύσεται εἰς τὴν πυξίδα. ὑπὸ δὲ τὸ τρύπημα λεπίδιον ἔστω ἐπιφράσσον αὐτὸ καὶ ἀνεχόμενον [*](1 Hoc caput edidit J.G.Schneider Eelog. phys. 2,227—230) [*](5 ἔχων T 7 ἀνατεινέσθωσαν T 15 ἁρμόξοντα a: ad hanc autem accommodata L: f πρὸς δὲ τὸν 〈ΤΥ κανόνα ἔστω〉 ἁρμόζων περὶ A, G b: παρὰ A, T 17—18 τῇ δὲ P T: τῆ A: τὴν G 19 αὐτῇ CG2 P: αὐτῇ δὲ AG1 T 20 ἔχον AGb: ἔχων T 22 ἀνεχόμενον PT: ἀντεχόμενον ACG) [*](3 τις βωμίσκος χάλκεος ὁ a: ἀγγεῖον χάλκεον τὸ b 5 ὁ a: τὸ b ἔχον P 8 ὑπὲρ τὸν βωμίσκον a: ὑπερέχοντες εἰς τὰ)
194
διὰ τρηματίων ὑπό τινων περονίων κεφαλὰς ἐχόντων,
196
ὥστε μὴ ἐκπίπτειν τὸ λεπίδιον, ὃ δὴ καλεῖται πλατυσμάτιον. ἀπὸ δὲ τοῦ Ζ ἕτερος ἀνατεινέτω σωλὴν ὁ Ϛ Ζ συντετρημένος ἑτέρῳ σωλῆνι πλαγίῳ τῷ 𝔮Ϡ, ἐν ᾧ ἐπικείσθωσαν οἱ αὐλοὶ συντετρημένοι αὐτῷ οἱ ,Α καὶ ἔχοντες ἐκ τῶν κάτω μερῶν καθάπερ γλωσσόκομα συντετρημένα αὐτοῖς, ὧν τὰ στόματα ἀνεῳγότα ἔστω τὰ ,Β. διὰ δὲ τῶν στομάτων τὰ πώματα διώσθω τρήματα ἔχοντα, ὥστε εἰσαγομένων τῶν πωμάτων τὰ ἐν αὐτοῖς τρήματα κατάλληλα γίνεσθαι τοῖς τῶν αὐλῶν τρήμασιν, ἐξαγομένων δὲ παραλλάσσειν καὶ ἀποφράσσειν τοὺς αὐλούς. ἐὰν οὖν ὁ πλάγιος κανὼν κηλωνεύηται διὰ τοῦ Φ εἰς τὸ κάτω μέρος, ὁ ΡΣ ἐμβολεὺς ἐκθλίψει μετεωριζόμενος τὸν ἐν τῇ ΝΞΟΠ πυξίδι ἀέρα, ὃς ἀποκλείσει μὲν τὸ ἐν τῷ Ω πυξιδίῳ τρύπημα διὰ τοῦ προειρημένου πλατυσματίου· χωρήσει δὲ διὰ τοῦ ΜΛΚΗ σωλῆνος εἰς τὸν πνιγέα· ἐκ δὲ τοῦ πνιγέως χωρήσει εἰς τὸν πλάγιον σωλῆνα τὸν 𝔮Ϡ διὰ τοῦ Ϛ Ζ σωλῆνος· ἐκ δὲ τοῦ πλαγίου σωλῆνος εἰς τοὺς αὐλοὺς χωρήσει, ὅταν κατάλληλα κείμενα ἐν τοῖς αὐλοῖς τὰ ἐν τοῖς πώμασι τρήματα, τουτέστιν ὅταν εἰσηγμένα
[*](a 11—20 ἐὰν οὖν . . . τὰ ἐν τοῖς πώμασι τρήματα ═ b 22—32: ἐὰν οὖν ὁ πλάγιος κανὼν κηλωνεύηται διὰ τοῦ Φ εἰς τὸ κάτω μέρος, ὁ ΡΣ ἐμβολεὺς κατερχόμενος ἐπισπάσεται ἀέρα διὰ τοῦ ἐν τῷ πυξιδίῳ τῷ Ω πλατυσματίου ἀνοιγομένου εἰς τὴν ΝΞΟΠ πυξίδα, αὗθις δὲ ἀνερχόμενος διὰ τοῦ κηλωνευομένου κανόνος ἀποκλείσει μὲν τὸ ῥηθὲν πλατυσμάτιον, τὸν δὲ ἀέρα ὠθήσει διὰ τοῦ ΜΛΚΗ σωλῆνος εἰς τὸν πνιγέα· ἐκ δὲ τοῦ πνιγέως πάλιν διὰ τοῦ Ζ Ϛ σωλῆνος ὁ ἀὴρ χωρήσει εἰς τὸν πλάγιον σωλῆνα τὸν 𝔮Ϡ· ἐκ δὲ τοῦ πλαγίου σωλῆνος χωρήσει εἰς τοὺς αὐλούς, ὅταν κατάλληλα ὦσι κείμενα [ἐν] τοῖς αὐλοῖς τὰ ἐν τοῖς πώμασι τρήματα.) 198
τὰ πώματα ἤτοι πάντα ἢ τινα αὐτῶν. ἵνα οὖν, ὅταν προαιρώμεθα τῶν αὐλῶν τινα φθέγγεσθαι, ἀνοίγηται τὰ κατ᾿ ἐκείνους τρήματα, ὅταν δὲ βουλώμεθα παύεσθαι, ἀποκλείηται, κατασκευάσωμεν τάδε.
Νοείσθω ἓν τῶν γλωσσοκόμων ἐγκείμενον χωρὶς τὸ Γ∠, οὗ τὸ στόμα ἔστω τὸ ,∠, ὁ δὲ συντετρημένος τούτῳ αὐλὸς ὁ Ε, πῶμα δὲ ἔστω ἁρμοστὸν αὐτῷ τὸ ,Ϛ ,Ζ τρῆμα ἔχον τὸ παρηλλαγμένον ἀπὸ τοῦ ,Ε αὐλοῦ. ἔστω δέ τις καὶ ἀγκωνίσκος τρίκωλος ὁ [*](229) ,Ζ ,ΘΜΜ, οὗ τὸ ,Ζ ,Θ κῶλον |συμφυὲς μὲν ἔστω τῷ ,ϛ ,Ζ πώματι· πρὸς δὲ τῷ ,ΘΜ περὶ περόνην κινείσθω μέσην τὴν Μ. ἐὰν οὖν κατάξωμεν τῇ χειρὶ τὸ Μ ἄκρον τοῦ ἀγκωνίσκου ἐπὶ τὸ ∠ στόμιον τοῦ γλωσσοκόμου, παρώσομεν τὸ πῶμα εἰς τὸ ἔσω μέρος, ὥστε ὅταν ἐμπέσῃ εἰς τὸ ἐντὸς μέρος, τότε τὸ ἐν αὐτῷ τρῆμα κατάλληλον τῷ αὐλῷ γίνεται. ἵνα οὖν, ὅταν ἀφέλωμεν τὴν χεῖρα, αὐτόματον τὸ πῶμα ἐξελκυσθῇ [*](a 198, 11—200, 3 πρὸς δὲ τῷ ,ΘΜ . . . ὁ ΜΜ ═ b 198, 19—2ΟΟ, 22 πρὸς δὲ τῷ ,ΘΜ κατὰ τὸ μέσον περόνη ἔστω ἡ Μ, περὶ ἣν κινηθήσεται. ἐὰν οὖν καταγάγωμεν τῇ χειρὶ τὸ Μ ἄκρον τοῦ ἀγκωνίσκου ὡς ἐπὶ τὸ ,∠ στόμιον τοῦ γλωσσοκόμου, παρώσομεν τὸ ,Ϛ πῶμα εἰς τὸ ἔσω μέρος, ὥστε ὅταν ἐμπέσῃ εἰς τὸ ἐντὸς μέρος, τότε τὸ ἐν αὐτῷ τρῆμα κατάλληλον γενήσεται τῷ αὐλῷ. ἵνα δὲ πάλιν, ὅταν ἀφέλωμεν τὴν χεῖρα, αὐτόματον τὸ πῶμα ἐξελκυσθῇ καὶ) [*](1 ἵν᾿ οὖν T 2 f. τινας. cf. p. 200, 15 4 κατασκευά- σωμεν AG: κατασκευάσομεν Tb 5 distinguit T ἐγκεί- μενον AG T,: ἐγγύμενον T1, f. ἐκκείμενον 11 f. πώματι 〈πρὸς)
200
καὶ παραλλάξῃ τὸν αὐλόν, ἔσται τάδε· ὑποκείσθω ὑπὸ τὰ γλωσσόκομα κανὼν ἴσος τῷ 𝔮Ϡ σωλῆνι καὶ παράλληλος αὐτῷ κείμενος ὁ ΜΜ. ἐν δὲ τούτῳ ἐμπεπηγέτω σπαθία κεράτινα εὔτονα καὶ ἐπικεκαμμένα, ὧν ἕν ἔστω τὸ Μ κείμενον κατὰ τὸ ,∠ ,Γ γλωσσόκομον. ἐκ δὲ τοῦ ἄκρου αὐτοῦ νευρὰ ἀποδεθεῖσα ἀποδεδόσθω περὶ τὸ ,Θ ἄκρον, ὥστε ἔξω παρωσθέντος τοῦ πώματος τετάσθαι τὴν νευράν. ἐὰν οὖν κατάξαντες τὸ Μ ἄκρον τοῦ ἀγκωνίσκου παρώσωμεν τὸ πῶμα εἰς τὸ ἔσω μέρος, ἡ νευρὰ ἐπισπάσεται τὸ σπαθίον, ὥστε ἀνορθῶσαι τὴν καμπὴν αὐτοῦ βίᾳ· ὅταν δὲ ἀφῶμεν, πάλιν τὸ σπαθίον εἰς τὴν ἐξ ἀρχῆς τάξιν καμπτόμενον ἐξελκύσει τὸ πῶμα τοῦ στόματος, ὥστε παραλλάξαι τὸ τρῆμα. τούτων οὖν καθ᾿ ἕκαστον γλωσσόκομον γενηθέντων, ὅταν βουλώμεθά τινας τῶν αὐλῶν φθέγγεσθαι, κατάξομεν τοῖς δακτύλοις τὰ κατ᾿ ἐκείνους ἀγκωνίσκια· ὅταν δὲ μηκέτι φθέγγεσθαι βουλώμεθα, ἐπαροῦμεν τοὺς δακτύλους, καὶ τότε παύσονται τῶν πωμάτων ἐξελκυσθέντων. τὸ δὲ ἐν τῷ βωμίσκῳ ὕδωρ ἐμβάλλεται
[*](παραλλάξῃ τὸν αὐλόν, ἔστω τάδε· ὑποκείσθω ὑπὸ τὸ γλωσσόκομον κανὼν ἴσος τῷ 𝔮Ϡ σωλῆνι καὶ παραλλήλως αὐτῷ κείμενος ὁ ΜΜ.) [*](1 ἔσται AG: ἔστω T 3 ἐμπεπηγέτω AG: ἐμπεπηγέσθω T 5 τὸ (prius) Tb: ὁ AG 16 κατάξομεν Tb: κατάξωμεν AG 19 ἐξελκυσθέντων AG T2 b: ἑλκυσθέντων T1) [*](3 ἐμπεπηγέτω: ἐμπεπήχθω b 4 ἓν om. b 6 ἀπο- δεδόσθω AG (ἀποδεδώσθω T): ἀποδεδέσθω b 8 κατάξαντες a: καταγαγόντες b 14—15 τούτων . . . γενηθέντων a: τοιού-) 202
ἕνεκα τοῦ τὸν περισσεύοντα ἀέρα ἐν τῷ πνιγεῖ, λέγω δὴ τὸν ἐκ τῆς πυξίδος ὠθούμενον, ἐπαίροντα τὸ ὕδωρ συνέχεσθαι πρὸς τὸ ἀεὶ ἔχειν τοὺς αὐλοὺς δυναμένους φθέγγεσθαι. ὁ δὲ ΡΣ ἐμβολεὺς ἐπαιρόμενος μὲν ἐπὶ τὸ ἄνω, ὡς εἴρηται, ἐξωθεῖ τὸν ἐν τῇ πυξίδι ἀέρα εἰς τὸν πνιγέα, καταγόμενος δὲ ἀνοίγει τὸ ἐν τῷ Ω πυξιδίῳ πλατυσμάτιον, δι᾿ οὗ ἡ πυξὶς ἀέρος ἔξωθεν πληροῦται, ὥστε πάλιν τὸν ἐμβολέα ἀνωθούμενον ἐκθλίβειν αὐτὸν εἰς τὸν πνιγέα. βέλτιον δέ ἐστι καὶ τὸν ΤΥ κανόνα περὶ περόνην κινεῖσθαι πρὸς τῷ Τ διτορμίας οὔσης ἐν τῷ πυθμένι τοῦ ἐμβολέως ἁρμοσθήσεται, δι᾿ ἧς δεήσει περόνην διωθεῖσθαι πρὸς τὸ τὸν ἐμβολέα μὴ διαστρέφεσθαι, ἀλλὰ ὀρθὸν ἀνωθεῖσθαί τε καὶ κατάγεσθαι.
Ὀργάνου κατασκευή, ὥστε ἀνέμου συρίζοντος ἦχον ἀποτελεῖσθαι αὐλοῦ.
[*](a 9—14 βέλτιον . . . κατάγεσθαι ═ b 1923 βέλτιον δέ ἐστι καὶ τὸν ΤΥ κανόνα περὶ περόνην κινεῖσθαι πρὸς τῷ Τ, ὥστε δεήσει πρὸς τῷ πυθμένι τοῦ ἐμβολέως πηγμάτιον εἶναι, ᾧ ἁρμοσθήσεται διὰ περόνης ὁ ΤΥ κανὼν πρὸς τὸ τὸν ἐμβολέα μὴ διαστρέφεσθαι, ἀλλ᾿ ὀρθὸν ἀνωθεῖσθαί τε καὶ κατάγεσθαι.)[*](5 ἐξωθεῖ AGb: ἐξωθεῖν T 7 ω AC: om GPT 10 τὸν AG1: τὸ τὸν G2 T, sed τὸ del. T 11 διτορμίας A1 (quam lectio- nuem optimam coniectura invenerat Meister): διὰ τὸ ρ μιᾶς A2 G T)[*](ἐμβολέος T 12 ἁρμοσθήσεται a: 〈ῷ〉 ἁρμοσθήσεται Butt- mannn l. l. p. 143: 〈διὸ〉 ἁρμοσθήσεται Meister l. l. p. 185 adnot.: f. 〈ῇ〉 ἁρμοσθήσεται (sc. ὁ ΤΥ κανὼν) 〈καὶ〉)[*](2 ἐκ aC: ἐπὶ P 7—8 ἔξωθεν ἀέρος tr. b 8—9 ἀνω- θούμενον a: εἰσωθούμενον b 16—17 Ὀργάνου . . . αὐλοῦ a:)204
Ἔστωσαν αὐλοὶ μὲν οἱ Α, ὁ δὲ συντετρημένος αὐτοῖς πλάγιος σωλὴν ὁ ΒΓ, ὁ δὲ ὄρθιος ὁ ∠Ε, ἐκ δὲ τούτου πλάγιος ἕτερος ὁ ΕΖ φέρων εἰς πυξίδα τὴν ΗΘ ἔχουσαν τὴν ἐντὸς ἐπιφάνειαν πρὸς ἐμβολέα ἀπωρθωμένην. ταύτῃ δὲ ἁρμοξέτω ἐμβολεὺς ὁ ΚΛ εὐλύτως δυνάμενος εἰς αὐτὴν κατέρχεσθαι· τούτῳ δὲ συμφυὲς ἔστω κανόνιον τὸ ΜΝ προσκείμενον ἑτέρῳ κανονίῳ τῷ ΝΞ κηλωνευομένῳ περὶ ἄξονα τὸν ΡΠ [*](230) καὶ πρὸς μὲν τῷ Ν περόνιον ἔστω εὔλυτον· πρὸς δὲ τῷ πλατυσμάτιον προσκείσθω συμφυὲς τὸ ΞΟ, τῷ δὲ ΞΟ παρακείσθω ἄξων ὁ Σ καὶ ἔστω κινούμενος περὶ κνώδακας σιδηροῦς ἐν πήγματι δυναμένῳ μετάγεσθαι. τῷ δὲ Σ ἄξονι συμφυῆ ἔστω τυμπάνια δύο τὰ Υ, Φ, ὧν τὸ μὲν Υ σκυτάλια ἐχέτω ἐπικείμενα τῷ ΞΟ πλατυσματίῳ· τὸ δὲ Φ πλάτας ἐχέτω καθάπερ τὰ καλούμενα ἀνεμούρια. ὅταν οὖν ὑπὸ τοῦ ἀνέμου τυπτόμεναι ἐπείγωνται πᾶσαι καὶ ἐπιστρέφωσι τὸ Φ τυμπάνιον, ἐπιστραφήσεται καὶ ὁ ἄξων, ὥστε καὶ τὸ τυμπάνιον καὶ τὰ ἐν αὐτῷ σκυτάλια ἐκ διαλείμματος τύπτοντα τὸ ΞΟ πλατυσμάτιον ἐπαίρει τὸν Κ Λ ἐμβολέα· καὶ ἀποστάντος τοῦ σκυταλίου κατενεχθήσεται ὁ ἐμβολεὺς καὶ ἐκθλίψει τὸν ἐν τῇ ΗΘ πυξίδι ἀέρα εἰς [*](1 μὲν om T 2 ὀρθὸς A 2 Τ1 5 ἀπωρθωμένην A1 G2 b: ἀπωρθουμένην A2G1 T ταύτην T 6 τούτῳ AG b: τοῦτο T) [*](9 τῷ Tb: τὸ AG 10 προκείσθω T 11 AG b: Ϛ T ut etiam lin 13 15 πλάτας Paris. 2512, Lipsiens. 17: πλάτος ab) [*](17 ἐπείγωνται C T: ἐπείγονται AGP f. πᾶσαι 〈αἱ πλάται〉) [*](18 καὶ (ante ὁ) AG2 Tb: δὲ G1 20 ἐπαρεῖ Paris. 2512) [*](22 εἰς om T) [*](2 αὐτοῖς C: om. P 3 ἕτερος πλάγιος tr. b 18 ὁ ῡ ἄξων b 22 a verbis καὶ ἐκθλίψει B (fol. 142r, 11) et L rursus incipiunt (hinc igitur b ═ BCP τῇ aB: τῷ CP)
206
τὰς σύριγγας καὶ τοὺς αὐλοὺς καὶ τὸν ἦχον ἀποτελέσει. ἔξεστι δὲ τὸ πῆγμα τὸ ἔχον τὸν ἄξονα ἐπιστρέφειν ἀεὶ πρὸς τὸν πνέοντα ἄνεμον, ὡς ἂν βιαιοτέρα καὶ
[*](230 19) συνεχεστέρα ἡ ἐπιστροφὴ γίνηται.
[*](4 γίνηται AG: γένηται T in fine libri Ἥρωνος ἀλεξαν- δρέως πνευματικῶν πρῶτον add. AG2: Ἥρωνος ἀλεξανδρέως πνευματικῶν πρώτου τέλος add. T: om. G1)[*](4 γίνηται B: γίγνηται CP subscriptionem om. b)