Tetrabiblos
Claudius Ptolemaeus
Claudius Ptolemaeus. Claudii Ptolemaei opera quae exstant omnia, Volume 3.1. Boll, Franz, and Boer, Emilie, editors. Leipzig: Teubner, 1954.
οἱ δὲ περὶ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν Ἀχαΐαν καὶ τὴν Κρήτην τῇ τε Παρθένῳ καὶ τῷ τοῦ Ἑρμοῦ, διὸ μᾶλλον λογικοὶ τυγχάνουσι καὶ φιλομαθεῖς καὶ τὰ τῆς ψυχῆς ἀσκοῦντες πρὸ τοῦ σώματος· οἱ δὲ περὶ τὴν Μακεδονίαν καὶ Θρᾴκην καὶ Ἰλλυρίαν τῷ τε [*](m 64) Αἰγόκερῳ καὶ τῷ τοῦ Κρόνου, διὸ φιλοκτήματοι μέν, οὐχ ἥμεροι δὲ οὕτως οὐδὲ κοινωνικοὶ τοῖς νομίμοις.
τοῦ δὲ δευτέρου τεταρτημορίου τοῦ κατὰ τὸ νότιον μέρος τῆς Μεγάλης Ἀσίας τὰ μὲν ἄλλα μέρη τὰ περι- έχοντα Ἰνδικὴν Ἀριανὴν Γεδρουσίαν Παρθίαν Μηδίαν [*](1 ἐκείνας om. VY ἀπεφάνθησαν V ἀπέβησαν αβγ 4 Ἄρεως Vα Κρόνου βγ 6 φιλόμουσοι καὶ φιλομαθεῖς om. α 7 καθάριοι V βγ φιλοκάθαροι α διαίταις βγ καρδίαις α 9 πρακτικώτατοι VDy Co (Le) πρακτικώτεροι α Μ S 12 αὐτῶν om. α 18 κύπρου VY ταύρῳ om. V (spat. rel.) 14 ὅθεν βγ ὅ. οὖν Y ὅ. δὴ Σ 15 πλεῖστον VDy πολὺ α ΜS καθάριοι V Dy φιλοκαθάριοι YMS φιλοκάθαροι Σ 17 Παρθένῳ om. V 18 Ἑρμοῦ] ABBREV 19 πρὸ Σγ πρὸ τὰ D πρῶτα VYMS 20 περὶ] ἐπὶ V καὶ Ἰλλ.—21 φιλοκτήματοι om. V 20 ἰλλυρία βγ ἰλλυρίδα α 22 νομίμοις βγ νόμοις Va 25 γεδρουσίαν βγ τε δρουσίαν V γεδρωσίαν α)
οἱκοδεσποτεῖται δὲ ὑπὸ τοῦ τῆς Ἀφροδίτης καὶ τοῦ τοῦ Κρόνου ἐπὶ ἑῴων σχημάτων. διόπερ καὶ τὰς φύσεις τῶν ἐν αὐτοῖς ἀκολούθως ἄν τις εὕροι τοῖς ὑπὸ τῶν οὕτως οἰκοδεσποτησάντων ἀποτελουμένας. σέβουσί τε γὰρ τὸν μὲν τῆς Ἀφροδίτης Ἶσιν ὀνομάζοντες, τὸν δὲ τοῦ Κρόνου Μίθραν <ἣ< καὶ προθεσπίζουσαν οἱ πολλοὶ τὰ μέλλοντα·
καθιεροῦταί τε παρ’ αὐτοῖς τὰ γεννητικὰ μόρια διά τὸν τῶν προκειμένων ἀστέρων συσχηματισμὸν σπερματικὸν ὄντα φύσει. ἔτι δὲ θερμοὶ καὶ ὀχευτικοὶ καὶ καταφερεῖς πρὸς τὰ ἀφροδίσια τυγχάνουσιν ὀρχηστικοί τε καὶ πηδηταὶ καὶ φιλόκοσμοι μὲν διὰ τὸν τῆς Ἀφορδίτης, ἁπλοδίαιτοι δὲ διὰ τὸν τοῦ Κρόνου.
ἀναφανδὸν δὲ ποιοῦνται καὶ οὐ κρύβδην τὰς πρὸς τὰς γυναῖκας συνουσίας διά τὸ ἑῷον τοῦ σχηματισμοῦ, τὰς δὲ πρὸς τοὺς [*](m 65) ἄρρενας ὑπερεχθαίρουσι διὰ ταῦτα. καὶ τοῖς πλείστοις [*](9 ad Ἶσιν cf. Cumont, Textes et monuments fig. relatifs aux mystères de Mithra. I 362; aliter: Isis Latina (Rev. de Philol. 1916, 134); ad Ἥλιον cf. Mithra. II 43; Βολλ, Sphaera. 313, 3 19 cf. Helm, Ctesias (Philol. 56, 1897, 269) 4 ταύρου om.V (spat. rel.) 4.5 οἰκοδεσποτεῖται βγ οἰκοδεσπο. τοῦνται α συνοικειοῦται V 5 5 ὑπὸ α ὑπό τε βγ δὲ V 6 σχημάτων βγ σχηματισμῶν α (sed cf. 68, 9) 8 ἀποτελουμένας Σβγ -μένοις V -μενα Y 9.10 Ἥλιον Βοll b μίθραν ἥλιον β Procl. ἥλιον om. γ post b lacuna, deinde μίθραν δὲ τὸν ἥλιον Σ (quaeratur gentile cognomentum τοῦ b. Cam.) πέρσαι δὲ ὑπερσέβουσι τὸν Ἥλιον, ὃν Μίθραν ἀποκαλοῦσιν C0 61 11 καθιεροῦται Βοll καθιεροῦνται V(??) καθιέρωται βγ σχηματισμὸν α 18 ἔτι δὲ θερμοὶ V Procl. θερμοὶ δὲ ἔτι α θερμοὶ δὲ βγ 16 ἁπλοδίαιτοι VY Procl. ἁβροδίαιτοι Σβγ Co.(Le) (cf. 68, 14; 71,5) 17 κατακρύβδην α 18 τὰς—τοὺς om. (spat. rel.) 19 ὑπερεχθαίρουσι V ὑπεχθραίνουσι αβγ καὶ—68,1 αὐτῶν om. V (spat. rel.))
εἰσὶ δὲ ὡς ἐπίπαν καὶ τὰ μὲν ἄλλα [*](c 17 v) περὶ τὰς στολὰς καὶ—τοὺς κόσμους καὶ ὅλως τὰς σωματικὰς σχέσεις τρυφεροὶ καὶ τεθηλυσμένοι διὰ τὸν τῆς Ἀφροδίτης, τὰς δὲ ψυχὰς καὶ τὰς προαιρέσεις μεγαλόφρονες καὶ γενναῖοι καὶ πολεμικοὶ διὰ τὸ οἰκείως ἔχειν τὸν τοῦ Κρόνου πρὸς τὸ τῶν ἀνατολῶν σχῆμα.
κατὰ μέρος δὲ πάλιν τῷ μὲν Ταύρῳ καὶ τῆς Ἀφροδίτης μᾶλλον συνοικειοῦται ἥ τε Παρθία καὶ Μηδία καὶ Περσίς, ὅθεν οἱ ἐνταῦθα στολαῖς τε ἀνθιναῖς χρῶνται κατακαλύπτοντες ἑαυτοὺς ὅλους πλὴν τοῦ στήθους, καὶ ὅλως εἰσὶν ἁβροδίαιτοι καὶ καθάριοι.
τῇ δὲ Παρθένῳ καὶ τῷ τοῦ Ἑρμοῦ τὰ περὶ τὴν Βαβυλωνίαν καὶ Μεσοσοταμίαν καὶ Ἀσσυρίαν, διὸ καὶ παρὰ τοῖς ἐνταῦθα τὸ μαθηματικὸν καὶ παρατηρητικὸν τῶν πέντε ἀστέρων ἐξαίρετον συνέπεσε, τῷ δὲ Αἰγόκερῳ καὶ τῷ τοῦ Κρόνου τὰ περὶ τὴν Ἰνδικὴν καὶ Ἀριανὴν καὶ Γεδρουσίαν, ὅθεν καὶ τὸ τῶν νεμομένων τὰς χώρας ἐκείνας ἄμορφον καὶ ἀκάθαρτον καὶ θηριῶδες.
[*](17 Diod. II 30, 3 πέντε ἀστέρας: Boll, Plan. 341, 1)[*](1 μητέρων α ἀμητέρων V μητέρων αὐτῶν βγ τεκνοῦν V βγ τέκνα α 3 πρὸς α κατὰ γ 0m. β τὴν ἡλιακὴν Va ἡλίου DM ἡλίῳ S b A τοῦ b C 5 καὶ τοὺς Boll καὶ κατά τε τοὺς Σ om. Y 6 τρυφ. Va τρυφ. τε βγ 7 καὶ] κατὰ V 9 ἀνατολῶν om. V (parvo spatio) 11 συνοικειοῦται VDA συνοικειοῦν· ται aMSC 12 περσίς VDy ἡ περσίς YMS ἡ περσική Σ 14 καθάριοι VDM1 γ καθαροί α Μ² S 15 βαβυλωνίαν αβγ βαβυλῶνα καὶ παρατηρητικὸν om. βγ πέντε ν 17 α βγ 18 συνέπεσε V βγ συνέπεται α 19 (??) ocl. om. α βγ 18 συνέπεσε βγ συνέπεται α 19 γεδρουσίαν βγ γεδροσίαν V γεδρωσίαν α 20 τὸ τῶν βγ κατὰ τὸν Y οἱ Σ νεμομένων VSy κατανεμομένων DM νόμων ἐνίων Υ νεμόμενοι Σ (ex coniect.) ἐκείνας om. β 20. 21 ἄμορφονθηριῶδες VY βγ ἄμορφοι καὶ ἀκάθαρτοι. καὶ θηριώδεις Σ)τὰ δὲ λοιπὰ τοῦ τεταρτημορίου μέρη περὶ τὸ μέσον ἐσχηματισμένοι τῆς ὅλης οἰκουμένης, Ἰδουμαία Κοίλη Συρία [*](m 66) Ἰουδαία Φοινίκη Χαλδαϊκὴ Ὀρχηνία Ἀραβία εὐδαίμων καὶ τὴν θέσιν ἔχοντα πρὸς βορρόλιβα τοῦ ὅλου τεταρτημορίου προσλαμβάνει πάλιν τὴν συνοικείωσιν τοῦ βορρολιβικοῦ τριγώνου, Κριοῦ Λέοντος Τοξότου, ἔχει δὲ συνοικοδεσπότας τόν τε τοῦ Διὸς καὶ τὸν τοῦ Ἄρεως καὶ ἔτι τὸν τοῦ Ἑρμοῦ.
διὸ μᾶλλον οὗτοι τῶν ἄλλων ἐμπορικώτεροι καὶ συναλλακτικώτεροι, πανουργότεροι δὲ καὶ δειλοκαταφρόνητοι καὶ ἐπιβουλευτικοὶ καὶ δουλόψυχοι καὶ ὅλως ἀλλοπρόσαλλοι διὰ τὸν τῶν προκειμένων ἀστέρων συσχηματισμόν.
καὶ τούτων δὲ πάλιν οἱ μὲν περὶ τὴν Κοίλην Συρίαν καὶ Ἰδουμαίαν καὶ Ἰουδαίαν τῷ τε Κριῷ καὶ τῷ τοῦ Ἄρεως μᾶλλον συνοικειοῦνται, διόπερ ὡς ἐπίπαν θρασεῖς τέ εἰσι καὶ ἄθεοι καὶ ἐπιβουλευτικοί. Φοίνικες δὲ καὶ Χαλδαῖοι καὶ Ὀρχήνιοι τῷ Λέοντι καὶ τῷ ἡλίῳ διόπερ ἁπλούστεροι καὶ φιλάνθρωποι καὶ φιλαστρόλογοι καὶ μάλιστα πάντων σέβοντες τὸν ἥλιον·
οἱ δὲ κατὰ τὴν Ἀραβίαν τὴν εὐδαίμονα τῷ Τοξότῃ καὶ· τῷ τοῦ Διός, ὅθεν ἀκολούθως τῇ προσηγορίᾳ τό τε τῆς χώρας εὔφορον συνέπεσε καὶ τὸ τῶν ἀρωμάτων πλῆθος καὶ τὸ τῶν ἀνθρώπων εὐάρμοστον πρός τε διαγωγὰς ἐλεύθερον καὶ συναλλαγὰς καὶ πραγματείας.
[*](11 Manetho 5, 68 ἀλλοπρόσαλλον)[*](3 ὀρχινία α ἀρραβία β 4 καὶ V om. αβγ κατὰ τὴν V 6 ἔχει δὲ βγ Procl. ἔτι δὲ V ἔχη Y ἔχοντος Σ 9 συναλλακτικώτεροι V συναλλακτικοί αβγ πανουργότεροι α πανοῦργοι τε βγ om. V πανουργότεροί τε C0 (Le) 10 φρόνητοι βγ φρόνηται α 15 τέ εἰσι VDy Procl. τε S om. αΜ 17 φιλάνθρωποι V Procl. φιλανθρωπότεροι αβγ 18 φιλαστρόλογοι α φιλοστοργότεροι β C om. A 19 τὴν εὐδ. ἀραβίαν γ ἀρραβίαν β Τοξότῃ] ἄρει V 22 διαγωγὰς] α τὰς τὰς (τὸ S) διαγωγὰς β διὰ τὰς(!) V 23 ἐλευθέρας VY πραγματείας βγ σατραπίας Y εὕρηται καὶ σατραπίας i. mg. Σ)τοῦ δὲ τρίτου τεταρτημορίου τοῦ κατὰ τὸ βόρειον μέρος τῆς Μεγάλης Ἀσίας τὰ μὲν ἄλλα μέρη τὰ περιέχοντα Ὑρκανίαν Ἀρμενίαν Ματικανὴν Βακτριανὴν Κασπειρίαν Κα- [*](m 67) σπειρίαν Σηρικὴν Σαυροματικὴν Ὠξιανὴν Σουγδιανὴν καὶ πρὸς βορραπηλιώτην κείμενα τῆς ὅλης οἰκουμένης συνοικειοῦται μὲν τῷ βορραπηλιωτικῷ τριγώνῳ Διδύμων καὶ Ζυγοῦ καὶ Ὑδροχόου, οἰκοδεσποτεῖται δὲ εἰκότως ὑπό τε τοῦ <τοῦ> Κρόνου καὶ τοῦ τοῦ Διὸς ἐπὶ σχημάτων ἀνατολικῶν.
διόπερ οἱ ταύτας ἔχοντες τὰς χώρας σέβουσι μὲν Δία καὶ Ἥλιον, πλουσιώτατοι δέ εἰσι καὶ πολύχρυσοι περί τε τὰς διαίτας καθάριοι καὶ εὐάγωγοι, [*](c 18) γοι, σοφοὶ δὲ περὶ τὰ θεῖα καὶ μάγοι καὶ τὰ ἤθη δίκαιοι καὶ ἐλεύθεροι καὶ τὰς ψυχὰς μεγάλοι καὶ γενναῖοι, μισοπόνηροι δὲ καὶ φιλοστοργότατοι καὶ ὑπεραποθνῄσκοντες ἑτοίμως τῶν οἰκείων ἕνεκεν τοῦ καλοῦ καὶ ὁσίου πρός τε τὰς ἀφροδισίους χρήσεις σεμνοὶ καὶ καθάριοι καὶ περὶ τὰς ἐσθῆτας πολυτελεῖς χαριστικοί τε καὶ μεγαλόφρονες, ἅπερ ὡς ἐπίπαν ὁ τοῦ Κρόνου καὶ τοῦ Διὸς ἀνατολικὸς συσχηματισμὸς ἀπεργάζεται.
καὶ τούτων δὲ πάλιν τῶν ἐθνῶν τὰ μὲν περὶ τὴν Ὑρκανίαν καὶ Ἀρμενίαν καὶ Ματιανὴν τιανὴν μᾶλλον συνοικειοῦται τοῖς τε Διδύμοις καὶ τῷ [*](10 cf. Boll, Kronos-Helios, ARW. 19, 344; Cumont, Name des Planètes 14) [*](3 Ὑρκ. Ἀρμ. Vβγ τὴν Ἀρμ. Ὑρκ. α ματιανήν Vα μαντειανὴν MS Procl. μαντιανὴν Dy 4 Σηρ.] συρικὴν V σουγδ. Vβ γ Procl. σογδιανήν α 6 συνοικειοῦται V -οῦνται αβγ μὲν om. βγ 10 Ἥλιον Vβγ Procl. ΑΒΒREV α πλουσιώτατοι Vα πλουσιώτεροι βγ 11 καθαροί α εὐάγωγοι Vβγ εὐδιάγωμοι α 12 περὶ – μάγοι V Procl. καὶ μάγοι π. τ. θ. αγ καὶ μάγοι καὶ π. τ. θ. β καὶ τὰ Vα καὶ περὶ τὰ βγ 13 μισοπόνηροι αβγ Procl. καὶ πονηροί V 14 φιλόστοργοι α Procl. 15 οἰκείων βγ Procl. οἰκειωτάτων Vα 16 καθάριοι V καθαροί αβγ 18 ὡς om. V τοῦ Διὸς Boll ὁ τοῦ Διὸς ω ἀνατολικὸς βγ ἀνατολικῶν V ἀνατολικὸν Υ κατὰ ἀνατολικὸν Σ 19 συσχ. Vβγ συσχηματισμὸν Σ σχηματισμὸν Y 20 Ματικνὴν α μαντιανὴν Vγ Procl. μαντειανὴν β 21 συνοικειοῦται VA -οῦνται α β C)
τὰ δὲ περὶ τὴν Βακτριανὴν καὶ Κασπειρίαν καὶ Σηρικὴν τῷ τε Ζυγῷ καὶ τῷ τῆς Ἀφροδίτης, ὅθεν οἱ κατέχοντες τὰς χώρας πλουσιώτατοι καὶ φιλόμουσοι καὶ μᾶλλον ἁβροδίαιτοι· τὰ δὲ περὶ τὴν Σαυροματικὴν καὶ Ὠξιανὴν καὶ Σουγδιανὴν τῷ τε Ὑδροχόῳ καὶ τῷ τοῦ [*](m 68) Κρόνου, διὸ καὶ ταῦτα τὰ ἔθνη μᾶλλον ἀνήμερα καὶ αὐστηρὰ καὶ θηριώδη.
τὰ δὲ λοιπὰ τούτου τοῦ τεταρτημορίου καὶ περὶ τὸ μέσον κείμενα τῆς ὅλης οἰκουμένης, Βιθυνία Φρυγία Κολχικὴ Συρία Κομμαγηνὴ Καππαδοκία Λυδία Κιλικία Παμφυλία, τὴν θέσιν ἔχοντα πρὸς λιβόνοτον αὐτοῦ τοῦ τεταρτημορίου, προσλαμβάνει τὴν συνοικείωσιν τοῦ νοτολιβικοῦ τεταρτημορίου Καρκίνου Σκορπίου Ἰχθύων καὶ συνοικοδεσπότας τόν τε τοῦ Ἄρεως καὶ τὸν τῆς Ἀφροδίτης καὶ ἔτι τὸν τοῦ Ἑρμοῦ.
διόπερ οἱ περὶ τὰς χώρας ταύτας σέβουσι μὲν ὡς ἐπίπαν τὸν τῆς Ἀφροδίτης ὡς μητέρα θεῶν ποικίλοις καὶ ἐγχωρίοις ὀνόμασι προσαγορεύοντες καὶ τὸν τοῦ Ἄρεως ὡς Ἄδωνιν ἄλλως πως πάλιν ὀνομάζοντες καὶ μυστήρια τινα μετὰ θρήνων ἀποδίδοντες αὐτοῖς· περίκακοι δέ εἰσι καὶ δουλόψυχοι καὶ πονικοὶ καὶ ὑποπόνηροι καὶ ἐν μισθοφορικαῖς στρατείαις καὶ ἁρπαγαῖς καὶ αἰχμαλωσίαις γινόμενοι καταδουλούμενοί τε ἑαυτοὺς καὶ πολεμικαῖς ἀπωλείαις περιπίπτοντες·
διὰ δὲ τὸν τοῦ Ἄρεως καὶ τὸν τῆς Ἀφροδίτης κατὰ ἀνατοδιόπερ [*](1 διόπερ V βγ διὸ καὶ α καὶ ὑποπόνηροι αβγ εἰσὶ καὶ οἱ πονηροί V 2 Κασπειρίαν Boll κασπιρίαν VD κασπηρίαν MSy κασπίαν α 3 συρικὴν VY τῷ τε ζυγῷ] ταῖς ABBREV 6 σογ. διανὴν α 7 μᾶλλον om. V 11 κολχ.—καππ. om. V κολχική α κολχίς βγ λυδία λυκία κιλ. V 14 καρκ. σκορπ. V βγ καὶ καρκ. καὶ σκορπ. α l7 ὡς ἐπίπαν om. DMy τὸν τῆς (??) DMy τὴν ABBREV VaS 19 πως om. βγ 22 ὑποπόνηροι βγ Procl. πονηροὶ α ἐν om. γ μισθοφορικαῖς V μισθοφόροις αβ μισθόφοροι γ στρατ. αβ στρατιαῖς V ἐν στρατείαις γ 24 περιπίπτ. V αβ περιβάλλοντες γ)
καὶ τούτων δὲ πάλιν οί μὲν περὶ τὴν Βιθυνίαν καὶ Φρυγίαν καὶ Κολχικὴν συνοικειοῦνται μᾶλλον τῷ τε Καρκίνῳ καὶ τῇ σελήνῃ. διόπερ οί μὲν ἄνδρες ὡς ἐπίπαν εἰσὶν εὐλαβεῖς καὶ ὑποτακτικοί, τῶν δὲ γυναικῶν αἱ πλεῖσται διὰ τὸ τῆς σελήνης ἀνατολικὸν καὶ ἠρρενωμένον σχῆμα ἔπανδροι καὶ ἀρχικαὶ καὶ πολεμικαὶ καθάπερ αἱ Ἀμαζόνες, φεύγουσαι μὲν τὰς τῶν ἀνδρῶν συνουσίας, φίλοπλοι δὲ οὖσαι καὶ ἀρρενοποιοῦσαι τὰ θηλυκὰ πάντα ἀπὸ βρέφους ἀποκοπῇ τῶν c δεξιῶν μαστῶν χάριν τῶν στρατιωτικῶν χρειῶν καὶ ἀπογυμνοῦσαι ταῦτα τὰ μέρη κατὰ τὰς παρατάξεις πρὸς ἐπίδειξιν ἀθηλύντου τῆς φύσεως.